Buitenhof 🇳🇱

url	https://npo.nl/start/serie/buitenhof/seizoen-20/buitenhof_334/afspelen
datetime	2025-03-30 12:10:00
description	Oud-generaal van het Amerikaanse leger Ben Hodges over het Signal-schandaal, veiligheidsrisico's en de toekomst van de NAVO. * Directeur van de Atlantische Commissie Anna van Zoest en hoofdeconoom ABN AMRO Sandra Phlippen over het gevaar van de aangekondigde handelstarieven voor Europa. * Milieu-advocaat Roger Cox, pionier op het gebied van de wereldwijde klimaatrechtszaken over hoe hij het recht als wapen tegen klimaatverandering gebruikt. * De nieuwsfoto is gekozen door fotograaf Çigdem Yüksel.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Anna van Zoest, Sandra Phlippen, Roger Cox en de nieuwsfoto met Cigdem Yuksel.	0.03
3	Zo meteen spreek ik ook met de oud-commandant van het Amerikaanse leger in Europa verantwoordelijk voor meer dan 100.000 Amerikanen, Ben Hodges.	0.02
4	Zo meteen een uitgebreid gesprek met oud-generaal Ben Hodges.	40.05
5	Zo meteen een uitgebreid gesprek met oud-generaal Ben Hodges.	40.05
7	Bij mij aan tafel Anna van Zoest, directeur van de Atlantische Commissie en ook Sandra Phlippen, hoofdeconoom bij ABN-AMRO.	0.01
8	We spreken zo meteen over de Amerikaanse importtarieven.	0.01
13	We komen uit een harde wereld waarin de schommelingen in ons leven heel klein waren.	0.03
14	We zullen iets meer incasseringsvermogen moeten opbouwen om de grote stappen te kunnen nemen die we moeten nemen om hier doorheen te komen.	0.01
15	Als we dat doen laten onze economische schattingen zien dat we er ook goed uit kunnen komen.	0.01
16	Aanstaande woensdag, president Trump noemt dat 'liberation day' dan komt er een tarief van 25 procent op Europese auto's.	0.01
18	Het ligt eraan op welke producten welk tarief precies komt.	0.08
19	Maar als het inderdaad 25 procent wordt dan wordt Nederland direct beperkt geraakt want wij exporteren ongeveer vijf procent naar Amerika.	0.17
21	Het gaat over de Duitse auto-industrie waarvoor we heel veel onderdelen maken en de hele wereldhandel die geraakt wordt Waar een derde van onze economie op gebaseerd is.	99.63
24	Amerika wil misschien NAVO troepen terugtrekken en geen bescherming geven en misschien wel uit de NAVO stappen.	0.01
25	En deze Amerikaanse generaal zegt: Jullie kunnen het aan.	0.02
27	En ook niet teveel nadenken over de volgende stap van president Trump.	0.01
28	Er is een opdracht aan Europa om te bouwen aan een gelijkwaardige positie met de Verenigde Staten zonder het communicatiekanaal te verliezen.	0.02
29	En hand in eigen boezem, wij hadden dat al veel eerder moeten doen.	0.01
30	Vrijdag was de Amerikaanse vice-president op Groenland.	0.02
31	Vance zei: I think Greenland understands that the United States should own it.	0.02
32	'Ik denk dat Groenland wel doorheeft dat de Verenigde Staten dit land in bezit moeten krijgen.'	0.02
36	Het is niet gek dat de VS kijkt naar Groenland vanwege de strategische ligging.	8.21
37	Het is voor Amerika een hele belangrijke plek op de wereldkaart.	0.02
38	Maar dit soort dreigementen zijn natuurlijk bijzonder onbehulpzaam richting een partner, een bondgenoot en zorgen voor verdeeldheid.	0.01
39	En verdeeldheid binnen de NAVO is altijd slechte boel.	0.01
40	Dat betekent dat je als groep niet meer in staat bent en ook niet meer geloofwaardig naar buiten toe de kracht van dat bondgenootschap kunt uitstralen.	0.01
