Een Vandaag 🇳🇱

_id 684a0f215e002a0def269028
url https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5754/afspelen
datetime 2025-06-10 18:30:00
description Een extra zetelpeiling na de val van het kabinet-Schoof * Geboortecijfer daalt wereldwijd * UWV-onderzoek naar beoordeling postcovid-patiënten vertraagd

 

Statements

idx statement score
1 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond. 3.7
2 Precies een week geleden viel het kabinet en nu is de campagne meteen in volle gang. 11.5
3 Wat is de invloed van de afgelopen dagen op kiezers? 5.53
4 Samen met onderzoeksbureau Verian deden we een extra zetelpeiling. 6.51
9 Die was de afgelopen maanden een beetje aan het zakken. 3.46
11 We peilden vlak voor de val van het kabinet nog dat die partij op 28 zetels stond. 16.12
13 In Den Haag is er veel kritiek op het handelen van Wilders. 14.99
14 Maar er zijn dus kiezers die zijn puntenplan voor migratie en dat hij is weggelopen, juist waarderen. 6.63
15 Niet iedereen kan winnen: De VVD stond 2 weken geleden op 30, nu op 26. 13.45
18 En dan die derde grote partij: GroenLinks-PvdA stond op 28, nu 25. 13.67
19 Die partij schommelt sinds de verkiezingen al een beetje rond die aantallen. 7.31
20 De afgelopen tijd zakte de PVV wat in de peiling maar ze zijn nu weer de grootste. 7.98
22 Maar gisteravond sloot VVD-leider Yesilgoz de PVV definitief uit voor een volgend kabinet. 23.62
24 Ja, je hoort peilers in aanloop van verkiezingen tot in den treure zeggen dat peilingen geen voorspellingen zijn, en dit is dus waarom. 4.47
25 In deze peiling zie je duidelijk een eerste reactie op de val. 3.64
26 En de vraag is nu of het uitsluiten van de PVV invloed heeft. 11.04
27 We hebben vandaag speciaal een extra onderzoek gedaan. 8.39
28 En daarin zeggen maar heel weinig mensen die vorige week dus na de kabinetsval, op de PVV wilden stemmen dat ze hierdoor overwegen weg te lopen. 61.12
29 Voor een ruime ruime meerderheid, 93 procent van de PVV-stemmers, heeft het geen invloed. 18.12
30 Ze voelen zich vaak zelfs gesterkt in hun voorkeur. 57.12
31 En Yesilgöz' eigen VVD-stemmers, wat vinden die ervan dat ze Wilders nu echt heeft uitgesloten? 47.0
34 Maar veel hopen wel dat andere rechtse partijen groter worden om met hen een meerderheid te vormen. 6.12
35 Maar je ziet ook, ongeveer één op de vijf, 18 procent vindt het toch een slechte keuze om nu al te zeggen dat je niet met de PVV gaat. 68.43
36 Die vinden dat je uit principe geen partijen moet uitsluiten. 7.67
39 Want dat alternatief is misschien wel GroenLinks-PvdA. 12.92
43 Hier was echt een kans om iets te doen aan de woningnood. 6.19
45 Het kabinet valten alle partijen vallen over elkaar heen om hun woede en verontwaardiging over het besluit van Wilders te ventileren. 34.29
46 Toch sluit de leider van de VVD een samenwerking in de toekomst met de PVV op dat moment niet uit. 16.92
48 Wat is het heldere antwoord van mevrouw Yesilgöz op deze vraag? 5.46
49 Ik vind het een hele faire en terechte vraag van mevrouw Bikker. 3.94
50 Ik heb daar vandaag, en dat heeft u mij ook overal horen zeggen, nog niet het antwoord voor u. Maar vanaf gisteravond is alles anders. 3.55
51 Voor de camera van RTL sluit de leider van de VVD samenwerking met de PVV nu wel volledig uit. 24.04
52 Ik kan niet samenwerken met een partij of een leider die er eigenlijk lak aan heeft. 4.87
53 Dus nee, de VVD gaat niet meer samenwerken met de PVV. 31.08
58 Maar denken de kiezers van de VVD en de PVV hier ook zo over? 14.51
59 We vragen het twee leden van het EenVandaag opiniepanel: PVV-stemmer Arnold Brans en VVD-stemmer Erik de Vries. 5.63
