De Sociëteit 🇳🇱

_id	68e5cacda9ca4362da80f6bb
url	https://npo.nl/start/serie/de-societeit/seizoen-5/de-societeit_84/afspelen
datetime	2025-02-15 16:10:00
description	De podcast Enkele reis Istanbul vertelt het verhaal over de zussen Betül en Begün en over de Turkse overheid die de oppositie de mond snoert. Te gast zijn Günay Akkaya, moeder van de zussen en Emmie Kollau, podcastmaker. * Documentairemaker Thomas Blom en singer-songwriter Joya Mooi vertellen over de documentaireserie Free at last. Die laat zien hoe Zuid-Afrika omgaat met de pijnlijke geschiedenis van het Apartheidsregime. * Actrice Princess Ishatu Hassan Bangura vertelt over haar nieuwe theaterproductie.

 

Statements

idx	statement	score
1	In de podcast Enkele reis Istanbul het verhaal van twee Nederlands-Turkse zussen die in een Turkse gevangenis belandden op verdenking van terrorisme.	36.26
2	35 jaar geleden werd de apartheid in Zuid-Afrika afgeschaft maar de documentaireserie Free at Last van Thomas Blom laat zien dat de pijn en littekens van dat systeem nog steeds voelbaar zijn.	28.08
3	Princess Ishatu Hassan Bangura is DE sensatie op het toneel.	6.51
4	De winnares van de prestigieuze theaterprijs Theo d'Or vertelt over haar nieuwe voorstelling.	6.56
5	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Hoe komen Betül en Bergün twee zusjes uit het Brabantse Etten-Leur in een Turkse gevangenis terecht?	12.9
6	De podcastserie 'Enkele reis Istanbul' volgde vier jaar het verhaal van de twee zussen en hun familie.	11.34
7	Bij mij aan tafel de maker van de podcast Emmie Kollau en de moeder van de twee zussen, Günay Akkaya.	7.36
10	Emmie, Jij hebt met je collega Catrien Spijkerman deze twee jonge Nederlandse vrouwen vier jaargevolgd voor jullie podcastserie.	6.79
24	We begrepen: de oudste heeft zich aangesloten bij die band.	7.95
26	Nadat haar zusje haar ging opzoeken werd ze ook opgepakt.	10.67
30	Het brons te fascineren toen Gunay ook zei dat ze vierkant achter haar dochters stond.	10.37
32	Bandleden waren in het verleden overleden na een hongerstaking.	70.68
33	Als moeder wil je je dochter natuurlijk zo snel mogelijk naar Nederland hebben.	6.13
34	Gunay zijn nee: Gunay zei nee, ik zal ze altijd steunen.	5.28
36	Dus er waren vragen rond de verdenkingen en de opstelling van de familie maakten jou nieuwsgierig?	7.6
37	Ja, hoe kun je je hele leven opofferen voor een band en een heel groot deel.	5.27
38	Ja, hoe kun je je hele leven opofferen voor een band en een heel groot doel.	4.93
39	Namelijk een nieuw Turkije, het liefste links marxistisch.	4.9
42	Bergun is enige tijd geleden vrijgelaten maar gisteren weer gearresteerd, om welke reden?	20.25
43	Ze zijn binnengevallen bij een cultureel centrum in Istanboel.	29.39
61	Ze zingen voor boeren, voor het volk tegen de armoede en politiegeweld.	8.24
63	Sinds de staatsgreep in 2016 zijn er in Turkije heel veel mensen opgepakt.	77.47
65	Advocaten, rechters, hoogleraren, kunstenaars, journalisten.	8.34
70	Betul vertrok in 2016 en sloot zich aan bij Grup Yorum.	8.08
80	Want wij hadden het vaak over hoe het in Turkije was.	15.31
90	Als je niet in lijn bent met de overheid, word je opgesloten.	27.99
93	Maar ze worden ook in verband gebracht met DHKP-C. DHKP-C. Wat is dat voor groepering?	4.83
94	Een ondergrondse beweging die in het verleden aanslagen heeft gepleegd.	56.86
