Een Vandaag 🇳🇱

_id	6862c4ebf4df8d3171f20833
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5788/afspelen
datetime	2025-06-30 18:35:00
description	Het wordt deze week snikheet in Nederland: hoe gaan we daarmee om? * Slavernijverleden wordt herdacht: in Den Haag eerste monument onthuld * Wanneer is iemand een 'klimaatvluchteling' en kan diegene asiel aanvragen? * Op Vlaardingse basisschool zien ze de positieve effecten van schoolontbijt

 

Statements

idx	statement	score
1	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
2	Drink water, draag beschermende kleding en vermijd zware inspanning.	70.54
4	Die protocollen komen uit de kast als de kans groot is dat de temperatuur één of meerdere dagen boven de 30 graden uitkomt.	26.77
5	zHet betekent voor veel mensen een tropenrooster en veel ijsjes maar niet iedereen kan makkelijk de hitte vermijden.	29.61
8	Nou, er zijn altijd mensen die dit lekker vinden, zon, hitte.	3.54
14	Het gaat op zo'n dag als vandaag vaak over ouderen, kwetsbaren.	8.56
15	Maar het zijn even vaak jongeren als ouderen die dit zeggen.	26.71
16	En niet iedereen kan binnen naast de ventilator blijven.	12.01
19	Bij ons is het wel te doen qua temperatuur maar een derde van de mensen die vandaag werken, zeggen echt last van de hitte te hebben.	90.8
21	En binnen zijn vaak airco's maar niet bij iedereen.	51.81
22	En een groot deel van deze mensen die er last van hebben zegt dat de werkgever daar te weinig rekening mee houdt.	15.27
23	Leraren, die zeggen dat het in lokalen heel warm wordt en dat er wel een hitteplan is, maar dat dat alleen voor de kinderen geldt.	71.34
27	Dus als het gaat om werken in de hitte, valt er absoluut nog wat te winnen.	5.31
30	Want als rietdekker een airco inzetten, dat wordt een lastig verhaal.	18.56
31	Wat moeten werkgevers voor hun personeel doen met deze temperaturen?	9.92
32	Wij kunnen altijd wel een smoes bedenken om thuis te blijven.	4.86
34	Ik spreek ook met de eigenaar af dat we hier 26 juni starten.	4.78
35	En dan kan ik ook niet zeggen dat het weer te warm is vandaag.	3.79
36	Dus wij trekken ons niet snel van temperaturen wat aan, nee.	4.97
37	Vandaag was het behoorlijk warm, maar morgen dreigt het op sommige plekken bloedheet te worden.	3.42
38	Bij rietdekkersbedrijf 't Ambacht uit Maartensdijk maken ze zich niet zo druk.	17.48
40	Eigenaar Gijs van Ettekoven werkt hoofdzakelijk met Hongaars personeel dat net toevallig even pauze aan het houden is.	5.39
43	Iets meer dan de helft van mijn personeelsbestand komt uit Hongarije.	22.99
44	En ze hebben liever dat het 35 graden is dan dat het regent.	17.17
50	Maar wat zijn werkgevers verplicht bij deze temperaturen?	22.86
51	Is een bedrijf aansprakelijk als er schade is als gevolg van de hitte?	53.91
52	Op het moment dat het te warm is om zonder meer te werken heb je als werkgever de verplichting om maatregelen te treffen.	16.75
53	En als je die maatregelen niet treft ben je tekortgeschoten in je verplichtingen.	8.68
54	In de wet staat dat de temperatuur op de werkplek de gezondheid van de werknemer niet moet schaden.	89.49
55	De werkgever moet alles doen wat redelijkerwijs nodig is.	6.77
56	Je bent er niet als je alleen een beetje zonnebrand uitdeelt.	22.52
58	Afhankelijk van waar een werknemer werkt en van de werkzaamheden die hij moet doen kun je denken aan minder zware werkzaamheden.	5.67
59	Want in dit weer zwaar werk verrichten is over het algemeen niet verstandig.	4.52
60	Je kunt eraan denken om de arbeidstijden aan te passen of om lange pauzes in te lassen.	3.95
67	Is er een maximumtemperatuur waarbij u wel of niet het dak op gaat?	6.28
71	Dan raak je zeker bij het slopen van een dak vermoeid.	67.34
80	Ook bij het KNMI weten ze dat de temperatuur niet alleszeggend is.	62.24
81	Vanaf volgend jaar hopen ze dan ook op dit soort dagen de hittekracht te kunnen melden.	8.89
85	Want hoe je hitte ervaart, hangt af van de wind en van de luchtvochtigheid.	85.67
