De Wereld Vandaag 🇧🇪

_id	67e2dc610a59ce37f2933388
datetime	2025-03-25 00:00:00
url	https://www.vrt.be/vrtmax/luister/radio/d/de-wereld-vandaag~11-10/de-wereld-vandaag~11-31006-0/fragment~9b7c3747-a673-4ef3-ab2b-e2580c5a4b63/

 

Statements

idx	statement	score
2	Vanaf 1 april volgende week, dinsdag is dat, wordt het voor winkels verboden om tabaksproducten en vapes zichtbaar uit te stallen.	0.01
3	En winkels die groter zijn dan 400 vierkante meter mogen zelfs helemaal geen sigaretten en vapes meer verkopen.	0.02
4	Allemaal omdat we de gevolgen van roken kennen voor de volksgezondheid.	0.01
5	En wie voor de jaren 2000 geboren is, die heeft de status van de sigaret in onze samenleving de afgelopen decennia drastisch zien veranderen.	0.41
6	Van, ja, misschien zelfs cultsymbool, naar het verdomhoekje zou je kunnen zeggen.	0.01
9	U bent professor gezondheidspsychologie aan de UC Louvain.	0.01
13	Dus de sigaret, of vooral eigenlijk het rookgedrag, is inderdaad helemaal veranderd.	0.02
14	Dus vroeger was het bon temps, stond het gelijk voor.	2.8
15	Zeg maar mannelijk gedrag, was het ook iets wat vrijheid uitstraalde.	0.01
18	En wordt roken meer geassocieerd met, ja, misschien niet echt veel karakter hebben om te kunnen stoppen.	0.02
20	Hebt u net als Frans in onze app ook nog eens uw kleren een nacht moeten buiten hangen om de stank van de rook eruit te verwijderen.	96.87
21	Filip zegt trouwens ook, wanneer we onze kledij na een avondje stappen uitdeden in de badkamer, dan stonk het de ochtend nadien in die badkamer bijna even hard.	99.71
22	Naar sigaret roken als op café ook allemaal meegemaakt?	0.01
23	Dat roept inderdaad zeer onaangename herinneringen aan een ververleden op de wei.	0.01
25	Maar Jurgen bijvoorbeeld zegt, ja, ik heb jarenlang passief moeten meeroken met mijn ouders.	0.02
26	En Guido, die herinnert zich, in de jaren zeventig ging ik als kind naar een dokter en die onderzocht je gewoon met een sigarenstompje in zijn mondhoek.	0.01
27	Op dat vlak, ook qua bewustwording, is er ook veel veranderd.	0.01
28	Ik denk dat er veel veranderd is op het vlak van bewustwording, maar dat is natuurlijk ook al langer het geval.	0.06
29	Ik denk wat eigenlijk vooral veranderd is, is de sociale norm.	0.02
30	Dus het idee dat we hebben over wat we denken dat anderen goed vinden of minder goed vinden, of wat anderen doen of niet doen.	0.01
31	En ik denk dat dat eigenlijk vooral de doorslag gegeven heeft.	0.01
32	Ik denk dat de kennis eigenlijk helemaal niet meer zo belangrijk is, want iedereen weet dat roken niet zo goed is voor de gezondheid.	0.6
33	Maar het idee dat anderen dat eigenlijk zullen afkeuren eerder dan goedkeuren, heeft toch wel een effect gehad, denk ik.	0.01
34	Wat heeft die kentering uiteindelijk in gang gezet?	0.01
35	Ik denk dat het een combinatie is van factoren, onder meer toch beleidsmaatregelen, die het wat minder gemakkelijk hebben gemaakt om te roken op openbare plaatsen, onder meer ook de cafés, maar meer en meer ook andere openbare plaatsen.	0.02
37	Dus als we minder mensen zien roken, gaan we minder gemakkelijk ook denken dat het een normaal gedrag is, of een gewenst gedrag zelfs.	0.38
39	Zeker ook de toename van de prijs van het roken, of van de sigaretten of andere rookwaren.	1.22
40	Dus het is niet één magic bullet die het verschil gemaakt heeft.	0.01
