De Afspraak op Vrijdag 🇧🇪

url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/de-afspraak-op-vrijdag/2024/de-afspraak-op-vrijdag-d20241018
datetime	2024-10-18 20:35:00
description	In ‘De afspraak op vrijdag’ van 18 oktober heeft Ivan De Vadder de viceminister-president van CD&V Hilde Crevits te gast, samen met socioloog Mark Elchardus en de hoofdredacteur van De Tijd/L’Echo Isabel Albers. Ze bespreken de resultaten van de gemeenteraadsverkiezingen, het systeem van volmachten en ze evalueren de opkomstplicht.

 

Statements

idx	statement	score
0	Het is vrijdag en dan overlopen we in 'De afspraak' altijd de politieke week.	0.02
1	Vandaag doen we dat met Vlaams minister Hilde Crevits, met socioloog Mark Elchardus en met de hoofdredacteur van de krant De Tijd en L'Écho, Isabel Albers.	0.01
9	Nee, uw ouders en een van uw schoonouders verloren.	0.05
10	Toch campagne kunnen voeren, blijven onderhandelen.	0.01
12	Ik heb geen campagne gevoerd, dat was ook onmogelijk, gelet op de situatie.	0.02
14	Maar het is wel... De partij heeft mij wel de kans gegeven om mee te onderhandelen, Vlaamse onderhandelingen.	0.19
15	Ik ben er heel dankbaar voor omdat het de kans gegeven heeft om echt dat regeerakkoord goed te kennen.	0.02
16	Dan zijn het de lokale verkiezingen gekomen, waar ik ook geen campagne heb kunnen voeren, maar ik ben wel heel, heel blij met de score.	0.03
19	Een absolute meerderheid van uw lijst, de cd Maar ook een goede persoonlijke score.	0.01
20	Een goede persoonlijke score en een fantastische score ook voor het luikje provincieraadsverkiezingen.	0.01
21	Maar natuurlijk, dat geluksgevoel... Je relativeert geluk, of geluk heeft een andere dimensie gekregen sinds vorige maand.	5.05
22	Dus het is altijd een beetje een beetje op twee wielen rijden.	0.01
23	Een beetje in mineur dan toch, de blijheid voor de verkiezingsoverwinning?	0.01
25	Het lukt mij niet om euforisch te zijn, maar ik ben wel intens gelukkig.	0.01
26	Ik heb verschrikkelijk veel sms'en gestuurd, ook naar onze lokale mandatarissen.	0.01
27	Zeer gelukkig met onze burgemeesters die het zo fantastisch gedaan hebben.	0.01
28	Die schepen, die militanten, die gemeenteraadsleden die verkozen zijn.	0.01
30	Maar het is anders dan het vijf jaar of zes jaar geleden geweest was.	0.01
35	Ja, MR en Les Engagés gaan alle twee vooruit, maar dat zal bij Georges-Louis Bouchez wel een beetje pieken.	0.01
36	Les Engagés, met Maxime Prévot, de voormalige christendemocraten, zijn de sterkste stijger.	0.01
37	Maxime Prévot haalt zelf in Namen ook een geweldige score.	0.02
38	Die is daar al, ik geloof sinds 2012, burgemeester, en hij versterkt die score nog.	0.02
39	Maar Bouchez zegt: Maar wij blijven de grootste partij.	0.01
42	Maar ja, in de politiek kan dat toch een beetje wringen.	0.01
43	Ja, je ziet ook dat ze in heel veel gemeentes samengaan, maar toch niet in alle.	0.03
44	Prévot heeft zelf gezegd: Ik ga mij niet 'scotcher au MR', ik ga me niet in elke gemeente zomaar vastklikken aan de MR. Ik laat mijn lokale mandatarissen vrij.	0.02
45	In Vlaanderen zien we een beetje andere dingen gebeuren.	0.01
46	Dan zag je deze week bijvoorbeeld Nijvel, Waver, waar Les Engagés eigenlijk tegen MR een coalitie hebben gevormd.	0.01
47	MR was de grootste, maar Les Engagés is toch ter linkerzijde een coalitie aangegaan en dat wrong dan wel een beetje.	0.02
48	Maar blijkbaar zijn de plooien wel gladgestreken en op federaal niveau zie je wel degelijk dat er nog altijd die tandem is van Les Engagés en MR. - Van die twee regeringspartijen.	0.6
54	Ja, hij heeft het vrij goed gedaan, zeker als men rekening houdt met het feit dat het toch een nieuwe partij is van bij de vorige verkiezingen in juni.	0.1
55	En ik denk dat hij nu in zes Brusselse gemeenten mensen heeft in d gemeenteraad.	0.01
56	Zijn hoogste score, misschien niet verwonderlijk, heeft hij behaald in Molenbeek, met bijna 15%.	0.04
59	In Jette heeft hij het niet zo goed gedaan vergeleken met de andere, want ik denk dat hij in een viertal van die gemeenten meer dan 10% van de van de stemmen heeft gehaald.	0.09
60	Hij heeft dat succes niet kunnen waarmaken in Vlaanderen.	0.36
61	De verklaring is misschien dat het in Vlaanderen de eerste keer was dat men hoorde van Team Ahidar.	0.03
62	Misschien ook wel omdat in Brussel Franstaligen voor hem stemmen en dat dat veel helpt.	0.01
63	En als men dat in Brussel bekijkt... Zijn succes situeert zich natuurlijk in die Brusselse gemeenten met een grote proportie bevolking met een migratieachtergrond, dat is uiteraard zo.	1.37
64	En dan ziet men dat er dan toch die competitie is tussen PTB-PVDA aan de ene kant en Ahidar aan de andere kant.	0.06
65	Daar waar de ene succes heeft, had de andere succes.	0.12
69	En men ziet ook waar dat publiek een alternatief heeft.	0.01
70	Iemand die ook zeer duidelijk opkomt voor mensen met een migratieachtergrond en die losstaat van de andere partijen, zoals Emir Kirin in Sint-Joost, daar doet Ahidar het slecht.	0.14
71	Emir Kir heeft met zijn Lijst van de Burgemeester een absolute meerderheid in Sint-Joost, en daar haalt hij daar 5% of zo.	0.04
80	Want de winnaar van de gemeenteraadsverkiezingen in Vlaanderen is verrassend genoeg de cd Ja, inderdaad.	0.02
82	De partij heeft meer absolute meerderheden dan in 2018 en is in meer Vlaamse gemeenten de grootste geworden.	0.03
85	De tweede grootste partij, de grootste stijger van deze verkiezingen.	0.02
86	Natuurlijk hadden wij graag meer gezien en een progressieve meerderheid in Antwerpen mogelijk kunnen maken.	0.01
88	Het lijkt wel op een rode bal door Vlaanderen en we zetten onze winst van juni gewoon voort.	0.01
