Een Vandaag 🇳🇱

_id	689f6539c2c77c1562e23c4a
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag-18-20-u/afspelen
datetime	2025-08-15 18:20:00
description	VN-plastictop mislukt: wat nu? * Nederland mag asielzoekers niet meer uitzetten naar België * Hoe kijken Russen in Nederland naar hun thuisland? * AI-chatbot van Meta mag sensuele gesprekken met kinderen voeren

 

Statements

idx	statement	score
1	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
2	Het werd de laatste strohalm genoemd in de strijd tegen plastic afval: Het grote overleg van de Verenigde Naties.	37.83
3	Maar het is landen niet gelukt om daar afspraken te maken.	9.76
4	Dat betekent dat de productie van plastic blijft groeien en mogelijk zelfs verdubbelt in de toekomst.	45.18
5	Met grote gevolgen voor natuur, klimaat én gezondheid.	10.21
10	Maria Westerbos van The Plastic Soup Foundation is vanmiddag teruggekeerd omschrijft de sfeer.	7.88
16	Maar ja, daar zijn die oliestaten helemaal niet eens geïnteresseerd in.	5.51
18	De enorme hoeveelheid plastic die we met z'n allen produceren en weggooien.	81.7
19	168 landen waren op de conferentie in Genève aanwezig.	7.44
20	Daaronder landen die veel olie winnen voor het maken van plastic maar ook landen die lijden onder de plasticvervuiling in hun kwetsbare natuur.	90.11
23	De landen die veel plastic maken willen daar voorlopig ongehinderd mee doorgaan.	26.93
26	Het gaat alleen maar om wat je wil hebben voor een wereld die op mag.	4.31
31	De hoeveelheid plastic die we met z'n allen gebruiken, groeit enorm.	90.89
32	Een mogelijkheid om minder nieuw plastic te gebruiken, is plastic te hergebruiken.	66.78
34	En wij moeten ook overheden, Den Haag maar ook de andere landen in Europa moeten verplicht gaan stellen dat gerecycled plastic in producten wordt gebruikt.	73.43
35	Het vrijblijvende moet ervan af, want anders komen we er niet.	4.02
36	We hebben nu gezien in 2024 dat in Nederland alleen al elf bedrijven zijn omgevallen die zich toelegden, zich specialiseerden in het gerecycled plastic.	70.21
38	Dus als we daar geen helpende hand toesteken, blijft dat misgaan.	5.27
39	Maria Westerbos denkt dat we het probleem vooral aan de voorkant moeten aanpakken.	4.74
40	Minder plastic gebruiken en giftige stoffen proberen uit te mannen.	90.84
41	We kunnen makkelijk een verbod op chemicaliën doorvoeren.	32.59
42	Bijvoorbeeld BPA, daar wordt in Europa al heel veel over gepraat.	10.25
43	Weekmakers, daar wordt ook al heel lang over gepraat die onze vruchtbaarheid heel erg ondermijnt.	35.53
45	En dan kunnen dat soort plastics ook niet meer binnenkomen in ons land.	19.73
47	Intussen is voor veel deelnemers aan de Plastic Conferentie de kater groot.	10.04
48	Geen bindende teksten, geen productiebeperking en geen verplichting om plastic minder giftig te maken.	11.75
53	Mensen hebben zo vreselijk hun best gedaan om hun verhaal duidelijk te maken.	6.85
55	Als ik zie dat politici het al niet lukt om iets van een oplossing te beginnen dan sta ik daar mijn plastic te scheiden.	6.41
58	Maar ik zie dat als een wake-up call en ik denk dat er een volgende stap nodig is.	4.19
59	Het is een eerste stap, net als bij het Klimaatakkoord een eerste stap op weg naar een beter leven met plastic.	35.83
60	Die groene stip op de horizon, zoals wij dat noemen die is er nog steeds.	3.48
64	Bij vragen of opmerkingen gaat u dan naar Eenvandaag.nl/chat.	5.38
65	De opvang van asielzoekers in Nederland is al jaren problematisch.	88.03
66	Maar in Belgie is die zo slecht, dat veel mannelijke asielzoekers daar op straat slapen.	88.3
67	De Raad van State heeft nu bepaald dat Nederland ze zelfs niet meer mag terugsturen naar Belgie omdat dat in strijd kan zijn met de mensenrechten.	71.53
69	Hier in het centrum van Brussel verzamelen asielzoekers zich al vroeg in de rij voor het aanmeldcentrum.	10.03
70	Ze wachten tot ze naar binnen kunnen om een asielaanvraag te doen en hopen een plek te vinden voor de nacht.	4.75
71	Hulporganisaties moeten de mannen dan uitleggen: Sorry, voor jou is er geen plek in het opvangnetwerk.	7.01