42	Het is bijna een halve oorlogsverklaring aan een lidstaat van de NAVO, Denemarken.	0.05
43	Ik vind het lastig, want we weten niet wat er gaat gebeuren.	0.01
44	We weten niet of het een onderhandelingstechniek is of dat het menens is.	0.01
45	We weten wel dat de minister van buitenlandse zaken van Denemarken op sociale media heeft gezegd: als Amerika meer troepen op Groenland wil is dat met ons echt te bespreken.	0.04
46	We weten dat verdeeldheid binnen de NAVO niet goed is.	0.08
50	Er is ook een grote discussie in Europa over de nucleaire bescherming die we krijgen van de Amerikanen.	0.04
51	Er staan Amerikaanse kernraketten in Europa, ook in Nederland.	0.03
52	Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben nucleaire wapens.	0.02
53	Vindt u dat we onafhankelijk moeten worden van Amerika als het daarom gaat?	0.01
54	Dat Europa ook op dat gebied het ergste wapen in huis moet halen zodat we vrij zijn van Amerikaanse grillen?	0.01
56	Je kunt nu niet beter doen dan denken in scenario's.	0.01
57	En in dat licht is het belangrijk dat er een discussie wordt gevoerd in Europa over het delen in de nucleaire afschrikking van de Britten en de Fransen.	0.01
58	Dat gesprek is belangrijk, naast het feit dat we voorlopig nog heel erg afhankelijk zijn van de Amerikaanse nucleaire paraplu.	0.11
62	Dat wil zeggen dat je wat mij betreft beide paden moet verkennen.	0.01
63	En de openheid die door president Macron is getoond moet je met beide handen aangrijpen.	0.01
66	Trump noemt het liberation day, anderen zeggen: het is Doomsday.	0.03
67	Het is verschrikkelijk wat er gaat gebeuren in Europa.	0.01
68	Ja, de tarievenoorlog gaat enorm schadelijk worden voor Amerika, maar ook voor Amerika zelf.	1.12
70	Dat is wel een beetje overdreven want je ziet dat de gebieden zich gaan voorbereiden.	0.01
75	Voor Amerika betekent het dat ze nog iets meer gaan importeren waardoor hun recessiegevaar toeneemt.	0.03
76	En in Europa betekent het dat we meer gaan verkopen waardoor onze economie omhoog wordt geduwd.	0.08
77	Maar dat is een voorbereiding op de grote storm die komt en die gaat iedereen heel erg schaden.	0.01
78	We hebben woensdag de tarieven van Amerika naar Europa.	0.01
79	En donderdag en vrijdag komen de ministers van de NAVO-lidstaten van Buitenlandse zaken bijeen in Brussel.	0.01
80	Die gaan het hebben over de toekomst van Europa in de positie van Amerika binnen de NAVO.	16.43
81	De minister van Buitenlandse zaken Marco Rubio komt ook naar Brussel.	0.01
83	Het is een generieke bijeenkomst in de aanloop naar de volgende NAVO-top in juni in Nederland.	0.01
84	Centraal zal staan: Hoe kan Europa meer verantwoordelijkheid nemen?	0.01
85	Hoe kunnen Europese landen meer uitgeven aan defensie om de Europese poot binnen de NAVO te versterken?	0.01
86	Het is de eerste vergadering van Marco Rubio binnen de NAVO.	0.03
87	We hebben goed geluisterd naar minister van defensie Hegseth die duidelijk heeft gezegd: Amerika blijft betrokken bij de NAVO.	0.03
88	Er zal goed gekeken worden wat deze minister van buitenlandse zaken zal zeggen.	0.01
91	Tot nu toe zijn de signalen niet al te zorgwekkend.	0.01
93	En dat verhaal gaat zich de komende maanden ontvouwen.	33.84
95	Vanochtend sprak ik met de Amerikaanse oud-generaal Ben Hodges.	0.01
