Nieuwe Feiten 🇧🇪

_id	67d815cc0a59ce37f29f95a4
datetime	2025-03-17 00:00:00
url	https://www.vrt.be/vrtmax/luister/radio/n/nieuwe-feiten~11-9/nieuwe-feiten~11-30800-0/fragment~f3da153d-074a-49eb-8357-dab7d865a875/

 

Statements

idx	statement	score
0	Ja, dat die prachtig is, daarover zijn we het eens, de slachtand van de narwal, maar waar dient die voor?	0.14
5	Je bent onze huisbioloog, want voor het eerst is het gedrag van de narwal in het wild uitgebreid gefilmd.	1.48
8	Ze leven in het Noordpoolgebied, ze zitten graag onder het ijs, ze komen zelden boven water, bij wijze van spreken.	98.12
9	Dus je ziet alleen maar hun rugje en men wist wel dat die horen er was.	0.01
10	Af en toe zie je dat wel natuurlijk, maar ook omdat die dat wel eens aanspoelen, los van het dier.	0.15
11	Dat heeft trouwens aanleiding gegeven tot de mythe van de eenhoorn, want wel de horen, maar niet het beest.	3.25
12	Dat heeft lang geduurd voordat ze daar die walvis aan gelinkt hebben.	8.13
15	Ja, drie meter, het is een indrukwekkende structuur.	0.08
16	Het is een tand uit de linkerbovenkaak, die blijkbaar eindeloos blijft groeien, die boort ook door de bovenlip, uitsluitend bij de mannetjes van de narwal.	8.41
17	Maar het rare is dat er in die rechterbovenkaak zit ook de aanleg van een tand, maar die komt bijna nooit tot groei.	97.72
18	Er zijn er wel ooit narwals met twee tanden, dus echt horentanden gezien, zal ik maar zeggen.	0.17
19	Vrouwtjes hebben ze in principe niet, maar in uitzonderlijke gevallen kunnen die ook wel zo'n uitgegroeide tand krijgen, die wordt dan wel nooit meer dan een halve meter lang.	0.07
21	Maar wacht, die tand wordt drie meter lang, hoe lang is dan het lijf van het beest?	0.2
23	Ja, dus zo'n volwassen mannelijke narwal kan tot zes meter worden, dus die tand is wel een substantieel deel, zonder de tand.	99.25
24	Dus een tand is dan wel een substantieel deel van de lengte van het dier, wat ook maakt dat het Een tand is ook een hele rare structuur, hij heeft een andere structuur dan onze tanden, waardoor hij eigenlijk een beetje flexibeler is.	46.55
25	Dus hij kan een beetje gelijk met polstok, denk ik, misschien niet zo ver doorbuigen, maar toch wel een beetje links en rechts bewegen.	0.1
26	Wat hem dus beschermt tegen te snel breken of tegen breuken door botsen met het ijs, of eventueel in confrontaties met andere mannen.	99.93
27	Want er is een hele tijd gedacht, dat was aanvankelijk het idee, omdat alleen mannetjes die tand hebben, dacht men, dat is een kwestie van seksuele selectie.	0.07
28	Dat is iets dat mannen ontwikkeld hebben, zoals de gewijen van herten of de staart bij de pauw, om indruk te maken op elkaar en op de vrouwen.	2.7
29	Totdat men dan eens in detail naar die tand is gaan kijken, microscopisch, en dan blijkt dat die knalvol zit met zenuwen en allerhande structuurtjes, om dus eigenlijk als een soort sensor te fungeren.	0.69
30	Ze meten daar de temperatuur mee, misschien zoutgehalte, misschien voelen ze daar visscholen komen, ze kunnen er waarschijnlijk ook mee polsen naar de dikte van het ijs, waar ze onder geraken.	0.05
32	En het derde punt is dus nu met die drones erbij gekomen, dat men ook gezien heeft dat die mannen die tanden toch wel actief kunnen gebruiken.	0.05
38	Ja, maar de wetenschappers die dat bestuderen, die zien zelden agressief gedrag.	2.91
39	En ze denken nu dat die eigenlijk die tanden tegen elkaar aanwrijven, die mannen, omdat die daar niet kunnen aan krabben of kuisen.	0.02
40	En als die echt als een sensor fungeren, hebben ze er belang bij dat die proper blijven.	0.01
41	En dan gebruiken ze dus elkaar om die tand dus proper te houden.	0.35
45	Het is dan weer typisch dat wij automatisch denken dat dat knokpartijen zijn, terwijl dat het blijkbaar toch iets subtieler is en iets zachtaardiger is.	0.02
46	En nu heeft men dus gezien, voor het eerst met die drones, dat ze die tanden ook kunnen gebruiken om te spelen met vissen.	0.12
48	Zelfs vissen die ze eigenlijk niet eten, daar zitten ze dan mee te spelen.	98.61
