Een Vandaag 🇳🇱

url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5575/afspelen
datetime	2025-02-19 18:30:00
description	Is investeren in startende defensiebedrijven dé manier om Europa te beschermen? 'We moeten Russen inhalen' * Kans dat asteroïde in 2032 op aarde inslaat * Steeds minder zorgstudenten in het mbo * Een militaire missie naar Oekraïne, willen we dat?

 

Statements

idx	statement	score
1	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	0.01
3	Om als afschrikking te dienen voor nieuwe Russische aanvallen als er een wapenstilstand wordt getekend.	0.06
4	Het kabinet kan daarvoor uiteindelijk wel steun van een Kamermeerderheid verwachten.	0.02
5	Maar de grootste partij van ons land, de PVV is tegen.	0.04
7	Daar ga ik het over hebben met Rozemarijn Lubbe, onderzoeker bij het Opiniepanel.	0.01
10	Ik vroeg dit aan 20.000 mensen en bijna de helft, 47 procent vindt dat ook Nederland militairen moet leveren aan zo'n vredesmacht.	0.04
11	Maar je ziet ook, bijna evenveel mensen, vier op de 10, vinden van niet.	0.25
12	Voorstanders zeggen: Nederland heeft de afgelopen jaren hard geroepen dat we Oekraïne steunen waar kan, dan moet je dit ook doen.	0.06
14	Zeker in Europa en nu de VS hebben gezegd dat ze niet mee willen doen.	0.45
15	Maar dat de VS niet mee willen doen, zorgt er ook voor dat andere mensen tegen zijn.	25.55
16	Die denken dat we de steun van de VS nodig hebben, of zeggen: De VS bedenken dat dit gaat gebeuren, maar ze doen zelf niet mee.	0.02
18	Nou heeft Wilders duidelijk gemaakt dat hij niet wil dat Nederland militairen levert.	0.1
20	Ja, de meeste PVV-stemmers zijn het met hun leider eens en vinden dat Nederland geen militairen moet leveren.	0.1
22	Dan hoeven we dat niet te doen, zeggen de PVV stemmers.	0.07
23	Kiezers van de andere coalitiepartijen staan er anders in.	12.22
27	Sowieso best wat kiezers zeggen: Het is nog helemaal niet zeker dat dit gaat gebeuren, er is nog weinig over duidelijk.	4.72
30	Maar ondanks dat zie ik nu wel steun voor het idee bij VVD- en NSC-stemmers.	0.01
32	Maar het lijkt de zoveelste splijtzwam voor het kabinet.	0.01
33	Of die militaire missie er gaat komen, dat is dus nog zeer onzeker.	4.28
34	Maar als het wel zover komt, aan welke voorwaarden moet zo'n missie dan voldoen?	0.01
37	Je hebt hele klassieke vredesmissies vanuit de Koude Oorlog die in VN-verband zijn opgezet.	0.08
38	Dat zijn de bekende Blauwhelmen, die letterlijk met blauwe helmen op en in witte voertuigen tussen de strijdende partijen in gaan zitten.	0.03
41	Niels van Willigen, universitair hoofddocent Internationale Betrekkingen.	0.01
42	De expert als het gaat om militaire missies die vrede moeten bestendigen.	0.01
43	Aan welke voorwaarden zo'n eventuele missie in Oekraïne moet voldoen Van Willigen heeft er vijf.	0.01
46	Een hele andere inrichting van zo'n missie voor nodig dan bijvoorbeeld een hele klassieke vredesmissie, die nog steeds in Cyprus zit.	0.01
47	Dat zijn de bekende Blauwhelmen die eigenlijk als een bufferzone tussen beide partijen fungeren maar heel licht bewapend zijn.	0.01
48	Dat is echt het andere uiterste van wat we nu waarschijnlijk gaan zien.	0.01
49	Het wordt een zwaar bewapende vechtmacht als het ware die voldoende geloofwaardigheid heeft, ook qua gevechtskracht om te zorgen dat de afschrikking werkt.	0.01
52	In het verleden heb je missies gezien waarin dat niet zo duidelijk werd verwoord.	0.02
54	Dat is een missie die heel lang heeft geduurd en waar eigenlijk niet heel erg duidelijk was waar we precies met dat land naartoe wilden.	0.01
