De Afspraak op Vrijdag 🇧🇪

_id	67625d28aa571b75ee32399c
url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/de-afspraak-op-vrijdag/2024/de-afspraak-op-vrijdag-d20241213
datetime	2024-12-13 20:35:00
description	In ‘De afspraak op vrijdag’ van 13 december heeft Ivan De Vadder minister-president Matthias Diependaele (N-VA) te gast, samen met politiek journalist Stavros Kelepouris (De Morgen) en professor economie Paul De Grauwe (London School of Economics). Ze hebben het over de start van de nieuwe Vlaamse regering en haar economische uitdagingen.

 

Statements

idx	statement	score
1	Het is vrijdag en dan overlopen we in 'De afspraak' altijd de politieke week.	0.02
2	Vandaag doen we dat met de Vlaamse minister-president, Matthias Diependaele, met econoom Paul De Grauwe en met politiek journalist Stavros Kelepouris.	0.01
7	Chris Janssens, fractieleider van Vlaams Belang, zou gezegd hebben... Want het is via getuigen dat we het weten.	0.02
8	...dat minister Zuhal Demir beter naar haar land was teruggekeerd.	0.01
10	Het is wel degelijk bevestigd door verschillende mensen en ik denk dat dat onaanvaardbaar is, een dergelijke uitspraak.	0.02
12	Niemand wordt er beter van en ik vind dat totaal misplaatst.	0.01
13	Ik ga daaraan toevoegen dat het mij wel verwonderd heeft dat het net Chris Janssens was die zoiets zei.	0.49
14	Ik denk dat er andere mensen zijn van wie je dat meer verwacht binnen de fractie.	0.01
20	U zegt misplaatst, hoort niet thuis in een parlement.	0.01
21	Nochtans, in een parlement mag je eigenlijk alles zeggen.	0.01
22	Ja, inderdaad, maar laat het dan een meerwaarde zijn voor het debat, waar de bevolking, dus degenen die we moeten besturen, een meerwaarde van heeft.	0.01
24	Ik heb er geen enkel probleem mee dat iedereen zijn mening geeft en dat mag ook een lastige mening zijn.	0.01
26	Maar dit is een uitspraak die nergens toe leidt, die niks bijdraagt en die ook zeer beledigend was.	0.01
28	Argument van Chris Janssens zelf is: ik verwees naar een terugkeerbeleid.	0.04
29	Mochten we dat hebben uitgevoerd in de jaren 90, zegt hij letterlijk, dan zouden we nu veel minder problemen hebben met taalkennis, bijvoorbeeld in het onderwijs.	0.08
31	Maar dan nog kan je dat beleid bediscussiëren waar het thuishoort, in het parlement.	0.01
32	Maar dat hier op een minister toespitsen, en zeker op mevrouw Demir, van wie niemand kan zeggen dat die niet ingeburgerd en niet geïntegreerd zou zijn, geen Nederlands zou spreken of wat dan ook, dat is totaal onnodig en onaanvaardbaar.	0.07
35	Nederlandse banken geven intussen het advies om opnieuw cashgeld in huis te halen wegens een oorlogsdreiging.	17.97
38	Als er een oorlog komt, als je daarover nadenkt, een klassieke oorlog zoals de Tweede Wereldoorlog, de Duitsers die binnengevallen zijn... Nu zouden het de Russen zijn die binnenvallen.	0.01
39	...dan kunnen we misschien wel bankbriefjes hebben, dan kunnen we soms eens naar de boeren gaan om eten te kopen en zo.	0.03
40	Maar allee, de Russen hebben gewoon niet de middelen om hier binnen te vallen met hun leger.	3.4
41	Ze geraken in Oekraïne zelfs geen tien kilometer vooruit in maanden.	99.95
42	Ze doen het misschien via digitale weg, een cyberoorlog, ons betalingsverkeer elektronisch volledig onderuithalen en dan helpt die cash wel.	0.02
43	Natuurlijk, ze kunnen dat doen, maar dat zal tijdelijk zijn.	0.03
44	Ze proberen dat voortdurend, maar ze gaan dat niet permanent buitenspel zetten.	0.34
45	Als de mensen 100 of 200 euro bijhouden voor als er enkele uren betalingsproblemen zijn, daar heb ik geen probleem mee, maar dat lijkt mij toch ondoordacht te zijn.	0.01
46	En dat bankiers dat zeggen, dat begrijp ik echt niet goed.	0.01
49	Als het echt een oorlog wordt, met kernbommen of zo, dan gaan we met die bankbriefjes niet veel kunnen doen.	0.01
53	Het is bijna Kerstmis en eindelijk een bestuursakkoord in Antwerpen, en van de allerlaatste gemeenten waar dat nog gebeurt.	0.02
56	Ze wisten dat ze extra tijd hadden omdat ze officieel een fusiegemeente zijn, omdat ze die ene kleine fusie gedaan hebben of die kleine gemeente erbij genomen hebben.	0.02
57	Ze hadden een maand langer om het akkoord rond te krijgen.	0.01
58	Ze hebben de tijd genomen, omdat er wel een en ander moet worden uitgeklaard in Antwerpen.	0.11
63	Je had maar twee partijen nodig om daar een coalitie te maken.	0.01
66	Ik vind dat een heel opvallend contrast met bijvoorbeeld Gent, die andere heel grote stad in Gent.	0.03
68	Daar was de coalitievorming of de inhoudelijke discussie... Dat hoefde niet zo moeilijk te zijn, maar daar werd de discussie wel bijna op de stenen voor het stadhuis gevoerd.	0.65
69	In Antwerpen is het allemaal heel sereen en binnenskamers gebleven, dus we weten daar heel weinig over.	0.94
75	Ik denk ook dat het verstandig is om het in Antwerpen te laten doen.	0.01
76	Ik vermoed dat Bart De Wever minstens eerst die rol zal opnemen.	0.01
77	De vraag is: wordt hij premier van de volgende federale regering?	0.01
78	Dan vermoed ik toch dat hij effectief naar de 16 zal gaan als hij die kans krijgt.	0.01
80	Dat is dan ofwel Koen Kennis, ofwel Els van Doesburg.	0.01
81	Er valt voor alle twee heel wat te zeggen, maar ik denk toch dat de kaarten dan beter liggen voor Els van Doesburg.	0.01
82	Al was het maar omdat ze bij de verkiezingen echt wel veel meer voorkeurstemmen gehaald heeft.	0.1
