Buitenhof 🇳🇱

_id	68eb8c8ea9ca4362da61f9e3
url	https://npo.nl/start/serie/buitenhof/seizoen-20/buitenhof_355/afspelen
datetime	2025-10-12 12:10:00
description	Interviewprogramma met maatschappelijke en politieke debatten, gesprekken en opinies.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Mona Keijzer, Sigrid Kaag, Arnoud Boot, Vladimir Kara-Murza en Ilja Leonard Pfeiffer.	6.52
1	Dat zijn de gasten van Buitenhof op deze zondag 12 oktober.	6.9
3	President Trump lijkt een doorbraak te hebben geforceerd bij het beëindigen van de oorlog in Gaza.	66.24
4	Na Israël zegt nu ook Hamas akkoord te zijn met Trumps plan.	65.65
6	Aan de lijn Sigrid Kaag tot voor kort VN-gezant Midden-Oosten en voor de wederopbouw van Gaza.	12.56
9	Het lijkt vooralsnog allemaal de goede kant op te gaan.	4.28
11	Dan heeft Netanyahu een belangrijk doel bereikt en is Hamas een machtsmiddel kwijt.	70.58
15	Uiteindelijk zijn de partijen alleen maar akkoord over het eerste deel.	7.48
16	Vrijlating van de gijzelaars en toelating van hulp.	8.2
19	Alles wat daarna moet gebeuren, bestuur, ontwapening Hamas terugtrekking van het Israëlische leger is allemaal nog onderdeel van onderhandeling.	17.45
21	Beide partijen hebben tegengestelde belangen zeker op de korte termijn.	4.14
22	Maar de Amerikaanse druk en persoonlijke betrokkenheid van Trump is zeer belangrijk, misschien wel de enige factor.	5.57
23	Met een verenigd front van een aantal landen uit de regio.	4.53
25	Maar Hamas heeft al laten weten dat ze absoluut niet van plan te zijn zich te ontwapenen.	33.31
26	Staat daarmee het akkoord nu al op losse schroeven?	25.53
33	Er kan ook een bijltjesdag binnen Gaza zelf gebeuren.	15.31
34	Veel mensen zijn getraumatiseerd en er is veel woede.	90.35
35	Er zijn andere gewapende groeperingen die direct of indirect door Israël zijn gesteund.	13.55
36	Gisteren zijn bepaalde strijders opgeroepen om weer stelling te nemen.	15.3
37	Dat wil niet zeggen dat het per se tegen het Israëlische leger is.	9.27
39	Het wil niet zeggen dat daarmee het hele bestand op klappen staat.	4.03
42	Bevrijding van de gegijzelden en terugkeer van de stoffelijke resten naar Israël.	11.24
44	Alles daarna is weer opnieuw onderwerp van onderhandeling.	4.33
45	Dus vanuit Nederland zeggen dat het op klappen staat deze lange problematiek, is complex.	5.78
47	Als ik u aanhoor en u zegt: Dit akkoord is zo ver gekomen door de enorme druk vanuit Amerika, vanuit Trump.	17.29
48	Dan klinkt het alsof beide partijen niet per se intrinsieke motivatie hebben om vrede te sluiten.	4.88
53	Vrede is helaas een woord dat aan inflatie onderhevig is.	5.38
54	De oorlog afzweren en vreedzame banden opbouwen, dat is eigenlijk vrede.	5.76
55	Dit is een wapenstilstand en mogelijk een opmaat naar duurzame vrede en stabiliteit in de regio.	4.9
57	Ook naar rechten van Palestijnen op een onafhankelijke staat.	14.96
59	Ik ga niet oordelen over de motiveringen van de partijen.	3.74
61	Maar Hamas is niet dé vertegenwoordiger van de Palestijnen.	77.38
63	Met wie het merendeel politieke en diplomatieke banden onderhoudt.	3.6
64	Veel elementen die Gaza tot het probleem maken het is een grote catastrofale ramp qua menselijk leed.	14.73
67	En ook te kijken naar de westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem.	6.09
69	Wanneer denkt u dat de voedselhulp en medische hulp op een niveau is dat Gaza weer een beetje genormaliseerd is?	34.43
