De Sociëteit 🇳🇱

_id	68e5cac7a9ca4362da80f669
url	https://npo.nl/start/serie/de-societeit/seizoen-5/de-societeit_92/afspelen
datetime	2025-09-13 16:10:00
description	Onmisbaar, onzichtbaar, uitgebuit. Nederland draait op arbeidsmigranten maar tegen welke prijs? Soevereinen verzetten zich tegen de Nederlandse staat, maar hoever gaat dat verzet? En theatermaker Flip Noorman vertelt over zijn voorstelling Animal Farm: hoe verander je van revolutionair in een egoïstische machthebber? Te gast zijn podcastmakers Loïs Iglesias en Jacky van Vliet, journalist Het Parool Tahrim Ramdjan, gemeenteraadslid GroenLinks Amsterdam Yasmine Bentoumya, consulent FNV Florina Fijn, criminoloog Erasmus Universiteit Ruben Timmerman en theatermaker Flip Noorman.

 

Statements

idx	statement	score
1	Arbeidsmigranten houden onze economie draaiende in de kassen, de fabrieken en distributiecentra.	80.9
3	Theatermaker en muzikant Flip Noorman laat in Animal Farm zien hoe idealen kunnen kantelen en macht de overhand neemt.	10.0
4	En: steeds meer Nederlanders noemen zichzelf 'soeverein' en keren zich af van de staat.	35.8
5	Wat drijft hen en waarom beschouwt justitie dit als een gevaar LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Woensdag ging de rechtszaak van start tegen een groep soevereinen die een bomaanslag wilden plegen en plannen hadden om de NAVO-top te verstoren.	40.15
6	Volgens het Openbaar Ministerie zijn de verdachten onderdeel van een terroristische groepering van radicale soevereinen die met geweld de democratische rechtsorde willen ondermijnen door middel van aanslagen.	55.03
7	Ze doken een paar jaar geleden ineens op bij de coronademonstraties: Soevereinen.	10.9
9	En vaak ook niet in rechters, politie en media, trouwens.	7.96
11	Een groep radicale souverijnen wilden een aanslag plegen Een groep radicale soevereinen wilden een aanslag plegen op het huis van de burgemeester van Leeuwarden, Sybrand Buma.	33.02
12	Het blijkt uit een afgetapt telefoongesprek in handen van Nieuwsuur.	10.33
13	Tijdens het afgeluisterde gesprek ging het ook over het plaatsen van autobommen.	14.03
15	Jullie maken de podcast 'Vechten tegen het systeem' waarin jullie in gesprek gaan met soevereinen.	7.26
19	We wisten niet precies wat we moesten verwachten maar er was een grote groep fanatiekelingen met spandoeken en heel veel mensen met omgekeerde Nederlandse vlaggen en protestborden.	5.63
25	Wat wij merken bij soeverein is dat ze een hang hebben naar saamhorigheid.	3.84
26	Dus het was een soort vriendenclub waar wij in kwamen.	4.15
27	Ze zijn allemaal gelijkgestemd, dat maakt het ook makkelijk.	4.62
28	Is het een saamhorigheid waar je bij zou willen horen, is het verleidelijk?	6.21
31	Maar het is wel een deel van de samenleving die toch wel echt de rug toegekeerd naar ons allemaal.	4.53
32	Naar de overheid en naar ons rechtssysteem die kritiek daar zitten goede.	7.78
33	In, vind ik maar de manier waarop, daar kun je kritisch op zijn.	3.9
36	Soevereinen zijn mensen die afstand doen van de maatschappij en niet meer mee doen.	74.94
37	Ze willen het liefst een parallelle samenleving beginnen maar daarbinnen zijn veel verschillende mensen.	4.07
38	Er zijn mensen die geen belasting meer willen betalen.	81.91
39	Maar er zijn ook mensen die in een camper rondrijden In jullie podcast spreken jullie met verschillende soevereinen.	12.43
