Dit is de Dag 🇳🇱

_id	68c84ac1c2c77c156234e7a4
url	https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/dit-is-de-dag/9d7a9722-dd1d-4d74-9ceb-b73e9b11c8b3/2025-09-15-dit-is-de-dag
datetime	2025-09-15 00:00:00

 

Statements

idx	statement	score
0	Vanuit Geleen naar het Duitse Aken, tussen knooppunt Kunderberg en de grensovergang, heb je een kwartier extra nodig.	28.84
4	Goedenavond, in België wordt roken buiten op het terras verboden.	82.81
5	Zien roken of vepen doet roken of vepen, zeker bij jongeren.	75.15
6	En dankzij die rookvrije terrassen maken we eigenlijk gezond gedrag zichtbaar.	20.82
7	Ja, is dat een goed idee en moeten we dat ook in Nederland gaan doen?	7.25
9	Dat ga ik doen met Marijke Vuix, zij is voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland.	5.84
10	En met Tom Voeten, de voorzitter van Clean Air Nederland.	9.33
12	En als u hier zelf een gedachte eens over heeft, of we dat voorbeeld van België, die dus in 2027 de terrassen rookvrij maken, gaan moeten volgen.	21.86
13	Dan kunt u dat sturen via een bericht naar de NPO Luister-app.	7.32
15	Dan lijkt het me dat u vanaf nu alleen nog maar in België naar het terras gaat, of niet?	4.9
20	Nou, wij wisten het natuurlijk al, en oorspronkelijk zou het 1 januari 2026 worden ingevoerd, dus een jaar later.	4.51
23	Het had maar, het had zo snel, wat ons betreft, moed zo snel mogelijk, ook in Nederland.	3.46
25	Dat roken nog steeds een enorm veel overlast geeft, en vooral op de terrassen.	36.58
26	En wij krijgen daar dagelijkse meldingen van, zeker in de zomer, in de terras tijd.	3.52
27	En ja, we zijn al heel lang bezig met de rookvrije generatie.	10.63
31	Nou, we hebben een meldpunt op onze website, en daar kan iedereen die klachten heeft, die kan daar een klacht in sturen.	5.03
32	We weten dat als je op een terras zit, dat er iemand een sigaret kan opsteken.	88.7
33	Ja, maar we hebben al ongeveer 500 rookvrije terrassen, dus daar is ook vraag naar.	33.64
35	Mevrouw Fijk, u bent van Koninklijke Horeca Nederland.	5.93
36	Wat zou u ervan vinden als Nederland het voorbeeld van België gaat volgen?	10.51
37	Ja, het zou geen verrassing zijn dat ik dat natuurlijk geen goed idee vind.	3.97
38	En dat heeft er niks mee te maken over de rookvrije generatie.	13.47
39	Want als we inderdaad het besluit er is dat we naar die rookvrije generatie willen in 2040, dan kan de overheid daar echt gewoon besluiten voor nemen die daarbij helpen.	69.91
42	Want ik was eigenlijk wel, of niet verbaasd, maar ik was oprecht benieuwd, want u bent natuurlijk gast hier van zowel de rokers als van de niet-rokers en die mensen die meneer Voeten een mailtje sturen.	3.71
43	Ja, nou waar het eigenlijk om gaat is, er zijn verschillende redenen waarom dit dan geen een goed idee is.	4.72
45	En je mag in Nederland nog steeds gewoon op straat roken.	48.46
46	Dus puur in uitvoering is het natuurlijk lastig om te zeggen, je mag hier zitten en drinken, maar als je wil roken moet je opstaan en een meter verder staan.	4.83
47	Dat geeft natuurlijk qua handhaving enorme uitdagingen.	3.95
49	U bent bang dat mensen het biertje van het terras meenemen en gewoon precies daar buiten op straat gaan roken waar andere mensen er misschien wel meer last van hebben?	43.01
52	En toen inderdaad het rookverbod inging binnen, toen had je nog een alternatief voor rokers dat je ze buiten een plek kon geven.	40.36
53	Als zij ook niet op het terras mogen roken, dan gaan ze op straat staan met de gevolgen van dien.	11.14
54	En het tweede is Ja, dat is natuurlijk wel een reëel scenario dat mensen dan precies buiten het terras gaan staan roken.	5.5
55	Ja, dat had je zeker in het begin, maar wat toch wel heel duidelijk een trend is, dat rokers steeds meer rekening houden met het niet roken.	21.74
56	Ze zijn vaak even om het hoekje gaan staan, in ieder geval op ver weg gaan staan, dat ze geen overlast veroorzaken.	5.78
57	Maar er is een verbod dan nodig als rokers al zo meewerkend zijn?	72.3
58	Ja, dat denk ik wel, omdat we natuurlijk al heel lang de wens hebben om terrassen rookvrij te maken.	7.4
