De Sociëteit 🇳🇱

_id	68e5cacea9ca4362da80f6d9
url	https://npo.nl/start/serie/de-societeit/seizoen-5/de-societeit_81/afspelen
datetime	2025-01-25 16:10:00
description	Thomas van Gool (Pax) en Maya-Nora Saaid (Journalist Midden-Oosten en Noord-Afrika) praten over het opgelaaide geweld op de Westelijke Jordaanoever, het Palestijnse gebied rond Jeruzalem. * Mariette van Huijsstee van het Rathenau Instituut en Lotje Beek van Bits of Freedom bespreken de gevolgen die het voor Nederland heeft nu steeds meer bedrijven stoppen met social media platforms X en Meta. * Fotograaf Ahmet Polat toont de belevingswereld van regisseur en fotograaf Nuri Bilge Ceylan. Diens tentoonstelling in filmmuseum Eye legt de tegenstellingen tussen stad en platteland op indringende wijze vast.

 

Statements

idx	statement	score
2	terwijl de wereld de tijdelijke wapenstilstand in Gaza volgt voet Israël de aanvallen op de Westelijke Jordaanoever op.	72.99
3	Big tech en Trump pleiten voor meer vrijheid op sociale media en minder overheidsbemoeienis.	77.29
5	En een bijzondere tentoonstelling in het Eye Filmmuseum.	8.03
6	Van de Turkse filmmaker en fotograaf Nuri Bilge Ceylan.	12.53
7	Het staakt-het-vuren in Gaza is nog maar net van kracht maar het geweld op de Westelijke Jordaanoever neemt toe.	79.11
8	Aan de hand van de Oscar-genomineerde film 'No Other Land' die de kolonisatie van de Westelijke Jordaanoever indringend in beeld brengt bespreken we de situatie daar met Thomas van Gool van PAX voor vrede en Maya-Nora Saaid, Midden-Oosten-journalist.	11.56
16	Tegelijkertijd is het zo pijnlijk dat dit al zo lang gebeurd.	4.66
20	Goed dat we het er over hebben en pijnlijk dat we dit iedere dag laten gebeuren.	4.71
21	Je met journalist bijna elke dag bezig met het Midden-Oosten, Maya-Nora.	4.68
25	Wat mij erg raakte dat mijn vriendinnen er erg emotioneel van werden.	3.49
35	Dit is maar één van de vele gemeenschappen waar dit dagelijks gebeurt, helaas.	3.87
37	Ik heb de film meerdere keren gezien en mensen reageren immers heel.	4.75
38	Ik heb de film meerdere keren gezien en mensen reageren heel emotioneel.	4.7
42	En sindsdien zie je dat die bezetting dat die onderdrukking steeds verder is uitgebreid.	3.84
43	Er zijn nu 700.000 illegale Israëlische kolonisten die er wonen.	75.33
44	Israëlische burgers die Israël verplaatst naar de Westelijke Jordaanoever.	78.5
49	Je mag niet je eigen burgers naar bezet gebied verplaatsen.	6.44
50	En die sloop die we in de film zagen, dat is dagelijkse praktijk.	3.68
51	Het is overheidsbeleid van Israël om zoveel mogelijk Palestijnen te verdrijven.	87.29
52	Dat gaat vaak hand in hand, die 700.000 kolonisten plegen vaak geweld, vallen Palestijnen aan, samen met het leger.	82.38
53	In de afgelopen dagen is het weer tot een kookpunt gekomen.	5.22
56	Met deze huidige Israëlische regering dat is de meest rechts nationalistische regering ooit in Israël.	9.12
57	Sinds hij aan de macht zijn, is het aantal incidenten, zoals ik het noem omhooggeschoten.	4.28
58	Zeker sinds 7 oktober 2023 zie je dat de kolonisten de vrije hand hebben genomen en daar de vrije hand in hebben gekregen, heel veel aanvallen hebben uitgevoerd.	28.71
62	Die heeft het voor elkaar gekregen, maar met welke prijs?	5.54
63	Sinds het staakt-het-vuren is er een militaire operatie door Israël gestart en zijn de kolonisten veel gewelddadiger geworden.	49.94
64	Trump heeft ook een aantal uitspraken gedaan dat hij de Westelijke Jordaanoever en de illegale nederzettingen wel prima vindt dus dat hij het wel goed vindt als Israël daar flink uitzat huishoudt als er maar een tijdelijk staakt-het-vuren is.	73.65
