Buitenhof 🇳🇱

_id	65c9be4ef050206949c4be28
url	https://npo.nl/start/serie/buitenhof/seizoen-19/buitenhof_282/afspelen
description	Hoe nu verder met de formatie? Door het opstappen van Pieter Omtzigt uit de informatieronde onder leiding van informateur Ronald Plasterk is de vorming van een nieuw kabinet verder weg dan ooit. Hoe kijkt oud-informateur Johan Remkes hier tegenaan? * Hoe het Russische narratief z'n weg vindt in het Westen. Voor het eerst sinds de inval in Oekraïne gaf de Russische president Vladimir Poetin een interview aan een Westerse journalist. Een analyse van twee oud-Ruslandcorrespondenten van verschillende generaties: Arnout Brouwers en Eva Hartog. * Benjamin Moser over meesterschilder Frans Hals. * De nieuwsfoto is gekozen door Cigdem Yuksel.
datetime	2024-02-11 12:11:00

 

Statements

idx	statement	score
0	888 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Johan Remkes, Bart Groothuis, Eva Hartog, Benjamin Moser en de foto met Cigdem Yüksel.	0.05
1	Dit zijn de gasten van Buitenhof van zondag 11 februari.	0.03
3	Elf weken na de verkiezingen zijn we weer terug bij af.	0.12
4	Pieter Omtzigt besloot deze week, u weet het, dat 't mooi was geweest en stopte de gesprekken met PVV, VVD en BBB onder leiding van informateur Ronald Plasterk.	0.07
5	De andere drie partijen reageerden verbaasd, verbijsterd.	0.03
6	Ze hadden, net als de informateur, slechts een appje gehad van de NSC-voorman.	0.05
8	Ik ga erover praten met oud-informateur Johan Remkes.	0.03
10	Allereerst wil ik u vragen naar Dries van Agt die deze week overleed, samen met zijn vrouw.	0.06
15	Waarbij je twee mannen zag waarbij de ene man zo af en toe ook de andere man nogal schoffeerde en de politieke effecten daarvan niet helemaal in de gaten had.	0.07
18	En de strategische formatieblunder vanuit de Partij van de Arbeid toen.	0.03
19	Men had niet in de gaten dat er nog een alternatieve meerderheid was.	0.67
21	Dan zei hij altijd tegen mij: 'Wat doe jij in vredesnaam in Noord-Holland?	0.04
23	Toen wist ik: Je hebt niet met heel veel genoegen in Brabant gezeten als commissaris.	0.03
29	Pieter Omtzigt stuurde dat appje naar de informateur.	0.04
34	Als ik zo een paar weken terug kijk is hier iets helemaal fout gegaan.	0.04
35	Als je het openbaar bestuur hoog in het vaandel hebt doe je dat procesmatig en niet op deze manier.	0.03
36	Ten tweede: Wat mij op het netvlies staat en wat volgens mij ook niet bevorderlijk werkt is dat iedereen zat te twitteren en te appen.	0.06
39	Een belangrijke voorwaarde om tot geslaagde kabinetsformatie te komen is dat je de sfeer onderling goed gaat.	0.05
40	Wat zegt het dat die sfeer zo slecht was en dat er zoveel berichten en nare mededelingen over elkaar naar buiten kwamen?	0.13
44	En dat heeft de huidige informateur misschien onvoldoende gezegd?	0.04
49	Als oppervlakkige waarnemer langs de zijlijn zag ik: Het gedrag was af en toe gewoon respectloos.	0.06
51	En als informateur, u heeft in dat proces gezeten bij het laatste kabinet, wat we nog hebben, demissionair.	0.11
55	Gewoon voortdurend je de vraag stellen: Wat is zijn positie en hoe hou ik daar zoveel mogelijk procesmatig rekening mee?	0.03