60 Wat ik het allerergste vind, is dat, omdat ik een strategische stemmer ben dat ik me afvraag of het rechtse beleid of dat nu nog wel gehoor gaat vinden in Nederland. 5.09
62 Hij zit zelfs een aantal jaren in de gemeenteraad voor die partij. 5.46
65 Omdat ik dacht: Als hij samen met de VVD en nog een paar partijen die dat rechtse beleid uit gaan voeren dan ben ik daar voor. 5.81
66 Erik de Vries heeft altijd gekozen voor de VVD en zal dat zeer waarschijnlijk de komende verkiezing ook weer doen. 6.76
67 Hij is het eens met de uitsluiting van Geert Wilders. 6.97
68 Maar de uitsluiting van 2 miljoen PVV-stemmers vindt hij lastig. 7.31
69 Wat ik niet helemaal begrijp is dat de PVV uitsluiten, en niet Geert Wilders. 10.82
70 Er zijn natuurlijk wel een heleboel mensen die PVV stemmen. 16.92
71 Het PVV gedachtegoed, daar zitten best goeie dingen tussen. 5.5
72 Maar je kan niet zoveel stemmers uitsluiten als je een hekel hebt aan een bepaald persoon. 4.11
77 Nou, ik heb dus heel erg zitten dubben tussen VVD en CDA. 3.99
80 Maar misschien is er op een of andere manier met de middenpartijen, CDA, D66, VVD Naast een stem op de VVD is het CDA ook een optie voor De Vries. 7.82
83 Maar ik zit soms ook te denken aan de SGP, omdat dat een hele betrouwbare partij is. 4.6
86 Dat is een regelmaat, dat je precies weet wat je krijgt. 4.42
88 Bij mij in de studio politiek commentator Joost Vullings. 5.83
89 Joost, worden de PVV-kiezers ook zelf uitgesloten als partijen samenwerking met Geert Wilders uitsluiten? 24.47
91 Als andere partijen iets voor PVV kiezers kunnen doen. 5.54
93 Als er een politicus heel veel invloed had vanuit de oppositie, dan was het Geert Wilders wel. 18.02
95 Als je weet dat die partij wordt uitgesloten voor de verkiezingen dat is beter dan horen dat hij tijdens de verkiezingscampagne gebeurt. 6.7
100 Drie partijen zeggen: hij hoeft niet meer terug te komen. 8.86
103 En hij sluit bijvoorbeeld Frans Timmermans er ook uit. 7.67
104 Het is raar om politici te dwingen met elkaar te gaan regeren. 7.88
106 Want we hadden nog van jou tegoed hoe de rest van de partijen ervoor staan in de zetelpeiling. 3.57
116 En coalitiepartijen BBB en NSC horen echt bij de kleine partijen. 4.5
121 Het is dus echt kantje boord voor de partij van Nicolien van Vroonhoven. 3.79
123 NSC heeft het moeilijk, blijft er nog iets van die partij over? 8.51
126 Nicolien van Vroonhoven heeft laten weten dat ze niet eens weet of ze lijsttrekker wil worden. 23.68
129 In de Nederlandse verkiezingscampagnes hebben we zoveel partijen. 76.79
130 De redacties moeten echt kiezen wie ze aandacht geven. 4.81
131 Dan kiezen ze vaak voor de partijen die al wat groter zijn. 4.12
132 Het CDA komt waarschijnlijk weer bij de verkiezingsdebat er terecht. 6.49
134 Dus als je nu heel klein bent, betekent dat aandacht genereren ingewikkeld wordt. 4.41
137 Hij heeft het kabinet laten vallen en dat heeft voor hem goed uitgepakt. 12.86
138 29 oktober zijn de verkiezingen, dat duurt nog even. 7.85
139 En er brandt een strijd los rond het thema migratie. 10.17
140 Even voor drie uur vanmiddag hebben de fractievoorzitters onze peiling al onder ogen gehad en zijn de reacties bij VVD en PVV voorbereid. 5.03
144 Die willen geen Timmermans en Yesilgöz, en al helemaal niet samen. 4.87
145 Iedere keer dat mevrouw Yesilgöz op televisie zit te keffen krijg ik er een zetel bij. 4.13
146 Dus ik roep haar op om dat vooral te blijven doen, het helpt. 4.29
148 Maar belangrijker nog: Ik vind dat je je eigen kiezers en het land in de steek laat. 3.84
149 Hij lijkt in de peilingen beloond te worden voor het weglopen want hij stijgt enorm en de VVD zakt weg. 20.01
151 We hebben nog 4,5 maand te gaan tot de volgende verkiezingen. 5.36
157 Maar we hebben nog heel veel tijd te gaan met elkaar. 3.54
