WNL Haagse Lobby 🇳🇱

_id	67050502d5f1796125ad0fc1
url	https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/wnl-haagse-lobby/9bca3b62-9b95-4b8a-8a1c-1412e3295dc8/2024-10-07-wnl-haagse-lobby
datetime	2024-10-07 00:00:00

 

Statements

idx	statement	score
1	In een synagoge in Amsterdam zijn de terreuraanslagen van Hamas op Israël precies een jaar geleden herdacht.	0.08
2	Daarbij waren premier Schoof en tal van andere prominente politici.	0.01
3	De herdenking was georganiseerd door de Israëlische ambassade en het Centraal Joods Overleg.	0.02
4	Minister Wiersma van Landbouw zegt alles op alles te zetten om sneller met een brede uitkoopregeling voor boeren te komen.	0.02
7	Maar volgens de Kamer komen boeren dan volgend jaar al in de problemen met hun mest overschotten.	0.1
10	In de nasleep van de orkaan Kirk, die nu op de Atlantische Oceaan is is er dan kans op zware windstoten en veel regen.	10.31
11	Door klimaatverandering ontstaan er makkelijker afzwaaiers van Caribische orkanen die Europa bereiken.	99.99
12	En de spelers van het Nederlands elftal hebben een minuut stilte gehouden voor Johan Neeskens, die gisteren overleed.	0.02
13	Ze deden dat bij het begin van hun training in Zeist waar ze zich voorbereiden op de Nations League-duels vrijdag tegen Hongarije en maandag tegen Duitsland.	0.02
18	Goedenavond en welkom bij WNO Haagse Lobby, het programma over het spel in de knikkers in Politiek Den Haag.	0.16
19	Een taboe, dat is kernenergie al heel lang niet meer.	0.14
20	In de ogen van VVD-minister Sofie Hermans, van Klimaat en Groene Groei, niet in ieder geval.	0.02
21	Het kabinet wil niet één, niet twee, nee, maar liefst vier kerncentrales gaan bouwen op Nederlandse bodem.	0.04
22	Alleen, na jaren van zichtzagbeleid zijn investeerders niet bepaald happig... om geld in het bouwproject te stoppen.	0.03
23	En zonder privaat geld dreigt de overheid straks zelf voor de kosten op te draaien.	0.06
24	Hogere kosten bovendien dan de politiek aanvankelijk had verwacht.	0.01
25	De schattingen lopen uit 1 van 14,5 tot, je hoort het goed, misschien wel 60 miljard als ze echt daadwerkelijk opgeleverd worden.	0.15
26	En kan de gemeente Borselin 2035 wel een nieuwe kerncentrale verwachten?	0.01
27	Dit en vele aanverwante onderwerpen gaan we bespreken.	0.03
30	En dat werkte mee aan een grote studie naar de bouw van een nieuwe kerncentrale voor het ministerie van EZK.	0.03
33	Veel tot ons grote plezier vaker in deze uitzending te horen.	0.01
34	Podcastmaker, publicist en allround energieliskundig.	0.08
36	En dan recht tegenover mij in dezezelfde studio zit het VVD-Kamerlid Silvio Erkens de VVD-vaandeldrager als het aankomt op kernenergie.	0.02
37	Dat kunt u niet zien thuis, maar ik kreeg net een instemmend knikje daar.	0.01
39	Gebruik dan de hashtag WNL of volg ons via het WNL Haagse Lobby.	0.16
42	Meneer Schale, we gaan het allemaal nuanceren en toelichten en context, et cetera.	0.01
43	Wat is het jaartal waarvan u zegt als alles mee zit, dan zou Van Die Vier de eerste kunnen draaien?	0.01
55	Of een accu die wind en zonne-energie kan opvangen?	0.01
58	Ja, maar ik bedoel natuurlijk de accu die wind- en zonne-energie kan opvangen.	0.02
61	Ja, maar ik bedoel natuurlijk de accu die het zodanig kan dat het ook nergens meer verloren gaat.	0.01
62	Alle wind- en energie meteen gewoon vastgehouden wordt.	0.01
65	Dat is natuurlijk wat veel tegenstanders zeggen van kernenergie.	0.11
66	Kernenergie is helemaal niet nodig, want we hebben veel zon en wind.	15.33
67	En we gaan nog veel meer zon- en windenergie opwekken.	0.05
68	En dan heb je inderdaad heel veel batterijen nodig.	0.01
77	We zitten nu natuurlijk te kijken naar waterstof wat totaal niet van de grond komt.	0.06
84	De realiteit is dat het enige project in Nederland op dit moment on hold staat.	0.11
88	En meneer Erkens, een van de bekende VVD-slogans was windmolens draaien op subsidie.	0.01
89	Als je 14,5 miljard moet stoppen in kernenergie om überhaupt investeerders geïnteresseerd te krijgen, waar draait kernenergie dan op?	0.03
90	Nou, volgens mij draaien alle energievormen op een bepaalde manier van overheidsinvesteringen, ook kernenergie.	0.03
91	En is het aan ons om de afwerking te maken of we dat het waard vinden?	0.01
92	En wij zeggen van wel, omdat we ook onafhankelijker willen worden op het energiegebied.	0.01
93	En hoe die afwerking tot stand komt, gaan we zo direct uitgebreid horen.	0.02
100	Eerst, tot mijn plezier, is naast mij komen zitten Sophia van Leeuw, oftewel de politiek verslaggever, die het nieuws van vandaag nog even met ons doorneemt.	0.01
102	Ja, ik dacht laten we vanavond even beginnen met een onsmakelijk onderwerp.	0.01
103	We hoorden het net al even kort in het NOS-journaal.	0.01
105	Misschien niet heel apotheidelijk, maar politiek gezien en voor de boeren in Nederland ontzettend belangrijk.	0.01
106	Onze boeren mogen namelijk van Brussel minder mes uitrijden dan eerst.	0.01
108	In de Tweede Kamer werd vandaag over het messenprobleem gedebatteerd.	0.02
109	En een van de deelnemers aan het debat was CDA-Kamerlid en melkveehouder Eline Vedder.	0.03
113	Een commissievergadering die in de vorige editie nogal stekelig en met veel irritatie verliep.	0.22
114	En we zijn natuurlijk reuze benieuwd of dat vandaag ook zo gelopen is.	0.01
130	Minister Barry Mantlener van Infrastructuur en Waterstaat.	0.01
131	Die wil op vier trajecten onderzoeken of de maximale snelheid overdag weer omhoog kan naar die 130 km per uur.	0.02
134	Maar inmiddels doet Mandler niet meer realistisch om alle snelwegen de snelheid te verhogen.	7.14
136	De volgende stap is een verkennend onderzoek naar de gevolgen van een stikstofneerslag op de beschermde natuur.	0.07
137	Begin volgend jaar moet duidelijk worden of er op de vier kansrijke stukken snelweg gescheurd mag worden.	0.01
138	Ja, meneer Erkens, ik ging een stukje terug in de tijd.	0.01
139	Ik kan me herinneren dat de VVD zelfs een hele campagne heeft opgehangen aan die 130.	0.03
140	Ik zie nog allemaal Ivo Opstelten, hand en broek met witte jasjes, allemaal rondom zo'n bord van 130.	0.01
141	Dat was de grote sloong waar een campagne mee werd ingegaan.	8.33
142	En als u nu hoort, let u op... het gaat dus niet op vier trajecten plaatsvinden.	0.02
