Een Vandaag 🇳🇱

_id	685239015e002a0defda79b0
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5767/afspelen
datetime	2025-06-17 18:30:00
description	Consumenten de dupe van gebrek aan kennis bij experts van online veilinghuis Catawiki * Minister Karremans over sociale media * Big Tech belangrijk voor de nieuwsconsumptie van jongeren

 

Statements

idx	statement	score
1	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
4	Catawiki, het grootse online veilinghuis van Europa beweert dat het kan, via hun site.	53.62
5	Met deskundige experts en bescherming tegen fraude.	7.04
6	Maar in de praktijk is er onvrede bij zowel hun kopers als verkopers.	7.72
8	Experts zijn vaak onervaren en maken regelmatig fouten.	34.22
9	En wie problemen wil aankaarten, voelt zich vaak niet gehoord.	4.12
15	Echt Muranoglas heeft eigenlijk nooit een stempel in het glas met 'Murano'.	5.29
17	En had die expert die dat product heeft doorgelaten dat moeten zien?	24.45
19	Catawiki, een internationale veilingswebsite voor bijzondere voorwerpen en kunst.	35.04
20	Waar experts kiezen welke producten wel en niet geveild mogen worden.	7.5
24	Deze kan je denk ik wel vinden of soortgelijk op Catawiki maar daar ga ik niet aan beginnen.	3.99
28	Afgelopen januari heb ik een paar objecten gekocht via Catawiki.	4.93
31	Een van die twee partijen kwam niet bij mij terecht maar bij iemand onbekend in Nederland.	4.64
32	Erwin neemt contact op met de klantenservice van Catawiki en met de verkoper.	7.51
33	Maar een oplossing vinden via de helpdesk duurt lang.	8.29
35	't Zijn steeds verschillende mensen, ook van verschillende landen.	4.41
38	En ze zijn niet echt goed ingewerkt en die sluiten het gewoon zonder erop in te gaan.	4.36
40	Uit onderzoek van EenVandaag blijkt Erwin niet de enige.	10.93
41	We spreken met tientallen kopers, verkopers en experts.	7.05
42	Zij zeggen unaniem dat de kwaliteit van het platform achteruitgaat.	9.33
44	Zo zegt een verkoper: En een koper: Ik zie hier een lamp.	7.93
45	Ik zie eigenlijk alleen de voet, maar die staat me wel aan.	3.74
48	Ook Rob de Boer gebruikt Catawiki al jaren om koopjes te vinden.	15.52
51	Er zijn categorieën van antiek en van glas waarvan ik denk: Ik durf er niet op te bieden, want volgens mij is het niet echt.	3.57
52	En dat wordt dan toch aangeprezen met een flinke veronderstelde waarde die het gewoon niet heeft.	4.48
53	Wanneer zij zich platform voor bijzondere dingen noemen dan vind ik dat ze dat ook meer zouden moeten bewaken.	4.53
56	EenVandaag analyseerde bijna 20.000 objecten beoordeeld door 170 experts.	9.47
57	Bij 35% van die experts treffen we onregelmatigheden aan.	51.09
58	Zo klopt hun biografie op de site niet of beoordelen zij objecten die niet onder hun expertise vallen.	13.75
59	Als ik hier een waarde aan zou moeten geven niet wetende wie de kunstenaar specifiek is maar wel een origineel, dat wel dan zou ik zeggen, nou, hooguit 100 of 200 euro.	5.01
60	Maar dat zijn allemaal elementen die we nu niet goed kunnen zien omdat het alleen maar een foto is.	3.74
62	Volledig online de waarde van een kunstwerk bepalen is volgens hem bijna onmogelijk.	9.34
63	Als het om een uniek werk gaat, een schilderij een olieverf of een acryl, dan wordt het al een stuk ingewikkelder want om dat volledig digitaal te doen dat is heel riskant en wat mij betreft niet goed te doen.	4.69
65	Om het echt goed op waarde te schatten, moet ik het in het echt zien.	4.21