96	Bij mij nog steeds Anna van Zoest en Sandra flippen, hoofdeconoom van de ABN-AMRO.	0.01
97	We hebben het eigenlijk nog niet over Oekraïne gehad.	0.07
98	Ben Hodges beschrijft de bizarre positie tussen Trump en Poetin.	0.05
100	Maar hoe lastig wordt het voor president Zelensky om door te gaan met de oorlog die hij voert?	0.01
101	Ook hier is de vraag hoe Europa zorgt een plek aan tafel te hebben bij een gesprek dat existentieel is voor de veiligheid in Europa.	0.01
103	We zien dat Europese leiders bij elkaar zijn gekomen om te kijken wat Europa in de schaal kan leggen om het gat op te vullen dat de Amerikanen mogelijk gaan achterlaten of zelf een bijdrage te leveren in de vorm van een stabilisatiemacht of iets dergelijks.	0.03
105	Hij zegt: Europa zijn slaapwandelaars geweest, slomeriken die gebrek hebben aan zelfvertrouwen.	99.04
107	Ik denk dat we te lang geleund hebben op de Amerikaanse veiligheidsgarantie.	0.01
108	Het is nu zaak om ervoor te zorgen dat we ook zelf onze broek op kunnen houden en ook een gelijkwaardige relatie ten opzichte van de Verenigde Staten kunnen bouwen.	0.01
110	En ik ben hoopvol, ik zie hoeveel er gebeurt in Brussel en Europese hoofdsteden.	0.01
111	Ze zijn op de goede weg, maar er is ook politieke moed en doorzettingsvermogen voor nodig.	0.01
113	In de tussentijd moeten we het gesprek met de Amerikanen voeren.	0.01
114	Als het nog drie of vier jaar duurt dan is het de vraag of we zelf wel echt meespelen.	0.01
115	Ik denk dat je pragmatisch moet zijn en moet bouwen aan je eigen krachten en capaciteiten en je eigen defensiekracht.	0.01
116	En tegelijkertijd het communicatiekanaal met de Amerikanen open moet houden.	0.01
120	Misschien Europese leiders in Washington proberen geïnteresseerd en erbij te houden.	0.01
121	En ondertussen gaan we zelf ook proberen om meer te doen.	0.01
123	Ik ben er ook van overtuigd dat we dat kunnen maar we hebben er wel even tijd voor nodig.	0.01
124	Dit gaat over het leger, de NAVO en de lidstaten van de NAVO.	0.02
125	Met u gaan we het nu uitgebreid hebben over de importtarieven die woensdag van start gaan van Amerika tegen Europa, is van de auto-industrie.	0.04
126	U zei bij binnenkomst: er is een laatste nieuws over APG die pensioenen verzorgen voor de Nederlandse ambtenaren.	0.03
128	Ze gaan 100 miljard euro in riskante beleggingen investeren.	0.01
129	En daarvan gaat een groot deel naar de Europese defensie.	0.01
130	100 miljard, dat is een heel groot bedrag, voor APG ook.	0.02
131	Zelfs voor hun is dat een heel groot bedrag, ze zijn hoe groot.	0.08
133	Vroeger wilden pensioenfondsen niks met defensie te maken hebben, net als met olie en gas.	0.04
135	Dit heeft niet te maken met de politieke actualiteit maar het is mogelijk gemaakt door de pensioenhervormingen.	0.02
137	Maar dat zij dit doen komt natuurlijk door de situatie.	0.01
138	En ik denk dat wij allemaal blij mee moeten zijn en ook het voorbeeld moeten volgen.	0.01
140	Meer dan een jaar geleden zei generaal Bauer de tweede man achter secretaris-generaal Stoltenberg die pleitte hiervoor: Banken en pensioenfondsen moeten wakker worden.	0.02
141	Dat sommige belanghebbenden had dat al langer zeggen is niet zo gek maar de urgentie is er nu wel.	0.2
142	We hebben ook met veiligheidsadviseurs binnen de bank al een tijdje gesprekken.	0.01
