Buitenhof 🇳🇱

_id	68d933a9cceb677fe946ba91
url	https://npo.nl/start/serie/buitenhof/seizoen-20/buitenhof_351/afspelen
datetime	2025-09-28 12:10:00
description	Interviewprogramma met maatschappelijke en politieke debatten, gesprekken en opinies.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Tom-Jan Meeus, Henri Bontenbal, Jan Willem Duivendak Josse de Voogd, Tim 's Jongers en Margrite Kalverboer.	6.66
1	Dat zijn de gasten van Buitenhof van deze Buitenhof van 28 september.	5.86
3	Ondanks goede voornemens van politici om het debat toch vooral rustig te laten verlopen verzandde de Tweede Kamer deze week in een snoeihard debat over de extreemrechtse rellen in Den Haag van vorig weekend.	9.9
6	Hier aan tafel NRC-politiek journalist Tom-Jan Meeus, welkom.	3.94
7	Jij zat net als wij donderdag ook te kijken naar het debat.	3.58
9	Wat daar gebeurde was om te beginnen dat rechts moeite had met de conclusie van de inlichtingendiensten.	16.69
10	Namelijk dat rechts extremistisch geweld mede wordt veroorzaakt door retoriek van charismatische politici zoals in het stuk van de NCTV stond.	29.34
11	De Kamer kwam er niet aan toe om die conclusie te omarmen.	14.76
12	En daarmee zei de Kamer eigenlijk: Wij hebben meer verstand van een analyse dan de inlichtingendienst.	38.61
14	Ik zou het omdraaien en zeggen: wat doet het met het aanzien van de Kamer?	9.59
15	Het zijn van een volksvertegenwoordiger is een eervol beroep.	5.15
16	Maar dat betekent niet dat je overal de meeste kijk op hebt.	4.32
17	En zeker niet als je zo'n elementair aspect als het gevaar van rechtsextremisme in handen stelt de analyse daarover van een groep deskundige ambtenaren en dat je dan als Tweede Kamer daar per definitie beter kans op hebt.	13.22
18	Die kans is menselijkerwijs gesproken niet zo groot.	3.98
19	Dus als je die analyse dan negeert volgens mij kun je niet anders concluderen dan dat het een soort van zelfoverschatting is.	5.88
20	En dat komt voort uit het feit dat partijen op dit moment een enorme behoefte hebben om op de PVV te lijken.	5.65
22	En de richting waarin de partij zich beweegt omdat men bang is kiezers te verliezen.	6.22
24	We hebben in 2023 gezien dat het niet noodzakelijkerwijs een succesvolle tactiek is.	5.19
25	De VVD haalde onder Mark Rutte structureel 20 procent of meer van de stemmen en verloor en staat inmiddels op 10 procent van de stemmen.	23.97
26	De VVD pleit voor een belangrijk deel die tactiek van 2023 herhalen.	13.29
27	Zonder dat het vooralsnog electoraal effect heeft in de peilingen.	4.57
28	Maar niet alleen de Tweede Kamer maakte volgens jou een verkeerde inschatting.	7.1
29	De minister van Veiligheid en Justitie wilde de term ook niet overnemen.	29.03
34	Maar wat voor effect heeft het als een minister de benoeming van zo'n rapport niet overneemt?	42.2
35	Voor die ambtenaren die dat werk doen is dat natuurlijk een bevreemdende ervaring.	5.21
37	Ministers hebben natuurlijk de vrijheid om dat te negeren dat is ook democratie, maar dan moet je daar goede gronden voor hebben.	5.77
39	Dat de stukken via collega's van mijn krant NRC waren uitgelekt moest hij beamen dat er wel degelijk sprake is geweest van rechtsextremistisch geweld.	28.37
40	En mind you, dit is een verschijnsel waar de inlichtingendiensten al minimaal vijf jaar voor waarschuwen.	9.83
44	Maar het is een kantelpunt in onze democratie want we bewegen al geruime tijd naar rechts.	4.14
46	Maar aan de radicaal rechtse kant zit altijd het gevaar dat het overslaat naar geweld.	5.06
47	En in feite legden de diensten dat deze week aan de Tweede Kamer voor: Pas op voor geweld dat veroorzaakt wordt mede door gedrag van de politiek.	26.54
48	De politiek moet zichzelf een spiegel voorhouden, zei de baas van de AIVD.	9.94
50	En als je dat negeert omdat je bang bent stemmen te verliezen Want dat is wat erachter zit?	10.46
