De Sociëteit 🇳🇱

_id	68e5cac9a9ca4362da80f697
url	https://npo.nl/start/serie/de-societeit/seizoen-2_1/het-beste-uit-de-societeit_6/afspelen
datetime	2025-08-03 16:25:00
description	Schrijver Jill Mathon over haar nieuwe boek: Ik wil geen seks! Een openhartig verhaal over liefde, seks en intergenerationeel trauma. * Culinair ondernemer Nadia Zerouali en culinair journalist Hiske Versprille over de uitreiking van de Michelinsterren. Zou er niet meer diversiteit moeten zijn onder de restaurants die met sterren worden bekroond?

 

Statements

idx	statement	score
0	888 In het afgelopen seizoen van De Sociëteit sprak ik met bijzondere en bevlogen gasten.	5.66
1	U gaat kijken naar een selectie van de mooiste gesprekken.	3.64
2	Afgelopen maand bracht Jill Mathon haar eerste boek uit.	7.71
3	Een openhartige verhaal over liefde, seks, intergenerationeel trauma.	7.33
4	We krijgen een inkijkje in het leven van Jill, in Amsterdam en tijdens het opgroeien in de Brabantse kroeg van haar ouders.	5.13
5	*Diep in mijn hart kan ik niet boos zijn op jou *En blijf ik je toch altijd trouw *Dat mag je heus wel weten *Diep in mijn hart is er maar één, dat ben jij *Jij bent toch alles voor mij *Diep in mijn hart* Hoe is het voor jou om deze beelden terug te zien?	3.8
6	Ik moet er eigenlijk wel om lachen dat het nu zo op tv komt.	4.56
10	Een boek met een duidelijke titel: Ik wil geen seks.	21.33
11	Hm-m. Ehm Ehm In jouw boek bespreek je seksueel misbruik maar het gaat over veel meer dan dat.	4.75
14	Het is heel makkelijk ik merk dat journalisten het verhaal plat willen slaan.	5.74
15	In elke kop die er over mij verschijnt, zie je wel iets met misbruik.	4.62
16	En dan moet ik altijd wel even slikken, want ik ben meer dan een misbruikverhaal.	3.99
20	Je bent heel experimenteel, je probeert van alles uit, je bent nieuwsgierig.	4.23
21	Laten we beginnen met het moment dat jij als jonge vrouw vanuit Oosterhout in Brabant naar Amsterdam verhuisde.	4.0
22	Je groeide voor een groot deel op in die kroeg waar we het over hadden.	5.17
24	Ik denk eigenlijk dat Ik denk eigenlijk dat Ik ging studeren.	3.61
25	Ik was ook de eerste in mijn hele familielijn die ging studeren.	4.47
26	En van al die studentensteden had ik nog nooit gehoord.	3.87
27	En ik was ook helemaal niet bezig met welke universiteit nooit beste was.	4.2
31	Ik denk ook een bepaalde anonimiteit die ik fijn vond.	3.73
32	Omdat ik in Brabant altijd de dochter van het café was.	5.97
33	En in Amsterdam had ik ook een bepaalde toch een vrijheid, denk ik, die ik miste daar.	3.48
35	Dus voor mij gaf dat mij meer ruimte om zelf te onderzoeken.	3.74
46	En die foto hier, die je net zag dan sta ik om half twee 's nachts achter een bar tijdens carnaval.	3.82
49	Daar kan iedereen iets van vinden en daar vind ik misschien nu ook iets van.	3.82
51	Ik heb er nooit nare herinneringen aan gehad, maar iedereen denkt 'echt schandalig'.	3.41
52	Mensen zien daar het gevaar in terwijl in mijn leven het gevaar veel meer op andere plekken zat.	4.07
53	Maar op schijnbaar veilige plekken is er vaak veel onveiligheid.	11.28
58	Ik liep er tegenaan dat ik niet leuk tegen haar kon doen en ook eigenlijk niet tegen mijn vader.	3.79
60	Het was eigenlijk een zoektocht van allerlei quick fixes.	3.6
61	Wat er aan de hand was en waarom het mij niet lukte.	4.31
69	En ook verhalen die duidelijk laten zien hoe dun de lijn is tussen grenzen overschrijden of de grens opzoeken.	4.83
70	Dat was voor mij best wel lastig, maar ook een soort wens om het avontuur aan te gaan.	3.99
71	En het terugwinnen, terugclaimen van je seksualiteit.	16.08
72	Dat wordt toch voor een deel afgenomen als je misbruik hebt meegemaakt.	7.01
73	Maar het is ook gewoon het leven van een jonge vrouw in Amsterdam.	4.69
74	Dus wanneer is het grensoverschrijdend en wanneer niet?	4.93
