Een Vandaag 🇳🇱

_id	67b76db1f54554f72996de52
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5579/afspelen
datetime	2025-02-20 18:30:00
description	Afhankelijkheid van Amerikaanse techbedrijven maakt Nederland kwetsbaar * Klimaatwetenschappers maken zich zorgen door beleid van Donald Trump * Zorginstelling Cordaan in Amsterdam berispt door Inspectie * Basisscholen doen toch doorstroomtoets na ultimatum staatssecretaris

 

Statements

idx	statement	score
2	De Amsterdamse zorginstelling Cordaan is door de Inspectie Gezondheidszorg op de vingers getikt.	0.05
3	Er is sprake van 'structurele tekortkomingen' bij woon-zorglocaties voor ouderen van Cordaan.	0.05
4	In het rapport wordt de werkcultuur binnen de instelling als ondermaats beoordeeld.	0.02
5	Er is dringend verbetering nodig, aldus de inspectie.	0.02
6	Ik zie het als een incident maar ik zie wel dat de omstandigheden in die verpleeghuiszorg dat die zodanig zijn dat het risico op dit soort incidenten toeneemt.	16.88
7	Het zijn kritische rapporten van de Inspectie Gezondheidszorg over twee verpleeghuizen van Stichting Cordaan in Amsterdam.	0.02
8	Conclusie: Voor een derde tot de helft van de gestelde normen scoren ze grotendeels onvoldoende.	0.02
9	Het gaat dan om normen als deskundige zorgverlening, kwaliteit en veiligheid medicatieveiligheid en persoonsgerichte zorg.	0.37
12	Bewoners die uren in eigen urine liggen geen eten en geen medicijnen krijgen.	99.92
13	Tientallen dementerenden en ouderen in verpleeghuis Ottho Heldring van de zorginstelling Cordaan in Amsterdam worden zwaar verwaarloosd.	99.99
14	Vlak voor kerst komen ernstige misstanden in een ander verpleeghuis van Cordaan in het nieuws.	99.93
15	Saida Zemouri meldt zich bij de Inspectie met ernstige klachten.. over de verzorging van haar vader van 87.	79.65
16	Hij was verward en vroeg om een veilig bed waar hij niet uit kon stappen.	0.02
18	Maar er was ook niemand bereikbaar een arts met wie we konden spreken.	0.03
19	Medewerkers waren niet op de hoogte wie de vervangende arts was.	0.03
20	De klachten van Saida Zemouri en anderen over verpleeghuis Ottho Heldring plus de inspectiebezoeken bij de twee andere verpleeghuizen leiden tot actie bij de Inspectie.	0.01
21	De Raad van Bestuur van Cordaan moet er op het matje komen.	0.01
22	Cordaan zelf wil vandaag niet reageren voor de camera van EenVandaag.	0.04
23	Schriftelijk laten ze weten: Te weinig personeel voor steeds complexere patiënten.	0.02
24	Als Saida Zemouri in 't verpleeghuis van haar vader vroeg waarom er te weinig personeel was hoorde ze vaak: Het hoge ziekteverzuim.	0.02
25	Jullie wijten het aan hoog ziekteverzuim, waarom komt er geen onderzoek?	0.24
27	Je kan het zien als een gevolg, maar het is ook vaak een signaal van dat er iets niet goed zit in je organisatie.	0.01
28	Daarom vind ik ook dat er sprake is van mismanagement en niet alleen maar het personeelstekort Of onderbezetting.	0.02
30	Bejaarde patiënten die verkommeren door slechte zorg.	99.34
31	De misstanden bij Cordaan ziet zij als een incident maar de kans op dit soort misstanden wordt steeds groter.	0.22
32	Je ziet mensen met complexe problematiek steeds later het verpleeghuis binnenkomen.	0.02
34	Je ziet tegelijkertijd dat er meer ouderen komen die deze zorg nodig hebben.	30.15
35	En je ziet de instroom in de zorgopleidingen van verpleegkundigen en verzorgenden afnemen.	0.01
