De Sociëteit 🇳🇱

_id	68e5cacfa9ca4362da80f6dc
url	https://npo.nl/start/serie/de-societeit/seizoen-5/de-societeit_80/afspelen
datetime	2025-01-18 16:10:00
description	De Nederlands-Palestijnse Dina Zbeidy en de Nederlands-Israëlische Erella Grassiani bespreken het bestand tussen Hamas en Israël. * Parvan Marhe en Feroz Amirkhan volgden in Vals Paradijs de voetsporen van hun overgrootvader. Ruim honderd jaar geleden vertrok hij vanuit India naar Suriname om als contractarbeider te werken. Hoogleraar Hindostaanse diasporastudies Ruben Gowricharn plaatst dit verhaal in een historische context. * Hoe ga je om met het trauma van je voorouders? Acteurs Romy Vreden en Roel Pronk zoeken in hun theatervoorstelling naar antwoorden.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Welkom bij De Sociëteit.	3.73
1	Morgen gaat de eerste fase in van het bestand tussen Hamas en Israël.	16.75
2	Een deel van de gijzelaars wordt vrijgelaten en hulpkonvooien mogen Gaza binnen.	30.46
3	Is dit echt een stap naar vrede en wat betekent het voor de mensen daar?	5.58
4	150 jaar geleden verlieten duizenden Indiase contractarbeiders hun thuisland voor een onzeker avontuur in Suriname het zogenoemde paradijs Srinam.	79.57
5	We gaan praten over deze voor velen onbekende geschiedenis.	3.68
6	Ook aandacht voor de voorstelling Anatomy of a Suicide die familietrauma en de relatie met de dood onderzoekt.	25.2
7	Dit bekroonde toneelstuk is nu voor het eerst in Nederland te zien.	5.9
8	Na anderhalf jaar van onafgebroken geweld lijkt het erop dat er een voorzichtig begin wordt gemaakt aan een staakt-het-vuren tussen Hamas en Israël.	17.71
9	Wat gaat dit op de korte en vooral op de lange termijn betekenen voor de mensen in Gaza?	13.44
11	Dit bespreken wij met Dina Zbeidy, docent sociale wetenschappen aan de Hogeschool in Leiden.	5.95
12	En Erella Grassiani, antropoloog aan de universiteit van Amsterdam.	9.63
14	Welk gevoel houdt jij bij het zien en horen hiervan?	5.84
16	Vooral bij het zien van de blijheid en opluchting van de Gazanen ik vond het pijnlijk om hun blijdschap te zien want ze zijn alleen maar blij dat ze het hebben overleefd.	3.82
26	Dus je kunt opgelucht zijn dat je het hebt overleefd maar het moeilijke komt nu pas.	5.04
35	Want een soortgelijke deal lag in mei vorig jaar al op tafel.	12.09
38	En dat het geweld stopt en uiteindelijk enige rust komt op wat voor manier dan ook dat de aanvallen op Gaza stoppen, dat gegijzelden terugkomen dat is natuurlijk beter dan dat het allemaal doorgaat.	14.21
39	Maar we weten niet wat er nu gaat gebeuren en hoe de komende weken eruitzien.	3.92
40	En helemaal niet wat het gaat betekenen deze afspraak.	4.53
43	Dat de genocide stopt maar hoezo begon die überhaupt en daarom is het niet eerder gestopt?	23.09
44	Al die doden en gewonden en mensen die alles kwijt zijn.	9.24
48	Ze blijven onder een militaire bezetting, de Palestijnen.	17.65
49	Mede doordat de Palestijnen al zolang geen toegang hebben tot vrijheid, rechtvaardigheid en een staakt-het-vuren.	46.33
52	Die zijn ook opgelucht omdat ze het hebben overleefd.	73.35
57	Maar op korte termijn, er zijn geen huizen en geen wegen.	9.15
58	Dus hoe kunnen ze überhaupt naar de Gazastrook terug?	30.84
62	En daarom wil ik ook niet al te pessimistisch zijn.	3.84
63	Zij hebben erop, dus wie ben ik om het niet te hebben?	4.72
68	Er is veel minder aandacht voor wat er in Gaza gebeurt onder de Israëliërs.	51.46