83	Dat is toch wel een duidelijk teken van de Antwerpenaar.	0.01
84	En een jong talent, als je daar rekening mee wil houden.	0.01
85	Je denkt dat Bart De Wever kiest voor het premierschap?	0.01
87	Wanneer hebben we volgens jou een federale regering?	0.01
89	En ik geloof dat jij deze week in een programma hebt gezegd dat je daar ook niet meer op durft te antwoorden.	0.42
93	Het is echt wel te kort dag om dat nu nog rond te krijgen voor kerst of voor nieuwjaar.	0.01
94	Goed, laten we dan eens kijken naar de nieuwe Vlaamse regering.	0.01
95	Die moet toch stilaan op kruissnelheid aan het draaien zijn.	0.01
96	En dan is het bij zo'n regering altijd wat zoeken naar de cohesie van de nieuwe ploeg.	0.01
97	En ondanks de relatief korte levensduur van de regering is die samenhang al een paar keer op de proef gesteld.	0.03
98	De laagste tarieven zullen terechtkomen bij ouders die kleinere lonen hebben, niet bij de CEO die zichzelf een minimumloon uitkeert aan de rand van het zwembad van zijn villa.	4.22
99	Als die mensen recht krijgen op de forse kortingen in de kinderopvang, op de hoogste premies, als het gaat over renovaties, dan is dat gewoon niet correct.	0.01
100	Dan is dat misbruik van het systeem en dat gaan we aanpakken door naar meer te kijken dan enkel het loon dat iemand zich uitkeert en door een stuk ruimer naar het inkomen te kijken.	0.11
101	De vraag die ouders zich stellen: hoe heeft de school het gedaan?	1.14
102	En het is nu nadenken over hoe we dat gaan concretiseren om ouders die informatie te geven op een veilige en transparante manier, zonder dat we rankings van scholen doen in Vlaanderen.	0.02
106	Je hebt Caroline Gennez, die een beeld van ondernemers schetst als diegene die zich een minimumloon uitkeert, maar tegelijkertijd aan de rand van het zwembad ligt.	0.01
108	Is Vooruit zich aan het zetten in die nieuwe regering volgens jou?	0.01
112	Ik denk niet dat Caroline Gennez het had over ondernemers in algemene zin.	0.02
113	Ze zei: er zijn CEO's die zichzelf een minimumloon uitkeren, terwijl ze eigenlijk veel meer verdienen.	21.42
119	Maar Vooruit wil nu heel duidelijk het punt maken: bovenaan de sociale ladder, mensen die wel veel verdienen, daar zitten ook profiteurs en dat moet er ook uit.	0.11
120	En dat is een punt dat de vorige Vlaamse regering niet echt maakte en waarvan Vooruit nu zegt: het gaat de twee kanten uit.	0.02
121	Maar Vooruit wil daarvoor ook een vermogenskadaster, een vermogens- of inkomenstoets, waarbij je breder kijkt dan het pure inkomen en bijvoorbeeld ook naar onroerend goed kijkt.	0.01
122	De vorige Vlaamse regering, onder meneer Diependaele, zei: we gaan privédetectives inzetten om te kijken of mensen met een sociale woning in het buitenland onroerend goed hebben.	0.02
124	Het is niet gek dat Vooruit dan zegt: voor die andere profiteurs, om het maar zo te noemen, gaan we ook kijken of daar onroerend goed is.	0.15
125	Ik vind de vergelijking totaal fout, ze hebben niks met elkaar te maken.	0.01
126	Het is ook een totaal andere situatie waarbij je als burger een beroep doet op de overheid.	0.02
127	Dus de solidariteit van de gemeenschap om iets te krijgen, dan kan die overheid ook vragen om iets terug te doen en zeker wat betreft sociale woningen.	0.01
129	We gaan alleen controleren of men zich aan de regels houdt.	0.03
130	Over de andere uitspraak... Dat ging over de Mijn VerbouwPremie.	0.01
131	Dan gaat het over een verwarring tussen een vermogensbegrip en een inkomensbegrip.	0.01
132	Vermogensbegrip, dat is wat iemand heeft, het totale vermogen.	0.03
133	Een inkomen is iets wat je maandelijks of jaarlijks krijgt.	0.01
134	En we hebben in het regeerakkoord... En daar sta ik volledig achter.	0.26
135	We hebben afgesproken dat we gaan naar een verruimd inkomensbegrip.	0.01
136	Dus als je een beroep doet op een sociale woning, een studiebeurs een Mijn VerbouwPremie, dan kijken we naar je loonbrief.	0.02
137	Maar daar staat vandaag alleen dat loon op, dus wat je maandelijks op je rekening krijgt.	0.02
138	Daar staat niet op wat iemand krijgt uitgekeerd aan dividenden.	0.04
139	Nu stond er op een moment in de supernota bij de federale onderhandelingen dat we via de belastingaangifte ook zicht zouden kunnen krijgen op wat men uitgekeerd krijgt aan dividenden.	0.01
140	Als je dat vraagt aan ondernemers, vinden ze het logisch dat daarnaar gekeken wordt voor het toekennen van sociale voordelen.	0.01
141	Niemand gaat toch verdedigen dat als iemand een laag loon uitkeert... Wat perfect legaal is, dat is wettelijk.	5.23
142	Maar daarnaast wordt een hoog dividend uitgekeerd, wat ook kan. En dat je dan toch recht hebt op een sociale woning omdat men alleen naar dat loon kijkt en niet naar dat dividend.	0.03
143	En dat hebben we afgesproken, een verruimd inkomensbegrip.	0.01
144	Dat heeft niets te maken met de vermogenstoets en ook niet met de middelentoets die we uitvoeren voor sociale woningen.	0.02
145	Daar gaan we kijken wat iemand op zijn bankrekening heeft.	15.19
146	Welke middelen zijn onmiddellijk inzetbaar voor uw woonbehoefte?	0.01
149	Rechtvaardig beleid dat de Vlaamse regering hier gaat uitstippelen?	0.01
150	Ik vind dat wel goed, maar er is toch nog een ander probleem.	0.01
151	Dat is dat veel rijke mensen, die bedrijven hebben, zich geen dividend gaan uitkeren.	0.05
