Dit is de week 🇳🇱

_id	68e5cacca9ca4362da80f6b5
url	https://npo.nl/start/serie/dit-is-de-week/seizoen-2/dit-is-tijs_27/afspelen
datetime	2025-04-05 22:10:00
description	Met veel aplomb kondigde president Trump flinke importheffingen aan tegen zo'n beetje alle landen die meer naar Amerika exporteren dan ze importeren, zoals ook wij in Europa. Moeten we met gelijke munt terugslaan? We bespreken het met Raymond Mens, Europarlementariër Bart Groothuis en economen Marieke Blom en Paul Schenderling. * De SGP heeft een sleutelpositie in de Eerste Kamer om de coalitie aan een meerderheid te helpen. Zo gaat de partij akkoord met een fikse bezuiniging op ontwikkelingshulp dit jaar. Wat wil SGP-leider Chris Stoffer terug voor zijn steun aan dit kabinet?

 

Statements

idx	statement	score
1	Met veel bravoure kondigde president Trump deze week flinke importheffingen aan.	33.6
2	Op alle Europese producten moeten Amerikanen een heffing van 20 procent betalen.	66.84
4	Bespreken we met Amerika-deskundige Raymond Mens europarlementarier Bart Groothuis en de economen Marieke Blom en Paul Schenderling.	5.45
5	En de SGP heeft een sleutelpositie in de Eerste Kamer om de coalitie aan een meerderheid te helpen.	42.54
6	Zo gaat de partij akkoord met een bezuiniging op ontwikkelingshulp dit jaar.	13.06
7	Wat wil SGP-leider Chris Stoffer terug voor zijn steun aan dit kabinet?	26.25
10	Voor we praten over de heffingen van Donald Trump, eerst even de Nederlandse actualiteit.	12.06
11	Minister Faber kreeg een motie van wantrouwen te verwerken.	12.78
12	Ze weigerde goedkeuring te verlenen aan vijf koninklijke lintjes voor COA-vrijwilligers tot groot ongenoegen van een overgrote meerderheid van de Kamer.	21.74
16	Toch, er was een motie van wantrouwen, heeft u niet gesteund.	4.26
18	Dat is altijd Dat is altijd toch een beetje van zou ze nog beterschap kunnen tonen in de toekomst.	4.21
19	En als zij zou opstappen zou het hele kabinet kunnen vallen.	8.93
21	Dat is niet uw verantwoordelijkheid, u kan gewoon zeggen deze minister is niet goed genoeg.	5.5
27	We hebben altijd heel zorgvuldig gekeken naar moties van wantrouwen.	3.82
28	En we hechten erg aan dat Nederland bestuurd kan blijven worden.	8.38
30	U eiste dat ze het een volgende keer niet meer zal doen.	4.71
31	Die toezegging gaf ze niet en toch liet u haar gaan.	4.5
33	Dus daar zit ergens iets in van: Het zou beter kunnen een volgende keer.	3.86
42	Vorige week zei ze nog voor de ministerraad: 'Ik had een voorstel ingediend, mocht niet eens op de agenda.'	7.23
47	Dat moet je altijd aan iemand zelf vragen hoe ze er exact inzit.	4.7
48	Maar we hebben er heel veel moeite mee dat deze minister elke keer op deze manier het nieuws haalt.	5.77
49	We hebben ook gezegd: Dit soort rare fratsen, stop daar nu gewoon mee.	3.54
50	Nog één keer iets raars en dan is het ook voor u genoeg?	4.79
51	Ja, als ze nog een keer die lintjes niet tekent en dat komt naar buiten, want dat hoeft niet naar buiten te komen dat zou ook al niet moeten.	5.53
59	We praten zo door over uw positie ten opzichte van het kabinet waar uw grenzen liggen bij wat het kabinet aan 't doen is.	5.37
60	Maar eerst gaan we het hebben over de handelsoorlog die president Trump deze week ontketende.	16.94
61	Hij schuift in één keer bijna alle handelsafspraken van tafel.	4.76
62	En dus pakt Trump andere landen nu keihard aan zoals China, met 54 procent.	63.62
63	China kondigde gisteren harde tegenmaatregelen aan.	59.72
64	Het Verenigd Koninkrijk doet vooralsnog juist niks.	9.38
66	Ga ik bespreken met economen Marieke Blom en Paul Schenderling VVD-europarlementarier Bart Groothuis en Amerikakenner Raymond Mens.	4.68
68	Eerst maar voor de leken onder ons wat zijn importheffingen?	11.54
69	Het is een soort belasting die je heft op alles wat buiten jouw grenzen gemaakt wordt en binnen jouw grenzen gekocht wordt.	4.43
76	Een Europese auto Een Europese auto die naar Amerika gaat wordt daar 20 procent duurder.	71.84
78	Nou, de inkoopprijs voor de Amerikaanse verkoper stijgt 20%.	16.46
79	Of-ie in de winkel ook daadwerkelijk 20% duurder wordt weten we niet.	13.68
85	En wat je ervoor terug hoopt te krijgen is dat je producenten dus de fabrieken, de mensen daar werken, dat die er voordeel van hebben.	4.44
87	Maar hij vergeet dat al zijn consumenten deze belasting zelf gaan betalen.	9.59