66	De experts zelf geven bij ons aan druk te ervaren om zo snel mogelijk te werken en veel producten te plaatsen.	3.86
67	Zo zegt een van hen: En een ander: Je kunt zeggen wat je wil, maar bij Catawiki werken geen gecertificeerde registertaxateurs, met andere woorden experts.	17.23
68	Het klinkt leuk, maar eigenlijk zijn het niet anders dan coaches.	4.05
70	En voor de rest hebben ze wat mij betreft heel weinig verstand van zaken.	3.59
71	Als het goed gaat, heb ik voor een redelijke prijs lekkere wijn.	3.45
72	Maar als het slecht gaat, dan heb je de stress met Catawiki, helpdesk en dat is mij niet meer waard.	4.38
73	Op Catawiki vind je ook dingen die je nog nieuw in de winkel kunt kopen, die eigenlijk helemaal niet zo bijzonder zijn.	5.8
77	Nou, ik vind op dit moment 1, 2, 3, 7 advertenties.	4.97
81	En die was op Ikea aanzienlijk goedkoper uitgeweest.	33.18
82	Marlou Poncin is hier, onderzoeksjournalist bij EenVandaag.	7.85
86	Nee, veel mensen die we hebben gesproken gebruiken het platform al jaren.	11.25
87	En zij zien dat de kwaliteit met name de laatste tijd echt afneemt.	4.31
88	Er komen steeds meer producten op de site, en daarmee ook steeds meer producten die er in hun ogen niet thuis horen.	4.18
89	En ze zijn dus ontevreden over de klachtenafhandeling bij problemen: Het duurt lang voordat mensen een oplossing krijgen.	4.08
92	Experts moeten veel objecten beoordelen in een korte tijd.	5.8
93	In een recente marketingcampagne spreekt Catawiki van 100.000 objecten per week die op de site verschijnen.	11.49
94	Met de ongeveer 240 experts die zij in dienst hebben betekent dat dus heel veel beoordelingen per week die je moet afronden.	4.72
95	Het zijn ook vaak jonge mensen, met relatief weinig ervaring.	15.27
97	Zij geven bij ons aan dat er geen ruimte was om rustiger aan te doen en zorgvuldiger te beoordelen.	3.86
98	Een deel van hen is daarom ook weggegaan bij het platform.	11.23
99	Verklaart die werkdruk ook dat producten zoals de Ikea-lamp op de site verschijnen?	32.96
100	Ja, de tijd om een product te beoordelen is kort dus als je ieder voorwerp uitgebreid moet analyseren red je het niet als expert om je werk af te krijgen.	5.18
101	Maar die belofte doet het platform natuurlijk wel en onder bijzondere koopjes vallen dit soort nieuw te kopen lampen natuurlijk niet.	10.36
102	En juist die belofte maakt schuld, zegt de Consumentenbond.	18.51
103	Bizar dat dat soort producten op de site komen, want Catawiki zegt: Alles wat op onze site komt, gaat langs de experts.	27.58
104	Nou dan kun je je afvragen wat voor een experts dat zijn.	5.21
105	Ik denk eigenlijk dat het helemaal niet langs een expert is gegaan.	4.85
106	Of die heeft alleen maar naar een foto gekeken en die denkt: prima.	5.16
108	Joyce Donat is woordvoerder bij de Consumentenbond.	10.09
109	Zij vinden dat Catawiki vaker moet ingrijpen en beter bereikbaar moet zijn bij klachten.	43.21
112	Als jij iets belooft en je doet het niet en daarmee zet jij dus je klanten op een verkeerd been dan misleid je.	8.0
114	Als jij dingen ziet op je website die aangeboden worden en die niet kloppen, dan moet je ingrijpen.	4.41
115	Ja, je zou misschien zeggen van: er moet ook vooraf gefilterd worden dat er geen troep op je website komt.	4.52
116	Ja, dat zegt Catawiki ook dat ze dat doen, maar dat doen ze niet en daarmee kun je ze dus aansprakelijk stellen.	20.28
120	Ze schrijven kwaliteit en betrouwbaarheid voorop te zetten en daarom ook meer dan een miljoen objecten per jaar af te wijzen.	5.21