154	Die hebben dan ook allerlei mogelijkheden om bijvoorbeeld door leningen bij de bank cash te verwerven en uitgaven te doen.	0.01
157	Dus dat lijkt mij toch ook... Maar daar kan men helemaal niet aan dat vermogen.	0.01
158	Ik moet het nog zien dat iemand leningen aangaat voor privégebruik terwijl je een vermogen hebt waar je niet aankomt.	0.04
160	Om te beletten dat je jezelf dividend uitkeert, want dan word je zwaar belast.	0.01
162	Rijke mensen doen dat niet, die gaan dat niet doen.	0.07
163	Die hebben andere mogelijkheden om inkomen te verwerven, cash te hebben, dan dividenduitkeringen.	0.01
168	En een kadaster, dat heb je nodig om zo'n belasting te heffen.	0.2
169	Vandaag is er sprake in de onderhandelingen, op het federale niveau, om zo'n meerwaardebelasting in te voeren.	0.01
172	Dat is geen goede aanpak omdat vele hoge inkomens, die aandelen hebben... Ze gaan die niet zo regelmatig verkopen.	0.02
173	Dus dat ontsnapt aan die vermogensbelasting, die vermogenswinstbelasting.	0.03
174	Een vermogensbelasting is een manier om dat globaal te doen.	0.06
176	We hebben in het Vlaams regeerakkoord afgesproken dat we gaan voor een verruimd inkomensbegrip.	0.01
177	Dat is als je dividend uitkeert, roerende inkomsten, voor het toekennen van sociale voordelen.	40.16
178	Ten tweede een vermogensbelasting vind ik helemaal onfair.	0.01
180	Iemand heeft 100, en je past een vermogensbelasting toe.	0.01
183	Een meerwaardebelasting is als je een deel van je vermogen verkoopt en daar winst op boekt, dat wordt belast.	0.01
189	De vermogensbelasting zoals u dat voorstelt, dat is niet juist.	0.2
190	Die hoge vermogens hebben een rendement op dat vermogen.	0.01
191	Dat zal meestal een hoger rendement zijn dan... Dat is vermogenswinst.	0.01
193	Een vermogensbelasting bestaat erin om te zeggen... Ik zeg maar iets: boven één miljoen belasten we vermogen aan 1 procent per jaar.	0.01
194	Mensen die meerdere miljoenen hebben, beleggen dat en hebben rendementen van 3, 4, 5, 6 procent.	0.01
195	Het enige wat je doet, is een stuk van het rendement wegnemen.	0.01
197	Een vermogensbelasting op die manier gedefinieerd is equivalent aan een vermogenswinstbelasting.	16.38
199	De vergelijking is het beste te maken bij erfenisrechten.	0.18
203	Ook een rendement is een winst die je maakt op je vermogen en daar wordt een belasting op geheven.	0.01
205	Het woord is ook verschillende keren in de discussie met mevrouw Depraetere gevallen.	0.01
210	We hebben zeer duidelijk afgesproken dat er een verruimd inkomensbegrip komt, omdat we daar de opening hadden bij de federale onderhandelingen.	0.01
211	We zullen nog zien of het praktisch mogelijk wordt.	0.01
216	Het verruimd inkomensbegrip... Ik denk dat Vooruit daar wel een opening ziet om dat breder te maken.	0.01
219	Dat wordt nagekeken om een sociaal voordeel toe te kennen.	1.67
221	We kijken niet alleen meer naar het loon, maar ook naar roerende inkomsten.	0.01
225	Melissa Depraetere zei gisteren in 'De afspraak' dat het nog onduidelijkheid is wat dat precies zal betekenen.	0.02
227	Als in het regeerakkoord 'verruimd inkomensbegrip' staat en niet 'verruimd inkomensbegrip' gedefinieerd zoals u dat zegt.	0.59
229	Er staat zeer duidelijk 'inkomen', en dat is iets anders dan vermogen.	0.01
231	Laten we ook eens kijken... - Maar vermogen creëert inkomen.	0.03
234	Als je bijvoorbeeld 1 procent belasting gaat heffen op elk vermogen boven een miljoen, dan neemt u een deel van het rendement.	0.1
237	Dat is geen vermogensbelasting, dat is een vermogenswinstbelasting.	0.01
239	Bijvoorbeeld, iemand heeft een vermogen van tien miljoen.	0.01
240	Je betaalt één procent belasting op die tien miljoen.	0.01
242	Dus op negen miljoen gaat je één procent per jaar betalen.	0.01
243	Dat betekent dat je het inkomen uit dat vermogen voor die mensen vermindert met één procent.	0.01
246	Als je tien miljoen hebt en je heft daar een vermogensbelasting op, dan heb je nog 9,99 miljoen... Nee, want je hebt elk jaar een rendement.	0.03
247	Je hebt tien miljoen en je hebt een rendement één miljoen en laten we zeggen tien procent rendement.	0.01
249	Maar we gaan, laten we zeggen, 50 procent vermogenswinstbelasting.	0.01
251	Dan heb je de helft van de winst... Dat is vermogenswinstbelasting.	0.01
253	We hebben geen tijd... Het is economisch zeer duidelijk.	0.01
254	We zagen ook Zuhal Demir, N-VA-minister van Onderwijs.	0.01
255	Ook daar is al wat ophef rond ontstaan en de vraag of ook daar niet geïnterpreteerd wordt wat in het regeerakkoord staat.	0.02
256	Is dat regeerakkoord dan niet voldoende uitgewerkt?	0.01
257	De vergaderingen over het regeerakkoord hebben lang genoeg geduurd.	4.28
261	Je kan in een regeerakkoord niet elk detail voor de komende vijf jaar vastleggen.	2.14
262	Ik vind het ook niet verkeerd dat een regeerakkoord dingen een beetje open laat.	0.01
263	Bijvoorbeeld de vraag: hoe ga je inkomensbegrippen definiëren?	0.01
266	Ik bedoel dat soort discussies hoeft niet met een definitie van vijf pagina's in dat regeerakkoord te staan, anders ben je eeuwig bezig.	0.03
267	Maar wat daar een beetje gebleken is, is... Net zoals Vooruit positie inneemt, doet ook Zuhal Demir dat.	0.02
270	Dat is een deel van de reden waarom ze veel stemmen haalt.	0.01
273	Dat heeft niet zoveel te maken met een regeerakkoord dat niet gedetailleerd genoeg is.	0.01
274	Vindt u dat de Vlaamse regering goed van start is gegaan?	0.01