71	Voor 7 oktober gingen er 2000 vrachtwagens per dag Gaza binnen.	14.49
72	We hebben nu te maken met een totale vernietiging van infrastructuur huizen en medische voorzieningen.	28.03
73	600 vrachtwagens is een druppel op de gloeiende plaat.	36.99
80	De concrete maatregelen achter de mooie woorden uit de verkiezingsprogramma's zijn bekend.	3.81
81	En zoals gebruikelijk rekende het Centraal Planbureau de plannen in de verkiezingsprogramma's door.	9.83
82	Wat zijn de effecten van al die maatregelen op onze welvaart en welzijn?	11.32
84	Of is er sprake van dromen op andermans rekening, zoals een krant schreef?	14.17
85	Aan tafel hoogleraar Financiële markten, Arnoud Boot.	6.01
89	Voor we op concrete punten ingaan er valt veel kritiek te geven op de doorrekening.	4.1
91	De PVV klaagt dat plan over het beperken van migranten amper worden meegerekend.	83.14
95	Als je meer investeert in onderwijs, hoe zie je dan de baten?	11.56
98	Maar de buitenwereld is altijd blind op economen omdat ze met concrete cijfers komen.	6.25
100	Het geeft mensen wat greep maar een verkeerde greep op de werkelijkheid.	4.98
101	Het model is om partijen meer vergelijkbaar te maken.	4.93
102	En je zorgt ervoor dat iemand het geld niet twee keer kan uitgeven.	40.53
104	Als je partijprogramma's doorleest weet je nog steeds niet waar het geld naartoe gaat.	6.03
107	Partijen zijn allemaal bereid zich te houden aan begrotingsregels.	5.4
111	In de doorrekening blijkt het vaak bezuiniging op bepaalde posten zijn.	7.15
112	We hebben partijen bijvoorbeeld vijf keer gevraagd en men is het niet bereid concreet te maken.	6.5
114	Alle partijen trekken in hun plannen fors extra geld uit voor defensie.	26.58
115	Als de NAVO-norm van 3,5 procent gehaald moet worden gaat dat om 19 miljard extra per jaar.	47.81
120	Dat is het einde van de aankomende kabinetsperiode aannemende dat het kabinet er komt en in een normaal tempo tot stand komt.	6.37
121	Bij bijna alle partijen, als je goed kijkt komt het uit zorguitgaven.	5.46
123	GroenLinks-PvdA is de enige die er niet op bespaart.	17.05
125	In dat basispad zitten alle bestaande maatregelen inclusief bijna alle maatregelen van het huidige kabinet.	8.78
128	Dat was kennelijk nog niet bekend aan het begin van de kabinetsperiode.	18.74
129	Ook voor de discussie als partijen de groei van de zorgkosten afremmen is dat dan technisch gezien een bezuiniging te noemen?	53.71
130	Elke partij dat kan een rol spelen in de campagne maar elke partij is genoodzaakt aan te geven hoe ze de zorgkosten in de hand gaan houden.	6.7
132	Als mijn kind ziek is, dan is er geen enkele manier dat ik bereid ben daarop te bezuinigen.	6.09
134	Wellicht ook aan geweldige kennis aan de medische kant.	3.84
135	Er ligt ook aan geweldige kennis aan de medische kant.	3.97
137	Wat nog meer speelt zijn de technische ontwikkelingen in de zorg.	7.53
138	Worden er dan keuzes gemaakt die zeker iets gaan opleveren?	7.81
139	Je voelt aan dat sommige als pijnlijk ervaren geworden.	4.6
140	De belangrijkste zijn de twee partijen die de meest simpele maatregelen willen nemen.	3.84
144	In het BBB-programma en GroenLinks-PvdA-programma is het basispad in stand gebleven.	4.42
145	Dat betekent dat afremming via eigen risico er niet in zit.	4.88
153	Waarom we nu ineens zoveel druk erop zetten Is de vraag.	6.28
155	Als je het bevriest, dan wordt het steeds minder omdat je inkomen wel stijgt.	78.93