89	Ik kan niet zeggen dat we tevreden zijn met het resultaat globaal in Vlaanderen.	0.01
90	De periode tussen juni en nu was eigenlijk veel te kort voor ons om de tendens te keren.	0.01
91	Ik zie ook vandaag dat wij op zeker 70 plaatsen de grootste partij zijn, dat wij aan zet zijn.	0.02
92	Op heel veel plaatsen waar wij in het verleden bestuurden, gaan wij erop vooruit.	0.01
93	Vandaag hebben de Ninovieters bewezen dat de stem van de kiezer sterker is dan het cordon sanitaire.	0.02
94	Op basis van wat ik zie en de kaart van Vlaanderen die mij werd voorgelegd, kan ik zeggen: We did it.	2.66
96	Ja, ik zei 'tot ieders verrassing' en u mompelde hier naast mij: Tot ieders verrassing?	0.01
97	Was het dan geen verrassing dat de cd Er was ook wel de hoop dat onze mensen het fantastisch zouden doen.	0.01
98	En ja, die wens en die hoop die je hebt, die is bevestigd.	0.21
99	Maar ik geef ook wel toe dat het de avond voor de verkiezingen voor iedereen nagelbijten was: wat zal er gebeuren?	0.02
100	Maar het resultaat heeft de stoutste verwachtingen overtroffen, dat geef ik wel toe.	0.05
101	Dus heel tevreden, en misschien zelfs een grotere vooruitgang dan eventueel ingeschat.	0.01
103	Ja, we hebben bijvoorbeeld in West-Vlaanderen tien extra volstrekte meerderheden.	0.01
104	Partijen waarmee we in coalitie waren op een aantal plaatsen, daar is het niet meer nodig, daar kunnen we nu alleen besturen.	0.02
105	Dus je ziet echt wel dat de mensen heel bewust gestemd hebben voor de mensen die ze lokaal vertrouwden.	0.2
106	Dat zijn heel vaak de mensen van cd Maar we doen het niet alleen.	0.12
107	Soms herleidt men ons tot de partij die het op het platteland goed doet.	0.01
108	Ik wil toch ook wel onderstrepen dat bijvoorbeeld in Genk, wij een monsterscore halen als partij.	40.66
109	We doen dat ook in Roeselare, we doen dat ook in Brugge.	0.02
110	Dus je voelt dat we niet alleen landelijk goed gescoord hebben, maar dat we ook in een aantal steden het heel goed gedaan hebben.	0.02
112	Als u een oorzaak zou moeten geven voor dat succes, wat zou u zeggen?	0.01
113	Wat me opvalt in lokale verkiezingen, en ik vind dat een gelukkig verschijnsel, is dat burgemeesters worden afgerekend op hun bestuur.	0.02
114	In tegenstelling tot ministers, die dikwijls worden afgerekend op hoe ze in de media verschijnen.	0.04
116	Dan is het niet zo verwonderlijk, vind ik, dat succes.	0.01
117	Want cd van lokaal bestuur, heeft tal van uitstekende burgemeesters, tal van equipes die die veel voeling hebben met de lokale bevolking, en ik denk dat dat beloond geweest is.	0.29
118	Dat hadden ze zes jaar geleden ook en ze hebben toen min of meer standgehouden.	0.01
119	Toen was er toch meer sprake van de gele golf, N-VA die op veel plekken de grootste werd.	0.03
120	Als je de provincie Antwerpen ziet en rond Antwerpen, had N-VA ook veel burgemeesterssjerpen.	0.01
121	Je ziet nu dat Bart De Wever het heel goed doet in Antwerpen-stad zelf.	0.16
122	Maar daarrond zie je eigenlijk dat cd Waar ik heel trots op ben, is dat wij er wel in geslaagd zijn als partij om wat men voorspelde, Vlaams Belang zal overal doorbreken, te stoppen.	0.06
124	N-VA was de grootste na de Vlaamse verkiezingen, maar nu?	0.03
126	Er zijn lokale besturen, denk aan Houthulst, waar de kranten schreven: dan wordt een volstrekte meerderheid voor Vlaams Belang.	0.02
127	Nee, wij hebben die volstrekte meerderheid, cd Ik vind het een historisch moment voor onze partij dat dit nu gebeurt.	0.05
128	Maar wordt dat een pluim die uw partij op haar hoed mag steken?	0.01
130	Dat doet mijn geloof in de democratie en in wat u zegt, goed bestuur, ook weer een stuk toenemen.	0.05
132	is een hart onder de riem voor dé cd Ja, want ze hadden het zelf niet zo rooskleurig ingeschat.	0.01
133	Nationale media focussen natuurlijk heel veel op grote steden.	0.01
134	Daar moet je wel zeggen dat cd het nog altijd heel moeilijk heeft.	0.01
135	In Gent blijven ze steken op een heel laag niveau, in Antwerpen zijn ze weggeveegd, ze hebben nog één zetel.	0.02
137	Mevrouw de minister noemt daar een aantal andere steden waar ze het heel goed doen.	0.02
138	Wat mij daar opvalt, is dat het net burgemeesters zijn die echt heel specifiek voor het lokale niveau kiezen.	1.55
140	Dirk De fauw in Brugge haalt een heel goed resultaat.	1.21
142	Een campagne waarin zwaar gepolariseerd is, maar waar je er echt staat.	0.01
143	Maar in die grotere steden blijft het een heel stuk moeilijk er.	0.01
144	We kijken even: in Antwerpen was de campagne heel gepolariseerd tussen N-VA en tussen PVDA, tussen Rome en China of Moskou, naargelang de dag.	0.02
148	Ik heb nooit geloofd in de hoge score die men PVDA toedichtte.	0.41
149	Ik achtte dat onmogelijk, omdat dat een partij is die toch heel sterk mikt op die bevolking waar Ahidar bijvoorbeeld ook op mikt, mensen met een migratieachtergrond.	0.03
150	Dat zijn mensen die eigenlijk niet zo veel gaan stemmen.	0.01
155	In veel Brusselse gemeenten met een sterke aanwezigheid van die bevolkingsgroepen, zien we dat de opkomst nog veel lager is dan in Vlaanderen.	3.07
156	We gaan de opkomstplicht zo meteen even apart bekijken.	0.01
158	Als die bevolkingsgroepen sterk aanwezig zijn, is de opkomst heel laag.	0.01
159	In sommige Brusselse gemeenten gaat dat naar 50% toe.	0.02
160	Ik heb nooit geloofd in dat grote mogelijke succes van PVDA.	0.02
161	Die polarisatie heeft misschien een rol gespeeld bij de uitslag, maar daar ben ik ook niet zo zeker van.	0.01
162	Want voor dat polariseren heeft men verschillende verklaringen.	7.94
163	In Frankrijk bijvoorbeeld... Alle linksen zeggen daar: Macron polariseert met het Rassemblement National.	0.02
165	In Antwerpen zou het dan omgekeerd in de hand spelen.	0.01