75	En kun je dat altijd koppelen aan een seksueel trauma?	11.5
77	Die zeggen: wat erg dat je dit hebt meegemaakt, dat grensoverschrijdende gegdrag.	4.46
79	Maar zoveel vrouwen hebben daarmee te maken, ook die geen trauma hebben meegemaakt.	48.66
88	Omdat ik denk, waarom moet je het expliciet beschrijven om dan pas geloofd te worden.	5.22
94	Hoe was het om zo diep in die ervaringen te duiken?	4.98
97	Maar als het gaat schrijven en er weer naar toe moet, natuurlijk is het dan soms pijnlijk.	4.23
98	Natuurlijk heb ik bij sommige momenten heel erg gehuild.	3.37
99	En ben ik tijdens het schrijven achter nieuwe dingen gekomen en ben ik daar boos over geworden terwijl ik het schreef.	3.38
100	Dus dat boek schrijven is een tweede therapie voor mij geweest.	3.74
101	Want een van de redenen waarom het voor veel slachtoffers moeilijk is om hierover te vertellen is vanwege victim blaming, dus dat de schuld bij het slachtoffer wordt neergelegd.	15.83
105	Want op het moment dat ik het aan mijn ouders vertelde werd eigenlijk mij gevraagd om het verhaal stil te houden voor de familie.	4.06
106	En later was er nog een keer een moment dat ik met mijn vader op de bank zat en het Journaal ging over een man die berecht werd voor misbruik of voor verkrachting.	11.98
107	En toen zei mijn vader, als ik daar zou zitten zou ik hem kapot schieten.	4.0
108	Ik zei ik, dat zou je niet doen, want voor mij doe je ook niks.	3.5
111	En later, toen ik een brief schreef aan mijn oom en tante toen kreeg ik een brief van mijn tante terug waarin ook de woorden stonden: Oom Piet heeft een klein hartje en dat heb je flink pijn gedaan.	4.51
112	Dus zulke dingen, dat zijn allemaal hele mooie voorbeelden van victim blaming.	4.78
113	Hoe was het voor je ouders dat jij dit boek ging schrijven?	5.83
114	Mijn vader is dood, dus die weet er niks van, of misschien wel, ik weet het niet.	6.07
115	En mijn moeder heeft mij ontzettend gesupport hierin.	4.28
116	Die zei: je moet schrijven wat je wilt, het is jouw boek.	5.84
118	Zij is zelf ook veel meer gaan praten door alles wat er is gebeurd.	4.0
119	Het is echt ontzettend knap wat zij allemaal heeft gedaan.	4.36
120	Want zij is door dit verhaal ook haar eigen verhaal veel meer aangegaan.	4.07
121	Want zij heeft natuurlijk ook te maken, of natuurlijk zij heeft ook te maken gehad met misbruik, net zoals meer mensen in mijn familie.	5.24
124	Want zoals mijn tante heel mooi zei, als je er niet over praat, dan is het niet gebeurd.	3.68
126	Ja, want uit onderzoek blijkt dat zo'n 36% van de gevallen van seksueel misbruik in de familiesfeer voorkomt.	89.75
128	Nou, ik denk dat het ook makkelijk is binnen een familie om het te doen.	3.94
129	Omdat het vaak wordt stilgehouden en dat mensen de hand boven het hoofd houden van elkaar.	17.43
130	En als slachtoffer je altijd denkt: het kan toch niet zijn dat hij het zo bedoelt.	4.84
132	Dus ik denk dat er altijd vanuit wordt gegaan dat het goed is.	4.09
133	En ik wil ook niet mensen bang maken voor hun eigen familieleden.	3.89
134	Maar ik denk wel dat we moeten ophouden met denken van: Het is een goede vent, Hij zal het wel niet doen.	4.26
135	Of de hand boven het hoofd van de dader houden, want dat is wat er altijd gebeurt.	4.09
136	Het is een persoonlijk ontroerend, confronterend boek.	4.78
137	En op sommige momenten ook luchtig, grappig en met zelfspot.	3.59
140	Zo vertel je bijvoorbeeld hoe je een date beëindigt met Oscar, die je via Tinder kent.	47.51
141	Je gaat op een zeker moment weg, dat vindt hij niet leuk en hij uit zijn woede door enorm te gaan vloeken.	4.51
148	How did you put your age like that on Tinder, asshole?	10.18
150	En jij reageert met, it's cucksucker, met een u. Ja, dat was dat hij na-appte, maar hij had ook over straat van alles En toen was je bang dat hij achter je aan zou komen.	3.9