88	En de financiële markten zijn deze week ook vernietigend.	12.68
89	Alle koersen, de waarde van de dollar, het laat allemaal zien dat de financiële markt denkt: Nee, dit gaat vooral Amerika pijn doen.	7.42
92	Hij hoopt dat Amerikanen dan meer Amerikaanse auto's gaan kopen?	30.18
95	Dat betekent dat er meer productie is in zijn eigen fabrieken.	9.53
96	Of dat er bedrijven zijn die zich gaan verplaatsen van buiten de VS naar de VS. En dat levert dan weer En dat levert dan weer werk op en daar is hij op uit?	13.85
98	Is dat inderdaad Is dat inderdaad de beste verklaring, Raymond?	5.69
99	Ik heb vaker bij jou ook gezegd dat Trump met een dollardoctrine naar de wereld kijkt.	11.07
100	Dat betekent dat hij niet met een westerse bril naar de wereld kijkt.	4.08
101	Dus in het geval van de NAVO dat hij niet denkt in democratieën versus dictaturen maar gewoon puur transactioneel: Wat levert iets mij op?	11.51
102	Nou, de NAVO ziet hij als iets wat hem vooral veel geld kost.	8.44
103	En globalisering ziet hij niet als iets goeds per se.	6.53
104	Hij wil graag de VS als een soort warenhuis zien met ook een eigen maakindustrie die wereldwijd producten verkoopt.	7.96
105	In plaats van dat de Amerikanen producten nou jou, bijvoorbeeld Europese auto's kopen.	30.06
106	Dan kan iedere econoom wel zeggen, in Amerika zeggen ze dat ook dat een handelstekort niet per se slecht is.	40.71
107	Dat het gewoon betekent dat de Amerikanen genoeg te besteden hebben om iets uit Europa te kopen.	8.59
111	Maar we hebben nu met Trump te maken en die zegt al 50 jaar dat hij dat wel erg vindt.	9.0
112	En Trump is daarmee gekozen tot Amerika's 47e president en gaat dat dus uitventen.	65.7
113	En daar komt als laatste nog bij dat hij zijn steun vooral te danken heeft aan mensen die wonen in wat denigrerend vaak de flyover states genoemd worden.	10.91
117	De zijkanten zijn rijk en daar zitten al die techgiganten.	3.67
119	Ja, jij hebt meerdere series gemaakt in de VS. Als je door dat soort staten rijdt dan zie je de ene na de andere gesloten fabriek met vroeger waarschijnlijk hele mooie dorpen maar die zijn nu ook helemaal leegstaand.	6.19
120	En Trump zegt: 'Door deze tarieven gaan we die fabrieken weer openen op termijn en gaan we daar weer leven inblazen.'	16.14
122	Maar hij zegt al 50 jaar van wel en hij is nu de president.	11.37
123	Meneer Groothuis, klinkt best logisch hij gaat weer werk creëren voor mensen in dat midden van Amerika.	5.18
124	Ja, klopt, het is ook geen handelsoorlog in die zin.	4.74
125	Het is echt een economische oorlog over waar industrieën zich gaan vestigen, waar worden fabrieken gebouwd.	14.97
126	En ik heb van de week van diverse Europese diplomaten begrepen is dat hij na zijn Liberation Day een 100 dagenfestijn gaat organiseren in Washington met veel vuurwerk.	21.59
127	Daar komen CEO's uit Duitsland, Korea, Japan en Taiwan.	10.15
128	En die gaan dan aankondigen hoeveel triljoenen ze gaan investeren in die flyover states.	19.87
129	Heel veel Heel veel bedrijven gaan nu naar Amerika om daar hun bedrijf te vestigen of uit te breiden?	11.65
132	Ik kijk er met een politieke bril naar, en zo moet je ook reageren.	3.76
134	Want dan krijg je een scenario zoals in de jaren 30.	6.01
135	Verstandiger is om onze eigen markten te vergroten.	10.44
136	Richting de rest van de wereld, interne markten vergroten.	9.26
138	Zorgen dat wij de boel op orde krijgen wat betreft ons vestigingsklimaat.	3.83
141	Met name de Europese industrie gaat geraakt worden.	16.75
145	En dat betekent hier heel concreet dat mensen werkeloos gaan raken.	27.15
146	Want die afzet die we verliezen aan de VS kunnen we niet zomaar vervangen.	44.75
150	En die zijn natuurlijk voor groei en uit de armoede geraken nog meer gericht op export.	27.19
151	Dus die zullen verhoudingsgewijs nog harder geraakt worden.	4.17
152	Dus het is misschien goed nieuws voor het middendeel van Amerika voor de rest van de wereld is het gewoon slecht nieuws?	15.98
154	Voor de gewone consument in Amerika is het slecht nieuws.	9.51
160	Ja, wij hebben drie jaar geleden besloten om de Amerikaanse markt te gaan veroveren.	12.58
163	En dat is best hard knokken voordat je iets voor mekaar krijgt.	4.28
164	Want het is niet van de ene op de andere dag dat je succesvol bent met verkopen.	4.64
