Een Vandaag 🇳🇱

_id 68938a13f720ed8fecd7b0da
url https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5843/afspelen
datetime 2025-08-06 18:30:00
description Hoe de Nederlandse brandweer in Spanje beter bosbranden leert blussen * Juridische stappen tegen SGP, want weer geen vrouw op de kandidatenlijst * President Donald Trump wil twee belangrijke CO2-meetstations in de ruimte uitzetten, brengt dit Buienradar in gevaar? * Kinderporno, hacks, online aanvallen: waarom servers in Nederland zo geschikt zijn voor wereldwijde cybercriminaliteit

 

Statements

idx statement score
1 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond. 3.7
2 In Zuid-Frankrijk breidt de grote natuurbrand zich steeds verder uit. 90.83
3 Inwoners en ook toeristen waaronder veel Nederlanders, worden geëvacueerd. 90.4
4 Ook in ons land komen dit soort branden steeds vaker voor. 88.41
5 Zo stond dit voorjaar in Ede een gebied van 260 voetbalvelden in brand. 24.85
6 Kan de Nederlandse brandweer leren van collega's in Zuid-Europa? 25.7
8 Alle vliegtuigen gaan in jullie zone droppen, over. 5.64
9 Hier in Galicië vliegen dit soort vliegtuigen af en aan. 25.93
10 Omdat er continu iets in brand staat hier tijdens het zomerseizoen. 6.48
13 Het is rond half 11 's ochtends als deze Nederlandse brandweergroep zich verzameld op de parkeerplaats van een hotel in Alariz. 12.13
14 Een kleine heuvelstad in het noordwesten van Spanje. 16.45
16 Een regio die bekendstaat om het eindpunt van de beroemde pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. 19.65
17 Maar inmiddels ook om de hevige bosbranden van de afgelopen jaren. 5.02
18 Martin gaf aan dat het belangrijk is dat we meteen na het eten de operationele kleren aantrekken. 8.09
20 Jitske Langeraap is coördinator van deze Nederlandse groep. 6.86
21 Met 20 brandweercollega's is ze hier om de Spanjaarden in het bosbrandseizoen te helpen. 71.96
24 Waarom zijn jullie specifiek hiernaartoe gekomen om te trainen? 4.76
25 Spanje heeft al jarenlang te maken met natuurbranden. 79.15
26 Dus ze zijn erg ervaren op het gebied van bestrijden van. 18.29
27 In deze hoek van Spanje hebben ze ook erg veel met het ontdekken van een brand in een vroeg stadium. 4.53
29 En ook hun verschillende coördinatieniveaus zijn superinteressant om te zien. 3.82
30 En zeker iets wat we mee moeten nemen naar Nederland. 4.46
34 Na een korte briefing is het tijd voor de training van vandaag. 3.44
37 Dan is het insmeren, eten en drinken meenemen en op pad. 5.5
38 Vandaag rijden ze naar een lokaal operatiecentrum van de Spaanse brandweer, voor een college. 8.88
39 De training gaat over het gebruik van de bulldozer. 23.28
40 Ze gebruiken een bulldozer om de vegetatie weg te halen. 83.61
43 En die gebruiken we in Nederland nog niet zoveel, omdat? 8.2
46 't Is vaak de keuze om dat niet te doen om de natuur niet te veel te beschadigen. 5.05
47 Het is een van de lessen die de Nederlanders hier leren van hun Spaanse collega's. 7.5
48 Die zeker in deze regio en tijd van het jaar continu met natuurbranden te maken hebben. 12.95
49 Sterker nog, de helft van alle Spaanse bosbranden vinden hier, in het noordwesten van Spanje plaats. 69.97
51 Hij werkt al 22 jaar in het heetst van de strijd als brandweerman hier in Galicië. 7.06
52 Net als we dit interview beginnen, is het alweer raak. 3.73
54 De hulp van de Nederlanders blijkt hard nodig enkele tientallen kilometers verderop. 20.62
55 Daar staat een natuurgebied op meerdere plekken in de fik. 13.59
56 Bij aankomst is het druk in de lucht en op de grond. 4.17
57 Je hoort het, de vliegtuigen en helikopters vliegen af en aan om de bosbrand te blussen. 5.78
58 Dat doen de Spaanse brandweermensen niet alleen maar met deze 20 Nederlandse brandweermensen die hier vandaag helpen. 26.47
61 Een Nederlanders helpen vooral aan de grond om het vuur daar te bestrijden. 72.24
