De Wereld Vandaag 🇧🇪

_id	68a33da5c2c77c1562eb4ae4
datetime	2025-08-18 00:00:00
url	https://www.vrt.be/vrtmax/luister/radio/d/de-wereld-vandaag~11-10/de-wereld-vandaag~11-33497-0/fragment~4da6bc21-b580-49fd-a81e-f321fb12cbb3/

 

Statements

idx	statement	score
1	Als je hier een atlas openslaat, dan kom je het werk tegen van Mercator, de Vlaamse kartograaf.	6.61
2	Maar de Afrikaanse Unie wil af van die kaart en schaart zich achter de campagne Correct the Map.	10.72
3	Het probleem is dat wanneer je een bol plat projecteert, je fouten krijgt in de verhoudingen en de wereld dus eigenlijk niet correct wordt weergegeven.	7.59
6	U bent docent historische kartografie aan de Universiteit van Amsterdam en ook verbonden aan het vernieuwde Map Mercator Museum in Sint-Niklaas.	6.79
7	De Vlaamse kartograaf Mercator tekende de wereldkaart, eigenlijk degene die wij vandaag kennen.	12.85
9	Dat is denk ik bij ons in West-Europa of in Europa te koer een zeer vertrouwd beeld.	4.2
10	Het wordt ons met de paplepel ingegoten vanaf de schooltijd.	17.73
11	De kaarten in onze atlassen, de kaarten die aan de muur hingen of nog steeds hangen in de klaslokalen.	5.05
12	De wereldkaarten althans, die zijn allemaal gemaakt in Mercator projectie.	12.13
16	Er is eerder een probleem bij elke poging om de bolvormige aarde naar een plat vlak te vertalen.	6.07
17	Dus dat kan je namelijk niet als je een bolvormig oppervlak, zoals de aardbol, naar een plat vlak vertaalt.	5.79
18	Dan moet je sowieso minstens één aspect gaan vervormen.	4.03
19	En Mercator heeft ervoor gekozen, want het is eigenlijk een bewuste keuze, om de hoeken heel getrouw weer te geven.	4.8
20	Maar een keerzijde van de medaille is dat hij oppervlaktes helemaal niet getrouw heeft weergegeven.	4.34
21	Dus oppervlaktes zijn op een wereldkaart in Mercator projectie niet accuraat.	14.89
22	Dus vandaar ook het protest vanwege de Afrikaanse Unie.	19.65
23	Omdat de oppervlakte van het continent Afrika verhoudingsgewijs niet overeenstemt met andere oppervlaktes van andere gebieden en met de realiteit.	7.09
27	Wel aangezien een wereldkaart in Mercator projectie niet oppervlakte getrouw is, wordt dus elke oppervlakte vervormd.	13.46
28	En met name in de buurt van de Evenaar zijn de oppervlaktes verhoudingsgewijs kleiner.	9.85
29	Verleken bijvoorbeeld met de oppervlaktes van gebieden aan de Polen.	10.05
30	Dus als je een wereldkaart in Mercator projectie hebt, wereldkaarten die wij zo goed kennen, dan zie je dat Groenland, Canada, ook de Zuidpool bijvoorbeeld, dat die immens zijn afgebeeld.	9.49
31	En als je dat dan vergelijkt met gebieden, continenten, landen in de buurt van de Evenaar, zoals Afrika, maar evengoed Zuid-Amerika bijvoorbeeld, dan zijn die verhoudingsgewijs veel kleiner.	14.75
32	En dus vandaar dat men daar een soort van mismatch in ziet.	4.59
33	Maar dat is op zich geen fout, het is eigenlijk een keuze van de kartograaf.	4.13
34	Als je de hoeken, zoals Mercator, als je de hoeken getrouw weergeeft, dan heb je als keerzijde van de medaille dat je de oppervlaktes niet getrouw kan weergeven.	7.71
39	Er is niemand natuurlijk die aan ons oplegt welke kaart of welke projectie wij zouden moeten volgen.	4.55
41	En ja, ik begrijp dat ook, dat zij vinden dat Afrika veel te klein wordt voorgesteld.	6.02
42	Maar goed, als zij natuurlijk een andere projectie zouden gaan volgen, zoals ze nu voorstellen, dan zal die wereldkaart weer andere zaken vervormen.	4.94
43	Dus dan zullen er misschien weer andere gebieden zijn die dan misnoegd zijn of een andere optie zullen voorstellen.	4.08