71	Want niemand weet wie hebben overleefd en wie niet.	18.16
72	Daar zijn mensen heel erg mee bezig: hoe komen ze terug, wie komen er terug en wanneer?	4.64
74	Die gaat om jonge mannen die instaat zouden kunnen zijn om in het leger te dienen?	55.21
75	De eerste fase gaat het om mensen onder 19 en vrouwen.	10.13
84	Over de komende weken worden er steeds een paar mensen vrijgelaten, iedere paar dagen.	11.76
87	Maar de meesten zitten zonder proces vast en onder hen zitten veel vrouwen en kleine kinderen.	17.48
90	Vanaf morgen wordt er ook begonnen met onderhandelen over de volgende fase.	5.84
91	Na de eerste zes weken zal Israël zich grotendeels moeten terugtrekken en de Palestijnen moeten terug laten gaan naar het noorden van de Gazastrook.	18.58
97	Dina, de totstandkoming van deze deal Egypte, Trump, Biden en Qatar worden genoemd.	24.6
98	Er is niet echt een vertegenwoordiger van de Palestijnen bij.	32.7
100	Dit soort deals zijn vaak alleen gunstig voor de belangen van sympathieke landen.	5.36
101	De Palestijnse regering wordt niet echt gezien als legitiem vertegenwoordiger van de Palestijnen.	69.72
105	Het is allemaal bepaald door mannen in hoge functies en niet door de mensen zelf.	5.72
107	De laatste tijd is het vooral het uitvoeren van beleid dat van buitenaf komt.	3.83
109	Het westen wil alleen de palestijnen rustig houden.	19.13
111	Door het israëlisch beleid is het zo dat iedere leider die opstaat vermoord wordt.	33.44
113	Palestijnse leiders worden steeds vermoord of gevangen gezet.	89.79
114	Daardoor komt er geen politieke laag die echt leiderschap kon tonen.	4.52
120	Verschillende politieke partijen hebben daar een rol in krant.	6.94
121	Verschillende politieke partijen hebben daar een rol in gehad.	6.43
123	Mensen zien dat er geen andere oplossing is dan gewapend verzet.	5.53
124	Alle acties tegen israël zoals boy coach en sancties het werkt allemaal niet tegen israël.	67.4
125	Dus eigenlijk zit er alleen maar gewapend verzet op voor de palestijnen.	5.27
134	Een groot deel van de israëlisch wil van netanyahu af en van de extreemrechtse regering.	80.61
135	Er is wel meer dan de 90 procent van de joodse israëli's is het erover eens dat israël een joodse staat moet blijven.	90.25
139	Maar mensen rechts van netanyahu willen door met gaza bombarderen.	82.49
140	In hoeverre hebben israëli's meegekregen wat er gebeurt in gaza?	53.71
142	Je kunt er wel voor kiezen om het nieuws op te zoeken maar alle grote media de televisie, kranten dat is een groot narratief waarbij gaza eigenlijk van afstand werd getoond.	8.37
148	Kanaal 14 is echt een tv-kanaal dat veel mensen zien.	21.3
149	Daar wordt bewust het volk misleid.. Over de gebeurtenissen in gaza.	5.56
150	Het is nauwelijks getoond wat daadwerkelijk gebeurt.	4.07
153	En de media is sterk leidend in hoe ze de wereld bekijken.	6.74
154	Ik ben een fan van denken in vrijheid, rechtvaardigheid buiten het concept van staten.	3.94
157	Mensen moeten op een gelijke manier kunnen leveren.	4.94
161	In plaats van dat ze inzien dat we samen door moeten met elkaar en met elkaar door moeten en dat er een niet door kan in vrijheid zonder de ander in vrijheid ik vind het jammer dat dat niet wordt ingezien.	5.07
162	Bij de berlijnse uur dachten we ook dat die niet kon vallen.	17.26
164	Is het realistisch dat het goed komt voor de gazanen?	13.6
167	Ik geloof in rechtvaardigheid en in de gelijkwaardigheid van mensen.	3.87