159	De verhoging die een aantal partijen erin hebben gezet naar 440 is een verhoging van 13 procent.	11.39
160	De inflatie is 30 procent geweest over die periode.	17.84
162	Maar belangrijk is, dit is een legitiem punt onderschat niet dat er andere compensaties zijn.	4.08
163	Ik wil het eigen risico op zichzelf niet per se verdedigen.	4.15
167	Maar binnen het kader van zorguitgaven is het cruciaal om te zoeken naar manieren om het af te remmen.	4.97
169	De meerderheid lijkt te zeggen: Dat willen we niet.	6.09
172	In het basispakket van de zorg wordt de vernieuwing van de zorg opgenomen in het basispakket.	9.1
179	Het goede nieuws is, zo moeten we het zien is dat we bereid zijn en dat zie ik als een belangrijke stap naar een constructieve dialoog in de politiek.	4.44
180	We zijn bereid alle heikele punten ter discussie te stellen.	3.73
181	Een normale discussie over de hypotheekrenteaftrek is goed.	8.8
182	Het komt voort uit het feit dat iedereen zich diep in de schulden steekt.	4.15
183	En extra diep vanwege de hypotheekrenteaftrek dat drijft de huizenprijzen op.	30.44
184	Zo creëer je een zwakke positie in het opvangen van schokken.	39.97
186	Economen zullen zeggen: een schaars goed subsidiëren betekent dat je de vraag opdrijft en het aanbod zich niet aanpast dus de prijzen omhoog.	11.26
188	Ik snap uw betoog, maar er wordt mij iets afgepakt, denk ik.	3.61
190	Daarom moet het ook niet de enige discussie zijn rond het woningdossier.	7.03
194	Dus doe je dat op een manier dat mensen het kunnen behappen.	4.31
195	En voor de nieuwe starters, de huizenprijzen worden lager daardoor.	53.16
197	We hadden het over het basispad, en afremmen van zorgprijzen.	7.0
198	De stijging van huizenprijzen naarmate je mensen meer geld geeft om huizen te kopen vertaalt zich dat in extra hoge huizenprijzen.	88.9
199	Dus afschaffing zorgt er niet voor dat de huizenmarkt in elkaar dondert.	45.36
201	Laten we hopen dat we de grootste stijging achter de rug hebben.	30.95
204	12 jaar geleden stonden de huizen te koop voor de helft van de prijs van nu.	37.24
207	Maar doe nou niet als politiek dat je alleen moet fixeren op de hypotheekrenteaftrek.	9.12
209	In 2010, de commissie van de SER de belangrijkste economen van het land zaten er in ja, ik zat er ook in, voordat ik de vraag krijg en de woningmarkt-experts zaten er ook in.	10.57
210	Het ging over de integrale hervorming van de woningmarkt, 2010.	20.22
211	Ik zou willen dat de politiek dat er weer eens bij pakt.	4.65
212	We spreken straks met Mona Keijzer, onze minister van Volkshuisvesting.	8.79
214	Ik zeg dit niet omdat ik beleefd wil zijn of omdat zij hier is.	3.98
217	En je moet ook nog eens rekening houden met het moment van de dag en draagvlak.	3.61
218	Mona Keijzer heeft de aandacht gebracht deze periode dat we moeten uitkijken dat we de woningmarkt niet 100 procent brengen bij de overheid of woningcorporaties.	66.13
219	Hugo de Jonge heeft private partijen de woningmarkt uitgejaagd.	53.15
223	De campagne is volop bezig, de verkiezingsprogramma's zijn doorgerekend.	4.72
224	Aan tafel woon- en asielminister, tevens vice-premier van BBB in het demissionaire kabinet-Schoof, Mona Keijzer.	8.94
229	Maar het is wel zo dat de woonparagraaf van de BBB bij er niet zo lekker uitkomt bij het CPB.	4.64
230	Het beleid dat ik afgelopen tijd gevoerd heb leidt dat afgelopen halfjaar 31.000 woningen zijn opgeleverd.	23.26
