Buitenhof 🇳🇱

_id	69180cf47957c3340b1389fa
url	https://npo.nl/start/serie/buitenhof/seizoen-20/buitenhof_360/afspelen
datetime	2025-11-09 12:10:00
description	Verdachte drones vlogen over militaire complexen en vliegvelden in België. Michelle Haas, defensie-onderzoeker aan de Universiteit van Gent, over de drones en de vermoedens van een Russische dreiging. * David van Weel, demissionair minister van Buitenlandse Zaken, was in Israël en de Palestijnse gebieden. Hij sprak met de Israëlische president Yitzhak Herzog en de Palestijnse premier Mohammad Mustafa. * In Brazilië is de 30e VN-klimaattop begonnen. Te gast is Kees Vendrik, voorzitter van het Nationaal Klimaat Platform. * Felienne Hermans, hoogleraar Informatica aan de Vrije Universiteit Amsterdam, bespreekt kunstmatige intelligentie.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedemiddag.	4.42
1	Zo meteen praat ik met demissionair minister David van Weel over zijn reis naar Israël en de Nederlandse beloften aan Amerika.	9.75
3	Kees Vendrik van het Nationaal Klimaatplatform over de klimaattop van volgende week en ik bespreek met hoogleraar Felienne Hermans waarom we misschien wel iets te intiem zijn met ChatGPT.	9.18
4	Maar eerst: De verdachte drones in België deze week.	45.49
6	Gisteren nog legde een verdachte drone 't vliegverkeer stil bij Luik.	79.34
7	Het was de zoveelste in een week vol met spookdrones.	14.43
8	Wat is er aan de hand in Belgie en wat betekent het voor Nederland?	6.6
9	Hier aan tafel Michelle Haas, geopolitiek analist en onderzoeker aan de Universiteit Gent, maar afkomstig uit Zeeland.	8.86
12	De vraag was al in de Belgische weekendkranten: Fijn dat je er bent.	3.63
28	Het belangrijkste punt: Daar liggen ook kernwapens.	7.19
30	Allerlei indicatoren wijzen erop dat het om een duidelijke actor gaat.	3.99
31	Bijvoorbeeld dat er 15 drones in een soort patroon vliegen een bepaald patroon afleggen.	13.07
34	Dat zei de minister van Defensie van België: Het zijn niet gewoon hobby drones.	47.34
37	Als we weten dat het gaat om een statelijke actor in sommige van de gevallen dan is het vrij plausibel dat Rusland daar mogelijk achter zit.	8.21
38	Omdat België al langer diplomatiek onder druk staat.	6.89
39	In die bredere hybride oorlogsvoering die speelt tussen Rusland en de NAVO.	7.45
40	België staat specifiek onder druk vanwege de bevroren middelen.	36.6
48	Vlak na de grote invasie van Rusland in Oekraïne hebben ze de Russische tegoeden daar bevroren, dat gaat om miljarden.	86.58
50	Intussen zijn er ook veel rente-inkomsten op die middelen.	7.73
52	Maar de discussie is nu dat het niet alleen om die rente-inkomsten gaat, maar ook die middelen zelf.	8.04
55	Europese lidstaten moeten nu ook heel veel rente gaan betalen.	51.06
56	België wil dat opeisen van deze goederen tegenhouden.	26.68
59	Maar ze willen vooral dat verantwoordelijkheid samen wordt genomen.	3.93
61	Als Rusland dan in de toekomst aanspraak doet op die middelen dat ze dat dan gezamenlijk gaan financieren.	33.56
62	België wil daar niet alleen voor verantwoordelijk zijn.	8.82
64	Er zijn een aantal juridische, diplomatieke consequenties die er wel toe doen.	4.69
65	Ik las ook dat de minister van Defensie zei dat deze acties ook een reactie waren op uitspraken die hij heeft gedaan.	18.33
66	Er was een soort Twitter ruzie tussen Medvedev van Rusland en Theo Francken van België.	12.3
68	Daarin had hij het principe van second strike uitgelegd.	12.28
69	België zou Rusland aanvallen als Rusland iets in België zou doen.	31.12
70	Dat een persoon van zo'n hoge staat in Rusland reageert op een Belgische minister is wel bijzonder.	11.6