121	Door 'piekmomenten' is het volgens een woordvoerder soms lastig om aan hun eigen kwaliteitsstandaard te voldoen.	7.05
122	En als iemand problemen constateert, zeggen ze in te grijpen.	4.16
124	Op vragen over de 35% van de experts bij wie de biografie op de site niet klopt en die producten beoordelen waar ze geen expertise in hebben is Catawiki niet ingegaan.	56.77
125	En ook niet op de onvrede rond klachtenafhandeling.	4.19
126	En ook niet op de onvrede rond klachtenafhandeling.	4.19
127	Het enige wat ze daarover zeiden is dat consumenten kopersbescherming hebben en dat ze daar gebruik van kunnen maken.	7.57
129	Dat is een stap die je kan zetten als je geen reactie krijgt.	4.43
130	In praktische zin kun je dan 'n mail of brief sturen naar Catawiki waarin je hen aansprakelijk stelt en waarvoor.	11.17
132	Als ze dat niet doen kun je naar de rechter stappen.	10.15
134	Heeft u vragen over dit onderwerp dan kunt u ze stellen op EenVandaag.nl/chat.	4.78
137	De Arbeidsinspectie deed vandaag een inval bij een detacheringsbureau in Gelderland.	19.95
138	Volgens de inspectie maakt 't bureau zich schuldig aan mensenhandel.	55.05
139	Zuid-Afrikaanse werknemers moesten na hun aankomst in Nederland, 24 uur per dag, 7 dagen in de week werken.	24.2
140	Ze waren in hun eentje verantwoordelijk voor een patient die veel zorg nodig had.	4.91
141	We hebben verhalen van medewerksters die echt nog niet eens 40 minuten achter elkaar rust hadden of konden slapen omdat ze dan alweer even aandacht moesten geven aan degene die ze moesten verzorgen.	4.17
142	30 Zuid-Afrikanen werkten illegaal voor 24 uur per dag bij zeer zorgbehoevende particulieren tegen minder dan het minimumloon.	84.71
143	Arbeidsuitbuiting is dat volgens de opsporingsdienst van de Arbeidsinspectie die vanochtend drie betrokkenen aanhield vanwege het illegaal tewerkstellen van deze medewerkers.	42.81
144	Deze medewerkers werden uit Zuid-Afrika geworven en naar Nederland gebracht.	6.34
145	Vaak al op het vliegveld opgehaald en ofwel direct naar een adres gebracht waar ze die zorg moesten gaan verlenen of eerst even naar een ander adres gebracht.	5.31
146	Het lastige is natuurlijk, het zijn mensen die de taal niet spreken die de regels in Nederland niet kennen en die voor hun huisvesting volledig afhankelijk zijn van degene voor wie ze werken.	15.32
147	Ja, die zijn niet meer in staat om zich op een goede manier te weren tegen deze omstandigheden.	4.64
148	Ze zijn kwetsbaar en er is echt misbruik gemaakt van hun kwetsbare positie.	17.57
149	De medewerkers verleenden 24-uurszorg aan hulpbehoevende Nederlanders met een persoonsgebonden budget, voor wie ze de hele week dag en nacht beschikbaar moesten zijn.	24.71
150	EenVandaag berichtte het afgelopen jaar meermaals over de misstanden binnen deze intensieve vorm van zorg.	15.26
151	Diverse medewerkers uit onder andere Brazilië, Portugal en Oost-Europa getuigden op camera over de lange dagen die ze bij de Nederlandse particulieren moesten maken.	7.09
152	De organisatie Fairwork komt op voor de rechten van arbeidsmigranten en ziet de problemen in de 24-uurszorg de laatste jaren groeien.	39.88
154	Mensen wordt gezegd: Je wordt opgeleid, je kan jezelf bijscholen.. het is goed voor je ontwikkeling, mooie baan.	7.08
155	Nou, ze komen met heel veel ideeën en dromen naar Nederland en de realiteit is vervolgens heel anders.	3.93