169	Jij zet je heel erg in voor gelijkheid van israëliërs en palestijnen.	37.2
176	Mensen moeten palestijnen niet intrinsiek als vijanden zien.	86.47
180	Je moet inleveren want israël is nu een joodse staat.. En er is geen gelijkheid voor de palestijnen.	35.76
186	150 jaar geleden kwamen de eerste Hindostaanse contractarbeiders uit India naar Suriname.	45.43
187	Neven Feroz en Pavan volgden de voetsporen van hun overgrootvader, zelf een contractarbeider en maakten de documentaire Vals Paradijs.	14.6
188	Aan tafel Indiase-diasporadeskundige Ruben Gowricharn en documentairemakers Feroz Amirkhan en Pavan Marhé.	9.53
189	en documentairemakers Feroz Amirkhan en Pavan Marhé.	7.5
194	Het valse paradijs is eigenlijk het verhaal van onze voorouders.	5.19
196	Na de afschaffing van de slavernij.. Zijn er veel contractarbeiders uit india weggehaald en terechtgekomen in landen als mauritius, zuid-afrika en suriname.	57.75
197	Hen werd beloofd dat ze naar een soort paradijselijk land zouden gaan.	6.72
202	Hen werd beloofd dat ze naar een mooie plek gingen.	5.64
203	Daar aangekomen kwamen ze gewoon in een soort slavernij.	17.65
204	De plantage-eigenaren waren gebleven na de slavernij en de mensen werkten onder verschrikkelijke omstandigheden op plantages.	15.59
205	Het was keihard werken onder slechte werkomstandigheden.	13.7
213	Het is niet zo dat het niet waar is wat zij zeggen.	5.05
214	Als je ziet hoeveel mensen gedetineerd waren omdat ze werkschuw werden genoemd wat is jullie reactie daarop?	19.48
216	Door de tijd heen zie je wel dat arbeidsomstandigheden beter werden.	9.93
217	Want ze hadden die arbeid nodig om aan de eigenaren.	12.9
219	Slavernij mocht ook niet meer plaatsvinden naar de afschaffing.	37.87
220	Er werd ook steeds meer geageerd tegen de omstandigheden en dat verbeterde de omstandigheden.	4.05
221	De voorouders in het begin die hadden het het allerzwaarst.	4.72
223	Dus een langere periode waarin het beter werkt maar ze kwamen uit India, met nog slechtere omstandigheden.	4.33
225	Want onder Brits bewind was het in India ook niet even goed.	39.29
229	Allemaal om uiteindelijk contractarbeider te worden.	4.39
232	Ze hadden een bepaald contract om vijf jaar lang op de plantages te werken.	6.46
235	Die mensen kregen uurloon, dat vijf jaar lang werd bevroren.	9.67
236	Dus voor de planter was er stabiliteit op het loonfront.	6.23
243	Waardoor de koloniale overheid besloot die mensen te houden maar om voedselgewassen te verbouwen.	82.33
244	Ze kregen een stuk grond als je in Suriname bleven.	15.21
246	Jullie hebben gekozen om bij deze documentaire jullie overgrootvader.. Als een soort ijkpunt te nemen.	5.58
253	Die beloofde werk voor hem, in een prachtig paradijs.	3.59
254	Toen is hij meegevoerd en in Suriname terechtgekomen.	9.87
257	Maar de Hindoestanen waren een etnische groep met meerdere religies.	30.16
260	Ze zijn als moslims en hindoes vertrokken uit India.	81.48
261	In India had je destijds net als nu, je hebt er nog steeds hindoes en moslims.	39.31
262	En waarschijnlijk dezelfde verhoudingen zijn ze in de diverse landen terechtgekomen.	4.25
263	Binnen de Hindoestaanse gemeenschap zie je nog steeds een mix.	6.18
264	Wat was de aanleiding om deze documentaire te maken?	10.32
266	Ik heb me altijd geïnteresseerd in mijn eigen voorgeschiedenis.	3.56
268	Mijn vader heeft in de jaren 70 familie teruggevonden in India.	7.67
269	Hij is teruggegaan naar het dorp waar ze vandaan kwamen.	7.31