57	Je moet als informateur, maar dat geldt in feite ook voor de andere gespreksdeelnemers wil je er tenminste uitkomen dan moet je op een gegeven moment ook elkaar comfort bieden.	0.03
58	En wat ik zie, ik heb het verslag van december van de verkenner er nog eens op nagelezen en daarin wordt door de heer Omtzigt toch al heel duidelijk aangegeven dat hij zich op een speciale manier tot het te vormen kabinet wil verhouden.	0.05
59	En dat hij niet in een normaal parlementair meerderheidskabinet wil.	0.09
60	En ik kan mij niet helemaal aan de indruk onttrekken dat hij het gevoel heeft gekregen: 'Naarmate ik meer in de inhoud duik word ik in het proces gezogen waar ik later niet meer uit kan.' Ik weet niet hoe daarmee omgesprongen is aan die formatietafel.	0.04
61	Maar als ik het heb over inlevingsvermogen dan had dat volgens mij wel onderkend moeten worden.	0.03
63	Toen zei Omtzigt: 'Ik heb documenten ingezien, 21 stuks waaruit blijkt dat de financiële staat van Nederland veel slechter was dan ik dacht.	0.13
68	Ik weet ook niet of daar een of twee of drie dagen overheen zijn gegaan maar die documenten worden normaal gesproken uitgevraagd door de informateur bij de departementen.	0.06
69	Kennelijk was de vraag: 'Geef ook wat tegenvallers aan en niet alleen de meevallers.'	0.03
70	Dan weet je ongeveer welk beeld uit tevoorschijn komt.	0.06
71	En we wisten wel, Klaas Knot is daar volstrekt helder over geweest en een aantal andere mensen ook Er liggen voor de komende periode wel een aantal financiële vraagstukken die opgelost moeten worden.	0.06
72	Dus die grote verrassing bij hem had wat dit betreft niet gehoeven?	0.05
77	Het ging ook over het respect voor het instituut informateur.	0.06
82	Maar dat geldt niet alleen voor in de richting van de informateur maar ook in de richting van de andere gespreksdeelnemers.	0.07
84	Je weet dat je een beetje fatsoenlijk met elkaar om moet springen.	0.03
89	Misschien is dat wel niet waar en misschien is het wel een tactische meesterzet van hem.	0.03
90	Dat raakt onmiddellijk aan de vraag: Wat zou er nu moeten gebeuren?	0.03
91	Mijn advies zou zijn, dat de informateur aangeeft en dat dat ook in het Kamerdebat op die manier tevoorschijn komt dat er nu eerst eens gekeken wordt naar hoe de verschillende fracties zich tot een nieuw kabinet moeten verhouden.	0.11
92	Met andere woorden: Welk soort kabinet moet er worden gevormd?	0.05
93	Want daar zit het in mijn beleving in belangrijke mate op vast.	0.02
94	Natuurlijk, de inhoud is heel belangrijk, maar Maar 'de fracties', zegt u?	0.04
95	En dan doelt u op Je kunt een normaal parlementair meerderheidkabinet vormen.	0.04
97	Er is gesproken over het gedogen in de vorm van een minderheidskabinet.	0.05
98	Er wordt gesproken over een extraparlementair kabinet.	0.05
99	Vaak wordt dat nog wel eens verward met een 'zakenkabinet'.	0.03
101	Dus die vraag zou volgens mij in de volgende fase En de heer Omtzigt moet comfort geboden worden.	0.03
104	Ja, en dus ligt er ook een belangrijke verantwoordelijkheid bij hem om de tekenen voor het vervolg.	0.04
105	En dat betekent wat mij betreft ook dat het heel verstandig zou zijn of als tweede, maar dat kan ook als enige informateur zijn dat er iemand komt waar Pieter Omtzigt vertrouwen in heeft.	0.03
