Dit is de Dag 🇳🇱

_id	68dd651bcceb677fe950cb91
url	https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/dit-is-de-dag/9d7a9763-5103-442c-af9f-e98f735b3446/2025-10-01-dit-is-de-dag
datetime	2025-10-01 00:00:00

 

Statements

idx	statement	score
2	De ANWB-verkeersinformatie krijgt u van Helene de Geest.	7.39
5	Zoals op de A4 Rotterdam-Amsterdam bij knooppunt Hofvliet.	7.94
7	Vanaf knooppunt Iepenburg is de verdraging 20 minuten.	6.48
11	Op de A12 Den Haag-Utrecht is een ongeluk gebeurd bij knooppunt Gouwen.	60.05
14	Op de A20 Goudenhoek van Holland veroorzaakt een ongeluk bij Maassluis.	83.03
16	En de A67 Belgische grens Eindhoven is helemaal dicht bij Eersol na een ongeluk.	80.84
18	Verkeer vanuit Antwerpen kan het beste omrijden via Breda.	72.2
21	Een hele goede avond vanuit een bomvolle zaal in de Christelijke Hogeschool Ede.	3.51
23	Samen met honderden studenten hier in de zaal gaan we vanavond debatteren over thema's die de studenten zelf hebben voorbereid.	4.53
24	In debat gaan vanavond Mirjam Bikker, lijsttrekker van de ChristenUnie, Dirk Boswijk van het CDA, Chris Stoffer, lijsttrekker van de SGP, Lisa Westerveld namens GroenLinks P van de A, D66 Kamerlid Jan Paternotte en demissionair staatssecretaris van de VVD Jurgen Nobel.	6.07
25	Meekijken met dit debat, dat kan ook via eo.nl slash studentendebat.	7.97
29	En dat is misschien wel het belangrijkste thema bij de verkiezingen die hier aankomen.	4.0
31	Een huis kunnen vinden, daar maken de studenten hier zich behoorlijk zorgen over.	12.82
33	Ik ben Jonne Smilda, 21 jaar en ik woon hier in Ede op de campus, afgestudeerd nu.	6.3
34	Dus ik zit nu in een soort tussenfase van student naar, nou ja, beginner.	3.58
36	Maar sowieso bij koop en sociale huren woningen niet.	19.01
37	Er wordt verwacht dat ik aan het einde van dit schooljaar het huis uit ben.	3.45
39	Omdat je in die groepen maar blijft scrollen en in de hoop dat er iets nieuws tevoorschijn komt.	4.02
43	En dan denk ik alweer van, oeh, dat wordt inderdaad heel eventjes bijpakken.	3.97
44	Ja, Jonne maakt zich zorgen of hij een huis kan vinden na zijn opleiding.	21.03
52	En de studenten van de opleiding journalistiek van de Christelijke Hogeschool Ede hebben daarom een stelling voor jullie bedacht.	7.38
53	En dat is, starters moeten altijd voorrang krijgen op de woningmarkt.	9.34
54	Daarover gaan debatteren Mirjam Bikker, Jurgen Nobel en Jan Paternotte.	5.49
56	Mevrouw Bikker, starters moeten voorrang krijgen op de woningmarkt.	18.02
58	Ik ben het mee eens dat starters een goede plek moeten krijgen op de woningmarkt.	6.5
59	Maar er zijn heel veel meer mensen, ook bijvoorbeeld gezinnen die op zoek zijn naar een betaalbare woning.	25.56
60	Dus niet alleen de starters, maar we moeten echt kijken hoe we dit eerlijk verdelen.	3.99
64	Dus ik heb echt, wij zeggen, wij investeren in starterswoningen.	4.97
65	Dus als je het hebt over bouwen, dan krijgen bij de ChristenUnie starters voorrang.	14.93
67	Maar ik weet ook, als mensen bijvoorbeeld in een heftige situatie zitten vanwege psychische problemen, vanwege dakloosheid.	11.94
68	Wij zeggen, ja, die krijgen altijd nog weer iets meer voorrang.	3.73
69	Omdat bijvoorbeeld een kind op straat of in een auto, dat wil de ChristenUnie absoluut niet.	33.0
71	Maar het begint met bouwen, bouwen en nog eens bouwen.	3.64
73	Starters moeten altijd voorrang krijgen, eens of oneens?	10.39
74	Ja, wat ons betreft geen onroerende zaakbelasting voor starters.	9.0
75	Dat is een heel belangrijke belastingkorting die starters moeten houden, wat ons betreft.	4.15
76	En we moeten sowieso heel veel meer huizen bouwen in Nijtland.	46.94