42	Nee, maar inderdaad, er zijn situaties waarin je het je nu niet meer kan voorstellen, terwijl het vroeger wel gebeurde.	1.02
43	En ik kom dan nog eens terug op de reactie van een andere Philippe dan, die ik al even voor vijf uur heb meegegeven.	0.01
44	Met name een klastitularis die sigaartjes rookte in de klas.	0.01
47	En Serge zegt trouwens, ik herinner me nog perfect hoe mijn leraar me tijdens de pauze vroeg om sigaretten te halen in de winkel vlakbij de school.	0.01
48	Ja, dat was de tijd toen roken nog helemaal aanvaard werd en beschuit werd als gewenst normgedrag, of gedrag dat in elk geval niet buiten de norm viel.	0.36
49	Het was ook de tijd wanneer treinen ook nog rokers en niet-rokers goed wees hadden en zelfs in vliegtuigen gerookt gingen worden.	0.1
52	Iemand zegt, Marie is het in de app, ja het was wel gewoon heel gezellig dat samen roken.	0.03
53	En Bertie geeft aan, ja sorry hoor, heerlijke tijd achter de kerk met mijn makkers een sigaretje opsteken.	0.02
54	Je hoort ook wel eens spreken over mensen op het werk waarbij gezegd werd, van ja, vroeger een vergadering.	0.02
55	Ja, de beste ideeën die kwamen niet uit de vergadering zelf, maar wel uit het kwartiertje.	0.02
56	Rookpauze, dit is uiteraard geen pleidooi om het al te gaan roken.	0.01
57	Maar we verliezen met de sigaret misschien gek genoeg ook wel een sociaal verbindingsmomentje soms.	0.02
58	Dat is misschien zo voor die mensen die dan toch nog zouden roken.	0.01
59	Natuurlijk, dat kan ook heel gemakkelijk veranderd of vervangen worden door andere sociale gelegenheden.	0.01
60	Ik bedoel, een koffie is ook een manier om iets te delen.	0.01
61	Je hoeft nu per se te roken om die gezelligheid of die connectie te kunnen uitbouwen.	0.01
62	Dus ik denk dat dat meer een kwestie is van toeschrijven van de gezelligheid aan, in dit geval de sigaret, alsof die sigaret inspiratie of vriendschap zou creëren.	0.01
64	Dus het is meer de associatie die mensen maken met die tijd nemen om samen met collega's of met vrienden iets te doen wat leuk is.	0.01
65	En dat kan je evengoed met gelijk welk andere gedrag doen of gelijk welk andere delen van dingen die prettig en aangenaam en interessant zijn.	0.01
66	Welke evolutie ziet u in het tabaksgebruik van jongeren en de psychologie daarachter?	0.01
67	Ik denk dat helaas zijn er nog altijd jongeren die nog steeds roken.	0.03
69	Maar dat blijft in zoveel wat een harddekkige minderheid.	0.01
70	Dus ik denk dat we moeten blijven omwille van gezondheidsredenen, maar ook omwille van niet de hinder te geven aan anderen, moeten we blijven daarop inzetten.	0.01
71	Wat ik wel ook zie is dat er ook meer en meer overgaat naar het zepen.	0.02
72	En dat is denk ik een evolutie die ook niet zo gunstig is en waar denk ik ook een stuk op ingespeeld wordt door de industrie die dan van tabak naar zeetindustrie gaat.	0.04
73	Dus ik denk dat het verhaal nog niet helemaal ten einde is.	0.01
74	Of het verhaal van preventie of bijvoorbeeld van het niet roken is nog niet gedaan.	0.04
75	Het verhaal van preventie is nog niet helemaal ten einde.	0.41
76	Het verschuift van het gewone roken naar vepen de laatste jaren.	0.03
77	Is de gewone sigaret wel veel minder cool bij jongeren tegenwoordig?	0.01
80	Dus het idee of het imago van een sigaret denk ik is niet helemaal weg.	0.01
81	Maar ik denk dat je het niet meer kan vergelijken met wat het vroeger was.	0.01
82	Het zepen lijkt veel meer daar een vervanging voor te zijn.	0.01