151	Toen was ik thuis, opende de app en zag ik deze mooie, ik heb het screenshotje nog.	3.61
157	Zo ga je dus van allerlei dates langs een vakantie met meester Peter uit groep 8 waar je moeder ook bij was.	3.7
158	Het is in dat opzicht echt een indrukwekkende en ook een hele grappige zoektocht.	4.18
160	Ik hoop eigenlijk dat er binnen families meer gesproken wordt over misbruik.	7.16
161	En ik denk soms ook, het is misschien ook meer een oproep aan de omstanders of mensen die er niet per se mee te maken hebben, om ook eens te vragen als je vermoedens hebt of gewoon eens een keer te vragen aan iemand in je familie: Hé, is er bij jou ooit iets gebeurd?	4.32
165	Maar ik denk dat we dat gesprek dat taboe op dat gesprek moeten doorbreken.	4.11
166	En ik denk ook dat we met de daders in gesprek moeten.	3.82
167	En daar, hoe moeilijk het ook is want het is natuurlijk heel makkelijk om een dader weg te zetten als een ontzettende giezel.	4.78
168	Maar als we dat blijven doen, gaan die daders ook nooit praten.	6.3
171	Dus ik denk dat we sowieso dat gesprek moeten opengooien.	3.89
172	De hand boven het hoofd moeten weghalen van de daders.	12.29
173	En we moeten serieuzer omgaan met slachtoffers die hun verhaal vertellen.	4.92
176	Afgelopen week reikte Michelin weer hun befaamde sterren uit.	16.12
177	Door toprestaurants in Nederland werd daar wederom met hele veel spanning naar uitgekeken.	7.33
178	Het was een spannende dag voor Nederlandse topkoks vanwege de jaarlijkse toekenning van de Michelinsterren.	16.9
179	Spannend, maar dan wel voor een relatief kleine groep koks.	3.66
180	Daardoor is er steeds vaker kritiek op deze sterrenlijst.	26.98
181	Want er zitten vooral restaurants bij die veel op elkaar lijken.	16.6
182	Hij werkte jarenlang in zo'n sterrenkeuken maar ging precies om die reden weg.	5.82
183	Toen ik begon in de topgastronomie, dacht ik: Als ik later naar een restaurant open, dan moet ik een ster!	3.83
184	Maar ik ben nu op een ander idee gebracht eigenlijk.	3.81
185	Dus ik denk nu bij mezelf: Ik wil doen wat bij me past.	3.55
186	Nu kookt hij daarom met specerijen die ze in veel restaurants nog nooit gezien hebben.	6.66
189	Ja, specerijen die niet in toprestaurants worden gebruikt.	35.65
192	En juist veel bijzondere, mooie, spannende ingrediënten.	4.18
193	Maar er zijn heel veel wereldkeukens die in Nederland niet gezien en erkend worden en niet misschien de sterren krijgen die ze eigenlijk verdienen.	9.95
196	En hoe kan het dat veel van die restaurants die prijzen winnen zo op elkaar lijken?	19.53
197	Nou, op zich is er best wel wat diversiteit in sterrenzaken, hoor.	3.95
198	Maar je moet nadenken over waar die sterren vandaan komen.	4.05
200	Die broers hadden een bandenfabriek, de Michelinbanden natuurlijk.	9.25
201	En die dachten: hoe kunnen we zorgen dat de handelsreizigers meer banden verslijten?	26.74
203	Dus we moeten voor die mannen een gids maken en daar zetten we restaurants in waar dat soort mannen graag eten.	6.33
204	En dat waren dus voor een deel heel hoogstaande zaken dat waren ook wel wat eenvoudiger zaken en zij zijn toen begonnen met die sterren.	3.6
205	En die sterren werden dan uitgereikt aan de beste zaken die het beste eten serveerden.	5.31
206	Maar het is allemaal dus begonnen heel erg in de Franse eetcultuur.	15.37
207	En ik denk dat je dat nog steeds terugziet in wat er wordt beschouwd als een hoogstaand restaurant.	4.03
208	Dat hele idee van haute cuisine in essentie is dat Frans.	4.52
209	Want als ik denk aan een Michelinster dan denk ik per definitie aan Franse restaurants, van de Franse keuken.	5.78
213	Het is nog steeds de gradaties of het omrijden waard of helemaal een reis verbinden aan één specifiek restaurant.	4.2
214	Maar die Michelinsterrenrestaurants zitten niet alleen in Frankrijk.	40.23