76	We moeten het zeker benaderen vanuit hybride oorlogsvoering.	7.5
81	En ook het vertrouwen in instituties onderuithalen.	4.72
86	Veel mensen dachten dat het een opgezette actie was van de overheid zelf.	43.46
88	Omdat het onzeker is en dat is het doel van hybrideoorlog.	7.85
89	Om daar op in te spelen, dat is wel een beetje geluk.	4.1
90	Om daar op in te spelen, dat is wel een beetje gelukt.	3.94
91	Sommige mensen dachten dat het opgezet was door de overheid.	33.85
92	Maar de budgetten zijn allemaal al lang goedgekeurd.	8.63
94	België heeft het moeilijk met capaciteit om hierop te reageren.	9.35
98	De drones vliegen zo de grens over naar het noorden.	38.86
99	Nederlandse Defensie zegt tegen de Volkskrant dat er 'geen signalen of aanwijzingen zijn voor Russische betrokkenheid bij drone-activiteiten in het Nederlandse luchtruim.'	73.56
102	Er zijn geen indicaties, maar er zijn wel kwetsbaarheden.	7.09
103	Elk land zou met zo'n vlaag drones het moeilijk hebben.	41.52
104	Dat is gewoon omdat je per definitie geen 100% detectiesystemen over heel het land kan zetten.	22.28
106	Die technologie ontwikkelt zich zo snel dat men dat kan omzeilen.	9.43
107	Is het onvoorstelbaar dat er in Nederland een drone overvliegt?	52.53
109	Als je een colonne ziet bij een belangrijk militair terrein dan moet je opletten.	7.8
110	Dan krijg je natuurlijk reactie van veiligheidsdiensten.	4.53
115	Ik denk dat er in elke staat drone-incidenten zijn die niet gesignaleerd worden.	9.68
116	Er is dus nu sprake in België van een hyperalertheid.	10.94
121	Het moet gedocumenteerd worden, om te kijken wat er achter zit.	4.93
122	Maar er kwamen daardoor wel heel veel meldingen binnen.	4.58
128	We kunnen een aantal lessen trekken: De belangrijkste bij dit soort incidenten is de communicatie richting de bevolking.	6.31
130	Maar niet allemaal met een verrekijker gaan kijken.	4.5
136	Ik praat erover door met de Nederlandse demissionair minister van Buitenlandse Zaken David van Weel, die is net terug van een reis uit Israël en de Palestijnse gebieden.	9.79
137	Vrijdag werd bekend dat Nederland zich aansluit bij het Amerikaans hulpcentrum in Gaza het CMCC.	42.82
138	Maar wat houdt dat precies in, en hoe lang blijven de Amerikanen daar?	12.05
140	Ik praat zo met u over uw reis naar Israël, maar eerst nog even over de drones.	4.96
141	Ik las in alle kranten dat die drones terug zijn gevlogen via Nederland.	37.21
148	Pas als het bij een belangrijk object komt, gaat men reageren.	6.84
156	Treinverkeer ontregelen, moordplannen op Duitse wapenfabrikanten.	86.66
159	Ik wil het niet uitlokken, maar er zijn andere locaties ook.	3.5
162	Duitsland zegt bijvoorbeeld dat dit allemaal uit Rusland komt.	23.51
165	Het is ook moeilijk als je drones hebt die je uiteindelijk niet kunt vangen.	40.16
168	Dat is een van de kenmerken van hybride oorlogsvoering.	22.9
172	Europese landen moeten miljarden gaan betalen over die lening.	76.17
174	Tenzij ze het geld uit Russische tegoeden gebruiken.	11.99
177	Dat is belangrijk om de economie in Oekraïne aan de gang te houden.	7.76
179	Als we dat op een verantwoorde manier doen dan zijn we ervoor dat dat ingezet wordt.	4.66
183	De afgelopen weken is het halve land platgelegd in België.	18.43
185	We moeten een manier vinden om dit verantwoord te doen.	4.8
188	Hopelijk in de aanloop naar de Europese top eind december.	5.63
195	Uw bezoek ging onder meer over de bijdrage van Nederland aan het CMCC.	7.23
196	Het Civil Military Coordination Centre, dat wordt gerund door de Amerikanen.	11.93
199	Dat bezoek is ik ben daar sinds mijn aantreden als minister sterk betrokken geweest bij dit conflict.	5.23