72	We gaan je terug naar buiten laten en dan krijgen ze deze folder mee die in verschillende talen beschikbaar is.	3.95
73	En die zegt letterlijk: 'Wegens de verzadiging van het opvangnetwerk kunnen wij momenteel niet aan iedereen een opvangplaats garanderen.'	8.33
74	'Je kan wel je asielaanvraag indienen daarna wordt u naar de uitgang begeleid.'	11.1
75	De 35.000 opvangplekken die België heeft zijn vol zo zegt de Belgische regering.	63.05
77	Naar schatting is er op dit moment voor 1800 mannen geen opvang.	15.75
78	Het is een pijnlijke vaststelling dat we als België er niet in slagen om mensen te geven waar ze recht op hebben.	9.97
79	Europese landen hebben in het Dublin-verdrag met elkaar afgesproken dat het eerste land waar een vluchteling aankomt verantwoordelijk is voor de opvang tijdens de asielaanvraag.	86.61
80	Vraagt iemand eerst asiel aan in België en daarna in Nederland dan mag Nederland die persoon terugsturen naar België.	22.9
81	Vorig jaar waren er zo'n 500 asielzoekers in Nederland die op basis van het Dublin-verdrag terug moesten naar België.	75.46
82	Maar nu zegt de hoogste rechter in Nederland dat mannelijke asielzoekers niet meer naar België worden teruggestuurd omdat de omstandigheden te slecht zijn.	85.36
83	Dit gaat over een beleidskeuze namelijk, we hebben 35.000 opvangplaats we gaan er niet meer bij maken.	12.72
84	Vorig jaar hadden we nog 38.000 opvangplaatsen tien jaar geleden hadden we er nog meer.	10.25
85	België heeft sinds februari een nieuwe regering onder leiding van premier Bart de Wever.	9.56
86	Met de rechtsnationalistische partij Vlaamse Alliantie willen zij het strengste asielbeleid ooit voeren.	65.62
87	Als de mannen hier komen denk ik wel dat ze al op de hoogte zijn van het gebrek aan opvangplaatsen en vragen mannen toch asiel aan wetende dat ze drie tot vier maanden op straat moeten slapen.	10.68
88	De cijfers laten niet zien dat het uitblijven van de slaapplek zorgt dat mensen geen asiel aanvragen in België.	90.63
89	Het aantal aankomsten blijft maand na maand vrij stabiel.	7.49
91	Vorig jaar, deze periode van het jaar, was dat ook 3000.	10.19
94	Heeft dit een afschrikkingseffect het niet opvangen van alleenstaande mannen?	22.26
96	De vluchtelingen die net asiel hebben aangevraagd en geen plek hebben in de opvang verzamelen zich hier, bij dit informatiepunt.	27.46
97	Hier kijken ze naar wat mogelijke slaapplekken zijn of dat ze dit kunnen afdwingen via een advocaat.	17.64
98	Maar eigenlijk zegt die uitspraak namelijk als je het heel slecht regelt, dan is dit het resultaat en dan krijg je minder asielzoekers.	35.1
100	Dat ga je niet horen uit de mond van de minister van Asiel en Migratie.	11.7
101	Maar we kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat dit past binnen het strengste migratiebeleid ooit waarop de huidige regering zich wil profileren.	11.83
102	Natuurlijk is het niet enkel België dat zich profileert met een streng migratiebeleid.	28.26
109	Het lijkt mij niet uitgesloten dat ook andere buurlanden Frankrijk, Duitsland of Engeland nu gaan kijken of dit een soort domino-effect heeft.	6.64
110	Bij ons in de studio Arjen Leerkes, hoogleraar migratie.	7.38
111	Zou je kunnen zeggen dat Belgie met de slechte opvang op deze manier juist beloond wordt?	22.08
115	Op langere termijn zal de druk op België wil toenemen.	4.15
122	Maar de Europese commissie bijt nog niet echt door.	7.73
125	Hebben wij voldoende plekken om deze mensen op te vangen?	4.8
127	Maar wij hadden ook de ambitie om het strengste asielbeleid van Europa te voeren.	31.07
128	Als wij het ook slecht gaan regelen, is dat ook een denkbaar scenario?	7.07
129	Dan komen ze in elk geval niet naar ons, dat is dan de gedachte.	4.13
132	We zie nu dat asielzoekers zich niet laten afschrikken door slechte opvang.	86.32
134	Wat gebeurt er dan met die asielzoekers als iedereen het slecht regelt?	31.67
135	Als het in het buurland iets minder slecht is geregeld kan het zijn dat een deel van die mensen verplaatst wordt.	30.73
136	Maar als het daar ook weer wordt gedrukt kom je in een situatie terecht dat iedereen onder de standaarden van de mensenrechten zit.	6.65