77	Want we hebben een gigantisch tekort aan een miljoen woningen in Nijtland.	90.08
78	Ja, meneer Nobel, daar bent u het ook mee eens, denk ik.	4.39
83	Het lijkt heel sympathiek, maar uiteindelijk is het wel het verdelen van schaarste.	4.19
84	Dus we moeten, denk ik, met name kijken naar alle regeltjes die we hebben.	3.59
86	En ik denk dat we ook niet moeten vergeten dat jongeren op heel veel punten op de woningmarkt ook al een streepje voor hebben.	14.76
87	Maar daar gaan we het ongetwijfeld zo nog over hebben.	3.57
90	De eerste keer dat je een woning koopt, dan hoef je niet die overdragsbelasting te betalen.	54.64
92	En zo zijn er nog een aantal zaken die andere kopers niet hebben.	5.04
93	Ik zeg niet dat dat zaligmakend is, want ik denk dat de student in dit geval gewoon op zoek was naar een betaalbare kamer.	6.44
95	Maar daar denk ik dat we veel meer moeten kijken naar hoe kunnen we ervoor zorgen dat bijvoorbeeld jongeren samen kunnen wonen.	7.5
97	En die wilde met twee vriendinnen samenwonen in haar huis.	14.57
98	Wat ze nota bene had georven omdat haar vader was overleden.	12.6
99	Maar dat kon niet, want ze zouden geen huishouden voor.	9.11
100	Maar ja, dat soort regeltjes zijn natuurlijk gekmakend.	3.75
101	Meneer Paternotte, er gebeurt al best wel wat die starters voordeel geeft.	3.9
102	Nou ja, er zijn inderdaad wat dingen die starters voordeel geven.	4.77
103	Volgens mij moeten we dat dan in ieder geval zo houden.	4.72
104	Want starters hebben ook namelijk een best wel groot nadeel.	21.49
105	Niet alleen het minimum jeugdloog, maar überhaupt natuurlijk.	4.54
106	Je begint aan het begin van je leven niet met het hoogste salaris en je moet wel ergens wonen.	23.2
107	Dus het is wel goed dat we starters ook een beetje helpen.	3.7
109	Dat lijkt me hartstikke goed, maar laten we er nog eentje schrappen dan.	3.99
111	Bijvoorbeeld als je in een studentenhuis woont, dan krijg je geen huurtoerslag.	85.99
112	Omdat je in een zogenaamde onzelfstandige woning zit.	54.66
113	Laten we die regel ook schrappen, waardoor je wel de huurtoerslag kan krijgen.	16.72
116	En dan is de inkomenspositie van starters ook een stuk beter.	15.22
118	Nou, ik denk dat het veel belangrijker is dat we kijken naar al die regeltjes die er zijn.	3.81
120	Nu zie je dat elke gemeente zijn eigen regels heeft over bijvoorbeeld die hospitaalverhuur.	26.26
121	Een van de regels is de huurtoerslag, noemt me dat.	21.65
123	Want dat betekent dat de overheid nog veel meer gaat subsidiëren.	15.44
124	Daar zijn we al ontzettend goed in, het rondpompen van geld.	3.91
126	Ik vind echt dat we moeten kijken, hoe kunnen we ervoor zorgen dat er meer woningen beschikbaar komen.	4.85
127	Denk ook bijvoorbeeld aan het splitsen van panden en van woningen.	8.11
128	Waarom doen we dat soort dingen nog niet veel meer?	4.92
129	Dus dat zijn liever de maatregelen waar ik me op richt dan dat we nog meer geld gaan ompompen.	4.71
132	Want wat je eigenlijk wel ziet is juist ook dat heel veel verhuurders van studentenkamers daarvan af beginnen te zien.	9.12
133	Juist ook omdat die huurtoeslag niet toegekend wordt.	12.23
137	Ja, ik kijk even naar meneer Paternotte voor de luisteraar thuis.	3.58
138	Die huurtoeslag moet ook voor studenten toegankelijk zijn.	27.62
139	En dan komt het er ook op aan wat je daarnaast doet.	4.23
140	Ik spreek hier verschillende studenten net al even in de pauze.	3.54
141	Die zeggen straks als ik afgestudeerd ben, wil ik ook gewoon weer wonen in dat mooie dorp, in die mooie plek waar ik vandaan kom.	3.47
142	En niet aangewezen zijn op eindeloos wachten op de grootschalige woningbouw, waar dan ook.	9.38
