De Wereld Vandaag 🇧🇪

_id	690b9a067957c3340b298918
datetime	2025-11-05 00:00:00
url	https://www.vrt.be/vrtmax/luister/radio/d/de-wereld-vandaag~11-10/de-wereld-vandaag~11-34945-0/fragment~71f4f54b-1f26-4fa4-a007-620b42423edb/

 

Statements

idx	statement	score
0	Een grote klasse van hoeverphonic, vinegar en salt.	25.91
1	België en Europa zijn dus in de ban van de onbekende drones die steeds vaker boven het grondgebied circuleren.	75.95
3	En dat is misschien net het punt van de mensen die erachter zitten.	3.98
7	Want hij is professor en defensiespecialist aan de UGent en het Egmond Instituut.	6.44
10	Is dit voor u nu een hybride oorlog die eigenlijk al aan de gang is?	5.98
12	Oorlog betekent uiteindelijk dat het legaal wordt om mensen dood te schieten.	70.83
18	En worden niet alleen rivalen, maar ook concurrenten.	3.97
19	Dat wil eigenlijk zeggen ze concurreren maar met illegale middelen.	9.89
21	Zogenaamde hybride acties van spionage tot sabotage in cyberspace.	8.74
25	Vandaag waren onder andere Proximus en het UZ Gent trouwens ook nog slachtoffer van hackers.	54.61
26	En daarbij was ook, zeker bij Proximus, een pro-Russisch hackerscollectief betrokken.	16.63
27	Moeten we voor de drones ook echt naar Rusland kijken?	26.84
29	Dat lijkt natuurlijk de meest waarschijnlijke optie.	4.77
30	En een deel van ons beleid moet ook zijn, denk ik, om te zeggen, kijk, ook al hebben we geen 100% bewijs.	4.21
32	Als wij voldoende zeker zijn dat Rusland erachter zit, dan zijn wij ook gewittigd om maatregelen te nemen tegen Rusland.	6.59
33	Want de Russen spelen er natuurlijk op dat het moeilijk is om 100% bewijs te hebben.	19.03
34	Dus naar die 100% bewijslast moet je niet eens naar gaan om, laten we zeggen, tegen maatregelen te kunnen nemen, zegt u?	14.08
35	Ja, deel van onze afschrikking moet zijn, ook al als wij voldoende zeker zijn zonder 100%, dan zullen wij toch al tegen maatregelen nemen.	4.4
36	Of zijn er toch ook nog andere spelers die baat hebben bij twijfel, chaos?	5.88
38	Daar dacht iedereen ook eerst aan Rusland, waarop er toch anderen in beeld kwamen.	4.84
39	Dat klopt, maar ik zie niet direct in wie er nu, wie anders dan Rusland er hier zoveel belang bij kan hebben.	5.01
42	Er zijn natuurlijk al incidenten geweest met onvoorzichtige of gewoon met domme amateurs, maar dit is teveel tegelijk, lijkt mij.	3.8
43	En wie werkt dan voor Rusland als het hier om Rusland gaat?	10.22
44	Ik denk dat Rusland vaak mensen recruteren, Russen sturen niet per se hun eigen agenten uit natuurlijk.	14.46
45	Ze kunnen gewoon mensen recruteren, ze zijn altijd mensen die geld willen verdienen, ook op criminele wijze.	8.45
46	En als die toch zouden op ontmaskerd worden en gereciteerd worden, ja, de Russen liggen daar niet wakker van, dan recruteren ze iemand anders.	7.72
47	Ik zeg dat er een term circuleerde als criminele flexiejobbers.	4.37
49	Als het Rusland is, zegt u het nog eens, wat willen ze bereiken?	8.71
50	Ik denk dat de Russen willen twijfels, zei je, natuurlijk.	3.89
51	Ze willen misschien het idee ingang doen, vinden, we hebben er zoveel problemen, dat allemaal willen van Oekraïne.	6.65
52	Als we Oekraïne niet slap, is gauw laten vallen, dan kunnen wij terug naar de normaliteit.	38.47
53	Wat natuurlijk een totaal fout idee is, want als je de Russen het idee geeft dat ze hun zin krijgen in Oekraïne, dan gaan ze het net voortdoen.	20.93
54	Het is ook een afleiding, nu zijn wij hiermee bezig, dus hebben we minder energie om met Oekraïne bezig te zijn en met andere dingen.	12.96
55	Ja, wat ook wel opvalt, is dat België zeker niet het eerste land is, dat wordt geviseerd door drones, maar het gaat plots wel heel hard en wat intenser eraan toe bij ons is toch de indruk, waarom zou dat zijn?	40.43
56	Ik kan er natuurlijk alleen maar over speculeren, misschien omdat er beslissingen moeten genomen worden over Euroclear en de Russische toegoeden daar.	6.81