168	Een van de ideeën die Bart De Wever in de campagne heeft gezet, de communisten mogen geen havenstad overnemen, ons handelsknooppunt... Hebt u daar achteraf reacties van opluchting van gekregen?	0.13
169	Ik denk eerlijk gezegd dat niemand er in Antwerpen, ook in bedrijfsleven, echt rekening mee hield dat Jos D'Haese burgemeester zou worden.	0.84
171	PVDA gaat wel vooruit, niet enkel in Antwerpen, er is ook die verkiezing geweest in juni.	0.02
172	Als je kijkt, speelt dat in bepaalde bedrijven een rol.	0.19
174	Kijk naar een dossier als Van Hool, dat niet direct met de gemeenteraadsverkiezingen te maken heeft.	0.02
176	Eerst zelf een staking aanjagen waarbij ze voor loonsverhogingen pleiten en een aantal zaken bij Van Hool aanklagen, en dan nadien zeggen: BYD mag die bussen niet leveren, Van Hool moest die leveren.	0.01
178	Daar is veel bezorgdheid over: het groot zal die factor PVDA in de bedrijven zelf worden...	0.01
180	U zei: In een aantal steden doen wij het zeer goed.	0.02
183	Maar bijvoorbeeld Oostende, Turnhout, Leuven, veel minder.	0.23
185	Maar als ik naar Leuven kijk... U zei daarnet: cd die echt kiezen voor dat lokale.	0.08
186	Daar heb je ook een burgemeester die echt kiest voor dat lokale.	0.01
188	Ook in Turnhout zie je eigenlijk hetzelfde fenomeen.	9.5
189	Iemand die het goed gedaan heeft, die ook vertrouwen wil wekken, die zal daar straks burgemeester worden.	0.01
190	John Crombez in Oostende, lokaal, niet meer nationaal bezig.	9.69
192	Ik heb de burgemeester van Oostende, Bart Tommelein, de week voor de verkiezingen nog gezien, en je voelde daar... Ik had het echt het gevoel: dat wordt hier op het scherpst van de snee, ik ben het weer beter aan het doen.	0.01
193	Maar John heeft een heel grote overwinning geboekt.	0.02
194	En ik denk dat ja dat het een beetje loontje komt om zijn boontje is.	0.01
195	Zes jaar geleden zijn de socialisten uit het bestuur gehouden en dat heeft zich nu natuurlijk een stukje gewroken.	0.01
197	Je hoorde Conner Rousseau, de voorzitter, zeggen: De rode golf.	0.01
199	Daar slaagt hij er niet in om de N-VA van de troon te stoten en burgemeester te worden.	0.01
202	Ik denk dat hij geen slechte score heeft neergezet en dat de verwachtingen daar een beetje te hoog waren.	0.02
203	Wat de andere centrumsteden betreft... Traditioneel doet de sociaaldemocratie het daar goed.	0.06
205	Dat is eigenlijk een herstel van wat terug naar vroeger is.	0.01
206	Ik denk dat dat gewoon komt doordat Vooruit zelf weer meer sociaaldemocratisch wordt, een beetje afstand neemt van een vaag progressief groen-links profiel, en eigenlijk weer meer een sociaaldemocratische partij wordt.	0.03
207	Men kan dan zeggen: dat is voor een stuk, ik ben het daarmee eens hoor, burgemeesters die zich toespitsen op hun stad, dat loont.	0.05
208	Maar ik denk dat het de terugkeer naar de sociaaldemocratie het ook doet.	0.01
209	John Crombez is iemand die dat ook vertegenwoordigt.	0.01
210	Hij heeft heel snel in de markt gezet: de rode golf.	0.06
212	Ze pikken weer een aantal steden in, maar er is geen rode golf in Vlaanderen.	0.01
213	Er is een oranje en een gele golf, maar er is geen rode golf.	0.02
217	U zei zelf: De verdienste van onze partij is dat we Vlaams Belang in het landelijke gebied hebben tegengehouden, of op zijn minst niet door hebben laten groeien.	0.03
219	In de Denderstreek, Ninove, absolute meerderheid voor Vlaams Belang.	1.05
223	Als daar Vlaams Belang een absolute meerderheid krijgt, moet je dat respecteren.	0.01
224	Dat is eigen aan ons systeem natuurlijk, dus het zal zo zijn.	7.31
225	Ja, Denderleeuw is de gemeente ernaast, Kristof Slagmulder, de Vlaams Belang-voorman, zegt: Als je ons nu niet meepakt, is het binnen zes jaar ook daar Ninove.	0.02
228	Ik heb dat al eerder gezegd: het lijkt me veiliger van hen mee te nemen in een coalitie.	0.02
230	Ja, het cordon doorbreken, op lokaal niveau, en onderhandelen over het bestuursakkoord.	45.22
232	Het moet gaan om mensen die men kan vertrouwen, waarmee men denkt te kunnen samenwerken, en men moet natuurlijk tot een bestuursakkoord komen dat aanvaardbaar is.	0.01
233	Het gevaar bestaat natuurlijk, als men dat niet doet, dat er meer gevallen gaan zijn waar ze een absolute meerderheid behalen, en dat vind ik een gevaarlijkere situatie.	0.02
234	We weten niet hoe dat gaat aflopen, maar dat houdt gevaren in.	10.13
236	Bij ons is de partij heel duidelijk: met het Vlaams Belang wordt niet samengewerkt.	1.47
237	Er zijn uitspraken gedaan in het kader van de campagne waarvan ik denk: dit staat zo ver van het mensbeeld.	0.01
238	Sommige zaken die die eigenlijk naar de uitsluiting van mensen neigden.	0.01
239	Bij ons is de lijn duidelijk: er wordt niet samengewerkt met hen.	0.01
240	Maar snapt u de redenering van de professor, die zegt: Als je he nu niet doet, wordt het de volgende keer en dan nog eens en dan nog eens.	0.22
241	Ik snap de redenering, maar er is ook een andere manier om het te doen.	0.04
242	Die manier is zoeken naar oorzaken en werken aan die oorzaken.	0.01
243	Het is ook de verantwoordelijkheid... Ik ga het niet alleen aan het lokale bestuur hangen.	0.01
244	We hebben met de Vlaamse regering beslist om extra middelen te voorzien voor die regio, omdat we weten wat de moeilijkheden zijn.	0.01
245	Het is ook aan ons om mee een antwoord te bieden op de samenlevingsproblemen die er zijn.	0.01
247	Maar zeggen: werk dan maar samen met het Vlaams Belang... Bij ons pakt dat niet en wij zullen dat niet doen.	0.01
248	Jean-Marie Dedecker in Middelkerke, een ander voorbeeld.	47.47
249	Ook daar is er een kans dat het cordon doorbroken wordt.	0.01
