Dit is de Dag 🇳🇱

_id	68cc3f41c2c77c1562b89e55
url	https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/dit-is-de-dag/9d7a9730-b903-48d1-a7ed-2493ff363d2d/2025-09-18-dit-is-de-dag
datetime	2025-09-18 00:00:00

 

Statements

idx	statement	score
0	De A27 van Utrecht naar Breda tussen Lexmond en Berkendam.	21.33
9	Ze kunnen het werk van vrouwen flink moeilijk maken.	36.64
10	We hoorden daar net trouwens ook al iets over in het NPO Radio 1-journaal.	5.71
11	Collega Jorron Kaat ging aan een menstruatiesimulator om te voelen wat het is om te menstrueren.	83.71
15	Als jij zou zeggen, stel je niet aan dan zou ik dat absoluut vreselijk vinden.	4.18
17	Maar hoe kunnen eigenlijk werkgevers er wel goed mee omgaan?	11.53
19	Het is al tijden code zwart in het Nederlandse gevangeniswezen.	28.48
20	De cellen puilen uit en er is een tekort aan bewaarders.	41.71
21	In de algemene beschouwingen van vandaag kwam de enkelband weer even voorbij.	5.49
22	Is dat een oplossing om iets te doen aan het cellentekort?	36.84
23	Joost Eerdmans van jaar 21 kreeg een vraag hierover van Eddie van Heijem van NSC.	6.47
25	Het is onbegrijpelijk als wij, en gewoon funest voor de rechtsstaat, als je een straf uitdeelt en de mensen komen niet in de gevangenis, maar gaan met een enkelband weg.	6.7
26	Ja, ga dat maar eens uitleggen aan degene die wel in de gevangenis blijven zitten.	5.47
27	Ja, en dat zijn dan dus de slachtoffers in dat geval.	12.52
28	We gaan erover praten met strafadvocaat Jordi Lom en met veiligheidsexpert Sander Schaapman.	5.75
31	Ja, ik weet niet of u beiden wel eens uitgeprobeerd heeft hoe dat zit.	3.75
36	Ja, ik moet zeggen dat ik wel behoorlijk veel cliënten heb die een enkelband dragen of hebben gedragen.	3.99
37	En van die cliënten verneem ik dat het allesbehalve een pretje is om die enkelband 24-7 om de enkel te hebben.	5.29
42	Dus het betekent dat als ze naar buiten gaan, je ziet het ook altijd wel onder de broek zitten.	4.19
43	Je ziet dat mensen naar, ja, cliënten geven aan dat mensen naar ze kijken en dat er vragen over worden gesteld.	5.54
44	En dat ze ook gewoon 24-7 gemonitord worden van, ja, waar ben je nu op dit moment?	7.34
46	Maar het is natuurlijk wat anders dan dat je in een gevangenis zit.	4.27
47	Hoeveel enkelbanden worden er nu daadwerkelijk gedragen in Nederland, zo ongeveer?	22.63
48	De cijfers heb ik niet paraat, maar ik weet wel dat het op dit moment gebruikt wordt in het kader van de voorlopige hechtenis.	4.13
49	En dat is misschien wel goed om dat onderscheid te hebben gemaakt.	4.28
50	Want de voorlopige hechtenis gaat vooraf aan een gevangenisstraf die wordt opgelegd of niet wordt opgelegd.	30.2
51	Maar in het kader van de voorlopige hechtenis is het op dit moment al mogelijk dat de rechter bepaalde voorwaarden stelt.	10.93
52	En een van die voorwaarden, dat noemen we bijzondere voorwaarden, kan zijn dat een enkelband wordt verplicht om dat te dragen.	11.85
53	En daarbij kunnen ook nog andere voorwaarden worden gesteld, zoals bijvoorbeeld een contactverbod, een locatieverbod of een verplichting om dagbesteding te zoeken.	8.75
55	Maar waar we het nu over hebben, dat is elektronische detentie.	31.52
56	En dat is echt een volwaardige hoofdstraf die de rechter dus kan opleggen op het moment dat hij of zij tot een bewezen verklaring van een strafbaar feit komt.	11.36
62	Trouwens, in 2024, even snel gekeken, waren dat er 2713 enkelbanden.	12.57