270	Mensen vertelden het verhaal over die man die ooit was verdwenen.	14.07
271	Dat was mijn persoonlijke motivatie voor de documentaire.	4.23
272	Zijn verhaal, maar niet als een soort biografie van mijn overgrootvader maar als verhaal van 2 miljoen mensen die uit India weg zijn gehaald.	7.42
273	Het is ook geboren uit een zekere frustratie van onbekendheid met dit verhaal.	4.08
275	Als Hindoestanen krijg je vaak de vraag waar je nou vandaan komt.	11.16
276	Je vertelt het verhaal met liefde dat de slavernij stopte, en mijn voorouders uit India kwamen.	7.7
277	Maar best gek dat Nederlanders niet weten wie hun medelanders zijn.	13.08
279	In hoeverre werd bij jullie thuis gesproken over de familiegeschiedenis?	5.78
280	Van jongs af aan krijg je als Hindoestanen standaard mee om vooruit te kijken.	5.48
282	Onze voorouders zijn vertrokken, hebben alles achtergelaten kwamen in slechte omstandigheden maar ze droomden alleen maar dat de volgende generatie het beter kreeg.	9.07
286	Ook die punten willen we naar voren brengen voor de Hindoestaanse gemeenschap.	4.69
287	Het geeft een enorme krachten om te weten waar je voorouders doorheen zijn gegaan.	7.8
288	Daar kun je kracht uitputten, we leunen op sterke schouders.	7.27
289	Waar denk je dat die interesse van de jeugd voor de familiegeschiedenis vandaan komt?	7.4
291	Maar komt ook omdat de creoolse gemeenschap 160 jaar afschaffing van de slavernij heeft te vieren.	41.6
299	Wanneer je toch bleef gillen dan werd er een stukje hout door je mond gezet zodat je geen geluid kon produceren.	5.76
300	Om jouw voorouders, tijdens het indentured-laboursysteem ons voorouders Hindoestanen, tijdens de contractperiode te straffen als ze hun arbeid niet af hadden of slechts een klein deel nog moesten afmaken.	21.1
301	Daar waren de planters niet van gediend en werden onze voorouders gestraft.	29.49
304	Mijn ouders hadden het over het verhaal van mijn eigen overgrootvader.	6.74
305	Ik heb gehoord dat de mensen die kwamen uit India vrij weinig spraken over hun pijn en verdriet.	6.5
309	Ik wist niet dat het zo hard was dat straffen zoals die net waren ingevoerd.	3.95
310	Je krijgt er deze documentaire een beeld van het leed dat de contractarbeiders hebben doorgemaakt.	16.55
311	Pas geleden heeft de Nederlandse regering excuses aangeboden voor het slavernijverleden en handelen in Indonesië.	63.6
312	Moeten er ook excuses komen voor de contractarbeiders?	9.34
313	Er is door Surinaamse afstammelingen van slaven goed werk verricht.	22.06
314	Wij zitten aan het begin van het traject als Hindoestanen om bewustzijn te creëren.	4.49
315	Wij geven nu een extra handvat aan die geschiedenis.	3.46
316	We hopen dat veel meer mensen die we handvatten zullen neerleggen.	3.78
317	Vanuit daar kunnen zulke discussies verder plaatsvinden.	4.32
320	Maar dat de jeugd ermee bezig is, mensen zich verdiepen in de geschiedenis is wat u betreft waardevol genoeg?	6.27
322	Het moet uitgebreid worden, dat nationale geschiedenissen samenkomen met andere nationale geschiedenissen.	4.38
323	We zien in de film dat ze ook naar Trinidad en Guyana zijn gegaan.	10.92
325	Het breidt zich uit, het omvat ook India en andere landen zoals Fiji in de Stille Oceaan.	12.92
329	Anatomy of a Suicide onderzoekt de impact van familietrauma en de relatie met de dood.	88.98
330	De Nederlandse bewerking van dit bekroonde toneelstuk geschreven door de succesvolle Britse schrijfster Alice Birch is nu voor het eerst in Nederland te zien.	7.41