107	Dat kan ik, omdat we niet daar aan tafel zitten, niet beoordelen.	0.08
108	Daarom zeg ik ook: Het kan een tweede zijn, naast Plasterk.	0.12
113	Hij moet initiatieven nemen wat betreft het aanwijzen van een nieuwe informateur.	0.04
114	Hij kan nu ook zeggen: 'Ik zit hier, ze hebben mij nodig.'	0.05
117	Yesilgöz zei al vroeg in het proces: 'Wij gaan niet meedoen, wij gaan gedogen.'	0.06
119	Dat is natuurlijk nog niet vastgesteld dat de VVD wel mee kan doen.	0.25
121	Want wat er in december door de fractievoorzitter van de VVD is aangegeven: Ook een bepaalde wijze waarop de VVD-fractie zich tot een nieuw kabinet wil verhouden.	0.05
122	Dat is de reden waarom ik zeg: Daar hoort het volgende gesprek over te gaan.	0.07
127	Ik neem aan dat hij een duiding geeft van wat er in het proces wel en niet goed is gegaan.	0.08
129	En wat er naar zijn opvatting, en dat is meestal afgestemd met de gespreksdeelnemers wat er voor de toekomst moet gebeuren.	0.13
131	U zegt ook: Dat wordt afgestemd met alle deelnemers.	0.05
134	Maar Tenzij de drie helemaal van mening verschillen.	0.04
136	Wat u net zei, is dat NSC het initiatief zou moeten nemen voor een nieuwe informateur waar zij zich comfortabel bij voelen.	0.06
138	Dat zou ik wel in de brief zetten, zonder namen te noemen.	0.03
139	En ook aangeven dat de vormvraag nu als eerste op tafel ligt.	0.04
140	Ze hebben de afgelopen weken gepraat over heel veel verschillende dingen.	0.07
141	En wat daar natuurlijk ook, om even terug te komen op die financiële vraag Na de verkiezingen was alles gefocust, begrijpelijkerwijs, op de migratie-instroom.	0.09
143	Maar wat vergeten werd dat is dat er tussen die partijen zoals ze daar aan tafel zitten, en financieel ook maar ook bijvoorbeeld op het punt van steun aan Oekraïne belangrijke verschillen van mening zijn.	0.53
144	Als ik even de afgelopen week het Kamerdebat over de defensiebegroting zag Daar bleek de PVV nog steeds op het standpunt te staan dat er helemaal niks aan Nederlandse steun naar Oekraïne moet.	0.7
145	Dan weet je, als je dat standpunt volhoudt dat daar een geweldige drempel ligt.	0.02
147	Nou, ze zijn begonnen met de democratische rechtsstaat.	0.06
148	Ik voelde eerlijk gezegd al Dat was heel simpel oplosbaar geweest.	0.02
149	Daar heeft de VVD een fantastische passage over in het verkiezingsprogramma staan: 'Onze democratische rechtsstaat is om onderhandelbaar.'	0.11
150	Zo'n simpele zin zou zo in een coalitieakkoord kunnen.	0.04
151	Kennelijk zijn ze daar ook vrij snel uitgekomen, die rechtsstaat.	0.03
153	Maar nog even, wat u net ook zei: Een extraparlementair kabinet of een minderheidskabinet een zakenkabinet Al die begrippen lopen een beetje door elkaar heen.	0.05
154	U zegt: Wat nu een goeie optie zou zijn U gelooft niet in een minderheidskabinet van deze vier partijen.	0.06
155	We hebben de afgelopen jaren veel gepraat over een andere bestuurscultuur.	0.11
156	Een van de schragende elementen wat mij betreft onder de bestuurscultuur is de verhouding tussen kabinet en Kamer.	0.03
157	De afgelopen jaren zijn er heel veel klachten geweest over dat er strakke regeerakkoorden en weet ik wat allemaal.	2.07
159	En als we dat anders doen als de relatie tussen een kabinet en de Kamer losser wordt Dus geen strak regeerakkoord?	0.06
