Dit is de Dag 🇳🇱

_id	687a849a8dab044318bfc229
url	https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/dit-is-de-dag/9d7a9af6-2f31-4fda-b3e5-250283e36cc2/2025-07-18-dit-is-de-dag
datetime	2025-07-18 00:00:00

 

Statements

idx	statement	score
4	Sommige spierziektes kunnen vreselijke gevolgen hebben.	82.13
5	De organen die het meest energie nodig hebben, het hart, de hersenen, zullen stoppen met functioneren.	88.35
7	Want wat als je weet dat je drager bent van een gen waardoor je zo'n ziekte door kunt geven aan je kind?	72.24
8	In Engeland is er een nieuwe methode waarbij niet het DNA van twee, maar drie mensen wordt gebruikt om gezonde embryo's te creëren.	78.74
9	Moeten we die techniek omarmen of zijn er medisch-ethische bezwaren?	8.49
12	Een vrouw uit Vlijmen is vannacht overleden bij een geweldsincident.	88.61
13	De bewoners aan de Parkstraat werd gisteravond met zwaar letsel aangetroffen in haar woning.	69.6
14	Voor de Haagse rechtbank was vandaag de rechtszaak tegen Arnold O.	11.26
15	De man die een jaar geleden de 22-jarige Geneve vermoordde in haar huis in Zoetermeer.	78.83
16	Drieke Ska uit Eindhoven schiet zijn vrouw op klaarlichte dag dood in Gouda.	74.39
17	Waarschijnlijk deed hij dat omdat hij zijn kinderen niet meer mocht zien.	8.7
21	Dat ga ik bespreken met rechtbankverslaggever Saskia Belleman.	4.63
22	Zij maakte een podcast en het boek Zij is van mij over dit onderwerp.	5.96
24	Hij verloor zijn dochter Sanne aan femicide en strijdt sindsdien voor meer bekendheid voor het onderwerp.	22.2
28	Saskia Belleman, deze week werd er in ons land geschokt gereageerd op de moord op de 39-jarige Joewelijn Gouda.	44.35
29	Gisteren in Vlijmen overleed er een vrouw door huiselijk geweld.	85.06
33	Het komt één keer in de acht à tien dagen voor dat een vrouw overlijdt door geweld van haar partner of haar ex-partner.	87.1
35	Dat aantal zou best nog wel eens hoger kunnen zijn.	3.88
36	Omdat er ook gevallen zijn van zelfmoord waar je vraagtekens bij kunt plaatsen.	10.14
37	Maar die wel door de politie worden afgedaan als zelfmoord.	53.26
38	En er vallen vrouwen van balkons, van trappen, op manieren waar je ook zo je twijfels over kunt hebben.	4.69
39	Ja, u was vandaag bezig met een artikel over dit onderwerp.	7.66
41	Ja, de strekking van het artikel is eigenlijk vooral dat privacybescherming een groot obstakel vormt.	13.07
42	Het is zo dat tijdens rechtszaken eigenlijk altijd blijkt als het gaat over femiciden dat er heel veel informatie was bij de politie, bij hulpverleningsinstellingen.	56.57
45	De onderliggende problemen werden niet herkend met fataal gevolg.	4.13
46	Ja, en het blijkt dus dat in Nederland privacy van plegers of van potentiële verdachten zwaarder weegt dan de veiligheid van vrouwen.	65.7
48	Wim Hertgers, nogmaals welkom aan u. Fijn dat u er bent.	3.6
50	Ik kan me voorstellen dat deze week, als dat dan weer veel in het nieuws is, femiciden, dat dat veel verdriet weer naar boven brengt.	4.76
52	Alleen bij dit soort zaken, ja, dat snijdde in jaad.	3.54
59	En dat is een beeld dat raak je gewoon nooit meer kwijt.	4.38
61	Ja, kunt u iets over haar vertellen en wat er met haar is gebeurd?	5.31
63	Ze is daar heel jong bij hem gekomen en hij was een stuk ouder.	8.02
65	Want ik heb haar gewaarschuwd, als er veel leeftijdsverschillen in zit, ja, je hebt andere interesses.	3.73
66	En hoe ouder je wordt, hoe meer dat uit elkaar gaat trekken.	5.2
67	En ze belde me op een gegeven moment op en toen zegt ze van pap, kom me ophalen, want het gaat echt niet goed.	4.93