232	Het is jammer dat het kabinet gevallen is anders had ik nog meegemaakt dat we nog 100.000 nieuwbouwwoningen hadden gebouwd.	41.9
233	Het laatste dat je nu moet doen is groot ingrijpen.	4.24
234	Dat gaat over twee onderwerpen in die doorrekening.	6.59
236	Vaak wordt vergeten door economen dat mensen een huis gekocht hebben.. onder de regels van de hypotheekrenteaftrek.	28.88
237	Als je dat nu wijzigt heeft dat consequenties voor de portemonnee van mensen.	17.46
238	Het is wel zo dat partijen die dat voorstellen het langzaam afbouwen.	5.35
240	Maar als je eenmaal aan de knop draait is het voor het volgende kabinet weer makkelijker.	6.59
244	Er is de afgelopen jaren al gedraaid aan knoppen en het heeft niet geleid tot goedkopere woningen Het andere punt in de doorrekening is meer geld geven aan woningcorporaties.	43.64
245	Er zijn partijen die willen dat driekwart van de Nederlanders in aanmerking komen voor een sociale huurwoning.	90.13
246	Maar de meeste mensen met een modaal inkomen willen kopen.	81.51
249	Wat ook vergeten wordt is dat als je dit doet je in één keer de exploitatiebegroting onder bestaande locaties vandaan haalt.	6.5
250	Overal in gemeentes wordt er getekend en gerekend aan bouwplannen.	10.3
251	Daar zit 30 procent sociaal 1, tweederde betaalbaar en derde vaak vrije sector.	47.63
252	Als het 75 procent sociale huurwoning moet worden jaag je investeerders weer de markt uit.	85.35
258	Wat ik gezegd heb door de wet- en regelgeving van Hugo de Jonge de wet betaalbare huur op zich, de gedachte dat je een maximum zet op huren, zeer verstandig.	31.96
259	Maar de manier waarop het gedaan is leidt ertoe dat op het moment dat iemand zijn huur opzegt dat degene die de woning verhuurt zegt: nu ga ik hem verkopen.	34.2
261	Veel mensen met een of twee appartementen ze verkopen het inderdaad.	12.31
262	Maar dat wordt weer goedgemaakt door grotere partijen die bijbouwen.	3.9
263	Dus per saldo blijft die particuliere sector wel op peil.	6.54
264	Als je al een tekort hebt in middenhuur in steden als Amsterdam is dat extreem.	69.78
265	Dan kun je het je niet veroorloven dat je duizenden huurwoningen kwijtraakt.	32.09
266	Ik zie de investeerders en ik spreek ze ook wel eens.	3.68
267	Mensen zien dat als pensioen, en denken: dat gaat niet goed.	6.85
268	Maar bent u het pensioenprobleem van bepaalde mensen aan het oplossen of helpt u huurders, die gewoon meer gaan betalen?	18.15
269	Eigenaren zien het niet als hun pensioen het IS hun pensioen.	78.93
270	Moeten we daar dan niet een andere oplossing voor zoeken?	9.04
272	Maar dat zit niet in de doorrekening waar het nu over gaat.	4.36
274	En wat ik gedaan heb is voorstellen doen om te voorkomen dat die woningen worden verkocht.	6.66
276	Door de hogere WOZ-waarde in grote steden iets meer mee te mogen tellen in de huurprijs.	53.44
277	Dat leidt bij nieuwe huurcontracten dus ik heb niet in bestaande huurcontracten dat het een paar tientjes meer wordt.	3.98
278	Doe ik het niet, worden die huurwoningen verkocht en staan al die jongeren die nu nog bij hun ouders wonen en een betaalbare huurwoning willen krijgen, met lege handen.	11.37
281	Een ander voorstel van u dat veel besproken wordt is het wetsvoorstel om statushouders voorrang te verlenen om daarmee te stoppen.	41.36
285	Er zitten 18.000 statushouders in asielzoekerscentra.	78.88
287	Die hadden al lang gehuisvest moeten worden in gemeenten.	42.93
288	Maar door de woningnood krijgen gemeenten dat niet voor elkaar.	44.45
