De Afspraak op Vrijdag 🇧🇪

url	https://www.vrt.be/vrtmax/a-z/de-afspraak-op-vrijdag/2025/de-afspraak-op-vrijdag-d20250124
datetime	2025-01-24 20:35:00
description	In ‘De afspraak op vrijdag’ van 24 januari heeft Ivan De Vadder Europees Parlementslid Johan Van Overtveldt (N-VA) te gast, samen met Europajournalist Barbara Moens en professor economie Koen Schoors (UGent) Ze hebben het over de federale regeringsonderhandelingen en de gevolgen van het aantreden van Amerikaans president Trump voor Europa.

 

Statements

idx	statement	score
0	Het is vrijdag, en dan overlopen we in 'De afspraak' altijd de politieke week.	0.01
1	Vandaag doen we dat met Europees Parlementslid Johan Van Overtveldt, met Europajournalist Barbara Moens en met econoom Koen Schoors.	0.01
4	Barbara Moens, tot voor kort journaliste bij Politico, maar u gaat van job veranderen.	0.01
5	Ik ga binnenkort bij de Financial Times aan de slag.	0.01
6	Ik ben mijn carrière begonnen bij De Tijd, de beste krant van Vlaanderen.	0.01
12	Ja, nog steeds Europaverslaggeving, opnieuw voor een zalmkleurige krant, maar meer internationaal.	4.1
14	Het is een internationale krant, van een hoog niveau.	0.02
16	Dat is het voordeel dat we soms vergeten in België, dat die Europese wereld zich in Brussel bevindt.	0.76
17	We hebben het Belgische luik van Brussel en het Europese luik.	0.01
18	Politico is de grootste Europese redactie van Brussel.	0.01
19	Ik heb daar graag gewerkt, ik ben er vijf jaar geleden begonnen.	0.01
20	De Financial Times vindt vanuit die internationale blik op de wereld de Europese politiek ook heel belangrijk.	0.12
21	En dus vandaar de stap van Politico naar de FT, zoals men zegt.	0.01
28	Dus veel Elon Musk, en wat gaat Europa doen met Apple, Meta, Twitter enzovoort.	0.01
29	En hoe gaat Europa ervoor zorgen dat we competitief blijven tegenover Amerika en China?	0.01
32	En dan nog een beetje de link België-Europa, en wat gaat de nieuwe Belgische regering, als die er komt... Je mag België ook nog wat volgen.	0.01
35	Europa zal ons dan toch een statiegeldregeling opleggen.	0.01
39	Ik denk dat minister Weyts duidelijk was, het staat niet in het regeerakkoord en het zal er niet komen.	44.08
40	Een van de vele regeltjes van Europa met die 90 procent... We zitten nu aan 80 procent dat we recycleren en moeten naar 90.	0.04
41	Europa moet het afleren om met dat soort regeltjes iedereen rond de oren te kletsen.	0.01
46	Ik vind dat we ons niet moeten laten opjagen door Europa in deze.	0.01
47	Het Vlaams regeerakkoord is wat het is, dus het komt er niet.	0.1
51	Vindt u het een goed idee om statiegeld in plaats van de blauwe zak te hebben of gecombineerd daarmee?	0.01
53	Ik ga al heel mijn leven naar de Gentse Feesten en de Winterfeesten in Gent.	0.11
54	Tot voor kort ging je na de feesten daar over een veld van plastic bekers van een paar centimeter dik.	0.06
56	Iedereen krijgt een plastieken beker en je moet die weer inleveren.	0.01
57	Dat gaat gepaard met wat gegrom, maar de bergafval is weg.	0.08
61	Maar voor een aantal dingen... Denk aan studentenjobs.	0.02
62	Als je goed geld kan verdienen door bekers in te zamelen, dan denk ik dat er veel mensen dat leuk zullen vinden.	0.01
63	Wij waren als Vlaanderen trouwens heel lang voorloper.	0.1
64	Met ons recyclagebeleid en ons inzamelbeleid liepen wij voor.	0.01
67	We kunnen natuurlijk zeggen: we houden het zoals het is en veranderen niets, of we kunnen proberen opnieuw voor te lopen.	0.02
71	Kijk naar Nederland, daar heeft men een statiegeldinvoering gedaan.	0.01
73	Dat is een van de redenen waarom het ingevoerd zou worden, om dat aspect ook aan te pakken.	0.03
78	Laten we dat doen en zo verdergaan en resultaten behalen.	0.01
83	Dus als we het beter doen met onze blauwe zakken zodat we naar 90 gaan, zal Europa niks doen.	0.01
84	Maar als we op 80 willen blijven, hebben we een probleem.	0.01
85	Maar de bedoeling is... - Kan Europa ons een boete opleggen?	0.01
86	Dat vraag ik nu al vijf jaar in discussie met de commissie: Wat gaat u doen indien men dat niet haalt?	0.01
87	Dan krijg ik een uitleg die heel de kamer rond gaat, maar een concreet antwoord... Omdat dat natuurlijk niet in de zaken besloten ligt.	0.01
88	Uiteraard gaat Europa landen niet zomaar op een strafbank zetten of penaliseren.	0.01
89	Op den duur zouden we in rechtszaken tussen EU-lidstaten terechtkomen.	0.01
93	De vraag zou moeten zijn: wat kunnen wij doen om die 80 procent te verhogen?	0.01
97	En hoe we daar geraken, dan gaat het niet zozeer over boetes, maar over de lat zo hoog mogelijk te leggen.	0.01
98	Ik ken het systeem in Duitsland waar statiegeld is en waar het prima werkt.	0.01
99	Als milieubewuste consument lijkt het mij een prima systeem.	0.01
100	Maar de Vlaamse regering denkt daar duidelijk anders over.	8.89
101	Goed, laten we dan naar de voorstellen van formateur Bart De Wever gaan om een nieuwe regering te vormen.	0.02
103	Iedereen, ook de vakbonden en het middenveld, u, wij kan meelezen, en de weerstand tegen de voorstellen groeit.	0.02