55	Dus als je geen heldere, concrete en haalbare doelstellingen hebt dan heb je echt het risico dat zo'n missie mislukt.	0.01
57	Je moet weten wanneer de missie kan worden beëindigd wanneer je doelstellingen zijn bereikt.	0.01
58	Anders heb je het risico dat je daar heel erg lang gaat zitten zonder dat je precies weet waar het eindigt.	0.01
59	Dat is een beetje het geval in Bosnië en Kosovo waar we eigenlijk al sinds de jaren 90 zitten.	0.08
61	Het idee is dat Bosnië en Kosovo op een gegeven moment lid worden van de Europese Unie.	0.21
62	Maar dat is natuurlijk wel een hele langdurige exitstrategie.	0.01
64	In Oekraïne staan op dit moment honderdduizenden Russen en Oekraïners tegenover elkaar.	0.4
65	Een afschrikkingsmacht daar kan alleen met een net zo keiharde voorwaarde nummer vier: Wees geloofwaardig afschrikwekkend.	0.01
66	Je moet dus wel in staat zijn om eventueel het akkoord te verdedigen met geweld.	0.01
69	Je moet dus zorgen dat je voldoende troepen en middelen hebt om dat akkoord af te dwingen.	0.01
70	In dit geval ben je dus bezig met de afschrikking van een kernmacht, van een grootmacht.	0.01
71	En dat maakt het natuurlijk vele malen moeilijker dan in missies zoals in Afghanistan waar je dan de Taliban moest afschrikken.	0.03
72	Dus in dit geval zul je ook moeten nadenken over: Welke rol speelt nucleaire afschrikking in dit hele verhaal?	0.01
74	Nou ja, als je het over afschrikking hebt van Europa versus Rusland Rusland is een kernmacht, dus daar moet iets tegenover worden gesteld.	0.85
78	Je kunt op zich zo'n operatie wel organiseren zonder de VS. Als je een groot land neemt zoals het VK of Frankrijk en die lijken ook wel bereid te zijn om daar het voortouw in te nemen, kun je een heel eind komen.	0.02
81	Met de Verenigde Staten is die afschrikking groter.	0.04
83	Want voorwaarde nummer vijf zorgt voor veel landen in die missie.	0.37
84	Als je het over die afschrikkingsmachten hebt en je zegt dat het er bijvoorbeeld 100.000 worden dan moet je dat maal drie of vier doen, want die troepen moeten worden afgewisseld.	8.71
88	Dat zijn er al snel een miljoen, of zelfs nog meer.	0.09
89	Alleen de vraag is: Kun je dat organiseren op zo'n relatief korte termijn?	0.02
90	Want we zijn ook nog steeds bezig om te herstellen van jarenlange bezuinigingen op Defensie.	0.01
91	Niet alleen in Nederland, maar in heel veel andere Europese landen.	0.02
92	Dus de vraag is of we dat voor elkaar kunnen krijgen.	0.01
93	Zo'n missie moet dus aan belangrijke voorwaarden voldoen, wil die effectief zijn.	0.01
95	Hoe kijken mensen naar de toekomst en de veiligheid van Europa?	0.01
97	Een meerderheid, twee derde, maakt zich zorgen over de veiligheid van Europese landen de komende jaren.	0.01
100	En die zorgen zitten erin dat de VS zich terugtrekken.	0.02
102	Dat ze nu zo nadrukkelijk zeggen dat ze niet mee willen helpen aan zo'n eventuele vredesmacht maakt het ineens heel concreet.	0.04
103	En ik zie dat best wat mensen denken dat Rusland in de toekomst nog wel gaat proberen ergens land in te nemen.	0.04
104	Maar wat vooral meespeelt is dat mensen heel veel verdeeldheid in Europa zien.	0.03
106	Ze hebben het gevoel dat er niet goed wordt samengewerkt en dat de noodzaak daarvan niet goed is ingeschat.	13.49
107	Nou hebben deze week Europese leiders over die toekomst gepraat en zij zeggen dat er juist daarom extra geld nodig is voor defensie in de Europese landen.	0.05
110	Zeven op de 10, 70 procent, vindt dat Nederland de komende tijd meer aan defensie moet uitgeven dan nu.	99.99