49	Die duwen ze wat vooruit, ze proberen die af en toe eens te spiezen.	0.01
52	Dus ook weer zoiets nieuws dat veel verder gaat dan puur een agressief wapen dat er dan bijgekomen is.	0.01
53	Wat prachtig is, dat moeten dieren niet altijd in een agressieve context blijven steken.	0.01
54	Maar hij is ook geschroefd, een beetje gedraaid, toch, die tand?	0.11
56	Dus hij heeft echt een schroefstructuur die dus tegen de klok indraait.	0.01
57	Maar het rare is, als er dus uitzonderlijk is aan de rechterkaak ook een tand komt, draait hij tegen een overgestelde richting.	15.13
58	Dus hij draait eigenlijk sowieso naar buiten weg van het lichaam.	0.03
59	En dat heeft waarschijnlijk voor een deel te maken dat ze zo meer ruimte creëren voor die sensorzenuwtjes te steken.	0.02
61	Plus, op die manier, als dat eigenlijk een tand zou zijn, zoals een onze, met echt glazuur erop, dan zou die bij het minste contact met ijs bijvoorbeeld breken.	95.6
62	En door het feit dat ze die spiraalstructuur daarin gestoken hebben, werd die tand flexibeler en die kan dus tot 30, 40 centimeter wegbuigen van de normale wijsrichting.	0.01
64	Maar het blijft, wat het meest te bizar blijft aan dat verhaallieven, is dat dat dus alleen bij die mannekes voorkomt.	24.25
65	En dat was ook de reden waarop men aanvankelijk dacht van oké, seksuele selectie, indruk maken op mekaar.	0.01
66	En blijkbaar is dat zo'n typisch voorbeeld van iets dat ontwikkeld is, in dit context voor indruk te maken, dat dan waarschijnlijk achteraf, evolutionair gesproken, want hij was er dan toch, extra functies bij gekregen heeft, zoals die sensorfunctie en ook die speelfunctie.	46.4
67	Want er is geen enkele indicatie dat de vrouwkesleven zelfs langer dan de mannetjes.	99.48
68	Dus ze hebben duidelijk die tanden niet nodig voor hun overleving.	0.01
69	Maar mannen en vrouwen zitten wel dikwijls in gemengde groepen, dus de vrouwen kunnen dan misschien ook mee profiteren van de gevoeligheid, de sensor, dus metingen van de mannen.	0.01
70	Het blijft een bizar gegeven dat, ondanks het feit dat het bij de mannen wel voorkomt en bij de vrouwen niet, dat het dan toch andere functies gekregen heeft waar vrouwen niet in principe mee van profiteren, maar toch hindert hun overleving niet.	0.18
71	Dus een raadsel, een prachtig voorbeeld van hoe dat de natuur kan inzetten op meer functies.	0.01
72	Meer functies inderdaad, want hij boort er ook mee door ijs, dat kan hij wel.	16.99
73	Ja, hij kan ermee, door ijsboren is een groot woord, maar hij kan ermee polsen naar waar het ijs doener is, fragieler is.	1.28
74	Want het zijn dieren die dikwijls lang onder ijs kunnen leven, maar die dan dus echt die kleine scheuren zelfs in ijs nodig kunnen hebben om te kunnen ademen.	93.98
75	Want ze kunnen lang onder water blijven, ze kunnen meer dan een half uur onafgebroken onder water blijven.	88.16
77	En dan moeten ze dus effectief kunnen gaatjes in de ijs vinden waar ze zo net genoeg door kunnen om te kunnen gaan ademen.	0.04
78	En daar zal waarschijnlijk die tand ook een rol in spelen.	0.01
79	Maar nogmaals, de vrouwen hebben ze niet, dus de vrouwen moeten dan meeprofiteren van de inzichten van de mannen.	1.99
80	Die zwemmen erachteraan toch dan, die zullen uitzien waar hij met zijn tand dat gaatje vindt.	0.02
81	Voilà, ze zullen ongetwijfeld als groep meeprofiteren van het feit dat die mannen die tand hebben.	0.01
82	En zodat de vrouwen er ook mee van kunnen profiteren.	0.01
84	En wat we nog niet weten natuurlijk is, want we hebben nu die drie fases gehad van seksuele selectie, die microscopes, de structuren, nu die dronebeelden.	0.42
85	En de volgende stap gaat zijn van, wat doen ze ermee onder water?	0.01
88	Die tand, dat gaat nog wel even duren denk ik, voordat we zover zijn.	0.03
90	Ze kunnen ook geweldig diep duiken, anderhalve kilometer diep, waar ze dan die tanden misschien ook nodig gaan kunnen hebben voor God mag weten wat.	1.61
92	Het is wachten op zeer wendbare onderwaterdrones, maar volgens mij bestaan die al of zijn die in de maak.	0.03