250	Ja hij laat nog niet helemaal in zijn kaarten kijken, maar dat heeft de N-VA ook een beetje aan zichzelf te danken, toch op lokaal niveau.	0.03
251	Er is een heel grote animositeit ontstaan tussen Jean-Marie Dedecker en tussen Marc Descheemaecker.	2.66
252	U weet nog, de oude spoorbaas die daar lokaal de sterke man van N-VA is.	0.01
253	Dat is dusdanig ontspoord, zeg maar, dat Dedecker geen mogelijkheid ziet om met Descheemaecker samen te werken.	0.02
254	Acht u het mogelijk dat daar het cordon door die feiten doorbroken kan worden?	0.01
255	Ik sluit niet uit dat Dedecker dat in zijn hoofd heeft.	0.01
256	Hij staat een beetje in een dubbelzinnige positie tegenover N-VA. Hij is alleen opgekomen in Middelkerke, maar hij is wel op de N-VA-lijst verkozen in juni en hij maakt deel uit van de fractie van N-VA, nationaal.	0.02
257	Dus ja, ontkennen... Bart De Wever zegt nu natuurlijk: wat Jean-Marie Dedecker doet, bindt Dedecker lokaal, maar niet de N-VA. Ja, maar het brengt hem wel in een bijzonder vervelend parket omdat De Wever net zo uitgesproken gezegd heeft: Nee, we gaan het niet doen.	0.04
259	U lacht met... Allee, met alle permissie: Jean-Marie Dedecker was niet zomaar een kandidaat bij de vorige verkiezingen.	0.04
261	Met dank aan Jean-Marie Dedecker is Sander Loones naar het Vlaamse niveau moeten verhuizen.	0.03
262	Dus dit is een spitzenkandidaat van N-VA die verkozen is.	0.01
263	Ik ga er dan toch vanuit dat je een minimum aan loyauteit hebt aan de partijlijn.	5.28
265	Dus als Bart De Wever zegt: Niemand van de N-VA, dan geldt dat wat u betreft ook voor Dedecker?	0.02
266	Ik mag me niet mengen met de keuken van N-VA. Maar je kan niet zomaar zeggen: het is allemaal gelijk wat je lokaal doet, maar je bent wel lid van onze fractie.	0.15
269	Hoe erg is... Of hoe historisch, ik zal het zo zeggen, want 'erg' is al meteen een inschatting.	0.01
272	Ik lees nu al in veel kranten dat het allemaal gaat mislukken.	0.02
273	Ja, het is goed dat wij dan journalisten hebben die een glazen bol hebben en kunnen voorspellen wat er over zes jaar gaat gebeuren.	0.01
277	En het enige wat men daarover kan zeggen is natuurlijk: Wat er in Ninove gaat gebeuren is niet alleen belangrijk voor Ninove en voor de lijst daar, maar het is heel belangrijk voor het Vlaams Belang.	0.09
278	Als het een rondje wordt van: we gaan mensen met een migratieachtergrond of moslims een beetje pesten, denk ik dat het hele Vlaams Belang het mag vergeten.	0.01
279	Maar andersom: als het lukt en als het een bestuur te zijn dat normaal functioneert, dan wint de partij?	0.01
283	In Frankrijk zijn er toch verschillende steden die bestuurd worden door radicaal- rechts, het Rassemblement National.	0.01
284	Dan ziet men dat zij vooral inzetten op veiligheid, properheid en orde.	5.44
286	Wat het andere thema betreft, migratie en integratie... Aan migratie kan men op lokaal niveau niks doen.	0.01
288	Aan integratie kan men wel iets doen en dan hangt het ervan af.	0.01
289	Wordt het die mensen pesten, dan gaat de bevolking dat niet nemen.	0.01
291	Slagen ze erin om het gevoel van veiligheid en samenhangen te versterken, dan is het een succesverhaal.	0.01
295	Het is zo dat er verkiezingen zijn geweest in Ninove.	0.01
299	Als er klachten zijn, is de Raad voor Verkiezingsbetwistingen die daar uitspraken over doet.	0.01
300	Wat mij betreft is Ninove een gemeente die bestuurd wordt en die wordt behandeld zoals alle andere lokale besturen.	0.02
301	Maar rond het beleid... Kijkt u als minister met argusogen naar het eventuele beleid dat daar uitgerold wordt?	0.01
302	Sowieso is het toezicht op de lokale besturen een beetje veranderd.	0.04
303	Vroeger moesten we alles controleren, nu is er klachtentoezicht.	0.01
304	Als er klachten komen van mensen rond de voorbeelden die de professor geeft, zal het gecontroleerd worden.	0.01
306	Maar voor mij is elementair dat we leven in een democratie.	0.01
307	De uitslag van de verkiezingen moet gerespecteerd worden en dat betekent: laat het bestuur aan de slag gaan.	0.01
309	Een tendens die een beetje boven alle partijen heen gaat: je merkt dat de drie partijen van de Vlaamse regering, en ook drie Vlaamse van de federale, elkaar opzoeken in verschillende gemeenten.	0.01
311	Je ziet heel duidelijk de heel goeie entente tussen Rousseau en De Wever.	0.01
315	Net voor de uitzending begon, is in Oostende ook een coalitie rond of toch aangekondigd.	0.01
317	Crombez kiest daar ook voor N-VA en ze maken er ook geen geheim van dat ze kijken waar ze kunnen samengaan.	0.01
318	Ook met cd In Antwerpen zie je bijvoorbeeld N-VA en Vooruit.	0.02
321	Het zou natuurlijk een verschil maken mocht cd Dan heb je echt die afspiegeling.	0.01
326	Ja, in Gent spelen er ook nog een heleboel andere dingen met Groen.	0.02
329	We kennen ook... Het werd toen wel altijd ontkend en nu minder.	0.02
330	...nog de tijden waar Johan Vande Lanotte en Yves Leterme heel West-Vlaanderen op een zakdoekje verdeelden.	0.75
331	Maar nu zie je wel heel duidelijk die Vlaamse lijn terugkomen.	0.01
333	Is er een soort entente om te zeggen: zoveel mogelijk bij elkaar kruipen?	0.01
334	Er zijn wel veel plaatsen waar gesprekken gevoerd worden.	0.02
335	Het is niet onlogisch... Je hebt zolang met elkaar gesproken, ook om een Vlaamse regering te maken.	0.02
338	Ik ken vier of vijf lokale besturen waar we van plan waren om samen te besturen met N-VA of Vooruit en het is niet meer nodig.	0.01
341	Maar mocht u er in Antwerpen er bij genomen worden, krijg je wel dat gevoel: men zoekt het echt wel op, want het is niet nodig.	0.01
343	Je zou kunnen zeggen: als je er in Antwerpen gewoon mag gaan bij zitten om erbij te zijn, dan bestaat de kans dat je niet meer bestaat over zes jaar.	0.02