62 Samen met de bulldozer waar ze eerder vandaag over leerden. 4.32
63 Naast de bulldozer zorgen zij er in het bos met hun gereedschap voor Naast de bulldozer zorgen zij er in het bos met hun gereedschap voor dat de brand niet verder kan komen. 4.8
67 We hebben van de groep van 20 man twee groepen gemaakt, Alfa en Bravo. 7.45
68 Waarin twee bevelvoerders zitten, die de teams aansturen. 5.5
71 En primair hou ik me bezig met het veilig werken van de teams. 3.51
74 En ik denk dat het voor de collega's net zo zeer geldt. 3.73
75 Omdat het grootheden zijn, qua inzet van materieel niet gewend zijn. 5.71
76 Omdat het grootheden zijn, qua inzet van materieel niet gewend zijn. 5.71
84 Los van het portofoonverkeer wat je in je oor hoort tetteren. 41.63
86 Indrukken die voor deze Spaanse brandweermensen dagelijkse kost zijn. 13.2
90 Een gebied met bijna net zoveel landoppervlak als Nederland maar ook met veel verschillen. 18.4
91 De Spanjaarden zeggen: Luister, we hebben dit gebied die kant gaan we niet redden, dat laten we liggen. 6.62
92 We gaan we ons focussen op waar we een goeie kans maken om die brand wel te pakken. 4.4
93 En gaan 'm remmen, of proberen te sturen en uiteindelijk in te pakken. 3.48
94 Vooral belangrijk, dat doen ze hier in teams die zich met niets anders bezig houden. 3.76
96 Als brandweer Nederland, als reguliere vrijwilliger of beroeps moeten wij van alle markten thuis zijn. 5.23
97 We moeten mensen uit auto's knippen, we moeten gebouwbranden kunnen blussen katten uit bomen kunnen redden. 52.76
99 En juist omdat wij van alles moeten weten weten we van alles een beetje. 4.21
100 Wat ze hier heel goed doen, ze hebben een aparte unit voor natuurbrandbestrijding. 7.97
101 Waardoor de unit heel gespecialiseerd is in hoe natuurbranden te bestrijden. 29.19
102 Dat zou in Nederland ook zeker van meerwaarde kunnen zijn. 4.96
103 Onze brandweer leent de helikopters en vliegtuigen nu nog van defensie. 19.39
104 En hoewel we zoveel bosbranden in Nederland nog niet kennen kunnen we ons er volgens Ashwin maar beter op voorbereiden. 12.28
105 We hebben een aantal grote branden gehad de afgelopen jaren. 62.35
116 De reis van de Nederlandse brandweer is onderdeel van een Europese missie. 50.0
117 Ook Frankrijk, Portugal en Griekenland krijgen hulp van brandweerteams uit heel Europa. 21.04
119 Onze redacteuren zitten klaar voor verdere uitleg en vragen via 1v.nl/chat. 4.1
120 Opnieuw komt er géén vrouw op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen voor de SGP. 17.6
121 De naam van Lilian Janse, het bekendste vrouwelijke SGP-raadslid, ontbreekt. 12.78
122 Een teleurstelling, voor Janse en voor de SGP in Zeeland. 4.32
125 Want ik word als raadslid, wat ik nu ben, volop ondersteund. 3.45
126 Maar kennelijk is een vrouw op de lijst te zetten nu nog een stap te ver. 4.91
129 Dat Lilian Janse ontbreekt op de conceptkandidatenlijst van de SGP voor de aankomende parlementsverkiezingen is vandaag ook in Zeeland groot nieuws. 16.54
132 Waarom er niet gekozen is voor een vrouw op de lijst is volgens Janse niet inhoudelijk toegelicht door het bestuur. 29.0
135 Wat ik heb gehoord, is: geslacht is geen selectiecriterium. 6.14
136 En ze hebben een integrale afweging gemaakt op basis van hun selectiecriteria en daardoor ben ik het niet geworden. 3.7
138 Ik weet dat het Vlissingse bestuur nadrukkelijk heeft gevraagd: Wat is nou de inhoudelijke reden? 15.04
140 Janse strijd al langer voor gelijke rechten voor mannen en vrouwen binnen de SGP. 6.25
141 EenVandaag sprak begin april dit jaar met haar over de ambitie om als vrouw voor de SGP de landelijke politiek in te willen. 10.6
142 Ik denk, zeker ook vanuit de Bijbel dat God wil dat mannen en vrouwen dingen samen doen. 7.45
144 Maar vandaag blijkt dat de kiescommissie en het hoofdbestuur van SGP toch niet voor een vrouw op de lijst kiezen. 24.42
