WNL Haagse Lobby 🇳🇱

_id	68911141c99dd89b171fdbd9
url	https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/wnl-haagse-lobby/9d86d50e-dcbf-40c6-a26a-b78e1842472a/2025-08-04-wnl-haagse-lobby
datetime	2025-08-04 00:00:00

 

Statements

idx	statement	score
1	De Israëlische regering is van plan om heel Gaza militair te bezetten, schrijven Israëlische media.	83.54
2	Volgens de Jerusalem Post heeft er mee Netanyahu het besluit al genomen.	32.37
4	Het COA komt nog 1800 nieuwe opvangplekken voor asielzoekers tekort.	89.73
5	Acht provincies hadden een oproep gekregen om nieuwe plekken aan te wijzen.	9.47
7	Nederland koopt in de VS voor een half miljard euro aan wapens voor Oekraïne.	87.54
8	Dat gaat aan de hand van een Oekraïnse boodschappenlijst.	9.54
9	Nederland is het eerste NAVO-lid dat aan de hand van die lijst inkopen doet.	39.46
10	Thaïssa en Cambodjaanse functionaris hadden vandaag hun eerste vergadering in Maleisië om te praten over het staart het vuren.	14.47
11	Het grensconflict, eind vorige maand, kostte zeker 40 mensen het leven.	74.95
13	Goedenavond en hartelijk welkom bij WNL Haagse Lobby.	3.67
14	Het programma over het spel in de knikkers in politiek Den Haag.	11.59
16	Is ruim de helft van de kiezers het belangrijkste onderwerp, blijkt uit diverse peilingen.	8.25
17	En keer op keer beloven nieuwe kabinetten dat zij dit heikele onderwerp nu eindelijk echt gaan oplossen en aanpakken.	6.02
18	En elke keer bleek, het grotendeels in ieder geval, bij woorden in ieder geval tegendeel.	3.78
19	Met de verkiezing in aantocht in oktober besloten drie woningmarktexperten dat het zo echt niet verder kan. En staken zij de koppen bij elkaar voor het rapport aanpakken van het woningtakkoord in de nieuwe kabinetsperiode.	17.16
20	Dubbele punt, recept en ingrediënten voor langjarig succes.	4.48
23	Dat bespreken we in deze aflevering van Haagse Lobby met twee auteurs van het rapport.	6.41
31	En op zich leuk om even op te merken, oud-collega van ons bij WNL.	3.59
37	Namelijk met de hashtag WNL of volgens via het WNL Haagse Lobby.	5.96
40	Voordat wij aan dat grote onderwerp gaan beginnen, tot half tien zijn we bij u. Gaan we het eerst hebben over het laatste politieke nieuws.	3.54
42	Maar de Kamerleden roepen natuurlijk al, het is nooit reces.	4.11
45	Maar deze zomer hebben ze het echt gelijk aan hun zijde.	3.64
47	Er moeten verkiezingsprogramma's geschreven worden.	4.58
53	En dus spreken wij met onze politiek verslaggever Mats Akkermans.	4.41
56	Ja, laten we eerst even beginnen met Partij voor de Dieren.	4.29
58	Waarop besloten werd om voor bewapening van Oekraïne te stemmen.	55.54
59	En dit terwijl de partij van oudsher zeer veel anti-oorlog en anti-bewapening is.	4.02
62	En als je het zou lezen zou je bijna denken dat het om een speldartikel zou gaan.	4.43
63	Want er komt een afsplitsing van de Partij voor de Dieren met de naam Vrede voor Dieren.	11.08
65	Ja, dit is wel, ja, ja, ja, ja, dit is wel heel triest.	3.66
66	Want ik moet nog even terug in de tijd bij die vorige verkiezingen.	3.45
67	Toen had de lijsttrekker, die stond er eigenlijk hartstikke goed voor, hè.	3.91
68	Die stonden eigenlijk richting de tien zetelszagen ze.	5.22
69	En toen kregen ze een enorme clash met het bestuur.	5.33
72	Ja, en je weet het, ja, gedoe is natuurlijk nooit goed in aanloop naar de verkiezingen.	4.44
73	Partij voor de Dieren leek een recordscore te gaan halen.	25.05
76	Toen was het ook wel intern gedoe over hoe de koers van de partij nou precies moest zijn.	4.38
77	Nou ja, nu zagen we op het partijcongres natuurlijk hetzelfde.	4.56
78	Er werd gestemd over die herbewapening van Europa, wat de partij ermee aan moest.	17.15
79	En een nipte meerderheid was daarvoor en steunde de partij.	8.01
81	Ja, en blijkbaar omdat ze op dat ene punt, omdat ze dat zo principieel vinden van die herbewapening, vinden ze het toch nodig om dit te doen.	6.22
82	Maar ja, goed, het is gelukkig iets verder voor de verkiezingen.	3.58
83	En ja, hoe groot deze beweging echt gaat zijn binnen de partij, dat is natuurlijk de vraag.	4.11
84	Het zou kunnen dat dit heel weinig mensen meetrekt en dat een groot deel van de leden denkt, nou ja, ik ben het misschien met dat ene punt niet eens.	4.1
86	Maar gaat het principieel over die herbewapening of gaat dit, is dit toch een uitvloesel van het conflict van een paar jaar geleden?	9.06
87	Nou ja, degene die toen in dat conflict betrokken waren, die lijken nu in ieder geval niet bij dit plan betrokken.	10.36
88	Vorige keer had je bijvoorbeeld Marianne Thieme, de oud-partijleider.	7.09
89	Nico Kofferman, die in de Eerste Kamer zit voor de Partij voor de Dieren.	8.0
91	Nou, de oprichters van deze nieuwe beweging zijn voornamelijk mensen die lokaal bij de Partij voor de Dieren actief waren.	6.07
92	Ook eentje die op de lijst stond bij de vorige verkiezingen.	7.22
93	Maar Marianne Thieme en Nico Kofferman, die zijn in dit geval niet betrokken.	9.33
94	Dus wellicht dat er verbanden zijn tussen hoe de kampen binnen die partij precies zijn.	4.64
95	Maar het lijkt toch echt te gaan om een andere principiële discussie echt specifiek over dat bewapenen.	5.58
96	Die pacifistische koers die de partij toch een beetje heeft losgelaten de laatste tijd.	4.05
97	En ik las ook nog een ernstig verwijt dat ze ook nog zeiden het gaat te veel over mensen, te weinig over dieren deze partij.	5.37
99	Want dat is volgens mij ook de reden waarom ooit iemand in de partij jaren geleden weer afsplitste.	4.26
101	Dat was ook die discussie van wat is nou belangrijker.	3.84
104	Dus het is wel een terugkerend thema binnen die partij.	3.8
105	Maar deze nieuwe groep Vrede voor Dieren, we moeten zien wat voor succes het wordt.	4.54
106	Maar die kiezen voor de dieren en tegen de wapens, zoals ze dat zelf zeggen.	3.92
107	Nou, in ieder geval heel slecht nieuws voor Esther Ouwehand.	4.67
110	De partij B1, die natuurlijk eigenlijk uit de Kamer vertrok naar het vertrek van Sylvana Simons.	14.87
111	Ze hadden wel een nieuwe lijsttrekker, maar die had niet heel veel zetels.	4.77
112	Of in ieder geval heel weinig stemmen wist die te trekken.	5.26
113	En misschien maakt deze partij wel een enorme comeback.	4.17
114	Dat gaan ze in ieder geval proberen met de nieuwe lijsttrekker Tovik Dibi.	6.86
116	Het verhaal is dat het partijbestuur hem wilde voordragen als de nieuwe lijsttrekker van de partij.	17.04
117	Mensen kunnen hem nog kennen van GroenLinks, waar hij van 2006 tot 2012 Tweede Kamerlid voor was.	7.28
118	Toen deed hij ook op een gegeven moment een poging om de lijsttrekker te worden.	5.22
121	En nu wil hij terugkomen bij Eend als lijsttrekker.	6.71
122	Het plan was dat hij voorgedragen zou worden door het bestuur.	11.54
123	Maar er lekte uit dat er ook nog een andere kandidaat was.	6.3
125	Die is actief in de Haagse politiek, ook toeslagenouder.	6.58