59	En als je kijkt naar de enquêtes, dan zie je dat de meerderheid, 70% van de bevolking, dat wil.	53.75
60	Maar nog steeds is hoogheid Ja, oké, dus we gaan doen die op argumenten, en dan kunnen mensen, nadat die mensen het allemaal hebben geluisterd, dan kunnen ze hun mening bepalen.	3.63
61	Dus dat is dan inhoudelijk, vind ik de reactie op het punt wel interessant, want zij zegt ja, dan doen we het op het terras, maar het mag in de rest van de buitenlucht ook, dus dan gaat iedereen een metertje verderop staan.	3.71
63	Het is vooral een kwestie van de rekening met elkaar houden, en er moeten een aantal richtlijnen zijn.	3.89
64	En op het moment dat duidelijk is dat je niet kunt roken op terrassen, omdat dat overlast veroorzaakt, ja, dan zie je vanzelf dat rokers daar steeds meer rekening mee gaan houden.	48.73
65	Ja, en dus zullen ze ook niet buiten dat terras gaan roken?	17.16
66	Nou ja, als Paul naast het terras gaan roken, dan zullen er gehargendeerd mensen zijn opmerkingen over gaan maken, en dat zal hopelijk dan wel leiden totdat die mensen wat verder weer gaan staan.	4.07
67	Ja, dan corrigeren mensen elkaar wel een beetje, mevrouw Fuik, daar hoeft u niet zo bang voor te zijn.	3.96
68	Nee, maar dat is juist een heel goed punt, vind ik, want dat zie je dus ook echt al gebeuren.	4.18
69	Je ziet al gebeuren, en dat is ook het belangrijkste.	3.91
70	Het belangrijkste is de keuzevrijheid van de ondernemer.	4.55
71	En de ondernemer weet echt op welke doelgroep die zich richt, die weet echt wat er goed is voor zijn bedrijf.	4.97
72	En die zal er alles aan doen om binnen de wetgeving natuurlijk gewoon te zorgen dat mensen er ook aan de regels houden.	6.79
73	We zien inderdaad ook dat rokers meer rekening houden met niet-rokers.	24.78
74	We zien ook dat er steeds meer rookvrije terrassen zijn.	89.52
75	Daarom echt ons standpunt gaat dit inderdaad niet verplichten, maar zorg ervoor dat dit de keuzevrijheid van de ondernemer zelf is.	6.1
76	En gelukkig, dit staat nu niet op de politieke agenda.	4.01
77	We bespreken dit nu vanwege natuurlijk dat het in België ingevoerd wordt, maar in Nederland staat het gelukkig ook niet op de politieke agenda.	6.22
80	Ja, maar het gaat ook niet zozeer om de keuzevrijheid van de horeca onnemer.	10.0
82	Als je weet dat 82% van de Nederlanders niet rookten, 18% rookt wel, en er zijn maar 2% rookvrij terras, ja, dan is dat een enorme scheve verhouding.	87.78
83	Dus de niet-roker heeft bijna geen keuze en die is vaak verplicht om in de overlast, in de stank te gaan zitten op het terras.	11.63
84	Ja, dan kom ik toch weer terug op het vorige punt, want deze discussie vind ik dus eigenlijk niet relevant, want waar het om gaat.	3.97
85	Is dat als ze nou die rookvrije generatie willen, dat daar andere maatregelen voor nodig zijn.	14.1
87	Dat gaat het verschil op de terrassen, dat gaat daar het verschil niet in maken.	4.21
89	Want het is inderdaad wel zo, als je niet rookt, kan dat toch beter?	18.54
94	Oh, wat stinkt het hier omdat de buurman weer een sigaret op moet steken?	9.88
95	Je hebt altijd de keuzevrijheid natuurlijk over waar je gaat zitten.	4.5
96	En gelukkig houden mensen best wel heel erg veel rekening met elkaar.	4.33
98	Ja, maar bedoelt u dan dat die roker weg moet of dat u zelf weg moet?	14.28
102	Zou het ook kunnen, want dat proef ik ook een beetje uit de woorden van meneer Voogte, dat er nu een heel erge focus is, ook vanuit de horeca, op die paar rokers.	4.14
103	Terwijl er misschien wel veel meer klanten gewonnen kunnen worden als een terras rookvrij wordt.	5.72
105	Ja, maar dat kan. Als je er gewoon vanuit het standpunt van een individuele ondernemer.	6.66
106	Een individuele ondernemer die weet heel goed wat zijn eigen doelgroep is.	4.5
107	Als hij of zij dan beseft dat hij minder klanditie heeft omdat er gerookt wordt op zijn terras, dan zal hij zijn terras ook gewoon rookvrij maken.	12.09
108	Hoe komt het dan dat maar 2% van het terras rookvrij is?	57.95
112	Maar er is in ieder geval een verdubbeling in de afgelopen jaren.	27.4
