Een Vandaag 🇳🇱

_id	689b7312c2c77c1562504652
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5848/afspelen
datetime	2025-08-12 18:30:00
description	Gegevens 500.000 vrouwen door hack op straat * Tijgermug vaker in Nederland door meeliften met vakantiegangers: Let op of er geen mug in je auto of caravan zit * Diklah en Michael wonen in Nederland en worstelen met de onrust in hun geboorteland Israël: Leed is leed * Gedoe bij Amsterdamse studentenvereniging: dispuut mag geen nieuwe leden aannemen

 

Statements

idx	statement	score
1	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
2	De hack in de zorg blijkt nog veel groter dan gedacht.	41.22
3	Niet alleen liggen de gegevens van 'n half miljoen vrouwen op straat ook andere zorginstellingen zijn getroffen.	88.67
4	Bij de vrouwen gaat het om namen, adressen, geboortedata én de medische adviezen die zij kregen na een onderzoek naar baarmoederhalskanker.	37.18
8	En die sample die wij gezien hebben is ongeveer 30 megabyte.	10.47
10	Maar de groepering zelf, die hackersgroepering claimt dat ze 300 gigabyte aan data hebben ontvreemd.	31.06
11	En dit is dus van de groep die het lab heeft gehackt.	29.12
13	Dus bedrijven posten die of niet in contact zijn getreden of de onderhandelingen stuk zijn gelopen.	12.61
15	Gevolg van een hack bij Clinical Diagnostics, dit laboratorium in Rijswijk dat onder andere analyses doet voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker.	60.09
16	Medio juli kwamen wij er achter dat er een zogeheten sample werd geplaatst door deze hackersgroep, Nova.	19.62
18	Die hebben wij ingezien en toen geconcludeerd van: Dit is een vrij ernstig datalek.	8.65
19	Z-CERT is het zorg computer emergency response team.	46.03
20	Hier, op deze beveiligde verdieping van een kantoorpand in Amersfoort speuren securityspecialisten naar dreigingen voor de zorgsector.	15.65
22	Vanaf volgend jaar hebben ze een wettelijke taak als de cybersecuritywet ingaat.	9.31
23	Toch deelt het gehackte lab in Rijswijk nauwelijks informatie.	61.05
24	Ze delen met ons dat ze bezig zijn met het onderzoek.	5.49
26	Dus dat soort informatie wordt wel met ons gedeeld.	4.33
30	Wij willen ook echt weten hoe ze zijn binnengekomen.	3.79
31	Welke maatregelen het bedrijf heeft getroffen om zich te wapenen tegen nieuwe aanvallen.	9.22
32	Er is nu nog geen wettelijke verplichting om dat met ons te delen.	6.38
34	Volgend jaar gaat de Cyberbeveilingswet naar verwachting in werking treden.	25.59
35	En dan moeten ze dit soort informatie ook met ons delen.	3.99
37	Maar die is er dus nog niet dus nu gebeurt het op vrijwillige basis.	4.32
39	Dat we dus andere instellingen of de patiënten van instellingen niet kunnen waarschuwen.	6.95
40	Zorginstellingen die worden gehackt door criminelen.	90.69
44	Ze weten ook echt van: nu hebben we een zorginstelling te pakken.	8.53
47	Hij staat bedrijven bij die gehackt zijn door crimelen en onderhandelt met die hackers.	42.68
48	Deze website scraped eigenlijk alle leakweetjes van ransomwaregroepen.	13.7
49	Die verzamelt het allemaal op EEN plaats en dus heb je hier per land een overzicht van zoveel groepen zijn er actief, zoveel slachtoffers zijn er.	9.06
52	Op die verzamelwebsite van hacks zie je dat Eurofins, het moederbedrijf van het lab in Rijswijk 6 juli al is gehackt in Frankrijk.	40.21
53	Twee weken later melden de criminelen dat ook de Nederlandse vestiging is gehackt.	41.77
54	Dat is dus het lab dat de analyses doet voor het bevolkingsonderonderzoek naar baarmoederhalskanker.	70.55
55	Ik begrijp wel dat dit niet bijdraagt aan het vertrouwen.	4.43
57	Huisartsen maken zich intussen grote over de gevolgen van het hack voor de volksgezondheid.	86.8
59	Als mensen niet meer gaan deelnemen aan een bevolkingsonderzoek dan nemen ze echt een risico.	34.13
60	Dat bevolkingsonderzoek wat we in Nederland uitvoeren daar is echt heel goed over nagedacht.	11.84