63	Maar dat is dus inderdaad ter vervanging van de voorlopige hechtenis.	3.89
64	Ja, in het kader van de voorlopige hechtenis inderdaad.	5.45
66	Hoe veilig acht u een enkelband voor de samenleving?	6.99
67	Nou, kijk, het is op zich niet zo slecht wat de heer Eerdmans net aangaf.	3.62
68	Want je moet bij het afstraffen van mensen natuurlijk niet alleen kijken naar wat het voor de afgestrafte zelf betekent.	6.25
69	Maar ook van welk doel je met een straf hebt of het afstraffen van bepaalde personen in onze samenleving.	5.04
70	En kijk, het zou alleen maar een optie kunnen zijn bij lichte vergrijpen.	3.98
72	En het mag ook in mijn optiek nooit een vervanging zijn die ingegeven wordt door bijvoorbeeld een personeelstekort of de problemen in de gevangenis zoals hetzelfde tekort.	7.27
75	Als je vergelijkt een enkelband in vergelijking met een gevangenisstraf.	22.5
76	Ik heb hier staan nu een dag elektronisch toezicht kost tussen de 50 en 70 euro per persoon.	8.52
80	Maar u schreef hier ook een opiniestuk over voor de Volkskrant.	6.06
82	Als strafadvocaat zegt u ja, ik vind dit echt een goed alternatief echt voor een celstraf.	7.22
83	Ja, want de rechter heeft op dit moment een viertal mogelijkheden in het kader van straffen.	32.75
84	Dat is de gevangenisstraf, dat is hechtenis, dat is een taakstraf en dat is een geldboete.	4.3
85	En het is zo dat op dit moment 50% van alle gedetineerden plus minus een gevangenisstraf uitzit van korter dan één maand.	67.2
86	Daarnaast is het zo dat 80% van de gedetineerden een gevangenisstraf korter dan drie maanden uitzit.	45.96
87	En dat geeft aan dat de gevangenissen eigenlijk vol zitten op dit moment met kortgestraften.	6.52
88	Mensen die een korte gevangenisstraf hebben opgelegd gekregen.	27.82
89	En wat we de afgelopen jaren en wat eigenlijk op dit moment ook een feit van algemene bekendheid is, is dat korte gevangenisstraf eigenlijk helemaal niet bijdragen aan ook maar iets anders dan een vergelding wat zou kunnen.	12.39
90	Maar het zorgt er ook voor dat uiteindelijk de recidieve kansen niet dalen.	15.93
91	Want even voor mijn helderheid, u zegt dus die mensen die dus een straf hebben korter dan een maand of korter dan drie maanden, daarvan zegt u, daarvoor zou de enkelband.	7.79
92	Er is een wetsvoorstel ingediend door onder andere Joost Sneller van D66.	7.66
93	En dat wetsvoorstel beoogt de rechter een extra mogelijkheid te geven met betrekking tot elektronische detentie.	67.36
94	En daarin wordt voorgesteld om de rechter bij gevangenisstraffen tot zes maanden expliciet te laten motiveren waarom een gevangenisstraf in dat geval daadwerkelijk noodzakelijk is.	26.3
98	Maar dat wordt gekeken eigenlijk of die enkelband een goede vervanging zou kunnen zijn voor die gevangenisstraf.	13.97
99	Ik ga even naar meneer Schaapman, want ik hoorde u dus al zeggen van ja, het ligt eraan.	3.74
100	Als u dit nu zo hoort, meneer Lom zegt van, nou heeft het over gevangenisstraf voor jongeren korter dan één maand of korter dan drie maanden.	17.79
101	En inderdaad zo'n voorstel, dan gaat het over gevangenisstraf tot zes maanden.	14.53
102	Klinkt u dat goed in de oren om dan in die gevallen die enkelband te gaan toepassen?	6.56
103	Nou, ik zeg ook vaker, ook als oud-politieman, dat advocaten hebben een andere rol in het strafprocesrecht.	8.2
104	Maar we hebben eigenlijk denk ik wel hetzelfde doel.	4.03
105	Dat een strafprocesrecht een functie heeft in onze samenleving.	11.08
