Een Vandaag 🇳🇱

_id	68bb1711c2c77c1562a50c87
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5877/afspelen
datetime	2025-09-05 18:30:00
description	Voor- en tegenstanders van traktatiebeleid op basisscholen * Kritiek op organiseren WK wielrennen in Rwanda * Meer werkgevers moeten hun personeel kunnen testen op drugs en alcohol, zegt kantonrechter * De schaduwkant van online game Roblox

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Steeds meer scholen verbieden traktaties in de klas.	87.92
1	De GGD en het Voedingscentrum juichen het verbod toe maar lang niet alle ouders hebben er begrip voor.	73.52
2	Werkgevers willen hun personeel vaker kunnen testen op drank en drugs.	91.01
3	Ik vind het ook niet uit te leggen dat je een stewardess wel mag testen maar niet een vrachtwagenchauffeur.	6.04
4	2,2 miljoen Nederlandse kinderen spelen online spelletjes op Roblox.. maar dat is niet zonder risico, Whitney.	82.91
5	Precies, want Roblox trekt naast kinderen ook mensen aan met verkeerde bedoelingen.	58.4
9	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
11	Dat betekent van oudsher trakteren met iets lekkers.	4.68
13	Volgens onder meer de GGD is het ongezond en kan het leiden tot ongelijkheid tussen kinderen.	87.29
16	Als je jarig bent, dan mag je hier tijdens de pauze zitten en dan mag je één keer aan het rad draaien.	5.21
24	Dus als je bijvoorbeeld een kroontje draait op de ene klas kan dat tien minuten langer buitenspelen zijn op de andere kan dat bijvoorbeeld picknicken zijn.	19.09
25	Tientallen plastic bekers vol met snoep, chocola en kleine cadeautjes.	33.67
26	Of dit soort tasjes met komkommertjes en tekenspullen.	11.34
27	Deze school in Houten is een jaar geleden helemaal gestopt met traktaties in de klas.	70.1
29	Dus het was niet alleen maar iets lekkers, maar er kwamen ook cadeautjes bij.	3.67
30	En dat was niet voor alle ouders even prettig want iedereen heeft andere financiële mogelijkheden.	4.81
32	Op een aantal schoolpleinen zijn zelfs frietkarren of foodtrucks gesignaleerd.	44.47
33	En ouders wilden toch wel graag meegaan daarin en niet hun kind teleurstellen.	4.81
34	Maar ook de verpakkingen, er kwam veel afval bij kijken er werd veel weggegooid.	6.1
35	Niet iedereen kon de traktaties eten vanwege allergieën of vanwege een geloofsovertuiging.	65.6
36	Dus ja, er waren wel meerdere redenen waardoor het trakteren niet altijd meer een feestje was.	4.13
37	Een beetje trakteren is ook wel leuk maar je doet het dan spannend en dan mag je een vriend en dan kan je voor 15 minuten zitten een beetje kletsen, komen die juffen langs, zeg maar iets schrijven op een kaart voor je.	3.8
38	Als je bij ons jarig bent, dan ben je de spetter van de dag.	4.05
39	En dan kom je op school en dan hangen er slingers in het lokaal.	5.16
40	Dan wordt er voor je gezongen en dan mag je op de tafel of op de stoel staan.	3.74
41	En dan krijg je een verjaardagskaart en mag je aan het rad draaien, aan ons feestrad.	3.57
42	Ik vind het wel jammer dat we niet meer mogen trakteren want dat was wel altijd leuk.	4.26
44	Ik begrijp wel dat mensen boos kunnen worden maar ouders hebben één of twee kinderen gemiddeld.	24.13
45	In een school zit je met 23, 24, 25 kinderen in een klas.	41.15
46	Dus dat is een constellatie waar je rekening hebt te houden met een grote groep.	3.75
48	Dus ouders moeten leren dat ze niet alleen voor hun eigen kinderen op proberen te komen maar ook het perspectief van de kinderen waar hun kinderen mee gaan samenleven ook in te nemen.	9.93