276	Het is geen geheim dat we drie verschillende partijen zijn, met een verschillend programma hebben.	0.02
277	Van ons wordt verwacht dat wij gezamenlijk beleid voeren.	0.01
279	Op het einde van de dag moet er een akkoord zijn, moet het duidelijk zijn voor de Vlaming welk beleid we voeren.	0.01
280	Maar daar nu verwonderd over doen, dat er nog zaken zijn... We gaan de komende vijf jaar nog heel wat zaken moeten uitklaren.	0.01
281	Elke vrijdagvoormiddag doen we dat, maar dat is de evidentie zelf.	0.21
283	We hebben deze drie gevallen genomen omdat u wel telkens gezegd heeft: Hola, eventjes terugkeren, klopt niet.	0.01
285	Mijn opdracht is om ervoor te zorgen dat het regeerakkoord nageleefd wordt.	0.01
286	Wijken we daar van af, dan moeten de drie partijen het eens zijn.	0.01
289	Er pakken zich donkere wolken samen boven de Vlaamse industrie, als je de berichten mag geloven.	16.31
293	De chemische industrie maakt de twee slechtste jaren door sinds 2009 en bovendien is er ook nog de oorlogsdreiging.	96.51
294	De directie van Audi Brussels en de vakbonden zijn het afgelopen nacht niet eens geworden over een gezamenlijk sociaal plan voor de werknemers.	0.02
295	Audi maakte eerder bekend dat het de productie definitief stopzet in februari volgend jaar.	0.02
296	Ik benadruk nog eens dat ook hier Audi altijd heeft beloofd om tot 2027 te blijven.	0.03
300	De staalbedrijven in Zelzate bijvoorbeeld in de jaren 70.	0.01
301	BASF, de chemie in Antwerpen is van cruciaal belang voor dit land, want zonder een secundaire industriële sector was het welvaartsniveau in dit land nooit op dit niveau gekomen.	30.16
302	Ook op Vlaams niveau zijn er meer dan een miljard euro belastingen, waaronder de jobbonus.	0.01
303	Wanneer gaat u daar iets aan doen, samen met die vergunningen?	0.01
304	Dat is het enige waar ondernemers in Vlaanderen nood aan hebben.	0.01
305	Meneer De Grauwe, gaat u akkoord met de onheilspellende berichten over de industrie in Vlaanderen?	0.01
306	Ik zit al heel lang in de economie en ik heb het niet anders geweten.	0.02
310	En dat is allemaal niet waar geweest, dat was niet het geval.	0.08
311	Laten we eens kijken vanaf 2000, wat er gebeurd is.	0.01
312	Vanaf het einde van de jaren 90 en gedurende de jaren 2000 hebben we praktisch, de facto, de automobielindustrie weggeblazen in België en er is nauwelijks nog een automobielindustrie.	6.14
315	Enfin, we hadden een paar heel grote autofabrikanten.	0.01
321	Van 2000 tot vandaag is de industriële productie in België met meer dan 75 procent toegenomen.	0.02
323	Dus we hebben het wegvallen van de automobielproductie meer dan gecompenseerd door andere productie.	0.02
326	We hebben oude spullen weggedaan en nieuwe zaken gedaan.	0.01
327	We hebben nieuwe producties gerealiseerd en dat gaat vandaag ook gebeuren.	0.01
328	Nu heeft vooral de energie-intensieve sectoren moeite.	38.53
333	Die hoge energiekosten hebben te maken met fossiele brandstoffen die heel duur zijn, en dus dat gaat hier moeten verdwijnen.	0.18
335	De werkgevers gisteren springen op die onheilspellende berichten, ondanks het feit dat er een soort ritme in zit.	0.02
337	Wat ik dan altijd wel een beetje denk... Het zijn altijd de bedrijven en lobbygroepen van bedrijven die zeggen dat ze kosten moeten maken.	0.04
338	Dat doen ze niet graag, dit gaat de verkeerde kant uit.	0.01
339	Dus ik ben daar altijd wel een beetje sceptisch over.	0.01
340	Maar je kan niet ontkennen dat er heel veel uitdagingen zijn in de vergroening van de energie-intensieve sectoren.	0.01
342	Europa heeft verschillende grote intenties gestemd.	0.04
343	De vergroening van het wagenpark, van de energiesector.	0.03
344	Onze waterlopen moeten in sneltempo verbeterd worden.	0.01
346	Er zijn Europese deadlines, anders krijgen we boetes.	0.01
347	Al die verschillende stemmingen en plannen van Europa zijn op zich allemaal goed.	0.01
348	Maar kunnen die bedrijven dat allemaal samen nog wel behappen?	0.01
349	En dan komt die industrie wel in zeer moeilijk vaarwater.	0.01
351	Want je kan niet ontkennen dat we qua tewerkstelling, qua toegevoegde waarde de laatste jaren heel wat verloren hebben in de industrie.	0.04
352	In de tewerkstelling alleen zijn we van 20 à 22 procent naar 14 procent gezakt, dus we verliezen daar wel degelijk.	97.49
353	Ik ben het ermee eens dat Europa zijn rol moet spelen.	0.01
354	Er zijn twee grote uitdagingen waar Europa federaal en Vlaams werk van moet maken.	0.01
356	Vooral in dat laatste, die productiviteit, hebben we de laatste jaren een deel verloren, bijvoorbeeld tegenover de Amerikaanse economie.	3.17
357	Wij zitten ongeveer op 80 procent productiviteit, terwijl de VS op 100 zitten.	0.7
358	We lopen een achterstand op, daar moeten we iets aan doen.	0.32
360	Ten dele komt dat door andere betrachtingen, maatschappelijke doelen die heel waardevol zijn.	0.01
361	Maar soms zijn we vergeten om dat af te wegen tegen behoud van welvaart en onze competitiviteit.	0.01
363	Over productiviteit wil ik toch verwijzen naar het volgende.	0.01
364	Wanneer u zegt dat we achterlopen qua productiviteit, dan hebt u het over de Europese Unie.	48.05
366	België heeft een grotere productiviteit dan Amerika.	9.23
367	De Scandinavische landen ook, die hebben een hogere productiviteit dan Amerika.	32.77
369	Dus het gemiddelde is dan ook lager dan in Amerika.	0.02