126	Ja, en toen dat eenmaal uitgelekt was, heeft bijeen gezegd.	5.15
127	Nou, dan moeten we een lijsttrekkersverkiezing doen.	3.7
129	En de leden van bijeen kunnen de komende twee dagen daarvoor stemmen.	5.45
131	Of Patricia Dinkela, van wie ik zelf persoonlijk nog nooit had gehoord.	4.86
133	Ja, en voor Tove Dibi is het in die zin dus spannend.	4.48
134	Hij is al een aantal jaren ambtenaar in Amsterdam-Nieuw-West.	5.9
135	Dat levert ook vaak gedoe op, dat hij dan allerlei politieke uitspraken doet.	4.41
136	Waar de burgemeester het dan over moet verantwoorden.	7.07
137	Maar dit lijkt wel het zetje te zijn dat hij dus echt definitief het ambtenaarij gaat verlaten.	7.14
143	We weten, P van de A is natuurlijk meer een bestuurlijke partij.	16.21
144	Misschien een partij die wat meer compromissen wil sluiten.	4.58
145	En het gaat vaak over ontevreden P van de A-mastodonten binnen die fusiepartij.	5.16
146	Maar je hebt natuurlijk ook binnen GroenLinks gewoon een wat radicalere tak.	4.91
149	Ja, en hij is waarschijnlijk zo'n GroenLinks'er op die linkerflank.	12.37
151	En hij ziet in bijeen een partij die wel zijn standpunten vertegenwoordigt.	4.42
153	En ja, wie weet gaat zijn bekendheid ertoe leiden dat die partij toch weer terugkomt in de Kamer.	10.13
154	Want inderdaad, Sylvana Simons wist net aan één zetel te halen.	5.8
155	De vorige lijsttrekker die kwam, die had maar de helft van de stemmen om een zetel te halen.	8.5
158	Maar is het een stemmenkanon, dat moeten we dan zien.	4.38
162	Te weten de commissieleden, buitenlandse zaken, dat zijn de woordvoerders van donderdag bijeen in een commissiekamer.	8.38
163	Dat gaat natuurlijk over de situatie in het Midden-Oosten, Gaza, Israël.	10.42
164	Waar het nieuws zich in hoogtreintempo blijft opvolgen, we hoorden het net alweer in het nieuws.	3.64
165	Loopt de spanning al toch een beetje op op het binnenhof richting donderdag?	4.14
166	Ja, ik moet zeggen, het feit dat het een commissiedebat is, maakt wel dat het denk weinig spannend gaat worden.	4.72
167	Kijk, het kabinet heeft nu een aantal maatregelen aangekondigd.	20.91
168	Dat was een aanleiding voor heel veel partijen om te zeggen, nou dan stemmen we wel in met een debat.	4.15
170	Er zijn partijen heel erg pro-Israël, er zijn partijen heel erg pro-Palestina en er zijn partijen die ertussenin zitten.	7.48
172	En ik verwacht niet dat dit nieuwe kleine pakket aan maatregelen wat het kabinet heeft neergelegd, dat dat voor hele radicale nieuwe inzichten heeft gezorgd.	5.85
174	Tegelijkertijd, Mats, hebben een aantal partijen natuurlijk ferme standpunten ingenomen, maar de publieke opinie staat niet stil, die beweegt.	5.1
176	En je ziet natuurlijk wel partijen ook opschuiven daarin.	3.95
177	Partijen als CDA, ChristenUnie, VVD, partijen die van oudsher wel erg pro-Israël waren, die de laatste maanden ook al wat meer aan het opschuiven zijn.	19.38
178	Alleen dat is natuurlijk een proces waar tijd overheen gaat en wat eenmaal lang duurt.	4.14
179	Die sancties die we hebben aangekondigd tegen Israël, veel linkse partijen zeggen dat is veel te weinig en veel te laat.	10.93
180	Maar die partijen die ik net noemde hadden daar misschien een aantal weken en maanden geleden niet mee in kunnen stemmen.	4.68
181	Dus je ziet het verschuiven, maar zoals dat gaat, gaat dat niet heel erg snel.	3.7
184	We gaan het dan op een andere zeer beladen politiek onderwerp hebben, zeker richting de verkiezingen.	4.49
187	Zij is directeur gebiedsontwikkeling bij Bouwfonds gebiedsontwikkeling.	7.44
189	Tot een paar dagen geleden moet ik daaraan toevoegen.	3.52
194	En daarnaast ben ik aan het kijken wat ik nog meer ga doen.	3.52
195	Maar in ieder geval met wonen aan de slag met volkshuisvesting en gebiedsontwikkeling.	4.19
196	Juist, dan bent u in ieder geval goed hier op uw plek vanavond.	3.56
197	Jan Roubendal, hij is professor real estate economics aan de Vrij Universiteit in Amsterdam.	8.15
202	Ik heb in mijn vorige leven, trouwens het huidige leven, ook vaak debatten ook mogen leiden.	3.71
203	Over lijsttrekkersdebatten, ook over de woningmarkt.	10.43
206	Ik zag dat iedere partij vaak eigenlijk op zijn eigen electoraatje inging.	4.72
207	De ene ging wat meer voor de starten en de andere wat meer voor de seniorenleeftijdbewoners.	4.18
208	En toch hebben jullie een aantal zaken zien passeren.	3.56
209	Dat jullie zeiden, we moeten de koppen bij elkaar steken.	3.59
213	Nou, Peter Boelhouwer is de aanvoerder van ons clubje.	6.05
216	Die natuurlijk al zijn hele leven bezig is met de woningbouw en de woningmarkt.	4.72
217	Ik heb in mijn tijd als Neepromvoorzitter ook heel veel werk gemaakt van een aantal punten die wij ook in ons pamflet hebben.	3.73
218	Moet u even uitleggen wat Neeprom, dat is een hele belangrijke schakel in deze.	4.82
219	Ja, Neeprom is de vereniging van Nederlandse projectontwikkelaars.	21.08
221	Er zijn alle grote, maar ook kleinere ontwikkelaars bij aangesloten.	7.72
222	Ja, is echt een club met heel veel hart voor de woningmarkt ook.	5.2
224	Jullie kwamen bij elkaar op het initiatief van Peter Boelhouwer.	4.83
225	Ja, omdat Peter en wij ook zagen dat verkiezingen zitten eraan te komen.	5.63
228	We zagen af en toe wat flinters voorbij komen van die verkiezingsprogramma.	3.54
229	En we begonnen ons wel achter onze oren te krabben van gaat dit wel de goede kant op?	6.14
230	Wordt het niet eens tijd dat wij de koppen bij elkaar steken om wat minutie.	3.78
231	Maar ik zou liever wat ingrediënten voor een aanpak presenteren.	4.12
232	Jan Raalendal, wat voor dingen zag u dan langskomen?	5.92
233	U en de Uwen, er komt u iets dichter bij de microfoon ervoor.	3.55
234	Wat zag u dan langskomen van uw dag, we moeten wat doen?	4.34
235	Nou, behalve dat we dingen langs zagen komen, is het vooral zo dat we de verwachtingen wat willen temperen.	3.58
236	Veel politici die wekken de indruk dat ze met een simpele maatregel heel wat kunnen verbeteren op de woningmarkt.	16.17
237	Maar als we om ons heen kijken, dan zien we dat wereldwijd in stedelijke gebieden de woningprijzen al maar stijgen.	82.0
239	En wij moeten niet denken dat we in Nederland die problemen kunnen ontlopen door een klein maatregeltje zus of een maatregeltje zo te nemen.	5.76
241	Mensen willen graag in steden wonen, ook in Nederland.	31.16
242	Platt gezegd, u zag allemaal zo'n spectaculaire korte termijn schijnoplossingen.	3.48
243	En u dacht, eigenlijk moeten we reëel zijn, dit is een veel saaier onderwerp.	3.75
244	We hebben een stip aan een verre horizon nodig, waar we rustig, consequent naartoe wandelen.	3.67
245	Helaas moeten we er niet op rekenen dat we binnenkort veel lagere huizenprijzen zullen hebben en ook nog veel meer woningen.	4.49
246	Maar zegt u, maar we gaan direct de uur tien punten pannen.	4.74