87	Dus die variabelen proberen we mee te wegen als we kijken naar de impact van hitte.	15.95
89	Morgen en overmorgen kunnen er temperatuurrecords gebroken worden.	71.87
91	Ze kijken wel hoe het werken morgen buiten aanvoelt.	4.82
92	Op een bepaalde plaats kan het 32 graden zijn en dat het niet te doen is.	15.32
93	En bij 36 graden kun je zeggen: Ik heb er geen last van.	3.76
105	Rozemarijn, die hete zomers worden voor een belangrijk deel toegeschreven aan klimaatverandering.	88.99
107	Ja, 51% maakt zich zorgen over de gevolgen voor Nederland.	90.3
110	Er zijn nu allerlei apps waarmee je kunt zien wanneer je het best energie kunt verbruiken.	63.11
113	En als je dan een kabinet hebt dat de subsidie voor elektrische auto's afschaft en de salderingsregeling voor zonnepanelen, dan krijg je dit: 6 op de 10 vinden dat de overheid mensen te weinig financieel helpt.	88.44
117	Hoewel het niet altijd zo lijkt, hopen de meeste mensen in elk geval op aandacht voor klimaat.	6.03
119	Het ene kabinet voert een maatregel in, het andere schaft 'm weer af.	12.5
123	En hebt u vragen over dit verhaal, stel ze dan via eenvandaag.nl/chat.	7.4
124	Hoe groot de gevolgen van klimaatverandering kunnen zijn weten ze op een piepklein afgelegen eilandje.	8.37
125	Er wonen al weinig mensen, Jordi, door klimaatverandering binnenkort mogelijk nóg minder.	67.11
127	Dat is een land en eilandengroep in de Stille Oceaan.	17.43
130	En die hebben een bijzondere deal gesloten met Australië.	47.68
133	De deal was er al in 2023, maar mensen kunnen zich nu dus voor het eerst aanmelden voor zo'n klimaatvisum.	18.24
135	Australië mag in ruil daarvoor bepalen met wie Tuvalu militaire samenwerkingen aangaat.	42.4
136	Zo kan Australië China tegenwicht bieden in de regio.	23.78
138	Het staat bij de hoogste waterstand, met vloed dus, nog geen meter boven zeeniveau.	9.94
139	Door klimaatverandering wordt het leefgebied van die mensen ernstig bedreigd, zeggen ze.	87.15
141	Toch is het opvallend dat daar nu een regeling voor is.	5.61
142	Het is een samenwerking tussen twee verschillende regio's.	7.02
143	En ik denk dat het inspiratie kan bieden voor andere regio's: Hoe kunnen wij ons migratiebeleid openstellen en ook meer bescherming bieden?	11.35
144	Sommig onderzoek zegt: Sinds 2008 zijn er al bijna 400 miljoen mensen op de vlucht geslagen door klimaatverandering.	86.75
145	Volgens de Wereldbank komen daar tot 2050 nog ruim 200 miljoen bij.	27.29
148	Bijvoorbeeld dat mensen die aan de kust wonen automatisch verhuizen als het daar onder water kan komen te staan.	72.66
150	Als mensen weggaan, heeft dat vaak ook te maken met politieke en economische redenen.	11.96
151	Bijvoorbeeld nu Franse wijnboeren alvast Britse landbouwgrond kopen.	54.75
152	Omdat ze zeggen: Als het hier opwarmt dan hebben we daar het juiste klimaat om onze druiven te kweken.	12.12
154	Klimaatvluchtelingen zijn die mensen die niet anders kunnen.	76.59
155	In 2014 kreeg een gezin uit Tuvalu in Nieuw-Zeeland als eerste een verblijfsvergunning vanwege het klimaat.	19.22
157	Want een klimaatvluchteling bestaat officieel niet.	70.35
158	Het Vluchtelingenverdrag van de Verenigde Naties zegt daar niets over.	55.15
161	Nederland spande eind vorig jaar zelfs nog een zaak aan bij het Internationaal Gerechtshof.	28.05
162	Om de rechten van klimaatvluchtelingen te erkennen.	16.55
163	En bewoners van kleine eilanden willen compensatie.	40.24
164	Op de klimaattop in Azerbeidjan is vorig jaar afgesproken dat het klimaatfonds voor ontwikkelingslanden drie keer zo groot wordt.	86.82
165	Een uitspraak in die rechtszaak wordt volgende maand verwacht.	6.35
166	Maar of de definitie van vluchteling in het verdrag dan gaat veranderen Als je daar het klimaat aan wil toevoegen moet je heel het verdrag herzien.	13.19
168	Je hebt lange gevolgen, trage gevolgen en dit zorgt er eigenlijk ook voor dat het niet altijd zo duidelijk is om te definiëren wanneer iemand voldoende getroffen wordt door klimaatveranderingen dat het een motivatie kan zijn om te migreren.	9.14