69	We hebben nog een gesprek thuis gehad met hem erbij.	3.72
70	Toen hadden mijn vrouw al in de gaten van, en ik in de gaten van, het zit niet goed.	3.49
77	En daar heeft ze helaas maar twee maanden van mogen genieten.	3.57
82	Hoe zag u Sanne veranderen eigenlijk van de Sanne voor de relatie en de Sanne in de relatie met hem?	5.7
86	En je zag haar gewoon in de loop der jaren een beetje wegzakken.	3.48
87	En als je er wat van zei, want wij hadden wel het idee dat hij daarmee te maken had.	4.05
91	Toen ze in Winterswijk weer kwam wonen bij ons, of in het appartement, toen zag je weer dat ze begon te leven.	5.19
92	En toen heeft ze ons ook de dingen verteld waarom eigenlijk het niet goed ging.	6.13
93	Nou ja, dan blijkt wel dat je daar erg teruggetrokken van raakt, ja.	4.03
94	Toen ze weg was bij hem zag u weer iets van de oude Sanne terug.	3.93
98	Dat was ze helemaal niet gewend, want hij was er altijd bij.	4.28
101	Saskia Belleman, femicide is nog een relatief jonge, onbekende term.	30.04
102	En ik begrijp dat er ook nog wat verschillende definities zijn over wat het nou precies is.	3.83
104	Nou, weet je, femicide is eigenlijk een beetje een containerbegrip.	20.51
105	Dat betekent eigenlijk het doden van een vrouw omdat ze een vrouw is.	19.61
107	Wat we in Nederland het meest meemaken is eigenlijk vrouwen die worden gedood door een partner of een ex-partner.	74.64
108	Dat is ook wat ik vooral heb aangehouden in de podcastserie en in het boek.	3.68
109	Maar weet je, het maakt mij eerlijk gezegd niet zo heel veel uit hoe we het noemen.	3.8
110	Als we het maar gaan noemen en als het maar onder de aandacht wordt gebracht.	4.34
111	En als er maar eindelijk eens een keer beleid op wordt ontwikkeld en mensen het serieus gaan nemen.	4.48
112	Want dat is toch het probleem bij heel veel vrouwen.	18.64
113	Je merkt dat op het moment dat ze naar de politie stappen, dan zijn er vaak al meer dan dertig geweldsincidenten geweest.	11.86
114	Je gaat niet zomaar naar de politie om aangifte te doen tegen je partner of je ex-partner.	22.21
116	Ja, en als je dan vervolgens op het politiebureau komt en je wordt niet serieus genomen.	5.72
117	Dan maakt het mij niet uit welk etiketje je erop plakt als je het maar eindelijk serieus gaat nemen.	4.13
120	Ja, dat hoor je eigenlijk voortdurend bij alle vrouwen terugkomen.	5.66
121	Als ik het verhaal van Sande hoor, dan denk ik ja, dat is het verhaal dat ik heb gehoord bij heel veel vrouwen.	3.79
122	Er was bijvoorbeeld een voorbeeld van een vrouw in Kerkrade, Regan Perez.	7.6
123	Die in twee maanden tijd 17 keer naar de politie ging om melding te doen en aangifte te doen van allerlei zaken.	9.65
124	Van stalking, bedreiging, het vernielen van een camera aan haar huis en zo.	14.67
125	En steeds kregen die meldingen een aparte etiketje.	13.09
127	Ze kregen in die twee maanden tijd met bijna 20 verschillende agenten te maken aan wie ze iedere keer weer het verhaal moesten uitleggen.	7.04
129	Nou ja, misschien was het er wel, maar het was versnipperd.	3.64
130	Dus het was niet zichtbaar voor de politie en ze kwamen ook niet in actie.	14.5
131	En toen zij uiteindelijk vermoord werd door haar vriend, of haar ex moet ik zeggen, want dat was hij al.	13.64
132	Vond haar familie haar uitvaartpolis liggend op haar bed.	9.25
134	Dit was zo'n duidelijk voorbeeld van een vrouw die wist, ik word niet geholpen, ik word niet serieus genomen.	3.76
135	Nou, dan kan ik er maar beter voor zorgen dat mijn familie de papieren kan vinden om de zaak af te handelen.	3.79