146	Op al die plekken waar juist ook studenten keihard nodig zijn, als zij straks aan de slag gaan, om die gemeenschap op te bouwen.	4.4
147	Even naar Jonne, die zich zorgen maakt, die we net in de video zagen en hoorden.	4.18
148	Jonne, hoe luister je naar deze drie politici hier?	4.72
152	Ik hoor ook dat er niet te veel geld rondgepompt moet worden.	4.03
153	Maar het eerste waar ik dan aan denk, is dat er behoorlijk veel geld wordt rondgepompt om woningen te bouwen.	7.4
154	En we ook zien dat dat impuls eigenlijk helemaal niks doet.	5.28
155	Dus ik vraag me af wat er nou echt moet gaan gebeuren om meer te bouwen.	4.07
156	Los van al de miljarden die aan de kant worden gezet.	13.51
165	Wij willen ook bijvoorbeeld dat die eindeloze bezwaarprocedures die er bestaan, dat je die bij elkaar veegt en dat niet meer iemand tien jaar lang kan doorgaan.	4.34
167	We hebben nu zelfs een minister van Wonen die zelf bezwaar heeft gemaakt tegen een bouwproject tegenover haar huis.	38.33
168	Met zo'n soort mentaliteit krijgen we natuurlijk die woningen er inderdaad niet.	7.21
171	Want toen wij vroeger een woningcrisis in Nederland hadden na de Tweede Wereldoorlog, best wel lang geleden.	61.4
172	Toen hadden we zoiets van we gaan dat serieus aanpakken.	3.7
173	Toen hebben we de grootste polder van de wereld gebouwd.	31.59
175	Dat is nog steeds de grootste polder van de wereld.	5.73
177	Als we weer opnieuw groots denken, dan betekent dat tien nieuwe steden.	3.81
179	We willen ook rondom Ede zorgen dat er echt veel meer huizen komen.	31.42
180	En dat betekent dat dan ook voor veel meer mensen er plek is.	3.9
181	En dat die prijs van een woning ook wat betaalbaarder wordt.	8.02
182	Regels weghalen, Natura 2000 gebieden, dat soort dingen, die bescherming.	12.0
183	Daar stoppen we mee, want er moeten steden bij komen.	4.88
184	Ja, die stikstofcrisis die moeten we ook aanpakken.	18.17
186	En heel veel stikstof in de lucht betekent dat het niet goed is voor je longen.	33.97
188	Dus ook met de industrie moet je bijtere afspraken maken.	6.15
190	Meneer Nobel, als je de regels schrapt, dan kan het bouwen, bouwen, bouwen.	7.38
193	Alleen deze twee partijen kunnen elkaar inderdaad de hand schudden.	4.3
195	Want neem bijvoorbeeld het verkiesprogramma van D66.	10.76
198	Komt er eigenlijk op neer dat ze allerlei wetgeving willen neerleggen.	7.47
199	Dat je binnen drie meter, of dat je drie woningen moet kunnen zien vanuit je woning.	4.79
201	En dat je ook nog eens 30% groen in de omgeving moet hebben.	4.67
203	Maar ik ga je verzekeren, zeker in de Randstad, gaat dit ervoor zorgen dat er geen woningen worden gebouwd.	17.01
204	Daarnaast hebben deze twee partijen ingestemd met die afgrijzelijke huurwet van Hugo de Jonge.	16.49
205	Die ervoor zorgt dat uiteindelijk al die woningen in het betaalbare segment nu verkocht worden.	10.28
209	Het zorgt er ook voor dat er nu een heel klein middensegment is.	31.87
210	Waar al die mensen hier in de zaal, die straks een woning zoeken, waarschijnlijk naar op zoek gaan.	4.09
211	Want het werd zojuist al gezegd, je hebt niet meteen het salaris om een koopwoning te kunnen kopen.	23.22
213	Je komt niet in aanmerking voor een sociale huurwoning.	76.73
215	Dus die afgrijzelijke wet van Hugo de Jonge moet zo snel mogelijk We bouwen een punt aan het eind van uw zin, mevrouw Bikker.	4.53
216	Nee, kijk, als je al een goede portemonnee hebt of een papa en mama die een huis voor je kopen dan ben je inderdaad aan het goede adres bij mijn collega van de VVD tegenover.	7.3
217	Maar als jij als huurder op dit moment een huis probeert te vinden wat betaalbaar is waar woningbouwcorporaties ook kunnen investeren in nieuwbouw dan moet je daar niet op stemmen.	28.98