51	Dan is het de vraag of jij je taak als democraten voldoende uitoefent.	5.23
53	Ik zie daar op allerlei gebieden verschijnselen die echt zorgelijk stemmen.	3.98
54	Vorige week hebben we dus niet afgelopen week, maar de week daarvoor was er een motie over Antifa.	8.09
55	Het is aan de inlichtingendiensten om te bepalen of in ieder geval te analyseren of hier sprake is van een terroristische organisatie.	41.92
56	Als politici zeggen: wij gaan bepalen wie hier de terroristen zijn dan lopen ze het gevaar dat over een paar jaar, als de verhoudingen anders zijn een deel van hun achterban tot terrorist wordt verklaard.	23.22
57	Maar het denken onder de vrees dat ze verliezen van de partij van de heer Wilders is zo groot, men verliest zichzelf.	3.92
58	Het naast je neerleggen van zo'n advies van de NCTV of het advies van de Raad van State in het geval van Mona Keijzer en de voorrang voor statushouders op sociale woningen.	26.75
59	Wat doet dat met een institutie als de Raad van State?	15.54
60	De Raad van State wordt door de partij van mevrouw Keijzer moedwillig onder vuur genomen.	6.82
61	En dat komt natuurlijk omdat de werkelijkheid die de Raad van State heeft gecreëerd in het stikstofdossier dat kan die partij eigenlijk voortdurend niet accepteren.	27.37
62	Men moet dan uitleggen waarom beleid dat het vraagstuk zou oplossen, faalt.	6.28
63	En dan zoek je naar een externe factor die dat zou kunnen veroorzaken.	4.93
64	Maar het echt gevaarlijk is: Maar het echt gevaarlijke is: de Raad van State is in 2019 tot het oordeel gekomen dat Nederland niet meer stikstof mag uitstoten.	88.94
65	Op basis van advies van het Europese Hof van Justitie.	11.22
66	De hoogste Europese rechter heeft hier het oordeel geveld.	52.05
67	Mevrouw van der Plas zei recentelijk in de Tweede Kamer: De stikstofdiscussie is onzin.	52.2
68	Wat je dus eigenlijk zegt is: het Europees Hof van Justitie is onzin.	10.89
69	En dan ben je fundamenteel of feitelijk de democratische rechtsorde aan het ondermijnen.	4.65
70	Even kort, je bent ook jarenlang Amerikacorrespondent geweest.	4.06
71	Daar zagen we deze week dat oud-FBI-directeur James Comey volgens Trump een van zijn vijanden, werd aangeklaagd.	65.54
75	Dat is iemand vervolgen omdat de president dat wil ook nadat een deskundige aanklager heeft gezegd dat er geen grond voor aanklagen is.	32.74
76	Nederland is nog niet zover dat de minister van Justitie, laat staan de premier, dat bepaalt.	67.93
77	De zaak staat er ernstig voor, maar zo ernstig nog niet.	4.51
79	CDA-leider Henri Bontenbal is naar eigen zeggen géén messias en ook niet de redder van het CDA.	11.14
80	Maar de partij staat dankzij hem wel hoog in de peilingen.	3.67
81	En de waardering voor Bontenbal door de kiezer is hoog.	5.44
82	Er zijn slechtere manieren om de campagne te beginnen.	9.68
85	Niet de Messias, maar u bent de gordijnen al aan het uitkiezen begrijp ik van Jesse Klaver.	3.58
87	Maar vergis je niet, het CDA wil verder gaan daar waar de VVD is gestopt.	17.0
88	Het CDA wil bezuinigen op zorg en sociale zekerheid.	57.34
94	Over die gordijnen, het is een goede gewoonte bij CDA'ers om de niet nieuwe gordijnen uit te zoeken als degene die er nog hangen nog prima zijn.	6.79
95	En de uitgaven van de overheid moeten omlaag, dus ik zou geen nieuwe gordijnen uitzoeken.	3.97
96	Maar dat andere partijen met ons bezig zijn vind ik wel fascinerend.	4.41
100	En GroenLinks-PvdA is bezig om ons rechts te noemen.	19.2
104	Ik probeer de relatie in de Tweede Kamer goed te houden.	3.91
106	Maar het succes van samenwerken in coalities gaat om samenwerken.	4.32
107	Dus ik denk heel veel koffie met politici Dus ik drink heel veel koffie met politici met Jesse Klaver en met mensen van de VVD en met mensen van JA21, zo breed mogelijk.	3.98
110	U was het vrij snel met Rob Jetten eens dat wat vorige week in Den Haag gebeurde politiek geweld was.	14.04