138	En ja, wat ik zie in rechtbanken, is het slagman dat toch wel een narcistische inslag heeft.	5.81
139	En voortdurend bezig is om de schuld buiten zichzelf te leggen.	4.2
141	Had ze maar niet dit moeten zeggen, had ze maar niet dat moeten doen.	4.06
142	Met andere woorden, had ze maar naar mij geluisterd, want zij is van mij.	3.7
143	Gisteren waren onderzoeker Marike Liem en burgemeester Juro Sahin te gast in Nieuwsuur.	6.69
144	En zij vertelden dat ongelijkwaardigheid tussen man en vrouw ook een belangrijke rol speelt.	11.49
145	Het is dreigend voor mannen als een vrouw voor zichzelf opkomt en bijvoorbeeld financieel onafhankelijk is.	27.41
146	Ja, weet je, het lijkt er een beetje op alsof wij jarenlang aandacht hebben besteed aan de emancipatie van vrouwen.	7.87
147	Nou, vrouwen zijn inmiddels behoorlijk goed in staat om hun eigen broek op te houden, hun eigen leven te leiden.	22.31
148	En wat je merkt is dat dat leidt tot onzekerheid bij ook heel veel jonge mannen.	13.68
149	Die vragen zich opeens af van ja, wat is mijn positie in het leven?	4.57
152	En dat blijkt een vruchtbare bodem te zijn voor influencers zoals Andrew Tate.	6.52
158	Herkent u inderdaad hoe mevrouw Belleman dat omschrijft?	8.03
159	U noemt al de isolatie, maar ook de angst misschien voor de man om controle te verliezen?	14.44
160	We hebben de angst gezien op de camerabeelden toen ze Het laatste moment, toen hij haar afsneemt met de auto en hij terugliep naar de woning met haar.	11.46
162	En we hebben op vier dagen voor haar moord heeft ze hem een mail gestuurd.	14.73
164	En daar blijkt duidelijk uit dat ze enorm bang voor hem was, ja.	9.68
165	Ja, en ze had dus de stap gezet om bij hem weg te gaan.	4.45
166	Want dat is ook iets wat je vaak ziet, dat de vrouw dan besluit van het is klaar.	5.24
167	Ik stap uit deze situatie en dat dat een soort trigger is om dus tot moord over te gaan, mevrouw Belleman.	3.98
170	En ook een reden waarom heel veel vrouwen lang in zo'n relatie blijven hangen.	7.44
171	Omdat ze gewoon weten op het moment dat ik besluit om weg te gaan en echt de knoop door te hakken.	3.56
172	Ja, dan knapt er iets en dan loop ik het grootste gevaar.	4.21
173	En ja, het probleem is ook, waar moeten ze naartoe?	6.73
175	We hebben woningnood, er zijn geen andere woningen.	46.11
177	En als die vrouwen dan ook nog eens geïsoleerd zijn geraakt van hun omgeving, van hun familie, van hun vrienden.	4.74
180	Dan is het niet zo makkelijk om uit een relatie te stappen.	4.73
181	Elke acht dagen vindt de femicide gemiddeld plaats.	79.7
182	Meneer Hertgers, wat zijn signalen voorafgaand die je kunt herkennen als omgeving, die u ook zag?	4.98
185	Wij hadden natuurlijk geen verstand van de rode vlaggen.	3.52
186	Maar wat je allemaal ziet is het financieel afhankelijk maken.	4.63
190	Maar daar komt je dochter natuurlijk niet mee bij de ouders.	7.57
194	Want ze zei altijd, hij kust nog net de grond voor mijn voeten niet.	4.0
201	Om te controleren van, is dit een verkeerde relatie eigenlijk.	4.99
202	Ja, want wij vergeleken haar eigenlijk met een marionette.	6.02
207	Mevrouw Belleman, als je als vrouw u zegt, er zijn eigenlijk weinig plekken waar je naartoe kan. Maar wat moet je dan doen?	5.19
211	En er wordt niet een dossier opgebouwd in veel gevallen.	4.77
212	Nou ja, er wordt vaak ook geen actie op ondernomen.	4.04
213	Nou snap ik wel dat de gemiddelde agent aan de balie, die krijgt echt zo verschrikkelijk veel meldingen op één dag binnen.	4.31
214	Dat het hartstikke lastig is om te kunnen beoordelen of je echt actie moet ondernemen.	4.87