106	En dat gaat erom, soms is het ook bij het afstraffen van mensen die delicten plegen, zit ook een stukje vergelding.	9.41
108	Kijk, en bij de kort gestrafte, maar dat zei ik ook al in mijn eerdere antwoord, dan kun je dat zeker toepassen.	4.29
111	Het zou onwenselijk zijn als je bijvoorbeeld door een cellentekort ook gaat opschuiven in die norm.	28.8
113	En ik vind bijvoorbeeld bij zedendelicten of al helemaal bij geweldsdelicten, moet je daar extra voorzichtig mee zijn.	5.51
114	Omdat de component van vergelding vind je ook terug in het leed wat de slachtoffers vaak is aangedaan.	19.5
115	Geweldsdelicten, daar lopen mensen vaak jarenlang voor in hulpverleningstrajecten om zich bijvoorbeeld vrij te kunnen voelen om op straat te begeven.	87.93
116	Dan zou het natuurlijk ook wel een beetje een saliant principe zijn dat dan iemand die daar verantwoordelijk voor is, bij wijze van spreken, ook op straat vrij rondloopt.	4.69
117	Ja, ik hoor hier twee dingen in, dus dan ga ik even mee naar meneer Lom.	3.43
119	Nou, het is niet de oplossing voor het cellentekort, maar het kan wel een hele grote oplossing voor het cellentekort zijn.	14.21
120	Oké, en dan hoor ik meneer Schaapman zeggen, en dan ga je misschien een glijdende schaal krijgen.	3.89
121	Ik ben het eigenlijk wel met meneer Schaapman eens dat het niet de standaard moet zijn dat er elektronische detentie wordt opgelegd als straf.	24.8
122	Maar wat belangrijk is om benadrukt te hebben, is dat de rechter een extra mogelijkheid in het palet krijgt.	5.41
123	En de rechter kan dus ook die afweging, zoals meneer Schaapman dat verwoordt, iedere keer bij de straftoenmeting betrekken.	14.02
124	En als er dan inderdaad sprake is van een situatie die het absoluut niet rechtvaardigt eigenlijk, dat er elektronische detentie plaatsvindt.	10.72
127	Maar als we dus nu dat gaan invoeren waarvan u zegt dat is een goed idee, bijvoorbeeld tot zes maanden een enkelband tenzij.	4.49
128	En dan hebben we het dus niet over dit soort zware vergrijpen, zoals meneer Schaapman noemt.	4.51
129	Hebben we dan die code zwart, zijn we dan van die code zwart af?	5.54
130	Nou, ik denk dat het, het zal sowieso nog enige tijd duren voordat dat daadwerkelijk, voordat die wet in werking zal treden.	3.72
132	Ik denk dat het wel een gigantisch verschil zou gaan maken in het gevangeniswezen.	4.72
133	En ik merk op dit moment dat cliënten naar mij toekomen en zijn afgestraft een korte gevangenisstraf opgelegd hebben gekregen.	4.5
134	En die zeggen tegen mij, Jordi, het is niet mogelijk om mijn straf uit te zitten op dit moment.	3.85
135	En ik wil mijn straf uitzitten, maar ik meld mij bij de politie en ze zeggen van ja, ik kan niet opgenomen worden.	11.54
136	En dat betekent dat ik niet kan solliciteren, dat ik niet kan gaan studeren.	6.41
137	En dat heeft tot gevolg dat ze gewoon in onzekerheid blijven en dat er extra gestraft wordt.	4.51
141	Want dat is ook namelijk het falen van die hele strafproces, van de strafrechtsketen.	4.96
142	Het moet allemaal snel op elkaar volgen, want anders wordt het ook, dan krijg je het doel niet wat je ermee beoogt.	4.63
143	Kijk, en in sommige gevallen kan zo'n enkelband ook als een maatregel worden opgelegd.	5.24
144	Dat is eigenlijk nu al het geval in die voorlopige hechtenis, zou je zien.	4.02
145	Maar dat kun je bij bepaalde delictvormen, zou je dat ook nog kunnen toepassen.	4.74