113	En ik denk dat dat misschien het verschil in cijfers is.	4.11
114	Want er zijn ook heel veel terrassen die gedeeltelijk rookvrij zijn.	68.71
115	Dus daar worden ook al andere initiatieven in genomen.	4.79
116	Dus dan mag je op een klein stuk van het terras wel roken en een ander stuk niet?	9.28
117	Ben je bang voor minder klanten als er een rookverbod op terrassen komt?	55.52
118	Ik ben vooral bang in dat dit niet te handhaven is.	4.46
120	Maar het is binnen ook gelukt toch met die handhaving?	7.13
122	Omdat, kijk, als ondernemer ben je ook verantwoordelijk voor de overlast die je geeft buiten je terras.	8.91
123	En zeker als je kijkt in stedelijk gebied, dan is het natuurlijk zo.	4.12
125	Dat is altijd gewoon aan de ondernemer en aan de bewoners om daar een goede band in te behouden.	4.48
126	Op het moment dat mensen buiten terrassen gaan roken, zitten ze iets minder buiten het zichtveld van de ondernemer.	32.74
128	Plus, je wordt geen ondernemer in de horeca met je eigen horecazaak om puur met handhaving bezig te zijn.	5.85
130	Zolang je namelijk gewoon nog op straat mag roken en terrassen, sommige terrassen zijn echt maar een meter breed.	37.15
131	Dan mag je daar wel niet roken en terwijl je dan ernaast gaat staan, mag het wel.	7.91
133	Meneer Voeten, kunt u uw lobby niet beter richten op gewoon een algemeen rookverbod in plaats van precies op die terrassen?	21.27
134	Nou ja, ons standpunt was ook dat je niet alleen maar sec de terrassen rookvrij moet maken, maar in heel uitgaansgebied.	7.77
135	Dan heb je niet de problemen wat mijn buurvrouw is.	3.72
136	Dus gewoon een rookvrije zone rondom cafés en restaurants.	13.82
137	Dat zou natuurlijk het beste zijn, dan heb je die problematiek niet.	4.54
138	Nou, ik ben wel benieuwd, is dat dan opgelost, mevrouw Fijk?	5.71
139	Nou ja, kijk Dat is wel de oplossing voor uw handhavingsprobleem.	4.08
140	Ik denk waar het om draait, kijk, als je kijkt naar de toekomst, als het toekomstbeeld is dat in 2040 de rookvrije generatie er is, stel je voor in 2050 rookt nog maar 1%, dan ziet denk ik sowieso de hele wereld anders uit.	64.69
143	We zijn toch op weg naar die rookvrije generaties, dus de horeca kan wel even op zijn handen blijven zitten.	15.17
144	Nee, we hebben echt, er sterven nog ieder jaar 20.000 rokers en we hebben echt veel meer prikkels nodig om te zorgen dat de kinderen niet gaan roken, dus dat ze ook niet zien dat het rookt en dat mensen ook niet in de stank zitten, want meeroken blijft zeer schadelijk.	89.95
145	Ja, want dat is ook het punt dat de Belgische overheid geeft als motivering voor dat terrasrookverbod.	72.61
146	Zij zeggen, ja, zien roken, doet roken, wat u eigenlijk ook zegt.	50.82
147	En dus, ja, je wil niet dat mensen op een café denken van, oh, dat is leuk, dat is stoer, laat ik hetzelfde doen als dat mijn buurman doet.	3.49
148	Heeft de horeca daar ook niet een verantwoordelijkheid?	24.05
150	Dit lijkt meer symboolpolitiek, want dit gaat een verschil niet maken.	4.52
151	Want dat is wel toch iets, het is een ontmoetingsplek, de horeca, daarom komen we er ook allemaal graag in de Belgische overheid.	4.49
152	Dus ja, als je daar je medecafé gangers ziet roken op een terras, dan ga je dat misschien zelf ook wel doen.	12.46
153	Ja, alleen, het is natuurlijk wel zo dat mensen zullen hier op dit moment, kijk, wie weet als er heel veel aanvullende maatregelen zijn richting die rookvrije generatie, dat het anders gaat worden in de toekomst.	10.32
154	Maar ik ben ervan overtuigd dat dit geen verschil maakt in het aantal rokers.	4.61
155	Mensen zullen gewoon even opstaan en naast het terras gaan staan.	3.46
156	Denkt u dat wel, dat dat een verschil kan maken voor echt het totaal aantal rokers onder de bevolking?	61.81
158	We hebben ook een voorbeeld van toen de horeca binnen rookvrij werd.	54.39
159	In eerste instantie hoorden we van de horecabond ook enorme doemscenario's.	4.28
160	Het zou nooit meer gezellig worden en de horeca zou half failliet gaan.	4.79
