NOS Radio 1 Journaal 🇳🇱

_id	67e11f110a59ce37f21dd2ff
url	https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/nos-radio-1-journaal/9d7a68d3-9161-4c39-8c53-48a64438b862/2025-03-24-nos-radio-1-journaal
datetime	2025-03-24 00:00:00

 

Statements

idx	statement	score
1	Deze maand zijn er al tachtig natuurbranden gemeld.	0.04
2	En Amerika praat vandaag verder met Rusland over de oorlog in Oekraïne.	0.03
4	Waarschijnlijk gaan de gesprekken in Saudi-Arabië vooral over de Zwarte Zee.	0.15
5	De Amerikanen willen dat het weer mogelijk wordt om vrachtschepen daar veilig te kunnen laten varen.	1.05
6	Zodat Oekraïne en de VS er weer handel kunnen drijven.	0.01
9	Er werd onder meer gesproken over een mogelijk staakt het vuren.	0.02
10	En de Amerikanen en Oekraïne spraken over hoe energiecentrales beter kunnen worden beschermd.	0.02
11	De beheerder van het spoor in Oekraïne meldt dat het doelwit is geweest van een grote cyberaanval.	99.99
12	Er wordt nog gewerkt aan het herstel van de online systemen.	0.01
13	Maar het treinverkeer is niet door de aanval gehinderd en verloopt zonder vertragingen.	10.86
14	Het Oekraïnse leger zegt vannacht 57 drones uit de luchten hebben geschoten die door Rusland waren gelanceerd.	99.99
15	Een tiental aan andere drones kwamen volgens de Oekraïnes niet dicht bij hun doel.	0.1
16	In Frankrijk begint vandaag de rechtszaak tegen ster-acteur Gérard Depardieu.	0.01
17	Die wordt verdacht van seksueel wangedrag tijdens de opnames van een film in 2021.	99.98
18	Twee vrouwen beschuldigen Depardieu ervan dat hij hen op intieme plikken heeft betast.	82.64
19	De zaak zou eigenlijk al in oktober beginnen, maar werd toen vanwege gezondheidsredenen uitgesteld.	0.02
20	Als Depardieu schuldig wordt bevonden, kan de acteur maximaal vijf jaar cel krijgen en een boete van 75.000 euro.	0.02
21	De premier van Groenland is niet te spreken over een Amerikaanse delegatie die deze week langskomt.	0.32
22	De vrouw van de Amerikaanse vicepresident Fence is bij een sleehonderrace.	99.99
23	En president Trumps veiligheidsadviseur Mike Walz bezoekt een Amerikaanse basis in het Poolgebied.	99.75
24	Het Witte Huis zegt dat de bezoeken een kans bieden om te werken aan de relatie met Groenland.	0.03
25	Maar de premier van Groenland denkt dat de Amerikanen zullen druk willen opvoeren.	0.01
26	Trump heeft vaker gezegd dat hij Groenland wil inlijven.	0.03
27	De luchthaven London Heathrow had afgelopen vrijdag genoeg stroom om op te kunnen blijven.	98.34
29	Doordat een elektriciteitsstation in brand vloog, viel vrijdag de stroom uit op Heathrow.	95.9
30	En konden er tot in de avond geen vliegtuigen opstijgen of landen op de grootste luchthaven van Europa.	0.08
31	De Britse netbeheerder zegt dat het niet nodig was geweest.	0.08
32	Er was na de brand nog genoeg capaciteit op het stroomnet voor Heathrow.	0.18
33	De luchthaven zegt dat het de tijd nodig had om de systemen na de storing weer opnieuw op te starten.	0.03
34	Het weer bewolkt, af en toe zon, hier en daar ook een bui.	0.84
39	Het aantal files neemt verder af, maar de ongelukken veroorzaken nog de meeste vertraging, zoals op de A2.	0.14
40	Van Utrecht naar Amsterdam heb je nog bijna een half uur tijdverlies tussen Breukelen en knooppunt Holendrecht.	99.05