169	Voor een aantal mensen op Tuvalu is er in ieder geval een uitweg.	7.06
170	Op 18 juli horen zij wie een visum krijgt en wie volgend jaar geluk moet hebben.	9.35
171	Op dit moment wordt in Den Haag een slavernijmonument.	21.17
172	Waar steden als Amsterdam, Rotterdam en Utrecht er al jaren een hadden werd er in Den Haag lang alleen over gepraat.	4.49
173	Draagvlak ontbrak, maar vandaag staat-ie er dan toch, op het Lange Voorhout.	5.18
175	Ik kan het bijna niet omschrijven wat het doet met mij.	4.35
177	we staan bijvoorbeeld binnenkort het slavernijmonument is van Den Haag.	22.94
179	Dus het schoonmaken van het beeld en een doek eroverheen voor de onthulling.	3.69
184	Na Amsterdam, Rotterdam en Utrecht krijgt ook Den Haag zijn eigen slavernijmonument.	50.13
185	Rudy van der Beek heeft ervoor gestreden sinds 2018.	8.35
186	Toen waren we bij de Keti Koti-herdenking, georganiseerd door het Nationaal Theater.	6.01
187	We keken daar naar de livestream van de herdenking in Amsterdam.	5.74
188	We hadden zoiets van: We zijn Den Haag, stad van vrede en recht, een internationale stad.	3.79
189	En onze Keti Koti-herdenking is kijken op een tv-scherm naar de livestream van Amsterdam.	7.38
191	Dat dacht ook Lilian Callender van het Herdenkingscomité 30 juni en 1 juli de datum dat de slavernij werd afgeschaft.	11.49
192	De vele discussies in het parlement over afschaffing van de slavernij hebben in Den Haag plaatsgevonden.	18.38
198	Twee jaar geleden bood koning Willem-Alexander zijn excuses aan voor de gruwelijkheden van het Nederlandse slavernijverleden.	49.54
199	Maar voor het overduidelijke gebrek aan handelen tegen deze misdaad tegen de menselijkheid vraag ik vandaag, op deze dag dat we samen het Nederlands slavernijverleden herdenken, vergiffenis.	5.37
200	Maar in de stad waar werd besloten tot het instellen en afschaffen van de slavernij, Den Haag was tot nu toe nog geen officiële herdenkingsplek.	26.68
202	Om elke keer rond november, december na te denken van: Ik ga naar mijn werk toe en ik word weer geconfronteerd met zo'n karikatuur als zwartepiet.	4.05
203	Of dat je met je kinderen het gesprek moet voeren, van: 'Je wordt nu ouder en de wereld ziet je niet meer als schattig.	4.11
205	Als je ziet wat dat met mijn neefje doet Die is gefrustreerd omdat hij elke keer staande wordt gehouden als enige van zijn vriendjes, als hij buiten speelt.	4.4
209	Als een witte persoon een fout maakt dan heeft die een fout gemaakt.	30.13
210	Als een zwarte persoon een fout maakt, dan heeft de gemeenschap een fout gemaakt.	45.91
211	Wat zeg jij tegen een oudere witte man die zegt: ze praten me alleen maar een schuldgevoel aan.	15.84
212	Mensen vinden het vaak een ongemakkelijk hoofdstuk.	4.61
214	Maar het gaat niet over individuele schuld, het gaat over het land Nederland dat zich schuldig heeft gemaakt aan de slavernij.	26.24
217	We moeten zelf kennis opdoen, zodat we samen verder kunnen gaan.	4.01
218	Er is vandaag een rondleiding langs belangrijke gebouwen.	5.67
219	Er is een officiële herdenking en uiteindelijk wordt dan het Herdenkingsmonument Slavernij onthuld op het Lange Voorhout in Den Haag: Remember our united beginning.	9.54
223	U bent oprichter van de cultuurhistorische organisatie The Black Archives.	8.83
230	Juist in Den Haag, waar politieke besluiten zijn genomen om de slavernij in stand te houden en vervolgens af te schaffen.	8.6
231	Is er na al die jaren meer draagvlak in de samenleving om over het verleden na te denken.	4.82
238	Twee jaar geleden stelde het kabinet 200 miljoen euro beschikbaar voor de verwerking van het slavernijverleden.	54.31
241	Dat toont wel aan dat de huidige regering dit niet als een prioriteit ziet.	7.98
243	De connectie tussen de ministeries en de zwarte gemeenschap is niet optimaal.	17.95
246	We moeten ons ervoor blijven inzetten dat het wordt gebruikt.	4.82
250	Maar het gaat ook om de moeilijke relatie tussen overheid en zwarte gemeenschap.	6.12
