De Afspraak op Vrijdag 🇧🇪

_id	6524d6ed73a2920595de86b8
url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/de-afspraak-met-ivan/2023/de-afspraak-met-ivan-d20231006
datetime	2023-10-06 20:35:00
description	In ‘De afspraak op vrijdag’ van 6 oktober heeft Ivan De Vadder Vlaams parlementslid Gwendolyn Rutten (Open VLD) te gast, samen de chef politiek van Het Nieuwsblad Hannes Heynderickx en professor politicologie Stefaan Walgrave (UA). Ze hebben het over het advies van de Raad van State in het stikstofdossier, de ‘foute uitspraken’ van Conner Rousseau over de Roma-gemeenschap en politieke herverkaveling.

 

Statements

idx	statement	score
0	Het is vrijdag, en dan overlopen we in 'De afspraak' altijd de politieke week.	0.04
1	Vandaag doen we dat met Vlaams Parlementslid Gwendolyn Rutten, met politiek journalist Hannes Heynderickx en met politicoloog Stefaan Walgrave.	0.04
5	U bent deze week in het nieuws gekomen met het menopauzeverhaal dat u bracht met een opiniestuk daarover.	0.1
8	Ik had er lang over getwijfeld, maar nu ik een week verder ben, heb ik de juiste beslissing genomen.	0.07
11	Beleidsmatig zijn er nog heel wat stappen te zetten, zowel informatief als curatief.	0.11
16	Het is niet alsof dat onderwerp nog niet aan bod is gekomen.	0.07
17	Er zou ervan schrikken hoeveel keer ik de redactie kreeg: ik wist helemaal niet wat de perimenopauze is.	0.09
20	Er is dus echt nog werk aan de winkel, ook op het vlak van beleid.	0.03
21	Als je kijkt naar absenteïsme op het werk, het aantal burn-outs, er is zelfs een link met dementie, stellen wij ons soms de vraag: hoe kan het dat we zulke hoge cijfers hebben en zoveel betalen aan langdurige arbeidsongeschiktheid?	1.19
22	Als je natuurlijk oogkleppen op hebt de wereld enkel door een mannenbril bekijkt, kan je het probleem nooit oplossen.	0.3
23	Af en toe moet je door de bril van een vrouw kijken.	0.07
30	De dagelijkse aansturing van de politieke redactie en onze redacteurs, ik beslis welke stukken we maken of niet maken, waar we op de site op inzetten, enzovoort.	0.16
32	Betekent dat dat je de hele tijd achter een bureau zit of ben je ook nog ter plekke als politiek journalist?	0.06
36	Maar bijvoorbeeld de persconferentie van Conner Rousseau, daar ga ik dan naartoe.	0.08
42	Zowel politiek als de media moet goed die oefening maken: hoe evolueren we mee met de samenleving?	0.04
44	We zetten stappen naar TikTok, naar Instagram... De visie van een jong iemand heeft echter iets bij te brengen.	0.04
45	De visie van een jong iemand heeft echt iets bij te brengen.	0.03
46	En als het over politiek gaat, is dat des te belangrijker.	0.03
48	Er is onderzoek bekendgemaakt over de verkiezingen van 2019, waaruit blijkt dat jongeren, de 'first time voters', die toen voor het eerst gingen stemmen, significant anders stemden dan de rest van de bevolking.	97.74
50	Klopt, maar je ziet ook dat ouderen anders stemmen dan de gemiddelde leeftijd.	8.03
51	Je ziet dus dat leeftijd wel degelijk een verschil maakt.	0.02
53	Vroeger was links vooral aantrekkelijk voor jongeren, en nu blijkt dat omgedraaid te zijn.	0.14
54	Het is altijd een beetje moeilijk voor 'first time voters' omdat we die ook gebruiken als onderzoek doen naar toekomstig stemgedrag.	0.04
57	Dan is het moeilijk om te weten hoe ze in de toekomst zullen stemmen.	0.04
58	Door het feit dat we in 2024 zoveel nieuwe kiezers zullen hebben, door de verlaging van de kiesleeftijd, zitten we met een grote onzekere factor die een extra verrassing zouden kunnen opleveren.	0.12
59	We weten niet hoe ze zullen reageren en op welke partij ze het makkelijkst zullen stemmen.	0.05
60	We kunnen onze steekproef niet heroverwegen op basis van vorig stemgedrag, want dat was er niet.	0.2
63	Dat betekent dat elke peiling die je tussen nu en verkiezingen zult zien verschijnen, een grotere foutenmarge zal hebben.	0.04
65	Een persconferentie terwijl heel nieuwsminnend Vlaanderen naar de tv-journaals zat te kijken.	0.12
66	En bovendien ook nog eens vanuit het café waar Vooruit-voorzitter Conner Rousseau zijn misplaatste uitspraken heeft gedaan.	0.05
67	Een rechter in Dendermonde heeft de publicatie van een artikel en de uitzending van een reportage over Vooruit-voorzitter Conner Rousseau verboden.	0.07
68	Een artikel van de pers tegenhouden, dat gaat toch ver?	0.03
69	De rechten van verdediging en een eerlijk proces belemmeren, dat gaat ook ver.	0.02
71	Geef me een paar dagen de tijd, en ik kom direct terug bij u. Op basis van wat ik zelf ervaren heb, op basis van wat ik hoor bij omstanders en klanten die er waren, is er voor niemand iets aan de hand.	0.17
72	Ik heb mijn beklag gedaan over individuen die buurten teisteren met overlast, zwerfvuil, intimidatie.	0.05
73	Ik heb daarbij foute uitspraken gedaan over een aantal mensen van de Roma-gemeenschap.	0.05
74	Ook al was het dronkenmanspraat, ook al was het grappend, wat heel duidelijk op de beelden te zien is, het was fout.	0.09
75	Ik heb een fout gemaakt en ik wil me daar oprecht voor excuseren.	0.02
79	Een persconferentie in het café waar de feiten zich hebben afgespeeld?	0.05
82	We kregen de uitnodiging iets meer dan een uur op voorhand.	0.04