247	Wat is er ongeveer een jaar daarvan u zegt, als we echt ons best doen, dan zou het genormaliseerd kunnen zijn?	6.77
249	Wat natuurlijk op de duur gaat helpen, dat is dat er vergrijzing plaatsvindt.	5.21
250	En we denken dat de migratie ook wel een keer wat minder zal worden.	7.28
251	En op de duur zal de druk van de woningmarkt misschien vanzelf wel af gaan nemen.	4.56
253	Platt gezegd, even gewoon als de boomers zijn overleden, dat zegt u eigenlijk toch?	27.62
254	Ja, en ook, kijk, we zijn nu nog steeds op weg naar steeds meer eenpersoonshuishoudens.	8.89
255	En minder dan één persoon kan een huishouden niet hebben.	73.7
256	Dus als we daar, daar zal een keer een verzadigingspunt optreden.	3.72
257	Arianna, ik hoorde jou ergens nog zeggen, zelfs eigenlijk net voordat we begonnen, een kopje kofferding.	3.71
258	Ik zei dat eigenlijk het is zo'n groot onderwerp dat je het zou moeten depolitiseren.	4.13
260	Ja, want ik ben eigenlijk heel blij met dit tienpuntenplan.	3.98
261	Dat een keer alles op een rijtje wordt gezet van waar het nou misgaat.	4.39
262	En dat vier experts hier, nou ja, dit presenteren en het ook breed wordt opgepakt.	4.21
263	Want ik heb al die debatten die over de woningmarkt gaan, heb ik gevolgd.	5.25
267	En het is eigenlijk een beetje schrikken als je er naar kijkt.	3.98
268	Het lijkt alsof de politici van de verschillende partijen niet met elkaar in debat gaan.	7.77
271	Met hun eigen ideeën die, nou ja, vaak wel ongefundeerd zijn.	4.67
273	Omdat er een paar miljard ergens vandaan gehaald moet worden.	20.85
274	Maar zit er dat in dat je zegt, soms, voor een politieks kan het ook zijn dat je wijzig juist polariseert.	4.68
275	Om je af te zetten tegen de ander, om het verschil duidelijk te maken.	4.33
276	Ja, alleen, we hebben een gemeenschappelijk belang met de woningmarkt.	10.72
279	Iedereen wil dat iedereen een passende woning heeft.	7.79
280	Of het nou een huurwoning is, of een koopwoning, of wat voor een type woning dan ook.	3.96
281	Dus dan zou je zeggen, dan hebben wij, nou ja, volksvertegenwoordigers die met elkaar in debat gaan over hoe kan je dit op de beste manier doen.	4.06
285	Dat is nu al gelukkig een klein beetje aan het kantelen dat de institutionele partijen, de pensioenfondsen, nou die zijn dan nog wel oké.	4.73
286	Maar de particulieren die ook heel veel woningen toevoegen of huurdershuisvesten, die worden nog altijd weggezet als huisjesmelkers.	14.07
287	Omdat er een aantal zijn die inderdaad huisjesmelkers zijn.	9.9
289	Dus dan, op een gegeven moment, dan heeft het geen zin meer om verder te praten.	3.77
291	En daar blijft het debat op dit moment heel erg steken.	3.98
292	Dit is trouwens een van de tien punten die je ook hebt.	4.58
294	Misschien de publieke opinie, Ariane, wat jij net zegt.	4.17
295	Iedereen die er geld aan verdient, die deugt niet eigenlijk.	11.2
296	Ja, dat is toch een beetje hoe het uit de linkse hoeken klinkt.	3.84
297	En ik zou het liefst hebben dat er helemaal niet over links en rechts werd gesproken op dit onderwerp.	4.27
298	Dus je hebt woningen nodig, je hebt sociale woningen nodig, je hebt ook vrije sector woningen nodig.	5.2
299	Ik vrees overigens, Ariane, dat je niet op je wenk bediend gaat worden.	3.96
301	Namelijk dat politieke partijen, sommige, daar gaan we het nu over hebben ook.	4.46
302	Juist voorzitteren om dit een van de politieke items te maken.	4.22
306	Worden jullie daar trouwens even, vraag ik in Den Brede, ons voor gevraagd om eens mee te denken.	4.02
309	En ik weet van onze mede-auteurs dat dat ook het geval is.	3.88
313	Ja, trouwens, een kleine aanvulling op wat je helemaal aan het begin zei.	3.97
314	Je had het over drie experts, maar er zijn vier auteurs van ons rapport.	9.29
317	En zeker, die roeren zich heel vaak in het publieke debat.	3.95
322	Dus als iedereen naar links kijkt, kijkt hij sowieso naar rechts.	4.43
326	Jullie worden dus af en toe wel eens gebeld om jullie expertise te laten horen.	3.54
327	Af en toe zal er ook een conceptverkiezenprogramma langskomen.	3.52
328	Meneer Auwendaal, ik blijf even bij u. Welke verontrustende signalen krijgt u?	4.18
330	Politici hebben de neiging om bepaalde groepen, om zich daarop te concentreren.	7.7
331	En te denken dat ze met een maatregel die die groep bedient, ook de hele woningmarkt kunnen verbeteren.	5.53
334	Dan ga je dus één groep bevoordelen, terwijl het ten nadele van de andere groep gaat.	5.17
335	Je gaat de kopers van woningen een voordeeltje gunnen.	11.06
337	Of je gaat zeggen, de buy-to-let-investeerders, die hebben Wat is dat, de buy-to-let?	3.81
338	Dat zijn de mensen die huizen kopen, om die vervolgens te gaan verhuren.	66.11
340	Dan gaan we een belasting invoeren, om die mensen het leven wat moeilijker te maken.	7.25
341	En vervolgens zitten we met de gebakken peren, als mensen een huurwoning proberen te krijgen.	6.66
342	En vervolgens zien dat de huren razendsnel stijgen, omdat het aanbod daarvan opdroogt.	11.33
344	En wij zouden graag zien dat er wat meer op de lange termijn en wat meer in het algemeen belang gedacht wordt.	3.94
346	Maar als je nou een eerlijk, het eerlijke verhaal, een reëel verhaal.	3.88
347	Wat zou nou logisch zijn, los van de samenstelling van het nieuwe kabinet?	18.01
349	Want dat is altijd een ding, en daar gaan ze een haasje over doen.	4.12
350	Roept er eentje, roept er honderdduizend en de andere honderdtwintigduizend.	5.2
351	Precies, nou dat vind ik ook een van de dingen die heel lastig is.	4.12
352	Want om nou heel eerlijk te zijn, ik denk dat wij niet echt goed weten hoe we dat aanbod van woningen, hoe we dat echt flink omhoog kunnen krijgen.	5.05
353	Wij weten allerlei manieren om bepaalde groepen te bedienen.	3.65
354	Maar wij hebben, en dat geldt niet alleen voor Nederland, dat geldt eigenlijk wereldwijd.	10.21
355	Wij hebben geen trucje achter de hand, of een beleidsmaatregel waarmee we zeggen, nou als we dat invoeren, dan gaat ineens het aanbod razendsnel omhoog en dan gaan de prijzen dalen.	5.61
357	En wij moeten ons niet verbeelden dat we dat in Nederland nu heel snel voor elkaar gaan krijgen.	4.7
358	Is er trouwens, nu we toch ons vergelijken met de omliggende landen, is er wel een land of misschien een stad, waarvan u zegt, daar zouden we toch eens met extra interesse naar moeten kijken?	6.23
359	Nou, meestal komt er altijd een Scandinavisch land dan, hè?	21.84
363	Nou, met de sociale huursector, dat die daar zo goed is en dat mensen voor heel weinig heel mooi kunnen wonen.	5.0
364	Alleen, dat is een heel, ja, het is nauwelijks te vergelijken met wat wij hier hebben gedaan, uiteindelijk met de woningmarkt.	5.27
365	Want daar hebben de corporaties niet de woningen verkocht, dus het is, ze hebben heel lang in een portefeuille, hebben ze die.	10.4
366	Dus het is een lastige vergelijking, het is een mooi voorbeeld.	4.21