145 Heeft u het idee dat hier sprake is van discriminatie? 6.54
146 Men zegt van niet, 'geslacht is geen selectiecriterium'. 5.3
150 Ik kan een partijtje gaan gissen, maar dat heeft geen zin. 3.78
151 Hier bij mij Marloes Lemsom, politiek verslaggever. 4.74
156 Want de partij heeft laten weten: maakt niet teveel stampij richting de verkiezingen. 10.25
157 Maar je kan ook beredeneren als ze haar wel op de lijst hadden gezet het ook stemmen zou kunnen opleveren. 12.24
159 Is er dan echt niks veranderd in de loop van de tijd? 5.45
164 In andere gemeenten is het niet denkbaar dat er vrouwen in de gemeenteraad zitten. 32.85
170 Vandaar dat een aantal organisaties tegen de minister zegt: . 17.81
173 De staat moet garanderen dat er geen obstakels zijn voor vrouwen om te participeren in elke partij, dus ook de SGP. 28.19
174 We kunnen vaststellen dat links- of rechtsom de staat daar niet aan voldoet en dat er iets moet gebeuren. 8.33
175 Ik denk dat de wereld te klein zou zijn wanneer er een partij op grond van het islamitische geloof zou zijn die zou zeggen: We laat geen vrouwen toe op onze kieslijst, omdat de Koran dat niet toestaat. 10.13
177 Deze zaak is er ook opgericht om dat meten met twee maten uit te bannen. 3.92
179 Als een islamitische partij dit zou doen zou Geert Wilders op zijn achterste benen staan. 9.91
180 Maar er is weinig kritiek van andere partijen op de SGP. 6.01
181 Wat kan de minister doen om de SGP te dwingen de lijst open te stellen voor vrouwen? 51.82
183 Maar bij het ministerie hoor je tussen de regels door: we kijken of ik iets kunnen doen. 5.33
187 Gaat een besluit van Trump ervoor zorgen dat apps als buienradar minder goed werken? 80.77
189 Wat is er aan de hand en moeten we ons zorgen maken? 6.59
190 Het heeft allemaal te maken met twee satellieten waar je waarschijnlijk nog nooit van hebt gehoord. 9.8
191 De twee samen worden ook wel de Orbiting Carbon Observatories genoemd. 16.17
193 Ze worden dus vooral gebruikt om de opwarming van de aarde te bestuderen. 48.98
194 En laat dat nou precies iets zijn waar president Trump een broertje dood aan heeft. 7.85
195 Een van de eerste dingen die hij deed na zijn inauguratie was uit het klimaatakkoord van Parijs stappen. 15.59
196 En nu wil hij dus twee satellieten uitschakelen die waardevolle data verzamelen over de opwarming van de aarde. 39.36
197 Dat lijkt een logische bezuiniging, maar de data van deze satellieten wordt voor veel meer gebruikt. 4.48
198 Weer-apps maken er gebruik van maar vooral boeren gebruiken de gegevens om te zien waar hun gewassen het best groeien. 89.7
199 En nu wil Trump dus twee satellieten die hiervoor gebruikt worden, wegbezuinigen. 40.06
200 Maar daarmee verliezen we dus veel waardevolle data. 16.98
202 Want deze satellieten meten ook plantengroei en daardoor weten de boeren hoe het gaat met hun oogst. 87.38
203 En ze zijn ook heel erg van belang voor het vaststellen van gebieden waar eventueel grote droogtes zijn en die langzamerhand verwoestijnen. 12.63
204 Dat is geopolitiek van belang omdat dat vaak vluchtelingenstromen op gang brengt. 30.5
205 Maar dat Trump toch rücksichtslos een streep door de twee satellieten zet, past in het beeld wat we de afgelopen maanden van Trump hebben gezien. 33.59
206 Alles wat ook maar enigszins gelieerd is aan natuurbescherming wordt de nek omgedraaid. 5.15
207 Als de NASA stopt met de twee satellieten die Trump wil uitzetten hebben we ook hier in Europa opeens veel minder informatie over alles wat er gebeurt. 81.37
208 Het laat opnieuw zien hoe afhankelijk we zijn van de Amerikanen. 7.73
210 We kunnen zelf in Europa zo'n satelliet bouwen en lanceren. 30.51
212 We kunnen zien of er andere partijen zijn die de satelliet in de baan willen houden. 6.96
215 Want we hebben uitgezocht of het ook effect heeft op de nauwkeurigheid van apps als Buienradar. 47.0