83	We hadden ook niet echt een andere keuze dan daarop in te gaan.	0.03
86	Ik denk dat hij van zichzelf denkt dat hij redelijk stevig in zijn schoenen staat, en dat ook wou laten blijken aan de buitenwereld.	0.03
87	Ik durf hier een persconferentie te geven, op de plaats delict.	0.02
89	Hij heeft de dagen ervoor heel veel kritiek geuit op de media.	0.05
90	Hij dacht: ik ga nu live in de journaals, zonder dat iemand mij kan tegenspreken, een eigen boodschap rechtstreeks naar de kiezer brengen.	0.02
91	Dat is iets wat we bij Conner Rousseau vaker zien terugkomen.	0.06
93	Denk aan het filmpje rond zijn coming-out, waarvoor hij Eric Goens uitnodigt.	0.05
94	Een hele resem interviews na de seponering... Maar is het dit keer gelukt?	0.02
96	In de dagen daarvoor heeft hij veel kritiek geuit op de media, maar de berichtjes die hij stuurde met de korpschef werden gelekt.	0.06
98	Achteraf in de analyses werd er dan gezegd: Conner Rousseau heeft duidelijk een fout gemaakt.	0.04
100	Ik denk dat hij nu de regie een beetje verloren is, in tegenstelling tot voordien.	0.03
101	Het is wel heel duidelijk iemand die heel erg controle probeert uit te oefenen, en op die manier een aantal zaken achter zich wil laten, via die controle.	0.02
104	Het in de verf zetten van bepaalde dingen, en niet communiceren over andere dingen.	0.03
105	Zoveel mogelijk proberen de aandacht te trekken met de dingen waarin je sterk bent, en de aandacht af te leiden van de dingen waarin je zwakker bent of fouten hebt gemaakt.	0.03
106	Dat is gewoon de essentie van wat politici proberen te doen, maar adverteerders ook.	0.03
108	Mevrouw Rutten, is het dat wat politici proberen te doen?	0.04
109	Want dan krijg je het verhaal van sms'en tussen een politicus en een korpschef.	0.15
112	Het is natuurlijk wel zo dat het beeld altijd sterker is dan het woord.	0.04
113	Als je het concept 'dronkenmanspraat' wil vormgeven, dan doe je dat misschien best in een café, want dat beeld roept effectief die associatie op.	0.03
115	Als het over politieke communicatie gaat, dan zijn beelden ongelooflijk belangrijk.	0.03
117	Het frame dat het op café was en dronkenmanspraat is, is op die manier kracht bijgezet.	0.1
118	Maar je krijgt doorbrekende elementen zoals sms'en met de korpschef.	0.04
119	Dat ontsnapt dan toch aan de controle van de politicus?	0.05
122	Als ik het goed begrepen heb, heeft hij eerst de burgemeester gecontacteerd en heeft de burgemeester hem dan rechtstreeks naar de korpschef gestuurd.	0.04
123	Ik denk dat je als politicus in zo'n geval altijd moet weten dat de indruk kan ontstaan dat je politieke druk probeert uit te oefenen.	0.03
124	Daar moet je je te allen tijde van bewust zijn, vind ik zelf.	0.02
125	Dat is nog los van de grond van de zaak, waar ik niet bij was.	0.06
126	Ik heb niks van die dingen gelezen of geen beelden gezien.	1.37
127	Ik vind het moeilijk om me uit te spreken over de grond van de zaak.	0.03
128	Je moet opletten dat je niet de indruk wekt dat je je macht gebruikt.	0.04
131	Ik denk dat Conner Rousseau hier iets te ver is gegaan in het micromanagen van zijn eigen imago, het beeld dat van hem wordt opgehangen, door inderdaad direct na de feiten met de korpschef contact op te nemen.	0.04
132	Je voelt dat hij heel hard de controle probeert te behouden.	0.02
133	Het publicatieverbod tegen DPG Media over de reportage, waaruit nu eigenlijk blijkt dat ze gewoon uit het pv geciteerd hebben, die citaten kloppen, is toch wel heel vergaand.	0.24
134	Ik denk dat we een redelijk autoritair kantje van Conner Rousseau hebben ontdekt, waarin hij toch wat twijfel zaait over de geloofwaardigheid van de media, en ook over de geloofwaardigheid van het politiekorps en het werk dat die mensen voeren.	0.03
135	Hij heeft het gisteren nog met zoveel woorden gezegd.	0.04
136	Hij trekt in twijfel waarom er elf dagen na de feiten pas een pv is gemaakt.	0.06
137	Hij spuit een beetje mist over de media, hij noemt het een heksenjacht tegen hem, en over de rol van de gerechtelijke politie.	0.05
139	Door het feit dat je zoveel controle wil uitoefenen... Dat is natuurlijk niet aangenaam voor de media.	0.03
141	Conner Rousseau zat in een onaantastbare fase, en dat is nu niet meer het geval.	0.06
142	Door die gerechtelijke uitspraak voelden veel media zich op hun tenen getrapt, alsof hij dingen probeerde verborgen te houden.	0.14
143	Het effect op lange termijn is dat hij een meer... Argwanende media?	0.05
148	Ik denk dat dat aan het parket zal zijn, aan de rechter.	0.03
150	Dat hangt niet zozeer af van wat Gwendolyn Rutten vindt.	0.03
151	Ik heb daar mijn idee over, maar ik besef dat ik een politica ben, en dat ik een politieke tegenstander ben.	0.08
152	Wat ik daar persoonlijk van vind, zal altijd een beetje lijken alsof ik dat politiek probeer te recupereren of te vergoelijken.	0.03
153	Mag ik toch een tweet van uw partijgenoot en minister van Binnenlandse Bestuur, Bart Somers, voorlezen?	0.04
156	En Bart is ook de minister die bevoegd is voor Gelijke Kansen.	0.06
158	Dat is ook zijn mening en zijn recht om dat uit te spreken.	0.18
159	Alleen denk ik dat mensen zelf verstandig genoeg zijn om deze situatie in te schatten en er een oordeel over te vormen.	0.03