218	Stem dan wel op de ChristenUnie, want wat zeggen wij?	16.08
219	Wij zeggen stevig investeren, juist ook in die sociale woningbouw.	6.84
220	Daar trekken wij geld vooruit in ons verkiezingsprogramma.	6.47
221	Wij maken een fonds waardoor het mogelijk is om betaalbare woningen ook te kopen als starter of als gezin.	13.1
222	Als je denkt, eindelijk kunnen wij die stap gaan zetten.	4.04
223	We kunnen niet eindeloos op dit appartementje blijven met drie kindertjes.	3.61
224	En ik denk juist dat met die concrete voorstellen we heel veel nieuwe plekken kunnen maken.	4.22
225	En dat is ook wel volgens mij de uitdaging, want jij hebt helemaal gelijk, Jonne.	4.09
226	Als we alleen maar in de verte en in de toekomst grote bouwprojecten gaan maken dan koop jij daar niks voor.	5.84
227	En ik denk dus dat we ook moeten investeren in slimme oplossingen flexwoningen, reinehuizen die we snel ook nu al neer kunnen zetten op allerlei plekken die nu braak liggen.	5.83
228	Ik ben het eens met D66 dat het goed is om te plannen.	5.55
229	Maar ja, voordat al die woningen er staan, dan zijn al de studenten die hier zitten in de midlife crisis.	10.83
231	Maar tegelijkertijd moeten we denk ik ook kijken wat kan er nu.	4.01
232	En dan moeten we echt kijken naar bestaande regelgeving.	4.47
233	Dus stop met het verkleinen van het middensegment wat toch al heel klein is.	5.59
234	Dat heeft niks te maken met ouders die heel veel geld hebben.	12.77
235	Dat heeft alles te maken met het kunnen vinden van een woning waar er nu al heel weinig van zijn.	4.15
236	En die straks nog minder beschikbaar zijn omdat we dus met die huurbed zitten.	7.61
238	Al die regeltjes die maken dat mensen nu niet hun woning kunnen delen.	29.02
243	Maar met de allerbeste debatruc namelijk eerst D66 aanvallen en dan daarna doorpraten.	4.4
248	De VVD kwam in de Tweede Kamer met het plan dat als je 60 woningen neerzet.	68.08
249	Dat er altijd minstens 100 parkeerplaatsen bij moeten komen.	8.12
250	Nou, wie in deze zaal hier op de Christelijke Hogeschool Ede heeft een auto?	9.39
252	We hebben voor jonge mensen heel vaak helemaal niet zoveel parkeerplekken nodig.	63.18
253	Maar door dat soort regels zijn heel veel bouwprojecten niet rendabel.	15.96
254	Beste VVD, kunnen we alstublieft die concrete regel die in heel veel gemeenten bestaat?	12.31
260	Ik ben inderdaad Ik ben inderdaad Nee, maar Jan, echt.	3.75
265	De partij heeft dat zelf in de Tweede Kamer voorgesteld.	24.29
266	Het aantal parkeerplekken, hoe dat wordt bepaald, dat bepalen gemeenten echt zelf.	19.27
268	U bent zelf raadslid geweest in de gemeente Amsterdam.	6.62
274	Dus ik zou zeggen, ga vooral echt kijken naar hoe kan het minder met die regels en die lokale regels.	4.2
276	Dat is echt aan gemeenten, dat gaan we niet landen.	5.86
277	Ik ben pas net in Den Haag een jaar natuurlijk, maar die VVD heeft in de Tweede Kamer het kabinet.	9.1
279	Uitstekende staatschillers, maar het kabinet heeft er maar heel kort gezeten.	13.76
280	Maar de VVD heeft dat in de Tweede Kamer gezegd, die gemeenten zouden eigenlijk, zou je ze moeten verplichten dat er altijd parkeerplaatsen bij woningbouwprojecten komen.	84.6
281	En ik denk, laat dat nou inderdaad aan gemeenten over.	4.71
282	Het is fijn dat wij in ieder geval die regel van de VVD niet gaan doorzetten.	7.23
284	Dat heeft ermee te maken dat er een lappendeken is van allerlei gemeenten die verschillende eisen hebben.	5.03
285	De VVD heeft middels algemeenheid gezegd, als er dan toch regels moeten zijn, laat die dan in alle gemeenten ongeveer gelijk zijn.	33.65
289	En nu zegt hij, ik wil niet dat gemeenten het zelf bepalen.	6.72