217	En juist in een land als Nederland waar we zo'n rijke eetcultuur hebben en zo'n rijke restaurantcultuur met heel veel verschillende types chefs verschillende typen mensen die komen eten.	15.27
218	Niet meer alleen de handelsreiziger die tijdens het werk uit eten wil gaan.	22.27
219	Ja, ik vind het meer jammer dat we in Nederland niet nog veel meer verschillende soorten toprestaurants belonen met een ster.	11.55
221	Je zou ook kunnen zeggen: Die Michelinsterren zijn alleen maar voor die specifieke restaurants maar iedereen is ook een beetje eerzuchtig.	4.27
222	Als je een restaurant begint is het ook tof als je die erkenning krijgt.	12.01
223	Ja, waarom wil eigenlijk iedereen zo'n Michelinster?	6.22
224	Ik denk dat Michelinsterren zeker voor chef-koks ik hoor ook vaak als ik chef-koks spreek die vroeg in hun jeugd zijn begonnen met koken, dat ze zeiden: Toen ik 16 was en ik kwam van de koksschool en ik werd leerling toen reisde ik door Europa met die rode gids in m'n zak.	6.49
226	Het zijn uiteindelijk een soort Oscars, zeg maar voor de restaurants.	4.58
228	Het is een hele hoge erkenning en ik denk ook dat op dit moment want je hebt nu veel meer manieren om aan goede restaurants te komen dan alleen die gids.	4.79
229	Vroeger had je die rode gids nodig in je auto als je ergens wilde eten waar je het niet kende.	42.56
234	Als ik jouw stukken lees, zijn er meer dan genoeg restaurants zonder ster waar je ook heel lekker kunt eten.	14.22
238	En ik denk zelf dat op dit moment ehm de eer van het krijgen van een ster heel erg zit bij de chef zelf.	8.28
239	Dus dat het iets is waar chefs naartoe werken door hun hele carrière heen.	4.33
240	En drie sterren is gewoon voor veel mensen toch het hoogste wat je kunt bereiken.	5.65
242	Als we daar waarde aan blijven hechten hoe zorg je ervoor dat die erkenning wat diverser wordt?	6.24
248	Het is al jaren consequent een hardwerkend restaurant.	4.02
249	Ja, je ziet wat je eet, er wordt aan je verwachtingen voldaan dus alle reglementen van Michelin kun je erop neerleggen, zeg maar.	4.44
251	Ik weet niet zeker of het komt doordat het niet Frans is.	4.14
252	Het hele idee van de haute cuisine want je hebt nu ook die nieuwe Scandinavische keuken en Michelin zit sinds dit jaar ook in Mexico.	9.03
254	Het is echt niet zo dat al die restaurants Frans zijn.	8.92
257	Maar wat er wel echt van essentie Frans is is dat idee van die haute cuisine.	4.12
258	Dat betekent, nou ja Kleine bordjes, kleine porties, veel gangen.	3.39
260	Vooral die driesterrenzaken zijn echt ongelofelijk duur.	77.38
261	En dat komt vanuit een soort structureel idee van: Wat vinden we hoogstaand?	5.0
263	Ik vind dat veel interessanter Een narratief eigenlijk.	4.29
266	Dan of je nu wel of niet die Michelingids moet volgen.	5.09
267	Die is er gewoon voor mensen die duur, chique uiteten willen.	4.33
269	Maar andere mensen kunnen zeggen: Wat vinden we belangrijk in wat we eten?	6.88
270	Ik denk zelf kijk, die Michelin-zaken serveren helemaal geen thuiskeuken.	6.73
272	Komt voort uit het idee, die chefs zijn allemaal mannen.	6.13
276	Maar als je kijkt naar wat er interessant is aan eten tenminste, wat ik er interessant aan vind is dat veel meer die culturele achtergrond van gerechten.	6.5
277	En die kan precies zo complex zijn als een ingewikkeld 10-gangenmenu.	4.36
279	Kom je in de praktijk tegen dat restauranthouders die Nigeriaanse of West-Afrikaanse keukens aanbieden hun concept aanpassen aan de Michelin-standaarden?	57.93
280	Op het moment dat een ambitieuze chef heel graag een Michelinster wil, zal hij zich gaan aanpassen aan wat Michelin wil.	4.76
281	Ik vind het ingewikkeld dat Michelin zelf zegt: wij kijken alleen maar naar wat er op het bord ligt.	5.09
282	We kijken helemaal niet naar of er een krukje staat waar je je tas op kan zetten.	9.71