111	Maar Rob Jetten zei daarbij: dit geweld komt door de PVV en de partijen die de PVV in het centrum van de macht hebben gebracht.	13.4
113	Ik denk dat het moeilijk is om een één op één relatie te leggen met het geweld dat mensen plegen en uitspraken van politici.	6.52
114	Je kunt niet een uitspraak pakken en zeggen dat dat geweld veroorzaakt.	10.88
115	Mensen zijn zelf uiteindelijk verantwoordelijk als ze een steen door een ruit gooien.	45.88
116	Maar de NCTV zegt dat politici aan debat vormgeven en de manier waarop dat gebeurt bepaalt of mensen zich gelegitimeerd voelen.	48.59
117	Dus je zegt niet dat het door een of meerdere partijen gebeurt.	4.33
118	Jetten zegt tegenover de Telegraaf: Mijn veiligheid wordt beter als mijn collega's niet meer zo over D66 praten.	20.13
125	Alle politici in de Tweede Kamer moeten zich er rekenschap van geven dat hun taal invloed heeft.	31.49
129	En Geert Wilders van de PVV heeft zijn handelsmerk gemaakt van het beschimpen en beschadigen van anderen.	13.95
133	In het verleden zijn ook uitspraken gedaan als in 2021 bij de protesten op het Malieveld over de plannen van het kabinet van destijds: 'De boeren wordt het land afgepakt.'	34.81
134	Ook dat soort retoriek, van mevrouw van der Plas van de BBB nee, mevrouw van der Wal van de VVD, is ook bedreigd.	6.77
135	De taal heeft invloed op de veiligheid van politie.	67.47
136	U wilde deze week weten van Geert Wilders of hij zich verantwoordelijk voelt voor het effect van zijn woorden.	9.96
139	Ik vind hem mede verantwoordelijk voor het maatschappelijke en politieke debat.	3.81
140	Als wij met stigmatisering en polariserend bezig zijn de zaken heel plat voorstelt als het gaat over als immigratie of statushouders of AZC's dat doet iets met de samenleving.	23.17
142	Ja, als je als landelijk politicus aanwezig bent bij een demonstratie tegen aan AZC dan ondermijn je wel degelijk het lokale gezag.	34.53
143	Die burgemeesters voor een landelijk beleid uit namens het kabinet ook het kabinet waar de PVV inzat dan ondermijn je al die burgemeesters die in het geweld staan.	64.7
144	U zei dat alle partijen in Den Haag op hun taal moeten letten.	6.11
145	Maar u zegt wel degelijk dat Geert Wilders verantwoordelijk is voor het effect van zijn woorden.	9.04
147	En ik vind ook zelf, want ik kan natuurlijk makkelijk anderen de les lezen maar na zo'n rapport van de NCTV kijk ik zelf ook in de spiegel of ik gepolariseerd ben.	4.56
148	Ik moet het niet gebruiken om zelf anderen de les te lezen.	4.13
149	Wilders zei tegen u toen u hem probeerde aan te spreken op de impact van zijn woorden: Ga weg met uw NCTV-boekje.	9.62
151	Wilders laat zich niet corrigeren, niet door u, niet door de NCTV.	5.24
156	Dat is het lastige, politici hebben het recht om dit soort dingen te zeggen.	8.2
157	En om de Raad van State belachelijk te maken, gek genoeg.	4.18
158	Ik zeg: het mag, maar het is ondermijnend voor de democratie!	4.28
159	En vanochtend begreep ik dat politici zeggen: de Raad van State, ze doen maar.	8.12
161	U heeft het over mevrouw van der Plas bij de collega's van WNL.	6.98
162	Ze zei dat de Raad van State bestaat uit D66-leden.	12.27
165	Je moet naar de rechtspraak luisteren ook als het gaat om uitspraken die je niet bevallen.	14.98
166	Anders zet je de bijl aan de wortel van de rechtsstaat.	5.31
167	Ik wil nog even naar de Minister van Justitie en Veiligheid.	4.06
168	Hij verklaarde later bangig te zijn geweest om het geweld als extreemrechts te benoemen.	18.82
169	Hoe verklaart u dat de hoogst verantwoordelijke geweld niet durft te benoemen voor wat het volgens de NCTV is?	24.06
170	Hij heeft in het debat gezegd dat hij de inschatting heeft gemaakt dat zijn woorden de rechtsgang zouden kunnen belemmeren.	19.0
174	Deze bewindspersoon heeft al vrij snel zijn excuus aangeboden en in het debat gezegd: ik heb een inschattingsfout gemaakt.	4.26