160	We stonden er ook niet bij, maar je voelt aan alles dat dit niet oké is.	0.06
161	Alleen weet ik niet of het nu helpt dat iedereen, om politiek correct te zijn, over elkaar gaat vallen om dat te veroordelen.	0.04
163	Dan krijg je het politieke spel bovenop het politieke spel.	0.04
165	Het is niet omdat politici reageren dat je de facto in een politiek spel zit.	0.03
167	Als je de uitspraak van Conner Rousseau gaat ontleden... Hij zegt letterlijk dat de politie de matrak moet gebruiken.	0.19
170	Ik weet niet welke uitspraak dan wel racistisch zou zijn.	0.06
175	Ik kan begrijpen dat je problemen hebt met individuen of met een situatie in een straat.	0.03
176	Als je mensen gaat wegzetten als 'bruine mannen' en bovendien nog eens oproepen om een matrak te gebruiken, dan ga je heel, heel, heel erg uit de bocht.	0.03
177	Maar wat de definitie betreft van de gevolgen die eraan moeten gegeven worden, daarvoor hebben we het gerecht en het parket.	0.2
180	Wat ik wou zeggen, is dat ik een beetje moeite heb als de politiek zelf de moral high ground probeert te zoeken.	0.03
182	Maar er zitten in elke partij, ook in de mijne, mensen die op dat vlak al eens uit de bocht zijn gegaan.	0.06
186	Ik denk dat mensen wel zien dat ze hun eigen gedacht kunnen maken en dat dit fout is.	0.03
190	Als het over individuen gaat, is het volgens mij geen racisme.	0.04
191	Als het over het wegzetten van een groep is, gaat het wel over racisme.	0.04
192	Als Conner Rousseau spreekt over mensen, concreet over een bepaalde groep, dan gaat het over individuen, en niet over de Romagemeenschap in het algemeen.	0.28
196	De meest pertinente vraag gisteren kwam van Pieterjan De Smedt, die vroeg: Stel dat deze uitspraak was gedaan door Tom Van Grieken, hoe had u dan gereageerd?	0.04
199	Maar hij heeft dat zelf ook gezegd, dat het een foute uitspraak is.	0.09
201	Ik denk dat heel wat progressieven meteen zouden zeggen dat het heel racistisch is.	0.03
209	Ik til ook heel erg zwaar aan het feit dat je oproept om geweld te gebruiken.	0.03
210	Zeker als je leiding geeft in een stad, en aan het hoofd van een politiekorps staat, weet je in welke moeilijke omstandigheden die mensen werken, hoe moeilijk het is om orde en kalmte te bewaren.	0.05
211	Zelfs al hebben zij het monopolie op geweld, zij moeten een extreme controle aan de dag kunnen leggen om een situatie onder controle te krijgen.	0.03
212	Als je vanuit de politiek het signaal geeft dat er eens goed op kloppen gaat helpen, is het hek snel van de dam.	0.03
213	Er is een theorie die zegt dat de partij hier wel bij zal varen, want hij zegt dat veel mensen denken.	0.11
217	Conner Rousseau is met zijn fameuze Molenbeek-uitspraak op migratie naar rechts opgeschoven.	0.07
218	Of in ieder geval in de symboliek, misschien niet in de feiten.	0.03
220	Ik zeg niet dat het bewust gebeurd is als strategie, maar het lijkt me niet uitgesloten dat hier geen electorale gevolgen van zijn.	0.07
222	Je ziet ook dat hij eigenlijk niet echt gas terug neemt.	0.06
224	Maar hij blijft wel staan achter de inhoudelijke kritiek op de Romagemeenschap in Sint-Niklaas.	0.17
226	Tot driemaal toe zegt hij dat het gaat om het zwerfvuil, intimidatie... Het is niet zo dat dit geen partijstandpunt is in Sint-Niklaas.	0.07
227	Hij zegt gewoon: Ik heb er een foute uitspraak over gedaan.	0.06
228	Het is gewoon een verlenging van de Molenbeek-uitspraak, alleen merk je nu, foute uitspraak of niet, dat de retoriek die Conner Rousseau achter de schermen hanteert heel dicht komt bij een uitspraak die ook een Vlaams Belanger zou doen.	0.19
229	Opnieuw: je mag geen hele groep mensen veroordelen voor het gedrag van enkelen.	0.05
230	Maar als burgemeester kan ik me best voorstellen dat je in een wijk problemen hebt, en weet waaraan die toe te wijzen zijn.	0.05
232	Maar je moet het wel kunnen benoemen als er in een bepaalde straat andere gewoontes en andere mores heersen.	0.05
233	Als het over huisvuil gaat, is dat dikwijls het geval.	0.12
234	Anderen weten dat je huisvuil buiten zet op de dag dat het wordt opgehaald.	99.55
235	Heel vaak zijn er situaties, ook met mensen van Roma-afkomst, die dat niet weten en waar er echt een huisvuilprobleem is.	0.14
238	Is die boodschap niet sterker wanneer je dat niet in een dronken bui zegt?	0.05
241	We hebben het ook niet graag als Vlamingen allemaal als pedofielen worden weggezet.	0.05
243	Dus mag je ook geen ganse groep Roma wegzetten, want dan ben je heel verkeerd en stigmatiserend bezig.	0.05
244	Ik ben er wel voor om de problemen te benoemen en oplossen.	0.02
245	We doen nu alsof Conner Rousseau... Ik ga al lang genoeg mee om me nog te herinneren dat Louis Tobback het had over vluchtelingen als meeuwen op het stort, en dat Yves Desmet, notoir links commentator, vond dat hij over 'kutmarokkaantjes' mocht schrijven.	0.16
246	Dus de gevoeligheid om dingen te zeggen is ook aan de linkerzijde geëvolueerd.	0.06
250	Er is een verschil tussen partijvoorzitter en een minister.	0.08
251	Een minister moet kunnen rekenen op de steun van de regering.	0.04
253	Een partijvoorzitter moet alleen verantwoording afleggen bij zijn eigen partij.	0.07
254	Zolang zijn partij het in de peilingen goed blijft doen, denk ik dat de gevolgen hiervan zo goed als niks zijn.	0.04