285	Maar het is echt geen toeval dat al die restaurants een beetje in diezelfde richting bewegen.	4.34
291	Welke vooroordelen bestaan er in het culinaire landschap als het gaat om niet-westers eten?	35.7
294	Heel veel chefs, die misschien wel typisch Michelin-eten serveren laten zich ook inspireren door allerlei chefs van buiten 'het Westen'.	4.69
296	En koken ook met hun moeders, oma's of met de buurvrouw.	6.6
297	Dus het is niet zo dat daar per se een vooroordeel inzit.	4.7
298	Maar wij hebben met elkaar op dit moment besloten dat als je een goed, sjiek restaurant hebt dan bestaat dat uit die kleine gangetjes met die bordjes.	3.6
300	of een Chinees toprestaurant in Nederland dan hoort daar een bepaalde aankleding bij.	33.13
301	Terwijl ik denk: die stokjes, of met je handen eten in bepaalde culturen, daar zitten ook etiquette en regels aan vast.	6.58
302	Wat maakt dat dat met bestek van buiten naar binnen eten in verschillende gangen, hoogwaardiger is dan je handen wassen en dan fufu eten?	63.33
306	Maar bestaan er dan Maar bestaan er dan geen vooroordelen binnen het culinair landschap als het bijvoorbeeld gaat om stereotypen?	11.75
309	Chinese restaurants hebben de Nederlander uiteten gaan geleerd!	39.89
310	Voor veel mensen was dat het eerste restaurant waar ze naartoe gingen.	6.63
311	En je kunt helemaal niet spreken over 'de Chinese keuken' want er zijn er wel 15 verschillende!	5.78
312	Dat land is zo ontzettend groot en die gastronomie is ontzettend oud heel erg complex en super interessant.	8.66
313	Maar omdat het een migrantenkeuken is van Chinezen die hier naartoe kwamen, niet zoveel geld hadden en begonnen met restaurants die heel erg toegesneden waren op de Nederlandse smaak, was het altijd 'de Chinees'.	42.28
316	Het gekke is dat de Japanse keuken wel als heel hoogstaand wordt gezien.	24.5
318	Dus mensen denken niet per se: Aziaten kunnen niet koken.	79.59
319	Maar dat gaat echt om: hoe komt een groep het land in en hoe kijk je dan naar de culturele bagage en de keuken van die groep.	4.05
320	Nogmaals, er is zo ontzettend veel te vinden als je geïnteresseerd bent in eten, aan achtergrond van elke keuken.	5.96
321	Dus er is een enorme rijkdom aan verschillende keukens die je kunt proeven.	3.76
326	Maar ik vind het vooral heel jammer dat als je een bepaalde stijl restaurant hebt in Nederland is dat de Chinese keuken in Engeland bijvoorbeeld de Indiase keuken.	10.36
327	Ook al doe je dat op topniveau fantastisch, met een prachtige vrouwelijke chef-brigade zoals Asma Khan de Darjeeling Express heeft dan nog wordt niet geaccepteerd door haar gasten dat zij bijvoorbeeld een hoge prijs rekent voor haar eten.	5.79
328	Want in onze beleving betaal je voor Indiaas eten niet zoveel geld als voor Japans eten.	85.1
332	Om die inspiratie die we zoeken in andere keukens om het lekkere wat we vinden in die andere keukens om dat ook te gaan waarderen.	3.65
333	Jij benoemt dus ook een verantwoordelijkheid voor de consument.	4.59
335	En voor de journalistiek En voor de journalistiek ook wel, denk ik.	3.74
336	Je ziet wel steeds meer mensen die niet alleen maar kijken naar die sterrenzaken.	5.61
337	Iemand als Jonneke de Zeeuw van Mooncake die zich juist heel erg richt op kleinere zaken.	4.45
338	Uit culturen die je normaal gesproken niet zoveel ziet.	5.31
341	Je moet er misschien een extra stapje voor zetten maar dat is het heel erg waard.	4.28
342	Wij zijn dan al die chefs in Nederland aan het opleiden.	5.08
343	Of we probeerde heel veel chefs in Nederland op te leiden om ze te leren: wat is de Nederlandse eetcultuur?	21.52
346	Wat zijn die verschillende eetculturen in Nederland?	22.56
347	Wat is hier allemaal te koop, te proeven en te verkrijgen?	4.55
348	En wat is onze relatie, als Nederland met al die verschillende keukens?	11.64