66	Het kan niet zo zijn dat de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever het slachtoffer zijn van het staakt-het-vuren in Gaza.	81.11
67	Dus mede door de benoeming van Trump een nieuw hoogtepunt, kookpunt.	4.22
68	Daardoor de Westelijke Jordaanoever veel in het nieuws.	9.85
69	Ja let heel erg op hoe de Westelijke Jordaanoever in het Westen in het nieuws komt.	7.99
71	Dat wij ons als journalisten nog steeds verschuilen achter de journalistieke neutraliteit.	4.58
72	Daardoor komt er een afstand tussen het verhaal, de mensen die wat meemaken en de kijker of de lezer.	4.81
74	Als je daarbuiten valt, heb je een tussenpersoon nodig die jou gaat vertellen hoe het zit.	4.72
76	Dat is heel jammer want je kan het verhaal ook op een andere manier vertellen.	4.51
77	Wat doen correspondenten dan verkeerd in jouw ogen?	6.79
81	Die worden door journalisten met niet heel veel ervaring bijhouden.	5.1
83	Dus op een gegeven moment ga je neutrale woorden gebruiken om aan te duiden wat er gebeurt maar breaking nieuws is heel belangrijk want dat is een van de weinige momenten dat de lezer op zoek gaat.. Naar het nieuws.	4.9
85	Door het een conflict of een situatie te noemen bijvoorbeeld.	6.67
90	Ook welke termen je gebruikt qua conflict of oorlog.	4.84
92	Jij hebt een aantal krantenkoppen toegenomen meegenomen waar duidelijk die westerse bril uit blijkt.	5.13
95	Het eerste bericht begint met dat de nachtmerrie aanhoudt voor de dappere moeders van de gijzelaars in Gaza.	7.28
98	Maar zodra het om Palestijnen gaat dat onderste bericht, dat is geen gevoel, feitelijk, neutraal.	8.97
99	En er staat ook weinig over wie die Palestijnse mensen zijn.	25.01
101	En dan zijn het er drie gegijzelden die dan teruggingen naar Israël.	8.92
102	Hoe is het mogelijk dat het er 90 zijn die dan zomaar terug kunnen gaan naar huis?	9.92
106	Ik kijk ook regelmatig gefrustreerd naar krantenkoppen en daarmede Ik kijk ook regelmatig gefrustreerd naar krantenkoppen en naar media omdat het vaak niet het volledige beeld geeft of de gelijkheid die verwacht.	5.1
107	Over de in de groep wordt iets anders gezegd dan over de andere terwijl de situatie vergelijkbaar is.	5.17
110	Los van dat beide partijen aan het wandelen waren als je het zo wil benoemen is het opvallend dat het wel gebeurt bij de Palestijnen en niet bij de Israëlische gijzelaars.	33.94
111	Maar ook, ik weet niet, ik vind het gewoon het is zo lastig te bevatten dat je voor de ene dus bijvoorbeeld emoties gebruikt een beeld schetst en bij de ander doe je echt een soort afstand, van: dit moeten wij dus echt goed doen.	5.22
113	Komt dat door het feit dat de desbetreffende journalist die emotie bij de ene partij wel voelt en bij de andere partij niet?	13.84
116	Ook als je kijkt naar vroeger, naar het koloniale verleden dan sturen wij ook mensen daarnaartoe.	4.94
120	De situatie in de Westelijke Jordaanoever bespreken wij aan de hand van die westelijke buren.	5.01
124	In 'No Other Land' zit een scène waarin toenmalig Brits premier Tony Blair langskwam in het dorp van hoofdpersoon Basel.	15.85
126	Na de komst van Tony Blair in dit dorp zijn de sloopbevelen vanuit Israël ingetrokken.	11.71
130	Als er een westerse leider met genoeg druk op Israël zegt dat die sloopbevelen moeten worden ingetrokken, dan gebeurt dat.	17.88
137	Deze scène laat perfect zien dat het kan. Hij wil het en het gebeurt.	4.45
141	Er wordt vaak gezegd dat Israël zich niks aantrekt van westerse eisen maar dat lijkt mij juist wel.	11.07
144	Ik denk gelijk aan werk waar ik bezig mee ben geweest.	3.65
145	Blair was een van de weinige politici die Bush steunde met de invasie van Irak.	72.63
147	En daarbij, hij heeft natuurlijk ook iemand nodig die hem begeleidt via deze staten.	4.58