97	Grup Yorum sympathiseert soms in het openbaar met DHKP-C. En wat is sympathiseren?	6.58
98	Er is bijvoorbeeld een jongen doodgeschoten door de politie tijdens protesten.	79.47
99	En de officier van justitie is gegijzeld door leden van DHKP-C.	7.17
100	Die wilden dat de namen van de agenten bekend werden gemaakt.	15.46
101	De officier is dus gegijzeld en omgekomen in een vuurgevecht.	18.2
102	Dat doet de DHKP-C. Grup Yorum Ladan foto's zien van de gijzelnemers.	7.39
106	Maar zij sympathiseren, er is geen bewijs dat Grup Yorum geweld pleegt.	9.16
118	Want Grup Yorum heeft sympathie voor DHKP-C. Maar dat betekent nog geen lidmaatschap.	6.84
119	Waren zij zich bewust van de risico's van het zich aansluiten bij Grup Yorum die sympathiseren met DHKP-C?	26.18
138	Anders had ik ze wel gewaarschuwd, maar zij willen dit.	3.54
144	Maar begrijp je dat Emmie zich enigszins verbaasde dat je achter een keuze stond die leidde tot gevangenschap?	16.44
146	Als je niet in lijn bent met de regering, kan je worden opgepakt.	8.73
147	Ik durf bijvoorbeeld niet naar Turkije te gaan om mijn kinderen op te zoeken.	5.19
151	Toen Betul naar Turkije ging trad Grup Yorum nog op.	6.84
153	Ook hun Europese tak heeft laatst opgetreden in Utrecht.	7.38
156	Het opjagen van de leden van de band is steeds erger geworden.	6.33
157	Maar toen ik hoorde dat Gunay zelfs haar dochters zou steunen als hij in hongerstaking gingen Ik zou mijn dochter dat afraden!	12.08
158	Dus dat je zo ver gaat voor je idealen, vind ik fascinerend.	4.11
159	Toen jij dit met je collega ging onderzoeken heb je experts in Nederland benaderd.	5.81
161	Dat was nog een reden om deze podcast te willen maken.	3.88
162	Wij hebben allerlei mensen gevraagd of ze er iets over wilden vertellen.	4.79
163	Heel veel mensen zeiden: ik wil hier niks over zeggen on the record.	3.54
165	Zeker mensen van Turkse afkomst of met familie in Turkije.	4.72
166	Zij zijn op zijn minst bang dat ze het land die mijn inkomen.	5.87
167	Als ze zich associëren met Grup Yorum kunnen ze aan de grens worden opgepakt.	5.14
171	Er speelt een muzikant mee op de soundtrack die niet met naam wil worden genoemd op de aftiteling.	17.88
173	Wij waren voor ons om goed voorbereid toen we in Turkije waren.	4.22
175	Onze tolk zei meteen: hebben jullie wel een cover up verhaal.	4.75
184	Wij waren op plekken met Bergun en andere leden van de band en we waren bang dat we zouden worden opgepakt.	5.47
186	Mijn grote vraag is: wat waren jouw belangrijkste conclusies?	5.22
189	We hebben het idee dat zowel Betul als Bergun niet terechtstaat elk behandeld wordt.	13.65
190	Wij hebben geen rechtsstatelijk bewijs kunnen vinden en ook geen duidelijke aanklacht.	6.17
194	Hun vader heeft heel lang hier op de terrorismelijst gestaan.	32.18
196	Maar er was geen enkele aanleiding om hem op die lijst te zetten.	5.11
213	35 jaar na de afschaffing van de Apartheid zijn de wonden in Zuid-Afrika nog steeds niet geheeld.	55.56
214	De documentaireserie Free at Last laat zien hoe zowel slachtoffers als daders nog steeds worstelen met de gevolgen.	70.08
215	Aan tafel, journalist en maker van Free at Last, Thomas Blom.	6.63
216	Aan tafel, journalist en maker van Free at Last, Thomas Blom.	6.63
217	Aan tafel, journalist en maker van Free at Last, Thomas Blom.	6.63