165	En wij zijn wel behoorlijk geraakt alleen al door het lawaai.	3.53
168	Want een tegenmaatregel Want een tegenmaatregel van Europa was 25 procent taks op whisky uit Amerika.	73.82
169	De reactie van Trump was 200 procent taks op alle wijn uit Europa.	60.37
170	Merkt u nu al dat uw wijn naar Amerika minder hard gaat?	6.41
172	We hebben meteen al die week de ene na de andere afzegging gehad.	4.64
173	Containers die klaar stonden in de haven ehm Amerikanen zeggen dan: Amerikanen zeggen dan: Ik hoef die wijn niet want die wordt te duur voor mij?	29.88
176	Veel partijen zeggen ook: We wachten af wat er allemaal gaat gebeuren.	4.99
179	Maar 't is zo onrustig dat heel veel partijen niet eens meer beginnen of van wat ze hebben ingekocht ook al afzien.	4.19
180	U zit nu dus met heel veel wijn die u aan Amerika in ieder geval niet kwijt kunt?	5.94
183	En wij denken er sterk over na om onze man in Amerika terug te halen.	4.16
185	En maakt u het voor ons dan goedkoper, uw wijn hier?	6.77
187	20 procent van alle export van wijn gaat naar Amerika.	86.86
189	En dat is toch zo'n 13 miljard waar we het over hebben.	14.44
190	Het is overigens niet alleen wijn maar ook andere dranken, alcoholisch.	8.47
197	Alleen waar we uit willen komen, want we willen dat dit stopt.	3.82
198	Dus moet je bedenken hoe je zo goed mogelijk met Trump onderhandelt.	5.58
199	Want dat laat hij tussen de regels door blijken: Kom je met een goed voorstel, dan wil ik misschien onderhandelen.	4.29
203	Met Mexico en Canada heeft hij deals gemaakt en die kregen toch weer tarieven aan hun broek.	8.2
205	Maar je wilt uitkomen op dat je niet die tarieven hebt.	4.35
206	En het is heel belangrijk om in Europa eenheid te bewaren.	4.8
210	Ja, in onderhandelingen met Trump is het belangrijk om ook weer een kaart te pakken.	6.6
211	Zo werkt het spelletje: jij slaat mij, ik wil dat niet ik wil naar een andere wereld toe dan jij maar als je dat doet, sla ik jou ook net zolang totdat jij stopt met slaan.	4.38
214	Waarmee je hoopt op de best mogelijke uitkomst uit te komen.	4.21
219	Ik vind dat je terug kunt slaan over die fly-over states.	4.21
222	Die worden daar gemaakt, en die senatoren en gouverneurs Als je daar heffingen op doet, worden die hier duurder.	12.33
223	Ja, gouverneurs en senatoren van die staten zijn de beste lobbyisten voor de Europese Unie.	38.41
224	Want die willen graag die spullen naar Europa exporteren.	21.51
225	Gaan wij daarop heffen, dan zeggen zij tegen Trump: ik heb een probleem.	12.19
228	Maar hij neemt wel op als een senator of gouverneur belt.	7.58
230	Ja, maar geen scenario zoals we in de jaren 30 hadden.	7.84
236	Het is geen tarievenoorlog, maar een over vestigingsklimaat.	3.73
237	Daarover moet Europa nu een volledige confrontatie aangaan.	5.03
238	Zorgen dat we onze bedrijven een betere deal hier geven.	4.28
242	Daarbij raakt hij ook zichzelf en de Amerikaanse bevolking hard.	18.46
243	Maar een paar gerichte klappen terug is van belang voor de onderhandelingspositie.	3.63
244	Want in onderhandeling heb je geloofwaardigheid nodig.	5.36
245	Laten zien dat je staat voor je eigen waardes en belangen.	19.71
246	En je moet laten zien dat zij niet alleen ons maar wij ook hen tot concessies kunnen dwingen.	4.07
247	Heb je het dan over dezelfde spijkerbroeken en whisky?	8.08
250	Die wordt het hardst geraakt door deze maatregelen.	5.05
251	Wij moeten onze heffingen dan ook specifiek op Amerikaanse industriële producten richten.	8.7
252	Dus heel gericht zo je onderhandelingspositie opbouwen.	3.92
254	Maar duidelijk maken dat we ergens voor staan en niet in een hoek laten dringen.	4.24
256	Wat gebeurt er in zijn hoofd als we de strategie van mevrouw Blom volgen?	5.81
261	Maar hij heeft zich nu in een bepaalde hoek gemanoeuvreerd.	3.54
262	Daar kan hij niet zomaar meer uit, wil hij ook niet.	3.9
263	Dan is het risico dat hij zwaarder reageert, en jij ook weer.	4.17
265	Ja, daar moet je dan Ja, daar moet je dan dus ook toe bereid zijn.	4.11
268	Wat ook goed is om te bedenken bij mogelijke onderhandelingen dat geldt vanuit Trump bezien voor Mexico, en zeker ook voor Europa dat dit niet alleen over handel gaat.	8.08
271	En vinden, in de ogen van Trump, dat ze veel te lang gebruikt zijn door andere landen.	18.44
275	Bij Mexico doelt hij dan op de beveiliging van de grens.	14.62