289	Dus als je ineens zegt: voorrang voor statushouders op sociale huurwoningen moet verboden worden waar ik van overtuigd ben dat het verstandig is moet je wel nadenken hoe je dat organiseert.	27.33
293	Wat je moet doen in de tussentijd daar is ook heel veel geld voor beschikbaar gesteld is ervoor zorgen dat er mogelijkheden zijn dat bijvoorbeeld drie statushouders samen iets kunnen huren.	4.25
297	Waarin samen met spoedzoekers uit de gemeente zelf tijdelijke huisvesting wordt georganiseerd.	31.35
298	Dat zijn allemaal manieren om dit probleem dat eigenlijk veroorzaakt wordt door de veel te hoge instroom van vluchtelingen Of door het tekort aan woningen.	43.77
301	Maar u zegt: na het jaar zouden alle gemeentes genoeg woningen moeten hebben.	16.96
304	Als gemeenten hun best hebben gedaan, maar het is niet gelukt?	11.16
306	Gemeentes redden het nu ook niet omdat er onvoldoende sociale huurwoningen zijn.	85.05
307	In dit wetsvoorstel van mij zit niet alleen weer de overheid die het oplost maar ook de zelfredzaamheid van deze statushouders zelf.	41.28
308	Er wordt altijd gedaan alsof het over kwetsbare mensen gaat.	21.51
309	Volgens mij moet je juist kijken dit zijn de slimste, de sterkste, de handigste die uiteindelijk de soms levensgevaarlijke tocht naar Nederland weten te maken.	5.1
310	Net als dat je tegen Nederlanders zegt: Ga maar bij je familie wonen kijk of je het met vrienden kunt oplossen bericht je werkgever Dus als de gemeentes het niet voor elkaar hebben zegt u: Dan zet ik de maatregel toch door?	34.29
312	Een combinatie van vragen aan statushouders om het zelf te regelen.	4.88
313	Uit het onderzoek van het WODC blijkt dat mensen die naar Nederland komen hier naartoe komen omdat hier al familie en vrienden wonen.	79.72
314	Dan kun je ook aan hen vragen net als aan Nederlanders: Kun je bij familie en vrienden gaan wonen?	11.31
315	Het is nu een recht van gemeentes om groepen voorrang te geven.	10.47
318	Ik heb het idee dat u uw eigen spreidingswet over het land legt.	4.17
321	We hebben dit in het hoofdlijnenakkoord als maatregel opgenomen.	20.53
322	Dus het is volledig logisch wat mij betreft om het op deze manier te organiseren.	4.17
323	Juist omdat het niet meer uit te leggen is aan al die Nederlandse starters die jaren op de wachtlijst staan.	27.78
324	Hier in Amsterdam is de wachttijd, geloof ik, 12 jaar.	11.06
325	Maar ook ter noorden en ten zuiden, in grote delen van het land is het ongeveer acht à negen jaar wachttijd.	11.9
326	Wij vinden het slecht beleid dat je iemand die hier een jaar is met voorrang toegang geeft tot een eigen sociale huurwoning.	55.54
327	Uw beeld van de asielzoekers is misschien een stuk positiever dan van de Raad van State.	15.66
328	Die zeggen dat ze wel degelijk een achterstand hebben ten opzichte van Nederlanders.	34.44
332	Zou het niet zou moeten zijn dat als een wetsvoorstel dat oordeel krijgt dat de minister zegt: Dat vind ik zo onwenselijk, dat moeten we maar niet doen in Nederland?	38.44
333	Er zijn heel vaak negatieve beoordelingen van de Raad van State.	39.62
339	Dan werd door de Raad van State gezegd: het mag alleen naar de Tweede Kamer als u het wijzigt.	37.83
340	Voor mij zijn er ministers en staatssecretarissen geweest die dat dan niet gedaan hebben en hem ongewijzigd naar de Tweede Kamer hebben gestuurd.	7.83
341	Maar mij wordt altijd het verwijt gedaan alsof dit onrechtsstatelijk zou zijn.	4.31