218	En zangeres en maker van de podcast Nederland en apartheid, Joya Mooi.	13.67
219	Zij maakt muziek over haar Zuid-Afrikaanse afkomst.	12.21
221	Het aangrijpende verhaal rondom apartheid in Zuid Afrika.	15.37
224	Heel veel van die elementen zijn terug te leiden tot apartheid.	4.99
225	Voor een andere film waren we heel veel in Zuid Afrika.	15.63
226	En er speelde een zaak, dat is bijna niet te geloven.	3.88
227	Een vrijheidsstrijder en de politie zei dat hij uit het raam was gesprongen uit het politiebureau.	33.73
230	Toen wij er waren in 2018 was het de familie gelukt om dat te veranderen na tientallen jaren kwam de zaak voor de rechtbank.	8.43
231	Wij dachten met de De Waarheids- en Verzoeningscommissie dat er afgerekend was met het verleden.	4.53
233	Dus wij wilden er een internationale serie van maken.	4.31
235	Jij hebt een bijzondere relatie met veel componenten uit deze film.	3.74
236	Zoals Soweto, daar moesten jouw grootouders verplicht naartoe?	30.64
237	Soweto is een plek in Zuid Afrika bij Johannesburg.	20.79
238	Daar tellen oude zwarte inwoners van Johannesburg naartoe gestuurd.	17.56
239	Daar werden alle zwarte inwoners van Johannesburg naartoe gestuurd.	21.59
242	Dat deed hij in 1976 bij het scholierenprotest in Soweto.	9.82
243	Scholieren werden kwaad omdat ze niet in hun eigen taal les kregen.	87.16
244	Ze moesten les krijgen in het Afrikaans, konden dat niet verstaan.	11.77
246	Mijn vader, die is naar de gewapende tak van het ANC gegaan.	6.42
247	Hoe is het jou gelukt om mensen voor de camera te krijgen?	5.54
249	Dit project is in volledige samenwerking met Zuid Afrika.	7.58
250	Zo'n serie kunnen we nooit alleen maken vanuit westers perspectief.	3.93
251	Daarom zijn we een samenwerking aangegaan met nationale omroep.	5.88
253	Wij hadden veel toegang ook door vorige projecten met de Afrikaners, de daders, de politieagenten degene die gemarteld en gemoord hebben.	17.84
254	En de andere regisseurs hadden contacten met hoge politici uit het ANC die onderhandeld hebben over de weg uit de apartheid.	10.4
255	We dachten, zo kunnen we een serie maken die beide kanten Lacin.	3.86
256	We dachten, zo kunnen we een serie maken die beide kanten laat zien.	4.67
257	Belangrijk, er wordt hier niet over gepraat in Zuid-Afrika.	3.83
258	Het trauma en leed gaat zover, hoe moet je daarmee omgaan?	21.39
259	Maar in het huidige Zuid-Afrika, dat vond ik hoopvol aan het maken van deze serie alle mensen die erin zitten, politici, slachtoffers, daders, willen praten.	3.76
260	Ze beseffen dat het open moet, anders wordt het nooit beter.	3.91
262	Een van de daders was bereid zijn persoonlijk verhaal te vertellen.	26.35
263	Wat heftig is, uit zulke verhalen is dat deze mensen voetsoldaten waren.	14.29
264	Zij zaten in een systeem dat profiteerde van het gewetenloze moorden.	11.73
265	Dat systeem wilde dat, want wilde de apartheid vasthouden.	9.68
266	En hij vond het spannend, had er geen moeite mee omdat hij het voor zichzelf kon goedpraten.	3.56
267	Een aantal mensen hebben aan Dusty gehad, maar politici en generaals die ervan geweten hebben, zijn nooit ge confronteert.	6.36
269	Een fantastische commissie op dat moment, om het land rustig te krijgen.	4.16
270	Zuid-Afrika stond op een kruispunt, gaat het heftiger worden komt er een burgeroorlog, gaat zwart tegen wit verder?	8.58