160	Een regeerakkoord op hoofdlijnen zodat de ruimte voor de kamer om de controlerende taak uit te oefenen ook veel beter vormgegeven kan worden.	0.1
163	Een meerderheid suggereert dat er een binding is tussen de Kamer en het kabinet.	0.09
164	Kijk, een zakenkabinet, daar geloof ik in de zin van dat dat uitsluitend moet bestaan uit mensen van búíten de politiek.	0.04
166	Maar het kan heel goed dat er afspraken op hoofdlijnen worden gemaakt en dat de fractievoorzitters aan de beoogde premier een aantal suggesties doen van mensen die dan op persoonlijke titel tot het kabinet toetreden.	0.11
167	Dus dan krijg je mensen als bewindsman of -vrouw die minder partijgebonden zijn of zelfs niets.	0.07
171	Kan het bijvoorbeeld zo zijn dat je zegt: VVD en PVV zijn vaste partijen daarin Nee.	0.09
173	Laten we zeggen dat twee van de vier partijen het is ingewikkeld, zouden gedogen.	0.03
175	Alles kan. Wij hebben in Nederland die traditie niet.	0.27
177	Als ik naar Denemarken kijk dan functioneren minderheidskabinetten daar over het algemeen redelijk.	0.8
178	Het allerlaatste kabinet was het kabinet Colijn V. Dat ging niet best.	0.05
179	Maar het kabinet Van der Linden We hebben het nu over Haha.	0.07
183	Dat heeft Nederland goed door de Eerste Wereldoorlog heen geloodst.	0.18
185	Dus je kunt ook de vraag stellen Dat is nog iets anders dan een extraparlementair kabinet.	0.03
186	Het zou uw pleidooi zijn om die varianten te onderzoeken.	0.03
189	Ik hoop dat de Kamerfracties zich daar een beetje zullen beheersen.	0.03
190	Het vertrouwen in de politiek is uitzonderlijk laag.	0.03
192	En naarmate de Kamer er een vertoning van maakt wordt dat vertrouwen niet bevorderd.	0.05
193	Dan worden de onderlinge verhoudingen ook weer scherper.	0.15
194	En het vertrouwen in de politiek gaat er niet op vooruit, zegt u. Maar na dat debat moet de formatie weer verder.	0.06
198	We mogen het wel heel kort over de mannetjes en vrouwtjes hebben?	0.05
199	Kijk, het is Want dan draait het eigenlijk om de vraag: Wie vertrouwt Pieter Omtzigt zodanig Laat ik de vraag anders stellen.	0.03
200	Stel je voor dat die telefoon gaat bij u en het is Pieter Omtzigt.	0.13
202	Het is heel verstandig dat er iemand komt waar Pieter Omtzigt het vertrouwen in heeft.	0.03
203	En dat is volgens mij niet iemand die in zijn vrije tijd lid is van de VVD.	0.41
207	Nee, maar er zijn voldoende andere mensen die die kar uitstekend kunnen trekken.	0.08
210	Ik heb ook gezegd: Het rendement van mijn geïnvesteerde tijd is betrekkelijk laag geweest.	0.1
213	Want het kabinet Want het kabinet heeft er niet lang gezeten.	0.05
217	Voor het eerst sinds de oorlog in Oekraïne gaf de Russische president Vladimir Poetin een interview aan een westerse journalist.	22.44
218	Tucker Carlson, ontslagen FOX News-presentator kreeg twee uur de tijd om met de Russische president te praten.	75.4
219	Hoe tekenend is dit interview voor de tijd waarin wij leven?	0.08
220	Was het een journalistieke prestatie of propaganda?	0.05
221	Wat gebeurt er nog meer op dat gebied wat wij niet weten?	0.07
222	Bij mij aan tafel Bart Groothuis, Europarlementariër voor de VVD.	0.03