146	Dus ik denk dat het heel goed is dat we blijven nadenken over de zin van straffen en hoe het ook doelmatig blijft.	4.47
147	Maar het mag nooit, want dat wil ik nog wel even, dat punt even aanmaken, het mag nooit een efficiencieslag zijn.	4.11
148	In de zin van, nou ja, het is goedkoper, dus dan moeten we dat maar doen.	4.47
150	Ja, maar dat zegt heel veel over het failliet van die strafrechtsketen.	11.2
151	Dat we daar met elkaar heel erg scherp op moeten blijven.	4.3
152	Want als je het even extrapoleert, de term hoor je toevallig vandaag heel erg veel.	4.47
153	Maar dan zou je bewijsverdrukken, een kogel is straks nog goedkoper.	7.85
154	In het uiterse spectrum, nou, we snappen natuurlijk, die kanten willen we wel helemaal niet op.	3.72
155	Maar daarmee leg je wel het principe goed bloot van, ja, maar jongens, het moet niet efficiënt zijn.	5.62
157	En dat is ook de kracht van individueel straffen, dat het niet een automatisme is.	4.86
158	Maar hoe zou u dan het celletekort willen oplossen?	17.84
159	Denkt u van, ja, dan moet je toch echt meer naar twee gedetineerden op één cel gaan, bijvoorbeeld?	15.11
160	Nou ja, dat is gebleken in heel veel andere landen waar dat wordt toegepast.	6.41
163	Zet je bijvoorbeeld een jonge gast die misschien iets zwaars heeft gedaan, maar waar je eigenlijk van hoopt dat hij weer succesvol de samenleving in kan, zet je dan bij een zware geknijsde crimineel die hem vervolgens eigenlijk alleen maar dieper, zeg maar, dat milieu in trekt.	5.11
164	Dus daar zitten veel meer aspecten aan die dat lastig maken.	3.89
165	Wij moeten ervoor zorgen dat die strafrechtsketen volwaardig wordt neergezet.	4.55
167	Het betekent ook een volwaardige salariëring voor advocaten, want die zijn daar heel belangrijk in.	4.81
168	Maar ook dat er genoeg mensen zijn om afgestraften te begeleiden.	5.24
171	Ik hoor meneer Schaapman toch wel echt zeggen, je moet dit niet als oplossing gaan neergezet.	4.81
172	Nee, ik wil wel met klem benadrukken dat het niet alleen om efficiëntie gaat.	4.27
174	En het gaat erom dat, doordat iemand met elektronische detentie thuis zit bijvoorbeeld, dat uit andere landen waar dit al jarenlang wordt toegepast, blijkt dat de recidieve kans flink is gedaald.	31.98
176	In andere landen, zoals in Noorwegen bijvoorbeeld, is het zo dat als je elektronische detentie als straf opgelegd hebt gekregen, dat je je moet houden aan een heel strikt dagprogramma waarin ieder uur van je dag bepaald is.	29.13
177	En waardoor je dus eigenlijk als, nou ja, in het kader van die resocialisatie veel meer grip kunt houden op die afgestrafte.	4.82
179	Omdat hij in het dagelijks leven gewoon blijft staan?	7.43
181	Iemand moet dus niet bijvoorbeeld drie maanden na de gevangenis en kan daardoor zijn woning kwijtraken of raakt zijn baan kwijt.	40.3
182	Maar wat daarnaast ook zo is, is dat er gewoon een dagbesteding is.	4.35
183	Ieder uur is ingedeeld en dat betekent dat daar van tevoren over nagedacht moet worden en dat er dus ook zicht is op wat iemand doet.	3.61
185	Ik sta ook slachtoffers bij in strafzaken en dat gaat, dat is eigenlijk meestal in ernstige gewels- en zedenzaken.	31.22
189	Daar wordt in de regel ook wel een lange gevangenisstraf dan zes maanden voor opgelegd.	14.54
191	Het kan natuurlijk zo zijn dat er een inbraak, een slachtoffer van een inbraak, dat een verdachte een elektronische detentie opgelegd krijgt.	11.46
192	Ik denk dat daar ook verschillend door slachtoffers over gedacht zal worden.	4.27