104	De gelekte hervormingsnota van formateur Bart De Wever stuit op hevig verzet.	0.01
105	Het evenwicht is totaal zoek, en als we niet willen dat de mensen straks op straat zullen komen, zal er een rechtvaardigheid te vinden moeten zijn in de nota en een evenwicht naar voren moeten komen.	0.01
106	Voor maart vrees ik dat er toch wel harde acties zullen komen, als er niet naar ons geluisterd wordt.	0.01
107	Dan spreken we toch in termen van een 24 urenstaking.	0.02
109	De werkloosheid beperken in de tijd, is dat links, is dat rechts?	0.01
111	Je moet altijd luisteren naar wat er leeft, maar tegelijkertijd moeten wij als politici verantwoordelijkheid opnemen, grote hervormingen doen, geen lasten doorschuiven naar volgende generaties door putten niet te dichten, en iedereen gaat zijn best moeten doen.	0.01
112	En dus ja, ben je kerngezond, kun je werken, dan moet je werken.	0.03
113	Ik denk dat er best zo snel mogelijk een regering komt die ook een weergave is van het electorale signaal dat de kiezer heeft gegeven vorig jaar in juni.	0.01
114	En dat signaal was duidelijk, zeker ook in Vlaanderen.	0.22
115	En 31 januari blijft de echte deadline om de druk op de ketel te houden?	0.01
119	Nee, die voortdurende lekken maken het politieke negotiatieproces niet eenvoudiger.	0.01
120	Je kan je altijd de vraag stellen: waarom worden er dingen gelekt?	0.01
121	Maar daar zijn we op dit moment al een beetje voorbij.	49.65
122	Het heeft nu lang genoeg geduurd, de deadline van 31 januari is er.	0.01
123	Ik hoop dat in de resterende week tot die datum iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt, want dat is nodig.	0.01
126	Ik durf mij... Ik heb de voorbije perioden al verschillende keren gedacht: nu zijn we er.	1.74
128	Ik heb afstand genomen van het trachten me een idee te vormen van wat het nu gaat worden.	0.04
129	Ik weet dat Bart De Wever een zeer oprechte poging doet om het te vlot te krijgen, en ten laatste op 31 januari rond te krijgen.	0.16
130	Maar ik waag me op dit moment niet meer aan een pronostiek.	0.01
131	Maar binnen de partij is het duidelijk: als het niet lukt rond de 31e, dan is het over voor formateur Bart De Wever.	0.04
132	Ik denk dat Bart daar zelf zeer expliciet over is geweest.	0.01
133	Je weet natuurlijk nooit wat er in bepaalde fases van finale onderhandelingen op tafel komt en gesuggereerd wordt.	0.02
134	Maar indien de zaken min of meer normaal lopen, zal het inderdaad 31 januari zijn, of in het geval van Bart niks.	0.01
135	Je kan je ook de vraag stellen wat voor zin het nog zou hebben om nog eens die deadline uit te stellen.	0.01
136	Het zijn uiteindelijk dezelfde partijen die knopen moeten doorhakken en moeten springen of niet springen.	0.01
137	Dat is een terechte opmerking, alles ligt nu op tafel.	0.03
138	De werkgroep fiscaliteit, waar ik zelf mee... Het is duidelijk waar de dingen liggen die nog moeten getrancheerd worden, waar er onenigheid is of discussie is.	0.17
140	Er zal een moment moeten komen waarop alle ballonnen van de punten die nog tot een overeenkomst kunnen leiden, de lucht ingaan.	0.01
141	En dan zal men moeten graaien en moeten trancheren.	0.01
142	Dat moment is er nog altijd niet, onder meer omdat er nog veel dingen in die sfeer zitten.	0.03
145	Sowieso zouden ze actie voeren, wat er ook op tafel ligt.	0.01
146	Je moet hervormen in de pensioenen, de begroting en in de belastingen.	0.01
148	Het gaat over 23 miljard in totaal, dus er wordt wel wat verschoven.	0.03
149	Ik kan me voorstellen dat mensen in het onderwijs, die enerzijds langer moeten werken en anderzijds minder pensioen zullen krijgen, verontwaardigd zijn.	0.01
150	Anderzijds vind ik ook dat je binnen de ouderen moet verschuiven.	0.01
151	Je kan niet enkel verschuiven tussen jong en oud, je moet ook verschuiven tussen de ouderen.	0.01
152	Een pensioenhervorming die ergens aftopt, lijkt mij onvermijdelijk.	0.01
153	Maar we zien ook dat er problemen zijn in het onderwijs, we zakken in alle rankings.	1.25
154	Het is moeilijk om mensen te motiveren om te kiezen voor onderwijs.	0.01
155	Maar we zeggen wel dat ze langer moeten werken voor niet meer loon en voor minder pensioen.	0.02
159	Ik verwijs naar mijn boek samen met Gert Peersman, 'De perfecte storm'.	0.01
160	13 jaar geleden zeiden wij al: die pensioenhervorming is onafwendbaar.	0.02
162	Want de demografie is duidelijk, je hebt steeds minder mensen die betalen voor steeds meer.	17.81
163	Het huidige systeem moet dus hervormd worden of verdwijnt.	0.01
164	Maar jongeren zouden het gelag kunnen betalen van het geheel, omdat aan verworven rechten niet of minder wordt geraakt.	0.02
165	Maar wie nu start, zal in een minder gunstige regeling terechtkomen.	0.01
166	En hoe langer je wacht om de hervormingen te doen, hoe meer dat het geval zal zijn.	0.01
167	Dat is nu net wat die hervorming zo noodzakelijk maakt.	0.01
168	Er is terecht verwezen naar het boek van Schoors en Peerman van 13 jaar geleden.	0.01