344	Als je in onze situatie zou deelnemen aan het bestuur moet het met een visible functie zijn en op een plaats waar je impact kan hebben.	0.01
345	In Gent is dat hetzelfde, maar dat laten wij nu aan de lokale gesprekspartners over.	0.02
348	Het idee dat je als lokaal mandataris toch die goede lijn met Brussel moet hebben, want daar valt het geld te rapen.	0.01
349	Letterlijk Jean-Marie Dedecker die zegt: Ik had geen parking onder het casino en 24 uur later, dankzij de rechtstreekse lijn met de bevoegde minister, was het opgelost.	0.02
350	Ja, het valt toch op dat men die rechtstreekse lijn... Het ligt ook in de lijn: de juiste partijen en de lijn met Brussel.	0.14
353	Is het niet kwalijk dat dat beeld in de markt wordt gezet?	0.01
357	Ik denk dat die spanning inherent is aan ons politieke systeem.	0.01
358	Een burgemeester die ook nationale invloed heeft, gaat gemakkelijker iets voor zijn stad kunnen doen.	0.02
359	En anderzijds zien we dat die burgemeester die zich enkel toeleggen op hun stad het dikwijls beter doen in die stad en daar ook voor worden beloond.	0.16
360	Dus dat is een spanning die inherent is aan het systeem.	0.01
361	Ik denk niet dat men daar op één of andere manier gemakkelijk een oplossing voor kan vinden.	0.01
362	En ik ben ook niet meteen te vinden voor een absoluut cumulverbod.	0.01
363	Zeggen: Je kan niet in het Vlaams parlement of in het federaal parlement.	0.05
366	En burgemeester zijn... Voor grote steden eventueel, maar ik ben daar niet meteen een voorstander van omdat die wisselwerking interessant kan zijn.	0.01
367	Maar die heeft natuurlijk zijn spanningen en zijn prijs.	0.01
368	Want burgemeesters die zich echt toespitsen op hun lokale situatie, worden daar dikwijls toch voor beloond.	0.9
369	Maar je krijgt wel het gevoel: ik moet in het Vlaams parlement zitten, want dan kan ik met de minister spreken en dan kan ik zorgen voor mijn gemeente.	0.13
371	We storten elk jaar miljarden door aan de lokale besturen waar ze in alle vrijheid hun ding mee kunnen doen.	0.04
372	Waar wel een goede lijn belangrijk is, zijn de bovenlokale zaken.	0.01
373	Je hebt bijvoorbeeld een groot cultuurcentrum dat bovenlokaal is.	0.01
376	Het is van belang dat je daar goeie connecties en contacten hebt om ervoor te zorgen dat er verder geïnvesteerd.	0.01
378	Ja, dat laat ik aan de bevoegde minister, maar die is er nu niet echt voor beloond.	0.02
383	In het Vlaamse regeerakkoord en in de onderhandelingen zie je hoe belangrijk het is voor Antwerpen.	0.01
388	Heeft wat er nu allemaal gebeurd is gevolgen voor de federale onderhandelingen?	0.01
389	De hele verkiezing, zowel aan Franstalige als aan Nederlandstalige zijde?	0.01
393	Enerzijds is Bart De Wever natuurlijk versterkt uit deze verkiezingen gekomen.	0.01
395	Dus de persoon Bart De Wever is belangrijker geworden en is in zekere zin onmisbaarder geworden in ons bestel.	0.13
396	Maar formateur De Wever heeft het moeilijker, denk ik.	0.01
397	Die moeilijkheden begonnen al bij de fratsen van Bouchez en dan vooral toen de nota op tafel werd gelegd.	0.01
399	Wat een onderhandelingsplatform was, werd ter linkerzijde als kritiek op Vooruit geïnterpreteerd.	0.01
400	Ze hadden dat al toegegeven, dat was een regeerakkoord... U hebt het over de supernota.	0.02
402	Dat was meer een afspraak dan een onderhandelingspositie en daardoor is het voor hem moeilijk geworden.	0.03
403	Nu met het standhouden van de PS, en de nieuwe zelfzekerheid die de PS ontleent aan het standhouden in Brussel en Wallonië, gaat het voor Vooruit misschien ook nog moeilijker worden.	0.07
404	Als we kijken naar de verkiezingen van juni... Toen had iedereen de indruk: er is een grote sociaaleconomische verschuiving in Wallonië en dus gaan we nu een besparings- en herstelregering kunnen vormen.	21.63
405	Dan blijkt toch dat meneer Bouchez aan tafel hebben niet direct een garantie is van redelijkheid en voorspelbaarheid.	0.01
407	En de kaarten liggen in Wallonië nu toch wat anders dan toen bij die verkiezingen, dus het wordt allemaal moeilijker.	0.05
408	En als ik er nog één ding aan mag toevoegen: ik denk ook dat binnen de N-VA achterban... Over het communautaire wou men voorheen zeggen: omwille van dat sociaaleconomische kan dat een beetje te koelkast in of kan het in mineur.	0.01
409	Misschien komen er nu toch meer stemmen: er moet onmiddellijk ook een staatshervorming aan gekoppeld moeten worden.	0.01
411	Ik denk niet dat de gemeenteraadsverkiezingen het moeilijker hebben gemaakt.	0.01
412	Alle vijf de partijen die nu federaal gaan onderhandelen, hebben gewonnen.	0.01
413	Er zit geen partijvoorzitter aan tafel die het heel erg moeilijk heeft, die gewond is en dus zijn punt moet maken.	0.02
417	Oké, in de grote bastions blijven ze, maar ze hebben wel verloren.	0.02
419	Volgens mij is er wel echt iets gebroken door de manier waarop die supernota van Bart De Wever is neergesabeld en door hoe Conner Rousseau en Georges-Louis Bouchez het over heel fundamentele punten niet eens zijn.	0.03
422	Ik denk dat ze ervoor moeten gaan en dat ze een verpletterend mandaat hebben gekregen van de kiezer om een akkoord te smeden.	0.01
423	Ze hebben nu vijf jaar zonder verkiezingen waarin er saneringen en hervormingen die niet van de poes zijn moeten gebeuren.	15.34
424	Als ze dat nu niet doen, vind ik dat onvergeeflijk.	0.01
426	En ik hou er ook rekening mee dat Bart De Wever, met zijn grote uitslag in Antwerpen, zijn grote overwinning, het nu nog wel eens gaat proberen.	24.97
427	Maar als het niet lukt, zullen we op 2 januari misschien toch burgemeester De Wever zien.	0.01
430	- Het gebeurt niet zo vaak, maar ik ben het volledig eens met mevrouw Albers.	7.03