40	We hebben ook iemand gesproken die heeft bijvoorbeeld een brief geschreven naar de koning die schreef: ik wil best belasting betalen maar het mag niet worden gebruikt voor oorlogvoering.	28.18
41	Dus binnen die groep heb je heel veel verschillende mensen.	4.84
42	Ze geloven dat de mensen die wij kiezen zoals de minister en de premier dat hij niet echt aan de macht zijn wat dat daarboven een soort machtselite is wereldwijd behoren vaak dat dat zo'n 10 rijke families zouden zijn die al die machthebbers aan een soort touwtje hebben.	11.86
43	Dat ze ons allemaal als een soort slaven willen onderdrukken omdat ze een soort idee hebben van de wereld.	4.74
45	Wat is de bron van die 10 families en de verhalen daarachter?	6.68
48	Ze zeggen dat de VN een agenda heeft 2030 waar wij naartoe moeten als hij naar het nieuws kijken dan zeggen ze: kijk dat bevestigt het allemaal.	77.04
49	Er is iemand geweest meneer van Dinther uit het oosten van het land die deze vorm van autonomie heeft geïntroduceerd in Nederland in 2010.	9.88
50	Het komt uit Amerika overwaaien daar heb je veel van dit soort groepen het is vooral in corona erg gegroeid.	86.4
51	Als je de gekkigheid er afpelt van alle complottheorieën en de rare uitingen waarbij ook niks mee hebben dan merk je dat er een grotere groep in de samenleving is die het niet meer snappen.	6.46
53	Dan heb je een overheid die ook niet in stand is om allerlei grote problemen op te lossen waarvan wij mensen vinden dat het moet worden opgelost.	7.9
55	Sommige mensen proberen zelf op te lossen door zelf in de politiek te gaan bijvoorbeeld.	7.95
56	Of mensen gaan het internet op en ze horen en zien allerlei gekke dingen en dingen om zich heen zien wat er allemaal gebeurt.	11.84
57	Ze denken dat veel politici gechanteerd worden en dat ze zich tegoed doen aan seksuele uitspattingen.	33.22
58	En soms word je daarin bevestigd als je dingen leest.	3.74
60	Ze hebben het gevoel dat ze geen grip meer hebben op hun eigen leven.	4.89
66	Ze heeft iets ondertekend en daarmee zou die macht opgeheven zijn.	4.69
68	Maar als je ze wilt categoriseren heb je drie groepen: de autonomen die weg willen zijn en dan de groep die geen belasting wil betalen en de derde groep dat zijn de radicalen die zijn gevaarlijk, maar dat is een handjevol.	4.48
71	De mensen die terecht stonden die ontkennen dat ze soeverein zijn.	7.72
72	Dat wordt ook beaamd door alle omstanders ze zijn afgeluisterd zijn we dit soort dingen geroepen.	4.13
75	Ik snap wel waarom ze opgepakt zijn de bewijslast is overtuigend.	5.32
77	Vormen deze soevereinen de toekomst een probleem voor ons land?	14.61
81	Er is minder menselijkheid tegenwoordig als je naar de gemeente gaat om te kijken voordat je iemand de juiste persoon te spreken krijgt.	22.63
84	Dan zegt allemaal: kleinschaligheid een maatschappij die we snappen.	5.53
89	Uitbuiting van arbeidsmigranten is een groot probleem in Nederland.	87.93
90	Veel van de ruim 800.000 mensen krijgen te maken met onderbetaling en n slechte arbeidsomstandigheden.	57.43
91	Toch blijven deze onmisbare arbeiders ons land draaiende houden.	4.73
92	De vraag naar arbeidsmigranten is alleen maar groter geworden.	81.76
94	Als wij nu de arbeidsmigranten niet in Nederland zouden hebben dan hebben we geen gesneden groenten.	35.56