36	Dit bij elkaar is eigenlijk een soort van perfect storm waardoor de kans op dit soort incidenten toeneemt.	0.5
37	Wij hebben het ministerie van VWS uiteraard om een reactie gevraagd.	0.01
38	Zij laten weten dat de situatie zoals die wordt geschetst in het inspectierapport over Cordaan onacceptabel is.	0.05
39	De aanpak van het arbeidsmarktprobleem heeft de grootste prioriteit aldus het ministerie.	0.02
40	Bij mij in de studio Sarah Dobbe, Kamerlid van de SP.	0.01
42	Als je dit hoort mensen die lang in hun eigen urine moeten liggen uitgesmeerde ontlasting op de muur.	99.99
44	Als je iemand bent die extra zorg nodig hebt en je hebt me dat ze dingen te maken dat is verschrikkelijk.	0.01
46	Als je de hele dag op bed moet liggen terwijl je in staat bent om wat te doen maar er is niemand om je uit bed te halen.	0.05
47	Verschrikkelijk voor de familie maar ook voor de zorgverleners die elke dag keihard met hun hart dat werk doen.	0.01
48	Maar er is niet genoeg personeel vaak om dit goed te kunnen doen.	0.01
54	Sterker nog, het salaris moet omhoog voor dit werk.	0.01
55	Er is wat we noemen een loonkloof tussen mensen die werken in de ouderenzorg en de rest van de publieke sector.	0.01
56	Dat betekent dat voor het belangrijke werk wat we allemaal belangrijk vinden dat mensen minder betaald krijgen dan in andere sectoren.	14.78
57	We hebben voorstellen gedaan om de salarissen te verhogen.	0.01
58	Zorgen dat er genoeg geld beschikbaar voorkomt maar dan geeft niemand thuis.	0.01
60	De opleidingen, er zijn meer studenten nodig die dat werk zouden willen leren.	0.01
64	Je kunt kijken hoe je meer mensen naar de opleiding kunt trekken.	0.01
65	Maar het is ook belangrijk dat je zorgt dat de uitstroom in de zorg stopt.	0.01
66	Heel veel mensen beginnen met een zorgopleiding maar binnen twee jaar is 40 procent uit de zorg vertrokken.	99.98
67	Zelf hebben we ook een meldpunt gehad waarbij ontzettend veel zorgverleners hebben gereageerd.	0.01
68	Een derde daarvan twijfelt of ze willen blijven werken in de zorg.	0.01
77	Maar die loonkloof, de salarissen, dat kost wel geld en u zegt dit tegen een kabinet dat geen geld heeft.	0.03
78	Het enige wat we dan kunnen zeggen is: dit willen we niet.	0.01
79	Deze situaties willen we niet dat het kabinet beleid voert waardoor de risico's op dit soort misstanden wordt vergroot.	0.01
83	Was het niet Geert Wilders die dit zo belangrijk vond?	0.01
86	Ik kan me nog herinneren 10 jaar geleden toen speelde het al.	0.03
88	En zo lang hebben mensen al de mond vol dat het zo niet kan dat de ouderen superbelangrijk zijn.	0.01
89	Maar als het puntje bij paaltje komt is er geen geld voor de zorg en zelfs volgend jaar wordt er 1 miljard bezuinigd ook op de ouderenzorg ook onder het kabinet van de heer Wilders.	99.93
92	Hebt u vragen over dit onderwerp, stel ze dan aan mijn collega's, via 1v.nl/chat.	33.87
93	Vier basisscholen die leerlingen uit groep 8 de verplichte doorstroomtoets niet hebben laten maken, gaan die toets toch afnemen.	0.02
95	Ja, ze moeten van haar, staatssecretaris Mariëlle Paul voor Funderend Onderwijs.	0.05
96	Zij dreigde met financiële gevolgen, en dus doen de scholen de toets nu toch, onder protest.	0.01
97	Wij hebben de maatschappelijke opdracht om kinderen breed op te leiden.	0.02