216 En dat valt mee, want die zeggen genoeg andere satellieten te hebben waarmee ze het weer kunnen volgen. 5.5
217 Iedere dag dringen hackers digitaal binnen bij bedrijven en overheden. 88.5
219 Ook het Openbaar Ministerie werd onlangs slachtoffer van zo'n aanval. 51.32
220 Criminelen verkopen die buitgemaakte data steeds vaker door met alle risico's van dien. 90.91
221 De systeembeheerders hadden rond half zeven die avond de eerste signalen van medewerkers die niet konden inloggen. 8.19
222 Al snel bleek dat ze zelf ook niet op een normale manier bij de systemen konden. 3.97
225 Nee, dan sta je even aan de vloer genageld en denkt: wat nu? 5.1
226 Inmiddels kan Marcel de Boer er rustig over praten. 4.36
227 Maar de shock is vier jaar geleden groot in het technisch installatiebedrijf met klanten door heel Nederland. 5.2
228 Ondanks goede beveiliging worden zij toch getroffen door een wereldwijde cyberaanval door hackers. 56.15
229 Het losgeld dat werd gevraagd, wereldwijd op dat moment was 50.000 dollar. 12.16
230 200 medewerkers worden in allerijl naar het kantoor geroepen. 9.11
233 De overige 1500 medewerkers worden online bijgepraat. 8.54
237 Aan de ene kant het besef dat je als ondernemer het slachtoffer kunnen worden van iemand ver weg die je niet kent, die je niet ziet. 6.32
238 En op afstand jouw levenswerk om zeep helpt met een druk op de knop. 5.05
239 En 't andere aspect was de saamhorigheid die we zagen binnen de eigen organisatie. 3.7
240 Bij de wereldwijde aanval waar Hoppenbrouwers destijds slachtoffer van was werd een lukraak bedrag aan iedereen gevraagd. 17.09
242 Het is nare is, als een crimineel in de data is geweest kunnen ze ook je jaaromzet zien. 29.9
245 Het aantal datadiefstallen is inmiddels verdubbeld. 82.46
246 Cybercriminelen stappen steeds meer af van alleen het versleutelen van data als afpersingstactiek. 90.24
248 Vervolgens bieden ze het te koop aan of ze publiceren het als je niet betaalt. 17.03
250 Dan kunnen andere criminelen die informatie zien en daarmee aan de haal gaan. 11.48
251 Er zijn ook situaties waarin de informatie onderling wordt verkocht. 5.05
253 Vervolgens kan met die gegevens weer cybercrime worden gepleegd. 26.11
254 Dan merk je hoe kwetsbaar we zijn als mens, als organisatie als maatschappij uiteindelijk. 5.93
255 We zijn hier midden in een van onze grootste datacentra in Amsterdam. 8.5
258 Nederland is het grootste internetknooppunt ter wereld. 89.56
259 Met de hoogste concentratie aan servers in Amsterdam: miljoenen. 9.14
264 Door ons snelle en goede internet is Nederland zeer geliefd bij criminelen. 28.44
265 Ons land heeft een spilfunctie in de wereldwijde cybercriminaliteit. 87.82
266 Cybercriminelen gebruiken Nederlandse servers en datacentra massaal voor 't plegen van illegale handel. 90.64
267 Maar ook voor het stallen van gestolen data kinderporno en malware. 19.27
268 Nederland is wereldwijd koploper in het hosten van kinderporno. 89.09
269 Misschien staat er ook wel illegale content op deze servers? 11.38
270 Criminelen hebben een hoge kans om zich daar makkelijk te kunnen verstoppen. 88.19
271 Als je je verstopt, doe je dat in een bos met veel bomen niet in een bos met weinig bomen. 57.63
272 Dus ze komen op dit soort plekken af en proberen zich daar te verstoppen. 4.24
273 Het merendeel van de datacentra weten wie hun klanten zijn en wat er op de servers staat, zegt cyber-officier van justitie Wieteke Koorn. 16.52
274 Maar er zijn ook schimmige hostingbedrijven zogenaamde bulletproofhosters. 12.26
278 Zij zijn de verhuurder, en dan heb je een huurder en een onderhuurder. 4.54
279 Dat noemen we resellers en die zitten vaak in het buitenland. 12.12
282 Op het darkweb adverteren deze bulletproofhosters zelfs dat je onder een valse naam een server mag huren en mag betalen met cryptomunten, waardoor je niet te traceren bent. 71.34