216	Maar je kunt al beginnen met het invoeren van een paar simpele dingen.	3.49
219	Aan de hand waarvan je kunt bepalen of er een rode vlag aan een geval moet worden gehangen.	4.42
220	Of dat er misschien nog andere interventies mogelijk zijn.	4.04
221	Ja, en wat ik ook eigenlijk steeds de wereld op z'n kop vind is.	4.19
222	Dat die vrouwen uit huis worden gehaald en maar een oplossing moeten zoeken.	8.26
223	Terwijl die man gewoon vrij blijft rondlopen en kennelijk geen strobreedte in de weg wordt gelegd.	4.12
225	Ik denk toch dat er een steviger aanpak van die mannen moeten komen die zich daar schuldig gaan maken.	4.99
229	Voer dat systeem in waar ze nu in Rotterdam al een tijdje mee experimenteren.	3.61
230	Dat is een enkelband die een signaal afgeeft naar een vrouw.	26.81
231	Als die man op een afstand komt van minder dan een kilometer krijgt ze een alarm.	70.12
232	Weet ze van ik moet ofwel de politie bellen of maken dat ik wegkom.	5.83
234	Ja, en dat zou eigenlijk nu gewoon landelijk moeten worden ingevoerd.	4.89
238	Alleen wij, ja, vrouwen zoeken ons nou op voor hulp.	6.51
242	Alleen zij had een partner, die heeft gewoon de enkelband doorgeknipt.	10.09
244	De politie komt niet opdagen, want die was te druk.	7.69
246	Hij heeft twee dagen vastgezeten en hij loopt weer buiten.	8.76
250	Wij moeten gewoon vanaf het begin, als jongetjes nog heel jong zijn, ze duidelijk maken.	4.26
252	Wat mij heeft verbaasd is bijvoorbeeld dat er nooit eens een keer een hartig woordje is gesproken met die studenten.	3.47
253	Die op een gegeven moment tijdens een feestje vrouwen uitmaakten voor sperma-emmers.	86.35
254	Waarvan je de nekken moet breken om je lul erin te kunnen steken.	5.6
255	En dan denk ik, ja, dat zijn dus jongens die studeren.	4.46
257	Maar die misschien wel denken dat ze ooit rechter of advocaat of officier van justitie kunnen worden.	4.75
258	Wat hebben vrouwen daarvan te verwachten, dit soort mannen?	8.2
260	Dus ja, ik denk echt dat we een mooie taak voor onszelf ook weggelegd moeten zien.	4.28
262	Het meer aanspreken van mannen, niet alleen door vrouwen, maar ook door mannen.	4.24
263	Op hun gedrag tegen vrouwen, als dat respectloos is.	19.59
265	En misschien moeten we ook toe naar een situatie zoals in Engeland.	4.45
267	Vernoemd naar een vrouw die op een gruwelijke manier vermoord is door haar ex.	63.51
268	Die ook al drie keer eerder was veroordeeld voor geweld.	31.75
270	Als zij misschien had geweten over het gewelddadig verleden van haar partner, was ze misschien die relatie nooit begonnen.	5.61
271	En die wet in Engeland geeft nu vrouwen de mogelijkheid om informatie op te vragen bij de politie over het strafblad of het gewelddadig verleden van hun partners.	59.27
272	Ja, als je meer weet, dan kun je misschien ook besluiten van hier stap ik toch maar liever niet in.	3.94
273	Ja, en dan krijgt een vrouw dus te horen op het moment dat ze een relatie aangaat met iemand die veroordeeld is voor geweld.	80.99
274	Dan krijgt ze dat te horen en wordt ze dus gewaarschuwd van.	5.32
276	Ik geloof dat het ook mogelijk is in Engeland dat de politie zelf actief informatie verstrekt, maar dat gebeurt wat minder vaak.	10.13
277	Maar als je dat zou kunnen doen, als je informatie zou mogen opvragen over je partner of de politie gaat jou waarschuwen omdat ze weten jouw partner heeft een gewelddadig verleden.	30.7
278	Dus het is misschien handig dat je daarvan op de hoogte bent.	4.04
282	Zover is duidelijk om dat femicidecijfer naar beneden te krijgen.	16.09
283	Dank meneer Hertgers ook voor uw komst naar de studio.	3.74