138	Veel mensen zullen hier ook blijven en moeten integreren.	4.17
140	Denkt u dat rechters in andere EU-landen dit soortgelijke besluiten zullen nemen?	11.48
141	Of ze precies hetzelfde zullen beslissen, dat weet ik niet.	4.42
143	Ik heb begrepen dat er ook een aantal andere landen al zijn waar vergelijkbare uitspraken zijn gedaan.	5.21
148	Nu omdat de chatbot sensueel zou kunnen chatten met kinderen.	55.19
150	Ja, je kunt het je bijna niet voorstellen maar dat kan gebeuren, omdat dat is vastgelegd in beleidsdocumenten van Meta.	7.52
151	Het moederbedrijf dus van Facebook, Instagram en WhatsApp.	11.98
152	Persbureau Reuters heeft die documenten ingezien en zag dat sensueel getinte gesprekken met kinderen gelden als 'acceptabel chatbot-gedrag'.	79.07
154	Het gaat om zinnen als deze: 'Het is acceptabel om een kind te beschrijven in termen die hun aantrekkelijkheid aantonen.'	8.65
155	Het roept de vraag op: Wat mag een chatbot eigenlijk wel en niet zeggen?	14.3
156	Ook vorige week lag de chatbot van Meta onder vuur Ook vorige week lag de chatbot van Meta onder vuur omdat gebruikers vreesden dat-ie kan meelezen met appjes.	72.08
158	Niet alleen vanwege de gesprekken met kinderen Meta zou het ook toestaan dat hun chatbot valse medische informatie geeft en racistische uitspraken doet.	57.17
159	Ik vind de inhoud van het beleidsdocument van Meta vrij schokkend.	10.66
160	Het laat echt zien dat Meta een afwijkend moreel kompas heeft ten aanzien van wat wel en wat niet ethisch verantwoord is als het gaat om hun chatbot.	11.22
161	Het is niet de eerste keer dat chatbots opvallend gedrag vertonen.	8.01
162	De app Snapchat maakte aanpassingen nadat die chatbot met gebruikers wilde afspreken.	65.52
163	En in de VS houdt een moeder een chatbot verantwoordelijk voor de zelfmoord van haar 14-jarige zoon.	89.54
164	Dit zijn natuurlijk uitzonderingen, maar ook psychologen zien risico's.	10.88
165	Zij zien dat kwetsbare mensen na intensief gebruik van chatbots in een psychose kunnen belanden.	90.81
167	Zij zat niet lekker in haal vel en kon haar gevoelens niet echt ergens kwijt en is toen met chat gaan praten.	3.72
168	Na drie dagen kwam ze daar uiteindelijk psychotisch uit.	7.67
169	Opvallend is dat als je kijkt naar waar AI-chatbots het meest voor worden gebruikt, therapie en gezelschap op één staan.	15.72
170	Tegelijkertijd nemen gebruikers kunstmatige intelligentie wel minder serieus dan echte deskundigen.	12.51
171	Een op de 10 jongeren deelt zijn problemen wel eens met AI.	91.05
172	Handig, zeggen ze, want je krijgt meteen een reactie.	4.01
174	Maar jongeren vinden ook dat als je echte problemen hebt dat je beter naar een therapeut kunt gaan.	79.22
177	Er is een Europese AI-wet die regelt hoe AI ontwikkelt en gebruikt mag worden.	67.58
178	Maar nergens staat wat een chatbot wel of niet mag zeggen.	4.6
179	Er is nu bijna helemaal geen wetgeving rond chatbots en je ziet dat er best wel veel fout gaat.	11.01
180	We laten nu eigenlijk die ethische beoordeling over aan de technologiebedrijven zelf.	9.07
181	Die keuze moeten we eigenlijk zelf terugpakken en zelf meer richtlijnen gaan opstellen voor chatbots.	5.84
183	Het bedrijf zegt dat zulke gesprekken met kinderen niet hadden mogen gebeuren en past het document daarom aan.	37.21
184	Of het iets gaat doen tegen de racistische uitspraken en valse medische info is onduidelijk.	5.94
185	De één kwam ooit vanuit Rusland naar Nederland en ziet hoe het land waar ze woonde steeds onvrijer wordt.	5.25
186	De ander runt een supermarkt waar Oost-Europeanen hun boodschappen doen en gevluchte Oekrainers zich weer even thuis voelen.	45.71
187	Deze week spreken we met Nederlanders met buitenlandse wortels.	3.76
188	We kijken door hun ogen naar Nederland én naar hun moederland.	4.77
189	Door de tijd heen kwamen er steeds meer en meer Oekraïners naar onze winkel toe.	11.62
190	We hebben hier natuurlijk een dame werken die uit Oekraïne komt.	8.85
192	Ze kunnen Russisch praten want vaak kunnen ze geen Engels en helemaal geen Nederlands.	36.26