42	Op de A16 van Breda naar Rotterdam is een rijstrook dicht voor knooppunt Terbrechtseplein.	0.02
45	En het is druk op de A27 van Utrecht naar Breda tussen Noorderloos en Werkendam.	0.01
48	Het lijkt wel of de nood in de wereld alleen maar toeneemt.	0.01
51	Maar wat je wel kunt doen is deze week geven aan de ZOA-collecten.	0.04
52	Zo help je mensen in crisisgebieden als Jemen, Oekraïne of Sudan met een maaltijd, schoon water of een veilige plek.	0.01
65	Want samen kiezen we in ons internationale netwerk de beste digitale oplossingen die jouw bedrijf helpen slagen.	0.02
72	Tienduizenden elektrische Peugeots, Citroëns en Opels rijden rond met een boordlader die opvallend vaak stuk gaat, waardoor de auto niet meer kan laden.	1.13
74	Fabrikant Stellantis houdt de kaken op elkaar en klanten in het duister.	0.07
80	Kom juist in beweging tegen de snelst groeiende hersenzieten ter wereld.	3.61
81	Zet in april 10.000 stappen per dag voor meer Parkinson onderzoek.	34.19
91	zo woedde zaterdag een grote bosbrand op de Salandse Heuvelrug.	91.59
92	Gisteren stonden twee natuurgebieden in Zuurst-Vlaanderen in brand.	0.01
93	Brian Verhoeven, natuurbrandexpert bij het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid.	0.01
96	Is dat uitzonderlijk, zoveel natuurbranden zo vroeg in het jaar?	0.01
100	Zeker gezien dat klimatologisch in Nederland de droogste maand is.	99.98
103	Het heeft een aantal oorzaken, vooral ook met het weer te maken.	5.02
104	Allereerst tot gisteren, eergisteren, heeft het gos van het land geen of vrijwel geen regen gehad.	11.85
106	Na gisteren, eergisteren is dat een beetje veranderd.	0.01
107	Maar dat draagt natuurlijk bij aan het uitdrogen van de natuur.	99.98
108	Maar daar komt bovenop dat wij ook de zonnigste start van het jaar hebben gehad sinds 60 jaar.	0.35
110	En ook al die zonneschijn helpt bij het uitdrogen van de natuur.	99.99
111	En een derde is dat we hele droge lucht onze kant op hebben gekregen.	0.01
112	Dus overdag hebben we echt wel een aantal dagen gehad waarbij de luchtvochtigheid in de 20, 30 procent zat.	0.36
113	En ook dat trekt eigenlijk vocht uit de vegetaties.	80.09
115	En dat zorgt dat het beschikbaar wordt om te branden.	0.04
116	En zijn er dan gebieden in Nederland die extra kwetsbaar zijn?	0.01
117	Ja, en dat heeft eigenlijk vooral ook met het type vegetatie te maken.	0.12
118	Want wat we zien is dat veel vegetatie in het bos, bijvoorbeeld gewoon een loofbos ergens, dat het daar op zich wel meevalt.	47.08
119	Het fijne blad of de dunne takjes daar, die zijn inmiddels ook wel droog en die kunnen eventueel branden.	0.1
120	Maar er zit meer risico in bijvoorbeeld planten zoals riet of heide.	10.21
121	Of gassen die vorig jaar flink zijn gegroeid met het natte jaar.	74.14
125	Daarom kennen we natuurbranden in het voorjaar ook echt wel in Nederland.	0.03
126	Maar heide heeft een sapstroom, maar die is nu nog niet actief.	0.06
127	Dus ook al is het plantje eigenlijk nog levend, gedraagt die zich op dit moment dood.	0.09
128	En dan reageert die dus vrij sterk op het droge weer.	0.03
129	Droogt het uit en dan kan de bodem wel nat zijn, maar het plantje is droog en dan wordt die brandbaar.	95.81
130	Ja, en heeft de klimaatverandering hier nog iets mee te maken?	0.01