285	Op 3 augustus is er in Rotterdam eindelijk een protestmaas.	11.0
288	Sjunko Muttla, een medestrijdster natuurlijk vanuit de kamer, een geweldige vrouw, die opende het.	4.85
289	En ik roep eigenlijk vooral mannen op om ook te komen.	3.63
290	Want ze noemen het een vrouwenprobleem, maar het is natuurlijk een mannenprobleem en geen vrouwenprobleem.	6.93
292	Saskia Belleman van De Telegraaf en nabestaande Wim Hertgers.	11.96
293	Heeft u zelf te maken met huiselijk geweld of maakt u zich zorgen om iemand anders?	7.71
294	Ga dan naar veiligthuis.nl of bel gratis en anoniem met 0800-2000.	7.97
295	En dan, het is mogelijk om kinderen te verlossen van erfelijke ziekte door gebruik te maken van het DNA van drie personen.	83.03
296	Nieuw bewijs laat zien dat alle acht kinderen die ter wereld kwamen met deze embryotechniek gezond zijn.	83.8
297	Bij twee van de acht kinderen is er wel ziekmakend DNA gevonden, maar in een hoeveelheid die nog niet zorgt voor ernstige aandoeningen.	88.85
298	Hoe hoopgevend zijn de uitkomsten van dit onderzoek precies voor wensouders?	11.62
300	Dat bespreek ik met Edith Koonen, klinisch embryoloog van het Maastricht UMC en Bert-Jan Heusinkveld, medisch ethicus en directeur van de Nederlandse patiëntenvereniging.	6.09
302	Mevrouw Koonen, de erfelijke ziekte waarvan deze kinderen verlost zijn, heette mitochondriële aandoeningen.	46.14
303	Wat gebeurt er met kinderen die zo'n aandoening hebben?	40.33
305	De mitochondriën zijn eigenlijk de energiecentrales van onze cellen.	86.13
306	En dat betekent dat als die niet goed functioneren, weefsels dus gebrek krijgen aan energie, dan niet kunnen functioneren.	28.81
307	En de weefsels of de organen die het meest behoefte hebben aan energie, zoals bijvoorbeeld de spieren, maar ook de hersenen, die hebben daar dan het meest last van.	29.52
308	Ja, met hartfalen, hersenbeschadiging, epilepsie, blindheid tot een gevolg.	70.15
309	Kinderen erven die ziekte via de moeder en nu is er dus een nieuwe techniek.	77.08
310	En bij acht kinderen is er gebruik gemaakt van die drieouder techniek van een donor en de wensouders.	8.75
313	Wat ze doen is, ze bevruchten een eicel van de wens moeder met zaadcellen van de wens vader.	4.81
314	En op het moment dat die bevruchting heeft plaatsgevonden, dan halen ze het kern-DNA, wat dus bepaalt wie je bent en hoe je eruit ziet.	36.55
315	Dat halen ze dan uit die eicel met die foute mitochondrieën.	21.1
316	Tegelijkertijd hebben ze een donoreicel waar dus gezonde mitochondrieën in zitten.	21.41
318	En vervolgens plaatsen ze dat kern-DNA van het wensouderpaar in de donoreicel met de gezonde mitochondrieën.	62.03
319	Ja, nou, daar heeft u iets bijzonder complex toch relatief simpel gemaakt.	3.85
321	En dat heeft dus acht kinderen verlost van erfelijke ziekte.	65.55
325	Meneer Heusinkveld, we kunnen dus eindelijk eigenlijk voorkomen dat kinderen een ernstige erfelijke ziekte krijgen.	51.32
330	Wat mevrouw Konen zegt, is de ene manier waarop het kan gaan.	3.97
331	En in dit geval is er een andere manier geweest, namelijk dat niet alleen sprake is van een kern-transplantatie, maar dat beide eicelen bevrucht zijn.	42.83
332	Dus ook die van de donorvrouw, waardoor je dus eigenlijk twee embryo's hebt.	28.29
333	Dan is er geen sprake meer van een kern-transplantatie, maar van een embryo-transplantatie.	6.63
335	In de mitochondria's is ook even de vraag Maar zoals mevrouw Konen het net uitlegt Zo is het in dit geval, die acht kinderen zijn anders gekomen.	42.66