276	Daar heeft Trump stappen gezet, maar het kost ook geld.	34.22
277	Dus hij zegt: Ik wil van jullie ook stappen, zet het Mexicaanse leger daar.	9.44
278	Met Europa wil hij praten over handel maar wil hij ook nog steeds in gesprek over de NAVO.	7.78
279	Dus hier zit ook die discussie in of wij naar 5% moeten.	7.84
282	Als we doen wat meneer Groothuis zegt niet te hard terugslaan, alleen wat motoren duurder maken.	4.81
283	Dat is het meest verstandige, omdat de Republikeinse partij Net zei je 'hard terugslaan' toch?	15.58
288	Als daar al twijfelaars zijn over deze strategie dan durven ze dat niet te zeggen want Trump is daar koning.	16.17
289	Die kan in één Twitterbericht jouw politieke carrière onmogelijk maken.	4.28
290	Maar een klein groepje Republikeinse senatoren waaronder eentje uit Kentucky, u noemde dat net die zijn hier kritisch op.	6.57
292	Dat zijn de eersten die het verzet nu al een beetje laten horen.	3.55
293	Als je hun staten specifiek gaat raken dan zullen zij des te kritischer op Trump worden.	17.95
298	Voor China wordt het ook moeilijker om naar Amerika te exporteren.	78.23
299	Dan komen al die relatief goedkope Chinese elektrische auto's naar ons.	58.67
302	Ja, maar dat gaat een heel groot probleem opleveren.	7.0
304	Een enorme toevoer van Chinese producten op de Europese markt.	21.08
305	En kwalitatief laagwaardig, wat we Chinese troep noemen Dat kunnen we missen.	4.58
307	Dat zet de positie van de Europese industrie zwaar onder druk.	37.81
311	En dat we in enige mate onafhankelijk zijn in Europa.	4.97
313	Want we zien nu dat landen handel inzetten als chantagemiddel.	72.03
314	Die dingen zijn net zo belangrijk als dat je goedkoop iets kunt aanschaffen.	4.87
315	Dus daar moeten we niet intrappen, zegt u. Nee, daar hadden we al veel eerder op moeten anticiperen.	4.92
316	De Europese industrie staat al op het randje van de afgrond.	9.89
317	Als we straks ook nog het deel Chinese export dat ze niet kwijt kunnen aan Amerika bij ons gaan dumpen dan hebben we een heel serieus industrieel probleem.	56.99
319	Ook onze democratische waarden dus dat wij in Europa op sociale wijze willen produceren met cao, minimumloon, goede arbeidsomstandigheden.	5.28
321	En met milieuwetgeving zonder gifstoffen te lozen en straks klimaatneutraal.	9.59
322	Ook al die democratische wensen kunnen we op onze buik schrijven als we hier niet op reageren, richting China met name.	4.3
323	China komt naar ons met goedkope auto's, en wat zeggen wij dan?	52.71
325	Ook daar moeten wij verstandig en gericht, maar wel hard grensheffingen instellen die het verschil van de sociale kosten en milieukosten van productie die ze in China niet maken dat verschil moeten we met grensheffingen opheffen.	10.68
326	Zodat we de Europese industrie steunen en het voor consumenten hier mogelijk maken om voor groene Europese industrieproducten te kiezen.	13.69
327	Ik zag u ook knikken bij die goedkope Chinese auto's.	7.14
332	En we moeten uitkijken om niet dezelfde kant op te gaan als Trump.	5.17
333	In de analyses over de Europese economie zie je waar wij zwakker in zijn dan de Verenigde Staten.	36.43
334	Waardoor wij ook minder welvarend zijn is omdat we digitale technologieën en hightechindustrie veel minder dan de Amerikanen hebben zien groeien in Europa.	56.59
335	Al die techgiganten zijn daar booming, en bij ons minder.	6.83
338	Europa zou juist die hightech verder moeten vergroten.	11.96
341	We moeten ons niet te veel mee laten slepen in hang naar het verleden die hier ook inzit.	4.44
342	En met elkaar kijken naar de nieuwe technologieën die we nodig hebben.	4.52
343	De defensie-industrie is daarin een belangrijke sleutel voor Europa.	22.1
347	In eerste instantie willen we best meer defensiegoederen uit de VS importeren.	30.72
348	Maar we moeten ook snel onze eigen defensie-industrie opbouwen.	7.03
349	Niet alleen voor fysieke spullen, maar ook digitale kracht opbouwen want oorlogen worden in de toekomst meer digitaal gevoerd.	9.41
354	Een combinatie, Een combinatie, dus we moeten beide opbouwen.	3.86
355	Daarmee kunnen we voor een deel aan Trump tegemoetkomen.	6.53
356	En tegelijkertijd onze eigen economische kracht versterken.	5.61
359	Belangrijk, maar nog belangrijker is waar kijkers het vast mee eens zijn, is nieuwe markten aanboren.	4.28
360	Gek genoeg is de Tweede Kamer het daar nog niet over eens.	6.81