256	De Jongsocialisten in Gent hebben het vertrouwen opgezegd in hem.	0.05
257	Ja, maar het is zowat de enige deelorganisatie van Vooruit.	0.13
258	Ik heb geen enkele Vooruit-politicus het heel scherp horen veroordelen.	0.06
259	Ze zeggen dat ze niet akkoord gaan, maar Conner Rousseau is onaantastbaar binnen de partij.	0.06
260	Eigenlijk is Conner Rousseau een beetje de partij, er is al de rest wat ondergeschikt aan hem.	0.05
261	Hij heeft de partij uit een dal getrokken en zet goede resultaten neer in de peilingen.	0.07
262	De kans dat ze Conner Rousseau nu gaan afvallen, is klein.	0.06
264	Je kan moeilijk in een debat, bijvoorbeeld over racisme... Daarin heeft hij toch heel weinig nog te zeggen?	0.04
265	Maar dat is ook niet waarop Conner Rousseau zich profileert.	0.14
268	Ik denk dat we een beetje willen dedouaneren wat migratie betreft en zeggen: Wij zijn niet zo links als jullie denken.	0.03
269	Maar voor de rest communiceren ze er veel te weinig over.	0.03
270	Vooruit zal niet uitpakken met migratiestandpunten tijdens de campagne.	0.03
271	Laten we dan eens kijken naar een opvallend debat in Gent aan het begin van het academisch jaar voor de studenten politicologie van professor Carl Devos.	0.04
272	Een debat met vier partijvoorzitters, maar geen enkele centrumpartij was uitgenodigd.	0.06
275	En gelet op hun positie en de evolutie van hun partij in peilingen, is de kans groot dat deze vier heren ook na juni volgend jaar nog iets te zeggen zullen hebben.	0.03
276	Al deze partijen, van N-VA tot PVDA, besturen op een of andere niveau.	0.05
278	Allemaal zijn ze al samen in bed gedoken, om samen te regeren.	0.09
284	Het is niet mijn schuld dat alle traditionele partijen naar rechts opgeschoven zijn.	0.03
287	Ik denk dat er in Vlaanderen een soort CSU nodig is zoals in Beieren: een grote, dragende partij die maatschappelijk conservatief is, economisch liberaal is en die vooral in staat is een institutioneel akkoord te maken.	0.05
288	Zegt u dan dat dat met de N-VA moet zijn, of is dat iets dat naast N-VA kan bestaan?	0.05
289	Dat kan het karakter krijgen van een soort 'rifondazione', een soort herstichting, van alle krachten van het centrum tot centrumrechts.	0.09
290	Het probleem van te veel schadelijke stikstof lijkt veel groter Professor, het was een opvallende setting, hè?	0.06
291	Twee partijen aan de linkerzijde, maar aan de uitersten, aan de rechterzijde de twee uitersten, en niemand in het centrum.	0.09
293	Het is een soort voorafname van wat velen zeggen dat bij de verkiezingen van 2024 zal gebeuren.	0.11
294	Je hebt opnieuw een sterke linkse partij, Vooruit, dan heb je radicaal links.	0.13
295	Aan de rechterzijde hadden we al langer een sterke N-VA, met de challenger op rechts, het Vlaams Belang.	0.11
301	Als ik keek naar het applaus in de zaal, zag je wat we op dit moment in de peilingen zien, namelijk een hoge score voor de extremen, ook terugkomen in het publiek onder die Gentse studenten.	0.23
306	Ik vond het eigenlijk wel een goede afspiegeling van de samenleving.	0.03
307	Hoe pijnlijk is het dat Open VLD, een partij in twee regeringen die de premier levert, daar niet bij is?	0.15
310	Maar als ik het goed begrepen heb, was het nog maar vorig jaar dat Alexander De Croo er helemaal alleen mocht staan.	0.24
311	Dus je moet dat wel een beetje met een korrel zout nemen.	0.04
312	Al kan je het zonlicht niet ontkennen: er is een sterke kracht richting een tweestromenlandschap, links versus rechts.	0.04
313	De centrumpartijen hebben het moeilijk, maar ik denk dat ze altijd nodig zullen blijven.	0.02
315	Als ik Bart De Wever hoor zeggen dat hij een sterke CSU wil maken, maatschappelijk conservatief en economisch recht, ben ik het daar al niet mee eens.	0.04
317	Ik ben liberaal, ik ben maatschappelijk progressief.	0.07
321	Maar zou het kunnen dat u een van de weinigen bent die daar niks te zoeken heeft, en dat al de rest opschuift?	0.05
323	Liberalen zijn per definitie maatschappelijk progressief.	0.05
324	Als het over ethische thema's gaat, hebben wij een track record om dat te verdedigen.	0.22
325	Bij N-VA merk ik dat ze, als het gaat om euthanasie bij dementerenden of abortus, op de rem gaan staan, en nu bij de pedofiele zaken in de kerk op de rem gaan staan.	0.14
327	Ik respecteer dat, maar dat is niet mijn overtuiging.	0.03
328	Maar zou het kunnen dat degenen met uw overtuiging eindigen onder de kiesdrempel?	0.05
329	En dan zullen we als een feniks opnieuw rechtstaan.	0.04
330	Want ik ben er echt van overtuigd dat er ook een publiek is van mensen die zeggen: In mijn privéleven en in de manier waarop de samenleving organiseren, ben ik progressief en vind ik persoonlijke vrijheid belangrijk, en in het economische vlak vind ik vrijheid van ondernemen belangrijk.	0.14
335	Is het optimisme terecht, of zou het kunnen dat centrumpartijen zoals Open VLD of CD gewoon verdwijnen in ons politieke bestel?	0.05
336	Het zou kunnen dat ze het een tijdje heel lastig hebben.	0.03
337	Maar in Nederland zit de nieuwe vedette van dit moment pal in het centrum.	0.03
339	Daar zie je nu in het centrum opnieuw een grotere partij opduiken.	0.05