203	Dat is er u. Er is nu een broos, maar stabiel staakt-het-vuren.	3.44
206	We moeten wel perspectief houden op een duurzame vrede daar.	5.58
210	Ik heb aangeboden aan mijn Israëlische collega dat ik graag langs wilde komen.	4.26
212	Wij vinden dat wij een unieke rol hebben als Nederland omdat we altijd een dialoog met beide partijen open hebben gehouden.	4.47
214	Ik denk dat wij daar een bijzondere bijdrage aan kunnen leveren.	4.25
217	U moet zich daar nu niet al te veel van voorstellen.	3.9
219	Wordt dat deel van Gaza ook gerund door Amerikanen?	53.15
227	Deze troepenmacht zal in eerste instantie bestaan uit troepen uit de regio.	4.13
231	Het kan zijn dat er een beroep op ons gedaan wordt uiteindelijk.	3.98
236	Uw Engelse collega Yvette Cooper heeft ook een dergelijke reis gemaakt.	10.17
243	We zien dat conform de afspraken er een staakt-het-vuren is.	5.15
248	In die zin Er is nog steeds heel veel honger, zegt uw collega in Engeland.	10.11
250	Wat je wel hebt je hebt de situatie dat de Israëlische troepen een deel van Gaza onder controle hebben.	41.74
260	Om iets concreets te noemen: Het centrum heeft nu al zijn toegevoegde waarde dat ze nu horen wat er met die commerciële vrachtwagens naar binnen gaat.	16.92
261	Een van de zaken die daar bovenaan stond waren desinfectiemiddelen.	30.64
266	President Trump heeft gezegd dat hij met een mandaat van twee jaar betekent dat dat de Amerikanen dat het daarna over is?	45.23
268	betekent dat dat de Amerikanen dat het daarna over is?	7.23
273	Daarna hebben we als einddoel een tweestatenoplossing.	6.35
277	Omdat wat je nu ziet het ging eerst alleen tussen Israël en hulporganisaties.	12.91
279	Het is commitment vanuit de internationale gemeenschap.	4.04
281	Er is een gele lijn door het midden van de Gazastrook.	9.43
284	U heeft ook met premier Mustafa gesproken van de Palestijnse gebieden.	12.84
293	Premier Mustafa zegt dat ze willen meedoen in het interim-bestuur van de Gazastrook.	16.06
297	Die boodschap heb ik meegenomen naar de andere partners.	4.24
299	Die angst hebben zij niet, dat dit een permanente grens wordt.	4.59
300	Hun grootste angst is dat Hamas niet ontwapend wordt.	11.94
307	Ik heb de mensen gesproken die de boel willen verbeteren daar.	4.95
308	Ik wilde van de gelegenheid gebruik maken het is daar verre van rustig.	3.74
309	De schoonzoon van President Trump, Jared Kushner, was wel in Gaza een paar weken geleden.	38.57
310	Hij beschreef het alsof er een kernbom was gevallen.	14.36
311	U zei in de Eerste Kamer deze week dat Hamas verantwoordelijk wordt gehouden voor de totale verwoesting van alles wat er in Gaza was en is.	69.8
314	Het is uiteindelijk Hamas geweest die heeft gezorgd voor het begin van deze oorlog.	34.25
319	Deze verwoesting is een logisch voortvloeien uit wat Hamas heeft gedaan?	41.18
322	Er zitten wel 500 kilometers aan tunnels onder Gaza.	64.28
327	We willen meekijken hoe we dat zo snel mogelijk weer kunnen wederopbouwen.	3.97
330	We gaan vragen aan Egypte om daar een overleg over in te plannen.	18.08
331	Vindt u dat Israël moet bijdragen aan de wederopbouw van Gaza?	45.53
333	Ik zal die boodschap meegeven aan de Egyptische mensen.	3.99
335	Drie weken geleden hadden wij een belangrijke Israëlische onderhandelaar aan tafel.	5.49
336	Hij is medeverantwoordelijk voor het bestand dat er nu is.	5.08
337	Gershon Baskin had een boodschap voor de Nederlandse politici.	15.88
338	Hij zegt: Hoe sneller de Palestijnse staat er is hoe sneller iedereen, de rest van de wereld, de Palestijnse staat erkent.	43.56
340	In New York hebben we besloten om die stap nog niet te zetten.	6.91