158 En ik hoop dat het ons zal lukken, daar zal ik mijn best voor doen dat het ook echt gaat om de plannen voor het land. 3.98
159 Ver weg van de strijd tussen PVV en VVD staat NSC met één gepeilde zetel. 6.27
164 En we weten waarom we destijds al die stemmen gekregen hebben. 4.42
166 Tegelijkertijd wordt Geert Wilders met zijn PVV beloond in die peiling. 7.58
169 Dat is met name over de strijd die je hebt tussen de VVD en de PVV. 5.34
171 Wij hebben een andere strijd te voeren, met onszelf. 4.1
173 Laten we die Laten we die nou eerst maar even neerzetten. 3.5
175 Bij Van der Plas was vorige week nog veel ergenis over het weglopen van Wilders. 7.63
176 Snapt u dat hij zo veel bijval krijgt, ondanks dat hij is weggelopen? 9.67
177 Ik denk dat het beeld in Nederland heel erg is dat hij is tegengewerkt. 5.16
178 Maar het geeft wel aan dat mensen ook echt wel ander beleid willen op bijvoorbeeld asiel en migratie. 18.65
179 Dat wil de VVD ook, maar niet meer met Geert Wilders. 11.24
181 Vorige week heeft hij laten zien: Het gaat hem niet om inhoud. 5.67
182 Al zijn we het met elkaar eens, al is er niks aan de hand. 3.74
184 De peilingen en de kritiek van zijn achterban vielen hem tegen. 4.2
186 Doordat de VVD de PVV uitsluit, zijn er bijna geen partijen meer die met Wilders willen samenwerken. 11.27
187 Een toekomstig kabinet met Wilders erin lijkt nu al onmogelijk. 7.32
189 Als die ons maar groot genoeg maken, en zij zijn de baas dan ben ik ervan overtuigd dat wij een hele grote kans maken om mee te doen en ook om premier te worden. 4.25
191 Maar de tragiek is: u kunt 10 zetels, 15 zetels, misschien wel 20 zetels winnen maar dan staat u toch nog langs de zijlijn. 4.28
193 We hebben ook eerder gezien dat mensen zeiden zelfs de VVD de vorige keer, toen we al de grootste waren 'we doen niet mee.' 23.53
195 Toen zeiden ze in één keer: 'We willen het toch aanschuiven.' 4.65
197 Je kan een grote mond hebben, maar ondertussen hebben wij er 5 gewonnen en de VVD er 4 verloren. 8.1
198 Intussen probeert GroenLinks/PvdA-leider Timmermans, die trouwens zakt in onze peiling deze ontwikkelingen op waarde te schatten. 11.81
199 Hoe geloofwaardig vindt u de afstand die de VVD nu neemt van de PVV? 15.6
200 Nou, laat ik zo zeggen: Ze zijn wel eens van mening veranderd bij de VVD. 4.52
201 Dus het kan ook weer de andere kant op, dat zullen we wel zien. 3.93
202 Als ik één ding heb geleerd in decennia Nederlandse politiek: als links niet groot genoeg is, dan gaan andere partijen allemaal over rechts. 5.59
203 Dus ik heb de opdracht om links zo groot te maken dat ze niet om ons heen kunnen. 3.96
204 Hij heeft de opdracht om links heel groot te maken. 5.22
213 Het geboortecijfer daalde wereldwijd nooit zo hard als nu. 88.83
218 50 jaar geleden nog waarschuwde de Club van Rome: Bevolkingsgroei bedreigt de mensheid. 87.37
221 Want ja: de wereldbevolking groeit nog, 8 miljard sinds 2023. 85.59
222 Maar dat komt niet door het hoge aantal geboortes maar omdat we steeds ouder worden en er dus minder mensen dood gaan. 81.75
223 Delen van de westerse wereld staan aan de vooravond van een razendsnelle krimp. 3.86
224 En dat is in de geschiedenis, buiten tijden van oorlog en dodelijke ziektes als de pest nog nooit voorgekomen. 3.84
225 Het geboortecijfer in verschillende landen wereldwijd daalt sinds de jaren 60. 81.89
226 In Europa werden in 1990 nog 5 miljoen baby's per jaar geboren. 59.76
229 Lang werd gezegd: economische voorspoed zorgt voor een lager geboortecijfer. 89.65
231 het geeft heel duidelijk aan dat er een verschil zit tussen het aantal kinderen dat mensen willen en het aantal kinderen dat mensen daadwerkelijk krijgen. 11.29