159	Ze zijn afhankelijk van de papieren, de verblijfplek van de werkgever.	18.08
160	En vervolgens worden ze dan dus zonder voorbereiding geplaatst bij iemand die 24 uur per dag zorg nodig heeft.	5.53
161	Deze verpleegkundigen kregen eigenlijk heel weinig betaald.	32.73
162	Er werden dan zogenaamd ook nog premies voor ingehouden, maar die werden nooit afgedragen.	7.14
163	En het grootste deel van het geld verdween naar 't bemiddelingsbureau.	27.27
165	Ja, zo'n 24-uurszorg is ongeveer 7000 euro per maand.	21.38
166	En de verpleegkundigen verdienden ongeveer 1700 of ongeveer zo'n bedrag per maand.	13.05
168	Bij het bureau waar vandaag werd binnengevallen, werd volgens de Arbeidsinspectie beloofd dat de werkvergunningen zouden worden geregeld.	13.8
170	Zij kregen een contract voor 40 of 38 uur per week.	8.11
172	Maar eenmaal in deze situatie aangekomen, komen ze er achter en dat er geen vergunning voor hun is aangevraagd.	10.11
177	Eén persoon woonde in Zuid-Afrika, was daar als zorgwerker zelf.	12.67
185	Geplaatst in een gezin bij iemand waar intensieve zorg nodig was.	4.06
186	Deze mevrouw die de zorg verleende, werd zelf ernstig ziek.	83.42
189	Waarschijnlijk zijn er in Nederland honderden buitenlandse medewerkers.. in de 24-uurszorg die het in hun eentje moeten opknappen.	28.8
190	Volgens de Arbeidsinspectie moeten dan alle alarmbellen afgaan.	11.47
191	We zien in ieder geval in deze casus heel duidelijk de uitbuiting terug.	4.11
194	En eerlijk gezegd is onze conclusie, dit kan helemaal niet.	4.21
195	Je kunt niet 24/7 met één zorgaupair thuis van een pgb dat is gewoon niet te betalen.	73.67
196	Dat is niet eerlijk naar degene die de zorg verleent.	5.5
197	Eigenlijk heb je drie verpleegkundigen nodig om op deze manier zorg te kunnen verlenen.	4.86
198	De Arbeidsinspectie verwacht dat er de komende tijd meer aanhoudingen zullen volgen.	9.65
199	Nog nooit was big tech zo belangrijk voor de nieuwsconsumptie van jongeren.	60.0
200	Dat blijkt uit het jaarlijkse Digital News Report van Reuters.	21.82
202	Nou, dat we ze helaas weinig als kijkers van ons programma zien.	3.93
203	Maar vooral ook dat het zorgen oplevert over de macht van die techbedrijven.	6.47
204	Zoals Meta, Google en ByteDance, waar TikTok onder valt.	77.27
206	In 2018 was big tech nog voor minder dan de helft van de jongeren tussen 18 en 34 jaar de belangrijkste poort tot het nieuws.	83.83
207	Nu gaat juist een meerderheid, 6 op de 10 jongeren vooral naar big tech om zichzelf op de hoogte houden.	89.59
208	Hoe erg is het als jongeren nieuws via big tech halen?	33.01
209	Nou, volgens het Commissariaat voor de Media, dat meewerkte aan het onderzoek is het genoeg om je zorgen over te maken.	12.01
210	Met hun algoritmes bepalen zij eigenlijk wat je te zien krijgt, en wat je te horen krijgt.	7.29
211	Zij hebben daarmee dus een heel sterke opiniemacht.	4.17
213	Of informatie klopt, vinden die bedrijven niet zo van belang.	5.69
214	Er is een trend geweest, een poos geleden, dat je een zwangerschapstest koopt.	78.13
216	En jongeren dachten dan dat dat een abortuspil was.	90.67
217	Terwijl, dat pilletje, dat was een pilletje zodat het vocht niet in de zwangerschapstest kwam.	16.42
221	Want hij zei dat conservatieve geluiden daardoor werden geboycot.	15.73
223	Zuckerberg zegt: Iedereen kan nu gewoon onder posts reageren als iets niet klopt.	75.97
224	En daarmee, zegt-ie, is er meer vrijheid van meningsuiting.	4.09
226	Maar voor een democratie is het ook belangrijk dat je betrouwbare informatie hebt.	4.75