143	Er wordt onderzocht of het op vier trajecten kan. Dat moet een enorme klap zijn.	0.01
144	Nou, kijk, we hebben wel met elkaar gezegd dat 100 rij- of veelplekken een rotmaatregel was.	0.04
145	Maar het was nodig om de stikstof uitstoot omlaag te krijgen en in ieder geval een nieuwe woningbouw te vergunnen.	0.11
146	En we gaan nu zien met het onderzoek of we op een aantal plekken wel wat harder kunnen rijden met elkaar.	1.96
147	Maar er zijn ook heel veel andere dingen die ook om stikstofruimte vragen.	0.08
151	Maar ik geloof niet dat het een enorme tegenvaller is.	0.01
155	Maar we hebben voor mij ook een aantal andere grote problemen waar we vandaag onder andere over gaan spreken met elkaar.	0.05
157	Ik kreeg net het signaal door dat ons grote plezier mevrouw Vedder, het Kamerlid van CDA, aan de telefoon hangt.	0.01
161	Wij willen het toch even hebben over het debat wat jullie hadden vandaag.	0.01
162	Ik zei het net al even in de uitzending, wat toch in de vorige editie nou ja, stekelig, toch met veel irritatie verloopt is.	0.02
163	Hoe heeft u vandaag als lid van de oppositie dit debat ervaren?	0.01
164	Het was in ieder geval minder stekelig dan het vorige debat.	0.01
167	We hebben negen en een half uur met elkaar gedebatteerd over de wijziging van de mestwet en dat er minder plaats voor mest is in Nederland.	0.02
173	Een van mijn frustraties is dat we wel weten dat er problemen op ons afkomen.	0.01
174	Maar dat we vaak niet zo goed zijn om die op tijd beet te pakken en op te lossen.	0.01
175	En dat we dat pas gaan doen als het zeer begint te doen.	0.01
177	En daar vergroot je ook de problemen aan de keukentafels bij de boeren mee.	0.01
178	En dat vind ik soms wel eens heel verdrietig om te moeten constateren.	0.01
181	En de kop van vandaag, van het debat wat jullie gevoerd hebben is brede uitkoopregeling voor 2026 is vergroot en verbreed dus.	0.03
183	Want we gaan in, eigenlijk dit jaar al, maar zeker volgend jaar gaat de mestcrisis echt voor koude sanering op het platteland zorgen.	6.87
184	Er zullen een heleboel bedrijven, vooral melkveehouders groentengebonden melkveehouders, zeker de kleinere categorie die gaat het echt heel moeilijk krijgen om het hoofd boven water te houden.	0.01
185	En daar zitten ook melkveehouders helaas tussen die graag zouden willen stoppen.	0.02
186	En ik vind het belangrijk dat we die mensen helpen.	0.01
187	En daar is het voor nodig dat die brede beëindigingsregeling eerder wordt gestart dan in 2026.	0.02
189	Ik heb het vorige debat ook met veel interesse gevolgd.	0.83
190	Toen voelde je een enorme distantie tussen de minister en de commissie.	0.01
197	Nou, ik moet zeggen, toen we aan de tweede termijn begonnen van de Tweede Kamer, waren al mijn collega's op rij, spraken hun teleurstelling uit.	0.02
198	Dus het debat was inderdaad niet zo fel als het vorige debat.	2.42
199	Maar er is toch ook vandaag toch ook weer weinig beweging te zien.	0.02
200	Dat is jammer, want het is de commissie die gaat over landbouw is een hele constructieve commissie die over het algemeen ook behoorlijk met elkaar op één lijn zitten.	13.79
201	En dat zou een ideale samenwerkingspartner volgens mij moeten zijn voor een minister.	0.01
202	Maar dat komt nog niet echt lekker van de grond, eerlijk gezegd.	0.01
204	Ik dank in ieder geval het Kamerlid voor het CDA wat daar dus aanwezig was in die commissie.	0.02
206	En ik dank natuurlijk ook Sophia van Leeuw, de politiek verslaggever.	0.01
207	Zoals gezegd, gaan wij deze hele uitzending hebben over kernenergie.	0.01
208	En dat zal natuurlijk wel iets breder getrokken worden want kernenergie is natuurlijk een onderdeel van de energieaanbod wat we hebben natuurlijk met de wind, met de zon met de kolencentrales die ook nog gewoon draaien.	2.08
209	Maar de vraag is even als we de toekomst inkijken waar fors geïnvesteerd moet worden waar bedrijven en financierders misschien zeggen nou, ik heb misschien wel interesse maar er moet heel veel geld door de plank komen.	0.02
213	Onder welke voorwaarden en welke voordelen gaat ons dat opleveren?	0.01
214	En wij bespreken dit onderwerp en dat doen wij eigenlijk met drie gasten.	0.01
216	En die werkte dus mee aan een grote studie naar de bouw van nieuwe kerncentralen voor het ministerie van EZK.	0.02
217	Hij deed dat eerder al eigenlijk geconcentreerd maar dan voor de provincie Zeeland.	0.02
218	Maar hij heeft nu ook het hele beeld in kaart gebracht.	0.03
219	Daarnaast Remco de Boer, energieleidskundige allround, zeg ik maar.	0.01
221	En ook Silvio Erkens, die ik net al en nog een keer herhaalend de vaandeldrager toch wel noem van de VVD als het gaat om kernenergie.	0.02
222	Eerst even toch, er is eigenlijk 5 miljard over van het vorige kabinet wat dat gereserveerd had.	0.08
225	Meneer Schallei, ik weet echt helemaal niet wat ik van dat bedrag moet vinden.	0.01
228	Ik denk dat het vrij willekeurig gekozen bedragen zijn.	0.02
229	Eerlijk gezegd zeker die 5 miljard die in eerste instantie.	0.01
230	Maar goed, daar weet meneer Erkens veel meer van natuurlijk.	0.01
231	Maar ik denk dat het een beetje een schat schot in de lucht was.	0.01
235	En die zouden net zo duur zijn als waarvoor de laatste in Europa zijn aanbesteed.	17.76
236	Dan kom je op, ik geloof uit mijn hoofd, 43 miljard euro uit.	0.01
237	Dus daar is 15 miljard natuurlijk niet genoeg voor.	0.07
238	Maar dat is natuurlijk ook helemaal niet het idee, denk ik, van een regering.	0.01
239	Het idee is dat je als overheid een zak geld op tafel legt om te kunnen participeren in die hele ontwikkeling.	0.01
240	En dat dat investeerders over de streep kan trekken.	0.01
242	Want er is ook een puntje dat zegt er zijn geen investeerders.	0.03
243	Vorig jaar mocht ik in de provincie Limburg de SMR-alliantie van de grond trekken.	0.01
253	Maar ze willen wel natuurlijk zekerheid hebben van de politiek.	0.01
262	Nou ja, je kunt wegnemen dat als dat dan wordt besloten dat ze daarvoor vergoed worden natuurlijk.	0.02
264	Lekker logisch stoppen om bij meneer Erkens nu uit te komen.	0.01
266	De gedachte achter de circa 15 miljard die gereserveerd is is inderdaad gewoon startkapitaal.	3.99
267	Dat de overheid kan laten zien dat hij serieus aan de slag komt met kernenergie.	0.01