332	Anatomy of a suicide gaat over intergenerationeel trauma.	90.78
336	Ik ken geen enkel stuk wat hier ook maar enigszins op lijkt.	3.92
341	Dat een jong collectief zo'n grote productie heeft mogen maken.	4.43
347	Carol, gespeeld door Romy speelt in de jaren 60-70.	13.98
350	Als tegenreactie op haar moeder komt ze in een drugsverslaving terecht.	64.54
351	En uiteindelijk zien waar haar kind dat gebukt gaat onder de twee generaties boven haar.	4.77
354	We zijn tegelijkertijd in die drie verschillende periodes en zien die drie vrouwen.	7.24
356	De centrale zoektocht van de zoektocht is voor ons die van de derde generatie.	4.69
357	Die gebukt gaat onder de trauma's van de generaties voor haar.	3.77
363	Je ziet haar haar hele leven lang proberen te leven met haar suïcidaliteit en depressie.	9.23
364	Ondanks dat ze een liefdevolle partner heeft die verbinding probeert aan te gaan, een luisterend oor aanbiedt.	4.25
365	Ze krijgt een dochter, voor wie ze langer beleven maar ze vecht de hele tijd met dat ze sowieso dood wil.	21.43
366	Maar de hordes om dat te doen worden steeds groter.	4.36
367	Het thema intergenerationeel trauma is steeds belangrijker.	55.65
371	We zijn heel erg bezig met hoe het met onszelf gaat de beste versie van onszelf worden.	4.64
372	Daarmee vergeet je dat je ook een mozaïek bent van wat je voorouders.. Waren en hebben gedaan.	4.19
373	Wat ik heel bijzonder vond, is dat jullie dat bespreken intergenerationeel trauma en zelfdoding.	9.34
376	Als je iemand het gevoel wil geven dat ze op de bodem van een put zitten kun je het beste ook een lichtpuntje tonen.	7.08
378	Maar hoe zit je bij zulke beladen thema's humor in?	5.16
379	Ik hoop dat dat heel vanzelfsprekend en levensecht is.	4.15
380	In mijn ervaring met het thema zelf doding en ook met familie zijn heel veel van die momenten heel komisch en raar.	4.61
381	In de jaren 60 en 70 contact proberen te maken met een vrouw die dood wil, is al heel onhandig.	56.44
382	Jullie spelen met taal, jullie hebben het over leven met zelfdoding in plaats van doodgaan door zelfdoding.	4.75
383	In veel kunst wordt het gezien als een heel dramatische daad.	6.37
384	Om te laten zien hoe verdrietig iemand is, dat is heel dramatisch.	7.6
385	Maar eigenlijk is het niet alleen een handeling maar ook een staat van zijn, waarmee je moet leven.	4.66
389	En daardoor is er zoveel ruimte om niet alleen te hoeven spelen voor mij van ik wil dood, en doe daar 2:00 uur over.	3.41
390	Maar je ziet ook dat de wereld om haar heen gewoon doorraast.	4.32
391	Waardoor je ziet dat ze alleen is, maar niet alleen alleen.	4.53
392	Dat je je minder alleen voelt wat hoop je dat mensen naar huis nemen?	8.17
393	Ik geloof niet dat kunst zorgt voor zelfontplooiing.	9.51
394	Ik heb mensen die veel kunst consumeren maar een waardeloos beeld hebben van zichzelf op de wereld.	4.49
396	Ik hoop heel erg dat deze voorstelling een gesprek kan openen met jezelf of met de mensen om je heen over wat misschien in jouw familie gebeurd is of wat je allemaal uit zou willen spreken.	4.44
398	Op de redactie merkte ik dat jullie een belangrijk gesprek op gang hebben gebracht.	4.14
400	Vanavond staan jullie nog in het t Vanavond staan jullie nog in het t heater in Amsterdam maar daarna touren jullie door heel Nederland tot 20 februari.	4.66
402	Dit was De Sociëteit, ik wil mijn gasten bedanken voor hun komst en.. jullie voor het kijken.	3.49