223	En Eva Hartog, sinds 2013 werkzaam geweest als journalist in Rusland maar moest een paar maanden geleden onverwacht dat land verlaten.	0.2
232	In een half uur heeft hij de geschiedenis uiteengezet.	0.04
233	De echte boodschap was: 'Stop met de hulp aan Oekraïne, Amerika.'	0.09
239	'En waarom bemoeien jullie je met zo'n land dat daar ergens achter ligt' 'dat jullie helemaal niet kennen.'	0.04
240	En ten tweede, maar dat is moeilijker te ontcijferen Er werd erg verwacht dat Poetin zich zou uitspreken voor Donald Trump of dat hij iets zou zeggen over de Amerikaanse presidentsverkiezingen maar dat heeft hij niet gedaan.	0.6
241	Maar in zijn hele verhaal was zijn toon heel achterdochtig.	0.03
242	In de zin van dat Poetin al die jaren lang geprobeerd heeft afspraken te maken met Amerikaanse presidenten.	0.15
243	Zelfs met Amerikaanse presidenten waar hij een klik mee had zoals George Bush en Clinton.	0.04
250	Het is wel oderdeel van die informatie-oorlogsvoering.	0.03
251	Het publiek waar dit op gericht was was de achterban van Trump.	0.03
254	Poetin zegt ook: Als je sterk bent zoals ik.. Polen heeft het verkeerd gedaan in de Tweede Wereldoorlog.	0.11
259	Trump heeft een speech gegeven waarin hij heeft gezegd: Poetin, val de Europese landen maar aan en ik kom niet helpen als zij niet meebetalen aan de defensie.	0.18
266	De Russische propaganda is goed in het uitbuiten van zwakheden.	0.31
271	Vanuit Rusland zien ze dat en vinden ze dat heel erg zwak.	0.05
272	De Russische propaganda speelt daarop in en buit dat uit.	0.06
273	Heb je meer voorbeelden van die Russische propaganda?	0.06
275	Duitsland is een goede voedingsbodem voor Russische desinformatie.	99.79
276	Daar zijn ze heel verdeeld over de economie en over migratie, in Duitsland.	0.28
280	Zeker sinds de MH17 heeft Nederland een duidelijk beleid tegen Rusland gehad.	1.39
284	Er zijn heel veel trollen op Twitter die allemaal tweets over de Duitsers heen hebben gegooid om het vertrouwen in de Duitse politiek te ondermijnen.	87.63
285	In Rusland zelf wordt het gestimuleerd om allerlei verhaallijnen in de media te gooien.	0.66
287	En als er dan iets gebeurt in de wereld wordt dat eruit gepakt, en het zo bewezen.	0.04
296	Als een buitenlandse staat moedwillig bepaalde politieke partijen gaat bevoordelen dan ben je je aan het mengen in onze democratische verhoudingen.	0.08
297	Bij de Europese verkiezingen kan dat ook aan de orde zijn in juni.	0.07
299	Die Russische campagnes van desinformatie hoe zitten die in elkaar?	0.07
311	En die zorgen voor een lawine aan informatie in de wereld waardoor de echte informatie wordt weggedrukt.	37.58
312	En het effect in Rusland Als ik met Russen praat Russen weten niet meer wat ze moeten geloven.	0.07
313	Het effect is heel vaak dat ze zich helemaal afkeren van al het nieuws.	0.41
314	Als ik bij iemand op bezoek ben en ik begin bijvoorbeeld over Boetsja of Marioepol dan is het standaard antwoord: 'Dat zeg jij, dat is jouw verhaal.	0.07
317	Hoeveel ruimte neemt die Russische lijn, die uitgezet wordt door hogerhand eigenlijk al in in onze samenleving?	0.08
318	Er is dus een verschil tussen Duitsland en Nederland.	0.21