257	Maar vanuit de samenleving zelf zie je wel dat er steeds meer openheid is.	4.69
260	Een kwart van de basisschoolleerlingen heeft last van stress.	90.95
261	Uit een vandaag verschenen onderzoek van het Jeugdeducatiefonds blijkt dat vooral geldzorgen die stress veroorzaken.	87.69
262	Door die armoede gaan kinderen regelmatig zonder eten naar school en dat heeft weer invloed op de schoolprestaties.	88.05
265	Er waren kinderen die een koude pizzapunt bij zich hadden.	41.66
267	En doordat we ze nu zelf de maaltijd aanbieden is de lunch gelijkwaardig.	6.73
275	Twee meisjes en hun moeder zetten alvast de bakken klaar die gebruikt worden voor de lunch.	50.26
284	Sinds twee jaar verzorgt Kindcentrum Prins Willem Alexander in Vlaardingen een basisschool én kinderopvang ineen,schoolmaaltijden.	9.07
286	Dat betekent dat er heel veel kinderen opgroeien in armoede.	85.21
288	Dus veel kinderen die zonder ontbijt naar school komen of zonder lunch naar school komen.	84.67
289	En om hen een stapje verder te brengen vinden wij het belangrijk dat we ze voeden.	4.03
293	De concentratie wordt beter als je met een volle maag in de klas zit.	90.14
295	Leerlingen die met een volle maag de klas in gaan, hebben meer energie kunnen zich beter concentreren en zijn gemotiveerder.	90.36
296	Ook de sfeer op school is verbeterd, blijkt uit onderzoek van het Jeugdeducatiefonds.	83.91
298	Dat dat als er niet genoeg of niet goed gegeten wordt Dat als er niet genoeg of niet goed gegeten wordt kinderen afhaken gedurende de dag.	7.63
299	Of als ze zonder ontbijt binnenkomen de dag niet goed kunnen starten.	7.33
300	Naast de lunch is er ook een mogelijkheid om te ontbijten op school.	17.28
305	U moet zich voorstellen dat ouders geen werk hebben.	51.91
307	Toch hun huur moeten betalen en de kinderen naar school moeten laten gaan.	18.21
308	Marieke Wolgen is als directeur blij dat ze ouders kan ontlasten en daarmee ook de kinderen helpt.	27.03
309	Er zijn ook zoveel mensen die in de schulden zitten.	62.1
313	En als je dan ook nog moet zorgen dat je kind naar school gaat met een goed gevulde trommel Die moet ook nog naar de bibliotheek, vinden wij.	4.31
315	Dat is voor mensen zo veel dat wij hebben gezegd: Als wij de schoolmaaltijden gaan verzorgen kunnen we ze een stukje ontzorgen.	5.45
317	Daar hoeven ze zich geen zorgen meer over te maken.	3.75
318	Als de lessen zijn begonnen, komen moeders van kinderen dagelijks de boterhammen smeren.	89.19
319	Een positief neveneffect is dat sommige ouders uit een isolement komen door op school mee te werken.	89.94
325	Veel mensen die de Nederlandse taal niet machtig zijn en die zich daar toch voor schamen.	7.63
329	Doordat we nu dus schoolmaaltijden aanbieden en daarbij ouders nodig hebben die de lunch klaarmaken zijn we gaan vragen: Wie zou willen helpen?	21.97
333	En de kinderen zijn heel trots dat hun ouders hier helpen.	4.84
337	Het Jeugdeducatiefonds zorgt dus voor gevulde lunchtrommels en ontbijt.	89.18
342	En dit is een belangrijke bijdrage aan hun schoolprestaties.	6.75
346	Want ze merkten dat kinderen geen energie hadden om mee te doen.	80.25
347	Een kwart van de basisschoolleerlingen heeft last van stress, hoe uit zich dat?	87.08
354	Kinderen hebben soms geen eten, maar ook geen bed soms.	90.02
356	Of kinderen hebben geen bril, terwijl ze die wel nodig hebben.	49.16
361	Dat het zo'n groot effect had, had ik niet gedacht.	3.85
362	Maar je ziet dus dat veel moeders heel gretig zijn om mee te doen.	52.59
366	Misschien is het ook een opstap naar een betaalde baan.	4.36
368	En er zijn ook moeders die zich eenzaam voelen die zich kapot werken en ook niet rondkomen.	90.42
369	En ik probeer dit als opstap te gebruiken naar een ander type baan.	3.4
370	Vorig jaar leek het schoolmaaltijdenprogramma te sneuvelen wegens bezuinigingen.	14.37
373	Want de hele oppositie en coalitie hebben gezegd: schoolmaaltijden zijn belangrijk.	60.11
377	Heeft u vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in deze uitzending?	4.09