150	Defensie-uitgaven zijn in Europa gewoon te laag geweest.	0.08
151	Dat verwijt van de Amerikanen is in die zin helemaal terecht.	0.01
152	Maar je kan niet helemaal zeggen dat we hebben zitten slapen want het heeft ons ook veel welvaart opgeleverd.	0.03
153	We hebben jarenlang een vredesdividend kunnen uitputten economisch gezien.	0.02
154	En dat is precies waar ik het met u over wil hebben.	0.01
155	President Trump zegt: Jullie hebben van ons geprofiteerd.	0.04
156	Jullie welvaart en jullie sociale voorzieningen hebben jullie te danken aan onze bescherming.	0.01
157	Daar gaan we een eind aan maken en daarom gaan we de auto-industrie belasten met een enorm importtarieven van 25 procent.	0.02
158	In Duitsland zijn ze in paniek, want het gaat al niet goed met de Duitse auto-industrie.	0.68
159	Duitsland importeert bijna 1 miljoen auto's naar de VS, dus dat is een enorme klap.	99.99
160	Het ging al slecht met de Duitse auto-industrie en de Duitse industrie in het algemeen.	16.46
162	De concurrentiepositie was in die industrie dus sterk verzwakt.	0.02
164	Misschien, ik ben van nature altijd optimistisch maar ik denk dat ook hier we hebben deze tegenvallers ook nodig om de draai te maken na die wakeupcall.	0.01
165	Als dit minder impact maakt zijn we toch te lui om de urgentie te zien.	0.01
168	Je ziet dat sommige Duitse autobouwers nu al besluiten om om te schakelen naar defensieproductie.	0.02
169	In Nederland besluit VDL ook om te bouwen naar defensie.	0.01
170	In Born in Limburg werden BMW's gemaakt, de Mini onder anderen.	0.01
172	Als de nood aan de man is moet je niet onderschatten hoe wendbaar ondernemers zijn.	0.01
173	Dat hebben we in de pandemie gezien en dat gaan we nu weer moeten doen.	0.02
174	Ik denk dat het niet van vandaag op morgen zal gaan.	0.01
176	ABP kan er nu 100 miljard ingooien, maar duurt het daar ook jaren?	0.05
177	Defensie-uitgaven en de fiscale uitgaven van Duitsland want zij rollen een financiële bazooka uit die twee dingen kunnen een economische groei op poten brengen die de klap van de tarieven kan verzachten en zelfs naar nul kan brengen.	1.59
178	Dus die defensie-investeringen zouden voor Europa zelfs een versterking van de economie kunnen betekenen?	0.01
179	Dat is misschien te positief want de tarieven gaan ons economisch hard raken.	0.01
180	Maar als we uitgaveninterventie en de infrastructuur van Duitsland als dat flink gaat toenemen, kan dat de economie versterken.	0.02
182	Het lastige is: Je moet je je daarin niet rijk rekenen want er zit een verschil in de tijd.	0.01
183	De tarieven kunnen heel snel komen en bedrijven nu raken, vanaf het moment dat ze ingaan.	0.06
184	En dan ga je zien dat de economische schade wel al op korte termijn komt terwijl de baten van de extra uitgaven tijd nodig heeft.	0.13
185	We hebben in Europa bijna alles aan defensie wat we spenderen dat komt uit Amerika.	99.93
186	Bivoorbeeld de F-35 straaljagers en de Patriotsystemen.	0.01
187	Als ondernemers een productie gaan omkatten naar defensieproductie dan kan ook meer van dat geld uit Europa en Duitsland die ik nu ook gaan versterken.	0.01
188	Want versterkende goeie effecten komen eigenlijk van die doorwerk-effecten.	0.01
190	We gaan geld uitgeven aan defensie maar als Europese ondernemers dat kunnen gaan draaien wordt er een groei-impuls gecreëerd.	0.49