169	Ik herinner mij zeer goed he begin van de jaren 80, wij hadden professor Van Broekhoven in Antwerpen die toen al lesgaf over de onhoudbaarheid van ons pensioensysteem.	0.01
171	We hebben altijd ontkend dat er een groot probleem was.	0.45
172	Nu wordt het stilaan onmogelijk om dat te ontkennen.	0.01
173	Er zal dus aan verworven rechten moeten geraakt worden, of je dat wil of niet.	0.01
175	Maar bij om het even welke hervorming in die pensioenen zullen zij altijd hun verworven rechten aangetast zien en dus op straat komen.	0.01
176	Ik durf bijna te zeggen: dat is iets wat we waar we door moeten.	0.01
177	Maar moet er niet harder ingegrepen worden als het probleem zich al 13 jaar geleden aan het ontwikkelen was?	0.01
178	Wordt er voldoende ingegrepen met de plannen die u nu ontdekt?	0.01
179	Als je die plannen wil doorvoeren, moet je balans vinden.	0.01
180	Als het gaat over pensioenen voor mensen met een of ander statuut, in de administratie of het onderwijs, zou je moeten zeggen: als je minder wettelijk pensioen krijgt, moet er een systeem komen dat je zelf aan pensioensparen kan doen, bijvoorbeeld met een groepsverzekering.	0.02
183	Je financiert het anders, zodat de begroting niet wordt belast.	1.03
186	Je kan ook zeggen: als wij moeten inleveren... Misschien moet je ook kijken naar de relatie werknemer-kapitaal.	0.01
187	Niemand is voor een belasting op vermogen, of weinigen.	65.6
188	Maar velen zijn voor een belasting op vermogenswinst, net als op arbeidswinst, het loon.	0.01
189	- De zogenaamde meerwaardebelasting, die een solidariteitsbijdrage is geworden.	0.01
190	Ook dat moet je geleidelijk doen, want ondernemers zeggen dan: Wij betalen twee keer.	5.54
192	Ze hebben veel betaald voor werknemerslasten, en als ze cashen, gaan ze nog veel betalen op kapitaalbelasting.	0.02
193	Maar als je het systeem anders hebt, in evenwicht, wat gebeurt er dan?	0.01
194	Mensen gaan minder betalen voor personeel, sneller kunnen groeien en ontwikkelen, alleen als ze succesvol zijn, En dan gaan ze moeten betalen.	31.75
196	Maar in de overgang ga je mensen hebben die twee keer betalen.	0.03
197	Mensen die nu veel betaald hebben voor werknemers, en dan gaan moeten cashen.	0.01
198	Dus je moet geleidelijk aan de werknemerslasten omlaag doen en de vermogenswinstbelasting omhoog.	0.01
202	U verwijst zelf naar het boek van Koen Schoors over de jaren 80.	0.01
203	Zijn de maatregelen die nu genomen worden afdoende?	0.01
204	Dat hangt ook voor een stuk af van de omstandigheden die we de komende jaren gaan kennen.	0.01
205	Gaan we naar een periode van wat hogere economische groei?	0.01
206	Dat is een andere situatie dan een periode van stagnatie.	0.01
208	Wat nu op tafel ligt, wat Bart De Wever voorstelt, is in ieder geval een meer dan substantieel begin van hervorming die noodzakelijk is.	4.87
209	Rond die pensioenhervorming en rond hervormingen in het algemeen zou ik één punt heel duidelijk willen stellen.	0.01
210	Als u praat over vermogenswinstbelasting... Dat heeft op tafel gelegen, ik ben daar zelf geen voorstander van.	0.02
211	Maar ik verzet me tegen om het even welke verhoging van de belasting.	0.01
212	Als je die vermogenswinstbelasting doet, moeten andere belastingen naar beneden.	0.22
215	Het kan toch niet dat je al meer dan 50 procent belast en tegelijk afhankelijk bent van een economische groei die substantieel moet zijn om een aantal problemen in de hand houden?	0.02
216	Blijf je die belastingdruk opdrijven, dan schiet je jezelf in de voet op termijn.	0.01
219	Theo Francken zei hier ook: Die meerwaardebelasting is onethisch en immoreel.	0.02
221	- Ik vind dat voor een stuk ook, omdat het over zaken gaat die de belastingen al gepasseerd zijn.	1.34
224	In de economie wordt arbeid steeds minder belangrijk, demografie en kapitaal steeds meer.	0.24
225	Als je winsten op kapitaal minder blijft belasten dan loon, dan gaan we naar een extreme concentratie.	0.01
227	Op termijn moet je de kapitaalwinst iets meer moeten belasten en arbeidswinst, loon, iets minder.	0.01
229	Het is alleen maar rechtvaardig als je dat nu in één schok doet dat mensen twee keer betalen.	0.01
230	Als je dat geleidelijk aan verschuift... Dat gaat ondernemerschap aanmoedigen.	0.01
231	Veel Belgische ondernemers investeren nu zeer snel en dan cashen ze, want daar zit de winst.	0.21
232	Het huidige systeem geeft geen incentives om echt een nieuwe strategische sector in België uit te bouwen.	0.01
235	Als je dat hervormt en je gaat zeggen: we gaan minder belasten op loon, je kan sneller groeien, maar iets meer als je succes hebt, heb je meer incentives om activiteiten in België uit te bouwen.	5.13
237	Barbara Moens, Europa... Dat is de sector die jij volgt.	3.84
238	In welke mate zit Europa op deze plannen te kijken op dit moment?	0.01
241	Je merkt dat Bart De Wever het ook gebruikt als een stok achter de deur om een aantal hervormingen door te duwen.	0.23