271	De waarheidscommissie wilde proberen verzoening te brengen in het land.	13.71
272	Als je de waarheid wilde vertellen als dader kon je amnestie krijgen.	12.04
273	Maar onbekend in het Westen, er werd ook tegen mensen gezegd: wat jij gedaan hebt, was niet van staatswege, dat was crimineel.	15.11
275	Dus zo'n 300 gevallen moesten eigenlijk vervolgd worden.	14.97
277	Een van de leden van de commissie vertelt in de documentaire wat ze hebben bereikt.	12.62
280	Maar stel je voor wat er gaat gebeuren als dit wordt uitgezonden in Zuid-Afrika.	3.61
281	Wij hebben het beeld dat de waarheidscommissie fantastisch werk heeft gedaan.	4.5
283	Daarom kunnen mensen het niet afsluiten, blijft het trauma en blijvende pijlers verrotten onder de samenleving.	5.38
284	Het trauma blijft, en de pijn blijft aanwezig Hierin vertelt Olga Macingwane over een bomaanslag van Afrikaner Nationalisten bij het dorp Worcester, die zij heeft overleefd.	16.09
286	Omdat de mensen die dit hebben toegepast in de Waarheidscommissie daar kun je heel goed zien dit is de dader, en dit het slachtoffer.	7.08
287	Maar veel slachtoffers van apartheid dat veel gezinnen hebben moeten verhuizen dat bijvoorbeeld mijn achternaam ook heel anders is geweest daar kun je geen dader voor aanwijzen.	5.16
290	Op de mensen die nu in het huis van mijn grootouders wonen?	5.52
291	Het is moeilijk om te gaan met woede als je hem niet kunt kanaliseren of richten.	21.84
293	Desondanks zit er ook een positieve boodschap in de film.	4.65
295	De mensen in de serie, witte politici, mensen van de ANC daders en slachtoffers, die praten allemaal.	9.66
299	Voor mij is het duidelijk dat een systeem dat zoveel onrecht in zich heeft dat kan niet blijven bestaan.	5.04
301	Het is alleen nu zaak voor zuid-Afrika en dat zegt mijn collega-regisseurs ook het is nu tijd om erover te praten en het nieuwe land op te bouwen.	4.04
303	*When this is over *Pull the prints up and stay right *Set on fire Ascended in the night Geïnspireerd door een generatie van verloren activisten.	4.04
306	Maar het verzet in Zuid-Afrika, Angola en Mozambique is door duizenden mensen gegaan.	18.57
308	Dat veel mensen in Nederland, maar ook in Zuid-Afrika waar mijn muziek ook veel wordt gedraaid, recent nog getoerd Dat mensen zien dat verhalen die je niet altijd ziet in de geschiedenisboeken toch een plek hebben in de wereld.	3.71
309	De serie komt op primetime op Zuid-Afrikaanse televisie.	11.71
311	Heel veel, door onze ingang naar westerse omroepen konden wij meekrijgen, samen met Zuid Afrika dat SABC het gesprek wil aangaan naar aanleiding van de serie.	5.96
312	Het is belangrijk te weten wat er precies gebeurd is.	4.2
315	Theatermaker Princess Isatu Hassan Bangura won afgelopen september de Theo 'd Or, de meest prestigieuze theaterprijs van Nederland, voor haar voorstelling 'Great Apes of the West Coast'.	17.47
319	En dit jaar staat zij weer op de planken met haar nieuwe voorstelling.	4.06
320	Hier won je de prijs voor jouw vorige voorstelling.	5.07
325	Ik wist wel dat ik het ooit zou krijgen, maar niet zo snel.	3.51
332	Voor ik in Nederland kwam, was ik nooit bezig met mijn huidskleur.	8.66
333	Iedereen was donker, ik hoefde er nooit mee te dealen.	3.52