49	En daarom is het een mooie oefenplaats om dat samen te gaan leren.	4.54
50	Ook op de school in Houten waren sommige ouders diep teleurgesteld.	17.58
51	Die ouders vonden het jammer dat ze niet meer met hun kinderen samen konden knutselen, iets konden maken.	6.92
52	Dus die hadden het maken van een traktatie ook wel als moment van verbinding met hun kind.	5.33
54	Dat ik dat begreep en dat ik denk dat er ook andere mogelijkheden en momenten zijn waarop je die verbinding met je kind kan aangaan.	4.32
56	Toch kunnen kinderen juist veel leren van dat trakteren zegt pedagoog Marcel van Herpen.	21.73
57	Als ze jarig zijn en er wordt iets gevierd dan zijn die kinderen het middelpunt van de klas, van de school, van het universum.	6.14
59	Maar in deze tijd van individualisering is het ook belangrijk dat die kinderen leren dat al die andere kinderen ook de belangrijkste kinderen van de wereld zijn.	5.18
60	En dat leer je met dat delen en met dat rekening houden met elkaar.	3.96
61	Dus trakteren is als verschijnsel, als fenomeen, heel belangrijk.	4.84
62	Ik herken dat natuurlijk wel, dat kinderen moeten leren delen.	4.93
63	En dit trakteren, dit feestbeleid dat past natuurlijk ook in ons hele beleid als school zijnde.	4.35
64	Dus er zijn meer momenten, meer activiteiten die we doen waarin kinderen dat aspect van delen leren.	4.66
65	En die hebben wij ook echt in ons feestbeleid gestopt.	4.43
66	Dus die kinderen die denken met elkaar echt na over van maar hoe vinden wij het dan belangrijk als klas om het te vieren?	13.16
67	Maar ook individueel, wat maakt mijn verjaardag nou goed?	4.52
68	Dus ik ben er wel van overtuigd dat we die elementen, die hij belangrijk vindt dat wij die ook in ons feestbeleid hebben gestopt, maar het anders hebben verpakt.	3.74
69	Collega's die onder invloed van drank en drugs aan het werk zijn.	89.89
70	Sommige werkgevers zijn dat helemaal zat en testen daarom zelf het personeel.	27.47
74	Want ook in de bouw en de zware industrie willen ze meer controle.	14.05
75	Ik weet dat toen wij in oktober 2023 hiermee begonnen zijn dat wij bij het testen een behoorlijk aantal mensen hadden die positief testten.	11.33
76	Ik vind het ook niet uit te leggen dat je een stewardess wel mag testen maar niet een buschauffeur of een vrachtwagenchauffeur.	5.38
82	En dan gaan we controleren en dan zie je vaak in de bouwindustrie dat ruim 18 procent de eerste keer als wij komen onder invloed is van alcohol en drugs.	90.52
83	Sif is een bedrijf op de Tweede Maasvlakte dat funderingen maakt voor windturbines op zee.	40.44
84	Er werken ongeveer 500 mensen in volcontinu dienst.	7.83
86	Sinds twee jaar controleren ze één keer in de maand onaangekondigd op drugs en alcohol.	16.0
87	Bij elke test kwamen er vijf tot tien mensen uit die onder invloed van alcohol of drugs waren.	25.62
89	Het kan ook betekenen dat je moet vertrekken bij Sif.	10.0
91	En wat we nu zien is dat, omdat we dat heel consequent en heel conscientieus toepassen dat aantal naar ongeveer nul is teruggebracht.	3.88
92	Wij zien in toenemende mate dit soort gevallen voorbijkomen.	4.07
93	En denken, ik en mijn collega's dat het uitbreiden van testmogelijkheden echt een preventieve werking gaat hebben.	4.12
94	De Rotterdamse kantonrechter Karin Frikee vindt dat de wet veranderd moet worden.	15.7
95	Maar al te vaak moeten zij en haar collega's een ontslag afkeuren omdat de wet een verplichte alcohol- en drugstest door een werkgever nou eenmaal verbiedt.	59.61