340	Natuurlijk is het een probleem voor de middenpartijen als ze weinig ideologisch profiel hebben.	0.04
345	Die partijen sluiten ook compromissen, dat zit in hun DNA.	0.05
346	En als kiezers een duidelijk standpunt willen, een profilering, zijn die partijen niet aantrekkelijk.	0.03
347	Er is een fundamenteel probleem met de centrumpartijen, maar in een land zoals het onze, om een land bestuurbaar te maken... Stel je voor dat je die grote rechtse partij krijgt.	0.03
350	De bestuurbaarheid hangt af van centrumpartijen die een soort pivot zijn in het partijlandschap en soms op links en soms op rechts kunnen regeren.	0.14
351	Om regeringen mogelijk te maken in ons land en in Vlaanderen, heb je op dit moment centrumpartijen nodig.	0.08
353	Dat betekent dat je het kiesstelsel hervormt en dat je een meerderheidskiesstelsel krijgt.	0.16
354	Dan gaat ofwel rechts ofwel links per definitie de meerderheid hebben.	0.14
356	Maar zolang je die nodig hebt, zijn die spilpartijen belangrijk.	0.02
357	Een populair thema op dat debat in Gent was ook de relatie tussen partijen en politiek en burger.	0.03
358	Er werd vaak gewezen naar de centrumpartijen, dat zij er de schuld van zijn, want zij hebben nooit gedaan wat ze beloven en zij zijn degenen die slecht bestuurd hebben.	0.23
361	Waar ze te weinig rekening mee houden, is dat er extremen zijn die langs dat centrum slapend rijk aan het worden zijn, omdat de centrumpartijen continu met elkaar in debat gaan over de kleinste thema's.	0.05
362	Het viel mij op bij de jobbonus bijvoorbeeld, in de Vlaamse regering.	0.03
363	Eigenlijk is de Vlaamse regering het erover eens dat die er moet zijn.	0.05
364	Hoewel er bedenkingen te maken zijn bij de effectiviteit ervan, maar eigenlijk zijn ze het erover eens.	0.1
365	En dan zie je in de studio's Tom Ongena en Sammy Mahdi elk de jobbonus toch een beetje op hun eigen manier interpreteren en zeggen: Wij willen een jobbonus voor die, maar wij zijn tegen Open VLD, want wij willen die eigenlijk voor die.... Dat soort onderscheid tussen elkaar.	0.04
366	Veel kiezers kijken daarnaar en denken: waar gaat het nog over?	0.21
367	Misschien daarop inhakend denk ik, en dan kijk ik ook naar Nederland, dat er wel opnieuw ruimte komt voor saaie, vervelende politiek.	0.03
370	Als u mij saai en vervelend vindt, kan u denken dat ik dat hoop.	0.03
373	Die zal ook wel weten wie degenen zijn die aan politiek doen om de juiste redenen en wie er alleen maar in zit voor de showelementen.	0.03
374	Ik denk niet dat de centrumpartijen bloeden omdat ze hun beloften niet houden.	0.03
375	Ik denk dat centrumpartijen gewoon veel minder beloftes maken.	0.04
379	Dat zijn de radicalen die zeggen: Met ons wordt alles anders.	0.13
380	Centrumpartijen hebben de moed om te zeggen: Met ons wordt het een beetje anders.	0.09
383	Misleid... Op een moment dat je ontevreden bent over je leven en de politiek, ben je geneigd om in de grote beloftes van grote veranderingen te geloven.	0.06
384	De centrumpartijen hebben het moeilijk om het te beloven en doen dat ook niet.	0.06
385	Als je het partijprogramma van Open VLD of CD is dat geen revolutie.	0.04
386	Als je het partijprogramma van Vlaams Belang en PVDA bekijkt, is dat revolutie.	0.04
389	Ze hebben één groot punt: het land splitsen en confederalisme.	0.14
390	En daarin hebben ze werkelijk nog geen halve stap gezet.	0.06
391	Er is geen enkele staatshervorming ooit gerealiseerd met hulp van N-VA. Ik vind het dan wel iets te makkelijk om naar Open VLD en CD en te zeggen dat we onze beloftes niet zijn nagekomen.	4.63
392	Een groot deel van het probleem is ook dat de centrumpartijen niet meer echt in debat durven te gaan met de extremen, uit angst voor hun kiezers.	0.05
393	Met alle respect, maar daarnet had u het ook moeilijk om de uitspraken van Conner Rousseau als plat racisme te bestempelen.	0.03
394	Je ziet dat steeds vaker terugkomen, dat ze schrik hebben.	0.06
396	Als ik Vlaams Belang aanval, val ik die hele groep kiezers aan.	0.09
397	In het debat over de opvangcrisis krijg je centrumpartijen die continu in debat gaan met elkaar.	0.03
399	Ik heb nog niemand fors in debat zien gaan met Tom Van Grieken op dat vlak.	0.35
401	Wat dat betreft vond ik het debat in Gent een hoopgevend signaal.	0.02
402	Want je merkte in de zaal dat als Conner Rousseau en Bart De Wever ingingen tegen de extremen, en voor een stuk hun hypocrisie op een aantal thema's ontmantelden, ze wel een deel van het publiek achter zich kregen.	0.12
403	Dat moet een les zijn voor hen en andere centrumpartijen.	0.03
405	Ik heb net gezegd: Ik vraag me af of het publiek er een boodschap aan heeft dat politici over elkaar vallen in politieke correctheid.	0.04
406	Ik ben op geen enkel moment bang van het Vlaams Belang en ik denk dat mijn track record voor zichzelf spreekt.	0.04
407	Ik heb de avond van de verkiezingen, vorige keer en sindsdien, bijzonder consequent gezegd dat ik zelf, en wat mij betreft mijn partij, de fascisten nooit aan de macht zal brengen.	0.2
414	Dat wil niet zeggen dat je niet moet luisteren als er in een straat problemen zijn, als er vuil ligt, als er overlast is.	0.04
415	Je moet dat durven te benoemen en mag niet over politieke correctheid vallen omdat dan niet aan te pakken.	0.04