101	Je zal te allen tijde mensen nodig hebben die nog met de hand werkzaamheden uitvoeren.	3.91
103	Aan tafel journalist Tahrim Ramdjan Florina Fijn van de FNV criminoloog Ruben Timmerman en Yasmine Bentoumya, raadslid voor GroenLinks in Amsterdam.	7.69
106	Tahrim, jij werkt voor het Parool en hebt onderzoek gedaan naar de werkomstandigheden van arbeidsmigranten bij de sportschool Saints & Stars in Amsterdam.	10.02
111	Je kunt het uitbreiden tot een abonnement tot 190 euro per maand.	8.72
113	Bij het Leidseplein in de buurt het moest groter, groter en glanzen door.	5.76
114	Ik heb in mijn krant Het Parool gepubliceerd over schoonmakers uit de Filippijnen daar zijn uitgebuit mensen moesten hele lange dagen maken mensen moesten bij aankomst hun paspoort inleveren.	22.14
115	En ze moesten in hun villa in een hele dure, sjieke straat slapen in een inloop kast.	6.66
117	Het heeft wel geleid tot een maatschappelijke discussie over arbeidsuitbuiting in Nederland.	37.13
119	Maar ik weet zeker dat Amsterdammers schrokken dat dit gebeurt in onze stad en de praktijken die daar hebben afgespeeld.	4.85
120	Het Openbaar Ministerie doet inmiddels uitgebreid onderzoek.	20.03
121	De Nederlandse arbeidsinspectie was al begonnen met een onderzoek.	26.41
123	Van 23 mensen is al geconstateerd dat er zonder de juiste papieren werken.	62.02
124	Een aantal mensen werkten in principe illegaal elders in Europa.. Zijn hier naartoe gekomen in de opvatting dat ze hier documenten zouden krijgen.	18.89
125	Het Openbaar Ministerie doet nu onderzoek naar mensensmokkel.	80.4
127	Ik heb begrepen dat je veel tips heb gekregen uit andere sectoren.	3.55
129	Mensen dachten: dit verwacht je in Doebai of Katar.	9.53
131	We zien hier mensen in de landbouw.. Ook in de schoonmaaksector maar ik hoorde ook van iemand van de universiteit van Utrecht is maaltijdbezorging.	26.33
132	Een paar jaar geleden was er gesproken over maaltijdbezorging dat werd gedaan door kinderen, mag dat wel.	18.45
133	Nu zijn het veel studenten uit India of Bangladesj.	11.57
134	Die mogen een paar uur werken maar de Gomez niet van rond.	4.4
142	Maar arbeidsmigranten die aan de onderkant van de samenleving werken die maken dit dagelijks mee.	32.13
144	Ja, niet als arbeidsmigranten Ja, niet als arbeidsmigrant.	5.71
148	Ik ben criminoloog er is veel aandacht voor arbeidsmigratie en er is weinig zicht voor wat er gebeurt op de werkvloer.	7.35
149	Als criminoloog heb ik wetenschappelijk onderzoek gedaan naar wat er gebeurt en wat de realiteit is.	3.97
150	Dit is een beetje de enige manier om goed plek te krijgen op de werkvloer.	4.36
152	Ik heb mijn CV met relevante werkervaring in Canada genoteerd.	5.54
153	Bij alle uitzendbureaus waar ik aangenomen werd ik werd binnen vijf minuten aangenomen.	5.19
154	Ze zeiden bij een bureau: we nemen iedereen aan met een hartslag.	5.15
156	Zoals je al zei we zijn enorm afhankelijk van mensen in deze sectoren.	9.25
157	Ik heb in alle sectoren dezelfde praktijken gezien.	3.97
158	Het is wel interessant de werving ging bij Saints & Stars net zo.	7.79
159	Ze plaatsen binnen een een Facebookgroep een oproep voor Filippijnse meisjes.	25.16
162	Niet zoals wij gewend zijn dat je documenten opstuurt of iets tekent.	4.55
163	De positie van een kwetsbare arbeidsmigranten die geld wil sturen naar het eigen land dan denk je: fijn.	24.41