284 Die bulletproofhosters doen alles om de anonimiteit van die criminelen in stand te houden. 11.39
287 En ook bonafide datacentra, die hun klanten wel registreren zeggen niet alles te kunnen controleren wat op de servers gebeurt, omdat dat ondoenlijk is. 13.62
289 Wij weten niet aan wie ze onderverhuren of aan wie hun onderverhuurders onderverhuren. 5.1
292 Als een containerschip de oceaan over vaart dan weet je wie de containers hebben ingekocht maar je weet niet of de containers zijn doorverkocht en of er tussen de bananen verdovende middelen zitten. 47.62
293 We hadden hier ieder uur een soort staande vergadering waarin de stand van zaken met elkaar bespraken. 3.7
294 Door snel handelen wist Hoppenbrouwers binnen drie dagen hun systeem weer op gang te krijgen. 5.66
295 Zonder dat er data werden gestolen en er losgeld werd betaald. 14.25
296 Die schade is uiteindelijk voor ons 400.000 euro geweest. 14.6
300 Jullie waren er op tijd bij, dus het had veel erger kunnen zijn. 3.55
302 Ze zeggen meestal: een randsom-aanval het duurt een aantal weken om daar bovenop te komen. 21.6
303 Als alle bedrijfsprocessen echt wekenlang stil hadden gelegen was het potentieel in de miljoenen gelopen. 4.88
304 Hoppenbrouwers voorkwam daarmee te moeten nadenken over de vraag waar andere slachtoffers wel voor staan: betaal ik losgeld of niet? 31.99
306 Maar als je als ondernemer wordt getroffen en je ligt stil is het makkelijk gezegd, maar in de praktijk is het een enorm dilemma. 4.72
307 Onze boodschap als Platform Veilig Ondernemen is vooral voorkom die situatie, want als je er in zit, is het heel naar. 6.63
309 Ook datacentra zouden bijvoorbeeld met algoritmes beter kunnen kijken.. wat voor data er op de servers staan. 10.57
310 Je kunt een aantal checks and balances een aantal criteria organiseren in je bedrijf waardoor je kan zeggen: Ik heb er alles aan gedaan. 3.75
311 We kunnen ook niet voorkomen dat iemand bij de Gamma een hamer koopt om iemands hersens in te slaan. 31.61
312 We zeggen ook niet tegen de Gamma: Je mag geen hamers meer verkopen. 8.74
313 Maar wat je wel kunt doen, als mensen opvallend gedrag vertonen dat je daar op gaat inzoomen. 4.96
314 Wat vindt u ervan, dat het toch kan gebeuren in uw centrum? 4.94
315 Want hoe dan ook faciliteer je dan wel criminaliteit. 12.92
317 Wij hebben alles gedaan wat wij kunnen doen om te verhinderen dat het gebeurt. 4.03
320 Dat is de Nederlandse wetgeving en die staat toe dat het kan gebeuren. 12.65
321 En daarom gebeuren dat soort dingen en is Nederland een plek waar cybercriminelen graag zaken doen. 7.97
322 Onlangs vroegen burgemeester Halsema en justitie in Amsterdam het kabinet in een brandbrief om een verbod op anonieme cryptobetalingen. 44.47
326 Hoppenbrouwers heeft inmiddels een boek en podcast getiteld Hack uitgebracht. 8.57
328 Als het langer duurt, zou het onze organisatie ongeveer 7,5 miljoen euro hebben gekost. 8.37
330 Het bedrijf is een van de weinige dat naar buiten durft te treden. 3.87
331 Dat maakt dat het begrip cyberaanval een vrij abstract begrip blijft. 15.08
332 En dat ondernemers het vaak voelen als een ver-van-m'n-bedshow. 5.86
333 Of: 'Het zal mij niet overkomen, want ik ben maar een kleine organisatie.' 3.61
334 Ik denk dat ondernemers zich vaak onvoldoende bewust zijn van de risico's die er zijn. 6.58
335 En dat het bewustzijn in veel gevallen pas komt als het te laat is. 6.17
336 Door onze ervaring te delen, laten we zien hoe het eruit kan zien en wat je eraan kan doen. 3.88
337 En morgen laten we zien hoe cybercriminelen kunstmatige intelligentie inzetten om mensen op te lichten. 43.16
338 Heeft u vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in deze uitzending? 4.09
341 Morgen zijn we er weer op radio en tv, en natuurlijk altijd online. 3.77