175	En dan vind ik toch een beetje: hij zit er net twee weken.	3.58
178	En als hij zijn excuses aanbiedt, is het ook klaar.	4.17
180	De rellen van vorige week zaterdag kwamen voort uit een anti-immigratieprotest.	23.38
181	Heeft u begrip voor de mensen die daar vreedzaam wilden demonstreren?	6.21
183	Voor de groep die dat echt vreedzaam wilde dus niet een ander deel van die groep iedereen heeft het recht om zich zorgen te maken over migratie of asiel.	14.02
185	En dat hoeven niet altijd standpunten te zijn die ik huldig.	4.09
186	Maar mensen hebben het volste recht om te demonstreren.	6.76
187	U werd deze week boos op mevrouw Van der Plas van BBB die pleitte voor een algehele asielstop.	17.09
188	Zij had het over domineespraat van u. Waarom werd u zo boos?	8.02
189	Ik ga proberen het netjes te zeggen want ik wil zelf ook niet politiseren.	3.92
192	Dat is Geert Wilders: wat je ziet, dat is wat je krijgt.	4.08
193	Het is rechtdoorzee, hij doet het gewoon recht in je gezicht.	4.31
195	Dat was namelijk in het debat, wat helemaal niet over het asielbeleid an sich ging en dat je dan een motie neerlegt waarvan zij heel goed wist dat het meteen het debat zou kapen.	20.78
196	En het is heel gek om aan het einde van een debat over rellen waar je het over rechtsextremistisch geweld hebt dat je dan aan het einde zo'n motie indient.	12.05
197	Je kan ook zeggen dat je de zorgen van mensen die vreedzaam hebben gedemonstreerd serieus neemt.	4.76
198	We hebben heel lang gediscussieerd over noodwetgeving en dat is afgeschoten.	6.57
200	En zeker als je twee jaar in het kabinet het gezeten dus je zat aan de knoppen van het beleid dan is het heel goedkoop en populistisch om dan die motie in het debat te gooien.	12.08
204	Deze week heeft minister Van Weel een deal gesloten met Uganda.	33.8
205	In de toekomst moeten uitgeprocedeerde asielzoekers opgevangen worden daar naartoe.	28.7
208	Er zijn een aantal dingen die we kunnen doen om meer grip te krijgen op het integratiebeleid.	6.0
216	Maar er wordt al langer nagedacht over terugkeerhubs.	4.51
217	Als het een manier is om het percentage mensen dat je niet mag blijven terug te sturen want in Europa gaat 80 procent van de mensen die terug moet niet terug.	72.17
218	Ik vind dat je het als asielmigratiebeleid in Nederland alleen kan volhouden als er genoeg draagvlak voor blijft.	12.3
219	U heeft zich altijd coöperatief opgesteld tegenover dit kabinet.	10.0
221	U was deze zomer bereid de asielnoodmaatregelenwet over de streep te krijgen, stelde u in juli.	36.99
222	Helaas is dat niet gelukt zei u, omdat de PVV de strafbaarstelling van hulp aan illegalen erbij wilde fietsen.	32.28
223	U zei toen: als je grip wilt krijgen op migratie moet je daar ook consequenties aan verbinden.	17.31
224	Maar over die asielnoodmaatregelen had de Raad van State waar u zojuist lovende woorden over sprak toch al negatief geoordeeld?	57.33
227	En ze hebben negatief geoordeeld over beide wetten.	34.8
228	Die noemde het al onzorgvuldig, stelde dat er onvoldoende grond was voor de snelheid waarmee de maatregelen moesten worden genomen.	11.15
230	De kritiek richtte zich vooral op het tweestatusstelsel.	15.09
231	Ik heb gezegd: een aantal maatregelen steun ik maar een aantal maatregelen zijn niet uitvoerbaar.	4.36
232	En er waren ook vragen bij de asielnoodmaatregelenwet.	23.31
236	Ze zeiden: voordat ik bij de invoering van het migratiepact.	8.13
237	Voor ons was het belangrijk dat de IND er ook echt om vroeg.	4.97
238	Ik vind het inhumaan in onze asielketen dat we mensen jarenlang in de procedure laten zitten.	13.74
239	Soms is het eerste gesprek dat je met de IND hebt met asielzoeker pas na een jaar.	16.58
240	Dus wij zijn erop gebrand om die asielketen sneller te laten functioneren.	84.73
241	U gaat nu in op de juridische kant en of het uitvoerbaar is.	3.96