61	Er is door mensen die heel veel verstand van hebben over nagedacht: Gaat dit bevolkingsonderzoek echt veel levens redden?	26.93
62	En de conclusie voor dit onderzoek, en het zijn er meerdere is dat dat zo is.	4.51
63	Hoe kunt u dan garanderen dat dit niet nog een keer gebeurt?	6.67
66	Voor zover ik weet is dit de eerste keer dat er zoiets gebeurt.	3.63
67	Het had natuurlijk niet mogen gebeuren, dat snap ik daar ben ik als huisarts ook echt verontwaardigd over.	5.7
68	Maar je gaat er vanuit dat dat dan meteen actie wordt ondernomen om te voorkomen dat het nog een keer gebeurt.	4.75
73	Kijk, iedereen die de data door zijn handen krijgt die heeft een verantwoordelijkheid om daar heel zuinig mee om te gaan.	5.78
74	Het is heel belangrijk om te leren waarom dit is misgegaan, hoe en hoe gaan we dit voorkomen?	5.34
75	De criminelen die het lab in Rijswijk hackten hebben de sample het voorbeeld van het bewijs daarvoor, inmiddels offline gehaald.	69.86
76	Dat zegt volgens de experts dit: Het kan zijn dat er betaald is door het lab.	23.19
77	Het kan ook zijn dat andere criminelen daarvoor betaald hebben.	23.54
78	En dat in dit geval die groepering Nova heeft gedrag van: Nou, dan is mijn buit binnen en dan haal ik hem van mijn eigen website af.	4.15
79	Als de data binnenkort weer online verschijnen dan zijn de onderhandelingen stukgelopen.	5.75
80	En als er betaald is dan zullen we hier nooit meer iets van zien waarschijnlijk.	3.97
81	De vrouwen die slachtoffer zijn van het datalek krijgen binnen enkele weken 'n brief van Bevolkingsonderzoek Nederland.	86.02
82	Hij is de stille killer onder de muggen: de tijgermug.	7.29
84	Officieel heeft deze muggensoort zich nog niet blijvend gevestigd in Nederland.	13.46
85	Toch komen er steeds meer meldingen uit woonwijken.	12.64
86	En dat is zorgelijk, want vrouwelijke tijgermuggen kunnen virusziekten overbrengen.	88.8
89	Je kunt op een gegeven moment niet meer buiten zitten in je tuin dus je wilt gewoon daar iets aan doen.	8.83
91	Dit is 'm, de Aedes Albopictus, oftewel de tijgermug.	40.97
94	Hij importeert ze soms ongewild met zijn bandenhandel.	6.41
95	Ik kan er niks aan doen en heel veel mensen halen dat beest hier en we houden het beest ook niet tegen.	4.32
101	Annelies Fortuin, inspecteur van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.	12.17
102	Vandaag is ze met een insectenverdelgingsbedrijf op pad in Oldemarkt, kop van Overijssel.	8.45
106	In de tuin van Erna Verkerk was het vorig jaar raak.	6.55
107	De zoon van Erna zag een tijgermug en handelde direct.	11.62
108	Ik had iemand op de koffie en toen zei hij van: 'Er komen over een uurtje zo mensen van de NVWA.	11.4
109	Ik heb gebeld, ik heb een tijgermug gezien, foto gemaakt en opgestuurd.	8.44
120	Gaan we alle bakjes met water, regentonnen, noem maar op waar water in kan blijven staan, gaan we dus controleren.	4.1
121	En de overige collega's, die lopen dan in het gebied eromheen.	4.14
122	Ook al deze mensen die er wonen, hebben allemaal een brief ontvangen met het verzoek om zelf de tuinen te controleren en de bakjes met water waar maar water in kan blijven staan.	14.36
126	De tijgermug legt eitjes op randen van bakjes waar water in blijft staan.	85.96
127	Als de larven het bestrijdingsmiddel binnenkrijgen dat in deze korrels zit gaan ze dood.	30.64
128	Dat doen ze dus omdat die tijgermug chikungunya en knokkelkoorts kan overbrengen.	79.01
129	Op het moment dat ze overal in hoge aantallen wonen dan gaat het gebeuren dat er iemand terugreist vanuit een land waar die ziektes rondgaan.	11.46
130	Die komt met dat virus onder de leden hier binnen en dan kan de mug die persoon prikken.	76.91
131	En vervolgens mogelijk de buurman of de buurvrouw en die kan daar dan ziek van worden.	6.03
132	Er zijn op dit moment 10 gemeenten waar we actief aan het bestrijden zijn.	9.56
134	Afgelopen jaar waren het er al meer en het jaar ervoor nog meer.	4.5