268	Dat heeft gewoon te maken met het feit dat de overheid de laatste decennia onbetrouwbaar is geweest op dit dossier.	0.47
269	En als je daar bent geweest, dan moet je ook laten zien dat je zelf bereid bent om mee te investeren.	0.01
271	Dat zou je in verschillende vormen kunnen inzetten.	0.01
272	Je kunt gedurende de bouwfase een rendement uitkeren aan private investeerders om die periode te overbruggen.	0.02
273	Dat doen ze in het Verenigd Koninkrijk, volgens mij bij een aantal centrales.	0.01
274	Of je kiest ervoor om een staatsdeelneming aan te wijzen of op te richten.	0.02
275	Die met dit startkapitaal kijkt of veel private investeerders willen bijspringen.	0.01
276	Maar allebei die routes moeten ervoor zorgen dat je twee dingen bereikt.	0.01
277	De eerste is de onzekerheid vermindert zodat privaat geld durft in te springen.	0.02
278	Dus als er inderdaad, laten we het hopen of niet Timmermans ooit met de sceptical zwaait dan moet het eigenlijk onomkeerbaar zijn dat je financieel als overheid er ook zelf geld in gestoken hebt.	0.01
279	Dus je moet er zo snel mogelijk zoveel geld in stoppen dat een mogelijk andere premier die er anders over denkt het zonde van het geld vindt om het weer te niet te doen.	0.01
280	Je zou het wel doordacht moeten doen wat mij betreft met de structuur, maar het is wel om politieke onzekerheid weg te halen in de toekomst.	0.01
281	Omdat je zelf mee investeert laat je ook zien ik heb zelf skin in the game.	0.02
282	Dus als ik in een risico zelf neem als overheid is de kans kleiner dat toekomstige kabinetten de stekker eruit trekken.	0.01
283	En het tweede en misschien nog wel het belangrijkste effect van die onzekerheid wegnemen is dat heel veel van de kosten van Kennedy, maar ik denk dat Ruud op de exacte cijfers beter kan ingaan dan ik erop kan ingaan, die zitten in een financieringslast.	0.42
284	Omdat je circa 10, 12 jaar bezig bent met vergunningsprocedures, de bouw en in die periode krijg je geen rendement.	0.03
285	En dat betekent dat die rentelasten omhoog gaan en dat kan een keer centrale duur maken.	8.97
286	Dus als je dat risico beperkt, wordt de centrale zelf al goedkoper.	0.02
289	We hebben het ook gehoord, de investeerders zijn er.	0.02
291	Waarom blijkt uit de miljoenennoten dan dat er pas in 2028 de portemonnee echt daadwerkelijk getrokken gaat worden.	0.02
296	Je moet ook de tenderprocedure, zoals die heet, opzetten volgend jaar.	0.07
297	Dat betekent dat je een aanbesteding gaat runnen... op welke van de drie mogelijke fabrikanten en bouwers de centrale gaan bouwen.	0.04
298	En voor je het geld daadwerkelijk gaat uitgeven zit je wel iets later in de tijd omdat die eerste schep niet de grond ingaat in 2025.	0.47
300	Normaal gesproken loopt een bedrijf ook daar risico mee.	0.01
301	Want die gaat dan heel veel tijd en energie en deskundigheid in zo'n tender stoppen.	0.01
302	Maar ik lees hier deze partijen hebben opdracht gekregen voor een technische haalbaarheidsstudie.	0.01
305	Dan is het woord tender waar je dus ook een soort bedrijfsrisico in loopt, want je gaat kijken of je de klus wel of niet toebedeeld krijgt.	5.49
306	Daar staat het woord tender niet op zijn plaats, toch?	0.01
307	Nou, maar hier zit wel een goede gedachte achter, in alle eerlijkheid.	0.01
308	Dat begon in het kabinet, Rutte 4 was het nog, minister Jetten was het.	0.02
309	De gedachte is erachter, als je van tevoren inderdaad met haalbaarheidsstudies al kijkt wat er nodig is, wat goede randvoorwaarden zijn in een tender, dan maak je het risico ook kleiner Dat je gedurende de bouwfase.	0.01
323	En dat is ook al een les die geleerd is van een aantal projecten die in Europa inderdaad flink over budget zijn gegaan.	0.02
324	Meneer Schallei, volgens mij bent u een andere mening toegedaan.	0.01
325	Namelijk dat je niet moet beginnen met de locaties aanwijzen.	0.01
327	Ik denk dat het aanwijzen van locaties uitzoeken is trouwens iets wat wettelijk ook vereist is.	0.01
328	Daar kan je het wel mee eens zijn of oneens maar dat is niet zo heel erg relevant.	0.01
329	Maar ik denk dat het heel goed is, het onderzoek dat nu gedaan wordt.	0.01
330	Want daarmee ga je veel scherper definiëren wat voor tanden je uiteindelijk gaat doen.	0.01
331	Kijk, als je een huis wil bouwen en je zegt tegen de aannemer ik wil een huis ergens in Nederland en we zien later wel precies hoe groot die moet worden.	0.02
333	Dan gaat die aannemer een hele woeste prijs vragen.	0.01
343	Haal je al die risico's eruit, zodat zij al die risico's ook niet in hun tender weer hoeven in te prijzen.	0.01
347	Maar ik denk wel dat het een schoolvolbeurt is van hoe het zou moeten.	0.01
350	Nou, ik wil eigenlijk even aanhaken bij wat Silvio Erkans net zegt over die onbetrouwbare overheid.	42.89
351	Want ik denk dat dat de komende jaren cruciaal zal blijven als het gaat over kernenergie.	0.01
352	En als het gaat überhaupt over het investeren in nou niet ineens alleen energie, maar in allerlei grote projecten die door de overheid gevraagd worden.	0.02
355	En het hoeft helemaal niet alleen te betekenen als meneer Timmermans aan de macht zou komen.	0.01
356	Want we hebben op een gegeven moment gezien onder Rutte 1 2010, dat kabinet VVD, CDA en PVV, gedoogsteun, die wilde ook kerncentrales.	0.03
357	Maar vervolgens in 2017 had de VVD niet eens meer kernenergie in zijn verkiezingsprogramma staan.	0.05
358	Laat staan dat het uiteindelijk in de onderhandelingen tot iets kwam.	0.01
360	Nou, dat moeten we dan toch aan meneer Erkens vragen.	0.01
361	Maar ik wil maar zeggen, het kan nog wel eens verkeren.	0.01
362	Zelfs bij wat gezien worden als hardcore voorstanders van kernenergie, zoals de VVD.	0.01
364	En met de onzekerheden en de bijzondere coalitie waar we nu in zitten.	0.01
365	En waar we van moeten afvragen als we naar de peilingen kijken.	0.01
368	Met bedrijven die gezien hebben hoe onbetrouwbaar Nederland is.	0.01
383	Dat hij voor relatief lage prijzen in de toekomst energie heeft.	0.01
387	We hebben gewoon een groot probleem in Nederland op basis van de afgelopen twintig jaar energiebeleid.	0.01
391	De kolencentrales, drie nieuwe die het kabinet begin deze eeuw wilde die voordat ze open waren, wilden de Tweede Kamer alweer dicht in meerderheid.	0.02