293	Ja, volgens mij, terwijl de heren hakken takken, kunnen we ook gewoon aan oplossingen werken.	4.15
299	Ik wil ook zorgen dat juist de investeerders die ook kunnen investeren in dat middensegment.	4.11
302	Maar dat kan heel eenvoudig in het belastingstelsel.	4.68
304	Zitten de meeste studenten nog niet in, denk ik zomaar.	12.61
305	Maar als je daar iets doet, juist ook aan de tarieven, stel je ook investeerders in staat om die huizen te bouwen.	21.52
306	En daarnaast is het van belang, of je nou lokaal wethouder bent of landelijk, dat we inderdaad aan de slag gaan met minder regels.	4.65
307	Ook bijvoorbeeld, stel dat jouw oma zorg nodig heeft en je hebt een tuin achter, dat je daar makkelijk een mantelzorgwoning neer kan zetten, in plaats van dat je eindeloos moet wachten.	7.86
310	Maar jij, Jonne, bent er niet mee gebaat als wij blijven hakken takken.	3.48
312	En wel met als wij gewoon aan de slag gaan met wat wel kan. Kijk, en daar is Jonne het mee eens.	4.01
316	We zijn ook live op dit.eo.nl en het YouTube-kanaal van NPO Radio 1.	6.75
318	Ruim drie jaar woedt er al oorlog aan de randen van Europa.	7.75
319	En in politiek levert het dan ook breed de wens om onze defensiekracht flink op te schroeven.	5.55
320	De NAVO-norm gaat omhoog, maar er moeten ook simpelweg militairen bij.	26.76
321	100.000 mannen en vrouwen zijn er uiteindelijk nodig.	33.39
323	Misschien wel hier op de Christelijke Hoogschool Ede.	5.57
324	Ik ben bereid om in dienstplicht te gaan als dat nodig is, omdat ik daar echt wel de meerwaarde van in zie.	4.12
325	Het hangt een beetje af van tegen wie Nederland in oorlog is.	6.6
327	Het is meer een beetje dat ik denk, kijk, stel je zal ineens op een gegeven moment onvoorbereid toch een beetje zo'n oorlog moeten voeren.	3.96
329	Ik denk dat als jij in dienstplicht moet, dat jij fysiek en mentaal heel sterk moet zijn.	4.51
330	En ik denk dat ik daar gewoon niet doorheen ga komen.	3.87
332	Want dat betekent dat het gewoon beter gaat, geen oorlog is.	5.01
334	Ik denk wel dat ik afgekeurd word vanwege mijn ogen, maar goed.	3.6
336	Ik wil graag uitnodigen Dirk Boswijk, Christoffer en Lisa Westerveld.	3.63
337	En we gaan debatteren aan de hand van de volgende stelling.	3.65
338	Het is goed dat jongeren verplicht worden om in dienst te gaan.	38.09
339	Meneer Boswijk van het CDA, u wil een opkomstplicht.	20.76
345	We hebben een tekort aan militairen, maar eigenlijk nog veel belangrijker.	28.75
346	Ik weet uit eigen ervaring dat het mooiste wat je kan doen is het hebben van plichten en die ook vervullen.	4.37
348	En er komt veel in het buitenland en veel ellendige plekken.	4.03
349	En als je dan weer terugkomt op Schiphol, denk je wat hebben we het hier te goed, vrij.	4.03
350	We kunnen naar onderwijs gaan waar je je geloof kan beleiden.	9.03
352	Dat wordt beschermd door mannen en vrouwen dag en nacht.	10.3
355	Een opkomstplicht houdt eigenlijk in wat wij graag willen.	6.38
357	Daarmee worden de meest gemotiveerde jongeren dan uitgenodigd bij Defensie.	44.05
358	Het is een voorbeeld wat we in Scandinavische landen zien.	11.85
359	En wij zien vaak nog wel dat mensen denken Oeh, dat schrik ik me achter.	3.72
361	In Scandinavië is het inmiddels zo dat ze elkaar de hersenen inslaan om bij Defensie te gaan werken.	16.14
362	Omdat we namelijk zien dat jongeren gemotiveerder worden.	76.42
363	Meer discipline, maar ook veel meer carrière kansen.	4.54
369	Maar je komt ook andere jongeren tegen waar je normaaliter niks mee zou hebben.	11.29
373	Nou, als ze elkaar de hersens in gaan slaan dan moeten we er niet aan beginnen.	4.5
374	Maar laat ik eerst beginnen met een compliment aan beide partijen die tegenover me staan.	3.5