341	We hadden het beleid dat we als Nederland zeiden: dat is het sluitstuk.	25.1
345	We willen het nu gaan doen als we denken bij te dragen aan het succes.	4.07
352	Er is geen twijfel dat Nederland de Palestijnse staat zal erkennen.	17.09
355	Toen waren Frankrijk en Engeland nog niet voor, nu wel.	7.53
358	Een aantal bondgenoten hebben gezegd: we gaan erkennen.	6.44
363	Dat feit, ik ben overal welkom dat getuigt van de bijzondere positie die Nederland heeft.	4.77
366	Dan kan ik een rol spelen in het implementeren van goede deals.	4.0
369	Ze zeggen dat dat uiteindelijk Hamas in de kaart speelt.	40.13
377	Als ik kijk wat een verschil ik nu kan maken bijvoorbeeld door deze reis deze week, dat is het mooiste wat er is.	3.9
378	Ik heb ervoor gekozen niet op de lijst te gaan staan.	4.76
385	De grootste vergadering ter wereld, de 30e klimaattop in Brazilië, begint morgen.	86.99
386	Grote afwezige: de Amerikaanse president Donald Trump.	24.82
387	Ook opmerkelijk: De EU zwakte deze week grote onder druk van sommige lidstaten haar eigen klimaatdoelen verder af.	84.15
388	Dus rijst de grote vraag: Wat betekent klimaatbeleid nog anno 2025?	8.63
389	Aan tafel Kees Vendrik, voorzitter van 't Nationaal Klimaat Platform en voormalig senator en Tweede Kamerlid van GroenLinks.	6.74
394	U bent vooral bezig met het Nederlandse klimaatbeleid.	17.71
395	Maar klimaatbeleid, zo'n top, in Brazilië het lijkt uitgesloten dat er grote stappen worden gezet.	34.08
396	Is het dan toch belangrijk dat die landen bij elkaar komen?	6.5
398	Het aanpakken van de klimaatcrisis is iets voor de hele wereld.	15.23
399	Het is een hele klus om hiermee aan de slag te gaan.	4.2
401	Daar kom je alleen maar verder door druk te blijven houden.	4.17
402	Dat landen de verplichting voelen dat ze met een goed verhaal moeten komen.	5.21
406	De Amerikanen zijn na China de grootste uitstooters.	90.67
407	Donald Trump bewijst zijn eigen bevolking geen dienst.	90.39
409	Ze zijn al bezig met het verduurzamen van de Amerikaanse energie.	40.88
411	10 jaar geleden hadden we het beroemde Akkoord van Parijs.	18.5
414	Je ziet hoeveel geld er naar de duurzame economie gaat.	18.45
415	Ook in Europa is het klimaatbeleid afgezwakt: Internationale media schrijven deze week dat onder druk van Italië en Roemenië de Europese plannen voor CO2 beprijzing werden verzwakt en vertraagd.	80.96
417	Ik mag hopen dat Nederland aan de goede kant van de streep blijft staan.	5.01
418	Zo heb ik ook de inzet van Sophie Hermans begrepen.	3.7
420	Europa is altijd aan jaar geweest op het wereldtoneel.	26.71
421	Europa is altijd aanjager geweest op het wereldtoneel.	38.1
422	Nu gaat Europa met de hand op de rug naar Brazilië.	5.18
423	Dat helpt niet, dat is niet goed voor de geloofwaardigheid.	4.87
426	Als we naar Nederland gaan Het is heel erg onwaarschijnlijk dat Nederland zijn klimaatdoelen voor 2030 haalt concludeerde het Planbureau voor de Leefomgeving.	80.72
427	Het is heel erg onwaarschijnlijk dat Nederland zijn klimaatdoelen voor 2030 haalt concludeerde het Planbureau voor de Leefomgeving.	81.38
430	Denk aan stikstof, denk aan ruimtelijke traagheid over beslissingen.	11.31
432	Daar kom je alleen maar verder mee als er in Den Haag topsport wordt bedreven.	5.83
434	Daar kom je alleen maar verder mee als er in Den Haag topsport wordt bedreven.	5.83
435	Moet zien wat de waarde is voor Nederland, voor weerbaarheid en concurrentievermogen.	4.21
437	Als je dat niet elke dag doet, dat is al anderhalf jaar niet gebeurd het heeft stilgelegen bij het laatste kabinet.	5.5
440	Dat vertaalt zich in slechte sommen en haal je de doelen niet.	4.66
