De Wereld Vandaag 🇧🇪

_id	67337b9096c87a574e0a846e
datetime	2024-11-12 15:22:33.599000
description	Shell hoeft dan toch zijn uitstoot niet verder terug te dringen dan het zelf wil om de klimaatopwarming te beperken. Dat heeft een Nederlandse rechter in Den Haag vandaag in beroep beslist. Mathieu Blondeel, universitair docent klimaat en energiepolitiek aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, vertelt wat de impact van die uitspraak zal zijn.
url	https://radio1.be/luister/select/de-wereld-vandaag/nederlandse-rechter-veegt-in-beroep-uitspraak-in-klimaatzaak-van-tafel-geen-extra-verplichting-voor-shell

 

Statements

idx	statement	score
1	En zo vindt Shell in hoger beroep een belangrijke klimaatzaak, want drie jaar geleden werd in eerste aanleg nog beslist dat Shell zijn CO2-uitstoot met netto 45% moest afbouwen als je het vergeleek met het niveau van 2019.	0.05
4	U bent universitair docent Klimaat en ook Energiepolitiek aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.	0.02
6	Maar zeg ik het goed dat eigenlijk wat er nu vandaag beslist is dat dat een flinke ommezwaai is met wat er in 2021 werd beslist?	0.01
8	Eigenlijk wordt grotendeels vandaag in beroep, zoals je net al zei, die beslissingen 2021 volledig teruggedraaid.	0.02
9	Ik heb net al gehoord dat toen inderdaad beslist werd dat Shell alle emissies in de volledige waardeketen van het bedrijf die scope 1, 2 en 3 emissies met 45% moest terugbrengen in vergelijking met dat referentiejaar 2019 tot 2030.	0.05
10	Omdat dat eigenlijk ook de wetenschappelijke consensus is om dat koord van Parijs in vizier te houden.	0.01
11	Maar vandaag is dan beslist van ja, nee, eigenlijk hoeft dat niet.	0.52
12	Dat is te verregaand en we kunnen dat niet zomaar opleggen aan een bedrijf als Shell.	0.02
14	Welke argumenten haalt de rechter aan om zo'n bocht te maken?	0.01
15	Ja, dan is het belangrijk om even een stap terug te nemen en inderdaad dat onderscheid te maken tussen verschillende types uitstoot voor een bedrijf als Shell.	0.01
17	De scope 1 en 2-emissies, scope 1-emissies, dat gaat over de directe uitstoot van een bedrijf als Shell via de fabrieken die het bijvoorbeeld heeft.	0.01
18	De scope 2-emissies, dat gaat over de elektriciteit die bijvoorbeeld nodig is om die fabrieken draaiende te houden en de lichten te laten branden in de kantoren van het bedrijf.	0.01
19	Dus daar heeft de rechter in beroepen beslist, eigenlijk, die scope 1 en 2 emissies zijn al in dalende lijn.	0.02
20	Shell zet al de juiste stappen en het lijkt erop dat die stappen die ze nemen voor die scope 1 en 2 emissies, dat die wel in lijn liggen met het akkoord van prijs dat dat haalbaar is.	27.91
22	Nu, die scope 3-emissies, dat is eigenlijk waar het schoentje knalt.	0.01
23	En dat is eigenlijk ook het interessante aan het FOM is.	0.02
24	Scope 3-emissies zijn eigenlijk de meest indirecte emissies.	0.01
25	En dat gaat over de emissies gelinkt aan de producten die je verkoopt.	9.18
26	Dus dat gaat over de emissies gelinkt aan de olie en gas die Shell verkoopt.	0.02
27	Bijvoorbeeld, dat gaat over de uitstoot van een chauffeur die diesel of benzine heeft getankt in een Shell tankstation.	9.49
28	En dan via zijn interne verbrandingsmotor die diesel of die benzine verbrandt.	0.01
30	Ja, dus dat gaat over 90% van de uitstoot van een olie- en gasbedrijf omdat natuurlijk daar het meeste, de grootste uitstoot zit, omdat het volledige businessmodel van zo'n bedrijf daarop is geënt.	0.73
31	En het is daar eigenlijk ook dat de rechter een aantal argumenten aanhaalde om te zeggen van kijk, die 45% doelstelling om dat te reduceren, dat lukt eigenlijk niet.	0.04
32	Wij zijn daar niet, of dat zou niet van toepassing mogen zijn op een bedrijf als Shell.	0.39
33	Nee, want de rechter zegt bijvoorbeeld, het heeft eigenlijk geen zin om aan Shell strengere verplichtingen op te leggen, want als Shell daar zo aan voldoen of wegvalt, dan gaan er gewoon andere bedrijven meteen dat gat in de markt weer opvullen.	0.24