131	Ik kan natuurlijk niet één op één zeggen dat dit een directe relatie heeft met klimaatverandering.	0.01
132	En dan moeten we echt kijken naar de lange termijn.	0.01
133	Daar hebben we ook qua natuurbrandmeldingen en de data ervan geen data van helaas.	0.06
135	Maar we hebben in een onderzoek, wat we een tijdje terug hebben gepubliceerd samen met KNMI, De Weur, Deltares.	0.02
136	Hebben we wel gezegd dat met het huidige veruitzicht van klimaatverandering.	0.04
137	Dus een zonniger, warmer en ook drogere lente en zomer.	0.01
138	Dat we wel echt verwachten dat het aantal natuurbranden en hoe groot ze kunnen worden, dat dat toeneemt.	0.01
139	Dus op zich is het wel een thema wat bij klimaatverandering hoort.	0.01
140	Ja, dus moeten we met z'n allen waarschijnlijk beter gaan opletten.	0.01
143	Kijk, als je in de natuur of vlakbij de natuur Dat klinkt logisch, maar het is denk ik nooit verkeerd om het te herhalen.	0.01
147	Als je dan gaat kamperen en je maakt een kampvuurtje, dat je dan oppast.	0.01
148	Of dat alleen doet op de plekken waar dat ook mag natuurlijk.	0.01
150	Maar iets wat wel bijvoorbeeld nog wel eens onderschat kan worden, is het parkeren van je auto.	0.02
151	Dus je even gaat wandelen in de natuur en het parkeren van je auto in hoog en droog gas.	0.01
152	Als je namelijk een stuk hebt gereden, dan is de onderkant van je auto heet geworden.	0.13
153	En het kan heet genoeg zijn, als daar dan droog gas tegenaan komt, dat het gas gaat branden.	0.01
154	Dan krijg je een natuurbrand en waarschijnlijk ook een autobrand.	0.36
158	De grote A-merken in de supermarkt, zoals Heineken, Unox, Douwe Egberts, KV, hebben een slecht jaar achter de rug.	1.54
159	Er waren veel ruzies tussen merkfabrikanten en supermarkten.	0.02
160	En de goedkopere huismerken blijven terrein winnen.	27.24
161	Dat blijkt uit de nieuwe A-merken top 100, samengesteld door marktonderzoeken Circana.	0.02
162	Verslaggeef Jorgen Schuthuijsen ging samen met de directeur detailhandel van Circana boodschappen doen bij Dirk in Hoofddorp.	0.02
166	Bij de koekjes beginnen, dat is altijd een goed idee.	0.01
167	Nou, we zijn natuurlijk op zoek naar de beste merken.	1.79
175	Ik zie daar nog wat toetjes en dergelijke in de aanbieding staan.	0.01
177	We zijn hier omdat de A-merken top 100 is uitgekomen.	0.02
179	Met een historische knauw bedoelen we dat er echt een behoorlijke daling is geweest in de omzetten.	0.08
180	En we hebben het over de omzet van afgelopen jaar, want wat is er gebeurd?	0.02
181	Ten opzichte van 2023 zien we een daling van 945 miljoen.	0.02
183	Dat komt deels doordat de sigarettenverkoop in de supers is gestaakt.	0.02
185	We zien natuurlijk een behoorlijke stijging in het eigen merk.	24.62
186	Die zijn daar steeds meer op aan het innoveren, waardoor een steeds breder assortiment beschikbaar komt op eigen merk.	0.01
197	Ik kijk altijd van, wat is er, weet je wel, nu in de aanbieding.	4.76
200	Dan streep ik dat aan, want anders kom ik thuis en dan ben ik het weer vergeten.	0.02
201	Kijk, en dit noem ik nou het zoolpactie 1 plus 1 gratis.	29.63
208	Afgelopen maanden zien we regelmatig in de pers verhalen over fabrikanten die ruzien met supermarkten.	0.05
210	Bijvoorbeeld een bondewel, een senseo, een deruiter, maar ook een kweker.	0.01