164	Niet wetende dat je allemaal rechten en plichten ontzegd worden.	4.6
168	Ik herken wel die Facebookgroepen waar die oproepen worden geplaatst.	5.25
169	Het was een kwestie van uren om een advertentie te plaatsen en een kandidaat te vinden.	3.84
171	We hadden een onzichtbaar profiel hoe die persoon eruit zou moeten zien.	4.26
173	Werd er tegen jou ook gezegd: als je niet beter schoonmaakt dan krijgt niemand betaalt voor die maand?	29.63
176	Jij bent hier zelf naartoe gekomen als arbeidsmigranten Jij bent hier zelf naartoe gekomen als arbeidsmigrant maar jij zat op een gegeven moment aan de andere kant van de tafelja was riek router.	4.04
177	maar jij zat op een gegeven moment aan de andere kant van de tafel je was recruiter.	3.76
179	Maar de mensen moesten werken in moeilijke omstandigheden, soms warm, soms koud.	3.85
183	Ik heb gekeken naar de grote Nederlandse bedrijven die mensen aannemen en hoe het op de werkvloer eruitziet.	4.51
184	Uitzendbureaus aan de belangrijkste bemiddelaars voor arbeids migranten in Nederland.	65.46
185	80-90 procent van de mensen werken via uitzendbureaus.	78.39
188	Wat me opviel is dat alle bedrijven eigenlijk gebruikmaken van meerdere uitzendbureaus ik heb zes of zeven uitzendbureaus gezien bij een bedrijf en die concurreren ook onderling heel erg.	4.81
189	Als ze niet voldoende mensen hebben schakelen ze een ander uitzendbureau in.	6.53
191	Een gevolg daarvan is dat niet iemand zicht heeft op wie die mensen op de werkvloer werken in het bedrijf weten ze de namen ook niet.	6.34
193	Hoe kan het dat wij zo weinig zicht hebben op hoe die uitzendbureaus te werk gaan en wat ze wel of niet mogen of kunnen doen.	6.55
195	We hebben het over misdaad en individuele gevallen.	9.59
196	We hebben het hier over mensen en zijn bepaalde subsystemen opgetuigd om dat mogelijk te maken.. Waarbij de anonimiteit loont.	4.64
197	Dan kun je zeggen: het ligt niet aan mij ligt daaraan.	3.94
198	Landelijk is meer wetgeving en regelgeving rondom de uitzendbranche bijvoorbeeld nodig.	12.13
199	Maar ook dat we ons meer rekenschap moeten geven aan bedrijven die uitbuiting veroorzaken.	7.09
200	Op landelijk en Europees niveau moet iets gebeuren.	4.25
201	Er zou bijvoorbeeld een Europees minimumloon moeten komen.	6.37
203	We moeten kijken naar bewustwording bij mensen die de diensten afnemen.	6.92
204	We moeten kijken naar bedrijven die het wel goed doen.	4.56
205	We moeten kijken hoe we goed werkgeverschap kunnen belonen.	5.9
206	We moeten deze arbeidsmigranten waarderen voor wat ze waard zijn.	7.09
208	In het eerdere stuk van het parool.. Het niet uitbetalen van lonen werkuren, dat heb ik al gezien in mijn eigen onderzoek noem eens een voorbeeld?	28.75
211	De bedrijven hebben niet echt zicht op de rol op de werkvloer.	5.48
214	Er kwam iemand van het uitzendbureau aan met stapels voor mensen die dag begonnen.	3.97
216	Ze hebben geen idee wat voor bedrijf het is en wat voor werk te gaan doen.	4.22
221	Het klinkt alsof mensen niet weten waar ze aan beginnen.	4.7
222	Woorden van jou dat mens hier naartoe worden gelokt.	4.18
223	Werden deze arbeidsmigranten een worst voorgehouden?	19.75
224	We hoorden van jou dat mens hier naartoe worden gelokt.	3.94
225	Werden deze arbeidsmigranten een worst voorgehouden?	19.75
228	Op een gegeven moment de migrant is er wel maar de plek is er niet meer dat is de werkelijkheid anders dan wat er beloofd is.	4.71