320	We hebben gestemd over iemand uit Letland een lid van het Europarlement, die erg pro-Poetin is en hij bleek ook betaald te worden door de Russische geheime dienst.	0.39
322	Ik kan wel zo een paar collega's eruit pikken waarvan ik denk dat het niet helemaal gezond is.	0.03
324	Maar waarom heeft Nederland zich bijvoorbeeld helemaal uitgeleverd aan Russisch gas?	0.06
326	Dat heeft toch te maken ook met dat op congressen wordt gezegd dat Rusland een betrouwbare leverancier is.	0.33
328	Gerhard Schröder bijvoorbeeld heeft daar ook invloed op uitgeoefend.	0.06
329	En andere voormalige politici die nu waarschijnlijk betaald worden door Rusland.	0.46
334	Yves Leterme, Gerhard Schröder en anderen die gaan voor het grote geld dat die autocratische landen bieden.	0.14
341	Maar tegelijkertijd ligt het antwoord niet bij een heksenjacht.	0.02
344	Die vrijheid van meningsuiting verdedigen dat die bewaard blijft.	0.04
346	Donderdag was de behandeling van de defensiebegroting.	0.03
347	De PVV zei: Er zijn hele tijd provocaties van de Nederlandse regering richting de Russische Federatie.	0.97
348	Dat zijn partij het betreurt 'dat wij grote partijen materieel cadeau doen aan het buitenland.'	0.12
349	Goh Als de de minister van Defensie mag geloven en de Commandant der Strijdkrachten mag geloven hebben wij te weinig strategische wapens in eigen Europese handen.	0.11
353	Je geeft echt soevereiniteit op als je meer alleen maar nationaal gaat doen op het gebied van wapens.	0.05
355	Maar uw partij, de VVD onderhandelt met deze partij over regeringsdeelname.	0.07
360	Ik focus mij op wat ik moet doen in Brussel en Straatsburg.	0.02
361	Het is volstrekt helder wat u tot nu toe zegt en nu komt u met een ontwijkend antwoord.	0.09
364	Over de PVV en dat soort uitspraken en iemand als Tucker Carlson Het is echt gevaarlijk dat er door westerse personen of activisten heel erg smal wordt nagedacht.	0.05
366	De PVV heeft een bepaalde boodschap en betrekt dan Rusland daarbij als onderdeel van het eigen verhaal.	0.21
368	Maar the bigger picture wat de dreiging zou kunnen zijn dat is niet iets kleins.	0.03
369	Het gaat niet om hoeveel geld de wapens voor Oekraïne kosten.	49.5
371	Geloof je in het recht van landen om hun eigen bestuur te mogen kiezen, Ja of nee?	0.05
372	In Rusland mogen de mensen niet hun eigen president kiezen.	0.28
376	Al hebben ze in de gaten dat als Poetin wint en als ze al die Oekraïners onderdrukken en hun identiteit afnemen dan komen er ook miljoenen vluchtelingen.	4.69
379	Het is ook het belang van de PVV dat Oekraïne wint.	0.12
380	Rusland wordt er gebruikt in het narratief tegen het establishment maar er wordt niet nagedacht over de lange termijn.	0.34
384	Wat is het gevolg uiteindelijk als we het niet meer eens zijn over feiten?	0.07
386	Ik ben trots op Brussel en Straatsburg wat we daarmee doen.	0.04
387	In het laatste interview met Obama zei hij dat hij spijt heeft dat hij de social media niet heeft gereguleerd.	0.31
390	Platforms moeten veel gaan doen om te werken tegen de desinformatie.	0.05
392	Maar als dit gebeurt, de twijfel wordt gezaaid kun je dan nog een debat voeren?	0.04
398	Moet zo'n interview van Tucker Carlson aandacht krijgen?	0.05
402	Je moet aankaarten waar ze het niet over gehad hebben.	0.04