193	Dus vandaar dat zij dan als ze hier binnenkomen dat ze juist heel erg blij zijn en dan zie je gelijk een glimlach op hun gezicht van: kijk waar we zijn.	4.12
194	Ze zien natuurlijk ook dezelfde merken als in Oekraïne.	18.59
201	Ze kwamen hier voor werk, een beter leven of En nu ze er zijn, kunnen ze vergelijken.	3.51
209	Mijn ouders hebben het overgenomen in 2011 of 2012.	7.65
210	En ik ben erbij gesprongen twee jaar geleden om hun een handje te helpen.	3.57
212	Vladimir Krigin, Wova voor vrienden runt deze supermarkt in hartje Rotterdam.	10.98
213	Hij neemt de winkel over van zijn ouders die uit de voormalige Sovjet-Republiek Kirgizië naar Nederland zijn gevlucht.	27.57
215	Dit is dan de beste smetana die er is op dit moment.	4.02
216	Smetana, oftewel zure room is maar één van de typische Oost-Europese producten.	40.59
218	De klanten zijn dol op voedsel uit hun geboorteland.	88.14
221	Dan komen ze hier binnen en dan krijgen ze ook natuurlijk dat nostalgische gevoel.	3.97
222	En tegelijkertijd hebben ze hun eigen producten gewoon.	7.82
223	Je bent niet zozeer een supermarkt maar je bent eigenlijk een soort groothandelaar in nostalgie.	5.2
225	Bogatir heette een aantal jaren geleden nog Russische supermarkt maar vanwege de diverse klandizie werd dat Oost-Europese supermarkt.	10.15
226	En toen de oorlog in Oekraïne begon hebben ze de Russische vlag ook maar weggehaald.	41.78
227	In het begin van de inval kregen wij heel veel belletjes met bedreigingen dat wij hier moesten weggaan, zacht gezegd.	6.34
228	En dat ze stenen door onze ruiten heen gingen gooien.	3.76
229	Nou, laten we zeggen zes tot acht belletjes per dag voor een week lang.	8.04
231	Door de tijd heen kwamen er alleen maar steeds meer en meer Oekraïners naar onze winkel toe.	7.34
232	Ze komen juist bij ons binnen, want ze herkennen de producten.	12.8
233	Stel, je staat met één been in Rusland en met één been in Nederland en dat gaat steeds verder op elkaar, welke kant spring je op?	7.99
236	Marina Veenis is geboren in Oekraïne, verhuisde naar Rusland en kwam in 1998 naar Nederland toe.	10.27
237	Eén van de dingen die ze doet is via haar stichting De Vriendschap taalles geven aan vluchtelingen en kinderen met beperkingen.	21.98
239	(hij probeert iets te zeggen in het Russisch) Marina kookt graag.	5.36
240	Ze schrijft verhalen over Nederlandse recepten die wij kwijt dreigen te raken.	26.85
242	Maar het is typisch een Nederlands gerecht dat wij vergeten zijn.	4.54
243	Hier heb je dan een klein stukje Armeense afdeling.	3.99
245	Praat even met Marina en met Wova en je realiseert je hoe belangrijk eten in iedere cultuur in iedere maatschappij is.	4.92
248	En dus ook al die Oekraïnse nieuwkomers in ons land.	6.19
251	En tegelijkertijd begrijpen we die pijn en willen we ze helpen.	4.19
252	Dus als ze bijvoorbeeld vragen hebben van: Waar zit dit, waar zit de gemeente?	5.98
253	Ik ben bijvoorbeeld met iemand meegeweest naar de KVK omdat hij zijn eigen bedrijf wilde starten.	4.78
255	Hiernaast zit een tandarts en daar was een Oekraïns jongetje met autisme.	48.52
258	Uiteindelijk zijn we daar naartoe gegaan, eventjes vertaald.	3.44
261	We hebben twee jaar lang ook tien procent korting gegeven aan Oekraïners die hier binnenkwamen.	39.6
262	Een paar honderd meter naast de supermarkt hebben Wova's zus en haar Oekraïnse man een Slavisch restaurant.	52.38
264	Tussen de borsjt, blinis, kip Kyiv en ook beef Stroganof wordt het wereldnieuws even vergeten.	5.98
276	Hij wil meer groente en fruit aanbieden en een kleine versvleesafdeling.	10.06
277	Natuurlijk blijven zijn klanten hun verhalen meenemen de winkel in.	4.12
279	Er wordt niet echt gepraat over wat je nou vindt van die situatie.	5.06
280	Er wordt meer gepraat over wat voor leed er is ontstaan.	7.96
282	Dus bijvoorbeeld van iemand die hier al twee jaar is en zijn woning staat er nog en nu opeens niet meer.	4.95
283	Dan krijg je misschien foto's binnen en dat krijg je dan ook weer binnen.	4.27
290	Ga voor vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in onze uitzending naar eenvandaag.nl/chat.	4.4