372	Maar tegelijkertijd is het zo... Dat wij in Europa en in België met zulke hoge energiekosten zitten, is ook een buitengewone opportuniteit.	0.01
373	Namelijk bedrijven gaan zoeken naar alternatieve manieren om te produceren, die minder energie-intensief zijn.	0.02
374	Producten ontwikkelen die minder energie-intensief zijn.	0.01
375	Daar gaan wij op den duur eigenlijk meer realiseren dan de Verenigde Staten.	0.01
378	Als je daarin te snel wil gaan... We moeten de ambitie hebben, klimaatneutraal.	0.01
379	Maar als je dat te snel wilt doen, knijp je het verdienmodel van onze welvaart dood.	0.01
381	ArcelorMittal Gent, een van de properste staalbedrijven ter wereld.	0.01
382	Het properste staal ter wereld komt onder andere uit ArcelorMittal Gent.	0.02
383	Ze willen 2,2 miljard investeren in die doelstelling, om nog properder te worden, helemaal klimaatneutraal te worden, wat voor de staalnijverheid bijzonder moeilijk is.	0.01
384	Zij gaan nu die 2,2 miljard niet investeren als ze niet zeker dat ze over vijf à tien jaar het staal nog wel verkocht zullen krijgen.	0.46
386	Die moet dat gelijke speelveld met andere continenten herstellen.	0.01
396	Apple pie and motherhood, zoals de Amerikanen zeggen.	0.82
398	Administratieve vereenvoudiging, overregulering aanpakken.	0.01
403	Professor, met alle respect, ik ben het er helemaal niet mee eens.	0.01
404	Als u zegt dat die industrieën weg moeten... Als je ziet wat er geostrategisch gebeurt, kunnen we er maar voor beter zorgen dat we in Europa nog een paar van die basisindustrieën houden.	0.01
405	Zoals staalnijverheid... Ik heb dat betoog gehoord in de jaren 70... Chipproductie.	0.01
408	In de jaren 70, 80, 90 groeide de wereldhandel nog.	0.01
409	Nu staan we voor iets wat zich aandient als... Ik wil voorzichtig zijn, want we hebben vaak meer schrik dan nodig is voor wat het dan wordt.	0.01
410	Maar een wereld waarin die wereldhandel teruggeschroefd wordt.	0.01
411	En dan kunnen we beter zelf zorgen voor onze grondstoffen en basisproducten.	0.01
413	Daar zegt u dat er opportuniteiten liggen binnen de defensie-industrie.	0.02
415	En als je vrede wil, moet je je voorbereiden op oorlog.	0.01
416	We hebben de laatste jaren, mijn partij zegt dat al langer, te weinig geïnvesteerd, in een defensie-industrie.	0.21
418	Maar iedereen erkent ook dat we defensie nodig hebben.	40.81
419	Dan koop ik het liever in Europa en verdien ik er economisch nog iets aan, of ik doe daar het onderzoek voor, dan dat ik het in de VS moet kopen.	0.06
422	Alleszins een heel andere gedachte dan die van de Volksunie in de jaren 90.	0.01
425	Voor alle duidelijkheid, we zijn nog altijd voor vrede.	0.02
427	De Volksunie was de partij van 'nooit meer oorlog'.	0.02
428	Liet in '91 de regering vallen over wapenlicenties.	0.01
429	En u pleit nu voor investeren in de wapenindustrie.	0.02
431	Maar ik heb het vorige week nog verteld in de commissie.	0.02
432	De laatste keer dat we het gehad hebben over de richtlijn-Muyters.	0.01
433	Die omschrijft wanneer middelen van de Vlaamse overheid besteed kunnen worden aan defensie-innovatie.	0.01
434	De richtlijn werd voor het laatst besproken in 2016.	0.01
435	En een paar weken daarvoor of zelfs die week, ik weet het niet meer, waren er beelden op tv waarop een Jordaanse piloot in een kooi levend verbrand werd door Islamitische Staat.	99.8
436	Toen is er uitdrukkelijk gezegd: Dit moet bestreden worden, hier hebben we wapens voor nodig.	0.01
437	Is er iemand die zegt dat we dat niet moeten bestrijden?	0.01
438	Is er iemand die zegt dat we Oekraïne niet moeten helpen tegen Rusland?	0.01
439	Als je erkent dat je defensie nodig hebt, dan heb je ook defensie-industrie nodig.	0.01
442	Ik denk dat we moeten kijken waar... FN zijn echt bommen en granaten.	0.01
445	Of wij dat willen in Vlaanderen, dat is een andere keuze.	0.01
448	We hebben dual use-producten, zoals de schermen van Barco.	0.01
450	We moeten eerst kijken naar de sterktes van onze economie en zien hoe we die een defensiedoeleinde kunnen geven.	0.01
452	Ik kan erin komen dat je zegt: we moeten defensie ontwikkelen, we moeten ons verdedigen.	0.06
453	De vraag is of je dat doet door zelf die dingen te willen produceren.	0.01
456	Moeten wij dat sturen om zelf die wapens te produceren bijvoorbeeld?	0.01
457	We zouden die evengoed elders kunnen kopen, in Frankrijk of in Duitsland, of gelijk waar, en andere spullen produceren.	0.03
458	Er is geen enkele reden waarom een beleid dat gericht is op zichzelf te verdedigen er absoluut toe moet leiden dat we in Vlaanderen zelf wapens maken.	0.01
459	We kunnen evengoed farmaceutische producten produceren en die verkopen en daarmee wapens kopen.	0.01
461	Ik denk dat we eerst moeten kijken in die Vlaamse economie: waar zijn onze sterktes en waar kunnen we een bijdrage leveren?	0.01
462	Maar de redenering dat we het evengoed ergens anders kunnen kopen, dat is wat we al tientallen jaren doen.	16.58
464	Ik ben niet helemaal zeker van het cijfer, maar ik denk dat 60% van de NAVO-aankopen gebeurt bij bedrijven uit de Verenigde Staten.	76.85
465	Waarom zouden wij daar niet van kunnen meeprofiteren als we ervan overtuigd zijn dat we meer moeten investeren in defensie?	0.01
468	Professor Kriekemans, buitenlandse politiek, zei in Het Nieuwsblad: laat de gewesten meetellen in die 2%.	0.02