191	Maar om daar te komen moeten we dat geld wel hier kunnen besteden.	0.01
193	De importtarieven vallen voor Nederland misschien mee maar voor Duitsland wordt het een grote klap.	40.82
195	In Amerika is het consumentenvertrouwen en omlaag en de beurzen gaan onderuit.	99.81
196	Wat is het beeld in Nederland en waar moeten we ons op voorbereiden?	0.01
197	Op de korte termijn is dat we nu zien in Europa, maar ook in Nederland dat we profiteren van de dreiging die in de lucht hangt.	0.01
198	Ondernemers zijn nu veel aan het verkopen naar Amerika, gek genoeg omdat de tarieven eraan komen en ze proberen nog weg te zetten wat ze kunnen.	0.55
202	Als je morgen de cijfers ziet kun je denken dat het verhaal niet met elkaar klopt maar dat is dus wel zo.	0.02
205	En dat is niet zozeer dat je moet kijken welke farmaproducten weg maken voor de Amerikaanse markt.	0.02
206	De wereldhandel is een soort mierenhoop waar allerlei bedrijven spullen elkaar sturen.	0.25
208	Iedereen moet een nieuwe route zoeken en dat kost heel veel extra geld.	0.77
210	Uiteindelijk vind je weer een nieuw evenwicht maar op korte termijn is het enorm destructief.	0.01
217	Een derde van wat wij verdienen komt uit de export.	20.09
220	Ja, maar de economie houdt zich nu goed door binnenlandse vraag.	0.03
221	Maar als open economie kan dat ons uiteindelijk niet gaan redden.	0.01
223	Het tweede is dat als we terug gaan slaan met tarieven en ik ben daar economisch gezien geen voorstander van.	6.81
225	Von der Leyen heeft dat al aangekondigd: Als jullie ons pakken, slaan we terug.	0.01
227	Maar wat je eigenlijk zegt is: We gaan Amerikaanse producten voor onze burgers duur maken.	0.04
229	En dat veroorzaakt inflatie en dat vertraagt weer de groei.	1.19
230	Haar filosofie is: Als we hen straffen houdt het misschien op.	20.42
234	In een normale neoklassieke handelsoorlog kun je met terugdreigen erger voorkomen misschien.	0.01
235	Maar ik denk dat dit niet het eindspel is dat de Amerikaanse president voor ogen heeft.	0.01
236	Kijkend naar de relatie tussen Europa en de Verenigde Staten anderzijds al het extra defensiegeld dat gaat komen in hoeverre gaan de Amerikanen daarin meedelen?	0.01
238	Dus of de VS een hapje mag van dat defensiegeld is een belangrijke vraag.	0.01
241	Een handelstarievenoorlog uw zoon kon het uitleggen aan de keukentafel is een heel dom idee.	0.01
246	Het is nog steeds geen mainstream logica maar er lijkt een soort interne consistentie vanuit het denken in het Witte Huis.	0.02
247	En dat heeft te maken met het idee dat Amerika kunstmatig op achterstand wordt gezet door de sterke dollar.	0.03
248	Dat maakt de export van Amerikaanse producten elders in de wereld duurder.	0.02
250	En het correctiemechanisme wordt gehinderd doordat de hele wereld graag in dollars handelt.	0.03
252	Ja, maar dat wil hij doen zoneder dat hij de wereldreservemuntstatus verliest.	0.03
255	Eigenlijk kan je niet je dollar omlaag brengen en de munt sterk houden.	0.01
257	Ja, en deze tarievenoorlog en het ontzeggen van defensiesteun lijken onderdeel van een plan om daarna te gaan onderhandelen over: We gaan jullie eerst pijn doen en als we dan die pijn weghalen wat zijn jullie dan bereid om te doen?	0.35
258	Wellicht is de uitruil dan dat ons gevraagd wordt om de dollar te devalueren.	0.01