416	Dat gezegd zijnde: je moet niet iedereen met een andere huidskleur beledigen, want dat is complete onzin.	0.03
420	Als er een herverkaveling komt, zal het niet gebeuren met de fanfare op kop.	0.04
421	Dan krijgen we... Dan gaat de politiek zijn gangetje en ondertussen wordt er achter de schermen onderhandeld over een grote herstichting.	0.04
423	Het feit dat het met de fanfare op kop wordt gedaan, betekent dat het nergens op zal uitdraaien?	0.04
424	Dan denk ik dat het een rondje voor de tribune is, omdat het op die manier niet zal gebeuren.	0.03
425	Een herverkaveling zal ook niet door partijen gebeuren, maar door kiezers.	0.04
426	En bovendien na de verkiezingen en niet voor de verkiezingen.	0.11
427	Er zijn voor mij heel veel redenen om op dit moment geen herverkaveling te verwachten, of structurele samenwerkingen tussen partijen.	0.06
428	Die komen er niet voor de verkiezingen, omdat het ook heel onnatuurlijk is om het op dit moment te doen.	0.09
431	Als het gebeurt, zal het van onderaan naar boven komen.	0.03
432	Maar ik hecht ook veel weinig belang aan dat soort verklaringen, met de fanfare op kop inderdaad.	0.03
435	Ik zou er ook niet in trappen, niet ervoor en niet erna.	0.04
437	Als je het niet op voorhand van plan bent, moet je het achteraf ook niet stiekem doen.	0.03
440	Zijn partij staat zelf redelijk slecht in de peilingen.	0.08
441	Wel nog op 20 procent, maar ooit scoorden zij 30 procent.	0.06
442	Het is een appel aan parlementsleden van CD Wij hebben wel nog zitjes in het parlement na 2024, kom maar bij ons.	0.31
444	Dan kun je je partij een nieuwe naam geven als die nieuwkomers bij jou komen.	0.03
447	Dat partijen structureel gaan samenwerken en zich aan elkaar gaan verbinden, zoals socialisten en groenen gedaan hebben in Nederland, dat zie ik voor verkiezingen van 2024 niet gebeuren.	1.05
448	Laten we dan eens naar de stikstof- knoop van de Vlaamse regering gaan.	0.04
449	Een advies van de Raad van State haalde het stikstofdecreet onderuit en de vraag is hoe de meerderheid dit kan aanpakken.	0.05
450	CD N-VA wil op basis van de huidige methode gewoon doorpakken.	0.06
451	Het probleem van te veel schadelijke stikstof lijkt veel groter, nu het advies van de Raad van State daarover binnen is.	0.06
452	De Raad van State is namelijk bijzonder kritisch over het voorstel van decreet van de partijen N-VA en Open VLD.	0.04
453	Nog nooit was het advies van de Raad van State zo scherp en duidelijk.	0.31
454	Een advies over een decreet waarvan CD dat het vol fouten zat.	0.05
455	We staan eigenlijk wel redelijk dicht bij een oplossing.	0.03
456	En ik zou het bijzonder jammer vinden als we er de komende acht maanden niet in slagen om tot een oplossing te komen.	0.05
459	Ik zou graag weten van de Vlaamse regering met aan de ene kant de minister-president, en aan de andere kant minister Brouns: wat is het nu?	0.05
460	Vervolgens zullen we die voorstellen bespreken met een gemengde groep van regeringsverantwoordelijken en parlementsleden, om zo tot een gedragen oplossing te komen.	0.05
465	Mevrouw Rutten, hoe ondermijnend is wat nu gebeurd is?	0.05
466	De kritiek van de Raad van State voor niet alleen de regering, maar ons politieke bestel in het algemeen?	0.06
471	Je had op voorhand discussies die vooral gingen over het verschil in behandeling tussen industrie en landbouw.	0.03
472	Eigenlijk is die discussie wat aan de kant geschoven en weggezet.	0.04
473	Wat er ligt, is dat er vraagtekens geplaatst zijn bij de manier waarop Vlaanderen met deze problematiek wil omgaan.	0.11
474	Op zich is de Europese regelgeving redelijk duidelijk.	0.05
475	Die zegt: Je hebt natuur, beschermde natuur, en je moet die in goede staat van instandhouding brengen.	0.06
476	Om te weten of een project een vergunning kan krijgen, moet je dus gaan kijken of dat geen significant nadelige effecten heeft op die natuur.	0.19
477	Klinkt eenvoudig, alleen is dat in de praktijk heel erg moeilijk.	0.03
478	De regel is daar dat je dat dossier per dossier apart beoordeelt.	0.05
479	Je gaat kijken welke activiteit ze doen, welke stikstof die uitstoot, waar die neerkomt, welke fauna en flora daar staan, en dan ga je kijken of er impact is en wat de stand van dat natuurgebied is.	0.4
480	De regering, en daar stond ik ook achter, had ervoor gekozen om te zeggen dat je niet telkens individueel zo'n loodzwaar, dik dossier moet maken, want de regelgeving is al heel ingewikkeld en vergunningen zijn al zeer complex.	0.17
481	De regering zei: We gaan een makkelijke manier maken om vergunningen aan te vragen.	0.07
482	Een soort model waarbij we bepaalde vergunningsaanvragen vrijstellen van zo'n passende beoordeling.	0.12
483	Dan krijg je als het ware een verkorte, eenvoudige procedure waarbij je als ondernemer weet, of het nu in de landbouw of in de industrie is: als ik aan die voorwaarde voldoe, ben ik zeker dat ik mijn vergunning krijg.	0.16
486	De reden dat iedereen zo hard geschrokken is deze week, is dat er in het advies gezegd wordt: Die drempels staan niet wetenschappelijk vast, en er is wél een significante impact op de natuur, dus terug naar af.	0.16