229	Worden er andere beloftes gedaan of wordt de werkelijkheid te rol ze ingekleurd?	8.6
230	Ja het wordt anders ingekleurd dan hoe het echt is.	5.07
234	Meestal hadden we een voorbeeld van een perfecte huisvesting.	4.38
237	Als je een vacature in de metaal zou invullen.. Dan zou dat anders zijn dan bijvoorbeeld in de schoonmaak.	5.18
239	Als aan een baan een woning wordt gekoppeld dan staat de werkgever sterker dan de werknemer.	71.12
240	Je bent direct je woning kwijt als je je baan kwijt bent die kwetsbaarheid mag niet.	69.78
246	Er werd ook geschermd met dat sommige mensen in de buurt racisten zijn.	44.6
248	Maar de schoonmakers werd geadviseerd om je klein te houden.	26.64
249	Maar tegelijkertijd is er ook een verantwoordelijkheid.	4.03
250	Als bezoeker kun je kijken je kunt checken bij mensen die werken in een sportschool of als afwasser in een restaurant.	13.59
252	Je kunt vragen: weet je waar je werkt, waar je bent, wie je basis?	4.49
253	Je kunt vragen: weet je waar je werkt, waar je bent, wie je baas is?	4.78
254	Want mensen zeiden bijvoorbeeld ook: die schoonmakers keken altijd heel verdrietig.	36.31
261	En je wordt bedreigd als je bijvoorbeeld een norm niet haalt.	30.21
264	In Nederland reflecteren we enorm van arbeidsmigranten economisch.	86.64
265	Maar we zijn niet bereid om mensen als onderdeel te laten worden van de samenleving.	4.69
266	Een op de drie mensen die op straat leeft is een arbeidsmigranten.	90.83
268	Dat is een tegenstrijdigheid dat is een onderliggend probleem.	5.44
269	Je wijst een beetje naar de consument maar daaronder: zijn mensen zich daarvan bewust?	7.54
270	Zijn mensen zich ervan bewust dat het begint bij een vraag?	7.43
272	Met name de kloof tussen Nederlandse werknemers en arbeidsmigranten.	28.46
273	Steeds meer Nederlanders zijn hoog opgeleid de stroom in in de bovenkant van de maatschappij.	87.35
274	De onderkant wordt bijna geheel gevuld door arbeidsmigranten er is bijna geen Nederlander te vinden aan de onderkant van de arbeid.	86.7
277	Wij krijgen als Nederland steeds minder zicht op de onderkant van de samenleving ooit was het zo dat veel Nederlanders aan de onderkant van de samenleving lid waren van de vakbond.	17.67
279	Gelukkig nu met mediaberichten krijgen we wel politieke aandacht.	5.27
281	Het roept de vraag op of de standaard van leven die wij graag willen met de schoonmaak, de sportschool is het wel houdbaar als we zien wat er achter schuilgaat en welke prijs we voor moeten betalen?	12.55
282	Bewustwording is onderdeel van jou plan van aanpak wat je deze week heb gepresenteerd?	5.66
288	Maar inderdaad ook wat Rubennet zegt Maar inderdaad ook wat Ruben net zegt weten werkers wel wat voor rechten ze hebben.	6.18
289	We moeten die mensen uit de onzichtbaarheid halen en zorgen dat ze krijgen waar ze recht op hebben.	5.19
290	Zijn we te afhankelijk geworden van arbeidsmigranten?	31.85
291	ik denk dat we dat in veel grotere mate zijn dan we doorhebben.	3.92
292	Ik denk dat het grote vragen oproept over in wat voor maatschappij leven we?	5.56
297	En ook echt met de wetgeving zoals Jasmine net zei.	4.36
301	We zien in bedrijven dat 80 procent is arbeidsmigranten.	88.23
306	In zijn muzikale theatershow Animal Farm geeft Flip Noorman een frisse, eigentijdse draai aan George Orwells klassieker waarin dieren in opstand komen tegen hun boer.	14.38