260	Er komt een voorjaarsnota aan in Den Haag en we hebben een kabinet dat nogal ruzieachtig over straat gaat en door roddel en achterklap getergd wordt.	0.02
261	Verwacht u dat daar nog iets fatsoenlijks uit gaat komen met deze vier partijen in de coalitie?	0.01
262	Ik maak me wel zorgen over wat er aan het gebeuren is.	0.01
263	De voorjaarsnota is niet bedoeld als een tweede miljoenennota en dat dreigt nu te gebeuren.	0.01
264	Het is niet de dag dat je nog eens gaat strooien met de koopkrachtgevolgen.	0.01
265	Ik vind dat minister Heinen een verstandige positie inneemt in de zin dat hij streng is en zegt: Nee, we gaan geen extra schulden maken voor kortetermijndingen.	0.05
266	Ik denk wel dat minister Heinen uiteindelijk zo verstandig is volgens mij is hij ook heel verstandig dat de schulden die wij moeten maken om veilig te blijven wij moeten in Nederland niet 'penny wise pound foolish' zijn want anders snijden we onszelf in de vingers.	0.01
269	We zijn bij een foto die je toch even moeten uitleggen.	0.2
271	Nogal, we zijn in de meest beruchte gevangenis van El Salvador.	0.03
272	De Amerikaanse Veiligheidsminister Kristi Noem is daar op bezoek.	0.01
273	Je schrikt al van de foto, die gevangenis is niet voor niets berucht.	0.03
274	De gevangenen hebben heel weinig bewegingsvrijheid.	0.42
278	Ondanks zijn meer dan 300 migranten die worden beschuldigd van deelname aan een criminele bende in de VS gedeporteerd naar deze gevangenis.	99.99
279	Dat is omstreden, omdat diverse rechters in de VS die deportatie onwettig hebben verklaard.	0.08
283	Kunnen er nog mensen tussen zitten die niets gedaan hebben?	0.01
285	Er zijn ook verhalen dat er mannen en jongens tussen zitten die niets gedaan hebben.	0.05
286	Die zijn alleen opgepakt omdat ze tatoeages hebben.	0.06
287	Ze zitten daar zonder proces en kunnen niet aantonen dat ze onschuldig zijn.	0.29
288	De minister brengt dit bezoek vanwege het onmenselijke plaatje.	2.2
290	Ze maakt een statement naar alle migranten in de VS en naar iedereen die daar zonder geldige papieren wil binnenkomen.	0.03
291	Ze zegt eigenlijk: Als je van plan bent de VS binnen te komen zonder papieren of iets crimineels doet, kunnen we je oppakken en zorgen dat je hier terecht komt.	0.03
293	Vrijdagochtend ontving ING een dagvaarding van Milieudefensie.	0.02
294	Het begin van een nieuwe klimaatzaak voor advocaat Roger Cox.	15.54
295	Deze Limburger werd bekend door de rechtszaken tegen de staat en tegen Shell.	0.15
296	Hij werkt 80 uur per week om zijn kinderen en alle andere kinderen, zegt hij zelf, op deze aarde een toekomst te geven.	0.03
298	U ging vrijdag samen met activisten van Milieudefensie de dagvaarding persoonlijk afleveren bij ING.	0.02
302	Milieudefensie is mijn cliënt, en daarvoor breng ik de dagvaarding.	0.01
304	Ik ben advocaat en burger en probeer verantwoordelijkheid te nemen voor een groot maatschappelijk probleem dat niet opgelost wordt door politiek en bedrijfsleven die het voortouw zouden moeten nemen.	0.94
306	Het gaat om waarom we naast Shell een bank gedagvaard hebben.	0.02
307	In het klimaatakkoord van Parijs zegt men duidelijk dat we het klimaatprobleem alleen opgelost krijgen als we de financiële stromen verleggen van klimaatdestructieve activiteiten naar klimaatvriendelijke activiteiten.	0.03