193	De ene slachtoffer zal zeggen, het maakt mij niet zoveel uit.	3.95
194	Ik vind het belangrijk dat iemand goed resocialiseert en dat hij dit niet nog een keer doet.	4.7
195	En de ander zal zeggen van ja, het kan mij niet lang genoeg duren dat iemand een straf krijgt en die mag wat mij betreft gewoon levenslang krijgen.	4.22
196	Dus ik denk niet dat daar een eenduidig antwoord op te geven is.	3.9
198	Nou ja, kijk, waar wij elkaar gelukkig in vinden is, kijk, het gaat natuurlijk nogmaals niet om de zwaarste vergrijpen.	3.77
199	En juist de successen die we in de land om ons heen zien, die zitten daar natuurlijk in.	4.01
200	En dat ontlast ook weer, ik zou bijna zeggen de positieve fysieuze cirkel eigenlijk, dat ontlast die strafrechtsketen enorm.	6.58
201	Want als die onderkant zeg maar gevuld blijft, dan wordt de druk op die hele keten alleen maar groter.	4.44
202	Ja, Joost Eerdmans heeft misschien geluisterd, laten we het hopen.	4.04
203	Oh nee, dat is niet zo die, nou het was even pauze daar in de kamer, dus hopelijk heeft hij dit geluisterd en ja, dan zou die dus maar zo om kunnen zijn.	3.7
207	Meneer Lom, strafadvocaat en veiligheidsexpert, meneer Schaapman, hartelijke dank.	3.81
210	Ruim 1 op de 3 vrouwen verbergt hormonale klachten op het werk.	90.43
211	Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek en Onderzoeksinstituut TNO.	27.1
212	Dat kan gaan om klachten als stemmingswisselingen, maar ook hoofdpijn en buikpijn.	41.39
213	En dat kan bijvoorbeeld een rol spelen tijdens een menstruatie.	30.76
214	De vraag is, zou er daarom een menstruatieverlof moeten komen als zoveel vrouwen klachten ervaren?	44.84
215	Daar ga ik over in gesprek met Ilse Smit, projectleider bij vakbund FNV voor vrouwen.	6.38
218	Nou, ik zei het allemaal, één op de drie vrouwen ervaart die hormonale klachten.	84.68
222	Ja, dus het CBS heeft ze nu nog een keer onderzocht en bevestigd eigenlijk.	29.09
223	Dus één op de drie vrouwen die ervaart klachten door menstruatie en daarvan is één op de tien medisch.	88.9
224	Dat betekent dus dat een hele grote groep heel veel klachten ervaart, maar niet medisch is en wel gewoon naar hun werk gaat, dagelijkse leven doet.	16.83
225	En dat daar meer aandacht voor is, dat is heel belangrijk, want het taboe moet er vanaf.	4.08
226	Ja, dat is dus vooral wat u zegt, het taboe moet er vanaf, daar moet over gepraat worden.	3.89
227	Ja, want als je er niet over kan praten, dat hebben werknemers ook zelf aangegeven.	13.74
228	Door erover te praten komt er een stuk erkenning, maar kan je ook op zoek met elkaar, met de leidinggevende, naar maatwerkafspraken.	3.75
229	Wat is er nou voor deze vrouw, wat kan helpen in het dagelijkse werk?	7.47
231	Want u zegt hormonale klachten en dan beënvoudig ik het al heel snel naar, vrouwen zitten in de menstruatie.	65.22
235	De overgang komt ook gelukkig steeds meer aandacht voor.	12.89
237	Iedereen ervaart de menstruatie en de overgang op zijn eigen manier.	90.0
238	Maar dat zijn inderdaad twee van de belangrijkste dingen die vrouwen overkomen, die erbij horen bij het leven en die je meeneemt naar de werkvloer.	7.82
240	Waarom noemen ze het niet in een gesprek met de leidinggevende?	13.18
241	Nou, wat ze aangeven is dat ze bang zijn dat ze niet meer serieus genomen worden of dat hun carrière kansen misschien ontnomen worden.	4.34
242	En dat is natuurlijk ook lang zo geweest dat er heel lacherig over gedaan werd en dat je het stiekem moest doen, dat je stiekem met menstruatieproducten naar de wc moest lopen.	11.91