361	Mercosur, een nieuw vrijhandelsverdrag met Latijns-Amerika ziet men niet zitten.	41.54
365	We moeten naar een handelsbeleid toe waarin de sociale en milieucomponent net zo veel meeweegt als de economische.	10.75
369	En dat zit ook in het verdrag dat we onderhandelen met de Filippijnen en Indonesië.	15.33
378	Maar Mercosur Maar Mercosur is een belangrijk verdrag en er moeten er meer komen.	4.97
380	We kunnen ons als exportland niet achter de dijken gaan verschuilen.	9.5
382	Ja, Ja, deels, omdat 't ook betekent dat we Europese markten openstellen voor nóg meer goedkope import.	14.93
383	Waarmee we ook weer Europese industrieën en sociale wet- en milieuwetgeving verder ondergraven.	5.95
384	Dus ik vind dat we ook in handelsverdragen kritischer moeten kijken naar de sociale en ecologische aspecten.	4.35
386	U kunt 't ermee U kunt 't ermee oneens zijn, maar het is toch waar?	4.94
387	Nee, in het Mercosur-verdrag, staan de handelsvoorwaarden de sociale voorwaarden, de milieuvoorwaarden.	34.71
389	Je hebt dus geen import in Europa als daar niet aan voldaan wordt.	7.33
390	Juist Europa dwingt met die handelsverdragen een betere wereld af.	32.35
392	We zijn de op twee na grootste consumentenmarkt ter wereld.	89.16
402	Het ligt een beetje in het midden maar ik denk dat we met die markt wel veel kunnen afdwingen.	4.19
403	Het is een kwestie van kijken of er voldoende in die regels zit dat het geen concurrentie is op arbeidsvoorwaarden of milieu-impact.	7.19
404	En dan denk ik toch dat de weg voorwaarts voor Europa die nieuwe landen zijn.	4.56
409	En de groei die Europa nog kan doormaken door zelf slimmer te gaan produceren en slimmer in diensten te gaan handelen met elkaar is hartstikke groot.	13.42
410	En het risico is een beetje dat we ons zo op de VS gaan richten dat we vergeten hoeveel we met elkaar nog kunnen doen.	5.65
411	Handel is belangrijk, maar Europa is zo'n groot continent dat we met elkaar al veel economische winst kunnen bereiken.	26.63
418	Een traditionele Amerikaanse president kijkt met een westerse bril naar de wereld en moedigt de EU aan.	13.81
421	Hij heeft het over Europa als een continent dat Amerika naait, in zijn eigen woorden.	4.13
422	Dus Trump kijkt heel negatief naar Europa, omdat hij ook ziet Trump denkt dat in Amerika alles het grootst is.	54.22
423	Maar de Europese economie is groter bij elkaar opgeteld dan die van de VS.	81.42
425	En Trump ziet dat als een potentieel gevaar, zeker in onderhandelingen.	9.11
431	We moeten ook nog afwachten wat er nu precies gaat gebeuren.	4.19
432	Niet voor niks gaat iedereen daar op zijn handen zitten.	3.96
433	Het kan zijn dat Trump alsnog op die ingestorte beurskoersen gaat reageren.	15.63
434	Want veel mensen in hetbedrijfsleven maken zich daar zorgen over.	20.28
438	En daarom denk ik ook niet direct dat we in een recessie terechtkomen.	4.12
441	De VS is belangrijk voor ons maar de rest van Europa is veel belangrijker voor ons Europeanen.	31.71
442	Dus ik denk dat het niet nodig is om in een recessie te komen als we slimme dingen doen.	4.6
444	Ja, maar we moeten wel, dat blijf ik benadrukken Er komt een enorme stroom import op de Europese markt komt.	10.32
445	En als je kijkt naar de positie van de Europese industrie: Hoe moeilijk zij het hebben om klimaatneutraal te worden omdat ze worden weggeconcurreerd door goedkope importen.	53.28
446	We moetenn de naïviteit over goedkope importen afleggen en ook daar handelspolitiek over gaan voeren.	17.89
448	Ik vind het sowieso een goed idee om dichtbij te blijven en producten van dichtbij te kopen en dat te stimuleren.	4.32
449	Dus dat is ook wel een oproep vanuit ons: Koop Europese wijn.	7.44
450	Tegelijkertijd vergeten veel mensen Als je kijkt naar landen als Spanje, Italië en Frankrijk dan is wijn daar nog steeds het nummer 1-landbouwareaal.	9.6
453	Kijk naar Rusland, Oekraïne en China, dat ook geen wijn afneemt.	8.73
454	En het belang met alles Niet voor niks is onze slogan: Make wine, not war.	4.28
455	We moeten dus niet vergeten dat we geen Planet B hebben om wijn te maken.	5.69
456	En voorlopig ook niet om ergens mensen naartoe te sturen.	4.09
457	Dus ik denk dat we ook een beetje voorzichtig en goed met deze planeet moeten omgaan.	4.27
459	Om ten koste van reguliere wijn, die veelal gemaakt wordt met pesticiden en herbiciden Oké.	26.5