393	Dus uiteindelijk nogmaals komt de rekening bij de overheid te liggen.	6.98
394	En dat is uiteindelijk dan een politieke keuze van meneer Erkens en zijn collega's.	0.01
395	Ik ga zo rechtstreeks even Daarna wil ik u, meneer de Boer, vragen om het ook eens even een beetje in een historische context te zetten.	0.01
396	Maar eerst, meneer Erkens, daarna wil ik u meneer De Boer vragen om het ook eens even een beetje in historische context te zetten.	0.02
397	Maar eerst meneer Erkens, wat meneer De Boer even net aangevraagd is, ja, 2010 Rutte 1 voor en daarna is het verdwenen uit het verkiezingsprogramma.	0.06
399	Nou, in 2017 werkte ik in het bedrijfsleven, dus wat er in dat proces gebeurd is, vind ik heel lastig om in te schatten.	0.02
400	Dat zult u ongetwijfeld bij een oud collega nagevraagd hebben.	0.03
401	Nou, dat ga ik wel doen na aanleiding van deze uitzending.	0.01
403	Maar het geeft volgens mij wel het punt aan dat politieke partijen over de jaren heen verschillende standpunten hebben ingenomen over de energievoorziening.	0.02
404	En juist met name de ombouw nu naar een duurzaam energiesysteem vergt gewoon langetermijnstabiliteit.	0.06
406	Dat betekent ten eerste dat je inderdaad in de bouw van kerncentrales garanties gaat opnemen om te voorkomen dat toekomstige kabinetten de stekker uit kunnen trekken.	0.01
408	Dus je bindt eigenlijk toch al de handen van toekomstige beleidsmakers om daar een ander besluit in te nemen.	0.01
409	Omdat anders, of het nou hierom gaat, of we windparken op zee of waterstofcentrales, als die zekerheid er niet is, komt er niks van de grond.	0.02
410	En dan hebben we de toekomst echt een probleem met elkaar.	0.01
411	Want dan hebben we voor mij een heel dure en onbetrouwbare innovatieve voorziening.	0.01
413	Die wat dat betreft ook al meer moeilijke keuzes durft uit te leggen in het dossier.	0.01
414	En ik denk dat Remco heel goed kan toelichten, ook vanuit zijn boek.	0.01
416	Dus ik heb het boek deze zomer gelezen, aan het strand ook nog.	0.02
417	En ook voor mij kwamen er een aantal lessen uit die ik zelf zal meenemen in mijn kamerwerk.	0.02
418	Zoals soms ook maar een wat moeilijkere keuze uitleggen.	0.01
421	Ik wil echt vragen om de luisteraars even goed mee te nemen in de historische context.	0.01
424	Dat je dan helemaal terug in de tijd gaat dat die kernenergie dus zichtbaar werd.	0.16
433	Dat is inderdaad wel een aantal jaren een idee geweest.	0.01
434	Eigenlijk begon de kernenergie na de Tweede Wereldoorlog.	0.02
442	Dus eigenlijk voor gebruik waar we het nu hier vanavond over hebben.	0.02
447	Nou, Duitsland inmiddels alles weer dicht en afgehaakt.	0.65
453	Dus ook daar binnen de bandbreedte kan het best verkeren.	0.01
459	Was op een gegeven moment daarna een paar jaar later weer ontzettend voor.	0.01
463	Toen milieuverontreiniging enorm op de kalender kwam.	0.01
489	En dat heeft zich tot op zeer recente datum voortgezet.	0.01
490	Ik wou dat fragment eigenlijk laten horen maar ik denk dat we het toch maar even nu moeten doen.	0.01
491	We zaten natuurlijk ook te kijken naar andere standpunten.	4.63
496	Maar hij gaf in ieder geval het standpunt van hun partijen als volgt weer.	0.02
498	Ik heb alleen nog niet één studie gezien die mij laat zien dat het verstandig is voor Nederland om te investeren in kernenergie.	0.84
502	Tegen de tijd dat die dingen er staan is technologie zover dat we bijna kernfusie hebben.	0.08
505	Misschien even voordat we naar analyse gaan als u het over kernfusie heeft welke overtreffende trap hebben we het dan over?	0.01
506	Dan hebben we het over de heilige graal van de energievoorziening.	0.14
517	Dus je gaat in plaats van een heel zwaar atoom uit elkaar trekken ga je twee hele lichten bij elkaar voegen.	0.01
519	En door dat bij elkaar voegen krijg je energie en helium.	0.02
520	Dat hangt een beetje vanaf welke atomen je precies bij elkaar voegt.	0.01
522	Alleen het is een enorm ingewikkeld proces omdat je dat bij 100 miljoen graden moet doen.	0.89
525	Dat betekent dat we richting het nieuws van 9 uur gaan.	0.77
529	Remco de Boer, allround energy deskundige en tweede kamerlid van de VVD, Silvio Erkens.	0.01
530	Zometeen na het nieuws en de reclame praten we over de voor- en misschien nadelen.	0.15
534	Het gaat over alles op de lijn van ballet tot kroket.	5.57
536	Films, dans, boeken, series, theater, kunst, muziek, gastronomie.	0.03
540	Boordevol ideeën om het leven mee te vieren, versieren en verdiepen.	0.01
541	Ik heb daar een stuk gezien waarvan ik zo blij werd.	0.02
548	Wil je alles weten over de nieuwste managementboeken en over de auteurs die ze schrijven?	0.01
549	Lees dan ons online magazine, Bordenvol Informatie.	0.38
551	Beste boeren, docenten, marketeers, zonnepaneel-experts, afvalverwerkers imkers, broodbakkers, groenebouwers, IT'ers.	0.01
553	Wist je dat je met jouw expertise de wereld een beetje beter kan maken?	0.01
555	Werk samen met lokale ondernemers in opkomende economieën en creëer positieve impact.	0.01
559	Tot bijna 4000 euro korting op de Hybrid Subaru Forester.	0.05
562	Altijd met 8 jaar garantie, zonder kilometerbeperking.	0.04
567	Veilig en comfortabel rijden met Japanse topkwaliteit.	0.22
570	Het kleinste cadeautje met keuze uit het grootste aanbod kadokaarten.	0.39
571	Koop hem als eindejaarsgeschenk bij Primera of Primera.uze cadeaukaart.	35.02
572	Het kleinste cadeautje met keuze uit het grootste aanbod cadeaukaarten.	0.48
573	Koop hem als eindejaarsgeschenk bij Primera of Primera.nl slash zakelijk.	43.61
582	Weet wat er speelt bij jou en komt op voor jouw belangen.	0.01
585	TV Gelderland 2021 voor uw persoonlijke hooroplossing.	26.91
586	Mogelijk kunt u dit jaar nog maximaal profiteren van de vergoeding van uw zorgverzekering.	13.7
593	In een synagoge in Amsterdam zijn de terreuraanslagen van Hamas op Israël precies een jaar geleden herdacht.	0.08
594	Daarbij waren premier Schoof en tal van andere prominente politici.	0.01
595	De herdenking was georganiseerd door de Israëlische ambassade en het Centraal Joodse Overleg.	0.03
596	Ook op andere plaatsen werden de gebeurtenissen van 7 oktober vorig jaar herdacht.	0.01