96	Je ziet dat ongeveer 20 tot 25% van de arbeidsongevallen wordt veroorzaakt onder invloed van alcohol.	81.76
98	Maar wat we zien, ook in ontslagzaken, is dat nieuwere drugs in opkomst zijn.	49.78
100	Als mensen teveel daarvan gebruiken, dan kunnen ze niet meer bewegen niet meer praten en hebben ze evenwichtstoornissen.	87.83
102	Precies, een zaak van iemand die de Rotterdamse haven op de kraan werkte en die een aantal keren onder invloed van ketamine was.	69.9
103	Mijn oproep aan de wetgever is echt, maak het mogelijk voor werkgevers om werknemers te testen in functies met veiligheidsrisico's.	37.81
105	Geen goede zaak, omdat één, het mag niet en twee, het helpt niet.	4.56
106	Vakbondsman Leo Hartveld vindt de wet zoals hij is prima.	10.78
107	Een verplichte alcohol- of drugstest is een ingreep in de privacy en daar moet een werkgever zich verre van houden.	69.88
108	De FNV zegt niet van je mag gewoon dronken op het werk komen als je dat wil?	61.82
111	Wij zijn tegen testen omdat dat een ingreep is die iedereen treft waar helemaal geen aanleiding voor is.	27.31
112	Het is van het niveau dat we iedereen op de weg op alcoholgebruik gaan testen.	11.78
118	Marcel Heijnen, de eigenaar, heeft meer dan duizend opdrachtgevers.	9.3
119	Allemaal bedrijven die hun personeel laten testen op alcohol of drugs.	80.31
122	De speed bijvoorbeeld, daar word je heel alert van.	6.19
123	Maar die mensen moeten wel weer in de auto naar huis toe.	4.8
124	Op je werk moet je al een alcoholtest, een drugstest en je krijgt een drugshond op bezoek.	43.86
126	De cijfers liegen er niet om, wat de drugshond eruit haalt.	46.51
127	Met een randomtest hebben we maar een percentage wat we eruit halen.	21.34
129	Dus ben jij in aanraking geweest niet dat je het gebruikt, maar dat je in aanraking bent gaat hij bij je zitten.	3.97
130	En negen van de tien keer dat hij gaat zitten dat je toch positief bent op een bepaalde drugs.	76.27
132	Zullen we even een drugstest doen anders bij deze gek?	22.16
134	Labrador Jojo wordt regelmatig ingezet in bedrijven.	10.75
137	De Autoriteit Persoonsgegevens laat weten dat verplichte tests alleen mogen in de luchtvaart, op het spoor en in de binnenvaart.	37.61
140	Je stapt hier de hal binnen om dit fantastische werk te mogen doen.	4.22
141	Daar horen ook speelregels bij die gaan om de veiligheid.	4.66
144	En ook daar zit een morele verplichting en een wettelijke verplichting.	3.98
145	Stel dat hier een ongeluk gebeurt en de oorzaak ligt in het feit dat iemand onder invloed was van alcohol en drugs.	16.46
147	Dat zou voor ons een extreem zware gewetenslast zijn.	5.01
148	Ik denk dat als werknemers weten dat ze getest kunnen worden dat mensen hun gedrag daarop aanpassen.	5.45
149	Want je denkt wel tien keer na voordat je die joint opsteekt net voor het werk, als je weet dat je vervolgens je baan kan verliezen.	23.67
157	Twee jaar geleden hadden ze elke maand vijf tot tien mensen die positief testen op alcohol of drugs.	61.63
160	Je mag trouwens de test weigeren maar de consequenties daarvan zijn ook niet erg aantrekkelijk.	7.24
169	Het is niet zo leuk om voor straf naar huis te moeten omdat je een test weigert.	24.96
170	En als ik dan zeg, het gaat je helemaal niks aan dat ik op zondagavond wel eens een pilletje slik.	3.8
175	Wat voor ons belangrijk is op het moment dat je bij ons naar binnen komt dat is een keuze.	4.96