227	En op sociale media is dat lastig, want daar zie je onzinberichten juist vaker.	17.0
228	Platformen worden niet bestuurd door mensen maar door machines, door algoritmen.	13.7
229	Een machine gaat bepalen op welke manier wanneer ik welk nieuws krijg.	6.81
232	Dat zijn allemaal dingen die vroeger in de handen van de journalistiek waren en nu in de handen van robots.	4.06
233	En juist die robots, die algoritmes streven maar één doel na: Jou zo lang mogelijk op die platforms houden.	3.82
236	In Europa hebben we inmiddels de Digital Services Act die daarbij moet helpen.	21.13
237	Die zegt: Grote bedrijven zoals Facebook, moéten maatregelen nemen tegen desinformatie.	64.15
238	Hier in Europa bestaat het factchecken op Facebook dus nog wel.	52.23
239	Op X is daar niets van te zien, maken experts zich zorgen over.	33.54
240	Tegelijk hoopt het Commissariaat vooral dat grote techbedrijven nieuwsquota gaan invoeren.	8.56
242	Dat houdt in dat wij pleiten voor wetgeving die hen verplicht om onafhankelijk en betrouwbaar nieuws door te geven.	9.2
243	En dat kan, als de wil er is, via Europese wetgeving.	4.71
246	Dat bedrijven dat uit zichzelf doen, hoeven we voorlopig niet te verwachten.	4.88
248	Jongeren volgen dus steeds minder het nieuws, en als ze dat wel doen is het vooral via social media.	64.96
250	Demissionair staatssecretaris Vincent Karremans maakt zich zorgen over het schermgebruik van jongeren en komt vandaag met een nieuwe richtlijn.	86.19
251	Zijn boodschap is: Geef kinderen pas in groep 8 een telefoon.	42.54
252	En daarna pas vanaf 15 jaar op Tiktok, Youtube en Snapchat.	8.18
254	Meneer Karremans, we gaan het zo over uw richtlijn hebben maar eerst even over de invloed van het algoritme.	11.55
255	Moeten we niet ook meer kijken naar de makers van die apps?	16.33
256	Zeker, en ik denk dat de DSA altijd traditioneel bekeken uit privacy en informatie-open.	6.36
258	Als we kijken naar vaccineren daar is ontzettend veel desinformatie over beschikbaar op social media.	74.29
260	We moeten ook naar de verantwoordelijkheid van de makers kijken.	4.15
263	Mijn dochter zelf is hier dus die heeft sowieso nog geen telefoon.	10.01
264	Maar de reacties die we zien op straat van jongeren zijn wisselend.	22.12
265	Sommigen zijn bang dat ze een boete krijgen maar dat is niet het geval.	60.28
266	Het geldt als advies voor ouders Laten we even kijken, wij spraken met jongeren en ouders over uw richtlijn.	10.44
269	Maar ik denk, na 12 is het echt gewoon wat je gebruikt om met je vrienden contact te hebben en zo.	4.58
271	Als je dat wegneemt van kinderen gaan ze manieren vinden hoe ze het wel kunnen doen.	8.14
272	Robin is 14 en mag volgens de nieuwe richtlijn een jaar lang geen sociale media gebruiken.	72.98
275	Die platforms zijn gemaakt om kinderen verslaafd te maken.	89.84
276	Manon is moeder van een kind van acht en een kind van tien.	9.28
278	Nu worden ze steeds groter en dan vind ik dat hele internetgebeuren best spannend.	4.52
281	Het zou best wel fijn zijn als er gewoon een duidelijke richtlijn is.	5.83
285	Ik zou zelf denken dat dat misschien ook wat lager kan. Wouter van den Bos is psycholoog en socialmedia-onderzoeker.	6.34
286	Ik denk dat in de discussie nu heel veel focus ligt op het recht op bescherming en niet zoveel op het recht op informatie, entertainment en om mee te beslissen over belangrijke dingen die over hun gaan.	4.43