135	Kan de MVWA het aan als het gaat om effectieve bestrijding van de tijgermug?	64.17
137	Door de toename in Europa, de mug komt steeds dichterbij kan het in de toekomst wel lastig worden om dit op dezelfde manier te blijven doen.	78.36
140	Nu, acht jaar later, is de mug al flink opgerukt naar het noorden en heeft hij zich gevestigd aan de Belgische en sinds dit jaar ook aan de Duitse grens.	5.88
142	In Nederland leeft hij nog niet permanent maar hij duikt wel steeds vaker op.	42.5
143	De eerste waarneming is in 2005 bij een importeur van lucky bamboo.	11.99
146	We doen de inzameling van meest vrachtwagenbanden en die gaan weer weg voor de vernieuwing.	28.33
151	Banden geïmporteerd uit landen waar de tijgermug leeft moeten van de NVWA droog vervoerd, droog opgeslagen en bestikkerd worden.	65.08
152	Dat doen we allemaal, dus meer kunnen we niet doen.	4.04
155	Mijn voorstel is al een paar keer geweest van elke vracht die binnenkomt gewoon desinfecteren.	12.8
156	Dat wil ik zelf doen, ik wil ook voor de kosten opdraaien want dit gezeik heb ik helemaal geen zin in.	3.73
164	De NVWA laat in een reactie weten dat een bestrijdingsmiddel tegen tijgermuggen alleen op aangeven van RIVM en NVWA mag worden ingezet.	69.46
165	Regelmatig worden bij die bandenbedrijven tijgermuggen aangetroffen.	36.44
166	Wilfred Reinhold is de luis in de pels van de NVWA.	5.69
167	Hij stond onlangs bij de Raad van State om zich te beklagen omdat volgens hem de NVWA te veel door de vingers ziet.	28.52
168	En bij sommige bedrijven wordt zelfs door de toezichthouder, de NVWA geconstateerd dat er water in die banden zit.	57.76
172	De NVWA constateert het wel, maar die grijpt verder niet in.	33.56
173	Er wordt wel degelijk, als de opgelegde maatregelen niet gevolgd worden dan wordt er een last onder dwangsom of een ander instrument ingezet om die bedrijven toch te dwingen tot meewerken en tot goed gedrag.	8.12
175	Dat is in mijn hele carrière misschien op één hand te tellen.	4.11
176	Bandenhandelaar Harm Dilling wordt continu gemonitord door de NVWA.	47.22
178	Onlangs vonden ze weer een tijgermug en volgde, niet voor het eerst, verdelging.	4.29
180	Dan moeten ze nu aan de grens gaan staan en alle caravans en campers gaan desinfecteren voor de tijgermug.	18.33
181	Want daar komen ze op dit moment weg omdat er ontzettend veel regen geweest is in Italië en het Alpengebied.	56.78
183	Let eigenlijk alsjeblieft goed op of er geen volwassen muggen in je auto of je caravan zitten.	10.31
184	Insectenkundige Arjan Stroo ziet inderdaad dat de meeste tijgermuggen via vakantiegangers naar Nederland komen.	85.12
185	En daardoor kan hij dus terechtkomen in een woonwijk.	10.27
186	Signalement: Gitzwart met witte streepjes, kleiner dan een gewone mug.	80.46
187	Dus sla dat beest plat of vang hem in een bekertje en stop hem even een half uurtje in de vriezer.	4.05
188	Maak een mooie foto met je telefoon dan komen wij kijken wat er aan de hand is.	3.9
190	Onze redactie staat klaar om al uw vragen te beantwoorden via eenvandaag.nl/chat.	5.42
191	Opnieuw gedoe bij een Amsterdamse studentenvereniging.	8.19
192	Een van de disputen van het corps mag dit jaar geen nieuwe leden aannemen, Jordi.	7.51
194	Het gaat dus om een clubje studenten binnen het Amsterdamse studentencorps.	4.66
196	Volgens het corpsbestuur kan de veiligheid van nieuwe leden daar niet worden gewaarborgd.	9.87
198	Wat er precies is gebeurd, is niet helemaal duidelijk.	3.92
199	Het zou gaan om een 'lange geschiedenis van wangedrag'.	4.38
200	Dat wangedrag bij het corps speelt, zagen we drie jaar geleden al.	35.24
202	Nu is het bij een specifiek dispuut dus niet gelukt om een cultuuromslag voor elkaar te krijgen en dus grijpt het corps zelf in.	4.17
206	Op moment dat er iets gebeurt waarvan eigenlijk iedereen wel een soort gevoel heeft van: dit kan niet of dit moeten we niet willen maar niemand zegt er iets van.	5.1