377	Dat ze na jaren van afbraak van Defensie eindelijk hebben ingezien dat ze het weer moeten opbouwen.	12.0
379	Het compliment wordt wat twijfelachtig in ontvangst genomen, zie ik.	3.52
381	Dat is wel mooi, want het had ook kunnen blijven zoals het was.	3.93
382	Dus wat dat betreft vind ik het heel mooi dat het gebeurt.	3.95
385	En wij hebben hem als eerste samen opgepakt destijds om de 2% van ons bruto nationaal inkomen te besteden aan Defensie.	20.32
386	Wij van de Arbeid, GroenLinks wil nog niet voor die wet stemmen enzovoorts.	24.96
390	We zijn wel voor de maatschappelijke diensttijd dat je gewoon een tijd inzet voor de maatschappij.	4.62
392	We hebben te weinig materiaal, te weinig instructeurs.	6.35
393	Dus ik zou die graag eerst inzetten op onze professionele mensen in militaire dienst.	3.99
394	En dan daarnaast kijken of er ook ruimte is om dat te doen.	4.32
395	Maar ik zal eerst het gewone De maatschappelijke dienstplicht bedoelt u?	7.11
398	Maar de opkomstplicht willen we op dit moment niet.	9.11
400	Dat betekent ook weer dat je mensen allemaal een tijdje het leger in laat gaan.	4.35
401	Ja, dat kan Defensie op dit moment gewoon niet aan.	7.86
402	Er is geen tijd en geen ruimte en geen geld voor mevrouw Westerveld.	3.7
403	Geld wel, maar geen ruimte en ook nog geen spullen.	4.25
404	En dan heb je aan geld helemaal niks, want daar win je de oorlog niet mee.	4.83
406	GroenLinks-PVNA is geen voorstander van een opkomstplicht.	35.51
407	Het is prima als jongeren worden gemotiveerd, worden voorgelicht als er een enquête thuis komt.	35.52
408	Maar we zijn er niet voor dat er bijvoorbeeld met boetes of met straffen gewerkt gaat worden als mensen niet komen.	5.64
409	En dat heeft natuurlijk ook deels te maken met wat de heer Stoffer net al zegt.	3.95
410	Namelijk onvoldoende materieel, onvoldoende plekken om mensen goed op te kunnen leiden enzovoort.	5.11
412	En dat zijn twee redenen waarom wij niet voor een opkomstplicht zijn.	5.52
414	Kijk, je kan het niet zeggen van, ga het morgen meteen invoeren.	3.59
415	Want het is inderdaad waar, de kazernes moeten gebouwd worden, de instructeurs moeten opgeleid worden.	7.93
416	Maar we weten wel, als we gewoon alle prognoses zien, dat vrijwilligheid nu op dit moment onvoldoende is.	5.47
417	We hebben nog steeds te veel mensen die de dienst verlaten en te weinig die erin komen.	3.75
419	Dus ik snap dat het misschien geen makkelijke boodschap is, maar het is wel de wereld waar we in leven.	4.05
420	Ik zie dat dit kabinet en het vorige kabinet al heel hard haast heeft gemaakt.	5.2
422	Met het bouw van nieuwe kazernes, met de aanschaf van nieuwe wapensystemen.	6.95
423	Maar dat ontslaat ons niet van de plicht om dan maar even te stoppen met denken.	4.42
424	Want dat heeft het überhaupt toegeleid dat we in deze situatie zitten.	7.15
425	Dus als je gewoon alle feiten ziet, dan zie je dat je deze discussie niet kan vermijden.	4.54
427	Als we naar die honderdduizend mannen en vrouwen willen bij Defensie, dan is dit nodig.	5.84
428	Zegt u even naar Leendert, student hier in de zaal.	5.9
433	Alleen bij het plan heb ik nog wel een paar vraagtekens.	3.39
435	Ik heb er best veel gehoord in de media rondom de NAVO-top.	4.86
437	Kan het geld niet veel beter uitgegeven worden aan andere dingen?	6.19
446	In ieder geval door minder overheidsuitgaven te hebben.	5.95
447	Dus ja, dat betekent dat het ten koste gaat van een aantal dingen die we nu wel doen.	3.68
450	Want zonder dat je je land hebt beschermd, dan wordt je infrastructuur kapotgeschoten.	61.33
452	Dus wat dat betreft is het wel voorwaarde om te zorgen dat het hier en in alle andere NAVO-landen.	4.8