242	Maar inhoudelijk stond u achter dit kabinet afgezien van dat ene punt.	6.2
244	We hebben gezegd: we gaan de wet in deze vorm steunen dus de voordelen wegen op tegen de nadelen.	17.96
245	Maar het amateurisme, de klungeligheid die er plaatsvond toen dacht ik: dit kan ik niet mee maken.	3.59
246	U bent op zich voor het strengste asielbeleid ooit als het maar niet klungelig wordt uitgevoerd.	26.54
247	De Raad van State heeft gezegd: dit is niet op deze manier uitvoerbaar dus luister naar de IND.	33.72
248	Het is voor mij al ingewikkeld om zo'n wet af te schieten.	4.67
249	Liever zou ik echt meters maken om het migratiebeleid strenger te maken.	7.98
250	In uw boek zei u: naastenliefde bestaat niet op landelijk niveau.	29.13
252	Die zegt: naastenliefde is moeilijk om als land toe te passen.	59.78
257	We moeten de komende jaren verder met dit onderwerp.	4.0
258	Ik hoop ook dat het in volgende kabinetten lukt om hiermee verder te gaan.	4.67
259	Ik zou graag willen dat we ook naar Europees migratiebeleid gaan.	8.13
261	Er zijn allemaal manieren waarop je de richtlijnen van Europa verder kunt interpreteren.	5.58
262	Bijvoorbeeld de termijnen die hangen aan je vergunningen.	6.74
263	Het kader wordt geschept door Europa maar de manier waarop de plannen geïnterpreteerd worden verschillen nogal.	6.13
264	Er zijn nogal wat verschillen tussen Nederland en Duitsland en België.	9.82
266	Het volgende kabinet moet meteen naar die landen gaan om met zijn drieën of misschien de zes landen die ooit zijn begonnen met de Europese Gemeenschap het beleid harmoniseren.	7.63
267	Dat gaat u als eerste doen als u de gordijnen heeft hangen?	5.55
268	Ik zou op dag 1 naar Friedrich Merz rijden en naar mijn Belgische vrienden.	3.49
269	Minister Van Weel is nu opnieuw bezig met dit strengste asielbeleid ooit.	71.7
270	Het is zeer de vraag of dat lukt voordat u met verkiezingsreces gaat.	4.61
272	De Raad van State kijkt ernaar en dat gaan we bestuderen.	5.29
274	De strafbaarheid voor illegaliteit daar hebben we al het een en ander over gezegd.	9.51
279	Deze politieke week stond dus volledig in het teken van extreemrechtse rellen de angst voor toenemende polarisatie en de kloof tussen politiek en burger.	4.33
280	Maar nu verschijnt een nieuw boek dat stelt dat we eigenlijk veel dichter bij elkaar staan dan we denken en kloven in veel gevallen juist zijn áfgenomen.	5.78
283	Hier aan tafel socioloog Jan Willem Duyvendak, schrijver van het boek 'Spookkloven'.	12.65
285	En tegenover hem Josse de Voogd, onderzoeker en auteur van het boek Atlas van Afgehaakt Nederland en ook maker van een televisieserie over dit onderwerp.	10.53
286	Meneer Duyvendak, vorige week nog zei premier Dick Schoof het volgende.	6.58
291	En het is duidelijk dat er meerdere vormen van polarisatie zijn.	5.11
292	Kijk je naar feitelijke polarisatie of mensen steeds meer zijn gaan verschillen in mening en gedrag of de ongelijkheid meer is toegenomen als je het systematisch naloopt dan zie je dat veel soorten van ongelijkheid zijn afgenomen.	37.46
293	Maar emotioneel zijn mensen heel erg gepolariseerd.	25.11
297	Het gaat erom of je er kwantitatief of kwalitatief naar kijkt.	5.03
298	Als je iedereen op een rij bekijkt dan zie je veel mensen in het midden zitten.	4.1
300	Maar Amsterdam is bepalend, en daar gaan andere mensen zich tegen afzetten.	5.53
306	Het gaat ook om welke bronnen je neemt als je zoiets schrijft.	4.35
308	Ik laat zien dat het midden nog nooit zo groot is geweest dan op dit moment.	4.07
311	Nog nooit zijn mensen zo hoogopgeleid geweest als nu.	56.3
312	De man-vrouwverschillen zijn nooit zo klein geweest.	11.77
316	En daardoor denk je dat het midden niet meer bestaat.	4.13
317	Als je kijkt naar de cijfers is Nederland een samenleving waar het gelukkig met heel veel mensen ontzettend goed gaat.	11.8
321	Het kunnen ook instituties zijn die het meest invloed hebben in een partij.	5.18