232 De huizenmarkt en de financiële situatie is cruciaal. 21.04
233 In 2009 kondigde Vietnam een twee-kind-politiek af om de snelle bevolkingsgroei te remmen. 53.49
234 Dit jaar wordt de noodklok geluid vanwege het lage geboortecijfer. 89.87
237 Er is geen westers land met een vruchtbaarheidscijfer boven de 2.1. 76.45
239 Zulke lage geboortecijfers kunnen economisch grote gevolgen hebben. 90.33
241 Het CBS liet pas zien dat hoe hoger woningprijzen in een regio zijn hoe minder kinderen mensen krijgen. 90.51
242 Én: woningbezit hangt samen met een hogere kans op geboorte. 81.92
243 Dus in lijn van dat VN rapport, het lage geboortecijfer betekent niet dat mensen geen kinderen wíllen. 88.61
245 Even terug naar Rozemarijn van het EenVandaag Opiniepanel. 3.75
247 Wij hebben dat eind vorig jaar aan vrouwen met een kinderwens. 69.07
253 Zuid-Korea heeft het laagste geboortecijfer ter wereld. 90.38
255 En warempel, afgelopen maart bleek het geboortecijfer ineens iets toe te nemen. 49.29
256 Recent Chinees onderzoek laat zien dat subsidies voor vaders om thuis voor de kinderen te zorgen effectiever zijn dan financiële prikkels voor vrouwen. 90.59
257 Omdat in dat laatste geval traditionele rolpatronen worden versterkt die er juist voor zorgen dat vrouwen géén kinderen willen. 51.84
263 Het zou best wel eens een verkiezingsthema kunnen worden. 4.9
264 Na een vernietigend rapport over de eigen beoordelingen beloofde het UWV een jaar geleden beterschap aan duizenden long-covid-patiënten. 74.3
265 Vandaag trekken patiëntenorganisaties aan de bel, omdat er niets veranderd is. 5.75
266 Doodzieke mensen moeten van de uitkeringsinstantie nog steeds gewoon aan het werk. 61.72
267 Het cruciale vervolgonderzoek dat juist voor verbetering moest zorgen, is ernstig vertraagd. 7.03
269 We maken een reportage over deze twee verzekeringsartsen. 16.71
270 Ze bekeken op eigen initiatief bijna 50 UWV-dossiers van long-covid-patiënten die een arbeidsongeschiktheidsuitkering, een WIA, hebben aangevraagd. 51.83
276 Hun conclusie: Van de 46 dossiers is maar een kwart correct. 12.55
278 En vervolgens: Er is binnen UWV onvoldoende kennis van long-covid. 46.28
279 Medische feiten worden niet meegewogen en de eigen visie van de verzekeringsarts speelt een rol bij de beoordeling. 15.83
280 Je kijkt op dat moment naar een oordeelsvorming waarvan je denkt: dit kan of moet anders. 4.24
282 Ze zijn blij met de bevindingen en kondigen een groter vervolgonderzoek aan. 5.76
284 'Dit wordt samen met Jim Faas in gang gezet en zal naar verwachting aan het einde van het jaar kunnen worden afgerond.' 4.28
285 Inmiddels zijn we bijna een jaar verder en het beloofde vervolgonderzoek is nog steeds niet afgerond. 9.43
286 En oud-UWV-verzekeringsarts Jim Faas is nog niet gevraagd om te helpen. 12.65
287 Ik ben nog niet actief bezig met welk nader onderzoek dan ook. 3.85
288 Het getuigt niet van een urgentiegevoel terwijl er toch heel veel mensen last hebben van het feit dat ze niet adequaat beoordeeld zijn. 4.32
289 Daar in grote problemen door komen, financieel ook. 5.59
294 Maar UWV besloot dat ze wel 20 uur in de week kan werken. 31.03
295 Als ik de energie had om kwaad te zijn, dan was ik laaiend. 3.74
303 Ik denk 22 tot 23 uur per dag gedwongen horizontaal. 7.0
304 En dan ook niet op de bank, maar in mijn slaapkamer. 3.69
308 Omdat Anne het niet eens is met de UWV-beslissing, heeft ze bezwaar gemaakt. 22.69
310 Met veel moeite sleept ze zich naar het beoordelingsgesprek. 3.72
311 Ik ben daar naartoe gegaan en ze hebben mij dan dus zien praten zoals jullie mij nu zien en horen praten. 3.46
313 En daaruit concludeerden ze dat ik niet zo ziek ben als ik beweer. 3.8