287	Van den Bos vindt de richtlijn een belangrijke eerste stap.	6.71
288	Maar je moet, zegt hij, het verslavende ritme van de apps aanpakken en niet bijvoorbeeld TikTok of Snapchat.	29.58
290	Maar als we tien jaar terugkijken, dan bestonden die allemaal nog niet.	3.85
291	Dus het is ook heel belangrijk dat je heel specifiek bent over wat er nou mis is met die apps of welke elementen uit die apps willen we niet.	4.27
293	Die strijd die je thuis krijgt, waar ik dus bang voor ben dat mijn kinderen dan de hele tijd zeuren om meer en dat ik de hele tijd moet zeggen doe die telefoon nou weg, daar kunnen ze helemaal niks aan doen.	5.22
295	Zonder TikTok zou ik niks van het nieuws meekrijgen.	6.74
296	Als jouw ouders geen nieuws zelf kijken dan heb je geen idee van wat er gebeurt.	7.45
298	Die maken echt filmpjes voor onder de 15 of onder de 16 of zo.	10.63
299	Als die het niet meer op TikTok mogen, dan moeten zij daar ook mee stoppen.	23.73
300	Anders, ja, dan willen die kinderen daar misschien wel mee doorgaan.	4.58
301	Ja, hoe moet dat met het Jeugdjournaal bijvoorbeeld, vraagt de 14-jarige Robin?	8.58
302	Dat is aan het Jeugdjournaal om daar op een bepaalde manier mee om te gaan.	5.45
303	We hebben dit vanuit het gezondheidperspectief benaderd.	4.35
305	Wetenschappers geven aan dat er een aantal leuke dingen aan zitten maar ook negatieve zaken zitten aan sociale media.	18.01
306	Het is slecht voor je ogen, kinderen ervaren angsten.	90.91
307	En op basis daarvan zeggen we: het is verstandig om pas in groep 8 te beginnen met de smartphone en pas in de brugklep met Snapchat en Signal.	12.94
308	Als het allemaal zo schadelijk is, waarom is uw richtlijn dan eigenlijk niet gewoon een verbod?	19.6
309	Dan zou ik een papieren realiteit introduceren die totaal niet te handhaven is.	4.35
310	En bovendien hebben de onderzoekers ook nog onderzocht vinden mensen het niet een beter idee om met een verbod te komen en daar is geen draagvlak voor.	42.64
312	Die zegt: We geven de EU een paar maanden om een verbod onder de 15 te regelen en als het niet lukt gaan we social media onder de 15 verbieden in Frankrijk.	74.73
314	Er moeten meer maatregelen genomen richting Big Tech.	9.93
315	Er moet ook meer gebeuren, niet alleen richting de adviezen maar we zijn ook bezig om de Big Tech daar verantwoordelijk voor te maken.	16.4
317	De leeftijd van 15 sluit mooi aan bij andere leeftijdsgrenzen van andere Europese lidstaten.	30.97
319	Is het voor haar al te laat of zegt u tegen haar ouders kijk daar goed naar?	10.48
322	Er is heel veel versnipperde informatie beschikbaar.	4.25
323	Wanneer geef je de smartphone, wanneer laat je je kinderen zoals je media gebruiken?	21.52
325	Wanneer begint u eigenlijk een richtlijn voor ouders?	8.49
327	Zorg dat je zelf niet de hele tijd op de telefoon zit thuis.	4.72
329	Er zitten heel veel positieve kanten aan social media.	5.83
332	Heel vaak hebben hinderen in groep 6 en 7 al een smartphone.	87.61
333	En die zijn daar vaak tot middernacht mee bezig, dat is schadelijk.	6.11
334	Deze kinderen worden op deze manier wel geïnformeerd.	6.08
335	Ja, er zijn heel veel manieren om je te informeren.	4.03
337	Maar we hebben minder aandacht gehad voor de negatieve kanten.	3.8
338	Het is belangrijk om op een duidelijke manier te communiceren.	4.46
339	Vandaar het advies om leeftijdsgrenzen in te stellen.	10.41
341	Heeft u vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in deze uitzending?	4.09