453	Dus ook aan die grenzen, in Letland, Litouwen, Polen.	5.1
455	Mevrouw Westenveld, antwoord op de vraag van Leendert.	6.59
457	Want als je ergens geld in steekt, moet je ook laten zien waar je het vandaan haalt.	4.69
458	En net als de partijen hier laten wij ook ons programma doorrekenen.	3.97
459	Dus we hebben aan het CPB eigenlijk ook onze punten neergelegd.	6.25
460	Van hier investeren we en hier halen we het vandaan.	3.81
461	En wat bij ons heel ver, wat bij ons een uitgangspunt is, is dat we echt vinden de sterkste schouders dragen ook de zwaarste lasten.	5.2
462	Dus wij zouden een heel ander belastingstelsel willen hebben, waarbij mensen die echt een enorm hoog vermogen hebben, meer belasting gaan betalen.	10.06
463	Waarbij het veel meer weghaalt bij de grote vervuilende bedrijven.	16.79
464	En we hebben ook altijd gezegd, die investeringen in onderwijs, die willen we behouden.	6.73
466	Dus bij ons gaat het niet ten koste van deze belangrijke zaken, die ook in het belang zijn van ons allemaal.	3.8
471	Kijk, ik geef het liever ook aan andere dingen uit.	3.79
474	Rusland slaagt erin met een economie zo groot als de Benelux.	89.36
475	Dus dat stelt niet zo heel veel voor om zijn munitieproductie te elfvervoudigen.	5.77
476	Wij als complete westerse wereld, inclusief de VS, lukt het nog steeds niet om Oekraïne te voorzien van voldoende munitie.	87.44
479	Het feit dat wij compleet afhankelijk zijn van de inlichting van Amerikanen.	11.83
482	En wij zijn wakker geschud, een klein beetje, met de oorlog in Oekraïne.	4.34
483	Maar eigenlijk pas echt begin dit jaar dat Trump aan de knoppen kwam.	6.82
485	Maar ik moet helaas met pijn in het hart zeggen dat we daar niet meer op kunnen rekenen.	4.01
491	Zou het kunnen dat als CDA aan het woord zeggen krijgt dat er ook een punt komt dat u zegt we gaan het wel verplichten.	20.55
492	Dat Nederlandse jongeren in defensie moeten dienen.	23.12
493	Kijk, wat ik zo het vervelende aan de vraagstelling vind en ik snap dat je hem stelt, hè is dat het heel vaak wordt verkocht als je jongeren verliezen hun jeugd.	27.48
494	En het kost je al van Echt waar, het dienen van je samenleving levert zoveel op.	4.9
495	Ja, er zijn momenten geweest dat ik ook op de hei lag dat ik dacht van, wat doe ik mezelf aan?	4.34
496	Maar als ik daar nu aan terugkijk dan denk ik, er zijn zoveel lessen die ik heb geleerd waar ik heel veel aan heb gehad en waarvan ik hoop dat mijn dochters ze ook zullen leren.	3.47
498	Nee, omdat ik vind dat Het wordt altijd wat negatief gevreemd terwijl het juist iets heel moois is.	4.55
499	Maar zou het kunnen als CDA dat u zegt ja, de urgentie is zo groot, we moeten wat die veiligheid moet gegarandeerd zijn en dus gaan we het verplichten.	14.79
500	Ja, maar met de kanttekening erbij dat wij begrijpen dat misschien niet elke jongere bij Defensie wil gaan werken maar dan vinden wij dat je de plicht aan de samenleving anders kan invullen.	9.33
504	Dat punt heeft u gemaakt, dat is fantastisch wat u betreft.	4.01
506	Ja, er is nog een ander argument waarom ik geen voorstander ben van de opkomstplicht maar ook waarom wij altijd kritisch zijn geweest op bijvoorbeeld de maatschappelijke dienstheid die een aantal partijen hier ook gewoon heel belangrijk vinden.	5.04
507	En dat is dat ik vind dat het veel te veel ervan uit wordt gegaan van jongeren die niet al actief zouden zijn.	4.89
509	En ik durf te zeggen dat de meeste jongeren ook in deze zaal, die zijn al actief.	4.84
510	Of dat nou voor hier de hoge school is bijvoorbeeld in een studievereniging, een studentenvereniging dat is hartstikke belangrijk, maar ook actief worden bij een lokale sportvereniging.	4.49