161	Nou ja, wat we zagen in de praktijk, is dat de omzet van de horeca enorm is gestegen de jaren daarna.	67.04
162	En dat is ook natuurlijk logisch, als je weet dat het grootste deel van Nederland niet rookt.	46.87
164	Niemand gaat meer in een restaurant of een café roken.	81.85
165	Dan word je gelijk door iedereen aangekeken en aangesproken.	3.52
167	Nou, wij zien het vanzelf ook op de terrassen zo lopen.	3.42
168	Dus ik denk dat het zal in het begin misschien even lastig zijn, maar mensen vinden het fijn.	3.77
171	Dus die controlerende functie, wat heel lastig is voor de horecabond nemen, dat snap ik best wel.	5.27
174	Bent u het mee eens dat het eigenlijk best goed is gegaan met het rookvrij maken van cafés en restaurants binnen?	31.42
177	Maar dat klopt, maar ik denk ook echt wel dat het ermee te maken heeft.	4.25
178	De rookruimtes zijn pas een jaar of vijf geleden verdwenen.	46.71
179	Ja, maar binnen roken is sinds 2008 al niet meer toegestaan.	62.05
180	En wat het grote verschil is, is dat je nog wel op het terras een alternatief kon bieden.	4.3
181	Ja, want ik denk ook wel, dat was in de jaren voor 2008 zo.	9.1
182	Dat was ook toen die rookruimsters moesten verdwijnen.	13.36
184	Programmaat discussies waarin horecaondernemers altijd zeggen, nee, dat is een slecht plan.	7.63
185	En waarbij mensen zoals meneer Voeten zeggen, nee, hartstikke gezond.	4.17
186	En is de conclusie ook niet dat u iedere keer best bang was, maar dat het uiteindelijk wel mee is gevallen toen die regels strenger werden?	14.91
187	Nou ja, kijk, ik denk, nogmaals, maar dan val ik in herhaling.	3.48
188	Omdat je een alternatief biedt, is dat natuurlijk wel Dat is het grote verschil.	4.51
190	Maar als het regent, dan ga je alsnog niet buiten roken toe.	27.97
191	Nee, maar het is niet zo dat je daarnaast Stel je voor, je zou dit nu invoeren.	4.21
192	Het is niet zo dat er een verbod komt op buiten roken.	26.34
195	U heeft ook veel personeel, ook op terrassen lopen.	5.97
196	Die lopen als werknemer ook de hele dag in de rook van die mensen die een sigaret opsteken.	87.0
197	Is dat niet gevaarlijk voor de mensen die voor u werken?	19.26
199	En binnen is in ieder geval de rookvrije werkruimte.	5.95
202	Maar is het dan niet een probleem voor uw werknemers?	7.93
203	Voor hoever ik weet, is dat in de buitenlucht niet van toepassing.	5.25
205	Nee, wij krijgen regelmatig klachten van horeca-personeel dat het heel vervelend vindt.	8.81
206	Om in een rokerige omgeving op een rokerig tas te werken.	12.44
207	Want de meeste terrassen hebben overkappingen, zijwanden.	75.8
208	Dus dan zit je alsnog in de stank die daar blijft hangen.	5.08
213	Het is gewoon een klacht dat ze in de stank moeten werken.	6.09
216	Omdat ze natuurlijk liever niet hebben dat het bekend wordt.	5.02
217	Heeft u weleens klachten gehad van bijvoorbeeld personeel die zeggen, ja, ik vind het toch wel vervelend om in die sigaretten rook te staan?	9.79
222	Heeft u er weleens naar gevraagd eigenlijk naar uw personeel?	4.56
223	Nee, omdat het eigenlijk ook totaal niet leest omdat het buiten is.	6.7
224	Oké, dus die vinden het allemaal niet zo vervelend.	4.26
225	Nou, luisteraar Maureen die reageert via de NPO Luister-app.	7.83
226	Zij zegt zo snel mogelijk het is zo slecht voor iedereen en daarnaast nog eens zo smerig als je zitten eten en iemand naast je een sigaret opsteekt.	31.47
227	Maar Julian die vindt dat er wat persoonlijke vrijheid moet overblijven van de burger, want een rookvrij terras is ondernemersvrijheid en geen burgerrecht.	9.28
229	Ja, je gaat toch ergens, je bent toch ergens de gast en dan bepaalt uiteindelijk de ondernemer betaald de regels toch?	10.38
230	Ja, nu is dat wel zo, maar het gaat natuurlijk om gezondheid.	4.78
231	En het zou raar zijn dat de ondernemer bepaalt of jij in een rokeromgeving zit of niet.	26.19
233	Kiest u zelf eigenlijk uw terras uit of er gerookt mag worden?	5.28
234	Als er een rookvrij terras is, dan ga ik daar zeker heen.	4.76
237	Marijke Vuik is voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland en Tom Voeten, de voorzitter van Clean Air Nederland.	9.99