244	Ik geloof echt wel dat er een nieuwe generatie is die dat taboe aan het doorbreken is.	5.05
245	Daar wordt veel opener er al over gesproken, maar nog niet met leidinggevende.	3.5
246	En daar pleiten wij wel voor dat dat gesprek op gang komt.	3.68
248	Jullie signaleren dat er dus problemen zijn en dat sommige vrouwen er ook iedere maand echt veel last van hebben.	6.68
249	En toch is FNV geen voorstander van dat menstruatieverlof waar je nu mensen juichend over hoort.	35.08
253	Dat zou dan voor elke vrouw of iedereen die menstrueert gaan gelden.	8.11
254	Terwijl dus elke vrouw anders is en het anders ervaart.	5.05
255	Je ziet ook in Spanje waar het menstruatieverlof al is ingevoerd.	37.64
258	Je kan gewoon elke maand drie dagen vrij nemen of hoe moet ik dat zien?	10.19
259	Ja, dus daar heb je niet zoals bij ons dat je gewoon je ziek kan melden als je niet kan werken.	31.53
260	Dus daar heb je drie dagen per jaar dat je ziekteverlof kan opnemen.	18.17
261	En voor vrouwen komt daar dus bovenop een menstruatieverlof.	67.57
262	En in Nederland werkt het gewoon niet op die manier.	9.56
263	Als jij niet kan werken omdat je je niet goed voelt, mag je je gewoon ziek melden in Nederland.	77.66
265	En daarnaast, in Spanje wordt het eigenlijk heel weinig opgenomen met menstruatieverlof.	77.16
267	Dus vrouwen voelen eigenlijk helemaal niet de ruimte om dat verlof überhaupt op te nemen.	21.31
268	Dus er zijn verschillende redenen waarom menstruatieverlof niet de oplossing is.	36.96
269	Maar we maken wel afspraken in cao's om één, menstruatieproducten op de wc te krijgen.	70.09
270	Dat is al heel erg fijn voor vrouwen als dat gewoon toegankelijk is op het werk.	5.12
271	En twee, om te zorgen dat er maatwerkafspraken gemaakt worden.	3.94
272	Bijvoorbeeld als je een behoefte hebt aan thuiswerken.	12.02
273	Of als je bijvoorbeeld op de trein werkt, conductrice, dat je misschien andere kleding aan mag.	11.6
276	En dan ben je vaak meer geholpen dan met een generiek verlof.	6.98
282	Nou, ik moet zeggen, ik denk dat we het dan heel snel eens zijn met elkaar.	3.7
284	Iedereen heeft over polonische Ja, het gaat helemaal goed.	5.18
286	Maar u vindt dus niet dat we als Nederland het voorbeeld van Spanje moeten volgen met een menstruatieverlof?	52.52
289	Dus ik was even in de veronderstelling dat dat het voorstel was.	4.08
291	Dus u was al helemaal voorbereid op een harde clash?	5.03
293	Maar in feite is het precies hetgeen wat ik eigenlijk altijd betoog.	3.97
295	En we hebben met name heel veel leden met kleinere bedrijven.	5.56
297	En dan is het ook vaak heel snel mogelijk om maatwerkafspraken te maken.	3.93
298	Ja, maar het punt is dus dat vrouwen er niet zo makkelijk over praten.	9.52
300	Mijn echtgenoot heeft drie dames en herencapsalons.	12.05
301	En ik moet u zeggen, dit soort gesprekken worden tussen die vrouwen onderling best wel gevoerd.	4.1
302	Dus het hangt denk ik ook af van het soort bedrijf wat je hebt.	3.82
305	Maar op het moment, als dat gesprek wel kan plaatsvinden.	4.06
307	Dan zie je toch wel vaak dat de maatafspraken zeer goed te maken zijn.	4.56
312	Wij hebben een meldpunt voor vrouwen die tegen problemen aanlopen.	18.72
313	En een van de dingen die wij wel vaak horen is dat zoiets bazaals als toegang tot toiletten een probleem is.	17.45
314	Je kan je voorstellen dat als je in de kinderopvang werkt.	14.0