511	We hebben honderdduizend mensen nodig bij Defensie.	33.55
513	Ja, eens, en daarom zei ik ook, we willen er heel veel aan doen en we zijn ook hartstikke voorstander van jongeren goed voorlichten en zorgen dat langzamerhand ook veel meer jongeren actief worden bij Defensie.	4.98
515	Nee, maar het punt waar ik dus bezwaar tegen heb is dat heel vaak net wordt gedaan van we moeten ze maar verplichten of een maatschappelijke diensttijd, goede projecten waar jongeren actief kunnen worden.	11.61
517	In een van die punten die ik noemde, of als mantelzorger of ze werken vrijwillig in de zorg of ze doen een bijbaantje in zorgonderwijs waar we heel hard mensen nodig hebben.	6.11
519	Ik ben het helemaal eens, maar tegelijkertijd de maatschappelijke diensttijd is op dit moment vrijwillig.	3.96
520	En er zijn heel veel jongeren komen demonstreren om het te behouden.	48.11
521	En wij hebben samen met de ChristenUnie en met de SGP ervoor geknokt om dat te behouden, omdat we zien Ik hoorde net het gevoel van eenzaamheid in de samenleving het gevoel van gebrek aan zingeving.	6.96
522	Maatschappelijke diensttijd laat zien sommige jongeren hebben hulp bij nodig om uit die bubbel te komen om die zingeving te hebben.	90.64
523	Dus ik ben heel erg blij dat we dat hebben kunnen redden.	4.12
524	En ik gun het alle jongeren om daar gebruik van te maken.	4.76
525	Maar mevrouw Westerveld, hoe gaat u het regelen dan?	6.17
526	Die honderdduizend mensen bij Defensie zonder verplichting?	16.51
527	Nou, ik wil nog helemaal niet zeggen dat het niet gaat lukken met wat er nu is.	3.98
528	Nederland is net begonnen met het beter voorlichten van jongeren.	80.85
531	Het heeft ook totaal geen zin natuurlijk om allemaal mensen die minder gemotiveerd zijn te dragen.	4.54
536	Dus daarom ben ik er wel van overtuigd dat je eerst moet beginnen met kijken welke jongeren zijn echt gemotiveerd en willen dit doen.	4.73
538	Want ik denk dat dat ook echt niet helpt om de motivatie van jongeren zoveel beter te maken.	10.32
542	Ik ben zelf ooit gekeurd, maar toen werd de dienstpleeg afgeschaft.	4.64
545	Want ik had bijvoorbeeld toen graag naar Duitsland gewild.	5.04
546	Mijn vader, die moest vroeger 24 maanden in dienst.	7.19
547	Hij heeft van steeds wel over dat hij dan in zo'n natte slaapzak ergens in het veld moest liggen en zo.	3.66
548	Maar hij heeft iets geleerd met betrekking tot elektrotechniek.	7.19
550	Zo kwam hij in de computerwereld, automatisering terecht.	9.39
551	Een rijbewijs kon je erhalen, dus je leerde de dingen.	7.82
552	Maar het belangrijkste was, je kwam in aanraking met mensen waar je anders nooit mee in aanraking kwam.	3.57
556	Die polarisatie die we nu in de samenleving hebben dat we die ook een beetje wegkrijgen.	4.61
558	U en meneer Boswijk samen in een nat slaapzakje genieten.	3.78
560	Ik ben wel benieuwd wie in de zaal hier zegt Nou, ik zou het wel willen Ik ga bij Defensie of zo'n maatschappelijke dienstplicht Ik zou het wel willen, handen in de zaal.	6.15
563	Ja, nou wat Chris zegt, zij over die slaapzakje Ik weet nog dat ik voor het eerst zondagavond in Schaasbergen aankwam Ik kom die slaapzakje Ja, nee, maar dat heeft u nou echt verteld.	4.59
565	We hebben het ook wel eens In internationalisering heeft het hele vervelende bijsmaak gekregen.	7.31
566	Maar wat ook heel belangrijk is Is om juist te zorgen dat jongeren naar het buitenland gaan te studeren.	9.63
567	Omdat je daar ook natuurlijk diplomatie relaties aan haalt.	4.98
568	Duidelijk, we gaan nog door met dit debat tot half acht.	4.12
570	U kunt ons blijven volgen, nporadio1.nl En ook op ons YouTube-kanaal.	5.74