99	Maar er zijn meer dingen belangrijk, bijvoorbeeld bij taal en dat is het schrijven van teksten, de mondelinge taalvaardigheid.	4.75
101	Hoe komt het dat er steeds weer discussie is over de toets die bepalend is voor het schooladvies?	0.01
102	Laten we beginnen bij dit gevreesde vel met bolletjes die je heel nauwkeurig in moet kleuren: de Cito-toets.	0.04
103	Van 1970 tot en met 2014 maken leerlingen uit groep 8 deze toets.	0.01
104	De uitslag plus het advies van de leerkracht leidden samen tot een schooladvies.	0.01
105	Het was vrij logisch dat de zoon van de bakker ook bakker werd en dus niet naar de universiteit zou gaan.	5.01
106	Ook al had hij daar wellicht wel de capaciteiten voor.	0.01
107	Om dat weg te nemen en de leerlingen een gelijke kans te kunnen bieden daar in elk geval aan bij te dragen werd deze toets ontwikkeld.	6.71
108	Om leerlingen gelijke kansen te geven wordt de toets in 2015 verplicht.	0.01
109	Ook komen er toetsaanbieders bij, om de machtspositie van Cito te verkleinen.	0.01
112	Vooral meisjes leerlingen met een migratie-achtergrond en kinderen die niet uit de stad komen, krijgen vaak een te laag advies.	0.26
116	Daardoor krijgen leerlingen hun schooladvies nog voordat zij zich moeten aanmelden op het voortgezet onderwijs én het advies van de leerkracht is niet langer leidend.	0.02
117	Ook zijn basisscholen verplicht om kansrijk te adviseren.	0.01
118	Wat betekent dat het voorlopige schooladvies naar boven moet worden bijgesteld als de leerling hoger scoort op die doorstroomtoets.	0.01
119	Scholen kiezen in groep 8 zelf uit verschillende doorstroomtoetsen van verschillende aanbieders.	0.02
120	Deze toetsen verschillen in de manier waarop vragen gesteld worden.	0.01
122	Voor een leerling mag het natuurlijk niet uitmaken welke toets gemaakt wordt.	0.01
124	Na de eerste afname van de doorstroomtoets blijkt dat de keuze van de toetsaanbieder invloed heeft op het schooladvies.	0.01
125	De ene toets leidt tot hogere adviezen om toch die term hoog en laag te gebruiken, dan de andere toets.	8.82
127	En een hoger advies, dat klinkt misschien positief maar het kan ook het zelfvertrouwen van jongeren schaden.	0.57
128	Ik vind dat het een kind schaadt als het te hoog wordt ingeschaald en drie jaar lang in het voortgezet onderwijs zit en denkt: Mij niet de beurt geven, want ik weet niet waar het hier over gaat.	0.04
130	En dus willen experts dat het onderwijssysteem in Nederland drastisch verandert.	0.01
131	Zijn toetsen bijvoorbeeld nog wel de juiste manier om het niveau van leerlingen te meten?	0.01
133	En dus zegt zij: We zouden de vier scholen die de doorstroomtoets niet wilden maken, juist moeten steunen.	0.02
135	Wetenschappers in Amerika, maar ook daarbuiten maken zich grote zorgen over de acties van president Trump en zijn adviseur Elon Musk.	0.03
136	Zij willen overheidsinstanties die onderzoek doen naar het weer klimaat en milieubescherming flink korten.	37.08
140	Wat er gaande was in de VS. Dat er zo rabiaat werd weggesneden.	0.02
141	Hoeveel zorgvuldig opgebouwde kennis in een keer terzijde wordt geschoven alsof het niet waar is.	0.01
142	Dat is heel schadelijk ook voor de geloofwaardigheid van de VS wereldwijd.	0.01
143	Wie nu in Amerika voor de overheid werkt, zit in de rats.	0.02
144	Donald Trump gaat enorm snijden in het overheidsapparaat en zijn nieuwe maatje Elon Musk wil die sanering graag uitvoeren.	34.36