83	En wordt denk ik zeker bij die jongeren die dan ook gevoelig zijn voor de vermarketing daarvan.	0.01
84	Wordt dat meer en meer ook gezien als een vervangmiddel.	0.01
85	En als iets dat toch ook wel stoer of aangenaam enzovoort kan worden.	0.01
86	En ook dat wordt dan soms niet alleen gepresenteerd als stoer of aangenaam.	0.01
87	Maar ook waarschijnlijk als gezellig en vrienden onder elkaar.	0.01
89	En niet voor niks worden dan ook die smaken op de markt gegooid.	0.1
90	Die dan precies aan die jongerige doelgroep mee proberen aan te spreken.	0.01
91	En dus ja, daar zit natuurlijk een hele markt industrieachtig achter.	0.04
93	Tegelijkertijd zie je, vind ik in bepaalde fictieseries bijvoorbeeld, plots ook weer meer mensen die gewone sigaret roken.	0.07
94	Ja, maar dat is dan misschien minder met het idee om cool te zijn.	0.01
95	Dat is dan misschien meer aansluitend bij het idee van een sigaret voor mensen die dan toch niet zo succesvol zijn of die vrijheid.	0.01
96	Dus ik denk dat het een beetje geassocieerd wordt met bepaalde types.	0.01
97	Die dan misschien in een bepaalde reekse of in een reekse ook worden neergezet.	0.01
98	Dus ik denk dat de associatie met cool zijn, met gezelligheid, daar zie ik toch niet zoveel van.	0.01
99	Natuurlijk, het is niet uitgesloten dat men dat links of rechts toch nog wel probeert.	0.01
100	Maar ik denk dat het niet de courante manier is om sigaretten in de markt te zetten.	0.01
101	Wat vindt u van de nieuwe regels die er nu volgende week bij komen?	0.01
103	Ik denk dat zeker ook voor mensen die al wel roken of die nog roken, de aanwezigheid en de visibiliteit is ook een prikkel die het gedrag kan oproepen en de zin kan doen toenemen.	0.01
104	Dat is in psychologisch spreken over pure conditionering daar.	0.01
106	Dus hoe minder je eigenlijk een product laat zien of een toonspelt, hoe minder dat er zin of interesse zal groeien.	0.02
107	En dat gaat niet over heel ingewikkelde, complexe mentale processen.	0.01
108	Dat is puur, je ziet iets en dan krijg je eigenlijk zin om dat aan te schappen.	0.01
110	Om mensen aan te zetten tot roken, denk ik dat het minder zal speelen.	0.01
111	Het is natuurlijk niet het enige middel of product dat niet zo best is voor onze gezondheid.	53.49
112	Wat die antirookmaatregelen betreft, het is zo wel genoeg nu stilaan of zegt u nee, het hoeft niet de laatste te zijn toch, antirookmaatregelen?	0.01
113	Ik denk dat we zeker, zeker wat sigaretten en andere rookwaren betreft, denk ik.	0.01
114	Ja, er zijn eigenlijk heel weinig positieve dingen die je kan zeggen over roken voor de gezondheid.	99.58
115	Dus ik denk dat het in die zin, als er nog inventieve bedenkingen komen om dat nog verder te verminderen, dit blootstelling daaraan en die verlokking daarvan, des te beter zou ik zeggen.	0.01
116	Maar dan zou ik zeggen, richt dan misschien toch iets meer nog de pijlen op het zepen.	0.01
117	Omdat dat een gedrag is dat zeker naar jongeren toe toch populairder wordt.	0.01
118	Terwijl het roken zelf misschien minder in de smaak blijft vallen.	0.01
119	Dus ik denk dat het zeker niet nutteloos is om nog verder maatregelen te nemen.	0.01
120	Maar misschien moeten we ook wel de juiste doelen kiezen voor die maatregelen.	0.01
121	Stefan van den Broeke, professor Gezondheidspsychologie.	0.02
122	Bedankt voor dit gesprek en ook dank aan alle luisteraars voor de reacties.	0.01