597	Maar er waren ook pro-Palestijnse tegendemonstraties.	0.01
599	Een pro-Palestijnse demonstratie op het Damrak in Amsterdam werd op last van burgemeester Halsema beëindigd.	0.06
601	In de nasleep van de orkaan Kirk, die nu op de Atlantische Oceaan is, is er dan kans op zware windstoten en veel regen.	0.65
602	Door klimaatverandering ontstaan er makkelijker afzwaaiers van orkanen die vanuit het Caribisch gebied Europa bereiken.	99.99
603	Gewonde kwallen kunnen samensmelten tot een enkel gezond exemplaar.	41.13
604	Dat hebben wetenschappers ontdekt in een studie naar de Amerikaanse ribkwal.	99.99
605	Ze deelden kwallen in tweeën en voegden delen van verschillende dieren samen.	0.01
606	In negen van de tien gevallen bleken die te versmelten.	0.01
607	De onderzoekers concluderen dat de kwallen geen onderscheid maken tussen hun eigen lichaam en dat van anderen.	89.09
608	De spelers van het Nederlands elftal hebben een minuut stilte gehouden voor Johan Neeskens die gisteren overleed.	0.02
609	Ze deden dat bij het begin van hun training in Zeist waar ze zich voorbereiden op de Nations League duels vrijdag tegen Hongarije en maandag tegen Duitsland.	0.02
610	Ook bij die wedstrijden zal volgens de KNVB worden stilgestaan bij het overlijden van de voetballegende uit de jaren 70.	0.02
611	Ook wordt er gekeken hoe fans een laatste groet aan hem kunnen brengen.	30.16
614	Vannacht trekken vanuit het zuiden buien over het land.	97.86
627	Wil je alles weten over de nieuwste managementboeken... en over de auteurs die ze schrijven?	0.01
633	Kijk op monuta.nl voor een herinneringsavond in de buurt.	0.09
636	En vijf jaar na de Burgondiërs verschijnt eindelijk mijn nieuwe boek Stoute Schoenen.	0.01
637	Waarin ik een nooit eerder ondernomen tijdreis maak.	0.01
638	Naar het decor van ons Burgondisch ontstaansverhaal.	0.01
640	Ja, dit verhaal gaat ook over u. Nu in de boekhandel en in de theaters.	0.01
641	Je wil met een pensioen een aantrekkelijke werkgever zijn en blijven.	0.01
643	Daarom helpen we niet alleen met een pensioen op pas bij jouw bedrijf maar ook met alle vragen van jou en je werknemers.	0.93
653	Het programma over het spel aan de knikkers in Politiek Den Haag.	0.02
661	Wil het ook echt daadwerkelijk dan allemaal gerealiseerd worden?	0.01
665	Deze vragen leggen we voor aan Ruud Schalleij, partner bij e-Risk Groep.	0.01
666	Dat is een onderzoeksbureau wat onder andere voor het ministerie van Economische Zaken onderzoek deed.	0.02
667	Remco de Boer, allround energie deskundig, zeg ik even.	0.01
668	En Silvio Erkens, de woordvoerder in deze van de VVD, het Kamerlid.	0.01
669	Vlak voor het nieuws liet ik jullie eigenlijk ook een fragment horen van de heer Timmans.	0.01
671	Ik ben niet tegen, het is alleen niet nodig en veel te duur.	4.0
672	En meneer Erkens, toen begon uw hoofd allerlei bewegingen te maken.	0.01
673	Maar we willen ook weten, wat ging er om in uw hoofd?	0.01
676	Er liggen wel studies, de heer Schalleinkant zijn eigen studie daar ook wel toelichter, daar is hij beter in dan ik daar ben, die aantonen dat het wel een belangrijk onderdeel kan vormen van het systeem.	0.02
677	Maar ik vind het ook onverantwoorde politiek om maar continu af te geven op verschillende energievormen.	0.01
679	Maar hij is grote partij, heeft een bepaalde verantwoordelijkheid om ook uit te leggen waarom bepaalde keuzes noodzakelijk zijn.	2.44
680	Het is misschien niet je voorkeursoptie, maar om zo emotioneel continu te worden en om je heen te beginnen te slaan ik vind het niet vrij.	0.01
681	Welke om zich heen slaande beweging heeft u waargenomen?	0.01
682	Van de heer Timmermans net het fragmentje wat hij hoorde.	0.01
692	Die stuurde op een gegeven moment een briefje naar de Kamer.	0.01
693	Dat het netwerk om de windstroom op zee aan land te krijgen.	0.01
704	En dan is 10 miljard voor een kerncentrale heel duur.	41.66
705	Maar 90 miljard om stroom door een kabel aan land te krijgen.	99.97
707	Dat is dan ineens, daar hebben we het dan niet over.	0.04
708	Dat is natuurlijk een manier van politiek bedrijven ook.	0.01
710	Dat ondergraaft uiteindelijk ook het draagvlak voor heel veel andere besluiten.	0.29
711	Hier attekent u natuurlijk even het kostenargument.	9.45
715	We hebben al een geruime tijd enorme problemen met dat stroomnet.	0.92
717	Er zijn duizenden bedrijven die in de wachtrij staan om op dat elektriciteitsnet te kunnen.	0.03
718	Daarover werd Manon van Beek, de CEO, door Sven Kokkeman geïnterviewd.	0.01
723	Ik las ergens dat u een tijdje geleden hebt gezegd op dit huidige net hebben we maar ruimte voor één kerstcentrale.	0.02
724	Als je er meer bij zet, dan klapt de hele handel uit elkaar.	0.01
727	Maar het klopt dat wij graag de overheid natuurlijk adviseren over waar en wanneer kennisartaal is ingepast kunnen worden in het systeem.	0.02
728	Als je op dit moment kijkt en je kijkt naar de investeringsplannen van Tenet, waar we het straks over hadden, tot 2033, doe ik het even uit mijn hoofd, dan is daar nu ruimte voor de inpassing van één kerncentrale.	0.02
730	Nou, wil je er dus meerdere, dan zullen we dus daar samen naar moeten kijken.	0.01
733	Kijk, als ik vanuit mijn systeemperspectief even kijk dan zet je idealitair kerncentrales neer waar nu kolencentrales staan.	0.05
734	Als ik het kort samenvat, dan zeggen ze eigenlijk ook ik heb ze eigenlijk niet nodig maar misschien als vervanging van de vervuilende kolencentrales is het maximaal één wel een goed idee.	0.03
736	De vraag of Tennet ze wel of niet nodig heeft is natuurlijk helemaal niet relevant.	0.01
737	Tennet moet gewoon zorgen dat er voldoende transportcapaciteit ligt voor wat de politiek besluit dat wij willen.	0.01
739	Als ze het niet gaan verwerken op het net, dan is het toch relevant?	0.01
742	Want in 2030 heeft de politiek besloten om 3,3 gigawatt aan vrij nieuwe kolencentrales te sluiten.	0.02
744	En de bedoeling is dat er 3,2 gigawatt aan kernenergie bij komt.	0.01
747	Sterker nog, ik zou ook willen pleiten ervoor dat die kolencentrales zo lang mogelijk open blijven.	0.01
750	Dan lossen we ook nog een ander probleem van Tennet op.	0.02
751	Namelijk dat ze signaleren dat ze tegen 2033 3, zoveel gigawatt tekort aan zekere capaciteit hebben.	1.42