149	Je hebt die persoon dus nodig om te kunnen zeggen: O nee maar het is veilig, of niet.	4.02
151	Wat kunnen we doen om bewuster te zijn en bewuster om te gaan Wat kunnen we doen om bewuster te zijn en bewuster om te gaan met die westerse bril?	10.79
152	Wat is jouw aanbeveling aan andere journalisten en aan de kijker?	4.17
155	Bij Israëlische politici staat er minder tussen aanhalingstekens dan bij Palestijnen.	87.84
158	Als je met de woorden bezig bent ben je meer daarmee bezig dan met wat er echt gebeurt.	5.09
162	Mede door films als No Other Land is er meer aandacht voor de situatie.	18.55
165	Gaat dat moeilijke gesprek aan met die vreselijke oom die denkt dat hij het beter weet.	5.81
166	Luister naar die ander en vraag je af waarom die ander zegt dat het hem niks kan schelen.	4.98
169	PAX, wij hebben een opinieonderzoek laten uitvoeren.	7.71
170	Veel Nederlanders willen een ander Israël Palestinabeleid.	81.98
171	De meerderheid van de bevolking wil dat er meer druk wordt gezet op verandering.	26.63
175	Dus blijf het bespreken en blijf naar dit soort films gaan.	3.82
177	Big Tech en de Amerikaanse president Donald Trump pleiten voor meer vrijheid op sociale media en minder overheidsbemoeienis.	77.27
179	Aan tafel Mariëtte van Huijstee, onderzoeker bij het Rathenau Instituut en Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom.	7.57
181	Lotje, wat dacht jij bij die beelden van Zuckerberg?	9.12
185	Hij gaat mee met wat financieel en qua macht handig is.	3.69
186	Het is handig om zich achter de president te scharen.	6.51
187	Hoe kijk jij als onderzoeker naar het feit dat alle grote techbazen van de wereld zich hebben verzameld achter Trump?	28.77
189	Dat de machtigste bedrijven ter wereld aan de ene kant met de machtigste regering ter wereld die samen hun handen ineenslaan van: we gaan het helemaal anders doen.	4.76
190	Volgens mij bedoelen ze daarmee minder regels, geen grenzen aan de groei en ook strijden tegen Europese regels.	4.82
193	Dat hij aangeeft dat hij wil strijden tegen Europese regels.	10.41
196	In Europa hebben we net een heel proces achter de rug dat we de platformen meer verantwoordelijk gehouden.	11.5
198	We hebben heel lang alleen de voordelen voorzien van sociale media en de cloud Andy mooie systemen.	5.19
202	Er is een zorgvuldig proces op gang gekomen in Europa.	4.08
205	Hoe zorgen we nou dat we geen censuur hebben maar wel die platformen verantwoordelijk houden?	8.44
208	Een dag na de inauguratie van Trump bleek dat een aantal hashtags die gelieerd waren aan de democraten niet meer werken.	39.97
214	Het gebeurt wel vaker dat bepaalde politieke termen wat extra weghalen of juist wat extra pushen.	5.29
215	Meta staat erom bekend dat ze al jarenlang stemmen van bepaalde activisten verminderen of stemmen over abortus.	27.87
216	Dat dit nu gebeurt, is in lijn met wat zij eerder hebben gedaan.	4.04
218	Maar dat kunnen we niet controleren, want die platforms zijn niet transparant.	6.16
225	Het leek ook een boodschap aan de wereld, een dag na de inauguratie.	3.72
227	Waarom denk je dat deze grote platformen een wit voetje willen halen bij Trump?	9.11
228	Het is de machtigste man van de Vs. Daar zitten zij.	4.49
229	Ze voelen de hete adem van Europa in de nek met tech-regulering.	6.82
230	Dat willen ze niet in de VS. Trump is daar de baas.	10.78
232	Wat zouden de belangen van Trump kunnen zijn bij de samenwerking met deze techbazen?	15.73
233	Heeft veel te winnen bij de sociale media platformen als een kanaal om zijn volgers te bereiken.	9.26
236	Dit is bij uitstek een president die plaat heeft bij de platformen.	4.72
241	In hoeverre zijn we als samenleving afhankelijk geworden van deze bedrijven?	18.58