487	Op negen maanden van de verkiezingen is dat een behoorlijke klap.	0.16
489	Je kunt zeggen: Open VLD en N-VA hebben dat dat ingediend.	0.07
490	Maar het meetmodel is gebaseerd op het akkoord van maart dat ook CD Alle partijen, de collectieve Vlaamse regering, staan hier met de billen bloot.	0.05
491	De Raad van State zegt: Jullie regelgevend werk deugt niet.	0.06
493	Je gaat inderdaad voor elk bedrijf en elk project apart moeten becijferen wat de concrete impact is op een natuurgebied.	0.09
494	Niet zoals de Vlaamse regering wilde doen, namelijk drempels voor het hele Vlaamse grondgebied toepassen, en als je daaronder zit, krijg je op de poef een vergunning.	0.04
495	De Raad van State heeft gezegd dat men beter moet doen.	0.07
497	Moet je zoiets niet aan experts overlaten, vraag ik mij dan af?	0.04
498	Is dit iets wat je nog in een politiek akkoord kan regelen?	0.05
499	Ik ben er grote voorstander van om dit politiek te regelen.	0.03
500	Experts kunnen zeggen wat het effect is van bepaalde maatregelen.	0.69
502	Dit gaat over de keuze tussen natuur, industrie en landbouw.	0.04
506	Experts kunnen adviseren, maar ik ben tegen een technocratie.	0.06
508	Die kun je achteraf belonen of straffen als je het er niet mee eens bent.	0.14
509	Een technocraat of een expert of professor staat volledig los van de democratie.	0.05
510	Maar de politieke besluitvorming is nu wel in zijn hemd gezet.	0.14
513	Dat betekent eigenlijk dat als er wetgeving gemaakt wordt, wij een juridisch orgaan hebben dat dat tegen het licht houdt.	0.12
514	Volgens mij is er geen enkele politicus, ik heb het toch niet gehoord, die het advies van de Raad van State heeft aangevochten of die zei: Die trekt op niks, waar bemoeien zij zich mee?	0.3
515	De N-VA heeft het wel weer gehad over activistische rechters.	0.05
519	De Raad van State zegt dat het juridisch broddelwerk is.	0.05
526	Als je kijkt naar vorig jaar, het stikstofdebat over de rode lijst.	0.16
529	Nu zegt de Raad van State inderdaad dat die lijst met piekbelasters ook niet goed in elkaar stak.	0.07
530	U heeft dat gezegd, maar uw partij heeft wel mee dat akkoord gemaakt.	0.07
532	De collectieve Vlaamse regering staat met de billen bloot.	0.04
534	Er zijn verschillende andere dossiers deze legislatuur.	0.04
535	Eindtermen voor middelbaar onderwijs: vernietigd door het Grondwettelijk Hof.	0.03
536	Zorgbudget voor personen met een handicap: ook vernietigd.	0.13
537	De Vlaamse regering moet echt aan introspectie gaan doen over haar regelgevend werk.	0.04
539	Wie zorgt voor het algemene belang en slaagt erin om al die groepen even goed te bedienen?	0.06
540	Ik heb in deze studio al eens gepleit om veel grondiger juridisch werk te doen.	0.07
541	Als ik kijk naar de Europese Commissie, maar ook in andere democratieën, daar heb je een veel betere juridische ondersteuning en moet je eerst weten wat juridisch kan voor je politieke akkoorden kan sluiten.	0.59
542	In de Vlaamse regering is het inderdaad zo dat men eerst een politiek akkoord sluit en daarna kijkt of men dat in de juridische regelgeving kan inpassen.	0.07
543	N-VA heeft dat verdedigd in het debat als een soort stappenplan.	0.05
544	Er zijn discussies gevoerd over het feit of je een volkstribune moet kunnen hebben en de politiek boven haar eigen wetten moet kunnen staan als ze dat nodig acht.	0.05
546	Als je wetten maakt, neem ik aan dat je weet welke wetten je maakt en dan moet je ze ook toepassen.	0.04
548	Het is net wel de politiek die het algemene belang voor ogen heeft.	0.03
549	Het is heel makkelijk om deze problematiek op te lossen als je zegt: Het is de natuur, en de natuur alleen en de natuur staat bovenaan.	0.04
551	Dan maak je een vergunningenkader waardoor er zo goed als geen enkele vergunning meer gegeven wordt.	0.08
552	Het is ook heel eenvoudig om te zeggen: De natuur kan ons geen fluit schelen.	0.03
553	We zetten er maar fabrieken bij en nog wat koeienstallen erbovenop.	0.11
555	Maar als je probeert, zeker in een dichtbevolkte, kleine regio als Vlaanderen, én natuur én landbouw én een haven, een luchthaven, welvaart en economie allemaal met elkaar te combineren, wordt het bijzonder moeilijk.	0.03
558	Het akkoord dat er was, wordt door de Raad van State volledig onderuit gehaald.	0.09
559	Dat advies zegt op twee punten dat er ten eerste geen wetenschappelijke consensus is.	0.07
561	Als de wetenschap as such er niet is om ons te zeggen of wat we doen wel klopt, moeten we eens nadenken of we het wel juist aanpakken.	0.04
562	En ten tweede, het geeft ook echt wel aan dat we, als het over natuur gaat, resultaten zullen moeten boeken.	0.03
563	Dat is het gevolg van wetgeving die we zelf gestemd hebben.	0.26
564	En het gevolg van wetgeving die vanuit Europa vertaald naar Vlaanderen op ons bord ligt.	0.04
568	Dit is een juridisch probleem, dat is in deze studio ook al gezegd.	0.04
570	Professor, speelt de manier waarop dit verlopen is?	0.06
571	Negen maanden voor de verkiezingen valt het helemaal in duigen.	0.1
572	Speelt dat mee in het politieke onbehagen, het wantrouwen tegen de politiek?	0.06
573	Men slaagt er niet in om dit tot een goed einde te brengen?	0.04