469	En dus, laat de gewesten meegenomen worden in de gesprekken met de formateur.	0.01
470	Die 2% van het bbp die we aan het NAVO-budget moeten geven, is dat een goed idee volgens u?	0.09
471	Dan heb je het ook over wiskundig marchanderen, want die 2% is, met alle liefde uh... Waarom wordt er niet heel streng over die 2% geoordeeld of niet?	1.0
472	Er worden wel strenge woorden over gezegd, maar niemand valt over: is dat nu exact 2% of niet?	0.03
473	Dat is omdat ieder land daar iets anders onder begrijpt.	0.01
474	In het ene land zitten daar de pensioenen van militairen onder, in het andere niet.	0.2
475	Dat is ook deel van de reden waarom wij nooit die 2% hebben hoeven halen.	5.04
476	Wij kopen inderdaad heel veel militaire spullen in Amerika.	0.02
477	Voor Amerika is dat een soort return on investment.	0.15
478	Zij weten: wij betalen meer aan Europa voor defensie, maar in ruil koopt Europa bij ons spullen.	0.05
479	Die 2% is op die manier ook wel een stukje goed gemaakt.	0.01
481	Maar dat is ook een beetje een wiskundige redenering, eerder dan een echt economische.	0.01
482	De professor zegt ook: doe haveninfrastructuurwerken en versterk je bruggen om tanks erover te laten rijden.	0.02
484	Ik ben het helemaal eens met professor Kriekemans als hij zegt dat de gewesten ook inspanningen moeten leveren, met name rond infrastructuur.	4.1
486	Tussen Damme en Maldegem worden al bruggen verhoogd, en nog andere zaken.	0.01
487	Nu Mark Rutte die oproep gedaan heeft of hij NAVO-basissen... Misschien de IJzeren Rijn, die kan ook heel belangrijk zijn voor troepenverplaatsingen.	2.03
488	Waar ik het moeilijker mee heb, is om te zeggen: we gaan dat meerekenen bij die 2%.	0.23
489	We moeten goed voor ogen houden: waar dient die 2% voor?	0.01
490	Dat is om voldoende capaciteit op te bouwen om in veiligheid te voorzien, voor militaire veiligheid.	0.04
491	Die verhoging van die bruggen draagt daar deels toe bij.	0.01
492	Maar het is toch ook niet helemaal waarmee we buitenlandse mogendheden gaan afhouden mochten die ons aanvallen.	0.01
493	Dus in die zin denk ik: ja, gewesten moeten ook mee investeren in infrastructuur.	0.01
494	De haveninfrastructuur kan ook een economische return geven.	0.04
495	Dat is een ander rendement dan alleen maar rond defensie.	0.02
497	Maar om dat mee te rekenen om te doen alsof: wij zorgen ook voor defensie, dat denk ik eigenlijk niet.	0.03
498	Ik denk dat die 2% echt wel strikter geïnterpreteerd moet worden tot eigenlijke militaire defensiegerelateerde uitgaven.	0.01
499	Als u het Vlaamse Gewest zou moeten adviseren, professor... U zei daarnet: het is een dooddoener.	3.55
501	Wat moet Vlaanderen dan wel doen om die industrie te helpen?	0.01
506	Dat wordt bemoeilijkt door de Europese budgettaire regels.	0.01
507	We hebben een begrotingstekort opgebouwd, gewesten tellen daarin mee.	0.01
508	Investeringen zijn productieve activa en die moet je kunnen financieren door uitgifte van obligaties.	0.01
509	Dat doen bedrijven ook als ze goeie projecten hebben.	23.04
513	Als het gaat over productieve investeringen, is er absoluut geen reden waarom we dat niet zouden mogen doen.	0.01
514	We mogen dat niet van Europa en we worden daar in een keurslijf geduwd.	0.01
515	De 3% van Europa is net om dat te doen, dat zit er ook al in.	0.01
516	Maar het is mensen zand in de ogen gooien om te zeggen: als we dat in schuld steken... Daar komt het op neer.	0.01
517	We gaan diepere budgettaire putten graven en die schulden doorschuiven naar de volgende generaties.	0.02
519	Ook die activa worden doorgeschoven naar de toekomst.	2.11
520	Over tien jaar zijn er nieuwe investeringen in infrastructuur.	0.03
523	En als je vandaag alles uitgeeft en we met een gigantische schuldenberg zitten, dan ga je in de toekomst... Want er moet nog altijd rente betaald worden.	0.03
525	Er zijn jaren geleden discussies gevoerd: leen maar op, want geld is toch gratis.	0.01
526	Het is niet zo gebleken, ook schulden moeten we terugbetalen.	0.01
528	De overheid betaalt nooit zijn schulden terug, wel de rente.	0.02
530	In België betalen we op dit moment 8 à 12 miljard aan rente.	0.01
531	Dat is 8 à 12 miljard die we niet kunnen steken in welzijn, in sociale zekerheid, in onderwijs, noem maar op.	50.14
532	Dat is geld dat we alleen maar betalen om die schuld aan te houden.	42.84
533	Dat gaat allemaal naar financiële instellingen, enkel en alleen om die schuld aan te houden.	0.01
535	Ik pleit ervoor om productieve investeringen, publieke investeringen te financieren door de uitgifte van schuld, zoals de goeie bedrijven dat ook doen.	0.5
536	Er is geen reden waarom de overheid dat niet zou doen, want die overheid zal twee dingen aan onze kinderen overdragen: de schuld, maar tegelijkertijd ook die activa, die productief zijn en die rendement hebben.	0.01
538	Tenminste, als het rendement op die productieve investeringen hoger is dan de kosten van de schuld.	0.02
539	Maar we doen dat ook binnen een gezonde begroting, binnen dat evenwicht waar we naartoe moeten.	0.01
540	Europa laat wel degelijk toe om productieve investering te doen.	0.02
541	Betekent dat dat Vlaanderen relatief beperkt kan investeren in nieuwe industrieën bijvoorbeeld?	0.01
542	De overheid moet niet investeren in industrie, wel in infrastructuur.	0.01