444	Allerlei mensen zijn bezig, burgers, gemeenschappen.	3.47
449	In het regeerakkoord van de inmiddels dubbel demissionaire coalities afgesproken er was een afspraak gemaakt met de markt: We gaan de CV-ketels in Nederland vervangen door de hybride warmtepomp.	35.04
451	Vervolgens wordt die verplichting van tafel gehaald.	4.34
456	Geeft perspectief, wees duidelijk wat we gaan doen met de energietransitie.	6.39
460	U bent voorzitter van een alliantie die ook de werkgevers en industrie vertegenwoordigt.	5.18
463	Schaadt het gebrek aan klimaatbeleid de Nederlandse economie?	33.28
468	Ze hebben een boodschap: ga door met de transitie en versnel die.	6.2
471	Het gaat er ook in Nederland toe leiden dat er meer geld gaan uitgeven aan defensie.	56.24
472	Er zit nog een andere les aan de verschrikkelijke inval in Oekraïne.	30.41
476	Ook mensen die nauwelijks een energierekening kunnen betalen hebben daar paniek over gehad, hoe dat ging een paar jaar geleden.	39.97
478	Als we baas willen zijn over het energiesysteem, als we bedrijven willen helpen met betaalbare energie, als je mensen rust in de portemonnee willen geven en geen paniek meer over de energierekening.	7.98
479	De Klimaat en Energie transitie die we nu aan het bouwen zijn er zoveel mensen aan het bouwen zijn.	79.0
481	De afgelopen anderhalf jaar heeft het inderdaad, het gebrek ervan de economie geschaad omdat bedrijven niet verder konden.	30.38
482	We hadden een minister van Klimaat en Groene Groei, Sophie Hermans.	8.64
483	Rob Jetten noemde haar beleid teleurstellend maar hij zei ook: Ze is in deze coalitie tegengewerkt.	13.52
489	Een norm voor een hybride warmtepomp, het is maar een voorbeeld, heeft niet geholpen.	16.87
490	Er is niks gebeurd in de landbouw, de mobiliteit heeft stilgestaan.	5.52
491	Er zijn veel meters te maken rond volkshuisvesting.	82.48
493	Had de minister niet veel harder met haar vuist op tafel moeten slaan?	15.25
494	Dat had ze best willen doen en toen viel het kabinet.	13.3
495	De coalities heeft afgesproken in het hoofdlijnenakkoord: als die 55 procent in 2030 niet gehaald worden, nemen we extra maatregelen.	50.99
496	In het voorjaar hebben dezelfde fractievoorzitters het heft in handen genomen.	6.03
498	600 miljoen is er uit het klimaatfonds gehaald om onze paar euro extra te geven om de energiebelasting te verlagen.	86.5
500	Bent u ervan overtuigd, zoals het er nu uitziet dat het klimaatbeleid wel waarheid zal worden?	18.17
502	Deel tot net over de coalitie van ondernemers, de alliantie Die we graag ondersteunen en zichtbaar maken.	3.51
504	Alle partijen in het midden hebben gezegd: dat gaan we doen.	5.13
505	Tijdens de campagne hebben de politieke partijen het bijna niet over klimaat gehad.	6.76
510	Allemaal waardes die we ontzettend kunnen bevorderen als we de Klimaat en Energie transitie met volle kracht voortzetten.	8.55
511	Rechtse partijen hebben ook gewonnen deze verkiezingen.	8.08
512	Als bij het bedrijfsleven de nek omdraaien, maar China blijft ze uitstoten, dan heeft het geen zin.	15.11
514	Zij laten de Europeanen een poepie ruiken wat betreft de technologie van verduurzaming.	76.1
516	Ons grootste probleem is de afhankelijkheid van gas en andere fossiele bronnen.	13.69
517	We geven honderden miljarden uit aan fossiele import voor Europa.	87.89
518	Datgene geld kunnen we besteden voor een betaalbare energierekening.	7.73
519	Dat geld kunnen we besteden voor een betaalbare energierekening.	7.45
520	Gebruik de energietransitie om grote maatschappelijke doelen van weerbaarheid concurrentievermogen, om die dichterbij te brengen.	7.71