575	Maar je zou ook kunnen zeggen dat als je maatregelen neemt, je altijd bepaalde groepen treft die daar niet tevreden mee zijn.	0.04
576	Als er geen maatregelen zijn, worden die mensen ook niet gestoord.	0.22
577	Het heeft niet alleen met daadkracht te maken, maar ook met de afstand van de politiek die de mensen als heel groot percipiëren.	0.04
579	Je legt al die belangen naast mekaar, en zoekt het snijpunt.	0.1
582	Ik volg u erin dat je al die belangen op een rijtje moet zetten.	0.02
584	Maar op een gegeven moment moet je wel je positie kunnen verlaten om tot een akkoord te komen.	0.03
585	Maar niet het eerdere akkoord, dat juridisch broddelwerk is, maar een gedragen, juridisch robuust akkoord.	0.03
586	De Vlaamse regering heeft er de hele legislatuur tijd voor gekregen.	0.41
587	En nu lezen ze het advies van de Raad van State al elk op een eigen manier.	0.04
591	N-VA zegt: We gaan het huidige decreet een beetje aanpassen en daarmee komt het wel in orde.	0.06
592	Achterliggend ligt nog altijd het idee dat N-VA een vergunning voor Ineos en de industrie wil bekomen.	0.05
594	Maar zo blijf je wel kamperen op je eigen positie en gebeurt er finaal helaas niets.	0.06
596	De minister-president had veel moeite om te antwoorden op de vraag of het voor de verkiezingen nog mogelijk was.	0.11
597	Het moet lukken, want als we niks doen, wordt het alleen maar erger.	0.03
600	Maar ik wil nog eens herhalen dat die natuurgebieden ergens eind jaren 90 vastgelegd zijn.	0.1
601	Niemand had of weinigen hadden toen voor ogen wat de effecten vandaag zouden zijn.	0.41
602	Voor alle duidelijkheid: ik vind natuur heel belangrijk.	0.02
606	Maar hier gaat het over heel specifieke instandhoudingsdoelstellingen van planten, dieren, fauna en flora.	0.05
607	Je moet je ook afvragen of in de periode van de jaren 90 tot 2050 die doelstellingen wel haalbaar blijven.	0.05
608	Ik zal heel concreet worden: de aarde zal minstens met anderhalve graad opwarmen.	0.03
609	Heb je dezelfde habitat als het klimaat anderhalve graad warmer is?	0.41
610	Dus u wil de criteria voor die natuurgebieden ook in vraag stellen bij Europa?	0.05
612	Europa heeft ons de opdracht gegeven om dat te doen.	0.06
614	Ik vind dat je moet zeggen: De natuur moet erop vooruitgaan.	0.03
615	Maar je moet ook durven kijken of wat we willen, wel haalbaar is.	0.04
616	Ik zal heel concreet zijn: Als we morgen stoppen met stikstof uit te stoten, we doen dat helemaal niet meer, is het dan wetenschappelijk zo dat die natuurgebieden in perfecte staat van instandhouding geraken?	0.05
617	Als het antwoord nee is, want je hebt ook natuurbeheer nodig, als het antwoord is nee, want het klimaat verandert, dan moeten we misschien eens naar die doelstellingen kijken.	0.04
619	Eigenlijk wordt er teruggegaan naar de oorsprong en wordt daar het probleem aangepakt, waardoor de methode misschien wel kan werken?	0.18
620	Op zich zijn er niet veel mensen binnen de Vlaamse regering die die doelstellingen in vraag stellen.	0.17
622	Maar de manier waarop je daarnaartoe gaat, is wel cruciaal.	0.03
623	Je moet een evenwicht vinden tussen industrie en landbouw.	0.04
624	En ik zeg het nogmaals: je moet die twee met elkaar verzoenen in functie van de natuur.	0.06
625	En omdat iedereen op zijn eigen positie blijft zitten, kom je in een situatie terecht waarin een compromis gevonden wordt in een meetmodel dat juridisch niet robuust is.	0.22
627	Jullie moeten nu terug naar de tekentafel en van nul beginnen.	0.04
628	Als je nu ondernemer of landbouwer bent in Vlaanderen, heb je geen boodschap aan: de N-VA of CD hebben jouw belangen verdedigd.	0.06
629	Je wilt gewoon dat er zekerheid is om te ondernemen in de toekomst.	0.03
632	Ik denk dat zowel CD en Open VLD over hun eigen schaduw moeten stappen, anders gebeurt er niks.	0.04
634	Ik vind het ook belangrijk dat we dit maatschappelijke debat in zijn volheid voeren.	0.03
636	Het stond in geen enkel programma, het is in geen enkele studio aan bod gekomen.	0.31
640	Je hebt een luchthaven die de toegang is tot Europa.	0.08
641	Je hebt vergunningen en investeringen, bijvoorbeeld in de chemische cluster.	0.06
650	Maar de manier waarop wij het bereiken van die natuurdoelstellingen in regelgeving hebben omgezet, is een heel strak carcan waarvan het resultaat is dat we economisch, of het nu boeren of ondernemingen zijn, achteruitgaan of zullen stilstaan.	0.04
653	Ik ben niet bereid om voor versplinterde stukjes natuur her en der te zeggen: We zetten onze welvaart op het spel.	0.03
654	Ook geostrategisch gesproken vind ik dat welvaart een element moet zijn aan tafel.	0.03
655	Ik vind ook dat je dat aan Europa moet kunnen zeggen.	0.03
656	Het jammere aan de zaak is dat verschillende ministers als voorvechter van één bepaalde sector naar die verkiezingen willen trekken en misschien niet de politieke moed hebben om over hun schaduw heen te stappen.	0.04
658	Dat is het einde van deze 'De afspraak op vrijdag'.	0.08
659	Daarmee is weer een politieke week netjes neergelegd.	0.03
660	Zoals altijd dank ik mijn gasten voor hun deskundige hulp daarbij.	0.07
661	Gwendolyn Rutten, Hannes Heynderickx en Stefaan Walgrave.	0.04
663	Veel kijkplezier met de filmmarathon naar aanleiding van de 50e editie van Film Fest Gent.	0.27