244	Ook de publieke sector, het onderwijs, het openbaar bestuur de nieuwsmedia.	8.7
247	Die sectoren kunnen eigenlijk niet meer functioneren zonder die digitale infrastructuur.	9.17
249	En daarin zitten die grote techbedrijven op centrale plekken.	10.3
251	Zij zitten dus ook aan de knoppen van onze publieke sectoren.	3.78
252	Dat ze je aan zo'n besluit van Zuckerberg om de regels te veranderen op zo'n platform.	47.98
253	Er zijn heel veel partijen, publieke organisaties, mediaorganisaties die wel weg wíllen die de sfeer niet meer goed vinden en het niet eens zijn met de besluiten van Zuckerberg maar ze hebben geen andere optie.	5.77
258	Als er dus iets misgaat kunnen we niet zelf sturen op onze publieke sectoren.	4.74
260	Misschien is het beste voorbeeld de hack beveiliging dat draait op Microsoft.	13.09
261	Was een grote storing in luchthavens en ziekenhuizen recent.	72.52
262	Dat had te maken met het Microsoft besturingssysteem.	33.8
263	Als al die instanties op hetzelfde systeem draait en dat systeem faalt dan vallen alle instanties.	6.36
266	Je wil gewoon niet als samenleving afhankelijk zijn van de besluitvorming van een aantal CEO's.	6.42
267	Ik denk dat de samenwerking tussen Trump en de techbazen ook wel de urgentie laat zien omdat ze richtingen gaan die we in Europa niet altijd wenselijk vinden.	9.54
273	Zo proberen strengere tegels op te leggen hoe groot een platform is.	18.36
274	Niet dat een platform een ander platform kan overnemen.	6.09
279	Op dit moment zie je dat X niet een hele fijne plek is.	5.08
280	Ik denk dat daar te weinig wetgeving op is om ons te redden daarvan.	5.92
283	Als je iets aan die scheve machtsverhoudingen je hebt de samenleving aan de ene kant en big tech aan de andere kant.	5.16
290	Als zij gaan samenwerken en strijden tegen de regels dan zijn de verworvenheden in Europa die kunnen worden teruggedraaid.	5.09
292	De regering Trump gaat misschien diplomatieke macht inzet.	7.96
294	Vicepresident Vance zei al dat als Europa X regels oplegt dat de VS uit de NAVO kan stappen.	65.08
300	En dat er veel meer kleine platformen naast elkaar kunnen bestaan.	4.54
304	En dat publieke organisaties en de overheid die alternatieven gaan gebruiken.	6.65
305	Dat is een moeilijke want de diensten van big tech zijn ook echt heel goed.	5.33
308	Je moet zorgen dat zij niet nog meer voorop gaan lopen en je moet concurrentie erbij krijgen.	4.26
311	In de tussentijd moeten we misschien ook kiezen voor alternatieven die net niet die functionaliteit hebben.	4.24
313	Er is ook een verantwoordelijkheid bij de consumenten zelf, volgers.	5.17
315	Als Bits of Freedom zijn jullie onderdeel van Make Socials Social Again.	5.11
324	Als overheid heb je wel de macht om echt te stoppen met sociale media en op andere plekken met burgers te communiceren.	11.83
326	Mariëtte zegt ook: Kies er als consument voor om genoegen te nemen met minder.	6.38
327	Met minder functionaliteiten daar kun je als consument genoegen mee nemen.	4.34
328	Maar die afhankelijkheid en dat netwerkeffect ik kan niet van WhatsApp af want daar zitten allemaal clubjes en groepjes.	4.14
335	En vind je dan nog wel de mensen die je wil informeren?	4.81
337	Ik heb het ook over besturingssystemen en video bellen.	4.87
339	Ik ben een van de weinige mensen die in Nederland werkt van Middle East Eye.	6.01
340	Maar bij Palestina moest ik wel met de cloud werken.	7.44
341	Omdat er niets op mijn telefoon mocht blijven staan.	4.18
342	Het kan ook zijn dat je allemaal op je eigen ding zit.	4.59
345	Dan kiezen we allemaal een platform dat bij ons past.	3.84
346	Die partijen die we net noemden hebben wel een enorme voorsprong.	4.55