369	Wij hebben ook een veel grotere sociale sector dan Wenen op dit moment heeft.	52.51
370	Daar gaat het om ongeveer 20 procent, terwijl wij in de buurt van de 40 procent nog steeds zitten, ook nadat er sociale huurwoningen zijn verkocht.	31.22
371	Dus ja, Wenen is misschien in bepaalde opzichten een mooi voorbeeld.	6.08
372	Maar qua omvang van de sociale sector is Nederland nog altijd gigantisch.	66.2
373	Ik ga het nog één keer aankomen, we gaan echt alle tiende punten langs.	3.36
374	Ik vind het trouwens fascinerend dat als mensen zo'n actieplan maken, dat ze altijd op tien punten precies uitkomen.	4.71
375	Maar één ding wil ik er toch bij voorbaat al even uithalen.	3.62
380	Ja, nou we hebben gezegd eigendomsneutraal woonbeleid.	46.91
381	Dus dat het verschil tussen kopen en huren in fiscale behandeling, dat die teruggeschroefd moet worden.	6.96
383	We zijn dat al in gang aan het zetten in Nederland sinds 2013.	8.04
384	Wordt er aan de hypotheekrente aftrek gesleuteld, is die al ingeperkt.	54.07
385	Dat is een beetje tot stilstand gekomen en wij zeggen pak dat weer op.	3.74
387	Dus ga niet meteen rigoureus, maar ga kijken bij de duurste woningen met de hoogste hypotheek.	4.1
393	Voor de hogere hypotheek zijn ook mensen die dat kunnen betalen.	22.81
394	Dus ga daar sleutelen aan die hypotheekrente aftrek.	4.74
397	Het maximeren van het tarief is nu al aan de orde natuurlijk.	4.11
399	Dus je krijgt maar een hypotheekrente aftrek voor 1,2 miljoen hypotheek.	16.35
401	En zo schroeven we hem langzaamaan terug tot een redelijk niveau.	3.52
402	En zo raak je niet de starters, of de beginners op de woningmarkt, de eerste kopers.	3.8
403	Maar zo ga je wel langzaamaan, in ieder geval grote klappen maken, denk ik, in die hypotheekrente aftrek.	4.13
406	En eigenlijk snap ik ook wel het subsidiëren van eigendom wel.	4.52
407	Ik ben het er wel mee eens dat het misschien niet eerlijk is naar de huurders toe.	4.45
408	Maar goed, je weet dat als mensen een huis in bezit hebben, dat hebben ze ook het allerliefste.	4.02
412	Ja, nou, je raakt het in die zin kwijt, omdat het, misschien zeg ik het verkeerd, het is minder toegankelijk voor minder mensen.	4.07
414	Wij denken dat de huizenprijzen behoorlijk zijn gestegen doordat de hypotheekrente aftrek er is.	40.34
416	En de huizenprijzen in Nederland zijn heel sterk verbonden met de leennormen.	78.4
417	Dus als wij de hypotheekrente aftrekken, als we daar een eind aan maken, dan kunnen mensen minder lenen.	66.2
418	Ja, maar het is natuurlijk wel een samen We zouden verwachten dat de huizenprijzen dan ook wel wat naar beneden zouden komen.	6.32
419	Maar u, laat ik even dat we elkaar even goed begrijpen.	3.73
420	U bericht, het is goed voor de huizenmarkt als we hem uiteindelijk helemaal afbouwen.	14.0
423	En om even duidelijk te maken hoe groot die is, stel je voor dat voortaan de huurders allemaal de betaalde huur af kunnen trekken van hun belastbaar inkomen.	6.76
425	Nou, dat is ongeveer de subsidie die wij aan kopers geven, die hun huis financieren met een hypotheek.	7.17
428	Toch dan over dat maatschappelijke belang van eigendom.	5.96
429	Ik bedoel, het is als je een huis bezit, dan heb je toch meer binding met de wijk waarin je woont.	7.71
431	Je bent toch meer, ja, mensen vinden het prettig om de plek waar ze wonen, omdat dat van hun eigen is, dat ze iets hebben.	4.58
434	Je had je tot twee dagen geleden nog bij het bouwverantwoordelijke gebiedsontwikkeling.	4.07
437	Maar er zijn ook heel veel sociale huurders die heel erg verbonden zijn met hun leefomgeving en hun woning.	20.48
439	Ja, er zit in die zin verschil tussen dat mensen ook bereid zijn misschien wel om meer voor hun buurt te doen.	4.84
440	Maar ik denk eigenlijk niet dat dat echt in de praktijk ook zo is.	4.17
441	Ik denk dat dat juist door het gelijkwaardig te gaan behandelen, je ook voor huurders veel meer kansen creëert om echt met hun omgeving betrokken te zijn.	4.95
442	En er is natuurlijk ook een economie die vraagt om een dynamiek in de woningmarkt.	6.19
443	En als je alleen maar via koop dat wil realiseren, dan gaat dat gewoon verder vast.	4.8
444	De argumenten zijn ijzer sterk en ik ben het er helemaal mee eens in die zin.	3.99
446	Er is niet zoveel economisch onderzoek wat bevestigt dat de eigenaars van woningen echt een veel sterkere binding aan de wijk.	44.4
449	Er is wel onderzoek wat bevestigt dat kopers wat anders in het leven staan en anders zich gedragen op de arbeidsmarkt meer vermogen opbouwen.	64.55
450	En uit woononderzoeken blijkt ook dat mensen het liefst een koopwoning willen hebben.	9.27
452	Mensen willen ook wel andere goederen graag hebben en die gaan we ook niet onmiddellijk subsidieën.	4.9
453	De subsidie is nooit goed, want je hebt de jubelton gehad natuurlijk.	10.63
457	Maar met de jubelton hebben we gezien dat de huizenprijzen door het dak gingen.	11.22
459	Maar ik begrijp wel bij een politici De jubelton was dat je dus met de erfenis ging.	5.01
460	Precies, dus dat je belastingvrij een ton kon krijgen.	7.62
462	Ja, die kochten dan een huis, want je mocht dat inzetten voor je eigen woning.	28.82
463	En dat betekende dus dat je veel meer kon bieden dan de anderen.	3.79
464	Nou, wil ik geen nostige dames in de politiek zeggen.	3.71
465	Want dat zou betekenen dat ik er de hele tijd naast zit.	4.13
466	Maar als je kijkt naar het H-woord Dan is de kans dat iemand dat in zijn verkiezenprogramma opneemt heel klein.	4.83
468	En als er wat aangebeurt, dan gaat niemand er in de campagne over praten.	4.53
469	En gebeurt het achter gesloten deuren in de formatie.	3.84
470	Dus de laatste, waarom je dat even op te zoeken was Dat balkenende, in de aanloop naar het restje van balkenende 4 Toen stond hij er heel slecht voor in de campagne.	4.63
471	En toen riep hij een paar dagen voor de verkiezingen Bij het CDA staat de hypotheek rent als een huis.	14.58
474	Dan kregen we Rutte 1 met die gedoofgestukjes van de PVV.	12.92
477	En bij Rutte 2 Daar heeft ook niemand in de campagne over gehad.	13.6
479	Dus als er al dat aan gebeurt Dan zal het achter gesloten deuren gebeuren in de formatie.	3.66
480	Ja, het is waar dat dat de vorige keer ook zo geweest is.	4.02
481	In 2012 was de nood economisch gezien wel heel erg hoog gestegen.	71.17
483	Dat is in de huidige situatie wat minder aan de orde.	4.17
486	Want voor dit soort pijnlijke maatregelen Heb je een echte noodsituatie in de urgentie.	4.5
487	Ja, maar als we om ons heen kijken In andere landen Daar is de hypotheekrente aftrek ook afgeschaft.	40.28
488	En daar is dat zonder heel veel politiek rumoer gebeurd.	3.85
490	En die andere landen hebben daar ook niet veel schade van ondervonden.	6.52
491	We hebben eigenlijk een beetje de kans voorbij laten gaan Toen de rente nog wat lager was dan nu.	4.72
495	Dat is een beetje het Ja, dat is de vraag bij deze verkiezingen.	3.79