238	Uitgelekt stukken van de miljoenennota blijkt dat we straks veel meer gaan betalen voor lange vluchten.	80.24
239	Het kabinet wil dat de vliegbelasting afhangt van de afstand die een passagier vliegt.	87.7
240	En voor een lange vlucht betaal je straks ruim 70 euro.	20.71
242	Gaat straks iedereen naar vliegvelden over de grens en maakt het uiteindelijk dus wel een verschil voor het klimaat.	9.44
244	Hij is directeur van de ANVR met onderzoeker Jannik van den Berg.	7.48
245	Die promoveerde met een proefschrift naar groen vliegbeleid.	21.38
250	Meneer Radstake, dan bent u van de Vereniging van Reisondernemingen.	4.76
251	Wat vindt u van die nieuwe vliegbelastingplannen die het kabinet morgen bekend gaat maken?	29.81
252	Ja, we zijn niet tegen een vliegbelasting aan zich.	14.08
253	Maar we zijn wel tegen de aanpassingen die het kabinet gaat voorstellen.	12.45
254	Simpelweg vanwege het feit dat wij denken dat het en geen milieowinst gaat opleveren.	4.45
256	Dus misschien wel tot meer vliegen en niet tot minder vliegen.	3.71
257	Dat je deels het probleem over de grens verplaatst.	4.84
258	En uiteindelijk dat het ook veel minder gaat opleveren voor de schatkist dan ze nu hebben bedacht.	3.83
260	Ja, want er is natuurlijk nu al een situatie waarin er een vliegbelasting is van 29,40 euro betaal je nu voor ieder ticket.	24.07
261	Waarom vindt u deze aanpassingen, waar er een beetje gedifferentieerd wordt naar afstand, waarom vindt u dat dan een slecht idee?	5.35
262	Nou, wat het uiteindelijk gaat opleveren is één, dat vertrekken vanuit een ander land goedkoper gaat worden.	4.73
263	Als ik kijk, België heeft een veel lagere vliegbelasting dan Nederland.	85.26
265	Zeker, maar het wordt alleen maar aantrekkelijker om te vertrekken vanuit het buitenland.	9.84
267	En twee, zeker daar waar het gaat om de verre afstanden, gaat het gewoon aantrekkelijker worden om om te vliegen.	12.53
269	Nou ja, omdat het een stuk goedkoper is om te vliegen qua vliegbelastingen.	26.4
270	Een stuk goedkoper is om te vliegen vanuit Nederland naar Frankrijk.	81.86
271	En vanuit daar een vlucht te nemen naar Latijns-Amerika.	9.46
272	Het wordt goedkoper om te vliegen vanuit Nederland naar Istanbul.	83.29
273	Omdat de belasting alleen over de eerste vlucht telt.	31.97
274	Dus stel je wil naar New York, dan vlieg je eerst naar Parijs, betaal je de kleine vliegbelasting.	23.18
275	In plaats van als je direct vliegt, dan betaal je die lange vliegbelasting.	56.51
277	Want Nederland kan taxen op de vluchten die vanuit Nederland vertrekken.	84.23
278	Dus uiteindelijk is het daarmee financieel aantrekkelijker om om te gaan vliegen.	15.48
279	Dat leidt tot meer vliegen en dus ook tot meer milieubelasting.	20.86
280	Dus uiteindelijk, als je een voorstander bent van minder vliegen.	6.59
281	Als je een voorstander bent van minder milieu-impact.	17.48
282	Dan moet je eigenlijk simpelweg tegen deze voorstellen van het kabinet zijn.	8.71
284	Uiteindelijk loopt iedereen naar Frankrijk of België.	9.81
285	U heeft onderzoek gedaan naar wat voor beleid werkt om de vliegindustrie te vergroenen.	52.9
286	Of om mensen minder met het vliegtuig te laten reizen.	32.85
287	Denkt u dat een extra hoge vliegtakst voor lange afstanden, dat dat een goed idee is?	7.42
290	Als we kijken naar wat zou nou eigenlijk het beste werken en wat zou nou het eerlijkste zijn.	4.46
291	Zou ook echt gaan kijken naar hoe vaak mensen vliegen.	17.73
295	Want ze zeggen gewoon, we maken gewoon één onderscheid tussen vluchten tot 2000 kilometer, 2000 tot 5000 en 5000 en meer.	7.05
297	Maar goed, dat is op zich ook wel heel erg logisch.	3.99
298	Als je kijkt naar de milieu-impact van een vlucht naar Bali, die is 27 keer zo erg als een retourvlucht naar Mallorca.	86.84
299	Het is op zich dan niet zo gek dat je daar ook een hogere belasting voor betaalt.	5.66
300	Een vast tarief is gewoon niet per se uit te leggen.	8.96
302	De mate waarin mensen ook daadwerkelijk de grens over gaan, dat hangt heel erg van meerdere factoren af, denk ik.	4.72