315	Er was een vrouw die zei, ja, ik sta vaak alleen op de groep.	9.67
319	Of een chauffeur, een vrachtwagen die op de vrachtwagen rijdt.	17.71
320	Die gewoon geen toegang heeft tot schone toiletten.	43.47
322	En ik kan me ook voorstellen, wat we ook terug horen is dat het voor werknemers makkelijker is om te bespreken met een vrouwelijke werknemer.	6.03
325	Maar er is echt iets te doen aan het onderwijzen van leidinggevenden over wat dit nou precies is.	4.89
326	Want ik kan me heel goed voorstellen dat heel veel mannelijke leidinggevenden niet begrijpen wat het betekent om elke maand heel erg veel last ervan te hebben.	5.0
328	Zou je dit bijvoorbeeld dan niet een vast onderdeel moeten laten zijn van een P&O-gesprek bijvoorbeeld?	6.23
330	Volgens mij is het ook zo in een dergelijke gesprek dat ook medewerkers vaak zelf kunnen aangeven waar ze het over willen hebben.	4.34
331	Dus ja, ook daar is natuurlijk een verantwoordelijkheid.	4.23
332	En ik snap best dat je dat misschien als onderdeel kunt maken van een dergelijke gesprek vanuit de leidinggevende.	4.31
333	Maar ja, dat is ook maar de vraag of degene om wie het gaat ook dan zo open is om daar in ieder geval over mensen te praten.	4.99
334	Maar ja, en als u die basale dingen hoort zoals toegang tot toiletten.	4.62
338	Alleen het zal wat moeilijk zijn iemand die chauffeur is.	4.74
346	Maar dan moeten we de werkvloer wel werkbaar maken voor vrouwen.	7.76
348	En ik denk dat het een gedeelte verantwoordelijkheid is.	3.89
349	Zowel werkgevers als werknemers hebben een rol in het doorbreken van het taboe hierover.	25.4
350	Ja, maar ik kan me voorstellen dat je als werkgever niet echt gaat zeggen.	4.56
351	Nou, nou Patricia, hoe gaat het met jouw ongesteldheid?	5.07
353	Maar je kan wel bijvoorbeeld vragen in je P&O gesprek.	4.68
354	Zijn er nog dingen die jou beperken op dit moment in je werk?	4.34
355	En dan creëer je ruimte om het bespreekbaar te maken.	4.73
357	Op dit moment is er nog op heel veel werkvloeren, is heel mannelijk ingesteld.	4.67
360	Je hebt al, als je een keertje misschien je stem verheft, wordt gezegd.	3.55
362	En misschien is het nodig om van dat taboe af te komen en er met elkaar voor te zorgen dat die werkvloer er dus ook is voor vrouwen.	4.9
363	Ik zit nog met een ander punt, want u bent beide best wel eens.	3.83
364	En ik hoorde u ook zeggen, Ilse Smit, van ja, nee, wij hebben in Nederland gewoon een ziekteverlof.	10.21
366	Maar ik zat daarover na te denken, als ik mij elke maand, stel ik ben in die situatie, elke maand een dag ziek meldt.	3.67
370	Nee, maar die melden, die werken gewoon, die buffelen gewoon door en die melden zich niet ziek.	5.15
371	En daarom zeggen wij ook van, kijk met elkaar naar bijvoorbeeld thuiswerken of misschien extra rustmogelijkheden.	3.82
372	Of als je bij de overgang is vaak slapen lastig, dat je wat later kan beginnen.	79.76
373	Bij de NS worden deze maatwerkafspraken bijvoorbeeld al gemaakt.	12.76
374	En door die klachten dus te bespreken, erkenning te krijgen en dan te kijken naar wat werkt er nou voor die vrouw.	5.0
375	Dan hoef je misschien ook niet elke maand ziek te melden.	4.34
376	Nee, Erik Sinks, dat is wel dat vrijst maatwerk, met iedereen dit gesprek aangaan.	3.89
377	Ja, maar volgens mij waren we al tot die conclusie gekomen.	3.88
378	Maar daar heeft ondernemend Nederland ook tijd voor, als jij een kleine ondernemer bent.	3.92