523	Alles wat er in Nederland gebeurt, dat is meer dan 10 jaar geleden dat is een bron van optimisme en vooruitgang.	4.07
524	Alles wat er in Nederland gebeurt, dat is meer dan 10 jaar geleden dat is een bron van optimisme en vooruitgang.	4.07
525	Dat gaat over grote bedrijven, maar ook de mensen, boerenbedrijven die veel doen.	7.7
529	Ik had Rob Jetten graag ontvangen toe het stembusakkoord.	7.06
530	Ik had Rob Jetten graag ontvangen toen het stembusakkoord.	7.52
533	En ik heb een vrolijk herinnerd aan zijn handtekening.	3.48
535	Ik had het kort met de David van Weel over de formatie.	3.67
536	Zijn partijleider noemde deze week uw partij ecosocialisten.	8.24
537	Het is zeer voorstelbaar dat D66 en dus de VVD in zee gaan met JA21.	16.5
539	Bent er dan gerust op dat er dan iets met uw ideeën gebeurt?	5.05
541	De wereld vergaat niet als een platform wordt opgeheven.	6.24
543	Het is de boodschap van deze maatschappelijke partijen, die is het belangrijkst.	4.09
546	Als indringende beroep was en is: als je de formatie gaat starten maak daar beleid op en geef antwoord op wat mensen willen.	4.91
547	Dat zijn van grote ondernemers tot mensen in buurten en wijken.	6.37
548	Met partijen die in het energiesysteem zitten, de groene beweging staat er achter.	17.5
549	Het is een heel gezelschap, van organisaties als VNO en Urgenda.	4.61
551	Meneer Vendrik, dank u wel voor uw komst naar Buitenhof.	3.63
552	Deze week kwamen de pioniers van Kunstmatige Intelligentie met een optimistische boodschap.	6.59
553	Voor hen tenminste: Kunstmatige intelligentie is nu al slimmer dan menselijke intelligentie op heel veel gebieden.	67.12
554	Wat gaat dat betekenen voor ons, gewone mensen, met onze gewone intelligentie?	6.99
555	Hier aan tafel hoogleraar Informatica aan de Vrije Universiteit van Amsterdam Felienne Hermans.	5.52
558	Dat statement deze week van onder meer bazen van chipmaker NVIDIA en van Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, zij zeggen: Kunstmatige intelligentie is allang de menselijke intelligentie op bepaalde punten voorbij.	31.96
560	Dan denk ik altijd: wat bedoelen ze eigenlijk precies?	5.16
565	Maar we hebben geen slimheid nodig, als je kijkt naar de wereld.	4.58
567	Is er een gebrek aan kennis over hoe erg het is met de klimaatverandering en hoe we dat moeten oplossen?	15.37
568	We weten het wel, maar dat loopt stuk op empathie van mensen naar elkaar.	5.36
572	Ik weet niet of het belangrijk is om meer slimheid en kennis te hebben.	4.74
574	Welke opvatting van intelligentie hebben dit soort Big Tech-bazen?	10.62
578	Sinds een jaar of 50 is het begrip kunstmatige intelligentie in de mode gekomen.	4.4
580	Vaak om hun onderzoek heel belangrijk te laten lijken.	5.42
581	Maar wat het is, daar krijg je niet een definitie van.	4.5
583	Tussen de jaren 50 en 60 zeiden we: computers zijn heel slim als ze kunnen schaken.	79.89
584	Als er een wedstrijd was hij kon winnen, dan kon je zeggen dat het gelukt was.	4.14
587	Maar nu ga je dezelfde manier van denken opvoeren naar de taal.	4.38
591	Als er gesproken wordt over intelligentie of kunstmatige intelligentie super intelligentie dan is er niet echt een definitie bij.	6.37
595	Er zit niet echt een vak wetenschappelijke filosofie.	7.4
596	Maar laat ruimte voor verschillende mensen met verschillende opvattingen over een bepaalde definitie.	3.98
601	Het is heel goed om daarover van mening te kunnen verschillen.	4.41
603	Er zijn zoveel verschillende mensen die literatuur en kunst maken.	13.26
605	We moeten niet in dat narratief meegaan dat intelligentie is dat je goede wiskunde puzzels op kunt lossen of goed met taal bent.	7.88