303	Komen we nog wel eventjes op, maar ik wil dat wel even voorleggen, meneer Atstake.	3.39
304	Want is het inderdaad niet gek dat een vlucht naar Londen nu evenveel belasting kost als een vlucht naar de andere kant van de wereld?	50.43
305	Ja, dus dat er in enige mate wordt gedifferentieerd, daar kun je ook nog wat bij voorstellen.	4.59
306	Maar wij denken wel dat er veel weglekeffecten naar het buitenland zullen zijn.	3.88
309	Want het is ook een beetje scheef dat Londen en Bali even zwaar belast worden.	16.35
310	Nee, dat is datgene wat ik heb gezegd, dat ik geen voorstander ben van het voorstel zoals het er nu ligt.	3.9
311	Want als je daadwerkelijk impact zou willen maken, dan moet je dat op Europees niveau met elkaar afspreken.	4.28
312	Als alle Europese landen op een vergelijkbare manier een vergelijkbare tak zouden invoeren, als dat het geval zou zijn, dan heb je die effecten niet.	5.71
314	Als je doet alsof Nederland op een eiland ligt en alsof er geen effecten zijn naar het buitenland.	7.88
316	Ja, maar in de basis zegt u, het is eigenlijk wel logisch dat je een beetje differentieert naar afstand omdat een vlucht naar Bali nou eenmaal belastender is dan een vlucht naar Milaan.	25.72
317	Er kan geen enkele discussie over zijn dat als het gaat om milieubelasting, dat een vlucht naar ver, ik wil even los van Bali, een vlucht naar ver meer impact heeft dan een vlucht dichtbij.	7.68
319	Meneer Van den Berg, waarom doen we niet gewoon een Europees verband?	5.89
320	Nou, ik zou graag zien dat dit een Europees verband wordt opgepakt.	3.87
321	Alleen je ziet daar dan toch ook al vertragende factoren.	3.96
322	Aan de andere kant, dat betekent niet dat wij het niet moeten doen.	4.36
324	Aan de andere kant zie je ook dat de meeste landen om ons heen ook een vliegtax hebben.	60.72
325	Duitsland heeft ook een hoge vliegtax die ongeveer vergelijkbaar is met die van ons.	58.13
326	Ook met die nieuwe of hebben zij ook één vast bedrag?	9.51
327	Nee, zij hebben ook een gedifferentieerd tarief uit mijn hoofd.	4.91
328	En volgens mij is het vergelijkbaar, dus 70 euro in het geval van verre vluchten.	13.91
329	Meneer Hoepermans, u bent van de coalitie Anders Reizen.	5.96
330	Die focust zich voornamelijk op zakelijke reizigers.	11.42
331	En zakelijke reizigers zijn ook misschien wel de belangrijkste inkomstenbron voor de vliegindustrie.	16.47
332	Denkt u dat bedrijven balen van deze belastingverhoging?	11.88
333	De coalitie Anders Reizen heeft als doel het reduceren van de CO2 op zakelijke reizen.	82.27
337	Nou, laat ik me opstellen van, ik denk dat er een groot verschil is tussen consumentenreizen en zakelijke reizen.	4.76
338	Ik denk dat een zakelijke reis, bij bedrijven zie je sinds corona ook al de verandering naar, moet ik wel reizen?	8.97
340	En niemand gaat voor zijn plezier in een vliegtuig zitten voor een zaakstrip.	14.9
344	Moet ik iemand fysiek zien of had het ook digitaal gekund?	4.89
345	Maar als je eenmaal die keuze maakt, dan vind ik het logisch dat je de negatieve gezondheids- of milieueffecten inprijst in een ticket.	4.94
346	Dus het feit dat een flat fee is voor iedereen is natuurlijk niet vergelijkbaar zoals bij de pomp.	7.3
347	Als je duizend kilometer rijdt, betaal je meer actie-eins dan je dat doet voor een reguliere Maar gaan die zakelijke reizigers, dat is eigenlijk de vraag, schrikken van 40 euro extra.	82.01
350	Dus als je eenmaal die keuze hebt gemaakt op een ticket, dat is een lange afstand.	3.78
351	Stel dat je in Australië vliegt en een ticket kost 2000 euro.	68.34
352	Of je vliegt business class waar een ticket 7000 euro kost.	19.95
354	Dus u denkt dat het niet effectief is om gedrag te veranderen?	10.15
355	Ja, als het gaat om het gedrag van de zakelijke reizigers, heb je andere dingen nodig.	6.57
356	En daar doen we veel kennisuitwisseling op aan welke knoppen je kunt draaien.	3.61
357	Wij geloven er wel in dat als je heffingen gaat doen, laat die ook ten goede komen op het verschonen van Dus laat die niet terugvloeien in de staatskas in de algemene middelen.	4.24