380	De situaties die hier vaak besproken worden, gaan dan ook vaak over hele grote bedrijven.	4.21
381	Maar kleinere bedrijven, daar is het contact tussen werkgever en werknemer gewoon heel innig.	21.98
382	Innig in die zin, dat men heel goed weet wat er met de werknemer gebeurt.	4.56
383	De werkgever is daar vaak ook betrokken bij huiselijke situaties, wordt uitgenodigd bij bruiloften, partijen, wordt uitgenodigd ook bij geboortes.	14.98
384	Dus wat dat betreft heeft het een heel andere verhouding.	3.94
385	En dat betekent ook dat er vaak heel goed zicht is op hoe het welzijn van de werknemer is.	6.25
387	Maar dat zegt u wel mooi, maar ik denk dan toch, als iemand, daar is dan nooit de situatie dat dan zo'n vrouw toch te horen, of dat er een beetje toch achter de rug om wordt gezegd, die is wel moeilijk hoor, elke maand gedoe en zo.	3.83
388	Dat zou best wel kunnen, en ik bedoel, die voorbeelden heb ik nog niet voorbij zien komen.	3.74
389	Maar door de bank genomen, merk ik heel sterk, en dat benadruk ik iedere keer, dat werknemers, met name ook in het klein bedrijf, die zijn gewoon het goud van de werkgever.	3.43
391	Maar helaas krijgen wij toch ook bij kleine bedrijven terug, dat het niet altijd makkelijk is om het bespreekbaar te maken.	4.21
393	Het zal op allerlei werkplekken anders zijn, maar de cultuur die er is, die moet je met elkaar maken.	4.14
394	En als dat niet goed is, dan kan dit ook niet besproken worden.	4.69
395	Nou zijn er al een paar bedrijven die het wel hebben opgenomen in de CAO, mevrouw Smit.	9.94
398	De Rijksoverheid heeft het opgenomen, maar ook de NS, de kinderopvang.	16.22
401	Wat wel uit het onderzoek van vandaag blijkt door het CBS, is dat bij weinig vrouwen bekend is.	74.46
402	Dus we moeten daar echt ook met werkgevers en als vakbeweging aan werken, om dat bekend te maken, zodat dat gaat leven op de werkvloer en dat vrouwen de ruimte gaan voelen om die gesprekken aan te gaan.	5.25
403	Dus je zou er ook misbruik van kunnen maken, als vrouw?	12.27
404	Dat kan altijd, net zoals bij het ziekteverlof of bij een ander verlof.	4.59
405	Maar ik ken vooral vrouwen die heel veel klachten ervaren en die toch door aan het werk blijven.	5.26
407	Ik hoorde vanochtend nog een verhaal over een vrouw die was flauwgevallen op haar werk, omdat ze aan het doorwerken was, terwijl ze hele erge menstruatieklachten had.	35.93
408	Ja, maar dan moet je toch ook gewoon naar huis gaan?	5.59
409	Ja, wat ik belangrijk vind om nog te melden is, kijk, vrouwen krijgen natuurlijk veel te maken met discriminatie op de werkvloer.	12.67
411	Het is niet zo dat alle vrouwen altijd last hebben van die menstruatie.	81.49
412	Dus een groot gedeelte van de vrouw heeft geen last.	12.63
413	Want anders krijgen we straks werkgevers die zeggen, ja, ik ga geen vrouw aannemen, want die heeft drie dagen per maand last.	16.61
415	We moeten ruimte creëren voor die vrouwen die er wel last van hebben.	7.63
416	Net als dat mannen misschien last hebben van een mannengriep.	5.84
417	Daar moeten we ook ruimte voor maken, moet ook bespreekbaar worden.	4.76
418	Maar het is echt niet zo dat alle vrouwen altijd last hebben.	10.94
421	Ielsen Smit, projectleider bij vakbund FNV voor vrouwen.	12.51
422	En Erik Zings, voorzitter van Ondernemend Nederland.	7.87
424	Willemijn Veenhoven praat met Peter van der Meers, die een boek schreef over Ierland.	15.16
425	En dan om half negen zijn wij er weer met Langste Lijn en Omstreken.	3.97