499	Mag ik echt We gaan dan richting het nieuws in de reclame.	4.41
505	Ja, D66 komt met een plan om ook grootschalige woningbouwlocaties te gaan ontwikkelen.	66.61
508	Ja, daarom gaan we ze direct En wat ze opgeschreven hebben, we gaan ze punt voor punt direct langs.	3.48
515	Een aantal mensen aan de zijle hebben gezegd Zo kan het niet langer.	4.4
520	Luister naar een nieuwe aflevering van de podcast DOCS.	6.92
521	Bij mannen neemt het testosterongehalte na je 35ste af.	90.38
522	Afname van spierkracht, botontkalking, onvruchtbaarheid.	88.85
525	Boeheid, lusteloosheid, aanvallen van zweten en slaapstoornissen.	88.09
532	Stel een vraag over wat jou bezighoudt en wij geven dat antwoord.	4.08
535	Een Toyota rijd je nooit alleen voor jezelf, maar ook voor Die razendsnel uitgroeit tot een En net niet meer in de auto past.	19.63
536	Gelukkig kun je met Toyota Private Flexlease voor 15 euro extra per maand al na een jaar kosteloos overstappen op een groter model.	19.49
538	Bij Spexsavers vinden we dat iedereen goed moet kunnen horen.	7.26
539	Daarom vergoeden we uw eigen bijdrage voor één hoortoestel.	8.46
541	Stel, u heeft een basisverzekering bij Zilveren Kruis en u koopt twee hoortoestellen in categorie 4.	20.85
542	Dan betaalt u bij Schonenberg 329 euro eigen bijdrage en bij Spexsavers 165 euro.	7.25
548	Stap nu over op een nieuwe Toyota en ontvang tot maar liefst 2.500 euro bovenop jouw autotelex inruilwaarde.	20.3
550	NPO Radio 1 Negen uur, Jan van der Putten met het NOS Journaal.	6.21
551	De Israëlische regering wil heel Gaza militair bezetten, schrijven de Israëlische media.	75.55
552	Premier Netanjahu heeft de berichten nog niet officieel bevestigd, maar de Jerusalem Post schrijft dat hij het besluit al heeft genomen en meegedeeld aan zijn ministers.	13.83
553	Andere media houden nog een slag om de arm en noemen het een voornemen.	4.28
554	Volgens persbureau Reuters komt Netanjahu morgen samen met zijn kabinet.	21.84
555	Nieuwszender Kanaal 12 meldt dat de premier neigt naar het uitbreiden van het offensief in Gaza.	42.79
556	De komende maanden komen er 800 nieuwe opvangplekken voor asielzoekers bij.	59.04
557	Dat zijn er 1800 minder dan het COA aan provincies had gevraagd.	19.53
558	Vorige maand voegde instantie aan acht provincies om nieuwe opvangplaatsen, omdat ze niet voldoen aan de spreidingswet.	15.05
559	Waar de nieuwe opvangplekken zijn gevonden is niet bekendgemaakt.	12.78
560	Op dit moment heeft het COA voor alle asielzoekers een bed, maar de reguliere en de noodopvangplekken zitten al lange tijd vol.	83.56
561	Elon Musk krijgt bij Tesla een aandelenpakket van 29 miljard dollar.	41.28
562	Musk heeft herhaaldelijk gedreigd dat hij opstapt als hij bij Tesla niet meer te zeggen krijgt.	66.71
563	De bonus zou een poging zijn om hem nog twee jaar binnenboord te houden.	8.3
564	Vorig jaar ontstond ophef over een nog hogere bonus voor Musk van 50 miljard.	64.75
565	De spelers van de Britse voetbalclub Sheffield Wednesday dreigen met een staking, omdat ze niet of met vertraging worden betaald.	55.5
566	Dat heeft de selectie aangekondigd in een open brief.	10.68
567	Volgens de BBC staat de spelersvakbond achter het voorgenomen protest.	18.76
568	Al maanden zijn er problemen bij Sheffield Wednesday.	11.89
571	De selectie bestaat nu uit nog maar 15 voetballers.	10.28
574	Morgen droog en veel zon, later vooral in het noorden enkele buien.	6.18
584	En help zo, ook na je dood, kinderuitbuiting te stoppen.	62.23
585	Op deze manier geef jouw einde kinderen een toekomst.	6.46
588	Het verhaal achter het concert dat de wereld bij elkaar bracht.	5.29
589	Legendarische optredens zorgen voor een miljoenenopbrengst.	86.53
594	Kijk op terdesom.nl Ik doe het voor gezonde nieren voor iedereen.	4.22
597	Help je ons te blijven investeren in baanbrekend onderzoek naar nierziekten.	55.37
601	Vraag ons gratis magazine aan op nierstichting.nl Slash nalaten.	4.93
604	150 concerten op 90 bijzondere locaties in alle delen van de stad.	10.53
606	Bestel nu kaarten op grachtenfestival.nl Het kopen en verkopen van 7,5 miljoen tweedehands boeken heb je zelf in de hand.	6.19
608	BNL Haagse Lobby Martijn de Greven Goedenavond en welkom terug tot half tien zijn we bij u met WNL Haagse Lobby.	4.61
609	Het is een van de belangrijkste onderwerpen voor de kiezers.	4.07
610	Maar het is ook tegelijkertijd een heel moeilijk onderwerp om er politiek verschil op te maken.	4.49
612	Vaak zie je toch dat elke politieke partij voor zijn eigen gedeelte van het electoraat gaat.	5.22
613	Dat kan zijn voor de starter of juist meer seniorenbewoner.	7.26
615	Want als we voortekenen niet bedriegen zien we vele partijen voorsorteren op dat belangrijke dossier.	5.21
618	En de kamer met het rapport aanpakken voor het woningtekort in de nieuwe kabinetsperiode.	39.88
621	Nou dat is een heerlijk aantrekkelijk aanbod voor veel politieke partijen.	4.54
622	We hebben twee van deze auteurs hier aan tafel te zitten.	4.7
624	Zij was tot een paar dagen geleden nog directeur gebiedsontwikkeling bij Bouwfonds Gebiedsontwikkeling.	6.39
626	Hij is professor real estate economics aan de Vrije Universiteit Amsterdam.	7.46
627	En vermelderswaardig is ook dat hij in 1988, jawel, promoveerde hij.	6.03
629	En hij promoveerde op de woningmarktanalyse aan de VU.	11.72
630	Meneer Rauwendaal, is het nog een beetje actueel dat proefschrift van u?	5.46
631	Ja, dat ging over discrete keuzemodellen voor de woningmarkt.	27.94
646	Je vertelde al de debatten, Ariane, die jij gevolgd hebt.	5.29
648	In plaats van te reageren en echt te debatteren met elkaar.	5.56
649	En nu willen we de tweede half uur echt gebruiken voor dat tienpuntenplan van jullie.	3.53
650	En die wil ik eigenlijk puntgewijs even met jullie doorlopen.	3.83
654	Dus we hebben valkuilen en structurele maatregelen.	3.77
655	Dus het is een tienpuntenplan waarbij een deel valkuilen zijn.	4.11
656	En een aantal zaken die structureel verbeterd moeten worden in het systeem in Nederland.	4.27
657	En een daarvan is dat we veel te cyclisch aan het opereren zijn.	5.64
659	Als de prijzen de pan uitreizen, gaan we subsidies geven.	12.74
662	Gaan we allerlei dingen doen, waardoor eigenlijk de vraag gestimuleerd wordt.	4.4
664	Dus wij zeggen, pas nou op met maatregelen die heel mooi en leuk klinken voor de kiezer.	3.82
665	Maar die op de lange termijn de problemen alleen maar groter maken.	4.62
667	En dat niet de pieken en de dalen in de productie de komende jaren gaan toenemen.	4.36
668	Maar dat we gewoon stabiel gaan produceren en de lijn naar boven inzetten geleidelijk.	4.04
669	Dus of het nou goed gaat met de economie of minder goed gaat, dat zou eigenlijk geen enkel invloed moeten hebben op het beleid.	5.53
671	Je zou er een beetje op bij moeten sturen, maar niet zo rigoureus als we doen en als we gedaan hebben.	4.02