607	Dat je grote rekenkracht hebt, of taalmodellen kunt analyseren.	4.55
609	Voorzover je iets tussen de regels door moet begrijpen de baas van kunstmatige intelligentie zei dat AI natuurkunde kan oplossen.	7.86
611	Het oplossen van grote problemen moet je daar zien.	6.91
612	Dat zijn niet de problemen waar grote mensen zich zorgen over maken.	5.6
614	Zo schreef de NOS eind september: Jongeren gebruiken in toenemende mate ChatGPT als therapeut.	73.36
615	Hoe kan het eigenlijk dat wij als mensen systemen menselijke eigenschappen toedichten?	12.11
616	We hebben het over intelligentie alsof machines intelligent kunnen zijn.	17.87
621	Wij zijn bang dat mensen geobsedeerd raken en alleen maar wilde chatten met machines.	59.61
622	Die zijn minder intelligent dan de chatbots die we nu hebben.	48.63
625	Dat mensen denken dat er een mens achter de chatbot zit.	5.91
626	Als je het over ChatGPT en therapie hebt, is dat heel begrijpelijk.	7.9
627	Je bent verdrietig, zit in de put en je vriendin heeft het uitgemaakt.	56.78
629	Zo'n machine vindt het logisch dat je verdrietig bent en praat met je.	6.72
634	Maar soms zeg je als mens ook verdikkeme, als iemand verdrietig is en laat je het.	5.87
635	Soms geeft ook antwoord op een vraag die niet gesteld wordt.	4.73
638	We hebben gevallen gezien van jongeren, kinderen die onder de 18 zijn en zelfmoord plegen na te chatten met ChatGPT.	88.21
639	Als er iets anders op de markt gebracht, een pijnstiller of een energiedrankje die als effect had dat er tientallen jongeren een einde aan hun leven maakten, dan zouden we dit onmiddellijk uit de schappen halen.	18.06
640	Maar omdat het een ongrijpbaar software-ding is innovatie, gedwongen te kijken hoe het gaat, dat is heel serieus.	8.05
641	Het is zo voorspelbaar over wat je weet van mensen die depressief zijn.	18.82
642	Die verdrietig zijn, natuurlijk wil je dat iemand het met jou eens is.	4.32
643	En zolang mogelijk met haar doorgaat in het verdriet.	4.15
647	Een verjaardaggedicht of sinterklaasgedicht, dat halen we eruit.	3.92
649	Als je een gedicht hebt dat niet helemaal rijmt het gaat erom dat je elkaar als mensen ziet.	7.63
652	Als er een energie drankje was of een pil Als er een energie drankje was of een pil Dan waren we veel alerter geweest.	4.4
653	Nobelprijswinnaar Daron Acemoglu zegt in zijn boek: Het gaat niet om de vraag óf technologie ons vooruit helpt, maar wie het vooruit helpt.	26.49
657	Zeker rond het narratief rond ChatGPT komen kunnen we mensen ontslaan want er kan hun werk door de computer gedaan worden.	12.33
658	En als het niet lukt worden mensen weer aangenomen voor een lager salaris.	12.12
659	ChatGPT heeft werkgevers geholpen om werknemers in zekere zin uit te buiten en aan te zetten tot meer werk.	57.53
666	Die zijn heel erg in control over wat er gezegd wordt.	4.55
667	Ze zijn eigenaar van kranten en sociale mediabedrijven die het verder in het narratief kunnen versterken.	7.34
668	Met dat je in het achterhoofd zijn de investeringen in AI voorbeelden daarvan?	9.14
670	Je ziet dat Silicon Valley op zoek is naar het volgende product.	6.69
671	AI is iets waarvan sommige mensen uit economisch denken: daar gaan we naartoe.	11.87
672	Daar kunnen we onze aandelenkoersen groter meemaken.	10.15
673	Daar zit het verhaal van intelligentie ook weer in.	4.31
674	Wij zijn intelligentie aan het uitvinden en alles is geoorloofd.	18.89
676	Los van het klimaatbeleid, de Europese commissie wilde afzwakken.. is voornemens om strikte Europese regelgeving omtrent AI lazen we afgelopen week, om dat ook af te schaffen.	59.4
678	Het is niet verrassend dat grote bedrijven lobbyen voor een eigen belang.	5.96