336	Die zijn via embryo-transplantatie in de kern gekomen.	65.72
339	Op het moment dat je een eicel bevrucht, is er inderdaad sprake van een embryo.	86.05
340	Maar er is zeker geen embryo-transplantatie geweest.	35.86
342	Maar van beide Kijk, de punt is van de donorcel is ook bevrucht.	43.46
343	Zoals u het zegt, dan is de cel met de wensmoeder bevrucht.	59.9
347	Dus in beide is de ontwikkeling van een embryo gestart.	34.9
348	En dan wordt eigenlijk de embryo beginniger, de prenucleus noemen ze het vaak, getransplanteerd.	59.07
350	In het kader van de mitochondrien heb je twee ouders, de wensouders.	37.17
351	En als er getransplanteerd wordt, dan gaat ongeveer 0,1 procent van het mitochondriën DNA Het derde DNA, om mij zo te zeggen.	71.8
353	En dan komt er een mitochondriaal DNA bij van de donormoeder.	88.16
356	Omdat je dan eigenlijk een relatie van drie personen krijgt.	5.39
357	En de vraag is of je dat moet willen en of dat goed is.	4.2
359	Nou ja, een natuurlijke orde is twee personen en dan een kind ontvangen.	4.87
360	En dit is eigenlijk een derde gebruik en inzetten voor gezond kind.	4.82
362	Een kind willen of De clou is nu natuurlijk gezond kind.	42.85
367	Ja, nou de bijdrage bestaat dus uit het leveren van de donoreicel.	6.91
373	Het zijn enkel de cellen die vervangen worden eigenlijk.	13.44
375	Ja, dus de derde ouder, zoals het in de volksmond genoemd wordt, die levert via een donoreicel de energiecentrale voor de processen die de ontwikkeling van het embryo mogelijk moet maken.	77.73
376	Ja, dus dat is een beperkte, belangrijke, maar beperkte bijdrage, meneer Heusinkveld.	4.07
377	Het is dus niet zo dat dat gelijkwaardig verdeeld is over de drie ouders.	5.46
383	Om dit te kunnen doen, is er al een hele onderzoeksweg geweest.	4.48
384	Om het onderzoek zover te krijgen, zijn heel veel embryo's gebruikt en verbruikt.	83.04
385	Om het te optimaliseren en verder onderzoek krijg je dus ook embryo.	12.06
387	Dus het is niet alleen los van, kunnen wij een gezond kind geven?	6.42
393	Dus de weg ernaartoe is een problematische geweest ook.	6.18
402	Ja, ik respecteer de opvatting van meneer Huizingveld uiteraard.	3.7
403	Zelf als zorgprofessional kijk ik daar iets anders tegenaan.	5.34
404	Ons doel als professional is het bezien van medische noden van de patiënten waar wij voor werken.	4.23
405	In dit geval betreft dat mensen die we met bestaande behandelingen niet kunnen helpen aan hun kinderwens.	26.53
406	En in dat opzicht is deze nieuwe techniek een waardevolle aanvulling voor een kleine groep mensen.	3.83
407	In Nederland hebben naar schatting 4000 mensen die mitochondriële ziekte.	79.62
408	Dus dat gaat om een hele beperkte groep waar dit dan weer interessant voor is eigenlijk.	4.37
409	De groep zelf is nog kleiner, want het zijn 4000 mensen met een mitochondriële aandoening.	57.37
410	Maar het grootste van die mensen, ongeveer 80%, daar ligt de oorzaak voor die ziekte in dat kern-DNA.	77.24
411	En dus 20% daarbij ligt de oorzaak in dat mitochondriaal-DNA.	87.72
413	En dan van dat groepje is het nog weer een heel klein deel.	3.58
414	Namelijk alleen de patiënten die we met bestaande behandelingen, zoals bijvoorbeeld de pre-implantatie-genetische test, niet kunnen helpen.	39.77
415	Meneer Heusinkveld, dit gaat dus om een hele kleine groep kinderen die eerst ziek zouden zijn en door deze nieuwe methode niet.	22.13
417	Het gaat ook om een klein percentage en waar we ook voor moeten uitkijken, het betekent niet dat de DNA bepaalt dat je ziek wordt.	86.8