207	Dan wordt het idee gecreëerd van: Nou blijkbaar is het oké, want anders zou iemand wel iets zeggen.	4.63
212	Een document met namen, foto's en soms adressen van vrouwelijke studenten.	10.83
215	Vier eerstejaarsstudenten worden daar nu voor vervolgd.	14.53
216	In Groningen is er vorige maand ook iemand voor zo'n bangalijst opgepakt.	11.98
217	En onderwijsinstellingen reageren dan vaak met dit soort straffen: Het Utrechtse studentencorps krijgt voorlopig geen subsidie van de universiteiten en van de hogeschool Utrecht.	38.47
218	Dat is een van de maatregelen die ze nemen na het uitlekken van een zogeheten bangalijst.	9.11
221	Twee jaar geleden kwam er een studentenpact, vorig jaar nog een gedragscode.	12.43
222	Met allerlei afspraken over grensoverschrijdend gedrag, en het gebruik van drugs en alcohol.	8.01
224	Geen woord over slachtoffers die vallen als de gedragscode wordt overtreden.	14.22
225	Geen woord over aansprakelijkheid, schade die er is.	4.53
227	Sancties moeten er zijn, want anders heeft het geen zin.	4.41
228	't Is nog niet duidelijk of de leden van Thalia ook straffen krijgen.	17.14
229	Deskundigen zeggen dat de cultuur pas echt verandert als de disputen van binnenuit worden aangepakt.	9.74
230	Ook volgens deze stichting, die verenigingen helpt bij de aanpak van grensoverschrijdend gedrag.	47.84
231	De oplossing voor het tegengaan van grensoverschijdend gedrag moet echt uit de disputen zelf komen.	7.03
232	Besturen van studentenverenigingen hebben weinig zeggenschap over wat er in de disputen gebeurt.	7.92
233	En wij zouden graag zien dat rolmodellen binnen een dispuut leden waar tegenop gekeken wordt, kunnen ook oud-leden zijn dat zij een actieve rol spelen bij het tegengaan van grensoverschrijdend gedrag.	4.84
234	Voor het Amsterdamse studentencorps betekenen de problemen al vier jaar geen subsidie.	50.53
235	Het Amsterdamse studentencorps krijgt al vier jaar geen subsidie.	89.39
236	Of ze het aankomend jaar weer zonder moeten doen daarover lopen nu gesprekken.	4.19
238	Ze kwamen uit Israel om te studeren en ze bouwden hier hun leven op.	11.13
239	Inmiddels is de situatie in Israel en de Palestijnse gebieden dagelijks nieuws.	9.57
240	Deze week spreken we met Nederlanders die buitenlandse wortels hebben.	3.69
241	We kijken door hun ogen naar Nederland én hun moederland.	5.15
242	Wat is nou leuker, een tochtje door de Negevwoestijn of een tochtje door de Flevopolder?	4.69
247	Wat ben je nu eigenlijk, ben je Israëlische of ben je Nederlandse?	5.73
248	Ze kwamen hier voor werk, een beter leven of En nu ze er zijn, kunnen ze vergelijken.	3.51
258	Diklah Zohar is kunsthistoricus en mozaiekkunstenaar.	13.08
259	Diklah vertrok uit Israel in de tijd dat steden als Tel Aviv en Jeruzalem regelmatig werden getroffen door bomaanslagen op bussen en restaurants.	28.13
263	Hij arriveert in 1978 met een rugzak op het Centraal Station van Amsterdam.	7.68
265	Hij ontwikkelt zich in de jaren daarna als fotograaf en cameraman.	6.77
267	Het geweld, nu in hun geboorteland en de Palestijnse gebieden Michael en Diklah houden het natuurlijk bij.	15.71
268	De doden, de gewonden, de vicieuze circkel van vergelding en haat.	4.3
269	Diklah maakte voor een kunstproject dit werk bebloede handen op militaire kledingstof.	14.31
270	Het idee hiervoor is gebaseerd op de dood van een Israelisch gezin dat bij de terreuraanslagen van 7 oktober werd ontvoerd.	41.47
271	Hun lichamen, waaronder dat van een 9 maanden oude baby werden eerder dit jaar door Hamas overgedragen.	55.08
272	Ook Michael was geschokt door wat er op 7 oktober in zijn vaderland gebeurde.	9.52
273	Tegelijkertijd vindt Michael dat premier Netanyahu zijn land enorme schade toebrengt.	28.75
274	Diklah is directeur van de Utrechtse kunstvereniging Kunstliefde en daar haalt ze veel positieve energie uit.	7.0
278	Heeft u vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in deze uitzending?	4.09