211	Die hebben we natuurlijk best veel in de media gezien, dat die overhoop liggen met bepaalde supermarkten.	0.09
212	En dan zijn ze wekenlang niet te koop in supermarktketens en dat kost zwaar omzet.	0.55
213	Dat kost zeker zwaar omzet en het is ook vaak maar de vraag als dan het boycott wordt opgelost.	8.65
214	Meestal zie je dan wel dat er minder items van dat bepaalde merk op het schap terugkomen.	12.22
215	En in hoeverre is zo'n boycott ook schadelijk op de lange termijn?	0.01
216	Dat ze tijdens die boycott een ander koffiemerk hebben ontdekt?	0.01
218	Wordt ofwel een ander merk binnen de supermarkt gepakt ofwel het eigen merk.	0.01
219	Als je kijkt naar bijvoorbeeld Senseo, die hebben hele trouwe fans.	0.11
220	Daar waarvan de consument zegt, ik wil echt het merk Senseo hebben.	0.88
221	En die gaan juist naar een andere supermarkt daarvoor.	0.04
222	Dus dan heeft het weer ook een schadelijk effect voor de supermarkt zelf.	0.02
233	Mijn kleinzoon komt, weet je wel, chipjes, dit en zus en zo.	0.02
259	Bij Amsterdam Zuidoost heb je tien minuten vertraging door de nasleep van een ongeluk.	99.98
260	En op de A16 Breda Rotterdam heb je voor knooppunt Erbrechtseplein ook nog tien minuten vertraging.	0.05
261	Er is één rijstrook dicht en ze zijn daarna een ongeluk aan het bergen.	99.95
338	Joel zegt hier dat het tijd is voor Mexicaanse boeren om andere afzetmarkten te zoeken.	0.03
339	Zoeken naar alternatieven om niet langer geraakt te kunnen worden door de VS en hun handelsoorlog.	0.01
340	Ik sta hier nu op een uitzichtpunt en het is alleen maar avocado's.	0.17
345	Zo'n honderd vrachtwagens iedere dag die uit deze stad vertrekken.	99.93
348	Op een steenworp afstand van de plantage vinden we Azteca.	0.01
349	Gespecialiseerd in het verwerken en inpakken van avocado's.	93.31
351	Ik praat hier met Jeremy, een van de managers in de fabriek.	0.02
352	Hij wijst erop dat 300 mensen hier werken die 300 gezinnen moeten eten geven.	0.03
353	De economische onzekerheid die tarieven met zich meebrengen zorgt ervoor dat zij bang zijn hun baan kwijt te raken.	0.4
354	Hoewel importheffingen momenteel niet gelden op avocado's, is er onzekerheid in de sector.	0.05
355	Investeringen blijven uit, de prijs van de avocado daalt en deze bedrijven moeten daarvoor opdraaien.	0.01
356	Er rijden iedere dag honderden vrachtwagens met avocado's naar de VS, alleen al uit deze streek.	40.34
357	Van de scholen, tot de restaurants, tot de supermarkten, alles hangt af van de export naar de VS. En als die geraakt wordt, kan dat katastrofale gevolgen voor deze streek hebben.	6.59
358	Een reportage van consument Boris van der Spek vanuit Mexico.	0.02
359	De grote aanmerken in de supermarkt, Heineken, Unox, Douwe, Egbert, Calvé, die hebben een lastig jaar achter de rug.	1.43
360	Er waren veel ruzies tussen de merken en de supermarkten.	0.01
361	Ze waren soms niet in de schappen te vinden daardoor.	0.02
362	En de goedkopere huismerken winnen steeds meer terrein.	38.83
363	Dat hoorden we vanochtend in een reportage van Jeroen Schutijzer.	0.01
364	En er kwam van de luisteraar nog een vraag binnen over niet de A, maar de B- en de C-merken in de supermarkt.	0.02
368	Ja, als B-merk van de NOS leg ik het er graag even uit.	0.02
372	En een B-merk, dat is wat we in de volksmond een huismerk noemen.	0.05