307	Hij houdt onze tijdgeest een scherpe spiegel voor met de gevleugelde uitspraak: All animals are equal.	4.37
309	*Welkom *Welkom *Welkom *Rijk en arm, welkom op de Animal Farm.	3.59
310	*Dus stook die haard bedwelmend warm *In je gouden kooi, op de Animal Farm.	4.01
311	We leven om te produceren voor de meest wantstaltige We leven om te produceren voor de meest wanstaltige diersoort op aarde, de mens.	84.16
312	*Going once, going twice *We're going, going once going twice and so* Leuk dat je er bent, Flip!	3.62
315	Het is qua arbeidsomstandigheden hebben het over arbeidsmigratie maar als je naar de kledingwinkel gaat koop je allemaal kleding die in Bangladesj is gemaakt.	70.66
316	Dat is in nog slechtere arbeidsomstandigheden gemaakt.	7.69
317	En onze mooie elektrische auto's rijden op lithium uit lithiummijnen.	43.37
318	Animal Farm is een klassieker, door veel mensen gelezen.	13.7
320	Het overkoepelende verhaal het stond op de boekenlijst en hij was zo lekker dun.	4.44
321	Het was maar 80 pagina's een dan was iedereen het voor Engels.	5.98
322	Voor degene die het niet heeft gelezen het was een satire op het regime in de Sovjet-Unie en het communisme.	19.37
323	De dieren gaan in revolutie tegen de mensen ze jagende mensen en gaan het zelf goed doen op de boerderij.	13.13
325	Alle dieren zijn gelijk en iedereen heeft inspraak.	6.11
328	Totdat de varkens, die de slimste zuivel de dieren vinden dat zij de dieren zijn van het brein.	68.16
331	Als het eenmaal op die glijdende schaal gaat gaat het steeds verder.	4.21
334	Alle mooie afspraken die ze hebben gemaakt ' we mogen geen alcohol drinken' maar dat wordt dan tot overmaat omdat Napoleon zelf wel een glaasje wil.	19.39
335	En dan krijg je: alle dieren zijn gelijk maar anderen zijn meer gelijk.	6.18
342	Waarom was dit het verhaal wat jij nodig had om een theatervoorstelling te maken?	5.65
344	Orwell beschrijft dat ook in een vrije samenleving hij kreeg Animal farm nauwelijks gepubliceerd want in die tijd was Rusland nog een bondgenoot dus hij mocht het niet publiceren.	26.35
345	Het voorwoord is heel lang verboden geweest om te drukken.	19.66
348	Het sprak mij aan vanuit het standpunt van dieren heeft het iets kinderlijk's maar het heeft eigenlijk iets wrangs Toegevoegd.	5.1
350	Ik heb een soort kapitalistische kritiek toegevoegd.	4.84
351	Er komt een bloedhond in ruil voor dat hij laat vissen in de vijver.	89.24
353	In mijn situatie lukt de revolutie iets de kippen mogen hun eigen biologische eieren verkopen.	42.58
354	Maar in de vijver komen steeds vaker dieren naar de Animal farm gevlucht.	83.09
359	Het werkpaard dat staat voor: werk harder dat is een lied op zich.	7.17
361	Molly gaat over het luxepaardje dat de Animal Farm verlaat We gaan luisteren.	18.51
366	Animal Farm, morgenavond in de Kleine Komedie in Amsterdam en vanaf 9 oktober door het hele land te zien.	10.76
369	* Maar de havens zingen een lied van een meisje * alleen aan de kade.	4.3
372	Zij: ik ben Molly Zei: ik ben Molly en dat ze honger had.	5.17
377	Volg ook onze YouTubeserie de Theatertaxi: Deze week met actrice en zangeres Meral Polat.	5.82
383	Nee, het concept is dat jij hier blijft zitten O. O.	4.89
384	En ik haal het en dan zit jij je eentje een beetje hier in de auto.	3.7