350	In de tentoonstelling Inner Landscapes brengt Eye Filmmuseum voor het eerst de films en foto's samen van de geprezen Turks filmmaker en fotograaf Nuri Bilge Ceylan.	8.61
351	van de geprezen Turkse filmmaker en fotograaf Nuri Bilge Ceylan.	13.04
354	Wij zijn als redactie ook in het Eye Filmmuseum geweest.	5.72
357	Zijn hele oeuvre is gewoon een ode aan het Anatolische landschap.	3.8
359	In al zijn werk zitten romantiek en een melancholiek zoals je al hem hoort spreken.	3.97
363	Toen ik hem voor het eerst ontdekte ik ben in Nederland opgegroeid met de westerse makers.	4.28
364	Ik ging naar Turkije en toen kwam ik erachter dat er een hele wereld van filmmakers en fotografen was die ik niet kende.	4.77
368	Maar toen ik zelf naar het Anatoliëlandschap ging begreep ik steeds meer waar hij het over had.	3.78
370	Het is ook iemand waar ik zowel tegen elkaar Het is ook iemand waar ik zowel tegen op kijk maar ook tegen heb afgezet.	3.59
372	Als maker heb je mensen nodig waar je naar streeft maar ook waar je tegen afzet.	6.22
373	Ik ben gecharmeerd door zijn films, maar kritisch op zijn fotografie.	4.23
377	Ik zei tegen hem dat het allemaal zo het is allemaal landschap.	3.74
386	Ik was toen heel erg: fotografie moet heel puur in het moment zijn.	4.0
390	Ik vroeg hem laatst waarom hij die landschappen zo fotografeerde.	4.99
391	Hij vertelde dat hij bezig was om scènes te zoeken, locaties te scouten voor zijn films.	6.79
394	In de introductie zei hij dat hij heel vaak eenzaam is.	25.63
411	En hij, zoals veel Turken op van zijn generatie in de generatie voor hem in het dorp maar ze zijn allemaal naar de stad getrokken.	4.11
415	De fascinatie voor het platteland hier duidelijk terug in zijn.	4.28
417	De fascinatie voor het platteland zie je duidelijk terug in zijn films.	5.38
418	Dat hij veel aandacht besteedt aan het platteland zien we onder andere in zijn eerste speelfilm Kasaba, wat letterlijk dorp betekent.	6.19
420	Ik kijk naar een leerkracht die meer aandacht heeft voor een veertje dan voor zijn leerlingen.	3.76
423	De docent had aangegeven dat het stuk moest worden voorgelezen.	26.33
425	Het gaat over een ganzenveertje dat door de hele klas ingaat.	3.88
429	Ik was voor het eerst in het dorp van mijn voorouders.	5.98
430	Ik was verrast door de stilte, de rust, de tijd die mensen aan namen om mij te observeren.	3.53
431	Ik kon echt waar mensen zitten die 5 minuten lang naar bekeken zonder iets te zeggen.	5.54
438	Ook veel aandacht voor het alledaagse in de kleine dingen in zijn werk.	3.74
439	Een van zijn andere veelgeprezen films is 'Once Upon a Time in Anatolia'.	11.75
444	Als het in Turkije over eten gaat, gaan mensen los.	88.59
448	Je moet niet aan een kunstenaar vragen waar zijn werk overgaat, zei hij.	7.85
452	In zijn werk zit heel veel kritiek op de samenleving, stad en land veranderingen.	4.15
456	Welk beeld hebben wij in het westen van kunstenaars uit het Midden-Oosten?	7.46
465	En zijn we vaak in deze landen, al is het op vakantie.	7.65
466	Ik doe mijn best om de brug te slaan en de verhalen te vertellen.	3.5
469	Op 28 januari ga je een lezing geven in het Eye Filmmuseum over zijn werk.	5.99
475	Dan gaan dieper in op zijn vroegere werk en het mooie Anatoliëlandschap.	4.0
476	In de tentoonstelling in Eye Filmmuseum worden voor het eerst Nuri Bilge Ceylan was hier vorige week zelf op de opening.	6.11
478	Maar jij laat zijn werk niet los en geeft op 28e januari nog een lezing in Eye Filmmuseum over Nuri Bilge Ceylan zijn werk.	6.61
483	De tentoonstelling is nog te zien in Eye Filmmuseum tot en met zondag 1 juni.	6.63
484	Heel erg bedankt aan al mijn gasten en aan iedereen thuis.	3.5