753	Ik bedoel capaciteit die niet afhankelijk is van zon en wind.	0.01
756	Dus zekere capaciteiten bedoelde capaciteiten die niet afhankelijk is van zon en wind.	0.01
760	Kunnen die centrales op dat moment in Borstelen, nou eigenlijk zegt ze op dit moment, we kunnen het nu niet aan, dat is ook niet de vraag, helaas duurt het altijd een tijdje per kernenergie, maar kunnen die centrales in Borsele op dat moment neergezet worden?	2.86
761	Nou, dan is daar natuurlijk een behoorlijke investering in infrastructuur voor nodig.	0.01
763	Maar in het algemeen zeg ik, er gaat 3,3 aan kolen af.	0.01
764	Dus het lijkt mij dat er meer dan genoeg ruimte is voor de 3,2 aan kern.	0.01
766	Ja, dit is nou wel weer zo'n voorbeeld die je de afgelopen 20, 25 jaar steeds ook in het energie debat ziet.	0.1
769	Mevrouw van Beek, Tennet moet gewoon zorgen dat de kabeltjes liggen.	0.01
771	Het is natuurlijk heel bijzonder dat dan de baas van Tenet, van de netbeheerder, met dit soort uitspraken komt.	0.03
772	Want dit was het terughalen van de uitspraak die eerder gedaan is.	0.02
776	Dus je hebt als Tenet in dit geval helemaal niet de taak.	0.01
784	Komen we dan ergens in de problemen met onze energie.	0.01
790	Ik begrijp altijd maar dan moet ik toch altijd ook hier weer meneer Schaleij de echte nerd die alle rapporten kent en ook schrijft.	0.01
792	We zouden alleen met zon en wind zouden we het kunnen redden.	0.01
798	Ik persoonlijk zou zeggen zet er in ieder geval nog twee neer.	0.01
800	Want wat we gezien hebben de afgelopen jaren en wat we ook de komende tijd nog veel meer gaan zien.	0.01
801	Ik wil het niet te breed maken, maar dan kijken we toch ook even naar Europa en de situatie waar de industrie zich in bevindt.	0.01
802	Onze hoge energieprijs, onze afhankelijkheid van import, onze afhankelijkheid van grondstoffen.	0.01
804	We zitten echt in een lastige situatie en dat blijft de komende jaren.	0.04
805	Dus zoveel mogelijk ook zekerheden inbouwen, dat we ook wat kerncentrales hebben.	0.01
809	Een kabeltje leggen vanuit de Noordzee komt ook zichtbaar.	9.57
815	Het belangrijkste argument zou ook gewoon zijn die energiezekerheid in de toekomst.	0.01
820	De batterijtechniek zich verder ontwikkelde op dit moment.	0.01
826	Terwijl het grote probleem van Europa op dit moment is.	0.01
827	Dat de industrie niet meer kan concurreren met China.	0.02
833	Wil ik graagoren... hoe we moeten kijken naar de mogelijke producent.	0.01
834	Want er zijn er drie die de hele tijd worden genoemd.	0.01
835	Dat is het Franse EDF, het Zuid-Koreaanse zeg ik maar even erbij, anders komt het verwarrend KHNP en het Amerikaanse Westinghouse.	0.02
836	Maar eerst even, want het viel net al even, meneer Schaleij die waterstof.	0.01
837	Daar hebben we in deze uitzending ook vaak aandacht aan besteed.	0.01
838	En toch niet heel lang geleden was het toch wij gaan de kop lopen worden, dit is de heilige graal.	0.01
840	En ik hoorde het u net ook al even zeggen dat het topenthousiasme is wat ingeklapt ergens.	0.01
847	Kijk, een energiesysteem waarin we straks enorme hoeveelheden wind op zee waar ik trouwens enorm voorstander van ben, even voor de duidelijkheid krijgen kan je alleen maar realiseren als je dat koppelt aan een hele grote productie van waterstof.	49.21
848	En die waterstof is ook heel hard nodig om een heel groot deel van de Nederlandse industrie te behouden.	0.2
850	Maar waar gaat het mis dat we dus niet meer die koplopers zijn of dat mensen de verwachtingen naar beneden bijschakelen?	0.01
851	Nou, ik weet niet of we niet meer de koplopers zijn.	0.04
853	Die ambitie werd natuurlijk overal Dat hadden ze gauw gezegd.	0.05
854	Als de wethouder van Assen een projectje doet dan is hij gelijk wereldwijd kopleider.	0.03
855	Ik geloof dat dat best tegenvalt, maar nee, ik denk dat Nederland daar best een belangrijke rol in kan spelen.	0.01
856	Zeker met gasunie en de hele positie die gasunie heeft en alle investeringen ook in de gasrotonden die de afgelopen decennia gedaan zijn.	0.01
857	Ik denk dat Nederland een hele belangrijke rol erin kan spelen en ook moet spelen.	0.01
860	Meneer de Boer, gaat u uit van de heilige graal in deze?	0.01
866	En we zien nu dat die dromen die botsen op de realiteit.	0.06
868	En dan ineens blijkt dat het toch al niet zo makkelijk gaat.	0.01
877	En dat komt allemaal door die veel te hoge ambities.	0.01
888	Ik wil het eigenlijk met twee dingen nog heel belangrijk met jullie bespreken.	0.01
893	Want bijvoorbeeld meneer Schallei is van mening dat je die vier want dat is de ambitie van het kabinet juist dicht bij elkaar, aaneengeschakeld bij elkaar moet zetten.	0.33
894	Maar dat zorgt misschien wel weer wat problemen bij het vinden van die locatie waar ze dan alle vier komen te staan.	0.01
896	Het Franse EDF, het Zuid-Koreaanse KHNNP en het Amerikaanse Westinghouse.	0.01
901	Ze bouwen allemaal dezelfde soldkernralen trouwens.	2.42
902	Het is niet zo dat de een een compleet ander model bouwt dan de andere per se.	0.08
903	Dus qua veiligheid, qua technische standaarden is het veel vlakken best vergelijkbaar.	0.01
905	Welke partij heb je uiteindelijk het meeste vertrouwen in dat ze op tijd kunnen leveren?	0.01
906	En wil je als Nederland wel of niet ook kijken of er inderdaad een lokale industrie kan meeprofiteren voor werkgelegenheid in Nederland?	0.01
907	Dat is een vraag die je voornamelijk aan de voorkeur moet stellen.	0.01
908	Dus u kijkt voornamelijk deze producenten, kijkt u naar de track record ten opzichte van binnen welk tijdsbestek zich opgeleverd hebben?	0.01
911	En dat is natuurlijk altijd het risico, want als alleen op prijs gegund wordt, dan zie je dat bedrijven heel grote ambities en beloftes maken en het na afloop altijd tegenvalt.	0.02
912	De tweede is track record kun je op tijd realiseren.	0.39
913	En de derde zou ook nog een kwestie zijn van, ben je ook bereid om mee te investeren in de lokale gemeenschappen, de werkgelegenheid daar.	0.01
914	Het is natuurlijk best wel gek als je inderdaad, pak een beet, ruim 10 miljard per kerncentrale gaat uitgeven en er is geen spil over voor je lokale industrie om mee te participeren.	1.87
916	Meneer Schellei, als je volgens deze drie criteria op deze drie potentiële producenten inzoomt welke komt er dan boven drijven?	0.01