243	Er is een Europees begrotingstraject waar België zich aan moet houden.	0.01
244	Normaal gezien moeten we streven naar een tekort van drie procent van het bruto nationaal product.	0.03
245	België gaat naar een tekort van 4,9 procent en heeft door de lange regerings- vorming twee keer uitstel gevraagd om die plannen te presenteren.	0.03
246	Nu heeft Europa gezegd: Tegen april willen wij een evaluatie maken, dus in maart moet je klaar zijn met die begroting en de hervormingen.	0.03
247	Afhankelijk daarvan, als Europa die evaluatie maakt, krijgen we ofwel een traject van zeven jaar, dus iets meer tijd om die hervormingen door te voeren, of een strenger traject van vier jaar.	0.02
248	Er zit dus zeker een stok achter de deur die men politiek ook gebruikt.	0.01
249	Maar ik vind ook wel... Je hebt vaak het narratief van: België moet besparen van Europa.	0.03
250	Terwijl we ook gewoon moeten zeggen: België moet gewoon besparen omdat de huidige overheidsfinanciën niet houdbaar zijn.	0.02
253	Johan Van Overtveldt zei toen: Ja maar ja, Europa... Is Europa hier dwingend of niet?	0.01
256	Als dat besparingstraject van vier jaar er komt en men haalt dat niet, kunnen er boetes en andere maatregelen komen die de Belgische overheid gewoon geld zouden kosten.	0.02
259	Als het gaat over de stem van België die weegt in Europa, over het debat over veiligheid, Oekraïne, defensie... Ja, als je zelf weinig investeert in defensie heb je nog minder te zeggen, en we zijn al een vrij klein land.	0.03
260	Bart De Wever heeft altijd gezegd: Dit wordt een hervormingsregering.	0.02
261	Wordt het een hervormingsregering als je de plannen ziet?	0.01
262	Als je kijkt naar het huidige menu... En het is een typisch politiek compromis zoals altijd in België.	0.01
263	Als men die hervormingen gaat doen, zijn het er veel meer dan er ooit gebeurd zijn in België.	0.02
264	Je kan dan wel zeggen tegen Europa: We gaan die pensioenen aanpakken en een aantal hervormingen doen op de arbeidsmarkt.	0.01
265	Ook al zou het verder kunnen gaan zonder de socialisten en cd Akkoord?	0.01
267	En ik vind de vraag altijd naast de kwestie, of het moet van Europa of niet.	0.01
269	Het is zoals zeggen: ik mag van mijn vader niet tegen de muur rijden.	0.01
271	We moeten hervormen omdat we richting de muur rijden.	0.01
272	Of Europa dat nu wil of niet, het is goed voor onszelf.	0.01
274	PS-voorzitter Paul Magnette zegt: het is niet nodig.	0.02
280	We verwezen naar de discussie die al decennia loopt over de vergrijzing, de sociale zekerheid.	0.01
283	Oekraïne, de risico's die er zijn voor onze fysieke veiligheid.	0.19
284	Een debat dat we decennialang niet hebben moeten voeren.	0.01
287	De investeringen die moeten gebeuren in defensie zijn gigantisch.	40.45
288	Zeker als ze bovenop die besparingen moeten gebeuren.	0.01
289	De houding die Europa gaat aannemen ten opzichte van heel die begrotingsproblematiek, als we naar de realiteit der dingen gaan, zal die in grote mate bepaald worden door de houding ten aanzien van Frankrijk.	0.01
291	Zij zitten met een grotere begrotingsproblematiek dan de onze.	8.33
293	Je kan je onmogelijk inbeelden, gezien de politieke realiteit van het Europese gebeuren, dat de Commissie de Franse regering zwaar op de vingers gaat tikken.	0.01
294	Dat gaat niet gebeuren, de Commissie zal dat nooit doen.	0.01
295	Daarvoor zijn de krachten die werken binnen die Commissie van dien aard dat men dat altijd zal beletten.	0.01
296	Een bijkomende reden waarom de Commissie dat niet zal doen: als ze dat wel doen, dreigt ze de crisis uit te lokken die ze absoluut wil voorkomen.	0.01
297	Stel je voor dat de grote investeringsgroepen in de wereld zeggen: wat is dat daar allemaal?	0.01
298	Die Commissie blijft maar... Frans overheidspapier moet buiten.	0.01
300	Daarmee zegt u: men gaat coulant zijn tegenover Frankrijk, dus ook tegenover België.	0.01
302	Ik heb zelf als minister van Financiën in de eurogroep discussies meegemaakt waarin het duidelijk was dat kleinere landen harder aangepakt werden dan grotere landen.	0.03
305	We mogen ons daar niet zomaar mee troosten: het zal wel loslopen, want de Fransen zijn een groter probleem.	0.01
307	Maar het grote gevaar is niet zozeer Europa, het grote gevaar zijn de financiële markten.	0.01
309	Maandenlang palaveren in de aanloop naar de regering-Di Rupo.	39.65
311	Ineens schoten de markten wakker, de spread schoot omhoog en op twee weken tijd... Dat is het verschil in rente tussen de Belgische en de Duitse rente.	0.01
313	Als die duivel uit de fles komt, dan zal men snel moeten handelen.	0.01
314	Dat ging niet alleen over de rente, maar ook over het faillissement van het toenmalige Dexia, dat dreigde te gebeuren.	0.03
315	Die twee dingen hebben samen snel voor een regering gezorgd.	2.38
316	Zodra men zich begint af te keren op de financiële markten van u... En dat is binair, om twee uur geen probleem, om vijf uur een groot probleem.	0.01
317	Engeland maakt het nu ook mee en heeft het al meegemaakt onder Liz Truss.	0.03