463	Maar zoek vooral Europese Maar zoek vooral Europese markten, zeggen ze.	7.18
466	We gaan van de Amerikaanse naar de Nederlandse politiek.	5.12
467	Of het gaat om asiel of over ontwikkelingssamenwerking in de Eerste Kamer is het kabinet afhankelijk van de gedoogsteun van de oppositie, met een sleutelrol voor de SGP.	34.48
470	We kunnen niet langer wachten, we moeten nu aan de slag.	3.68
474	Bij de afgelopen verkiezingen voor de Tweede Kamer vielen vooral de tinten rechts in de smaak bij de kiezer.	5.87
475	Nationalistisch rechts, nogal rechts, nieuw rechts en nuchter rechts haalden samen een dikke meerderheid.	9.47
476	Asielminister Faber houdt vast aan het gebruik van noodrecht.	81.28
477	Het noodrecht lijkt tegen nog een muur aan te lopen nu in de Eerste Kamer.	7.9
478	Om een meerderheid te halen in de Eerste Kamer heb je 38 zetels nodig.	10.38
481	Zonder de SGP is er geen meerderheid voor Faber in de Eerste Kamer.	24.57
482	Voorzitter, ik verwacht van dit kabinet en van deze minister dat het nu afgelopen is met deze rare fratsen.	7.41
483	Minister Stoffer, u bent de vierde op rij van de fractievoorzitters hier op deze bank.	5.3
484	En ik merk bij allemaal, sinds het aantreden van Trump dat ze hun wereldbeeld moesten bijstellen.	6.72
485	En dat niet alles in verkiezings- programma's nog actueel is.	4.02
487	M'n wereldbeeld M'n wereldbeeld is misschien wel geschokt maar ik had al niet hoge verwachtingen van deze wereld, hè?	4.7
488	Dat is van de toekomstige wereld, als Jezus Christus terugkomt.	4.95
489	Maar ons verkiezingsprogramma is nog redelijk actueel.	6.61
505	Want je kunt wel geld beschikbaar stellen maar je moet ook mensen hebben voor al dat materieel.	4.68
511	En het is al een hele opgave om dat dadelijk goed weg te zetten.	4.62
516	Maar wat ons betreft mag dat 3 zijn, het kan ook 4 zijn.	3.68
518	Je moet goed kijken: Heb je voldoende tegenmacht tegen Rusland en ook andere gebieden in de wereld?	6.3
522	Ik las vandaag nog terug hoe u reageerde toen Trump gekozen werd.	6.78
523	Toen gebruikte u nog 't woord 'dankbaar' ondanks de moeite die u met hem heeft.	4.17
525	Als ik kijk naar het programma van zijn tegenstrever dan staat de inhoud van dat programma veel verder van ons af.	4.26
527	Maar als ik kijk naar hoe hij nu opereert daar ben ik bepaald niet dankbaar voor.	4.07
530	Uw geloofsgenoten en ook de mijne hebben massaal op hem gestemd.	4.08
535	Ja, maar ik was afgelopen zomer in de VS en sprak met twee christenen.	5.87
536	De een ging inderdaad Trump stemmen en de ander zegt: 'Ik heb een anabaptistische achtergrond.	25.68
540	Ja, kijk Ik zou liever hebben dat daar iemand als Mike Pence zat.	4.29
550	Op de inhoud staan we nog steeds achter hun programma.	4.69
551	Dat ziet er echt voor 70, 80 of meer meer procent uit als het SGP-verkiezingsprogramma.	11.3
552	Maar over de uitvoering ben ik niet altijd even enthousiast.	3.57
555	Maar er zijn ook ministers en staatssecretarissen die heel goed hun best doen.	5.04
557	Maar er is altijd wel een incident met óf iemand uit het kabinet óf uit de vier partijen die dit kabinet dragen.	5.44
558	Dat er iemand iets doet dat je denkt: Ga nu gewoon aan het werk.	4.98
562	Er gebeuren ook een aantal zaken die wel gewoon worden opgetuigd.	3.79
563	Bij I&W, bij Infrastructuur op Economische Zaken hoor ik ook mkb-ondernemers die best positief zijn over deze minister.	15.63
564	Maar de afdronk die je naar buiten ziet Wat minister Faber doet, daar word je niet gelukkig van.	4.5
565	Dus de plannen zijn goed, maar het komt echt wel aan op de uitvoering.	4.05
571	Heeft minister Faber al contact met u gezocht over haar asielvoorstellen en wat u daar eventueel aan gewijzigd wil zien om uw steun te kunnen krijgen?	48.63
579	Als ik zou kijken Ik zou op z'n minst contact zoeken op dit dossier met CDA, JA21 en SGP.	3.71
580	Van die partijen kun je inhoudelijk verwachten dat ze het steunen.	6.35
581	We hebben wel zelf de handschoen opgepakt en gezegd: 'Wat ons betreft zouden we graag met het kabinet hierover spreken.'	8.67
583	U heeft gebeld U heeft gebeld van: Mag ik langskomen?	5.25
587	Daar wordt niet nee op gezegd, maar het gesprek moet nog gevoerd worden.	4.01
592	Heeft u geen moeite met het hoge Nederland-op-één-gehalte van dit kabinet?	9.65
593	Dat druist toch in tegen uw christelijke waarden, zou ik bijna zeggen.	4.42