374	Dat komt vooral omdat ze zich niet doorontwikkelen.	0.01
380	Maar dan wordt er nog meer bespaard op die verpakking en reclame.	8.13
388	Dat is uiteindelijk onder een soort van C-huismerk verder gegaan.	0.01
394	En als je op de knieën gaat, dan vind je van die blikjes houdbare dingen voor één of twee cent.	0.02
395	Die A-merken laten elk jaar onderzoek doen in de supermarkten.	0.01
397	Dus ja, hoe die huismerken het specifiek landelijk doen, dat wordt dan weer niet gemeten.	0.06
398	Het gaat ook niet mee in het onderzoek naar de A-merken.	15.41
399	Ik kan wel zeggen dat vorig jaar de supermarkten aangekondigd hebben dat ze hun eigen huismerken een veel betere plek wilden gaan geven in de schappen.	0.06
401	Het is eigenlijk ook nog steeds over de inflatie, over de hoge prijs in de supermarkt.	0.02
402	Dus zei de supermarkten, we gaan mensen ook helpen door ze ook echt meer te wijzen op de huismerken die er zijn.	0.03
403	Dus ja, je zou kunnen denken dat ook veel mensen zijn overgestapt van een A-merk naar een huismerk of een C-merk.	27.91
404	En dat zou ook een verklaring kunnen zijn dat die A-merken het terrein verliezen.	0.01
405	Maar als B-merk zeg ik, dit is een beetje speculerend.	0.01
406	Ja, want cijfers, die hebben we dus Die zijn er niet, nee.	0.02
408	Inwoners van Parijs willen minder auto's in de stad, zei ik in het nieuwsoverzicht.	3.35
409	In een referendum stemden ze voor 500 autovrije straten in de Franse hoofdstad.	0.02
410	Maar de opkomst van het referendum was wel extreem laag.	0.02
412	Dus vinden de luisteraars Menno en Bart dat we gezien die opkomst eigenlijk niet kunnen zeggen dat de inwoners dit willen.	0.71
413	Bovendien schrijft Bart erbij, die uitslag kan toch niet bindend zijn.	0.02
416	Correspondent Frank Renoud, kan het inderdaad wel doorgaan met zo'n lage opkomst?	36.06
417	Ja, het kan doorgaan, want zo zijn de regels in Parijs bij referenda die de stad organiseert.	0.02
418	Er wordt uitgevoerd wat de meeste mensen, van degene die stemmen, vinden.	0.05
419	En of dat nou veel mensen zijn of niet, dat maakt volgens die regels helemaal niet uit.	0.02
420	Er is natuurlijk wel kritiek op, met name van de rechtse oppositie in de stad.	0.02
421	Die zegt, zo'n uitkomst als nu is helemaal niet representatief, als maar 3,9% van de Parijsenaars stemt.	0.6
422	En die oppositie zegt ook, het besturen van burgemeester Arnie Dalgo doet nu alsof de burgers meer inspraak krijgen.	0.04
424	Er zijn de afgelopen jaren Ja, ze kunnen natuurlijk gaan stemmen, toch?	0.01
427	Nou precies, dat is het verweer van de socialistische burgemeester ook, Arnie Dalgo.	0.01
428	Iedereen mag gaan stemmen, we geven de Parijsenaars de kans om mee te praten over het beleid.	0.03
429	Ja, en dat de opkomst laag is, daar kunnen wij niks aan doen.	4.86
430	Daar moet wel weer een kanttekening bij geplaatst worden.	0.01
431	De afgelopen twee jaar zijn er al twee andere referenden in Parijs geweest.	0.01
434	En vanmorgen ging het ook even over de Filipijnse oud-president Duterte.	0.02
435	Die zit vast in Scheveningen en had geklaagd over het Nederlandse eten.	0.04
436	Hij krijgt nu rijst die perfect is gekookt volgens de Filipijnse smaak, hoorde de telegraaf van zijn dochter.	7.68