342	Dan zou dat ook zou zijn bij veel van mijn voorgangers.	3.9
344	Maar we hebben ook contact gehad met staatsrechtgeleerden.	6.73
345	Als dit werkelijkheid wordt en een statushouder gaat bezwaar maken is het vrij snel geregeld via de rechter.	9.93
347	De Raad van State zegt: dit is ongelijke behandeling en daarmee in strijd van de grondwet.	24.77
348	In de grondwet staat dat je gelijke gevallen gelijk behandelt.	16.45
349	Maar er staat niet dat het betekent dat er een gelijke uitkomst moet zijn ten opzichte van mensen die hier geboren en getogen zijn.	6.55
351	In onderliggende Europese regelgeving staat dat statushouders onder gelijke voorwaarden toegang moeten hebben tot volkshuisvesting.	58.0
356	Maar in eerste instantie werd het juridisch debat niet gevoerd met de Raad van State.	8.34
357	Maar uw partijleider, Caroline van der Plas begon de Raad van State te diskwalificeren.	7.02
359	Heeft u spijt dat u op die manier het debat bent aangevlogen?	6.19
361	Wij hadden net de juridische discussie waar het over moet gaan.	4.02
362	Dan zeg ik: dit is in overeenstemming met de grondwet.	4.55
363	Want die schrijft niet voor dat er gelijke uitkomst moet zijn.	5.44
364	Dit onderwerp gaat erover dat in het verkiezingsprogramma van de BBB staat dat de manier van benoeming van leden van de Raad van State eigenlijk uit die binnencirkel vandaan moet.	19.68
365	Dat heeft ermee te maken dat als je kijkt dat is niet alleen een probleem van de Raad van State.	7.28
366	Denkt u dat een BBB-jurist tot een andere conclusie was gekomen?	10.54
369	Als iemand achter de democratische waarden van de rechtsstaat staat en op de tweede plaats ervaring en expertise heeft, waarom niet?	8.05
370	Dat zegt hij op de vraag of iemand van de BBB kan solliciteren.	12.81
371	Het juiste antwoord dat hij had moeten geven is: ja, dat kan. Het feit dat dit soort voorwaarden eraan verbonden zijn Ziet u het als twijfel aan uw integriteit?	5.57
373	In ieder geval aan de deskundigheid en integriteit van mensen die niet binnen dat hoogopgeleide, progressieve wereldje rondlopen.	4.53
374	Maar kunt u aantonen dat het een progressieve wereld is?	5.55
376	De Atlas van Afgehaakt Nederland is van twee prominente PvdA'ers en GroenLinksers.	10.27
377	Dat zijn 100 pagina's met allerlei voorbeelden hoe mensen op allerlei bepalende plekken als het gaat over media, politiek en advies hoe dat binnen eenzelfde denkwereld zit.	3.57
378	Dat gaat het over klimaat, vluchtelingen, mensenrechten.	29.7
379	U bent voor diversiteitsbeleid, dat blijkt hieruit.	12.67
381	Ook mensen die niet alleen dezelfde mening toegedaan zijn over de problemen in de wereld.	5.0
384	Vladimir Kara-Murza was samen met Aleksej Navalny de belangrijkste criticus van de Russische president Poetin.	18.64
385	Hij werd twee keer vergiftigd en veroordeeld tot 25 jaar strafkamp in Siberië.	27.41
387	We spraken hem eerder deze week toen hij te gast was op het symposium van Pieter Omtzigt over de rechtsstaat.	7.23
389	De democratie is in verval daarvoor waarschuwt schrijver Ilja Leonard Pfeijffer in zijn boeken.	21.25
390	Binnenkort komt hij met een essaybundel 'Absolute Democratie' over een autocratische vorm van democratie.	6.45
393	U woont in Italië, Genua, krijgt u vanuit daar wat mee van de Nederlandse verkiezingscampagne?	10.95
400	In uw boek Alkibiades waarschuwde u twee jaar geleden al voor populisme.	8.3