543	We moeten kijken op welke manier we die strategische sectoren die we aangeduid hebben in het regeerakkoord, waaronder defensie, ruimtevaart en aggrovoeding, juist kunnen ondersteunen.	0.02
546	Ik ben het wel eens dat we meer moeten investeren in infrastructuur.	0.01
548	Daar zijn de middelen voor vrijgemaakt om naar de toekomst toe te zorgen dat we die infrastructurele voorzieningen... Goed voor militaire doeleinden, mocht het ooit nodig zijn, laten we hopen van niet.	0.01
550	Dit is een andere klemtoon dan bij de vorige Vlaamse regering.	0.01
552	Wat Mark Rutte zegt... Mark Rutte zijn opdracht is op dit moment ook: wees de opperhavik.	0.01
553	Dat zijn taal zeer gespierd is, hoeft niet te verbazen.	0.01
555	Het is zeer onvoorspelbaar waar het conflict met Oekraïne zal eindigen.	0.01
556	Zal het eindigen ergens in een gebied in Oekraïne of toch meer richting ons, het midden van Europa?	0.01
560	Je had het voorbeeld van de Nederlandse banken, die zeggen: haal cash in huis.	0.04
565	Ik denk dat er in Nederland trouwens een regel is dat je maximaal 600 euro cash thuis mag hebben liggen.	0.07
569	Wat Mark Rutte zei, is natuurlijk... Als baas van de NAVO moet hij dat debat aanzwengelen, dus het is logisch dat hij daar een extra couche op legt.	2.14
570	Ik denk dat er een moeilijk evenwicht ligt tussen mensen zich laten voorbereiden of het signaal te geven om je als samenleving voor te bereiden en daarnaast aan bangmakerij te doen.	0.01
573	Daar krijgt u de vraag: hebt u batterijen en een watervoorraad?	0.01
574	Zeker Finland, die hebben een heel lange grens met Rusland, daar is die dreiging nog veel reëler en voelbaarder.	0.14
575	Laten we duidelijk afspreken: als we vrede willen, moeten we ons voorbereiden op oorlog.	0.01
578	Maar dat betekent niet dat je je niet moet voorbereiden.	0.01
580	Goed, gisteren besprak het Vlaams Parlement het jaarverslag van de VRT.	0.01
581	Maar de hele discussie werd overschaduwd door het dubbele ontslag bij de openbare omroep, waarbij vooral de rol van de CEO, Frederik Delaplace, door de parlementsleden in vraag werd gesteld.	0.01
582	De topman van de VRT, Frederik Delaplace, krijgt snoeiharde kritiek in het Vlaams Parlement over zijn aanpak van het grensoverschrijdende gedrag.	0.02
584	De directie van de VRT heeft ons laten zien dat woorden op papier in de praktijk bij de VRT weinig waard zijn.	0.02
585	De directeur Content is niet toxisch, hij is plastisch.	0.01
589	Wat die man heeft gedaan, dat is er toch zo zwaar over?	0.01
590	Ik zou dat geen seconde tolereren in mijn organisatie.	0.01
592	De afgelopen weken is een beeld geschetst of gecreëerd alsof we bij VRT niet geven om welzijn, dat we melders of klagers negeren en daardoor ongepast gedrag tolereren.	10.59
593	Sorry, maar dat is een kwalijke en onterechte stemmingmakerij.	0.01
594	Meneer Kelepouris, hoe heeft Frederik Delaplace het gedaan?	0.01
596	Ja, hij weet hoe hij overeind moet blijven in zo'n debat en ik vind dat hij dat best wel goed doet.	0.01
597	Ik denk ook dat sommige kritiek die hij kreeg nogal naast de kwestie was.	0.01
598	Hij kreeg bijvoorbeeld kritiek dat Lotte Vermeir, een van de twee directeurs die ontslagen zijn, is moeten vertrekken terwijl zij klokkenluider was.	0.04
599	Hij wist niet dat zij een klokkenluider was en dan kan je hem moeilijk aanwrijven dat hij dat gedaan heeft.	0.03
603	Dan maak je het hem wel iets makkelijker om eraan te ontsnappen.	0.01
604	Dan kan je zeggen: sorry, maar deze kritiek glijdt van mij af.	0.01
607	Ik denk dat dat net een van zijn kwaliteiten is en een van de redenen dat de Vlaamse regering hem indertijd heeft aangesteld.	0.03
610	Openbare omroep en politiek, altijd een gespannen relatie.	0.01
611	Hebt u dat altijd zo geweten of hoe kijkt u daarnaar?	0.01
614	De politiek is nogal gevoelig, nerveus ten aanzien van wat er gezegd wordt op televisie.	0.01
615	En als dat een openbare instelling is, dan is die nervositeit nog groter vergeleken met een commerciële omroep, waar je als politicus minder vat op hebt.	2.02
616	Het ligt altijd lastig als de VRT kritiek heeft op de Vlaamse regering en dan zegt: we willen geld om dat volgend jaar opnieuw te doen.	0.01
618	Het is de oppositie die gisteren wel het ontslag vroeg van meneer Delaplace.	0.02
620	We zouden het misschien beter aan mensen van de VRT zelf vragen.	0.01
622	Maar ik ga eerlijk meegeven... Waar ik mij wel aan stoor, is het feit dat buitenstaanders doen alsof wij kunnen oordelen: wie heeft nu het eerst aan wie zijn haar getrokken?	0.07
623	Wie heeft er nu het eerst ruzie gezocht op de speelplaats?	0.01
624	Dat is niet aan politici, volgens mij ook niet aan parlementsleden.	0.19
626	Dat was nochtans waar de commissie zich de hele tijd... Ik sta er nu zelf als buitenstaander.	0.03
627	Ik voel mij niet geroepen om een oordeel te vellen: wie is daar nu de ruzie of het meningsverschil begonnen?	0.01
628	Waar wij wel voor moeten zorgen, en dat is waar meneer Delaplace gisteren op geantwoord heeft: zijn de processen correct verlopen?	0.01
633	Dat verslag is ondertussen gelekt, dus ik zeg niks nieuws.	0.02
635	Dat was een externe verzoener en die had dat aanbevolen.	0.01
636	Maar ik vind niet dat wij als politici moeten doen alsof we een discussie op de werkvloer kunnen... Het gaat wel om meer dan processen.	0.01
637	Er zijn een aantal dingen gebeurd bij de VRT waar je vragen bij kan hebben die losstaan van processen.	0.01