672	Ook in de crisisjaren zijn daar flinke maatregelen genomen waar we eigenlijk nu nog met de gebak peren zitten.	9.81
674	Ja, nou de wet betaalbare huur, dat is echt een voorbeeld hiervan.	13.74
675	Dat is, nou ja, het ging niet goed met de woningmarkt.	18.65
676	En toen werd er bedacht van laten we het reguleren, de huurmarkt.	31.92
677	En nou ja goed, want dat klinkt heel goed, wet betaalbare huur.	5.49
680	Nou ja goed, vanaf het begin af aan hebben experts al gezegd van dit moet je niet doen.	11.18
681	Je moet nu niet gaan reguleren, want dan krijg je schaarste.	12.13
682	En dan krijg je, ja wordt het probleem alleen maar groter.	4.84
683	Dus je zegt eigenlijk gaat het over dat je eigenlijk gewoon inkomenspolitiek bedrijft met vastgoed toch?	20.36
686	Nou, het gaat over maatregelen opleggen die de markt eigenlijk verstoren.	5.33
687	Waardoor je dus nog meer schaarste creëert in tijden.	5.95
690	Wat je nu ziet is dat er huurwoningen onttrokken worden aan de markt.	26.3
691	Die worden voor het grootste deel omgezet in koopwoningen.	41.99
692	Dus dat is wel handig voor de mensen die een koopwoning willen hebben.	4.44
693	Maar voor de mensen die op huren zijn aangewezen, en dat zijn de middeninkomens.	3.94
694	Dat wordt over het algemeen beschouwd als een groep die nogal in de knel zit op de Nederlandse woningmarkt.	8.07
696	Want de huren van de nog overgebleven vrije sectorwoningen, die gaan heel erg omhoog.	39.17
697	En door de huurregulering gaan de huren dus niet meer omhoog.	13.33
698	Maar blijft de schaarste bestaan en komen er ook geen nieuwe woningen bij.	23.41
699	Integendeel, woningen worden onttrokken uit de markt.	68.05
700	Dus je maakt het er niet echt beter op voor de huurders.	7.57
701	Het is precies zoals voorspeld ook, ook dat nog eens.	4.06
703	Voor de maatregelen waar precies van tevoren wordt gezegd, als je dat doet, gebeurt dat.	4.55
705	En er wordt daar eigenlijk weer een soort nieuwe maatregel bij bedacht om dan de uitwas weer aan te maken.	6.25
706	En degene die dan zeggen dat dit gaat gebeuren, die wordt dan verketterd.	4.77
713	Nou ja, daar heeft het ook alles mee te maken natuurlijk.	4.04
714	Wij hebben kort geleden het voorstel gezien om de sociale huren te bevriezen voor twee jaar.	17.39
715	En vervolgens waren er allerlei deskundigen die de bezwaren daartegen breedvoerig uitkwamen leggen.	4.37
716	En vervolgens is de maatregel weer van tafel gegaan.	3.6
717	De wet betaalbare huur zou ook een voorbeeld kunnen zijn.	24.38
720	Eerst hebben we geprobeerd heel veel beleggers naar Nederland te trekken.	9.46
725	Ja, hij reisde naar het buitenland om daar beleggers aan te trekken.	12.25
726	En de afgelopen jaren hebben we een volledige koerszwenking gezien van 180 graden.	58.12
727	En nu worden de buitenlandse beleggers zo ongeveer van de Nederlandse woningmarkt afgejaagd.	32.75
730	Sorry, nu gaat Mona Keijzer weer naar de Exporeal, de internationale vastgebeurs in München.	6.36
732	Zijn wij trouwens even tussendoor, zijn wij aantrekkelijk voor een buitenlandse beleggers?	6.37
735	Nee, er zijn juist investeerders uit de grote fondsen zijn hun geld aan het terug aan het trekken.	40.76
736	Omdat zij geen vertrouwen hebben in de Nederlandse politiek.	22.58
743	Mag ik daar dan ook de conclusie bij trekken dat ze op zich in de kern misschien wel geïnteresseerd zijn?	6.6
745	Nou, in de tijd van minister Blok waren ze wel degelijk geïnteresseerd.	4.77
746	En ik weet ook dat er buitenlandse beleggers zijn geweest die bij het ministerie verschillende keren hebben gepraat.	8.68
747	Om te zeggen van ja, als jullie die nieuwe maatregelen allemaal gaan invoeren, dan is het voor ons niet meer interessant.	4.3
751	Want nogmaals, het is niet één partij die de schuld verkrepen.	4.38
752	Want volgens mij doen ze het eigenlijk allemaal bijna.	4.46
754	Dus dat je dan eigenlijk, dus ik krijg zo'n minister, ik krijg er zo'n rapport op z'n bureau.	4.56
755	Die weet, op korte termijn boek ik misschien succes.	3.82
756	Als in de huurbevriezing iemand kan net blijven huren.	31.8
758	En dan denkt hij dan, nou ja, eerst dit probleem oplossen en dan zien we het daarna wel weer.	3.81
760	Ja, dat vraag je misschien wel aan de verkeerde, want wij zitten niet.	4.22
763	Dat er gewoon over en weer standpunten gezonden worden.	4.83
764	Ja, zo gaat het ook wel in de politiek op dit dossier.	10.26
766	Wij hebben het vooral over maatregelen die de nieuwbouw, de toevoeging van woningen.	5.96
768	En niet de bestaande voorraad verduurzamen en funderingsproblemen aanpakken.	5.86
769	Dus er zijn veel grotere problemen nog op de woningmarkt.	28.87
770	Maar ons stuk gaat specifiek over hoe kunnen we dat tekort terug schroeven.	7.1
772	U heeft dus tien punten, we gaan ze allemaal langs lopen.	4.94
773	Maar ik wil het ook over het punt hebben wat er niet in staat.	4.15
775	Als ik dan vaak van die debatten moet leiden, dan hoor je natuurlijk heel vaak zeggen.	4.32
777	Als we die omlaag schroeven, dan kunnen we pas echt bouwen.	6.14
779	Het is veel meer dat er gestandardiseerd moet worden.	5.03
780	Dus dat je niet in elk project of in elke gemeente aparte regeltjes hebt.	4.77
783	Duurzaamheid, omgaan met klimaat, type bouwmaterialen die wel en niet gebruikt mogen worden.	12.59
784	En ga niet per gemeente daar je eigen beleid op maken.	16.07
794	Ja, dan hebben we het voornamelijk over de hypotheekrenteaftrek.	10.72
796	Hij heeft het mooi opgeschreven, maar het staat er toch echt.	4.07
799	Wat wij dus op de lange termijn voorstellen, is om die hypotheekrenteaftrek helemaal af te schaffen.	4.82
801	Die moeten eerst belasting betalen over hun inkomen.	22.11
804	Dat ze niet de kosten die ze moeten maken voor hun eigen woning.	9.45
806	Dat ze die eerst kunnen aftrekken van hun belastbaar inkomen.	22.65
810	En dat moet dus ook in de portemonnee te merken zijn.	3.91
811	En wij vinden dat huurders daar evenveel van moeten merken dan kopers.	6.84
812	Als ze in eenzelfde woning zitten en als ze hetzelfde inkomen hebben.	26.48
814	Nou aanvulling ook op wat we hier ook mee bedoelen.	3.85
815	Is dat verhuurders en bouwers van nieuwe koopwoningen.	22.51
816	Dus dat ook de partijen in de markt gewoon gelijkwaardig behandeld worden.	4.12
817	Niet één een voordeel heeft ten opzichte van de ander.	6.02
819	Wie heeft er een voordeel ten opzichte van de ander?	6.27
828	Kun je daar ook niet veel Nou ja ze hebben en een maatschappelijke opdracht.	4.2
831	Maar wilt u dat dan Ik begrijp niet even wat u allemaal gelijk wilt trekken dan.	3.72
832	Nou we willen in ieder geval dat het speelveld transparant wordt.	4.05
833	En het speelveld voor iedereen ook even goed bereikbaar.	4.25
834	Dus het gaat niet alleen over de huurder en de koper.	5.13
836	Die niet allemaal op dezelfde manier behandeld worden.	6.6