308	Banken staan natuurlijk in het centrum van die geldstromen.	0.04
313	Dit zegt ING in een reactie tegen Buitenhof: 'We laten ons niet door een langdurige rechtszaak afleiden van de acties die we moeten ondernemen om het klimaatprobleem aan te pakken.'	0.04
314	Zij zeggen eigenlijk: Voor ons is dit alleen lastig, wij zijn er volop mee bezig.	0.05
316	In de ogen van Milieudefensie en mij is dat verre van voldoende.	0.01
318	Ze dragen ook uit dat het belangrijk is goed klimaatbeleid te voeren.	0.01
319	Maar voor ons is dat beleid vooralsnog onvoldoende adequaat.	0.01
320	Daar worden ze op aangesproken, ING, want ze zijn de grootste internationaal opererende bank met een hoofdkantoor in Nederland.	0.02
321	Hun uitstaand vermogen lenen ze aan koolstofintensieve sectoren uit.	0.01
323	U was zeer succesvol met de zaak van Urgenda tegen de staat en van Milieudefensie tegen Shell.	0.02
325	In hoger beroep volgde de uitspraak dat men terecht vindt dat Shell de CO2-uitstoot omlaag moet brengen, maar niet met het gewenste percentage voor 2030.	0.03
326	Er zit veel goeds in dat arrest van het gerechtshof.	0.02
327	Dat heeft bepaald dat Shell een eigen verantwoordelijkheid heeft voor goed klimaatbeleid.	0.02
328	En dat de narratieven van Shell en andere ondernemingen in het publieke debat niet kloppen.	0.02
329	Shell verschuilt zich graag achter de politiek en zegt dat die moet wetgeven, en als zij aan de wet voldoen dat hen niets gemaakt kan worden.	12.53
330	De rechter zegt dat dat niet klopt en dat ze boven wetgeving uit eigen verantwoordelijkheid hebben omdat anders de mensenrechten in het geding zijn.	0.1
331	Dat is heel belangrijk voor u. Zeker, dat betekent dat er een eigen juridische verantwoordelijkheid is voor grote bedrijven voor goed milieubeleid.	15.58
332	En Shell zal zelf actie moeten ondernemen aan de aanbodkant.	0.01
333	Dus toch een belangrijk vervolg op de eerdere zaken die u heeft gevoerd.	0.02
334	Even kijken voor de mensen die het niet meer weten.	0.01
336	Bij die historische overwinning kwam u naar buiten en dat trof mij, in een documentaire uit 2015, zei u dit.	0.02
339	Dit was een enorme strijd, sommigen hebben nu neergezet Als een soort Don Quichot die vochten tegen windmolens.	0.05
341	Je ziet wel eens olympische sporters een medaille halen en dan breken op het podium.	61.74
342	Dat is omdat er zo veel tijd en energie in gestoken is en van mensen om je heen veel opofferingen gevraagd is om je werk te kunnen doen.	0.35
343	En in dit geval gecombineerd met het feit dat ik me zeer bewust ben hoe groot dat klimaatprobleem zal zijn, ook voor vrede en veiligheid in de wereld.	0.01
344	Ook wat het gaat betekenen voor onze financiële en economische systeem.	0.01
347	Is het groter dan de positie van Trump, of de positie van de NAVO?	0.01
348	Ik durf oprecht te zeggen dat dit probleem groter zal zijn dan waar we nu mee te maken hebben.	0.01
349	Niet om het probleem dat hier besproken is te bagatelliseren.	0.01
350	Verre van, ik zie zelf ook hoe groot dat is maar dit zal op termijn een veel groter probleem worden.	0.01
351	Het erge ervan is dat we nu nog dingen kunnen managen.	0.01
352	We kunnen meer uitgeven aan onze defensie, er meer focus op leggen.	0.01
354	Als we die voorbij zijn, kunnen we managen wat we willen maar dan is het zinloos.	0.01