419	Want in deze nieuwe techniek blijkt dat bij de paar van die acht kinderen die geboren zijn, dat er ook mitochondriaal van de eigen moeder aanwezig is.	77.02
420	Dus het is een vorm van kansberekening ook van, wordt iemand per definitie ziek?	14.19
422	De kans op ziekte is groot en die kans wil je graag reduceren.	30.54
423	En dat is ook de zorgbehoefte die er is en die ook mevrouw Konen aangeeft.	3.95
424	De vraag is of je dit zo moet inzetten om ziekte te voorkomen.	9.55
426	Maar het verkleint de kans, dus er zijn gezonde kinderen uitgekomen en een paar met alsnog ziek DNA.	89.54
427	Maar het is zo'n laag percentage dat dat niet de gevolgen heeft die we net hebben omschreven.	6.41
428	Het is ook goed om dat te realiseren, van ook bij deze manier van doen is het nog niet eens 100% wel goed.	4.26
429	Dus er blijft een kansberekening, er blijft sprake van mogelijkheid voor ziekte.	10.6
430	Want wat als je deze ziekte dan voorkomt, dat wil niet zeggen dat als het kind geboren wordt het niet een andere aandoening heeft.	42.44
431	Dus het is ook de vraag, wat betekent dit voor het kind dat geboren wordt?	17.18
432	Is het kind alleen welkom omdat het gezond is, als het gezond is?	32.11
433	Of is het kind überhaupt welkom, want dat leven is gewenst?	7.01
434	Ja, want dat is het punt wat u net al even aanstipte.	3.63
436	En het verschuift, zegt u nu, naar we maken gezond leven mogelijk.	7.06
439	Ik denk dat de wens om een gezond kind bij in ieder van ons leeft.	4.98
440	En op het moment dat je daar op een zorgvuldige manier die draagvlak heeft binnen de samenleving aan zou kunnen bijdragen.	4.77
442	En vindt u dit een zorgvuldige manier, zoals die nu in Engeland is doorgepast?	5.17
443	Nou, de groep die het betreft is een zeer gerenommeerde onderzoeksgroep.	3.96
444	Het onderzoek is ook gepubliceerd in een zeer gerenommeerd tijdschrift.	6.69
446	Dat daar voldoende naar is gekeken door onafhankelijke mensen om te kijken of aan alle regels die we aan wetenschappelijk onderzoek verbinden gevolgd zijn.	5.63
449	Ook bijvoorbeeld als het kind later interesse krijgt in die derde ouderen.	25.34
451	Ja, dat kan weer allerlei nieuwe complexe situaties creëren.	4.38
452	Ik bestrijd zeker niet dat er medisch-ethische aspecten zijn die we met z'n allen heel goed moeten uitzoeken.	4.25
453	Het is ook niet zo dat je dit elders in de wereld over een half jaar kunt gaan doen.	4.38
454	En in Nederland hebben we gelukkig wetgeving die daar prima voor zorgt dat we ons aan de regels houden.	9.5
456	We hebben een prima toezichthouder in Nederland in de vorm van een CCMO.	8.95
457	Dus er is denk ik voldoende vangnet en framework om te zorgen dat wat wij doen we op een zorgvuldige manier doen.	3.98
459	Is er kans dat wenshouders met een mitochondriële aandoening op korte termijn met deze techniek ook geholpen kunnen gaan worden?	38.23
461	Ja, aan u. Nou, vooralsnog loopt het programma alleen in Engeland.	4.59
462	Bij mijn weten staat het programma niet open voor patiënten uit het buitenland.	20.55
466	Meneer Heusinkveld, zegt u ook de wetgeving hier in Nederland borgt genoeg dat we hier fatsoenlijk en voorzichtig mee omgaan?	18.97
467	Nou, we moeten in ieder geval opletten dat wat hier gebeurt, dat dat consequentie heeft voor de volgende generatie.	4.09
469	Dus als we iets fout doen, dan worden automatisch de kinderen die geboren worden uit deze processen, die krijgen die fout mee.	46.56
470	Dus daar is echt wel heel veel zorgvuldigheid voor nodig.	4.12
477	Edith Konen, klinisch embryoloog en Bert-Jan Heusinkveld van de Nederlandse Patiëntenvereniging.	12.58