837	De corporaties die willen nu ook voor middenhuurwoningen.	18.47
840	En daar zijn de marktpartijen eigenlijk niet heel blij mee.	3.94
841	Want dan worden ze direct concurrenten van de marktpartijen.	7.63
843	Maar als marktpartijen zeggen we kunnen dat niet Sommetje niet rondmaken met goedkope middenwoningen.	9.22
845	Nee, het is meer dat de corporaties het voor goedkoper kunnen krijgen.	8.91
847	Waardoor de marktpartijen eruit worden geconcureerd.	3.68
848	Ze eigenlijk niet meer En dan zeggen de corporaties wel de koek is groot genoeg.	4.27
849	Maar er is ook Ik begrijp het punt van eerlijke concurrentie.	3.81
851	Maar ik probeer even naar het punt toe dat als er situaties zijn Die voor een private partij niet rendabel zijn.	4.07
856	Maar er zijn andere regels voor corporaties dan voor particuliere beleggers.	6.99
859	Wij zeggen wel in ons plan Ga die corporaties ook tegemoetkomen met vennootschapsbelasting, ATAT.	15.35
860	En ook gewoon de WSW-borging op middeldure huurwoningen.	23.49
865	Dus wij zeggen ook van Nou, ga ook gewoon zorgen dat die corporaties veel meer kunnen investeren.	5.53
867	Veel te groot eigenlijk voor alle partijen in Nederland.	6.13
868	Maar daarvan zeggen dus ook de internationele partijen ook wel van We zijn er hier niet blij mee.	6.88
870	Omdat nu ook zo ongeveer de helft van de betaalbare woningen Die moeten koopwoningen worden.	8.45
871	En de investeerders die investeren in huurwoningen.	66.76
872	En als de corporaties een nog grotere gedeelte gaan oppakken van de huurwoningen Dan blijft er eigenlijk niks meer te investeren over voor die pensioenfondsen.	19.24
874	Ja, ik denk dat je heel goed kunt verdedigen dat woningcorporaties Een specifiek segment van de markt verzorgen voor de lagere inkomensgroepen.	5.36
875	En dat ze daar ook best wat voordeel voor mogen genieten.	4.23
877	Daar gaan die private investeerders zich toch niet in begeven.	8.3
878	Maar voor zover ze zich op de markt begeven Waar ze direct concurreren met private partijen Dan moet er wel een gelijk speelveld zijn.	3.9
879	En dan moet je niet de ene partij een voordeel gunnen Wat je niet aan de andere partij gaat.	4.66
880	Als het toch om precies dezelfde woningen gaat Voor precies dezelfde huurprijs Dan kan je best beargumenteren dat Nou ja, dat kost ze ook lekker.	4.64
881	Dat is dus een uitspraak van Brussel, om het maar zo te zeggen Met verstrekkende gevolgen.	5.46
885	In het verleden zijn er ook al regels vanuit Brussel uitgevaardigd.	6.68
886	Waardoor de sociale huursector Minder toegankelijk werd voor mensen met een middeninkomen.	79.74
887	En dat is een van de achtergronden van de problematiek Waar we nu nog steeds mee zitten.	4.18
889	Die aan de ene kant geen toegang hebben tot de sociale sector.	19.71
890	En aan de andere kant een inkomen hebben Wat het problematisch maakt om een woning te kopen.	22.04
893	Wij subsidiëren de mensen in een sociale huurwoning.	32.56
902	Er is ook een brief van de demissionaire minister Over een grondfaciliteit van 390 miljoen.	11.77
908	Een activiteit die heel veel gemeentes bezig hielden Tot de vorige crisis.	6.52
911	Om daar vervolgens een woonwijk of ander vastgoed op te reageren.	5.89
912	Veel speculanten hebben natuurlijk om zo'n gemeente al heen gekeken.	6.78
915	Gemeentes hebben dat in het verleden juist zelf ook veel gedaan.	10.28
917	Maar de gemeentes zijn 2010, 2012 in de vorige crisistijd zijn daar massaal uit teruggetrokken.	14.2
918	Want die hebben gemerkt dat het niet zonder risico is grondbeleid.	9.65
921	Maar zijn een hele belangrijke partij in onze ogen.	3.86
923	Dat gemeentes een grotere positie nemen in gebiedsontwikkelingen.	14.89
925	Dus bladgezegd, daar moet Den Haag geld naar die gemeentes overmaken.	19.9
926	Zodat die gemeentes met een dikere portemonnee grond mee kunnen doen in dat hele proces.	7.46
927	Zodat dat niet alleen aan marktpartijen of aan speculanten zal zien.	3.92
929	Want de gemeenten willen zelf ook natuurlijk de marktprijs voor de grond hebben.	13.26
931	Ik doe wat onderzoek met mensen van Kadaster naar nieuwbouw van woningen.	5.41
932	En wat we zien is dat als de grond voor die nieuw te bouwen woningen in handen van de gemeente is, dat de grondprijzen wat lager zijn.	32.6
933	En dat ook de woningen over het algemeen wat sneller tot stand komen.	5.03
936	Maar dat zijn toch wel heel opvallende bevindingen.	4.17
937	Maar ik zit even, jullie hebben daar waarschijnlijk overgeven.	3.62
938	Maar deze schaarse in de woningmarkt, die is natuurlijk al jaren nu bezig.	6.12
939	Ik mag aannemen dat een gemiddelde speculant al lang heeft toegeslagen.	3.69
940	Dus je moet dan iets eigenlijk terug gaan, ik probeer het even meten.	3.58
941	Dus je moet misschien iets terug gaan kopen waar je dus afstand van hebt gedaan als gemeente.	4.61
942	Het gaat niet per se over posities die gemeentes in het verleden hadden.	5.22
943	Maar het gaat veel meer over de mindset die bij gemeentes verdwenen is.	4.79
944	Om gewoon mee te ondernemen in dat proces van gebieden ons.	4.3
946	Want dat staat toch als grondprijs gewoon in je begroting?	13.68
951	Maar met de huidige krop op de arbeidsmarkt, is dat toch een vrij risicoloos project?	11.92
953	Op de arbeidsmarkt, dat is nog een extra uitdaging.	5.91
954	En dan hebben we allerlei regeltjes waar we aan moeten voordoen voordat we een bouwvergunning hebben.	4.24
955	Dus de kopers zijn er wel, of de huurders, of de partijen die willen investeren.	5.44
956	Maar de hele procedure om van dat eerste moment af tot de sleutel in het slot van je woning te komen.	4.11
959	Komen ze er ook nog even op hoe we dat kunnen inkorten.	4.15
960	Ik wil naar de Ik wil er niet over aanpassen, want het grondwit hebben we net gehad.	3.54
964	Ja, nou de huishoudens die geven over het algemeen wel duidelijk aan door hun betalingsbereidheid wat ze willen.	7.29
965	Maar er zijn ook allerlei partijen in de markt die zeggen van nou je moet vooral op de starters gaan letten.	3.56
967	En dan zie je dat bijvoorbeeld de oudere woningen die in het verleden gebouwd zijn in de jaren negentig.	9.35
968	Dat die toch niet zo makkelijk af te zetten waren in de markt.	3.94
969	En dan kun je proberen om dat nog allemaal wat verder te gaan fine-tunen.	3.84
970	Om die oudere mensen zo ver te krijgen dat ze hun woning verlaten.	53.18
971	Maar als je kijkt, en dat heb ik gedaan, naar de woonbeleving van mensen en de woontevredenheid.	3.54
972	Dan zie je dat ouderen over het algemeen wat tevredener zijn dan jongeren over hun woning.	48.3
974	Dan komt dat vooral omdat ze in woningen zitten die over het algemeen toch wel wat zijn aangepast aan de behoefte van de oude dag.	9.06
975	Ik heb zelfs gemeenten gesproken waar mensen fulltime bezig zijn om per bejaarde naar de volgende deurbel te gaan.	13.81
976	Om die mensen stap voor stap geleidelijk aan vertrouwen te winnen.	4.52