355	Dat zegt u op moment dat de nieuwe Amerikaanse president Trump net na zijn aantreden een decreet tekent, onder luid gejuich en zegt dat hij uit het klimaatakkoord van Parijs stapt.	0.03
357	Dat deed hij ook in zijn eerste termijn en Biden ondertekende het weer.	0.01
359	Ik had niet zoveel gevoelens erbij, deze stap was al aangekondigd.	0.03
360	Het is ook nog maar te bezien of dit voor de internationale klimaatproblematiek een dramatische stap is.	0.01
363	Sinds het klimaatverdrag in 1992 gesloten is heeft Amerika veel drempels opgeworpen, mede gevoed door het bedrijfsleven om vooral niet te ambitieus klimaatbeleid te voeren.	0.07
364	De machtspositie van Amerika is ook qua klimaatproblematiek groot.	0.02
365	Zonder Amerikaanse delegaties bij de jaarlijkse klimaattoppen is misschien wel meer mogelijk omdat China en Europa op het vlak van verduurzaming meer op één lijn zitten dan de Amerikanen.	0.02
366	Ontwikkelingslanden krijgen wellicht dan ook een grotere stem.	0.01
367	U ziet een voordeel, een silver lining, in slecht Nederlands.	0.03
368	Ik kan niet in de toekomst kijken maar ik zie voordelen bij het wegblijven van de Amerikanen aan de onderhandelingstafel.	0.01
369	Oud-vicepresident Al Gore van de bekende klimaatdocumentaire An Inconvenient Truth die u ook geïnspireerd heeft heeft hetzelfde gezegd.	0.03
371	Hij zegt dat rechters het beleid van Trump zullen stoppen.	0.04
373	Er lopen allerhande zaken in Amerika tegen de federale staat en tegen deelstaten en ook tegen het bedrijfsleven.	0.02
375	Maar wat in Nederland gebeurt, gebeurt ook in Amerika.	0.03
376	U heeft vaker gezegd, en zei dat daarnet ook dat het winnen van die Urgenda-zaak voelde als een olympische medaille.	0.11
380	Mijn dochters zijn nu in de 20, die hebben toen ergens voor getekend.	0.01
381	In 2015 werd de eerste Tegenlichtdocumentaire gemaakt over mijn werk.	0.01
382	Mijn oudste zag toen goed wat wij deden, en toen is het kwartje geland.	0.91
384	Er is een moment dat het probleem waarvoor u vecht letterlijk bij u op de stoep belandt.	0.01
388	Dat je daarvoor strijdt, en plots gebeurt het in je eigen achtertuin.	0.01
390	We hadden nog niet voorzien dat zoiets in Nederland op korte termijn zou gebeuren.	3.07
391	Ik had eerder ook een modderstroom door mijn huis gehad.	0.02
395	Veel schade die in de toekomst zichtbaar wordt, is er nu al.	24.42
396	Er is al veel meer schade aangericht dan we nu merken.	0.01
397	En we blijven daarop nog veel CO2 uitstoten komende decennia zelfs als we een snelle transitie maken.	98.08
399	In de tweede helft van de eeuw zullen we daar de consequenties van ondervinden.	0.01
400	U heeft een nieuw terrein gevonden om u voor in te zetten.	0.03
401	Voor mensen die moedeloos worden van zulke berichten, wat kunnen wij doen?	0.01
403	Het begint ermee om staten en grote ondernemingen aan te spreken.	0.01
404	Die moeten het voortouw nemen om ons het raamwerk te geven zodat wij beter kunnen consumeren dan we nu doen.	0.01
406	Mensen kunnen in en om het huis veel doen, praat er over met vrienden kijk naar politieke partijen die het probleem willen aanpakken.	30.63
407	Kijk wat je doet als consument, dat je zeker met vliegen en vlees en zuivel het klimaat negatief beïnvloedt.	99.93
408	Maar laat dit geluid ook luid en duidelijk horen, zodat het aangepakt kan worden.	0.01