111	Nederland heeft de afgelopen tijd al meer uitgegeven.	0.03
112	We voldoen nu aan de 2% norm, maar dat hebben we erbij gezegd bij deze vraag.	0.02
113	Dus dit zijn echt mensen die nóg meer geld voor defensie willen.	0.01
116	Rechtse kiezers noemen bijvoorbeeld migratie en klimaat, ontwikkelingshulp.	0.01
117	Door andere kiezers wordt gezegd: Doe de kaasschaaf, dus overal iets af.	0.03
118	Maar ja, overal iets, dan zijn er weer mensen die zeggen: Zorg, onderwijs, btw, dat kan helemaal niet.	0.06
122	Dus ja, veel mensen vinden dat er extra geld naar defensie moet maar waar dat vandaan moet komen weten kiezers niet.	0.2
123	Mensen zien wel, als het gaat gebeuren dan gaan we dat allemaal wel voelen.	0.01
125	Hebt u vragen over dit onderwerp, stel ze dan aan mijn collega's, via eenvandaag.nl/chat.	30.94
126	Ja, u hoort het: Er is dus draagvlak voor meer defensie-uitgaven.	0.04
127	Maar die uitgaven hoeven niet alleen door de overheid gedaan te worden.	0.12
129	Dat is precies waar een Nederlandse ondernemer nu mee begint.	0.01
130	Een Europees investeringsfonds voor Jonge Innovatieve Defensiebedrijven.	0.01
131	Ik ben een klein beetje op een missie en die missie is om ervoor te zorgen dat wat ik 'n klein beetje beheers.. te weten, investeren in techbedrijven samenkomt met iets wat mij zeer bezighoudt, te weten defensie van Europa en ook van Nederland.	0.05
132	Onopvallend, aan een Amsterdamse gracht zit het investeringskantoor van Alexander Ribbink.	0.02
134	Nu zoekt hij durfinvesteerders om 125 miljoen te investeren in moderne defensietechnologie.	0.01
135	Naast de tank en naast het korvet op zee zijn de unmanned systems veel belangrijker aan te worden.	3.26
136	Een goed voorbeeld van wat Ribbink wil is het Nederlandse starterbedrijf Avalor AI.	0.74
139	Belangrijk is dat het defensieproduct door zoveel mogelijk Europese landen gebruikt kan worden.	0.02
140	Met onze software kun je een Franse, een Duitse en een Nederlandse drone tegelijk aansturen.	1.84
142	Dan is het ook niet zo erg dat elk land zijn eigen drones wil fabriceren.	0.06
143	Sowieso zullen wij niet investeren in alleen maar startups die in één land actief zijn.	0.01
144	Dus per definitie zullen wij al proberen de Europese boodschap tussen aanhalingstekens, maximaal te promoten.	0.01
145	Wij willen alleen bedrijven investeren die in meer dan één land al bezig zijn met ministeries van defensie.	16.06
147	En ik denk daarnaast dat, wat je zult zien is ook dat mensen die het geld geven, ook veel strakker zullen zijn.	0.01
148	Of het dan ministerie van Defensie is of straks ook European Investment Bank bijvoorbeeld.	0.02
149	Zullen zeggen: Wij willen alleen Europese projecten ondersteunen.	0.01
150	Het dronebedrijfje bestaat uit jonge, enthousiaste mensen met grote plannen.	0.02
158	Dat is een vorm van financiering waarbij investeerders geld steken in veelbelovende jonge bedrijven die nog geen winst maken.	0.01
159	Als het bedrijf succesvol wordt kun je er veel aan verdienen.	0.01
160	Maar er is ook een grote kans dat het bedrijf nooit winst maakt en je je geld dus kwijt bent.	32.54
163	Maar een klein beetje durfkapitaal kan heel goed renderen.	0.01
165	Amerika zoekt toenadering tot Poetin en laat weten dat Europa bij een eventueel staakt-het-vuren in Oekraïne er alleen voor staat.	0.84
166	Ik denk dat Europa op dit moment een sterke defensiecapaciteit nodig heeft.	0.01
168	De vredesbeweging is niet tegen het herstellen van de machtsbalans, maar waarschuwt: Wapens zijn niet de enige weg naar vrede en pas op met nieuwe technologie.	0.04