57	Sowieso huisvesten wij natuurlijk de hoofdkwartieren van de EU en de NAVO, dus we zijn sowieso een doelwit.	11.56
58	Maar inderdaad, op dit moment staan wij in het vizier, maar je mag niet vergeten dat de Baltische staten, de Scandinavische landen, met dit soort dingen bijna alle dagen te maken hebben.	4.34
59	En ik denk dat we er ook moeten vanuit gaan dat dit even gaat duren.	4.18
60	Dit gaat nu geen uniek incident zijn, er zullen nog hybride aanvallen komen met drones of in cyberspace, maar dit is een hele campagne van lange duur.	5.18
61	Dus u zegt, ook als het over die drones gaat, want gisteren op de luchthaven van Zavondhem bijvoorbeeld, dat heeft meteen een grote impact.	16.96
64	Ja, en op welke termijn moeten we dan denken dat we dit te verduren krijgen, zeg maar?	7.49
65	Zolang de oorlog in Oekraïne voortduurt, zolang gaat minstens de hybride campagne tegen ons duren.	18.44
66	Maar zelfs als die oorlog stopt, de Russen voelen zich in hun perceptie, zijn zij misschien niet in oorlog, maar toch in een confrontatie met ons.	4.94
68	En speelt daar zeker ook in mee, hoelang het dan zou gaan duren bijvoorbeeld, hoe wij als land erop gaan reageren?	6.27
69	Je moet natuurlijk reageren, maar je moet het juiste evenwicht vinden.	4.26
70	Als je elke keer dat er een incident is, roept van oei, al onze systemen zijn fout, we moeten alles eruit vinden, speel je eigenlijk ook een beetje in de kaart van de Russen.	4.55
71	Je moet op een bepaald moment ook kunnen zeggen, we weten wat er gaande is, dit is een langdurig hybride campagne, we vrachten ons hier aan, we zijn erop voorbereid en je moet ook een beetje zelfvertrouwen uitstralen.	3.58
72	Want hoe belangrijk is communicatie hier dan bijvoorbeeld, ik zeg maar iets van de minister van Defensie?	14.67
74	Zodra Rusland merkt, één drone is voldoende om het vliegverkeer in België stil te leggen, dan gaan we natuurlijk er opportunistisch op inspelen.	38.18
75	Waarbij ik niet zeg dat je dat niet moet doen, je moet natuurlijk de veiligheid garanderen.	4.26
76	Maar dus hoe meer je, als je elke keer er iets gebeurt roept dat alles anders moet, dan speel je echt wel in hun kaart.	4.88
77	En gebeurt dat nu te veel of te nadrukkelijk dan volgens u?	5.2
78	Nee, je moet natuurlijk ook de mensen niet voorleggen.	4.33
79	Als er in ons arsenaal een tekort is aan een juridisch kader en aan capaciteit om drones aan te pakken, moet je dat ook eerlijk durven zeggen en daar dan heel snel naar handelen.	19.19
80	En dan kan je de volgende keer zeggen, voilà, nu zijn we wel voorbereid en je moet niet elke keer iets nieuws uitvinden dan na elk incident.	3.65
83	En hoe passen bijvoorbeeld Europese Unie en NAVO hierin, meneer Bischop, in die volgende stappen in hierop inspelen?	8.89
84	Idealiter spreken we toch meer in EU- en NAVO-verband af hoe we daar gezamenlijk op reageren.	4.91
85	En er zijn nu wel mechanismen, bijvoorbeeld in de Europese Unie, maar die zijn heel erg opgericht om het getroffen land te helpen.	18.16
86	Stel dat een cyberaanval de luchthaven plat ligt, dan kan de Europese Unie een expert te sturen om dat op te lossen.	67.07
87	Maar heel vaak is dat een probleem niet, je kan dat zelf wel oplossen.	4.81
88	Maar de vraag is, als je kan zeggen, ah, het is bijvoorbeeld Rusland geweest en ik wil vergeldingsmaatregelen nemen, ja, dat gaat België of Nederland of wie dan ook niet alleen doen.	5.57
93	Want bijvoorbeeld als het dan over de luchthaven van Zaventem gaat, ik neem aan dat dat in de eerste plaats dat is.	5.06
94	Die intimidatie, dat gaat nog niet meteen verdwijnen.	4.31
96	Ja, en ik vlieg zaterdag naar Japan om les te geven.	5.57
97	Dus dat speelt in mijn achterhoofd, ook om heel persoonlijke reden.	3.6
99	Sven Biskop, professor en defensiespecialist aan de UGent en het Egmond Instituut.	6.92