917	Nou, Westinghouse en EDF hebben heel veel gelijk bij track record.	0.03
919	Ja, ze hebben centrales In het geval van de Amerikanen heette Vogel in Amerika.	0.01
920	En die centrale heeft er, ik weet niet precies hoe lang, maar vreselijk lang over gedaan.	0.02
921	Voordat die, ik geloof vorig jaar, online is gekomen.	0.01
923	Of eigenlijk één die nu af is in Oculioto in Finland.	0.11
926	En dan zijn ze twee in Engeland aan het ontwikkelen.	0.01
927	Maar daarnaast hebben beide partijen in China eigenlijk voor een heel belangrijk deel van de technologie gezorgd.	0.01
928	Waar op basis van China een enorm succesvol kernenergieprogramma ontwikkeld.	0.07
930	Het is veel meer denk ik in de hele structuur waarin deze bedrijven in Europa moeten opereren.	0.01
931	Er zijn ook bijvoorbeeld na Fukushima zijn er heel veel nieuwe eisen gesteld waardoor de projecten zowel in Amerika als in Europa allemaal stil kwamen te liggen en dan weer opnieuw moesten worden bedacht.	0.03
932	Dus er zijn heel veel goede redenen aan te wijzen waarom het in Europa en Amerika ingewikkelder is dan in China.	0.02
933	heel veel goede redenen aan te wijzen waarom het in Europa en Amerika ingewikkelder is dan in China.	0.01
934	Koreanen hebben in Korea, maar hun flagship project denk ik, is wel een beetje in de Verenigde Arabische Emiraten, waar ze vier uit mijn hoofdcentrales op rij gebouwd hebben.	0.04
935	Dat is een beetje gek om te zeggen, maar de ironie is natuurlijk wel van landen met dat soort regimes, die zijn per definitie minder grillig.	0.02
937	En die centrale is ook wel iets aan uitloop geweest.	0.01
938	Maar dan praat je niet echt over de uitloop zoals dat in Europa gebeurd is.	0.08
939	En daar is ook de vierde centrale een stuk goedkoper geworden dan de eerste.	0.01
940	En die zijn allemaal op een rijtje naast elkaar neergezet.	0.01
942	Dus als je het op die manier kan organiseren dat heeft natuurlijk een groot voordeel.	0.01
944	Dat hebben we ook net in het eerste half uur besproken.	0.01
946	Maar we hebben nu een bedrag van 15 miljard klaar liggen.	0.02
948	Dat kan wel eens oplopen naar 50, misschien 60 miljard.	15.56
953	Die kosten gewoon ongeveer tussen de 40 en de 50 miljard.	0.03
954	En als je ze gaat bouwen, dan komt daar nog gedurende de bouwtijd komt daar inflatie en rente bij.	0.02
957	Dus die centrales die kosten dan uiteindelijk wat je moet financieren.	3.46
958	Op het moment dat de switch aangaat moet er waarschijnlijk een bedrag van 60 of 70 miljard gefinancierd worden.	0.05
960	Dus het is niet zo dat die 15 miljard dan opeens per verrassing 70 miljard wordt.	0.25
963	Hiermee interesseer je die bedrijven om hier naartoe te komen.	0.01
964	Wat krijgt de overheid eigenlijk van terug voor terug meneer Erkens?	0.01
965	Nou uiteindelijk krijgt de overheid er een meer betrouwbare energievoorziening voor terug.	0.03
966	Met hopelijk in de toekomst ook lagere stroomprijzen.	0.01
967	Maar zo gewoon het aanbod van elektriciteit in Nederland vergroot.	0.01
970	Ik denk dat het onvermijdelijker zijn om als overheid ook met een deelneming mee te participeren.	0.01
972	om als overheid ook met een deelneming mee te participeren.	0.01
973	En volgens mij is het ook logisch, aangezien deze kerncentrale... is er mogelijk voor 60 tot 80 jaar betaalbare stroom hopelijk gaan leveren in de toekomst, na de bouwtijd.	0.05
975	10, 12 jaar hebben we ervoor gehad, met vergunningsverlening erbij.	0.01
978	En juist om die langetermijnborging ook te hebben Wat zou een beetje een real percentage erbij moeten zijn?	0.01
979	Weet je dan over 20, 30, 40, misschien wel 50 procent?	0.01
981	Volgens mij één is inderdaad hoeveel private financiering haal ik op.	0.01
982	En dat is volgens mij zoveel als mogelijk, zou ik zeggen, als de markt bereid is om te doen.	0.01
983	En het tweede is, en dat zit meer in de aandeelhoudersstructuur, dat de overheid over een aantal zaken gewoon zeggenschap moet hebben, ongeacht van het aandeel of het 20 of 40 of 50 procent is.	0.03
988	Er zijn een paar vraagstukken waarvan je zou denken.	0.01
989	Ik zou het logisch vinden als de overheid daar altijd een vinger in de pas mag houden.	0.01
990	Terwijl de normale bedrijfsvoering misschien meer op afstand gaat staan.	0.01
991	Wat ook gezien met de overheid daar best wel vaak niet al te secuur mee omgaat.	0.01
995	Is het scenario ook denkbaar dat je als overheid zegt.	0.01
1004	En wat ze nou precies gaan doen, et cetera, is mij nog niet helemaal helder.	0.63
1005	Maar je ziet sowieso wel, en dat hebben we eigenlijk ook in Nederland afgelopen jaar gezien, dat de staat sowieso heel sterk meestuurt.	0.19
1006	Het hele idee dat we een marktgedreven energiesysteem hebben, nou, daar kun je je vraagtekens bij zetten.	0.01
1010	Als ik hoor wat meneer Erkans toch ook voor eisen heeft als politiek.	0.01
1017	We financieren dat wel en we zoeken daar een partij bij die dat exploiteert.	0.02
1024	En dan zeg ik ook altijd van nee, het is totaal niet nodig in Nederland.	0.01
1026	Nederland is ook veel te klein om wat dat betreft relevant te zijn.	0.01
1028	In die Noordwest-Europese markt, in die Noordwest-Europese energiemix zit kernenergie.	0.01
1030	Dat is niet een vraag van of, maar die is er gewoon in Frankrijk, in Engeland en België ook.	0.03
1031	Iedereen zegt Duitsland doet niks, maar er zijn wel degelijk ook ontwikkelingen op vierde generatie gebied.	1.61
1032	En er zijn ook ontwikkelingen politiek, dat men misschien toch wel gaat nadenken of het wel de meest verstandige keuze is geweest.	4.45
1033	Dus de vraag is niet zozeer of je in dit gebied kernenergie hebt, maar die zal er gewoon zijn.	0.06
1034	De vraag is veel meer, wat wil je als Nederland ermee?	0.01
1035	En ik denk als Nederland kerncentrales ontwikkelt, dan verwerf je daarmee een hele belangrijke positie in die Noordwest-Europese energiemarkt, zoals Nederland eigenlijk al traditioneel de afgelopen 50 jaar heeft gehad.	0.03
1036	En dat kan natuurlijk bepaalde grote voordelen hebben.	0.01
1037	Ik las ook nog even dat in Tsjechië koopt de staat 30 jaar lang alle opgewekte stroom voor een kostendekkend tarief.	0.02
1039	Dat is wel Dat is van gewone marktwerking in ieder geval geen sprake meer.	0.02