322	Het hoeft ook niet over links en rechts te gaan of de welvaart.	4.46
323	Als we structureel niet vanuit het midden de samenleving bestuderen en duiden dan kan het toch heel erg scheef groeien.	6.39
324	Als je probeert een probleem in beeld te brengen dan moet je niet alleen kijken naar de dominante groep je moet alle stemmen horen.	6.21
325	Ik schrijf ook: ervaringsdeskundigheid is belangrijk.	4.15
326	Het is niet de enige, maar wel een belangrijke bron van kennis.	4.55
327	Het gaat om mensen die bijvoorbeeld armoede aan den lijve hebben ervaren.	39.14
329	Maar als je die ervaring hebt wil dat nog niet zeggen dat je heel veel kennis hebt.	3.95
338	Je merkt ook dat invloedrijke mensen redeneren vanuit hun welvarende positie en onbewust de plank mis slaan.	10.08
341	Dat je vanuit een bepaalde ervaring de dingen bepaalt.	4.76
342	Alsof ik als witte man alleen maar kan opkomen voor de witte man.	5.66
343	Alsof je alleen maar iets moet hebben meegemaakt om voor anderen op te komen.	4.42
344	Ik hoop ook dat mensen die niet ziek zijn kunnen opkomen voor mensen die ziek zijn.	8.36
345	Natuurlijk moeten we kennis nemen van ervaringsdeskundigen.	4.2
347	Het kan toch niet zo zijn dat alleen die mensen kunnen opkomen voor hun rechten en belangen?	10.8
348	Nee, maar het is wel belangrijk dat dat geluid af en toe ergens binnendringt.	4.93
349	Precies het tegenovergestelde is de afgelopen jaren gebeurd.	5.12
351	Er wordt gezegd dat hoog- en laagopgeleiden nog nooit zo hebben verschild van elkaar.	39.26
352	Maar het is juist nu zo dat hoogopgeleiden zich heel ongemakkelijk voelen.	23.68
353	We hebben het ook niet meer over hoog en laag opgeleid maar over theoretisch en praktisch opgeleid.	3.77
354	De factor hoog of laag opgeleid is eigenlijk een factor die onbelangrijk is.	6.39
355	Meneer Duyvendak, u noemt meneer De Voogd als voorbeeld van iemand die een kloof populariseert.	11.76
357	Meneer De Voogd heeft heel erg bijgedragen aan de emancipatie van de regio.	8.2
358	Voorheen ging het altijd over het westen en de mensen in de steden.	5.87
359	Meneer De Voogd is de illustratie van het succes van de mobilisatie van de regio.	5.67
360	Niemand durft meer negatief over de regio te praten.	4.74
370	Die regionale kloof naar voren brengen, dat vond ik belangrijk.	4.03
371	Terwijl mijn hart meer ligt bij de kloof met chronisch zieken en armoede.	9.24
373	Nu ben ik die kloof van de regio een beetje aan het terugbrengen.	3.73
380	Maar het is geen kwestie van ervaring, dat zijn de cijfers.	4.32
381	De kwalitatieve achteruitgang van het leven wordt hierin niet in meegewogen.	9.8
382	Met mijn ziekte ME/CVS kom ik niet meer in aanmerking voor een uitkering.	8.02
383	Als je geen geld hebt, dan kom je in een neerwaartse spiraal.	5.22
384	Ik hoor heel vaak mensen dat het in de jaren 80 veel erger was.	8.64
389	Maar er zijn steeds meer mensen die tussen wal en schip vallen.	56.35
390	De werkende arme die dag en nacht sappelt en half ziek naar zijn werk gaat.	89.33
394	Het is voor een kleine groep moeilijk om uit een uitkering te komen.	28.63
395	Het is voor een kleine groep moeilijk om uit een uitkering te komen.	28.63
399	Maar in het algemeen is het fantastisch dat minder mensen arm zijn.	12.03
400	Er zijn natuurlijk nog steeds mensen arm, ook kinderen.	22.84
401	Maar het is belangrijk dat die groep wel kleiner is geworden.	4.17
404	En dan moet je die resterende groep zoveel mogelijk helpen.	4.09
407	Maar de jaren 80 klonk paradijselijk voor degenen die nu in de armoede zit.	26.36
408	Nog een kloof die u beschrijft meneer Duyvendak, is die tussen burger en overheid.	3.83
409	'Er is eerder sprake van een herdefinitie van de verhouding tussen burgers en beleid waarbij de eersten veel mondiger zijn geworden.'	4.54
410	Tegelijkertijd zagen we het onderzoek van HCSS waaruit blijkt dat 1 op de 3 Nederlanders gelooft in een verborgen elite.	90.26