314 UWV besluit vervolgens, omdat Anne in staat is een gesprek van een uur te voeren ze ook nog steeds prima 20 uur in de week kan werken. 15.25
315 Dus het hele idee van de post-exertionele malaise, de PEM waardoor je zieker wordt na inspanning, hebben zij naast zich neergelegd. 43.31
317 Want ik kan inderdaad nu naar de wc lopen en ik kan dit gesprek voeren. 3.76
319 Het is op nep-energie die uiteindelijk dus zorgt voor een terugslag. 49.33
320 Volgens jurist en verzekeringsarts Jim Faas maakt het UWV gebruik van een tien jaar oude beoordelingsstandaard. 11.59
321 Daar is een ziekte als long-covid niet in opgenomen. 90.08
322 Er wordt in die standaard helemaal geen aandacht besteed aan post-infectieuze aandoeningen. 44.17
323 En bijvoorbeeld PEM, wat heel veel impact heeft op het functioneren en wat je daar voor consequenties aan zou moeten verbinden en hoe je dat misschien zou moeten uitvragen. 5.45
325 Er zijn in ons land nog steeds tienduizenden long-covid-patiënten en een deel van hen komt in conflict met UWV. 87.37
327 Ik snap dat het UWV het heel erg moeilijk heeft met heel veel zaken. 4.92
329 Want nu zitten ze met een verzekeringsarts te praten. 13.06
331 Zij kunnen ook niet zeggen: Beste dokter, u zegt nu dit of dat, maar ik heb gelezen zus en zo. 4.63
333 Bij mij in de studio is research verslaggever Simone Timmer. 6.38
340 En een van de onderzoekers die dit moest gaan doen is ziek geworden. 60.38
342 Ze zeggen nu dat het onderzoek in september klaar zal zijn. 14.86
343 Wat betekent dit voor de long-covid-patiënten zelf? 45.23
350 Long Covid Nederland en Post Covid NL hebben daarom een petitie opgesteld als signaal naar Tweede Kamer en de demissionair minister. 49.43
351 Wij verwachten meer urgentie, want waar wij zorgen over hebben is dat nu alle aandacht gaat naar de huidige hersteloperaties. 4.96
353 En de inhoudelijke beoordeling van de WIA-aanvragen blijft buiten schot. 24.6
354 Terwijl daar nu juist beoordeeld wordt hoe belastbaar iemand is. 7.76
355 Dus wij willen dat die inhoudelijke beoordeling meegenomen wordt in de hersteloperaties. 4.45
357 De uitkomst van de beoordelingen is volgens de patiëntenorganisatie namelijk vaak afhankelijk van welke arts je voor je hebt. 42.79
359 We hebben het idee dat de beoordelingen niet zorgvuldig genoeg zijn. 4.07
360 Dan hebben we het bijvoorbeeld over de urenbeperkingen. 11.08
361 Waarom beoordeelt een verzekeringsarts dat iemand twee, vier of zes uur kan werken per dag? 48.81
364 En het is voor mensen niet duidelijk hoe men dat heeft besloten. 4.85
366 Het door het UWV beloofde vervolgonderzoek is voor de patiëntenorganisaties dan ook cruciaal. 26.83
367 Maar ook zij zijn er niet bij betrokken, terwijl dat volgens hen wel de afspraak was. 9.17
370 Dus wij hebben geen idee hoe dat onderzoek is opgezet. 4.28
375 En het lijkt ons mogelijk ook wel ten koste te gaan van de inhoudelijke analyse, waar wij juist zo op hameren. 5.05
377 Simone, dit vervolgonderzoek moet worden gedaan en de verzekeringsarts had het ook over achterhaalde standaarden. 34.55
380 Voordat het kabinet veel heeft minister Van Hijum nog een brief naar de Tweede Kamer.. gestuurd dat er weer een nieuwe hersteloperatie komt. 44.92
381 Ook 55.000 ziektewet-dossiers moeten bekeken gaan worden. 22.74
382 In dezelfde brief werden nog minstens vijf extra hersteloperaties aangekondigd. 8.11
384 Van Hijum zei steeds dat dit zijn belangrijkste dossier was waar hij echt veranderingen wilde doorvoeren. 9.43
385 Hij heeft er vooralsnog ook het ministerie van Volksgezondheid bij gekregen. 10.5
386 Je kan je zeer afvragen of dit de snelheid ten goede komt. 4.06
387 Heeft u vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in deze uitzending? 4.09