1041	Nou, kijk, wat jullie hebben de discussie rondom hernieuwbare energie gaat dezelfde kant op natuurlijk.	0.02
1042	Men spreekt erover zogeheten contracts for difference.	0.01
1050	Dus ik haal een risico deels weg bij de investeerder.	0.01
1052	Een bepaald maximumplafond, dan gaat de rest van de inkomsten terug naar de staat.	0.02
1053	En op die manier creëert het natuurlijk ook meer zekerheid in de energiemarkt.	0.01
1055	Ik denk dat het een van de instrumenten is die je kan bekijken, inderdaad.	0.01
1057	En de komende maanden zouden we mij betreft gebruikt moeten worden om de juiste financieringsvormen met elkaar af te spreken.	0.01
1062	En de vraag is inderdaad, wat kost de belastingbetaler het minst?	0.08
1063	En hoe vergroot je het voordeel van het risico weghalen op die kostprijs zoveel mogelijk?	0.01
1064	En niet een tijd geleden was premier Rutte toen in zijn rol als lijsttrek van de VVD opgeruimd in de discussie over waar moeten die kerncentrales dan komen.	0.02
1070	Want Zeeland had u al een keer onder de loep genomen.	0.03
1071	En dan heeft u het nog een keer nationaal onderzocht.	0.01
1073	U heeft eerder aangegeven dat u zegt het zou goed zijn om ze bij elkaar te zetten.	0.02
1075	Zet er vier aan elkaar geschakeld in Borstelen staat er alleen.	0.01
1076	U heeft eerder aangegeven dat u zegt... het zou goed zijn om ze bij elkaar te zetten.	0.02
1080	Daar moet dan een hele dikke kabel naartoe gelegd worden.	0.01
1082	Maar goed, dat mag Tennent dan ook zelf gaan organiseren.	0.01
1084	En technisch is natuurlijk Groningen een hele goede locatie.	0.01
1086	Als je puur vanuit het energieoogpunt bekijkt even alle andere gevoeligheden links laten liggen dan zou dat geen slechte locatie zijn.	0.01
1087	Ik kan tegen de Groninger zeggen dat van die lelielijn is niet doorgegaan, maar we hebben nu wel vier kerncentrales voor jullie.	0.09
1088	Nou, kijk, zoals de heer Schallei zei, van een energiesysteemperspectief misschien wel, als je de rest negeert, maar ik vind dat je het soort sentiment in Groningen en hoe inderdaad met het dossier energie er is omgaan, niet kan negeren.	0.04
1089	Ik zou daarbij gewoon willen zeggen, als de provincie er zelf oorna heeft, dan laat het weten.	0.01
1090	We hebben volgens mij nu koers af op twee centrales in Borselen.	0.01
1091	Dat is het voorkeurbesluit dat door het vorige kabinet genomen is.	0.02
1092	Dat zal de komende maanden omgezet moeten worden naar een definitief besluit.	0.04
1093	En dan gaat er een traject lopen om voor die twee centrales erna te kijken naar de meest geschikte locatie.	0.04
1094	En daarvoor zijn heel veel locaties volgens mij op het oog.	0.01
1095	Maar het draagvlak is er wel bij van belang ook nog.	0.01
1098	U gaf, bijna geagiteerd zijn mijn woorden, gaf u aan, ja, er wordt heel het beeld geschet dat er geen mensen, partijen geïnteresseerd waren om te produceren of om te financieren.	0.03
1100	Tegelijkertijd moeten we ook volgens mij concluderen dat het wel iets langer heeft geduurd dan misschien gedacht.	0.01
1106	We tonen geen interesse tot die overheid daar meer geld op kan leggen?	0.01
1107	Ik denk dat het net zo goed als in 2017 in het VVD-programma kennelijk ook niks over kernenergie stond.	93.67
1108	Denk ik dat het bij de investeerders ook niet echt op de radar stond.	0.01
1109	Ik heb ooit bij NUON gewerkt en daar stond de doodstraf als je het woord kernenergie noemde in die tijd.	0.05
1111	Dus ik denk dat er tegenwoordig anders over gedacht wordt.	0.01
1116	Dan gebruik je eigenlijk de gemeenschappelijke kredietwaardigheid.	1.47
1117	Van alle Nederlandse burgers burgers om die elektriciteit zo goedkoop mogelijk te maken.	0.01
1118	Dus dan creëer je ook je eigen voordeel als het ware.	0.01
1119	En ook voor pensioenfondsen waar we het over hadden, is het daarmee ook interessanter om daaraan mee te doen.	17.99
1120	Dus u denkt helemaal niet dat het een probleem meer gaat worden?	0.01
1122	Nee, nou, ik vind toch Het zijn allemaal ingewikkelde trajecten.	0.02
1126	En in dat tabelletje kunnen ze zien of het sommetje rondkomt.	0.03
1131	Als er voldoende garanties zijn, dan vind je altijd een partij die er geld in wil steken.	0.01
1133	Ik denk dat er toch politiek het grootste probleem blijft.	0.01
1135	Er moet echt een trendbreuk komen ten opzichte van de afgelopen 20, 25 jaar in hoe de politiek omgaat met dit soort besluiten.	0.01
1138	Die toch een zeer somber beeld schetst over de vooruitgang van dit continent.	0.01
1143	Dus het zou kunnen dat ook in Den Haag daardoor nu iets echt gaat schuiven.	0.01
1145	Dat meneer Timmermans of wie dan ook inderdaad zich eraan conformeert.	0.01
1146	En zegt oké, dit is belangrijk voor de vooruitgang.	0.02
1148	Voorlopig zie ik daar nog weinig of geen signalen van.	0.01
1149	Wat ook vanuit de luisteraar toe als je het echt in een wet vastlegt voordat je weer een wet van tafel haalt dan ben je zo van, dat loont de moeite bijna niet.	0.01
1150	Dus dan zou je zeggen, dan is die garantie continuïteit gegarandeerd.	0.01
1151	Nou, de tegenstand de afkeer van kernenergie is zo sterk onder sommige geledingen in Nederland dat die wet dan toch echt wel weer aangepast gaat worden.	13.01
1155	We hebben het net over financiële garanties gehad het laatste uurtje.	0.01
1156	Volgens mij zijn dat de meest geloofwaardige garanties die je kan geven.	0.01
1158	Ik denk wel dat er inderdaad, zoals de heer Schollei ook net zei het sentiment gewoon veranderd is de laatste jaren.	0.68
1159	Misschien politiek nog wat minder bij sommige partijen maar in de maatschappij is het wel degelijk gekanteld bij veel bedrijven.	0.15
1160	Het mooiste signaal vond ik volgens mij twee weken geleden dat ook veertien van de grootste financiële instellingen wereldwijd hebben aangegeven dat gewoon een verdrievoudiging van kernenergie de komende decennia nodig is.	0.03
1166	Is er iemand aan deze tafel die denkt dat het er niet gaat komen eigenlijk?	0.01
1170	Er moet echt heel veel gaan veranderen in Nederland, dat het er wel komt.	0.01
1172	Ik dank zeer, de laatste man die u hoorde was Remco de Boer, de energie-expert.	0.01
1173	Ik dank zeer Ruud Schalleij die onderzoek deed, en natuurlijk Silvio Erkens.	0.02