432	Nee, ik heb het over het eerste deeltje van de tussenkomst.	0.02
433	Ik vind niet dat je zo snel je verantwoordelijkheid moet weggeven.	0.01
434	Maar je zit met een aantal partijen die toch allemaal de rug kunnen recht en die kunnen zeggen: We hebben het goed gedaan.	0.01
435	Ik denk dat ook voor Vooruit de kaarten niet noodzakelijk zo slecht liggen.	0.01
436	Bij ons is er ook een hernieuwde as met Les Engagés.	11.2
439	Het is belangrijk dat ze vanuit het centrum... Ik vind dat een uitstekende zaak, ook al verschillen we ook op een aantal vlakken.	0.02
440	Maar ik vind wel dat er een grote verantwoordelijkheid is om het te laten lukken.	0.01
441	Als ik denk aan de fiscale hervorming die moet gebeuren: de klok tikt.	0.01
442	Als je dat dit jaar nog goedgekeurd wil krijgen, moet je wel voortgang beginnen maken of we hebben een jaar verloren.	0.11
444	Je doet het beter sneller dan dat je zoveel tijd verliest.	0.02
446	Daar spelen Bouchez en De Wever een heel belangrijke rol in.	2.35
447	Vooruit heeft, al dan niet tactisch, vorige keer gezegd dat die supernota oké was, een basis om op verder te onderhandelen.	0.01
450	Dus die oorspronkelijke ja, kan niet helemaal weg zijn.	0.01
451	En het is nu aan de twee grote partijen van die vijf die aan tafel zitten om echt de moet te hebben om te zeggen: kijk, we gaan hier nu voor vijf jaar een aantal hervormingen op stapel zetten en we gaan het nu ook doen.	0.02
452	Want het bilan van De Wever op nationaal niveau is op dit vlak... Hij heeft in Antwerpen veel gerealiseerd, maar op nationaal niveau hebben ze nog niet echt hun stempel kunnen drukken.	4.53
453	Goed, we gaan even terug naar de gemeenteraadsverkiezingen, want daar zijn toch nog wel wat dingen gebeurd.	0.01
454	Na de verkiezingen zijn er namelijk in verschillende gemeenten klachten ingediend in verband met het gebruik van de volmachten.	0.01
455	In Ninove bijvoorbeeld is 7% van de stemmen op die manier uitgebracht, en dat is toch opmerkelijk meer dan in vergelijkbare gemeenten.	0.07
456	In Ninove is afgelopen zondag bij de gemeenteraadsverkiezingen meer dan 7% van de stemmen uitgebracht via een volmacht.	0.01
457	Het is schrikwekkend als je ziet dat het inderdaad over 1618 volmachten gaat.	22.85
460	We hebben natuurlijk wel bekendgemaakt: als je niet kunt gaan en je wilt je stem aan Forza Ninove geven, dan kan u contact met ons opnemen.	0.01
461	Als je het vergelijkt met andere gemeenten en steden, waar je 3 of 4% van de mensen hebt die via volmacht hun stem te kennen gegeven hebben, dan is een cijfer van meer dan 7% toch heel opmerkelijk.	1.87
462	En zonet is trouwens bekend geraakt dat het parket ook in Brakel een opsporingsonderzoek voert naar het ronselen van volmachten.	0.02
463	Mevrouw Crevits, hoe bezorgd bent u nu eigenlijk als u dat allemaal hoort?	0.01
466	Langs de ene kant zien we dat er wel wat klachten neergelegd worden.	3.34
467	Het parket is aan een onderzoek bezig op een aantal plaatsen rond het ronselen van volmachten.	0.01
468	Alken, Turnhout... - Ik laat de opsomming aan u. Langs de andere kant zijn er ook klachten over het omgekeerde.	0.01
469	Mensen die hun stem wilden uitbrengen, die een job hebben, die in een ziekenhuis werken bijvoorbeeld, en die vroegen aan de werkgever om een formulier mee te geven zodat ze een volmacht konden geven.	0.7
470	De werkgever zei: oh, maar je moet niet meer gaan stemmen.	0.02
476	Dat betekent dat we die onderzoeken au sérieux moeten nemen.	0.01
477	En uiteindelijk kan ik zelf verkiezingen niet geldig of ongeldig verklaren.	43.14
478	Het zal de Raad voor Verkiezingsbetwistingen zijn die daar een oordeel over zal moeten vellen.	0.01
479	Ik hoop dat dat kan gebeuren voor 3 of 4 december, dus de dag waarop de gemeenteraden geïnstalleerd worden.	0.04
480	Als dat niet gebeurt, dan moet die installatie uitgesteld worden.	0.01
481	Dus als er eigenlijk geen uitsluitsel is, dan wordt de installatie van die gemeenteraden uitgesteld tot men echt weet... En gaat dat dan...	0.01
482	In die situaties waar er ook een klacht neergelegd is bij de Raad voor Verkiezingsbetwistingen uiteraard.	0.13
483	Daar moet de Raad dan een uitspraak over doen, omdat zij de instantie zijn die oordeelt of de verkiezingen geldig of niet geldig zijn.	0.93
485	Dus er zijn situaties mogelijk waar ondanks een onderzoek er toch een geldige verklaring van de verkiezingen is.	2.56
486	Maar in situaties waar het verschil heel miniem is, is het ook mogelijk dat de Raad tijd moet nemen om te oordelen.	17.35
487	En voor alle duidelijkheid, er zijn op dit moment nog altijd geen klachten ingediend bij de Raad voor Verkiezingsbetwistingen.	0.03
488	Sowieso kunnen er klachten ingediend worden Maar ze zijn er nog niet.	0.01
490	Ik heb geen... Ze laten dat niet aan mij weten als ze klachten indienen, maar het is perfect mogelijk.	0.02
494	De wet zelf dient heel aandachtig te worden bekeken.	0.01
499	Het eerste is wat mevrouw de minister ook al signaleerde.	0.01
500	Dat men mensen niet meer het recht geeft een volmacht te krijgen.	0.03
501	Dat is echt het gevolg van het afschaffen van de opkomstplicht.	0.01
502	Dat is die combinatie van die nieuwe regeling voor volmachten en het afschaffen van de opkomstplicht.	6.84
503	Het andere probleem is dat die notie van stelselmatig ronselen juridisch een beetje vaag is, vind ik.	0.02
504	Want het is normaal dat een gemeentebestuur, en zelfs alle partijen, de mensen informeren van hun recht dat ze onder bepaalde omstandigheden een volmacht kunnen geven.	0.17
505	Bij oudere mensen zal men dan al geneigd zijn om te zeggen: we willen wel helpen om die paperassen in te vullen.	0.01