682	Het is eerder misschien een beetje verdrietig dat de overheid, zeker de EU, waar de regering het strengst is dat de overheid, zeker de EU, waar de regulering het strengst is en niet zegt Waarom kan Europa daar niet tegen op?	17.58
686	Misschien wel los waar de innovatie voor is en voor wie daar van profiteert.	6.08
687	De EU is bang om gezien te worden als conservatief, het blokkeren niet mee willen spelen met multinationals.	69.47
688	De EU is bang om gezien te worden als conservatief, het blokkeren niet mee willen spelen met multinationals.	69.47
689	Dat dat de sterkste macht is die daar speelt, het verhaal.	4.55
694	Wat is jouw grootste zorg in deze verregaande race bij AI?	7.6
697	Als het lezen van de krant mag je vertrouwen dat wat er in de krant staat klopt.	5.25
698	De ene kant heeft een kleur, de ander een andere kleur, maar je mag verwachten dat wat er staat klopt.	3.83
699	Als jij nieuws hebt en dat gebeurt steeds in toenemende mate als je nieuws consumeert van verschillende algoritmes een stukje van het ene stuk van het ander bij elkaar geplakt dan is er niet meer 1 iemand aan de andere kant van de lijn een eindredacteur bijvoorbeeld die staat voor wat er staat.	9.49
700	De kennis moeten we allemaal tot ons nemen tot algoritmes.	5.54
701	Het is losgekomen van een persoon die dat schrijft.	14.09
703	Goede journalistiek blijven doen, zo langzaam mogelijk en zo diepgravend mogelijk.	4.09
705	Het is een van de uitspraken ter wereld: zij zei: de computer begint nooit ergens mee.	9.11
706	Jij kan iets zien en lezen de krant dat je denkt: wauw, hier gaat mijn volgende uitzending over.	3.55
707	Een algoritme wordt niet wakker op een dag en denkt: weet je wat echt heel erg is kindersterfte in Soedan.	16.12
708	Bijt je als mens vast in een onderwerp waar je over moet vertellen.	6.01
709	Dat je de goede kwaliteit moet blijven vertellen, maar ook vanuit menselijk perspectief.	4.26
710	Je bent als journaliste geraakt door iets en daarom wil je iets daarmee doen.	6.67
714	Deze week schreef de Israëlische krant Haaretz bijvoorbeeld dat er miljoenen gaan naar de beïnvloeding van ChatGPT om het meer pro-Israël te maken.	75.96
717	Het is natuurlijk ook relatief makkelijk als je zegt: een algoritme wordt getraind op het hele internet.	7.1
718	Als een steeds grotere stukken internet jouw narratief hebben, dan gaat dat er in.	5.49
720	Dat er steeds meer informatie online komt van een bepaalde kant.	4.52
725	Een soort concurrent van Open AI zei: met een paar documenten kun je een algoritme al een bepaalde kant opsturen als je wat preciezer bent Soms zegt ChatGPT: dat is een taalmodel waar ik niks over kan zeggen.	29.18
729	Dan zegt een algoritme: daar kan ik niks over zeggen.	4.94
730	Maar chatbedrijven kunnen zeggen: ga maar betalen, leg het maar uit.	6.49
731	Of als mensen iets vragen over Israël vragen, dan sturen we het die kant op.	8.4
735	Er zijn allerlei manieren, omdat er zo weinig regulering is en mensen weinig beseffen waar ze mee bezig zijn wordt het heel erg gestuurd.	4.1
737	Zijn er voorbeelden bedenken waarbij kunstmatige intelligentie ons leven zal verrijken?	10.92
741	Er zijn heel veel soorten van kunstmatige intelligentie we hebben het nu heel veel over taalmodellen, maar er zijn ook ouderwetse AI die goed bijvoorbeeld op longfoto's longkanker kan herkennen.	73.0
742	De mensen in de wereld kunnen daar plezier van hebben.	4.55
743	Het ouderwetse machine leren, er zijn ook algoritmes, waarvan we decennia al profiteren.	12.92
744	Mevrouw Hermans, dank voor uw komst naar Buitenhof.	3.86
745	Tot zover deze Buitenhof, nog een hele fijne zondag.	3.64