146	De kassen van de Radboud Universiteit van Nijmegen zijn niet de plek waar ze haar onderzoek doet maar voor Heleen de Koninck, klimaatwetenschapper in Nijmegen en aan de TU in Eindhoven is het wel een plek die duidelijk maakt hoe belangrijk klimaatonderzoek is.	0.1
147	Hier wordt onderzoek gedaan naar gewassen en hoe die beter tegen hitte kunnen.	0.02
152	Het is belangrijk voor onze voedselproductie dat onze gewassen tegen de hogere temperatuur kunnen.	97.77
153	Trump heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij de olie- en gasindustrie onvoorwaardelijk blijft steunen en dat hij klimaatverandering een flauwekulverhaal vindt.	1.31
154	Een houding die de wetenschappers schrik aanjaagt bijvoorbeeld bij ruimtevaartorganisatie NASA die klimaatonderzoek vanuit de ruimte doet.	0.01
155	En ook bij NOAA, de Amerikaanse tegenhanger van onze KNMI.	0.01
156	Amerika is een mogendheid op het gebied van de klimaatwetenschap.	0.01
161	Sommige van de beste denkers ter wereld zitten in de VS. Juist de internationale instituten zoals NASA en NOAA die over de atmosfeer en de oceanen gaan die zijn heel erg belangrijk.	0.08
162	Dan Costa durft zich uit te spreken, in tegenstelling tot veel van zijn collega's.	0.04
164	Tot 2018 was hij hoofd onderzoeker bij het Amerikaanse milieubeschermingsagentschap EPA.	0.01
165	Een agentschap dat milieuregels opstelt en controleert en op landelijk en lokaal niveau verontreiniging aanpakt.	15.19
167	De klimaatwetenschap heeft de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt en Nederland heeft daar ook een rol in.	0.07
168	Onderzoeksorganisatie TNO bouwde een satelliet die op onze aarde de uitstoot van broeikasgassen in kaart brengt.	99.99
169	Meten is weten: De grote toegevoegde waarde van satellietinstrumenten zit hem erin dat ze vertrouwen creëren.	0.07
170	Dat doen ze omdat het er de geschatte cijfers van broeikasgassen worden vervangen door metingen.	0.01
171	En die metingen helpen landen om het vertrouwen te krijgen dat zij niet de enigen zijn die investeren in het afbouwen van die schadelijke emissie.	0.72
173	De besluiten wie wat doet die liggen uiteindelijk bij de bedrijven en de overheden.	0.01
174	Wat wij kunnen doen met die instrumenten is het vertrouwen geven.	0.01
175	Wetenschappers, wereldwijd, wisselen onderling hun gegevens uit.	0.01
176	En, zegt Leemhuis, aan de waarde van die gegevens mag niet worden getwijfeld.	0.02
177	Het is nu belangrijker dan ooit dat er onafhankelijke data en metingen zijn.	0.01
178	En daar zijn die satellietinstrumenten ontzettend waardevol voor.	0.14
179	Het liefst heb je natuurlijk dat er geen enkele discussie is over klimaatdata.	0.01
180	En zou je die instrumenten misschien niet nodig hebben.	0.01
182	Om klimaatverandering en de gevolgen daarvan te begrijpen, om er iets tegen te doen daarvoor zijn robuuste wetenschappelijke organisaties nodig, zegt Heleen de Coninck.	0.02
183	Amerikaanse wetenschappelijke instanties moeten volgens haar niet een speelbal worden van de politiek.	0.01
184	Het blijft belangrijk dat alle nationale instituten onderzoek blijven doen en data blijven leveren rondom klimaatverandering.	0.01
185	Want om te begrijpen wat er gebeurt en te begrijpen hoe de gevolgen van klimaatverandering escaleren in het poolgebied heb je heel veel gegevens nodig.	0.09