978	Vrij vertaald al praten ze dat huis uit te krijgen.	6.66
980	Want als jij zeer senior bent is op die leeftijd nog van woonomgeving veranderen een enorme kuf.	10.87
982	Dus waarom zou je daar zo veel energie in steken terwijl er partijen genoeg zijn op de woningmarkt die zo geld willen neertellen voor woningen die je kunt bouwen.	10.01
987	Om die daar uit te krijgen en dan jonge gezinnen erin te krijgen.	8.13
989	Maar we hebben ook heel veel eenpersoonshuishoudens of tweepersoonshuishoudens.	5.94
992	En dat kunnen best hele kleine woningen zijn die we in hoge dichtheden kunnen realiseren.	4.25
995	Maar is het dan vaak commercieel aantrekkelijker om juist het andere te doen?	11.61
998	We op zich bouwen en ontwikkelen we wel volgens wat mensen willen.	5.5
999	Daar houden we als ontwikkelaars altijd heel vroeg in het proces al rekening mee.	4.93
1000	Maar wat wij hier ook mee bedoelen is dat je niet voor een eerste generatie alleen maar bouwt.	4.23
1002	Dus niet alleen die ouderen die in een veel te grote woning wonen.	25.89
1004	Dat die ook door kunnen verhuizen naar een volgende woning.	13.95
1005	En dat je zo ook woningen vrijspeelt die heel betaalbaar zijn.	11.73
1007	Dus niet alleen die nieuwbouwwijken volzetten met eerste kopers.	6.47
1009	Anders krijg je een opstopping van mensen die in een starterswoning blijven zitten.	26.07
1011	Dat wat je ziet in de markt waar de grootste vraag naar is.	4.19
1014	En het is inderdaad zo dat die wat langere verhuisketens veroorzaken.	9.93
1015	Want de mensen die zo'n luxe nieuwe woning betrekken.	20.08
1018	Dus die maken een woning vrij als ze daar naar heen verhuizen.	66.79
1020	Maar de nood die je waarneemt van mensen die moeilijk aan een woning kunnen komen.	13.96
1022	En als je dus zegt van nou ik ga een korte klap proberen te maken.	3.82
1027	Economen zijn geneigd om te zeggen van nou kijk vooral naar de koopkrachtige vraag.	43.28
1029	En dan moet je eigenlijk ook ervoor zorgen dat die subsidies dus niet de heleboel verstoren.	12.34
1030	Maar wat willen mensen echt betalen voor hun woning?	31.53
1033	Hou dus met die nieuwbouw ook rekening met die bestaande voorraad.	4.31
1036	En pas een beetje op met alleen maar hele kleine starters appartementen programmeren.	3.42
1040	Tussen wat mensen zouden willen en wat ze daadwerkelijk kunnen betalen.	4.09
1043	Wij willen natuurlijk ook in de grote steden dat daar mensen met een niet al te hoog inkomen.	16.98
1045	En dat kunnen we alleen maar doen door tegen die markt in te gaan.	4.29
1046	En te zeggen van nou dan willen we toch een kwotum hebben van 30% zeg maar.	4.47
1051	En op een of andere manier moet het toch betaald worden.	5.41
1052	In een eeuwige discussie hebben we ook debat dat we roepen rechtse partijen.	6.15
1053	Dan moeten die die sociale huur, dat percentage die moet omlaag.	13.57
1058	Verschrijd is inmiddels iedereen het wel over eens dat 30% sociaal wel prima is.	49.58
1065	Maar toch nog even uniformeer, vereenvoudig en matig sectorale eisen.	3.75
1069	En ook de minister, de demissionaire minister, heeft hier al aanzetten voor gegeven.	11.0
1071	Is een soort aanpak die Nou ja, dat is goed dat u dat even zegt.	4.1
1072	Want voordat de luisteraar misschien denkt, god, dit is contraire op het Haagse beleid.	4.84
1073	Eigenlijk is de hele sfeer van wat jullie opgeschreven hebben, is eigenlijk in grote lijnen, is het helemaal niet zo gek wat er nu gedaan wordt.	4.05
1080	Maar pas op met dat zichzaggen en dat cyclies investeren in die woningmarkt.	8.48
1081	En ga gewoon structureel werken aan een hoge productie.	4.88
1084	In plaats van, heel erg, het als markt te benaderen.	4.42
1088	Ariane had het net even in het begin over de politieke partijen die maar met standpunten heen en weer gaan.	3.71
1089	Terwijl ik denk, als we het benaderen als een voorziening die voor iedereen is.	4.43
1091	Ik zie omweg van de tijd moet ik even een klein beetje temp maken.	3.58
1094	Koppeling van het huurbeleid aan het armoedebeleid.	27.58
1097	Wat eigenlijk zeggen jullie, als ik het een beetje kort samenvat, is hou op met de woningmarkt te gebruiken voor inkomensbeleid.	7.13
1098	Dus als we bestaansrechten kunnen, bestaanszekerheid is net een heel belangrijk punt geweest.	4.75
1099	En er wordt heel vaak in die woningmarkt gekeken hoe we mensen of kunnen verlichten of belasten, toch?	15.29
1100	En daar moet u helemaal mee ophouden, zegt u meneer Rona.	4.8
1101	Ja, we hebben in Nederland een systeem van huurtoeslagen.	64.25
1102	En dat kunnen we heel goed gebruiken om mensen met een laag inkomen een betaalbare woning te laten krijgen.	10.97
1103	Maar als we de huren zelf te laag maken, dan wordt het heel erg moeilijk om nog nieuwe woningen financieel rond te krijgen.	12.64
1105	En daarom zeggen we, dat inkomensbeleid moet je loskoppelen van het huurbeleid.	12.37
1106	Dus je moet de huren zodanig laten zijn, dat het voor die woningcorporaties nog te doen is om nieuwe woningen te bouwen.	7.13
1107	En ook voor investeerders in het particuliere deel van de woningmarkt.	5.75
1108	Dus u zegt eigenlijk, deze mensen die dus een dunne portemonnee hebben, die moeten op een andere manier een tegemoetkoming krijgen, maar niet vanuit hun woning.	21.74
1113	Ander punt is, en dat is wat mij bijna ook wel een samenvattende is, er zit veel wantrouwen.	4.13
1114	Tussen gemeenten, provincies, bestuurslagen en die woningbouwers.	8.06
1115	En wat er ook nog bij speelt, is dat er in de afgelopen jaren heel veel deskundigheid op ambtelijk niveau weggekocht is door de grote bedrijven.	10.27
1118	Ik hoor gewoon die bezicht achteraan, dus kom er maar in.	3.44
1120	En het zou inderdaad helpen als er wat meer eenheid was tussen alle partijen die samen de woningbouw moesten.	7.16
1121	moeten verzorgen en ook wat meer gevoel van urgentie.	5.12
1124	Als je aan elkaar laat zien welke marges je pakt en waar je wint zit en hoe je die denkt te verdienen.	6.14
1125	Dat de ander het weet in plaats van hoeft te schatten.	5.38
1131	Maar er moet nu echt werk van gemaakt worden om hier ook op te investeren en te zorgen dat het gaat gebeuren.	4.84
1132	Dat is dat parallel plannen waar je het net over had.	4.06
1133	Wat eigenlijk heel makkelijk is door versnelling te behalen als mensen bij elkaar gaan zitten en over het probleem gaan praten.	8.65
1136	Zijn jullie een beetje goed gemust over wat er gaat gebeuren met de verkiezingen?	5.66
1141	Als mensen nog uw expertise willen inzetten dan kan dat gewoon.	4.66
1143	Ik dank u hier in de studio voor het aanwezig zijn en uw bijdrage.	3.52
1146	En dan heb ik hier, ik vergeet me, Ariane Manduzai.	4.43
1151	En zo meteen hier op deze zende langs de lijn omstreken met de collega's Sander de Kramer en Robert Meder.	3.76
1152	Voor nu, dank voor het luisteren en heel graag tot volgende week maandag.	3.53