506	Wat is het verschil precies tussen dat en stelselmatig ronselen?	0.01
507	Ik denk dat dat aanleiding zal geven tot heel wat juridische discussies, dus misschien moet die wet wel eens worden bekeken.	0.01
508	De andere zaak is dat die klachten uiteraard dienen te worden onderzocht.	0.01
511	Het gevaar bestaat natuurlijk dat, zelfs als de installatie van dat gemeentebestuur wordt uitgesteld, dat het gevoel zal geven: men probeert langs juridische weg de democratie te omzeilen.	0.01
514	En we moeten echt onderzoeken wat er precies gebeurd is, want er is niks zo nefast voor de democratie als mensen die beginnen te twijfelen aan de geldigheid van een verkiezingsuitslag.	0.01
515	En elke stem doet ertoe, want je ziet op verschillende plekken dat er zelfs één stem verschil is voor de laatste zetel.	0.02
516	Jean-Marie Dedecker heeft met twaalf stemmen verschil zijn absoluut de meerderheid gemist, geloof ik.	0.08
517	Dus het doet er echt wel toe hoe dat precies gebeurd is.	0.01
518	En ik hoop dat die procedure bij de Raad voor de Verkiezingsbetwisting, maar ook de procedure van het parket zelf, transparant verloopt en dat we daar een uitleg zullen krijgen van wat er precies gebeurd is.	0.02
519	Van het parket moeten we in elk geval een antwoord krijgen.	0.01
520	Ik vind het wel goed dat die Raad voor Verkiezingsbetwistingen ook buiten de politiek staat.	8.83
521	Dus het is niet aan mij om daar... Ik was zelf kandidaat om daar uitspraken over te doen, dus het is goed dat dat losgekoppeld is.	0.02
522	Ik ben het volkomen eens dat we het nieuwe decreet moeten evalueren.	7.97
524	En dat geldt niet alleen voor het afschaffen van de opkomstplicht, maar dat geldt ook voor alle andere elementen.	0.02
525	Iets wat mij echt zwaar op de maag ligt, is het feit dat niet sommigen hun recht niet hebben kunnen uitoefenen omdat men zei: je bent het niet meer verplicht om te gaan, dus waarom zou je nog een inspanning doen?	0.12
527	Dus we moeten echt vermijden in de toekomst dat er zich zulke situaties voordoen.	0.01
529	De grootste vernieuwing voor iedereen bij deze gemeenteraadsverkiezingen was dat wegvallen van die opkomstplicht.	0.91
530	In totaal kwam daardoor 63,6% van de Vlaamse kiezers opdagen.	0.01
531	En dat is toch een stukje minder dan oorspronkelijk ingeschat.	0.01
532	Vlaanderen heeft gekozen, al was dat met een pak minder kiezers dan andere jaren.	28.76
533	De afschaffing van de opkomstplicht heeft grote gevolgen.	0.01
534	Vandaag zeiden drie personen tegen me: Had ik het geweten, dan was ik toch gaan stemmen.	0.01
535	We zijn niet geweest, want het gaat hier toch goed.	40.43
536	We hoeven er niet flauw over te doen, de afschaffing van de opkomstplicht heeft onze partij pijn gedaan.	0.02
537	De gouden graal, de manier om hoge opkomst te houden, is opkomstplicht.	0.04
540	Niet alleen in Vlaanderen, ook in Brussel was de opkomst zondag historisch laag.	0.01
541	Ondanks de opkomstplicht die nog gold in Brussel, kwam een op de vijf kiezers niet opdagen.	96.08
543	Namelijk, als de inzet belangrijk is, krijg je toch hogere cijfers, 69,5%.	0.11
545	Je hoorde Jos D'Haese zeggen: De PVDA heeft last gehad van het wegvallen van de opkomstplicht.	0.02
548	En ik twijfel sterk aan die uitspraak, omdat we in Brussel, waar er opkomstplicht was, ook zien dat die opkomst heel laag is geweest.	0.09
549	Precies in die gemeenten waar veel potentiële kiezers voor PVDA zitten.	0.01
551	Ik denk dat de hoofdvraag is: willen we werkelijk... Ik ben het helemaal eens met wat Walgraeve zei.	0.01
553	Willen we werkelijk dat 30% van de mensen die anders zouden gaan stemmen dat niet meer gaan doen?	0.01
555	En we moeten nu beseffen, eens het afgeschaft geweest is... Ik ben een groot voorstander van het weer herinvoeren.	0.01
558	Maar we moeten wel beseffen dat het niet zo zeker is dat dat heel snel veel effect zal hebben.	0.01
559	Maar omdat mensen zeggen: Het moet meer... Het zou wel eens kunnen dat de volgende keer, als de opkomstplicht blijft voor andere verkiezingen, mensen dit gaan meenemen... Omdat er verwarring is tussen de niveaus.	0.01
561	Dus ik denk dat we het zo snel mogelijk moeten doen, om een eenvoudige reden: in een democratie is het een kwestie... De relatie tussen het individu en de gemeenschap is rechten en plichten, en er is één heel eenvoudige, niet-veeleisende plicht: gaan stemmen.	0.01
562	Dat is de manier om te zeggen: ik ben medeburger en ik breng mijn stem uit.	0.67
563	Ook als dat niet onmiddellijk het effect heeft dat ik wil, ik blijf dat doen.	0.01
564	Ik ben het er niet mee eens dat we zo snel mogelijk die opkomstplicht...	0.01
566	Ik vind het goed dat het afgeschaft is, en vooral: nu het afgeschaft is, moeten politici niet zeggen: Nu gaan we het toch weer herinvoeren.	0.04
567	Minister Crevits heeft ook al een paar keer dat ballonnetje opgelaten.	0.01
568	Vooral Vooruit heeft gezegd: Afschaffen die handel.	0.01
574	Als je een aantal mensen hebt in de samenleving die lak hebben aan politiek en lak hebben aan alles en dan maar 'foert' stemmen of toch gewoon afwezig blijven, is dan die opkomstplicht zoveel beter?	0.01
575	We zijn bijna uniek in Europa, met Griekenland erbij.	0.22
576	Met die opkomstplicht, zijn die andere democratieën dan mindere democratieën?	0.01
578	Je hebt de vrijheid van de burger om te kiezen, ik ga ervoor stemmen of niet.	48.11
581	Zeggen: Die opkomstplicht zal voor een betere representatie zorgen... Je ziet dat die uitslag niet helemaal anders zou zijn als de opkomstplicht er wel was.	0.01
583	We moeten nog... Het is een thermometer van de democratie.	31.77
585	Wat men ook doet, ik denk dat er geen enkel middel is dat beter werkt om de participatie te verhogen dan de opkomstplicht.	0.02