186	En die gegevens worden vaak door satellieten geleverd.	0.01
187	NASA heeft bijvoorbeeld veel van die satellieten rondvliegen.	0.01
188	Europa ook wel wat maar juist de combinatie daarvan leveren je meer wetenschappelijke zekerheid op over wat er aan het gebeuren is.	0.15
189	President Trump heeft een nieuwe directeur aangewezen voor het milieu-agentschap EPA die vrij opvallende uitspraken doet voor een milieubeschermer.	0.15
190	Voor oud-hoofdonderzoeker Dan Costa is het een hard gelag dat de politiek zich zo bemoeit met de wetenschap.	0.52
192	En daarmee groeien ook de zorgen over de grote invloed van Amerikaanse Big Tech op onze overheid.	34.91
193	Van e-mail tot data-opslag: we zijn volledig afhankelijk.	0.9
195	We hebben veel te lang gedacht dat Amerika onze vriend is en dat een Amerikaans bedrijf hetzelfde is als een Europees bedrijf.	0.34
196	De situatie wordt op dit moment per dag erger ook als meer en meer overheidsonderdelen en ziekenhuizen en zorginstellingen besluiten om afhankelijk te worden van Amerika.	0.18
197	Nederlandse instanties gebruiken massaal Amerikaanse systemen van techreuzen, als Microsoft, Amazon en Google.	99.99
198	Denk aan 't e-mailprogramma Outlook, of de dagelijkse sessies via Teams.	0.02
200	Digitale opslagkamers voor documenten en persoonlijke gegevens.	0.06
205	Op dit moment zijn 100,0 procent van alle gemeentes afhankelijk van Microsoft.	0.05
208	Dus als er een storing is bij Microsoft of als wij geen Microsoft meer mogen gebruiken dan komen al deze balies tot stilstand.	2.1
213	Bert Hubert is technologie-expert en voormalig toezichthouder van veiligheidsdienst AIVD.	0.02
216	We zitten nu al in de situatie dat als men in Amerika met hun verkeerde been uit bed stapt kan men organisaties in Nederland geheel stil leggen.	0.03
217	En dat kan zomaar betekenen dat de organisatie die hier zit straks niet meer kan mailen en geen documenten meer kan verwerken.	0.22
219	En mocht u denken dat dat alleen om zaken gaat als Ik moet mijn paspoort ophalen.	0.01
226	Want als Amerika de toegang tot de cloud stopt Dat de Nederlandse overheid dan niet meer bij de data kan wie er recht heeft op toeslagen.	0.1
230	Dat zegt Europarlementariër Kim van Sparrentak die ik spreek via een videoverbinding.	0.04
231	Ik realiseerde me dat deze verbinding ook mogelijk gemaakt wordt door de Amerikanen.	0.03
235	Als je er echt over na gaat denken, denk je alleen maar: Oké, wat niet eigenlijk?	0.01
236	Vorige week verzocht ze de Europese Commissie om een stresstest van onze digitale gegevens.	0.02
237	Nou ja, hoe meer we erover na begonnen te denken hoe ontzettend afhankelijk we zijn van de Amerikanen hoe meer we ons realiseerden dat we ook niet een volledig beeld hebben.	0.01
238	Daarom hebben we de Europese Commissie gevraagd om te kijken stel nou dat Trump op een dag wakker wordt en zegt tegen alle Amerikaanse bedrijven 'zet alles maar uit in Europa', wat betekent dat dan?	0.02
241	Haar collega-Europarlementariër en voormalig directeur van de Militaire Inlichtingendienst Bart Groothuis maakt zich ook zorgen.	0.02
242	Zeker na afgelopen weekend, waarin duidelijk is geworden dat de Amerikanen echt de NAVO steeds verder op afstand zetten zullen we onze eigen boontjes militair moeten doppen maar dat geldt ook in technologisch opzicht.	0.07