437	En hij zit vast op verdenking van misdalen tegen de menselijkheid, zei ik erbij.	0.04
438	Nee, schreef luisteraar Michiel, dat moet misdalen tegen de mensheid zijn.	0.07
439	Nee, volgens het Genootschap Onze Taal mag het allebei.	0.03
440	Maar in Nederland is misdalen tegen de menselijkheid de meest gebruikte term.	14.51
441	In België wordt het juist alweer meer door elkaar gebruikt.	0.01
443	In Frankrijk staat ster-acteur Gérard Depadieu terecht.	0.01
444	Hij wordt verdacht van seksueel wangedrag tijdens de opnames van de film Le Vouler Vert in 2021.	0.06
445	Het proces tegen de 76-jarige acteur zou eigenlijk in oktober beginnen.	0.02
447	Als Depadieu schuldig wordt bevonden kan hij maximaal vijf jaar gevangenisstraf krijgen en een boete van 75.000 euro.	0.01
448	In Riyadh in Saoedi-Arabië gaan de gesprekken over een staakt het vuren in Oekraïne door.	0.43
449	Op dit moment spreken Russische en Amerikaanse delegaties met elkaar nadat de Amerikanen gisteren met Oekraïners spraken.	0.11
450	Duskundige internationale betrekkingen Laurien Krump vertelt met wat voor delegatie de Amerikanen vandaag aan tafel zitten.	0.05
452	Dat is een ander team dan de vorige keer in Riyadh.	0.02
453	Dus er zit iemand bij die de hoofd is van het tak van de FSB, de Russische inlichtingendienst en de onderminister van Buitenlandse Zaken.	0.02
454	En de Oekraïners zeggen dat ze, die zijn eigenlijk nog veel extremer dan het vorige onderhandelingsteam van de Russen.	11.12
455	Dus dat zegt ook wel iets over dat de Russen er echt wel met gestrekt been ingaan.	0.01
456	Ze zeggen ook al van het wordt allemaal heel ingewikkeld en het gaat heel lang duren.	0.02
457	Nou, dat is bepaald niet de boodschap die we vanuit Amerika krijgen.	0.01
460	Vorige week werd burgemeester van Istanbul in Mamoglu opgepakt.	0.03
461	En sindsdien zijn er grote protesten door het hele land.	0.01
465	Ja, in totaal acht en zeven van deze journalisten zijn ook nog eens voor morgen thuis van hun bed gelicht en meegenomen naar het bureau.	0.01
467	De meeste zijn fotojournalisten die gisteravond in de frontlinie van de protesten aan het werk waren.	0.01
468	Ze zouden zich niet hebben gehouden aan regels rond demonstratiewetgeving.	0.15
470	Ze worden vandaag naar de rechtbank gebracht en dan horen ze wat er verder gaat gebeuren.	0.01
471	Het is natuurlijk niet de eerste keer dat journalisten hier worden opgepakt.	0.06
474	Want dit zijn bij uitstek mensen via wiens foto's wij te zien krijgen hoe politiegeweld en die clashes eruit zien.	0.01
475	En vandaag worden dan ook nog wel protesten verwacht tegen, misschien ook wel hier tegen, maar ook tegen dat vastzetten van Imamolo.	0.02
477	Het is nog niet aangekondigd, maar meestal komt die oproep in de loop van de dag.	0.02
478	Dus ik verwacht wel dat we opnieuw demonstraties gaan zien vanavond.	0.01
481	En daarin gaan we het hebben over seksueel grensoverschrijdend gedrag.	0.02
482	Voor het derde jaar op rij is namelijk onderzocht hoe we ons daartoe verhouden.	0.01
483	Nou, bewustzijn neemt wel toe, maar dat maakt het niet per se makkelijker om over te praten.	0.16
484	De stelling vandaag is seksueel grensoverschrijdend gedrag is en blijft een ingewikkeld probleem.	0.01
485	Dat zometeen bouwtreft nog de hoofdpunten van het nieuws.	1.75