358	Maar je gebruikt die ook om de luchtvatindustrie te verduurzamen.	78.36
359	Kijk, wij hebben alleen de keuze tussen wel vliegen of niet vliegen.	4.83
361	En daarbij helpt het als er een living playing field is op prijzen.	4.65
364	Dus daarin zou het goed zijn om Ja, dat u zegt dat de opbrengsten van die belasting ook bij de industrie terecht komt.	15.11
366	Daar wordt het gewoon als inkomsten gezien voor de overheid.	12.45
367	Dan moet het toch even bij dat weglekken komen, meneer Ratstake.	3.83
368	Want u zegt, ja, als deze tax, als deze belasting zo wordt ingevoerd dan gaan we weglekeffecten krijgen.	14.15
371	Dat het aantrekkelijker wordt om te vertrekken vanuit omrigende buitenlanden.	5.25
373	Ik ben het eens met meneer Van den Berg dat de vliegtaks zoals die in Duitsland wordt gehanteerd heel erg lijkt op de vliegtaks die we in Nederland gaan hebben vanaf 2027.	30.65
375	Hoeveel mensen zijn er weggelekt doordat we die belasting laatst hebben ingevoerd?	23.42
377	Hoeveel extra reizigers vanuit bijvoorbeeld Brussel leidt dat?	22.62
378	Nou ja, de exacte aantallen die heb ik niet paraat.	3.47
379	Maar het is bekend, dat weten we al vanaf de allereerste invoering van de vliegtaks 15 jaar geleden toen het nog een tientje was.	19.79
381	En op het moment dat er prijsverschillen zijn, dan zullen ze vanuit andere landen gaan vertrekken.	4.17
382	Niet dat het per se slecht is om te vertrekken vanuit België, dat wil ik niet zeggen.	4.82
383	Maar daarmee bereik je natuurlijk als overheid helemaal niet je doel.	5.82
384	Nee, meneer Van den Berg is dat niet een probleem dat mensen gewoon vanuit Brussel gaan vliegen?	13.82
386	Ik denk dat er inderdaad waarschijnlijk wat mensen zullen zijn die richting Brussel zullen gaan.	4.25
387	Maar er zal ook een grote groep zijn die misschien besluit om helemaal niet het vliegtuig te nemen.	4.19
389	En je ziet ook wel dat prijs een best wel groot element is.	4.05
391	Ze zullen dan misschien ook eerder voor Nederland kiezen.	4.69
393	Laat ze vooral ook naar België gaan, maar daar om daar naar op vakantie te gaan.	3.81
395	Meneer Ratzak, is dat niet zo als die prijsbewust zijn?	5.7
396	En als dat zo hoog is, betekent het in Nederland ook niet dat mensen gewoon een vliegreis overslaan?	45.59
398	Eén, om even terug te komen op meneer Hoepermans over zakenreizen.	4.39
403	Omdat je gaat werken aan de ontwikkeling van een brug.	8.17
407	En heeft het dus ook niet zo heel erg veel zin om deze verhoging zo in te voeren.	4.01
408	Maar dat komt wel omdat het een kleine verhoging toch is.	4.8
415	Ik ben het niet helemaal eens met de formulering dat niemand voor zijn plezier in een vliegtuig gaat zitten voor een zakenreis.	4.79
418	Je stapt in het vliegtuig omdat het nodig is om je werk uit te voeren.	65.42
425	Maar mensen vinden het fijn om ook met het vliegtuig op vakantietraan.	5.62
426	En als dat niet vanuit Nederland kan. Omdat dat qua prijs onaantrekkelijk wordt gemaakt.	4.94
427	Dan zullen ze dat ofwel vanuit het buitenland doen ofwel via een ander land.	5.18
428	En dan heb je nogmaals die effecten op het milieu eigenlijk misschien wel in tegengestelde richting.	5.03
430	Want dat wil ik nog wel even voorleggen aan u meneer Van den Berg.	3.53
431	Is dat niet het risico zoals meneer Radstake zegt bij dit plan.	6.6
433	En dat je als je kort vliegt minder betaalt dan als je ver weg vliegt.	48.02
434	Dat mensen die dus bijvoorbeeld, laten we het voorbeeld nemen van Amsterdam naar New York vliegen.	15.36
436	Want dan betaal je maar 30 euro belasting in plaats van 70 euro.	18.98
438	Maar daardoor zit je uiteindelijk veel langer in een vliegtuig.	12.11
439	En heb je meer CO2 uitstoot dan bij een directe vlucht.	90.29
440	Ja, ik denk dat er één cruciaal element natuurlijk wel zit in wat doe je met transferpassagiers.	5.34
441	In Frankrijk hebben ze toevallig ook redelijk progressieve vliegtaks.	24.98
442	Dus ik weet niet of ze meteen naar Parijs zouden gaan.	3.71