407	Het enige moment was dat dat Tucker Carlson een beetje kritisch werd.	0.06
408	Hij probeerde eigenlijk Evan Gershkovich los te weken.	0.02
410	Ik heb hem ooit aangenomen bij de Moscow Times toen ik daar hoofdredacteur was.	0.12
412	Je zag goed het verschil tussen de Amerikaanse cultuur en hoe Poetin erin staat en hoe ze in Rusland kijken naar het individu.	0.09
413	Tucker Carlson zei: Hij is natuurlijk geen spion, 'he's just a kid.'	0.15
414	In Amerika kun je een leider beïnvloeden op die manier.	0.25
416	Poetin vindt Evan gewoon een pion in een politiek spel.	0.08
417	Hij trok de vergelijking tussen Evan en een veroordeelde moordenaar in de gevangenis.	0.04
419	Vooral als het gaat om iemand die je persoonlijk kent.	0.03
420	Ik kan me voorstellen dat dat heel pittig is om te zien.	0.04
430	De provincie die heel hard geraakt is bij de aardbeving in Turkije een jaar geleden.	94.6
431	Nu zijn daar veel herdenkingsbijeenkomsten omdat het een jaar geleden is.	0.08
440	De fotograaf vertelde mij dat het koor aan het einde van een stille tocht op een plein stond.	0.38
445	Muziek is dan toch een van die dingen om saamhorigheid en het verdriet samen te verwerken.	0.02
450	Overal zijn nog de ruïnes van de ingestorte gebouwen.	0.07
452	En van het verdriet is deze foto een mooie verbeelding.	0.05
454	Aanstaande vrijdag opent in het Rijksmuseum de grote overzichtstentoonstelling van Frans Hals.	0.07
455	Wie daar zeker naar uitkijkt, is Benjamin Moser de Pulitzerprijswinnende Amerikaanse auteur.	0.58
457	Zijn laatste boek is een ode aan de Hollandse meesters onder wie natuurlijk Frans Hals.	0.04
465	Maar verder, over wie hij was, brieven, verhalen daar hebben we eigenlijk niks van.	0.04
467	Dit boek gaat over hem, onder anderen, en over de andere Hollandse meesters.	0.06
468	In de tijd dat jij als twintiger vanuit de Verenigde Staten naar Nederland kwam daar speelde Frans Hals een rol in, hè.	0.12
469	We hebben in de Verenigde Staten heel veel Hollandse schilderijen.	1.57
471	Maar wat heel grappig was, is dat ik Frans Hals nooit echt heb gezien totdat ik in Haarlem was met mijn partner, die daar vandaan komt.	10.23
472	En ik zag in het Frans Hals Museum die enorme groepsportretten.	0.06
476	Ze zijn 23 meter bij elkaar, die acht grote portretten.	0.07
479	Dus dat is niet iets wat in Los Angeles aan de muur hangt.	0.03
480	Wat ik zo geweldig vond was hoeveel leven daarin zat.	0.04
482	Het is echt een indrukwekkend, Italië-achtig ding om te zien.	0.03
483	De Nederlander, zag je die in het werk van Frans Hals?	0.06
485	Want Nederlanders zien er op zich niet heel anders uit dan wij.	0.05
486	Je komt in Nederland en je denkt: Het is een beetje hetzelfde.	0.05
487	Maar als je Frans Hals ziet, dan zie je al die mensen uit de HEMA en de Albert Heijn voorbijlopen.	0.11
490	En het grappige is dat Nederlanders er dan heel anders uitzien.	0.41
494	Als je gaat kijken naar haar gezicht en je laat de rest weg.	0.04
495	Dat is gewoon een gezicht dat bij de HEMA in Utrecht rondloopt.	0.04
502	Nog even terug naar de eerste keer dat Frans Hals je diep raakte.	0.03
503	Dat was een werk, de regentessen maar ook de regenten en dat is iets wat hij aan het eind van zijn leven heeft geschilderd.	0.07