401	Nu komt u met een essaybundel genaamd 'Absolute Democratie' weer met een waarschuwing.	6.21
403	Als we het hebben over een monarchie snap je meteen waar het over gaat.	6.05
405	Dat betekent dat de rol en taken van de vorst zijn gedefinieerd en ingeperkt door een grondwet.	4.35
406	Het tegenovergestelde zou zijn een absolute monarchie waarin zowel de wetgevende als uitvoerende en rechterlijke macht samenvallen in de persoon van de vorst die de staat in zijn geheel belichaamt.	5.03
407	Het zou heel raar zijn het is tijdenlang een soort van dubbelop geweest om te zeggen dat wij een constitutionele democratie hebben.	5.7
408	Een democratie waarbij de bevoegdheden van de verschillende instanties de verschillende instituties door de grondwet worden gedefinieerd.	9.06
410	Maar nu zien we dat, niet alleen aan Nederland maar overal in Europa en buiten Europa dit model van democratie wordt uitgedaagd door een alternatief model van democratie.	5.74
411	Dat je naar analogie van de constitutionele en de absolute monarchie een absolutistisch model van de democratie zou kunnen noemen.	5.2
412	Dat is dat de leider die de verkiezingen heeft gewonnen het democratisch mandaat gebruikt als een legitimering om de democratie af te botten.	8.67
415	Als een rechter iets wil terugfluiten zegt hij: hoho, ik ben verkozen.	8.41
419	Die vindt het ondemocratisch dat de macht en bevoegdheden van degene die zij hebben gekozen worden ingeperkt door regeltjes van de grondwet.	12.39
423	Daarom denk ik dat het goed is dat absolute democratie te noemen.	4.56
424	Want dan snap je dat de aantrekkelijkheid van zo'n model gelegen is in de opvatting dat het ook democratisch is.	4.67
425	Dat het misschien nog wel meer democratisch is dan dat de macht van degene die de verkiezingen heeft gewonnen wordt ingeperkt door rechters en regels, en Raad van State.	4.59
427	Het probleem hierbij is natuurlijk en ook daar is Trump in de VS een angstaanjagend voorbeeld dat zo'n democratisch gelegitimeerd absolutisme gaandeweg, en tamelijk rap begint te lijken op absolutisme.	23.64
429	Of is het democratisch gehalte dat uiteindelijk iemand nog verkiezingen organiseert en bereid is de macht over te dragen?	16.9
430	Het volk heeft het recht gehad zijn eigen dictator te kiezen.	36.28
431	Daar hebben we in de geschiedenis voorbeelden van gehad.	5.91
432	We moeten niet vergeten dat de personen als Mussolini, Hitler ooit op een democratisch gelegitimeerde manier aan de macht zijn gekomen.	7.19
433	En vervolgens de instituties van de democratie hebben afgebroken.	7.32
438	Zeker in de partijen die de afgelopen tijd hebben geregeerd om kritiek te hebben op de instituties van de democratie.	6.69
440	Geert Wilders is er natuurlijk al langer mee bezig.	4.96
441	Die heeft in het verleden ook kritiek geuit op D66-rechters, een nep-parlement.	23.46
442	Als de partijleidster van de vicepremier zegt dat de Raad van State een politiek gekleurd instituut is is dat een ondergraving van de legitimiteit van dat grondwettelijk geborgde adviescollege.	35.14
443	Maar toch is het zo aan de andere kant kan het niet zo zijn dat instituten voor iedere vorm van kritiek verheven zijn.	5.24
445	Waar gaat dan gezonde kritiek over in ondermijning?	7.26
446	Je moet een heel duidelijk verschil maken tussen inhoudelijke meningsverschillen.	5.16
448	En zoals de vicepremier zojuist aan deze tafel een argumentatie opzet om tot een verschillende interpretatie te komen ten opzichte van de Raad van State daar moet altijd ruimte voor zijn.	14.27