318	Heeft u aanwijzingen dat dat eventueel kan gebeuren?	0.01
319	In de mate dat er een discussie zou ontstaan tussen België en de Europese Commissie, dan stijgt de kans op zulke ongelukken aanzienlijk.	2.13
322	We hebben in juni verkiezingen gehad met een duidelijk electoraal signaal: kunnen we een regering hebben die beslissingen neemt?	0.01
324	Ik ben zelf progressief, maar de uitslag was een duidelijk signaal.	14.94
325	Dan moet de regering een deel van dat signaal serieus nemen.	0.01
330	Dan gaan we nog even naar het aantreden van de nieuwe Amerikaanse president Trump.	0.01
332	Zijn eerste reeks presidentiële decreten heeft al een stormvloed aan reacties opgeleverd.	0.01
333	Mevrouw Moens, wat is u bijgebleven, als ik het zo op de vrouw af vraag, van die inaugurale rede en de week?	0.02
337	Op voorhand was er heel veel bezorgdheid tot op het hoogste niveau dat Trump Oekraïne niet meer zou steunen financieel en militair, dat er een vredesakkoord zou komen ten voordele van Poetin.	0.47
339	Trump was kritisch tegenover Poetin, en heeft sancties opgeschroefd, hij belooft Oekraïne verder te steunen.	0.43
340	Die shift in het denken van Trump en zijn entourage is duidelijk naar de voorgrond gekomen.	0.01
341	Voor ik met Oekraïne naar de twee andere gasten ga... U volgt de techgiganten.	0.01
344	Heel opvallend, ook de uitspraken van Donald Trump daarover naar de Europese Unie toe.	0.02
345	Europa reguleert de techbedrijven en probeert daarin de voorvechter te zijn.	1.91
346	Trump heeft daarin duidelijk gezegd dat ze dat gaan aanvechten.	0.02
347	Dat zal een van de grote spanningsvelden zijn tussen Amerika en Europa.	0.01
348	Je ziet ook dat big tech heel duidelijk de kaart van Trump heeft gekozen.	0.01
350	Als het hemd nader is dan de rok, dan kiest men gewoon.	0.01
354	Bij mij iets minder omdat ik net voor Kerstmis in Washington was.	0.03
355	We hadden de gelegenheid om met enkele mensen die nu in de Nationale Veiligheidsraad van Donald Trump zitten, te spreken.	0.01
356	Daar was een argumentatie die mij is bijgebleven: wat we eigenlijk zouden moeten doen, is in een eerste fase de hulp aan Oekraïne opdrijven, als VS, zodat de druk op Rusland verhoogt.	0.02
357	Dan zal ook blijken dat Rusland het economisch heel moeilijk heeft.	0.01
360	Als u vandaag in Washington rondloopt, dan gaat het over drie dingen: China, China en China.	32.32
361	Mensen in de omgeving van Trump zien duidelijk... Met hemzelf weet je natuurlijk nooit.	0.02
362	Maar in zijn omgeving zien ze Oekraïne als een middel om te ontdekken hoe ver China wil gaan.	0.42
368	Zijn eerste formele verklaringen sinds hij president is, gaan allemaal in de richting dat we eerder naar een verdere escalatie van het conflict gaan met in het achterhoofd een uitlokking van de reactie van China.	0.08
371	Iedereen zei dat Trump slecht zou zijn voor Oekraïne, maar ik denk dat hij goed zal zijn voor Oekraïne.	0.33
372	Om de redenen die Johan zegt, maar een bijkomende reden, en voor mij de belangrijkste... - U gaat akkoord met de analyse?	0.01
373	Meer geld naar Oekraïne voor een uitputtingsslag en iedereen kleur te laten bekennen.	0.02
374	Het belangrijkste aspect is nog iets anders, maar het gaat dezelfde richting uit.	0.01
375	Trump wil de invoertarieven verhogen en migratie verminderen.	0.01
377	Hij weet dat inflatie zeer onpopulair is, daardoor heeft Biden verloren.	0.05
378	De enige manier om de inflatie te beperken, is goedkope energie.	12.44
379	Daarom heeft in Davos iedereen gezegd: De prijzen voor olie en gas moeten omlaag.	0.02
380	Maar als hij die prijzen omlaag doet en Saudi-Arabië meekrijgt, dan is Rusland echt de pineut.	0.01
382	Zij financieren de oorlog dankzij de inkomsten van... De volumes dalen.	0.01
383	Als de prijzen ook nog dalen, is Rusland virtueel failliet.	0.02
384	Dat had Poetin niet verwacht, maar dat was wel voorspelbaar.	0.05
385	Daardoor dacht ik al een tijdje dat dat veel slechter zou zijn voor Rusland dan Poetin dacht toen hij Trump steunde.	0.01
387	Ten eerste meer geld om een escalatie op te drijven.	1.36
388	Tegelijkertijd die prijzen naar beneden en Rusland op droog zaad proberen te zetten.	0.01
390	Altijd met in het achterhoofd: wat betekent dat in de houding van China, hun geopolitieke strategie?	0.01
393	We hebben een tijdlang in Europa gezegd dat we meer moeten investeren in defensie, want Amerika gaat zich terugtrekken uit Oekraïne.	0.04
395	Het is niet omdat Donald Trump nu Oekraïne blijft steunen om een einde te maken aan die oorlog... Hij zegt er meteen bij: We gaan dit niet blijven doen.	0.04
396	Hij heeft gezegd: De NAVO-uitgaven moeten naar vijf procent van het bbp.	0.02
397	De druk op Europa van: garandeer je eigen veiligheid, die blijft.	0.01
398	Als het tot vredesonderhandelingen zou kunnen komen en je moet beslissen wie die veiligheid van Oekraïne garandeert, dan zal Amerika Europa dwingen om een groter deel van de koek te nemen.	0.01