594	Dat je goed kijkt naar de mensen die in Nederland wonen, daar kunnen we ons prima in vinden.	5.85
595	Afgelopen jaar had je weleens het idee dat mensen die wat meer in de rurale gebieden woonden, wat je in de VS ook zag dat die soms wat vergeten werden.	9.95
596	Dus de landbouw, de mensen in de dorpen, op het platteland.	5.33
597	Maar dat je zo naar voren brengt: Nederland op één.	5.94
598	Nee, je moet goed zorgen voor de mensen in dit land dus oog hebben voor de naasten hier en oog hebben voor de naasten verder op de wereld.	5.39
599	Maar het kabinet heeft het vooral over de belangen van Nederlanders.	54.62
601	Dat is op zich niet verkeerd, maar doe dan ook echt wat.	4.44
602	Op dit moment is het vooral praten erover en op een aantal gebieden nog niet al te veel doen.	3.46
606	Daar gaat maar liefst 2,4 miljard vanaf in de komende jaren.	25.16
607	PVV-minister Klever zei daar het volgende over: 'We zetten onze eigen belangen op de eerste plaats.'	10.14
611	Volgens mij moet je kijken: Wat is goed voor anderen?	4.6
612	Prima je daarbij óók kijkt wat goed is voor de Nederlandse bevolking.	6.52
617	Kijk goed naar het evenwicht, dat het goed is voor mensen elders in de wereld en hier.	4.11
618	En als wij het wat beter hebben, dan moeten we ook wat ons betreft een steentje extra bijdragen aan mensen elders op de wereld.	4.2
620	Het geheel, moeten wij straks nog kijken wat we doen.	3.74
621	Maar als er niet wat verandert op deze begroting bijvoorbeeld ook de koppeling: Als het hier beter gaat, mogen we ook meer besteden aan mensen elders.	6.33
622	Die voor ons belangrijke randvoorwaarde is nu losgelaten.	4.15
624	En als dat niet terugkomt dan wordt-ie voor ons heel zwaar.	4.41
626	En als het wél terugkomt maar er blijft wel 2,4 miljard bezuiniging staan is dat voor u acceptabel?	19.39
627	Dan gaan Dan gaan we dat geheel wegen, maar dat maakt het wel ietwat makkelijker.	4.04
629	Er zou oorspronkelijk alleen ingezet worden op voedsel, klimaat en water.	8.66
630	Maar er wordt nu ook sterk ingezet op abortus als exportproduct.	71.76
632	Je wil toe naar gezondheid van mensen elders op de wereld.	4.18
634	Maar dat je ook abortus, wat wij in Nederland naar nul terug willen brengen dat je dat in de wereld ook nog eens gaat 'vermarkten' en ook nog in landen waar de regering dat niet wil, dat stuit ons ook tegen de borst.	18.9
635	Dus het geheel wat we nu zien is best heel moeizaam.	4.43
636	Dus het kabinet moet er bepaald niet van uitgaan dat wij die begroting weer zullen steunen.	13.07
639	Maar als er een aantal stappen gezet worden, moet je de afweging maken: Hoeveel is me dit waard?	4.04
640	Als je zegt 'geen koppeling' dan betekent dat dat er nóg minder komt.	4.9
641	Ik maak hier wel dan het evenwicht in: Wat is zo goed mogelijk ook voor mensen in landen die het minder hebben?	6.06
653	Zowel rond de begroting afgelopen jaar als tussendoor als nu rond de beleidsbrief.	5.48
655	U zegt: We moeten goed omkijken naar onze verre naasten.	4.65
656	Als die verre naaste hiernaartoe komt, bent u veel strenger.	3.74
657	Want het strengste asielbeleid ooit, die term is die wat u betreft oké?	28.56
659	Maar dat de insteek is om de instroom te verminderen daar zijn we heel helder over.	5.08
661	Dus de verre naasten helpen we daar wel, maar hier niet?	14.66
663	Je moet mensen die echt op de vlucht zijn die hun leven niet zeker zijn, om wat voor reden dan ook Dat kan zijn dat ze godsdienstig vervolgd worden, of vanwege hun wijze van leven of omdat ze politiek tegenstander zijn.	4.84
664	Als mensen hun leven dan moet je hier ruimhartig opvang bieden.	4.99
667	De instroom is de afgelopen jaren veel te groot geweest.	63.25
668	Ook de hele asielketen is verstopt geraakt, dus dit gaat niet goed.	38.69
669	De mensen die hier nu komen, daar zorgen we niet goed voor en het draagvlak in de samenleving, omdat er zo veel zijn, is weg.	4.36
672	En degenen die hier dan komen, bij voorkeur ook vervolgde christenen zien we graag naar Nederland komen.	5.14
673	Daar vroeg ik bij de Algemene Beschouwingen nog aandacht voor.	4.47
674	Maar de mensen die hier komen, daar moeten we goed voor zorgen.	4.21
681	Laten we helder zijn: De meeste mensen worden opgevangen in hun eigen regio.	57.06
682	Maar als je uit een moslimland komt, heb je daar vaak ook dat soort landen omheen.	9.59