449	Maar er is een fundamenteel verschil tussen dat soort meningsverschillen en het ondergraven van de legitimiteit van een instituut als zodanig.	4.84
450	Dus je kunt zeggen: ik ben het niet eens met het advies en je kunt uitleggen waarom.	3.87
452	Maar je kunt niet zeggen: dat hele college is niet te vertrouwen want het is politiek gekleurd.	4.72
453	Je kunt wel zeggen: een rechterlijke uitspraak vind ik merkwaardig maar je kunt niet zeggen: alle rechters zijn D66-rechters.	6.4
455	We zien partijen als BBB, maar ook Partij voor de Dieren.	5.73
456	Dat zijn partijen die het systeem willen opschudden.	8.43
457	En die komen in een systeem terecht waarin ze denken: we zien veel dezelfde soort menstypes overal.	8.14
459	Dat ze ervaren dat ze in een korset geperst worden waar ze eigenlijk de beleidsvrijheid die je wil als partij niet kunnen waarmaken.	4.75
462	Een korset van democratische instituties, van de grondwet die de rechtsstaat waarborgen.	4.82
463	Als je beloften hebt gedaan in je verkiezingscampagne waardoor dat korset als knellend wordt ervaren heb je dus eigenlijk beloften gedaan die je niet kunt waarmaken.	5.59
465	Dan heb je een populistische belofte gedaan in de wetenschap dat je het nooit kunt waarmaken.	5.94
466	Er zijn ook allerlei regels, of verdragen met Brussel of andere dingen, waar je eventueel iets aan kunt veranderen.	4.18
468	Je kunt naar Brussel gaan en andere verdragen sluiten.	5.32
471	In elk verdrag zijn daar procedures voor vastgelegd.	6.37
473	Als je die overboord gooit geef je eigenlijk carte blanche om te doen wat je wil aan degene die toevallig de verkiezingen heeft gewonnen.	9.93
474	Vindt u dat er genoeg mensen zijn die de instituties in Nederland verdedigen?	12.47
476	Als je kijkt naar de momenten waarop democratie in crisis geraakt ik heb daar ook overgeschreven in mijn historische roman Alkibiades dan is het cruciale moment altijd dat er op een gegeven moment een generatie wordt geboren die vergeten is welke offers er ooit zijn gebracht voor die democratie.	3.99
480	Dan komt er een generatie die democratie als vanzelfsprekend beschouwt.	4.22
483	Niet alleen nonchalant maar het beschouwt de democratie als alibi om individuele rechten op te eisen.	7.36
487	Volgens een antieke Griekse staatkundige theorie is het een automatisme.	28.81
489	Ik hoop er heel erg op anders zouden mijn schrijfsels weinig zin hebben.	3.87
490	Ik hoop dat je door mensen inzicht te geven in processen die gaande zijn en de gevaren daarvan, dat je dit kunt keren.	4.02
494	Want we zien dat het debat zich heel erg op de sociale media afspeelt.	6.09
496	Zoals u zelf ook zegt mensen hebben geen gemeenschappelijke waarheid meer.	4.69
498	Misschien is dat iets voor u. TikTok zover ben ik nog niet afgezakt, nee.	4.06
500	Maar daar is wel, waar veel mensen die de democratie aanvallen aanwezig zijn en aanhang krijgen.	3.85
503	Ik volg het op de voet in Nederland en andere landen in Europa en de VS, omdat ik me erg betrokken voel.	3.52
504	Ik wil graag een bijdrage leveren aan het kweken van inzicht en begrip voor wat er gaande is.	4.48
505	Maar ik moet mij beperken tot wat ik kan. En ik kan toevallig een beetje schrijven.	3.58
507	Dus ik schrijf op de manier waarop ik dat kan over dit soort processen.	3.51
512	En hier aan tafel is het misschien een doorslaggevende doorbraak van deze ideeën.	4.21