169	Je moet opletten bij killer robots, bij automatic weapons dat er altijd een menselijke factor is die bepaalt of je wel het goede doel hebt voor ogen.	0.02
170	Dus wanneer je een drone inderdaad compleet automatisch laat gaan en ook zelf zijn doel laat vinden en die laat aanvallen heb je een hoog risico dat daar fouten worden gemaakt waardoor burgerslachtoffers kunnen vallen of verkeerde targets kunnen worden geraakt.	0.06
171	De software van de Nederlandse startup zorgt ervoor dat als op het slagveld de dronepiloot de controle kwijtraakt.. de drone zelf de weg naar het doel vindt.	99.31
173	Ja, dit hangt natuurlijk vanaf hoe je er naar kijkt.	0.01
174	Kijk, een zelfrijdende auto, een Tesla daar zeggen we ook niet van dat hij helemaal zelf denkt maar je kan er wel een knopje op aanzetten dat het tijdelijk kan.. op de snelweg binnen de lijntjes.	0.05
177	In Amerika zag de regering dat de bestaande defensiebedrijven daar niet goed in waren.	0.06
180	Vijf, zes jaar geleden, zou ik willen zeggen zijn ze in Amerika begonnen met het funden, het geld geven aan ondernemers ook in defensie en dat heeft tot ook wel spectaculaire resultaten geleid met bedrijven die tien keer sneller, tien keer beter dingen bouwen.	0.04
181	Een bedrijf als Anduril bouwt gewoon sneller en beter raketten dan de concurrentie, de grote, dure namen op dat moment deden.	53.39
182	Dus daar is de belastingbetaler beter af en belangrijk ook natuurlijk defensie de mensen die het gebruiken, is ook beter af.	6.96
183	Dat er investeringsfondsen zijn, in de defensie-industrie, is begrijpelijk.	9.28
184	Er wordt enorm veel geld omgezet in de defensie-industrie en verwachtingen zijn ook hoog naar de toekomst.	0.08
185	En Europa heeft een voordeel in hightech en daar zal dus ook veel op ingezet worden.	0.01
186	Ook Ribbink wil geld verdienen, maar defensie helpen, dat doet hij al langer.	0.04
187	Het zijn voorbeelden van die campagne die ik toen gevoerd heb als een soort Don Quichot-burger om mensen überhaupt wakker te maken.	0.01
188	En mijn punt was toen heel erg tegen de politiek die maar niet wilde uitgeven aan defensie terwijl de rapporten zich opstapelden over de slechte staat van defensie op dat moment.	39.52
189	Het is 2021, nog voor de Russische inval in Oekraïne.	39.16
190	Ribbink verzamelt handtekeningen voor meer defensie-uitgaven en mag bij minister Ank Bijleveld komen.	0.03
191	Ik begrijp niet hoe je zelf als minister kan zeggen dat inderdaad de strijdkrachten hun grondwettelijke taken niet kunnen volbrengen en dat je toch blijft zitten als minister.	0.03
193	Ik probeer een soort wake-up-call te maken voor mensen om te zeggen: Ja, we moeten hier wel echt iets mee doen.	0.01
195	Ja, dat is een klein beetje burgerschap van: Ik heb het hier naar mijn zin, ik heb hier grote kansen gehad die heb ik kunnen opnemen.	30.79
197	Ik hoop dat mijn kinderen en op een dag hopelijk kleinkinderen dat gewoon ook weer kunnen doen.	0.01
198	Ja, af en toe moet je met elkaar in gesprek gaan en soms moet het dan met reclame.	0.01
202	Ik denk dat we nog wel hard ons best moeten doen om het gat in te halen.. en dat daar nog veel voor nodig is.	0.01
203	We hebben een hele rijke economie en dat bedoel ik in financiële zin.	0.87
204	En als de mensen bereid zijn om ook iets te laten af en toe dan denk ik dat we op tijd zijn.	0.01
206	Oprichter Ribbink is inmiddels in contact met meerdere startups die mogelijk in aanmerking komen voor een investering.	0.02