37	Als Shell op een of andere manier de productie en de verkoop van olie en gas zou reduceren, dan zullen hoogstwaarschijnlijk de exomobiles van deze wereld, de BP's en de Saudi-Aramco's in dat gat springen.	0.03
38	En dan zou het zomaar eens kunnen zijn dat de een zijn dood, de ander zijn brood is.	0.01
40	Nu goed, ik wil niet de olie- en gasindustrie met drugsdealers vergelijken, maar als je doortrekt is dit wel een gelijkaardige argumentatie.	0.02
41	En ik weet niet in welke mate dat dit ook echt valabel is.	0.01
43	Ja, want Milieudefensie, dat is de milieuorganisatie die Shell voor de rechter heeft gesleept ooit.	0.14
45	Of kunnen zij daar nog iets tegen inbrengen of iets ondernemen?	0.01
46	Ja, ik heb met een aantal juristen gesproken en ook met de mensen van Milieudefensie ook doorheen de dag.	0.01
47	En er zijn een aantal silver linings wat betreft de potentiële volgende stappen.	0.04
48	Er kan nog altijd een cassatieberoep gegaan worden.	0.07
49	Opnieuw, vergeef mij, ik ben geen jurist, dus het vocabularium daar beschik ik misschien niet over.	0.03
50	Maar het probleem bij Cassatie, natuurlijk voor een organisatie als Milieudefensie is, die doen geen uitspraak te gronden, maar dat gaat over het feit of de rechtsgang wel inderdaad correct is verlopen.	0.12
52	Maar als we het dan hebben over die silver linings, zijn er wel nog een aantal andere die misschien voor Milieudefensie in deze zaak een doekje voor het bloeden zouden zijn.	0.02
53	Maar voor andere cases denk ik dat er wel een aantal interessante argumenteringen naar boven zijn gekomen door de rechter.	0.04
55	Bijvoorbeeld, de rechter heeft ook heel expliciet gezegd dat klimaatverandering ook een mensenrechtenkwestie is.	0.06
56	Klimaatverandering, de klimaatcrisis, schrijft in op een aantal fundamente ook een mensenrechtenkwestie.	0.01
57	Klimaatverandering, de klimaatcrisis, grijpt in op een aantal fundamentele basismensenrechten.	0.04
58	En het is heel belangrijk dat daaruit volgt dat niet alleen overheden of staten een zorgplicht hebben in het kader van hoe dit inwerkt op mensenrechten, maar dat dit ook voor bedrijven als Shell geldt.	0.09
59	Dus die zorgplicht wordt niet alleen gecreëerd voor een overheid, maar ook voor een bedrijf als Shell via soft law instrumenten, heet dat dan.	0.03
60	Zoals de Guiding Principles on Business and Human Rights van de Verenigde Naties of OESO-richtlijnen rond maatschappelijk verantwoord ondernemen.	23.43
61	Omdat Shell die richtlijnen onderschrijft heeft Shell ook een zorgplicht om haar CO2 uitstoot te verminderen.	0.03
62	Dus eigenlijk de rechter gaat principeel akkoord met heel wat van de argumentatie van Milieudefensie alleen gaat hij niet akkoord met hoe dan technisch dit geïmplementeerd moet worden.	0.04
63	Want door dat te benoemen creëer je misschien een precedent voor komende zaken ook.	0.01
64	Als we eventjes kijken naar de klimaatdoelstellingen, niet onbelangrijk op dit moment, is deze uitspraak een terugslag voor de Europese klimaatdoelstelling, voor mondiale klimaatdoelstellingen?	0.01
66	Maar ik denk dat de regelgeving die ontwikkeld wordt op Europees niveau hier een stukje ook onafhankelijk van staat.	3.65
67	Want als je bijvoorbeeld kijkt naar een aantal zaken die een beetje onder de waterlijn zijn gebeurd de afgelopen maanden.	0.01
68	Op Europees niveau is de goedkeuring en de implementatie van wat dan heet het Corporate Sustainability Due Diligence Directive dat nu geïmplementeerd wordt.	0.01
69	En dat grote bedrijven zoals Shell verplicht om enerzijds transparantie te scheppen in de volledige waardeketen en de impact op mensenrechten en op milieu, etc.	0.03
71	Maar die CSDD, zoals het wordt afgekort, verplicht ook grote bedrijven om klimaattransitieplannen uit te tekenen die in lijn zijn met het akkoord van Parijs.	0.01
73	Daarmee heeft u meteen veel nuance aangebracht bij die uitspraak van de rechter vandaag.	0.01
74	Mathieu Blondeel, uw specialiteit is klimaat- en energiepolitiek.	0.02