414	Die komt voor een deel door waar we het net over hadden; Mensen die slechte ervaringen hebben met de overheid.	4.47
418	Maar nu gaan mensen een algemene kritiek formuleren op de verzorgingsstaat.	7.74
419	En dat de overheid niet goed zou omgaan met de burgers.	8.73
423	De overheid probeert met al die toeslagen zo goed mogelijk nieuwe noden tegemoet te komen, dus voor haar burgers te zorgen.	17.53
425	Maar in 95 procent van de gevallen gaat het met de uitkeringen goed.	46.01
430	Maar laten we het niet gaan hebben over de systeemwereld.	4.87
432	Ik denk juist dat we een hele diepe systeemcrisis hebben.	6.97
433	Maar de meeste mensen kunnen daar nog aangenaam op doorhobbelen.	4.54
439	De werkende armen zitten er wel iets beter bij dan vroeger.	85.82
440	Je zit wel in een middeninkomen, maar toch in een kwetsbare positie.	5.0
441	Want als het misgaat, dan wordt het slechter dan eerst.	7.72
443	Je moet zeker kijken naar wat we moeten verbeteren aan de verzorgingsstaat waardoor mensen een beter vangnet hebben.	9.85
444	Maar je moet ook kunnen praten over de volgende paradox.	4.06
445	Nog nooit hebben zo veel Nederlanders zo veel bestaanszekerheid gehad als nu.	16.0
446	Maar nog nooit hebben zo veel mensen gezegd dat ze nog nooit zo bang zijn geweest om die bestaanszekerheid te verliezen.	4.77
447	Er zijn heel veel mensen die zich onnodig bang voelen.	17.44
448	U heeft heel veel aandacht voor de rol die emoties spelen in het politieke debat.	4.71
453	Het debat van onlangs was niet gebaseerd op feiten, het was gewoon schelden.	4.83
455	Ik vind juist dat het juist de andere kant uit moet.	4.24
457	Als je kijkt naar de sociale huur en de invloed die migratie daar heeft.	26.85
458	Als jij vanuit je situatie met de sociale huurwoning denkt het maakt uit wiens emoties je hoort.	15.41
459	Premier Schoof zei: Er is een asielcrisis omdat mensen het zo ervaren.	76.58
460	Dat soort emoties, daar moet je je tegen verzetten, het gaat om de feiten.	4.63
462	1 op de 28 kinderen in Nederland groeit op in armoede.	90.74
463	En die situatie is de afgelopen tien jaar nauwelijks verbeterd concludeert Kinderombudsman Margrite Kalverboer afgelopen woensdag in een rapport.	31.37
464	En dat terwijl de goedbedoelde initiatieven te over waren: Schoolontbijten, gratis laptops, een gratis fiets.	6.37
465	Wat is er wél nodig en hoe kan het dat er in tien jaar tijd nauwelijks iets is verbeterd?	8.07
466	Hier aan tafel Kinderombudsman Margrite Kalverboer en publicist Tim 'S Jongers.	7.84
472	Er is recentelijk een nieuwe armoedegrens gedefinieerd.	82.46
473	Eerst zat je rond de 700.000, bij de ander 1,1 miljoen.	11.67
474	Je kan moeilijk zeggen dat het gehalveerd is de armoede, het is gewoon geherdefinieerd.	6.83
476	Nee, op 1 oktober hadden we 1,1 miljoen mensen in armoede en op 17 oktober 540.000.	54.47
477	Mevrouw Kalverboer, om even met uw rapport te beginnen.	5.1
478	Wat mij opviel waren de citaten van kinderen die opgroeien in armoede en hoe vaak dat ook te maken heeft met het gebrek aan een huis.	37.73
479	Dat ze veel moeten verhuizen, uit huis geplaatst worden.	4.97
480	Is de druk op die huizen toegenomen de laatste tien jaar?	53.48
482	En op het moment dat een kind geen huis heeft is zijn kind niet veilig.	81.02
483	Het moet op straat wonen, of wordt verdeeld over families.	5.87
484	En dan zie je ook vaker dat kinderen uit huis geplaatst worden.	61.0
488	Nieuwsuur berichtte in juni: Op basisschool De Bijlmerhorst in Amsterdam-Zuidoost heeft ten minste 1 op de 20 kinderen geen vaste verblijfplaats.	45.15
491	Maar het is niet gelijk verdeeld over alle schoolklassen.	10.51
492	Je hebt ook scholen waar alle kinderen in armoede leven.	84.47
493	Ik sprak Hans Spekman en die het onderzoek uitgevoerd naar kinderen die een eigen bed hebben.	21.34
494	1 op de 16 kinderen in Nederland heeft geen eigen bed.	90.44