44	Maar is er dan een reden waarom we die Mercator projectie blijven gebruiken en niet een andere projectie gebruiken?	11.87
45	Ja, daar zijn uiteraard verschillende redenen voor.	4.8
47	Mercator heeft zijn wereldkaart gemaakt in de 16e eeuw.	12.76
48	Aanvankelijk was die eigenlijk zelfs helemaal niet zo succesvol.	4.52
49	Dus de wereldkaart in de Mercator projectie, het is pas na verloop van tijd, zelfs decennia later pas, dat dat dan langzaamaan is doorgesijpeld en een soort van courante wereldkaart is geworden.	5.26
50	Met name omdat zijn kaart om twee redenen toch wel heel handig was.	4.34
51	Enerzijds voor de schippers, bij een wereldkaart in de Mercator projectie kan je eigenlijk een rechte koers blijven varen.	9.86
52	Wat je dus bij wereldkaart in de andere projecties niet hebt of veel minder hebt.	3.83
53	Een ander voordeel van de Mercator projectie is, je stelt daar aardevol voor als een rechthoek met loodrechte assen.	4.32
54	Dus je kan eigenlijk heel gemakkelijk met een x- en een y-coördinaat een plek terugvinden, wat ook bij andere projecties minder eenvoudig is.	4.69
55	Dus dat zijn eigenlijk twee redenen waarom ze in de loop van de tijd die Mercator projectie is doorgebroken.	7.21
57	Het blijft wel vooral in de westerse wereld dat dat de standaard is geworden.	4.58
58	En zo is dat eigenlijk ook wereldwijd een soort van standaard of norm geworden.	4.87
59	Maar er is natuurlijk niet iemand die ons oplegt om deze kaart en deze projectie als de absolute norm te gaan nemen.	4.14
60	Ja, zou dat kunnen dat we plots een andere wereldkaart gaan gebruiken?	8.27
61	Want bijvoorbeeld de Afrikaanse Unie pleit er voor me over te stappen naar de Equal Earth kaart.	17.66
63	Want zoals ik het goed begrijp, elke kaart ligt wel een beetje.	3.71
66	Ook in de negentiende eeuw heeft men al geëxperimenteerd met kaarten waar de oppervlaktes zowel getrouwen worden weergegeven, maar dan weer andere aspecten zoals afstanden en richtingen en hoeken dan weer minder getrouwen waren.	5.59
67	Dus men heeft al heel wat pogingen ondernomen en er worden ook heel veel toegepast.	3.57
68	Welke natuurlijk de norm is, dat hangt een beetje af van tradities van instanties die dat voorschrijven.	3.88
69	Dus als in Afrika natuurlijk de meeste landen, maar bijvoorbeeld ook het onderwijs, gehoor geven aan die oproep van de Afrikaanse Unie om de Equal Earth projectie als norm te gaan gebruiken, dan is het heel goed mogelijk dat men dat in Afrika als de wereldkaart zal gaan beschouwen.	32.75
70	Of dat dat dan ook in andere gebieden, zoals in Europa of in Amerika of in Azië gaat gebeuren, dat is natuurlijk ook een andere vraag.	4.23
71	Is het ook gewoon voor ons niet wat moeilijker omdat die Mercator projectie nu eenmaal een Vlaamse trots is om die los te laten?	14.06
73	Ik denk dat het vooral voor ons misschien een kwestie van gewoonte is.	4.22
74	Het zit zo ingebakken in ons hoofd als je je de wereld voorstelt, dan denk je eigenlijk al bijna per definitie in de Mercator projectie, omdat wij dat zo gewoon zijn.	4.46
75	Dat is ons zo aangeleerd, die contouren van de continenten, van de landen, van de aardbol zitten zo in ons hoofd.	3.81
76	Dus om dat te veranderen, denk ik, zal meer nodig zijn.	3.9
78	De toekomst zal misschien ook nog veel andere projecties opleveren die nog avanceerder of nog op meerdere fronten accuraat zijn.	4.18
79	Maar er zal telkens wel een soort van vervorming blijven bestaan.	4.19
80	Dus het hangt er maar vanaf waar je waarde aan hecht.	3.91
82	Dank u wel, Bram van Nieuwenhuizen, docent historische kartografie aan de Universiteit van Amsterdam.	6.52