243	Vooral de eerste speech van Trumps nieuwe minister van Defensie alarmeerde Europa.	0.01
245	De America First-filosofie van president Trump wordt langzaam een America Alone-filosofie.	15.06
246	Waarbij hij steeds meer uitgaat van zijn eigen kracht en ook andere landen dwingt om met hem mee te gaan.	0.01
248	En dat hadden wij zelf niet zo voorspeld dat de Amerikanen zo ver van ons af zouden kunnen drijven.	0.01
250	En als je dan je hoofd op het Amerikaanse hakblok hebt gezet en zegt dat onze gemeentes niet meer kunnen functioneren zonder hun hulp dan zal hij op een dag dat tegen je gaan zeggen.	0.01
251	'Jullie moeten nu doen wat wij willen anders staat je balie zo stil en kan niemand meer geholpen worden.'	0.01
252	Mocht u denken 'mijn gegevens staan op een veilige server dus dat zit wel goed', dat zit níét goed.	0.01
254	Als jij je e-mailbeheer hebt overgedaan aan de Amerikaanse cloud dan staat alle e-mail op Amerikaanse servers.	64.75
255	En alle documenten en gegevens die over jou staan bij gemeentes bij ziekenhuizen en bij huisartsen worden uiteindelijk wel een keer per e-mail verstuurd.	0.02
256	En op dat moment zijn ze onder bereik van de Amerikaanse overheid gekomen.	0.03
257	Dus ook al stond het daarvoor op een beschermde server dan op het moment dat er gemaild wordt, dan is het van de Amerikanen?	0.04
259	Wat we nu veel zien is dat er bedrijven en organisaties zijn die graag wel naar de cloud willen maar toch onafhankelijk willen blijven.	5.55
260	Die zeggen dan: We hebben hier een speciale server waar we alle gegevens apart op bewaren.	0.01
262	Want zodra je een Excelsheet maakt of een presentatie over die gegevens of iemands dossier mailt, dan is het weer de deur uit.	0.03
263	De oplossing klinkt simpel: Hou het dicht bij huis en kies Voor Europese bedrijven.	0.01
264	Als de volgende keer de Nederlandse overheid grote aankopen moet doen voor bijvoorbeeld hun software waarop ze functioneren in alle ministeries, dat ze dan zeggen: We gaan nu specifiek naar de Europese bedrijven kijken en zorgen dat het daar veilig staat.	0.02
268	Er zijn in Nederland bedrijven die diverse alternatieven kunnen bieden.	0.01
274	En ook de technologie, de kennis, het intellectueel eigendom dat is vooral in Amerika dit moment.	0.02
278	De richting wordt nu ingezet en die richting moet zijn dat je langzaam als Europa op eigen benen kan staan en je eigen boontjes dopt.	0.01
279	Als het gaat om investeringen, hoeveel geld is daar voor nodig?	0.01
282	Dan hebben we Dan hebben we het echt over tientallen miljarden.	22.03
289	Je kunt als individu een dagtaak hebben aan het omzetten van vinkjes.	0.01
291	Maar het is een verliezende strijd als jouw werkgever bijvoorbeeld voor jou heeft besloten dat ze wel al je documenten naar de cloud sturen.	0.13
294	Je zou het graag hebben van: Ik ga recyclen, ik doe iets voor 't milieu ik ga minder vliegen en ik doe iets voor het milieu.	0.01
295	Maar er is niet een equivalent van: Weet je wat, ik gebruik gewoon geen telefoon meer.	0.07
301	Je kunt alleen maar een soort privacyveganist worden en zeggen: Ik sluit mij af van dit alles.	0.01
304	13 maart debatteert de Tweede Kamer over de digitale afhankelijkheid van Amerika.	0.02
305	Heeft u vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in deze uitzending?	0.01
308	We zijn er altijd online, en morgen op radio en tv.	0.01