207	Tja en dan iets wat klinkt als een film: Een asteroïde die vanuit de ruimte met hoge snelheid onze kant op komt.	3.9
210	Ja, het is een enorm rotsblok, hij heeft de naam 2024 YR4.	0.01
211	En de kans bestaat, dat hij op 22 december 2032 op aarde inslaat.	0.01
212	Er zweven wel meer rotsblokken door de ruimte, maar de NASA heeft nu voor het eerst berekend dat de kans op 'n botsing is toegenomen.	99.99
214	De asteroïde heeft een doorsnee van tussen de 40 en 90 meter.	0.1
215	Hij verplaatst zich met een snelheid van ruim 13 kilometer per seconde.	0.02
216	En dat geeft natuurlijk een flinke klap als hij in botsing komt met de aarde.	0.01
218	Die gaat van Zuid-Amerika, over de Atlantische Oceaan richting Sub-Sahara Afrika en India.	0.01
219	En de kans dat hij daar ergens neerkomt is dus vergroot.	10.74
220	Het is begonnen met ESA die eigenlijk meldde van: We zitten op een 1,3% kans dat die asteroïde de aarde raakt.	86.25
221	Dat is dan bijgesteld door NASA tot 2,3% een tweetal weken geleden en nu is er van net eigenlijk een nieuw bericht uitgekomen dat we al aan 3,1% zitten.	12.09
223	Als zo'n meteoriet inslaat komt er natuurlijk enorm veel energie vrij.	0.02
226	Bekend is het verhaal van de meteoriet die 66 miljoen jaar geleden insloeg in de buurt van Mexico en waarschijnlijk het einde betekende van de dinosauriërs.	99.97
228	In 2013 kwam er een meteoriet onze dampkring binnen boven Rusland.	99.87
229	Deze asteroïde in Siberië was dus zo'n 17 meter in doorsnee.	99.72
230	Is zo'n rotsblok groter, dan zijn de gevolgen dat uiteraard ook.	0.01
231	Als de astroïde eerder rond de 40 meter zou zijn dan zal hij waarschijnlijk het oppervlak van de aarde niet bereiken en dan ontploft hij eigenlijk, wat een enorme schokgolf teweeg brengt.	99.49
232	Berekeningen tonen aan dat die schokgolf zo krachtig zou kunnen zijn als honderden bommen van Hiroshima.	99.98
233	Als de astroïde toch eerder rond de 90 meter zou zijn dan zal hij waarschijnlijk toch wel effectief inslaan en een krater veroorzaken.	0.02
234	Ook zouden stofwolken het klimaat over de hele wereld beïnvloeden.	99.96
240	In de film Armageddon wordt een astroïde vernietigd met een bom.	99.99
241	En dat is gek genoeg niet zo ver naast de werkelijkheid.	0.01
242	Er wordt namelijk al flink geëxperimenteerd met manieren om zo'n ruimterots om de aarde heen te leiden.	0.47
243	En die experimenten hebben ook al succes opgeleverd.	0.02
245	Daarbij hebben ze eigenlijk een toestel van ongeveer 600 kilogram laten inslaan op een asteroïde om te kijken of die baan van die asteroïde lichtjes kon veranderen.	0.01
246	En dat is goed gelukt, dat is eigenlijk beter gelukt dan verwacht.	0.03
248	Daar wordt op dit moment een Planetaire Verdedigingsmacht opgericht.	0.01
249	De kans is dus aanwezig dat de echte Bruce Willis in werkelijkheid een Chinees zal zijn.	0.02
251	Het aantal studenten op de mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen.	0.04
252	In 5 jaar tijd daalde het aantal studenten dat voor deze opleidingen koos met 30 procent terwijl er juist ontzettend veel behoefte is aan nieuw zorg-personeel.	99.99
253	De MBO-Raad wil nu actie en eist van het kabinet dat een voorgenomen bezuiniging op het MBO van tafel gaat.	0.04
256	In dit klaslokaal van het Rijn IJssel mbo in Arnhem moeten deze studenten vandaag Janneke verzorgen.	0.01
257	Ze is een trainingsactrice en speelt dat ze bang is voor een prik die ze nodig heeft.	0.04
260	We doen het stap voor stap, dan doen we samen die prik.	0.1
262	Zo leer je het wel hoe het echt in de praktijk ook kan zijn vooral met de angst en dat soort dingen.	0.01