334	En hier werd ik er opeens heel veel mee geconfronteerd.	3.43
337	Dus ik kwam constant in situaties waar ik het geforceerd over alsof huidskleur moet hebben.	3.68
339	Dus ik vroeg me af, waarom moest ik het 13 jaar nooit over mijn huidskleur hebben en opeens er elke dag mee bezig moeten zijn.	3.67
340	Eén van de punten uit je voorstelling is het verschil tussen 'black pain' en 'black joy'.	8.74
342	Tijdens protesten kwamen veel mensen met me praten.	5.49
343	Maar iedereen praten vanuit de pijn, frustratie, minderwaardigheidscomplex.	4.07
345	Maar niemand zei: Wat ben ik trots op de cultuur, geschiedenis, kleur.	3.58
347	Niemand had het erover, daar werd ik verdrietig over.	3.5
348	Ik snap waar de pijn vandaan kwam, maar ik voel trots.	3.79
349	Die pijn is er ook, hoe kreeg die plekken in je voorstelling?	5.52
350	Die krijgt een plek op het moment dat ik of mijn familie praat.	3.85
352	Sinds ik klein was, mijn hele perceptie van realiteit was gewoon dood en vluchten.	3.56
354	Ik ben ook mijn opa en oma kwijtgeraakt tijdens de oorlog.	66.91
356	Maar in mijn cultuur zijn we constant bezig met healen, vooruitgang.	4.46
358	Maar dat hoeft niet bepalen hoe je verder in het leven gaat.	4.86
359	Je kunt geen vreugde ervaren zonder pijn te ervaren.	22.81
361	Er zijn veel verhalen over de west-Afrikaanse cultuur maar altijd vanuit een negatief standpunt.	6.15
362	Ik wil focussen meer op de cultuur, de blijdschap daarvan en de rijkdom daarvan.	3.68
364	Zeker, en de veelzijdigheid van de Afrika in Afrikaanse landen is alleen maar goed om te laten zien.	5.84
367	Je huidige voorstelling is 'A Beauteous evening, calm and free'.	5.15
370	A Beauteous evening, calm and free' is een gedicht van de Britse dichter William Wordsworth.	11.96
371	Het originele idee was hij wandelt graag door de natuur, en reflecteert daarover.	3.83
373	Maar ik merkte dat ik me niet kon verbinden met zijn perceptie van de natuur.	3.76
374	Hij komt uit Engeland, zijn perceptie is heel anders dan de mijne, want hij kon vrij wandelen en wij waren door de Engelsen onderdrukt.	5.25
375	Wij willen bezig zijn met het een woorden, ervaringen van de natuur.	3.82
381	Dat gaat over balans vinden vooral, met jezelf, en met alles om je heen.	3.89
384	In de westerse wereld is men geneigd afstand te nemen van de natuur om het te bewonderen.	4.88
385	Ik maak er gewoon deel van uit, maar praat er niet over.	3.59
386	Wij vroegen ons af hoe je erover kunt praten zonder afstand ervan te nemen.	4.08
387	Hoe kun je proberen terug te gaan naar waar je vandaan komt.	7.6
390	Je moet ervan uitgaan dat de je er deel van bent niet dat je ervan afgescheiden bent.	5.08
391	Over klimaatverandering, jouw motto is: Make up you own mind.	6.09
393	Ik vind het heel egoïstisch van mezelf om te denken dat ik een boodschap heb voor jou.	4.52
395	Je ziet en accepteert wezens zoals jij gecreëerd bent.	6.37
396	Dus ik laat het aan jou om je eigen gedachten te bepalen.	3.67
399	En ik probeer met jou ook in onze wereld samen te dompelen.	3.72
400	Dus of jij daar iets van kan meenemen, laat ik aan jou over.	3.95
401	We hopen daar nog veel van te zien, bedankt voor je verhaal.	3.67
402	Princess staat tot 20 maart in de theaters met 'A Beauteous evening, calm and free'.	8.89
404	Ik wil mijn gasten bedanken voor hun komst en jullie voor het kijken.	3.52