400	We hebben weer een weekje Straatsburg achter de rug met het Europees Parlement.	0.01
401	Dan wordt er veel gepraat in de gangen en de coulissen.	0.01
402	Het is me opgevallen dat je een duidelijke groep van landen krijgt binnen Europa.	0.01
403	De landen die het meest onderhevig zijn aan dreiging vanwege Rusland: Polen, Zweden, Finland, de Baltische landen, voor een stuk ook Italië.	2.02
405	We gaan absoluut niet met de voet vooruit naar Trump.	0.01
406	We willen absoluut die Amerikaanse aanwezigheid in de NAVO op defensievlak behouden.	0.01
407	Als hij met handelstarieven komt, gaan we dat rustig bekijken en niet met de voet vooruit terugslaan.	0.01
408	Die groep van landen is daar uitgesproken over, en over de partijgrenzen heen.	0.01
412	Emmanuel Macron heeft al een paar keer geïnsinueerd: we moeten fameus reageren.	0.02
413	Maar zijn soortelijk gewicht in Europa is intussen gedaald.	0.01
414	Aan de ene kant heb je dus Polen, Finland, Zweden, zegt u.	0.02
415	Is er ook echt een andere groep onder leiding van Frankrijk?	0.01
416	Ik denk dat de Fransen dat zouden willen uitlokken, maar je merkt dat hij weinig tractie krijgt met zijn argumentatie.	0.01
418	Als Trump importtarieven heft, zal Europa reageren met importtarieven.	0.02
419	Het fundamentele principe in dat soort transacties is reciprociteit.	0.01
420	Wij gaan nooit als eerste die tarieven heffen, tenzij het gaat over de CO2-belasting.	0.13
421	Maar als die tarieven er komen, zullen wij reageren.	0.01
424	Iemand als Donald Trump verstaat alleen duidelijke taal.	0.01
425	Als hij je afdreigt en hij doet het effectief, dan kun je niet anders dan reageren.	0.01
428	Maar ik ben er van overtuigd geraakt in Straatsburg dat die landen ervoor zullen zorgen dat dat een reactie in mineur zal zijn, en geen offensieve, zware reactie.	0.08
430	Er zal inderdaad gereageerd worden op een handelsoorlog.	0.01
431	Hetzelfde geldt voor de discussie over technologiebedrijven.	0.14
432	Maar die reacties zullen altijd in het teken staan van: wat betekent dit voor Oekraïne, voor de aanwezigheid van Amerika in de NAVO en hoe gaan we zorgen dat dat veiligheidsaspect behouden blijft?	0.01
433	Ook al zal er dan wat minder retaliatie zijn op het vlak van handel.	0.01
435	Heel simpel: wil je geen tarieven, investeer in de VS. Ik ben het eens met Barbara, maar ik wil iets fundamenteels zeggen.	0.01
437	Het grootste begrotingstekort in de wereld is van de VS.	99.72
440	Als je zo'n groot begrotingstekort hebt, en geen spaaroverschot, kun je geen handelsoverschot hebben.	36.61
442	Een begrotingstekort en geen spaaroverschot creëert een tekort op je handelsbalans.	94.35
443	Dus Trump culpabiliseert andere landen en zegt: Jullie behandelen ons slecht.	0.14
444	Maar de oorzaak van zijn handelstekort is zijn eigen begroting.	0.01
446	Maar Europa is de grootste markt van de wereld, niet de VS. Een aantal industrieën zullen dat doen om fundamentele redenen.	0.22
447	Gas zal goedkoper zijn in de VS. Als de productie afhangt van de gasprijs, zul je dat in de VS doen.	0.34
448	Maar als wij slim zijn en we bouwen onze groene elektriciteit snel genoeg uit, dan zal elektriciteit hier goedkoper zijn.	0.01
449	Ik wil er geen discussie onder economen van maken, maar... U bent het niet eens?	0.01
450	Ik denk dat het genuanceerder is dan wat de professor net zei.	0.01
451	De Verenigde Staten hebben een groot handelstekort omdat ze veel meer investeren dan er gespaard wordt.	99.99
452	Er is een spaartekort ten opzichte van het investeren.	0.02
453	In die zin is dat een uiting van de aantrekkingskracht van de VS als investeringsland.	0.01
454	Dat is in het algemeen heel vreemd, vind ik, aan heel het discours.	0.01
455	Hij verwoordt het op een simpele manier: Ze kopen onze auto's niet... Heel het discours van Trump is erop gebaseerd: onze economie is een catastrofe.	0.02
456	Terwijl uit elke objectieve analyse blijkt dat de VS al jarenlang de best presterende economie van de industriële landen is.	99.98
460	En de tariefdreiging, dat hebben we gezien in de eerste termijn... Hij gebruikt die dreiging as such om tot bepaalde akkoorden te komen, om zijn partners te dwingen om bepaalde concessies te maken.	0.02
462	Gewoon al de dreiging as such leidde ertoe dat Europa zei: We zullen meer lng-gas kopen van de VS, we zullen meer investeren in defensie.	0.02
463	Die dealmaker die hij wil zijn, dat is ook deel van het verhaal.	0.03
465	In zijn geest ontstaat er stilaan een trade-off tussen tarieven voor China en heel de TikTok-affaire.	0.01
467	De vorige keer heeft hij tarieven ingevoerd ten opzichte van China.	0.02
469	Zo hebben ze die staten die voor Trump waren, tegen Trump doen stemmen.	0.07
470	Trump heeft Xi Jinping bij de vorige verkiezingen gevraagd: Wil je niet iets doen voor mij in die staten en die tarieven verlagen?	0.02
472	Je krijgt dus een spel van tarieven en politiek die in elkaar verstrengeld zitten.	0.28
474	Je hebt vandaag uiteraard ook veel industriële groepen die om die tarieven vragen om zichzelf te beschermen.	0.03