495	Dat betekent dat je met je broertjes en zusjes in een bed slaapt.	53.13
497	Dat betekent dat je geen eigen ruimte hebt en dat je een huisvestingsprobleem hebt in samenhang met armoede.	11.44
499	Als je een definitie hebt van armoede dan kun je er pas iets over zeggen.	7.98
501	Je komt vanaf je 67e niet meer in de statistieken voor.	86.94
505	De vraag is wat het effect is van de armoede op deze kinderen.	52.2
506	Er waren kinderen die hun leven een 5 van de 10 zouden geven.	75.57
507	Ik ben een volwassen man en ik zou dat een paar jaar doen dan was ik helemaal van het padje af.	3.58
510	Als we hier nu niet goed op ingrijpen, ga je daar de kosten later van zien.	3.89
520	Kinderen hebben een leefomgeving nodig waarin ze zich goed kunnen ontwikkelen.	62.33
522	En die structuur geven, die interesse in je hebben.	4.29
523	Je moet weten waar je morgen woont en dat het dezelfde plek is als vandaag.	4.27
524	Je moet in een veilig huis wonen, in een veilige buurt.	8.32
527	We schepen kinderen af met een fiets en een laptop.	79.5
529	De kinderen komen thuis en zien een depressieve moeder.	86.25
530	Als we dat niet aanpakken, dan dragen kinderen hun leven lang mee wat ze in hun jeugd hebben meegemaakt.	8.62
531	Dat gaat dan om een baan vinden, een relatie aangaan.	4.76
536	Misschien hebben ze te maken met een harde opvoeding.	5.06
537	En ze moeten zich altijd wringen in iets om erbij te horen terwijl ze op alle manieren worden buitengesloten.	4.29
539	Hoe verklaar jij dat de overheid dit zo moeilijk vindt?	10.13
540	De overheid heeft de laatste jaren echt wel stappen gezet.	14.26
541	Er komt binnenkort een wet die gericht is op proactief uitkeren van toeslagen.	64.44
545	Dat is niet armoede bestrijden, maar armoede verzachten.	7.77
547	Er ontstaat een soort moraliteit: kinderen zijn zielig.	65.4
548	Maar bij de ouders denken we: Je moet de tering naar de nering zetten.	4.51
549	Ik zeg: als het multiproblematiek is, dus meerdere problemen binnen en gezin zorg dan voor een hulpverlener die de ouders bij de hand neemt.	5.75
553	De gemeente Amsterdam geeft miljoenen uit aan armoedebestrijding.	88.49
554	Elke gemeente pakt de armoede op hun eigen manier aan.	88.32
557	Maar lang niet alle mensen die het het hardst nodig hebben kunnen die loketten vinden.	3.98
559	Ze zijn bang dat als ze kenbaar maken dat ze hulp nodig hebben dat ze hun kinderen kwijt kunnen raken.	88.53
560	Maar als je zorgt voor een goede kwaliteit van leefomgeving dan ervaren kinderen welzijn.	23.44
562	Als het heel slecht gaat zijn ouders ook niet meer in staat om affectie te geven.	46.58
563	Dan kan er sprake zijn van kindermishandeling, verslaving.	52.28
565	U zit wel eens rond de tafel met de minister en dan vertelt u dit.	3.88
567	Eerlijk gezegd, en dat is een beetje deprimerend: ik zeg dit al jaren.	3.59
568	Niet alleen voor arme kinderen, maar ook voor vluchtelingenkinderen of zieke kinderen.	11.18
569	Voor alle kinderen is het nodig dat ze in een omgeving opgroeien die hen kansen biedt.	7.07
571	Ik heb soms het idee dat er wat meer pedagogische en sociologische kennis aanwezig mag zijn bij politici.	4.0
572	Want anders beperk je je alleen maar tot materiële hulp.	9.17
573	Je moet echt breder kijken: Wat betekent dit voor het kind?	7.4
574	En hoe zorgen we dat we het zo invullen dat we het kind echt helpen?	14.65
577	In Mechelen doen ze dat al, schreef jij een tijdje geleden.	5.44
579	Wij hebben in België beschut wonen allemaal subsystemen binnen een groter systeem om iedereen te kunnen laten deelnemen.	11.25
580	Er zijn mensen die de overheid niet meer begrijpen.	5.84
581	Als je in Amsterdam alleenstaande moeder bent dan zijn er vele regelingen om die vrouw te helpen.	22.12
586	Maar iedereen met complexe problematiek een aparte hulpverlener.	6.55
589	En die heeft hulp gekregen en studeert nu binnenkort af als boekhouder.	6.48