684	Maar als christen in een land waar moslimlanden omheen zitten dan heb je het nog steeds heel slecht.	13.78
687	Dan zeg je tegen een moslim hier: Ga terug naar een moslimland naast het land waar je vandaan komt?	5.62
688	In de uitvoering moet je goed kijken hoe je het vorm gaat geven.	4.03
689	Maar dat je vooraf zegt 'laten we daar de voorkeur neerzetten', dat is een goed uitgangspunt.	4.32
699	Stoffer slaat een andere toon aan dan zijn voorganger.	6.68
702	Zo was er vorig najaar in de Tweede Kamer een debat over de rellen in Amsterdam.	16.56
703	En toen wilde Geert Wilders een motie van aftreden indienen tegen burgemeester Halsema.	12.03
709	Maar dat 'bijna' zei ik niet, dus daar kwam ik later op terug.	3.74
710	En ik heb ook het gesprek daarna met burgemeester Halsema gevoerd en ook haar excuses aangeboden.	5.13
713	Nou, dat 'bijna' Ik ben misschien wat dat betreft af en toe iets steviger in het taalgebruik.	3.86
715	Maar voor de rest Ik stem nog heel vaak af met mijn voorganger: Hoe kijken wij samen tegen bepaalde dossiers?	3.92
716	Ik denk dat wij op inhoud de aloude SGP-lijn gewoon volgen.	4.34
723	Komt er een moment dat u ook zegt: 'Dit gaat me te ver'?	4.5
724	Laat ik één ding zeggen: Wij staan als partij 100% achter Israël.	9.97
727	Maar Israël is de enige democratie in het Midden-Oosten.	50.82
728	Het heeft ook een hele specifieke oorsprongsgeschiedenis.	4.84
731	Na WOII, dat mensen een plek nodig hebben waar ze veilig naartoe kunnen.	5.86
732	En iedere Israëlische regering, links of, zoals nu, heel rechts heeft de veiligheid van hun eigen mensen vooropstaan.	5.49
733	En wat er nú speelt, dat komt voort uit wat 7 oktober 2023 Die geschiedenis is bekend.	4.58
735	De Palestijnen worden bijna als vee door de Gazastrook gedreven.	89.72
736	Als Hamas de gijzelaars loslaat die er nog zitten en ook zorgt dat de Hamas-leiding van dat land die terroristen daar, aftreden, gewoon weg zijn dan is er met Israël goed te praten over een eventuele vrede.	32.11
737	Zolang Hamas daar zit, mag Israël doen wat ze willen van u?	29.26
741	Wat wilt u wel steunen en waar zegt u: 'Ja, maar nú zeg ook ik: Dit kan je niet meer maken'?	6.13
747	Volgens mensenrechtenorganisaties zijn het oorlogsmisdaden.	83.55
749	Ieder mensenleven is ons evenveel waard, of dat nu een Palestijn is of een Israëliër.	9.08
750	In Israël wonen naast Joden ook heel veel Arabische mensen.	70.08
753	Maar dat het heel moeilijk is Laten we beginnen bij: Hamas weg en de gijzelaars terug.	9.44
754	Als dat gebeurt dan is de situatie in dat land, in dat deel van de wereld, heel anders.	3.95
755	Snap ik, maar ik hoor u nog steeds niet zeggen: Israël gaat nu te ver.	5.68
757	De intentie van Israël is nooit om andere mensen het leven te ontnemen.	14.64
758	Kunt u dat nog steeds zeggen met deze dagelijkse beelden?	4.55
762	En áls ze fouten maken, mogen ze aangesproken worden, mag dat ook onderzocht worden.	4.92
764	Hun intentie is te allen tijde hun eigen mensen beschermen en Hoe weet u zo zeker dat dat de intentie is?	6.61
765	Er zitten extreemrechtse mensen daar in de regering.	30.04
767	En de intentie van het land is altijd geweest Het land heeft geen intentie, mensen wel.	4.12
770	En dat Netanyahu niet nou, ter discussie staat, ook in het land zelf, is helder.	9.0
772	Ik heb niet de indruk dat de intentie van Israël is en ik ben er ook ná 7 oktober 2023 geweest heb ook met IDF gesproken.	5.28
773	Ik spreek nóg geregeld allerlei mensen die U blijft ze steunen?	5.86
775	Tot slot: Tot slot: We begonnen met uw cruciale positie.	3.78
778	Ehm Wat wij terugeisen is een goede positie voor het gezin in Nederland.	5.32
779	Dus zowel dat het echt een positie krijgt ook in woorden, dat het de hoeksteen van de samenleving is.	4.31
780	De gezinsportemonnee moet wat ons betreft echt Daar moet aanvulling op komen.	6.16
781	We willen die koppeling op ontwikkelingssamenwerking terug en op medische ethiek.	5.34
782	We zien dat het aantal abortussen van 30.000 naar 39.000 Wij willen naar nul.	25.93
783	Heeft u er zicht op dat het kabinet dat gaat leveren?	14.59
788	Ik nodig ze van harte uit om bij ons langs te komen, maar ze doen het nog steeds niet.	3.57
797	Wilt u thuis meepraten, zoals over de handelsoorlog?	5.05
799	Bedankt voor het kijken, mooie zondag en tot volgende week.	3.66