475	Maar je hebt ook bedrijven die leven van import, of waarvoor import belangrijk is.	0.02
476	Naarmate tarieven heel die stroom gaan belasten, gaan die wel vocaler worden, dan gaat een tegenstroom ontstaan.	0.01
477	Donald Trump ergert zich ook aan de Europese regels.	1.8
479	Dat is wel zeer opvallend, hoe hij die uit en Europa eigenlijk in een hoek duwt.	0.01
480	Ja, en daar zie je echt het gelobby van de techsector, omdat er een aantal zaken lopen tegen die bigtechbedrijven die mogelijk kunnen resulteren in boetes.	0.03
483	Maar als je het afzet tegen hun winsten, is het relatief.	0.01
484	Maar daar zie je dat Trump de nationalistische kaart speelt, zijn Amerikaanse bedrijven.	0.05
485	Nog één ding, want we focussen, en begrijpelijk, op mogelijke tarieven op Europese producten.	42.22
486	Nog grotere risico's zijn de mogelijke tarieven op de Chinese producten.	0.02
487	Trump had het over tarieven van 60 procent op Chinese producten.	0.06
488	Als China die producten niet meer naar Amerika kan uitvoeren, kijkt men naar andere markten en dreigt er veel op de Europese markt te komen.	0.05
489	En die economische impact gaat veel groter zijn dan 10 of 20 procent op Europese producten.	40.19
493	Zoals meneer Van Overtveldt al zei: dé grote focus in de VS is China.	0.02
495	Als je nu advies moet geven, wat moet Europa dan doen?	0.01
496	Rustig bekijken wat er aan effectieve maatregelen komt.	0.01
497	Want Trump kickt op het feit dat hij gewaarwordt dat je je het slachtoffer voelt, dat je je geviseerd voelt.	0.04
499	We moeten dus focussen op onze eigen agenda, de Draghi-agenda rond economische groei, de interne markt, de kapitaalmarkt, de Unie, die dingen.	0.01
501	Voor de rest moeten we meneer Trump laten doen met het discours dat hij graag heeft.	0.01
502	En te gepasten tijden moeten we rekening houden met de diverse factoren die daarbij komen spelen, zoals defensie.	0.01
503	Op een gepaste manier reageren, maar ons niet laten opjagen en niet als konijnen voor een lichtbak gaan zitten.	0.01
506	Ook dat is Europa eigenlijk voor de feiten plaatsen en in een soort achterstand duwen.	0.01
507	Om de link te maken met het debat over België en wat er moet gebeuren, als je het op een goeie manier gebruikt, kan Trump een manier zijn om de zaken die sowieso moesten gebeuren, zoals grote investeringen in artificiële intelligentie... Het Stargate-project.	0.01
509	...om de volgende boot van tech niet te missen, dat zou sowieso moeten gebeuren.	0.01
511	Laten we die gebruiken om te doen wat er sowieso moest gebeuren.	0.01
512	Hetzelfde geldt op het vlak van defensie, begroting en competitiviteit.	0.01
513	Europa wist dat die zaken moesten gebeuren, maar er was te weinig politiek momentum.	0.01
515	De speech van Zelensky in Davos was in die zin interessant.	10.18
516	Hij zei: Iedereen vraagt zich af wat Amerika gaat doen.	0.02
517	Waarom vragen we ons nooit af wat Europa gaat doen?	0.01
518	En hoe kunnen we op dat moment raken dat Europa de agenda zet?	0.01
519	Maar dat project rond artificiële intelligentie... 500 miljard, hè.	0.03
522	Artificiële intelligentie zal maar werken om de economie beter te maken als er voldoende concurrentie is, als er verschillende modellen zijn en geen monopoliesituatie.	0.01
523	We spreken nu al over de techbedrijven, maar die techbedrijven zoals Facebook hebben onze productiviteit niet verhoogd en hebben eerlijk gezegd de sociale interactie verzwakt.	99.86
524	Amerika is daar beter uit omdat zij de winst voor de wereld capteren.	0.03
527	Van AI moeten we nog zien of dat de productiviteit verhoogt.	21.11
529	Er zijn kansen, maar niet met de AI waar wij aan denken.	0.02
535	De echte AI-impact zal de fysieke AI zijn, de slimme robotisatie, nieuwe materialen, nieuwe moleculen, betere farmaceutica, daar zit de toegevoegde waarde.	0.01
537	Want iedereen die ChatGPT nu gebruikt als Google, de echte kost daarvan is veel groter dan de waarde van die opzoeking.	41.75
540	Een deel van die grote Stargate is ook: dat maakt nog verlies, we gaan er meer geld tegenaan gooien en veel data proberen te verzamelen.	0.02
543	Laten we ons dan gewoon overdonderen door wat Trump heeft gedaan en gezegd deze week?	0.01
546	Op AI specifiek is die sowieso al groot en gaat die nu groter worden.	0.02
547	Je merkt dat er politieke wil is om er iets aan te doen, maar Europa op dit moment, zowel het financieringsklimaat als het privékapitaal, is er te weinig.	0.08
548	Ook als het gaat over regulering... Het is hier al aan bod gekomen.	0.01
549	Europa is altijd de voorvechter geweest van regulering van technologie vanwege privacy en consumentenbescherming.	2.91
550	De meeste mensen zijn het daarmee eens, maar zo dreig je ook investeringen mis te lopen.	1.2
553	Maar u pleit ervoor om een beetje achterover te leunen?	0.01
554	Achteroverleunen op het vlak van reacties naar Trump toe.	0.01