638	Bijvoorbeeld de hele zaak rond de documentaire van Bart De Pauw die uitgesteld zou worden.	0.01
639	Ik denk dat Frederik Delaplace daar goede intenties had, want hij wou het uitzenden uitstellen om het gesprek tussen Bart De Pauw en de slachtoffers te vergemakkelijken, om een soort verzoening te creëren.	0.02
640	Alleen heeft hij dat heel slecht aangepakt en dat heeft niks te maken met processen.	0.02
641	Je kan wel zeggen: daar heeft hij een fout gemaakt die uit een foute inschatting kwam.	0.01
644	Maar daar kan je wel als politiek over oordelen... Dat is inderdaad de evaluatie die wij moeten doen, maar wij moeten niet oordelen over die geschillen op de werkvloer.	0.13
645	Maar het is wel de regering die beslist of de CEO aanblijft of niet.	0.02
646	Op dit moment heeft Delaplace de steun van de Vlaamse regering?	0.01
647	Ik denk dat hij zich gisteren uit de slag getrokken heeft en dat hij kon antwoorden op die zaken.	0.01
648	Moeten daar processen bijgestuurd worden, dan gaan we dat doen.	0.01
649	Maar op dit moment is het inderdaad zo... Wanneer zou hij de steun niet meer hebben?	0.03
653	Grensoverschrijdend gedrag, nergens kunnen we dat aanvaarden, daar moet tegen opgetreden worden.	0.01
654	Daar moeten de juiste systemen opgezet worden zodat dat in de toekomst niet meer kan gebeuren.	0.01
655	En dat is de evaluatie die u maakt wanneer dat niet zou gebeuren?	0.01
657	Worden die niet correct bijgestuurd in de mate van het mogelijke nodige, dan zit je met een probleem, maar dat doet zich op dit moment niet voor.	0.01
658	Wat ook meespeelt: de politiek heeft geen kwaaie klant aan Frederik Delaplace.	0.02
661	Frederik Delaplace voert uit wat de Vlaamse regering ook wil.	37.44
662	Als er ontslagen moeten vallen, dan doet hij daar niet te moeilijk over.	0.01
663	Dat is niet iemand die het de politiek heel erg moeilijk maakt.	0.01
665	Mocht hij een CEO zijn die tegen de Vlaamse regering zegt: Sorry, dat ga ik niet doen, trek jouw plan, dan had bijvoorbeeld N-VA al wel iets lastiger gedaan.	0.01
666	Als we als regering beslissen dat er een besparingstraject en herstructurering komt, dan verwachten we inderdaad ook dat dat uitgevoerd wordt.	0.01
667	Maar dat zou met een andere CEO niet anders geweest zijn.	0.02
669	Een CEO die zegt: regering aandeelhouder... Maar onder Frederik Delaplace is het voor regeringskabinetten best wel makkelijk geworden om te zeggen: wij willen een programma waar een beetje van ons beleid... Ik heb dat ook gehoord.	0.02
670	Maar afgelopen dinsdag heb ik hem gezien, goeiendag gezegd.	0.01
671	We hebben het er even over gehad, maar de laatste keer dat ik hem daarvoor gehoord had, was toen hij kwam pleiten voor meer centen voor de VRT.	0.01
677	Maar onder Frederik Delaplace is de VRT een huis geworden dat minder moeilijk doet tegenover de Vlaamse regering dan in het verleden al het geval is geweest volgens mij.	0.01
679	Als er een lijn uitgezet wordt door de aandeelhouder, in dit geval het Vlaams Parlement en de Vlaamse regering, dan moet de VRT dat inderdaad doen.	0.01
680	Is dat verkeerd, dan ligt dat aan de opdracht die men gegeven heeft in het Vlaamse Parlement.	0.02
681	Maar dat ligt niet aan het feit dat die opdracht uitgevoerd wordt.	0.01
682	Delaplace had het ook over kwalijke en onterechte stemmingmakerij.	0.02
683	En dat ging bijvoorbeeld ook over de berichtgeving over dit huis.	0.01
690	Daar zullen altijd verhalen opduiken die niet kloppen of half kloppen.	0.01
691	Er was bijvoorbeeld die brief van de vakbond om te zeggen: Lotte Vermeir heeft helemaal niet zoveel verkeerd gedaan.	0.03
692	Andere mensen bij de VRT zeggen dan: eigenlijk wel, maar dat weten de opstellers van die brief niet.	0.03
693	Dat komt omdat hier 1800 mensen werken, in veel verschillende afdelingen.	0.01
695	Zullen er fouten in de berichtgeving geslopen zijn?	0.01
697	Maar ik denk niet dat dat nu het grootste probleem is.	0.01
698	De voorzitter van de raad van bestuur, mevrouw Brepoels, had het over te veel politieke bemoeienis met de VRT.	0.02
700	Bijvoorbeeld die programma's die op bestelling werden gemaakt.	12.88
702	We hebben nu in het regeerakkoord iets staan in het kader van onroerend erfgoed.	0.01
703	Dat was mijn favoriete domein de vorige legislatuur.	1.07
704	Dat we iets terug zouden willen als 'Monumentenstrijd'.	0.01
705	Als we dat nu niet aan de VRT vragen en dat zouden tenderen, dan denk ik dat we ook de kritiek zouden krijgen: u heeft een openbare omroep, waarom doet u er dan geen beroep op?	0.02
706	Het staat in het regeerakkoord, dus er moet ook een ondersteuning tegenover staan.	0.02
708	Dat zou toch ook een verstaanbare kritiek zijn, denk ik.	0.01
711	Men heeft het dan over 'Het verhaal van Vlaanderen'.	0.01
712	Op een bepaald moment is er een productiehuis, niet de VRT, met dat idee komen leuren.	0.01
716	1,6 miljoen Vlamingen hebben dat gewaardeerd, dus dat was een succesverhaal.	0.01
717	Dan denk ik dat het een goede beslissing geweest is.	0.01
718	Maar wat heeft dat te maken met de opdracht die gegeven is?	0.01
719	Een productiehuis had dat idee en is daarmee naar de politiek gegaan om te kijken of wij daar brood in zagen.	0.01
723	Daarmee is weer een politieke week netjes neergelegd.	19.65
724	Zoals altijd dank ik mijn gasten voor de deskundige hulp daarbij: Matthias Diependaele, Paul De Grauwe en Stavros Kelepouris.	0.06