504	Ja, die groepsportretten heeft hij vanaf zijn 30e gedaan tot het eind van zijn leven, tot zijn 84e.	0.1
510	Maar toch is het een ontzettend ontroerend schilderij.	0.04
511	Je ziet dat die man aan het eind van zijn leven is.	0.04
512	In sommige muziekstukken of boeken hoor je dat iemand aan het eind van zijn leven is.	4.64
515	Je voelt dat iemand afscheid neemt van het leven op een vrij mystieke manier.	0.39
518	Ze zijn de leiders van het oudemannenhuis waar het Frans Hals Museum nu zit.	0.07
520	En de schilder is ook aan het eind en die mensen ook.	0.19
531	Whistler kwam in Nederland terecht, in Scheveningen, vanuit Londen.	0.11
532	En hij was zo zwak dat iemand die hem zag, zei: 'Hij kan niet meer, hij gaat gewoon dood.'	0.06
534	En de volgende dag kwam hij in het Frans Hals Museum.	0.04
539	En toen hebben ze hem de gezichten van die oude vrouwen laten aanraken.	0.08
540	En de man kwam geïnspireerd terug Ik weet niet of hij geïnspireerd terugkeerde, maar blij.	0.18
547	Maar we hebben geen idee wat armoede betekende in de Gouden eeuw.	0.71
553	Maar in het werk zie je alleen maar vrolijkheid en een soort geestelijke rijkdom.	0.04
556	In zijn werk, we zagen het al een beetje Je ziet ook heel veel gewone mensen.	0.06
561	Hij dacht niet op een dinsdag: Ik ga een stilleven maken of een Jezus-schilderij.	0.04
563	En als ik naar Johan Remkes kijk zie ik iemand die ook in het Rijksmuseum had kunnen hangen.	0.08
564	Maar ja ik ook, als je zo'n kanten kraag omdoet Frans Hals.	0.04
565	Ik denk, meneer Remkes, dat we dat een keer gaan doen.	0.02
569	Even over die inspiratie die hij ook was voor anderen.	0.08
571	Maar Vincent van Gogh was ook door hem geïnspireerd.	0.08
572	Ja, er zijn brieven aan Theo waar Vincent zijn eerste ontmoeting met Hals ondergaat.	0.07
573	Hij zegt: 'Hij heeft niet één kleur zwart, maar 27.'	0.1
575	Laten we even kijken, een portret van Jasper Schade.	0.08
578	Maar als je dat ziet, die mouw, dat is zoiets geweldig.	0.03
582	Maar als je een stapje terug doet dan gebeurt iets ongelooflijk is, dan valt het samen.	0.03
585	Ja, want het is veel moeilijker dan schilderen als een pietje precies.	0.03
586	Als je dit kunt doen, en laten kloppen, dat is geweldig.	0.03
595	Dat is de vrijheid van het ware genie, dat hij gewoon wat doet.	0.04
596	In boeken heb je ook dichters die grammaticaal foute dingen schrijven die toch kloppen op het einde van hun leven.	3.43
597	Vaak zijn zijn schilderijen ook een soort momentopnames.	0.12
601	En daarom waren ook de negentiende-eeuwse schilders gefascineerd door hem.	0.11
602	Hadden een andere schilders dat niet in de 17e eeuw?	0.06
610	Net als een danser, die zo mooi kan dansen dat het is alsof zijn been altijd in de lucht hangt.	0.31
611	Dat is het gevolg van 20 jaar voor een spiegel staan.	0.03
614	Heb je eigenlijk al kaartjes voor die tentoonstelling?	0.06
617	Het is anders, daar was het: Schilderij, schilderij, schilderij.	0.04
620	Hoeveel schilderijen hebben ze naar Nederland gehaald?	0.07
624	Dus je ziet wel ongeveer een kwart van het werk van Frans Hals.	0.1
627	Het is magisch hoe die geest van die man gewoon Je kent die man.	0.05
632	De grote Frans Hals-tentoonstelling opent aankomende donderdag in het Rijksmuseum in Amsterdam.	0.17