443	Dan hangt er verder om vanaf in hoeverre je met transferpassagiers omgaat.	7.0
444	Maar deze regels gaan in Nederland al bijvoorbeeld niet om de transferpassagiers.	26.8
446	En ik zie dat dat dus echt een grote, ja een groot gat is.	3.89
447	Want als je kijkt naar ook, en dat zal ongetwijfeld zijn omdat KLM heel erg veel verdient aan transferpassagiers.	6.05
451	Maar de realiteit is ook dat het een Nederlands belastingplan is.	14.39
453	Dus is het dan wel een goed idee als je vervolgens misschien meer CO2 uitstoot hebt door deze vliegbelasting.	15.05
455	Ik denk nog steeds, uiteindelijk heb je het nog steeds over hoeveel mensen worden er hier op dit moment beïnvloed om niet te gaan vliegen.	7.9
457	Het kost ook meer geld als je die overstap wil maken.	15.85
458	Het zegt niet per se zo dat via Frankrijk vliegen nou per se zoveel groter is.	72.65
459	Alleen al omdat Schiphol ook zo heeft ingezet op internationale routes.	32.66
460	Dus wij zijn als het gaat om vooral verre reizen al heel erg bereikbaar.	40.16
461	Dus ik denk niet dat dat zomaar overgenomen wordt door andere locaties.	3.84
462	Meneer Radstake, bent u ook bang dat die bereikbaarheid onder druk komt te staan?	7.58
464	Zeker als dit ook zou worden ingevoerd van transferpassagiers.	4.83
466	Dus ik denk niet dat dit meteen zal leiden tot probleem op het gebied van bereikbaarheid.	4.02
467	Maar op de lange termijn kan het wel betekenen dat andere luchthavens, en dan kun je denken aan Kopenhagen, dan kun je denken aan Dubai, dan kun je denken aan Istanbul, nog meer dan nu de rol van Schiphol zullen overnemen.	10.0
468	Dat betekent wat voor de bereikbaarheid van Nederland.	8.93
469	En als ik dan kijk naar de klanten van meneer Hoepermans, dat betekent ook wat voor de aantrekkelijkheid van Nederland als vestigingsland.	4.3
470	Dus uiteindelijk, ik zie eigenlijk heel veel nadelen.	3.56
471	En als ik nog één ding daar mag toevoegen, met welbevinden, en meneer Hoepermans had het daar ook al over.	3.79
472	Ik denk dat er heel erg veel meer draagvlak in maatschappij en in bedrijfsleven te vinden zou zijn, als de overheid zou zeggen, wij vinden verduurzaming van de luchtvaart belangrijk.	12.65
473	We vinden ook luchtvaart belangrijk, en dus de opbrengsten die we binnenhalen, al is het maar 50 cent van elke euro die wordt binnengehaald, we vinden dat zo belangrijk dat we dat ook daadwerkelijk gaan investeren in het moderniseren, en met name in het verduurzamen van de luchtvaart.	8.92
474	Ja, we leggen natuurlijk wel veel vertrouwen bij die luchtvaartmaatschappijen, en die willen dat zelf ook graag.	4.44
475	Maar meneer Hoepermans, ik wil eigenlijk nog wat anders aan u vragen, want ik merk een beetje aan u dat u alle drie ook wel denkt, ja, het doel is misschien wel goed, maar er zitten wel wat haken en ogen aan deze uitvoering, met die grove categorieën, en alleen in Nederland.	3.68
476	Wat zou u nou een goede manier vinden om te zorgen dat zakelijke reizigers minder dat vliegtuig pakken?	42.31
478	KPIs, dat zijn de belangrijke indicatoren waar CEO's op sturen, hè?	8.54
480	Dus hoe lager je de verantwoordelijkheid in de organisatie legt, die organisaties die dat doen, en daar het juiste gesprek voeren, die zijn effectief in het verminderen van reizen.	4.55
481	Oké, meneer Van der Berg, tot slot, wat zou u voor regels willen toevoegen, want u zegt, ik wil die vliegreizen omlaag brengen.	4.32
482	Heeft u nog één instrument dat u onderzocht heeft, waarvan u denkt, dat gaat ons helpen?	4.84
483	Nou, ik denk dat er toch wel wel echt een verbod op vliegreclames moet komen.	7.14
484	Ik denk dat dat een hele belangrijke zal zijn, ook om vliegen minder normaal te maken.	4.8
486	Zeker, en ik juich dat ook aan, en wellicht op nationaal of Europees niveau.	3.69
488	Frank Radstaak is directeur van de ANVR, onderzoeker Jannik van den Berg van de Universiteit van Amsterdam, en Hugo Hoepermans, directeur van de coalitie Anders Reizen.	8.91
489	Zometeen Kunststof met Frank van der Linden, en wij zijn er om half tien weer met Langse Lijn en Omstrijden.	6.55