556	Het consolideren en uitbouwen van de interne markt, die kapitaalmarktunie die belangrijk is om jonge, innovatieve ondernemers, die nu vaak door een gebrek aan funding in Europa naar de VS gaan... Als we die hier kunnen houden, gaan we op die manier een eigen NVIDIA in Europa creëren.	0.11
558	Dat moet voor een stuk gebeuren, maar dat zal nooit aanleiding geven tot die noodzakelijke ondernemingsactiviteit.	0.01
559	Moeten wij er dan geen project tegenover zetten, Europees?	0.01
563	Als je onderneemt... Mensen dromen van de Nasdaq, want daar is veel kapitaal.	0.01
564	Wij waren met de universiteit op een tour in Noord-Amerika.	0.02
565	Je hoorde er verhalen dat bedrijven gemakkelijk tientallen miljoenen vinden met een telefoontje of een e-mail.	99.94
569	In de toekomst gaan systemen ook minder afhankelijk zijn van operationele kosten, zoals brandstof, en meer van kapitaal.	2.44
570	Ook de hele vergroening zal extreem veel kapitaal kosten.	0.01
572	Hoe meer je de kapitaalmarkt efficiënter maakt, hoe goedkoper dat wordt.	0.01
575	We weten dat de kapitaalmarkt er moet komen, investeringen in AI.	0.4
576	Maar daar zit je met het nadeel dat door de verschillen in Europa, en de interne onenigheid tussen landen, je een grote handicap hebt tegenover de VS. Bepaalde landen zijn het oneens over hoe je die kapitaalmarkt moet doen.	0.68
577	Terwijl iedereen op papier weet dat het goed zou zijn voor de competitiviteit.	0.01
578	Is dat het grote gevaar, dat Europa in verspreide slagorde zal reageren, en waarschijnlijk met verschillende coalities naargelang het thema?	0.01
581	Je ziet de Italiaanse Meloni die naar Donald Trump gaat, met de vraag: in welke mate spreekt zij daar enkel voor Italië of ook voor de Europese Unie?	0.01
582	Trump weigert om Commissievoorzitter Von der Leyen te zien.	0.02
585	Ik heb nu vijf jaar achter de rug in de besluitvorming in Europa.	0.01
587	Je vertrekt vanuit een bepaald project rond een wetgeving.	0.01
590	Als je een amendement leest en je legt je hand over wie het heeft ingediend, kan je bijna altijd afleiden uit welk land die persoon afkomstig is.	12.18
591	Dan krijg je een soort van pap die gemaakt wordt met meestal een vrij goeie uitgangstekst, waar dan allerhande zaken bij gekapt worden voor dit of dat land, en je moet uiteindelijk een meerderheid hebben.	0.02
592	Daardoor wordt de Europese besluitvorming bijna altijd nodeloos complex en vaak zelfs heel inefficiënt.	0.01
593	Het Amerikaans Congres heeft bijna nauwelijks wetgeving ingevoerd, en dat ervoor ook nauwelijks.	99.99
594	De Amerikanen zijn heel traag met wetgeving, trager dan Europa.	0.04
595	En Europa kon wetgeving creëren waartoe Amerika niet in staat is.	47.06
602	Maar laten we niet vergeten, de laatste grote deregulatiegolf in de VS heeft tot de grootste financiële crisis geleid die het Westen ooit heeft gekend, in 2008.	99.93
603	Ik ben bang dat we hetzelfde aan het doen zijn met AI.	0.01
605	Als er een wiel af rolt, zal de rest van de wereld mee betalen.	0.01
609	Maar in de VS denken ze nu dat AI geen enkel risico heeft, maar dat is niet zo.	23.69
610	Er gaat veel kapitaal naartoe, er is weinig productiviteitswinst.	0.05
611	Een tijd geleden was het iets anders, dan was het IoT, dan was het nog iets anders.	0.03
614	AI zal belangrijk zijn, maar de echte winst zal zitten in de fysieke AI, niet ChatGPT.	0.02
616	En Europa is veel beter in B2B, business-to-business.	0.05
617	Dus AI gebruiken in systeemoptimalisatie, in predictief onderhoud van machines, zulke dingen zijn wij al aan het doen met AI.	15.52
618	Wij gaan geen AI doen zoals ChatGPT, maar er zijn veel AI-initiatieven die de productiviteit wel verhogen.	0.09
621	Mevrouw Moens, ik heb het al gevraagd aan meneer Van Overtveldt.	0.01
622	Wat moet Europa doen tegenover wat er aan de overkant van de oceaan op ons afkomt?	0.01
624	De agenda waarvan we weten dat hij moet gebeuren: defensie, competitiviteit, tech, AI.	0.01
625	Die door te duwen, en dat zo veel mogelijk samen doen en vooral niet te veel staren naar Trump, maar zelf op de voorgrond treden.	0.01
626	Ook om te vermijden dat je wordt gekneld tussen de VS en China en dat je zelf geen rol van betekenis meer speelt.	0.01
627	En dat is iets wat heel vaak gezegd wordt, waar veel mensen het over eens zijn, maar als het over concrete dossiers gaat, komen vaak die nationale agenda's en belangen bovendrijven.	0.02
629	Wat wij goed doen, is nog altijd zelf de duiding geven en niet gewoon nakwaken wat op sociale media wordt gezegd.	0.01
631	En laten we inderdaad niet te veel kijken naar de storm in het glas.	0.01
632	Laten we kijken naar structurele plannen op lange termijn.	0.01
635	We moeten de ogen op de bal houden, laten we meer kijken naar onze bal en minder naar het voetbal elders.	0.01
637	Dat is het einde van deze 'De afspraak op vrijdag'.	14.88
638	Daarmee is een politieke week weer netjes neergelegd.	14.16
639	Zoals altijd dank ik mijn gasten voor de deskundige hulp daarbij.	0.01
640	Johan Van Overtveldt, Barbara Moens en Koen Schoors.	0.14