586	Ik ben het niet mee eens dat dat te maken heeft met politieke interesse.	0.01
587	In een democratie hoeven mensen zich niet te interesseren in partijpolitiek.	0.01
588	Waar mensen zich voor moeten interesseren, is hun eigen leven.	0.01
590	Hoe wil ik leven, en hoe ga ik samen met mijn medeburgers ervoor zorgen dat mijn leven zo aangenaam mogelijk wordt?	0.01
592	Dan is het eigenlijk aan andere zaken om hen te informeren over de standpunten van partijen.	0.49
593	We hebben daarvoor een prachtig middel ontwikkeld, die stemtesten.	0.01
594	De mensen die dat doen, leveren goed werk, maar daar is nog veel verbetering mogelijk.	0.04
595	Ik denk dat dat moet gebeuren, dat mensen weten dat ze moeten gaan stemmen, dat ze via die stemtest gemakkelijk en snel informatie krijgen over wat de standpunten zijn van de partijen.	0.01
596	Wat hen vooral moet interesseren, is: hoe wil ik mijn leven uitbouwen?	0.01
604	In het regeerakkoord is afgesproken dat we een grondige evaluatie gaan doen.	0.01
607	Dat gaat niet alleen over: die opkomstplicht is nu afgeschaft.	0.02
610	Er komen trouwens volgende week resultaten op detailniveau.	0.01
611	We hebben afgesproken dat je ook op wijkniveau resultaten zal krijgen, als er voldoende mensen hebben gestemd.	0.01
615	Die afschaffing van de opkomstplicht was voor mij bij het vorige regeerakkoord de moeilijkste maatregel om te slikken.	0.02
617	Het is niet omdat je iets goedkeurt in de coalitie, dat je hart niet kan bloeden.	0.01
618	In wezen ben ik het volkomen eens met professor, dat het de plicht is van elke mens, als je deel uitmaakt van de samenleving, om jezelf zo te waarderen dat je je stem gaat uitbrengen.	0.02
620	Dat is uw persoonlijke mening, maar de evaluatie gebeurt door de minister.	0.01
624	Wij zijn als partij akkoord gegaan met de afschaffing, maar ik vind wel... De ene toetert nu... Ik heb het niet over u.	0.04
626	De ander zegt: het moet zo blijven, het moet op alle niveaus afgeschaft worden.	0.02
627	We gaan die evaluatie doen en dat zal niet zo gebeuren, met ons vingertje in de lucht kijken: vanwaar komt wind?	0.01
629	Neen, dat wordt iets... Dat moet een wetenschappelijk document worden.	0.01
631	Wat kan ons weer doen veranderen en terugkeren naar de oude situatie?	0.01
633	Ik vind het heel erg om te zien dat op bepaalde plaatsen.... Een burgemeester informeerde mij over het feit dat in een bepaald kiesbureau 700 mensen konden komen stemmen en dat er 200 of 250 komen opdagen zijn.	0.01
635	Je kan dan zeggen: Je moet op een andere manier overtuigen.	0.01
636	Maar daar wil ik ook naar de media toe één opmerking maken en naar onze eigen campagnes met de Vlaamse overheid: elke campagne was gefocust op het feit dat de opkomstplicht werd afgeschaft.	0.01
637	Ik heb krantenkoppen gezien, ook onze eigen communicatie... Weet dat je niet meer verplicht bent, maar je zou het beter wel doen.	0.01
638	Eigenlijk moeten we met z'n allen... Dat eerste zinnetje zou je beter niet zeggen.	0.01
639	Ook al wordt de opkomstplicht niet heringevoerd, de campagnes moeten er zijn.	0.01
641	De politiek moet zich toch ook eens afvragen... We zijn allemaal geschrokken van het feit dat het de verkiezingen van de lege sportzalen waren en dat de partij van de onverschilligen op heel veel plekken de grootste partij is, van de wegblijvers.	17.63
643	Maar moet de politiek dan zeggen: We gaan die opkomstplicht weer invoeren?	0.01
644	Het legt toch vooral bloot hoeveel desinteresse en onverschilligheid er is?	0.01
645	Moeten we niet eens gaan nadenken hoe dat komt en hoe we daaraan kunnen werken, in plaats van te zeggen: we gaan die opkomstplicht weer invoeren?	0.01
646	Een foertstemmer is meer waard dan iemand die ervoor kiest om niet te gaan stemmen.	0.01
649	Als ik goed nieuws heb, als er goede resultaten zijn over bepaalde zaken raakt dat nergens in de media.	0.01
650	Als er een schandaal is, dan is dat uw top of mind.	0.01
651	Het kan zijn dat ik overdrijf, maar ik wil het punt weleens maken.	0.01
654	Niet elk lokaal bestuur doet allemaal slechte dingen.	0.02
656	Ik heb het meegemaakt in de kinderopvang dat de medewerkers zeiden: Alsjeblieft, wanneer wordt er eens bericht over wat we doen elke dag, in de plaats van datgene wat op één of twee plaatsen misloopt?	0.02
658	Maar het ultieme zal zijn: als we die evaluatie maken, is het dan nodig om die plicht weer in te voeren, ja of neen?	0.01
659	Ik heb een persoonlijke mening, maar ik weet het niet.	20.42
660	We moeten rustig die evaluatie doen, we gaan er ook onze tijd voor nemen.	0.01
661	Er zijn volgende week geen verkiezingen, dus we hebben daar ook tijd voor, en we zullen met de meerderheidspartijen beslissen.	0.02
662	We moeten ook beseffen dat de opkomst die we in Vlaanderen zagen, internationaal gezien niet uitzonderlijk is.	0.03
663	Dat is in de lijn van wat... Wel voor de eerste keer.	0.01
665	De beste manier om die onverschilligheid te bestrijden, is de mensen zeggen: jij hebt de plicht om te gaan stemmen.	0.01
668	Er is opkomstplicht en er is 20% niet komen opdagen.	0.02
670	Dat ligt ook aan bijzondere bevolkingsgroepen, die niet het gevoel hebben dat ze volledig tot deze samenleving behoren.	0.01
674	Ik vrees dat we er niet uit raken en dat we de evaluatie van de Vlaamse regering zullen moeten afwachten.	0.01
675	Maar we zijn aan het einde van deze 'De afspraak op vrijdag' gekomen en daarmee, u weet het, is weer een politieke week netjes neergelegd.	0.02
676	Zoals altijd dank ik mijn gasten voor de deskundige hulp daarbij: Hilde Crevits, Mark Elchardus en Isabel Albers.	0.1
677	En u, beste kijkers, bedankt dat u er weer bij was.	0.05