263	Dus het is wel, vind ik, fijner om zo les te krijgen.	0.01
265	En zo zijn deze studenten vandaag allemaal enthousiast over hun opleiding.	0.08
266	Het is ook gewoon vooral voor de mensen waarbij je een glimlach bezorgt en het geeft toch voldoening.	0.01
267	En het leek me als kind al supertof om dat werk te doen, om mensen te helpen die de hulp nodig hebben.	0.01
268	De mensen vind ik heel leuk, de ouderen vind ik leuk.	0.01
272	Maar zulke volle klaslokalen zijn er steeds minder.	5.6
273	Steeds minder studenten zien een opleiding tot verpleegkundige of verzorgende nog zitten.	0.08
274	Vijf jaar geleden begonnen in totaal ruim 16.000 mbo-studenten aan zo'n zorgopleiding.	0.01
277	Als samenleving zouden we ons echt rot moeten schrikken op dit moment.	0.01
278	Want dit zijn wel de toekomstige medewerkers in de zorg straks.	2.8
281	Het aantal mbo-studenten in de zorg daalt dus al jaren.	50.06
282	Maar volgens hem is het nu echt tijd om in te grijpen.	0.01
283	Als we dat dan allemaal zo belangrijk vinden hoe kan het dan dat dat inderdaad zo onaantrekkelijk is geworden voor veel mensen?	0.01
284	Nou, met name als je kijkt naar de verzorgende, wat we ook terugkrijgen van studenten is toch: Het is zwaar werk, onregelmatig werk.	3.38
286	Goede begeleiding op de werkvloer speelt daar een rol in.	0.01
289	En dan helpt het niet dat dit kabinet gaat bezuinigen op de stage van zorg.	0.01
290	Want vanaf 2028 is er geen extra potje meer voor zorgstages.	0.24
291	Zorgaanbieders kunnen nu nog aanspraak maken op een speciaal stagefonds waarmee ze een vergoeding krijgen voor de begeleiding op hun stageplekken.	0.01
292	Daarmee stoppen levert het kabinet 122 miljoen euro op.	0.02
293	Maar de sector vreest voor nog grotere problemen dan er nu al zijn.	0.01
294	We maken ons daar ook zorgen over, want de signalen ontvangen wij ook via studenten.	0.18
295	Dat zij minder begeleiding krijgen.. soms minder ruimte om echt te leren en te mogen leren.	0.05
296	En dat ze wat sneller ingezet worden, soms ook op de werkvloer, omdat de handen nodig zijn.	0.01
297	En het wegvallen van het stagefonds kan er ook voor zorgen dat die begeleiding nog minder wordt dat zorginstellingen minder mogelijkheden hebben om personeel vrij te spelen om onze student goed te begeleiden.	0.03
298	En dat dat er ook voor zorgt dat zij hun opleiding goed af kunnen maken.	0.01
299	De begeleiding van studenten staat dus al onder druk.	0.01
300	Met het wegvallen van het stagefonds zou dat nog erger kunnen worden.	0.01
301	En omdat die stages zo belangrijk zijn in het mbo pleiten de MBO-raad en de studenten juist ook bij werkgevers voor een redelijke stagevergoeding.	0.02
306	En daar moet ook iets van een beloning tegenover staan.	0.01
308	Dus als 't heel erg onregelmatig is, dat zijn signalen die wij terugkrijgen.	0.01
309	Je hoort wel vaak van: Stagevergoeding is laag heel vaak moeten studenten nog een bijbaantje erbij hebben.	3.35
311	Ik vind dat daar misschien wel iets aan gedaan moet worden.	0.01
312	Ben jij niet bang dat je daar op een gegeven moment ook door afhakt?	0.01
313	Ben jij niet bang dat je daar op een gegeven moment ook door afhaakt?	0.01
314	Nee, ik doe het echt puur om gewoon mensen te helpen.	0.01
323	De verwachting is dat in 2028, als het kabinet de subsidie aan het Stagefonds wil stopzetten het aantal vacatures in de zorg op mbo-niveau zal zijn gestegen naar 122.000.	0.13
324	Heeft u vragen over dit verhaal of de andere onderwerpen in deze uitzending?	0.01