178	Daar gelden regels bij die voorkomen dat je andere mensen letsel toebrengt.	48.37
179	Maar het betekent dat als ik zeg drie keer weiger dat dat feitelijk ook leidt tot een ontslag.	4.29
181	De vergelijking gaat bijna altijd op: Als ik mij niet aan de verkeersregels houd kan dat betekenen dat ik mijn rijbevoegdheid kwijtraak.	10.53
183	Die hebben we met elkaar bedacht omdat de consequenties extreem kunnen zijn.	4.3
184	Demissionair staatssecretaris Nobel van Sociale Zaken heeft onderzoek laten doen.	68.58
185	Zij komt tot de conclusie dat de wet niet moet veranderen: Alcohol en drugstests blijven verboden.	65.55
187	Het is een van de grootste kinderhypes van dit moment: Roblox.	19.61
188	Maar de kritiek op deze online spelletjes wereld groeit.	13.21
190	Ja, Roblox lijkt hartstikke onschuldig, maar is dat niet.	5.96
191	Roblox is een online wereld waarin je avatars als deze kunt maken spelletjes kunt spelen en kunt chatten met anderen.	89.49
192	Ook Nederlandse kinderen zijn er massaal actief, naar schatting zo'n twee miljoen.	18.07
193	Maar die kleurrijke buitenkant heeft een serieuze schaduwzijde.	4.21
194	Ook volwassenen met verkeerde bedoelingen vinden hun weg naar het platform.	72.54
195	De vraag is dus: hoe veilig is Roblox eigenlijk voor kinderen?	31.58
196	Want deskundigen waarschuwen: dit is meer dan zo maar een spelletje.	7.43
197	Ja, tientallen miljoenen kinderen wereldwijd spelen dit.	57.05
199	Het is een gratis platform waarop mensen zelf spellen kunnen maken spelen en delen met de hele wereld.	4.85
201	Maar het platform zou dus ook kindermisbruikers aantrekken die kinderen proberen af te persen, naaktfoto's te laten versturen of erger nog: aan te zetten tot dodelijke handelingen.	44.04
202	Wij als politie zien de laatste jaren een toename van meldingen gerelateerd aan online seksueel misbruik waarbij het eerste contact is gelegd binnen Roblox.	78.3
203	Extra zorgwekkend daarbij is dat we ook echt kinderen zien in heel jonge leeftijd, vanaf acht jaar al.	43.75
205	Het belangrijkste advies voor ouders is dat je je kinderen eigenlijk op dezelfde manier voorbereid op Roblox als dat je kind voorbereidt op buitenspelen of naar de speeltuin gaan.	42.68
207	Dat er mensen zijn die zich anders voor kunnen doen dan ze zijn.	6.16
210	De staat Louisiana klaagde Roblox afgelopen maand aan omdat het volgens hen 'de perfecte plek voor pedofielen' is geworden.	71.6
211	En ook een oud-gebruiker stapt nu naar de rechter vanwege negatieve ervaringen.	32.18
212	Als reactie hierop ontmaskerde hij al een paar jaar pedofielen op Roblox maar hij werd verbannen omdat hij hierbij de regels van Roblox overtrad.	12.88
213	In Nederland zijn geen rechtszaken tegen Roblox maar wel zaken waarbij het platform een rol speelt.	37.91
215	Sommige landen verbieden Roblox zelfs helemaal vanwege de risico's.	84.54
216	En dat roept de vraag op: wat doet Roblox eigenlijk zelf om kinderen te beschermen?	53.86
217	Daarbovenop worden gesprekken tussen kinderen en onbekende volwassenen verboden en tegen het einde van dit jaar wordt leeftijds-verificatie verplicht.	35.35
219	Roblox kiest er op dit moment voor om het bij de ouders en gebruikers te leggen terwijl zij een verantwoordelijkheid hebben.	39.37
220	Als jij de Efteling bent, ben jij verantwoordelijk dat mensen veilig in attracties kunnen.	6.95
221	Roblox heeft diezelfde verantwoordelijkheid online.	30.59
222	Heb je nou zelf ervaringen met Roblox die je met ons wil delen?	5.79
225	Over twee weken hoopt Mathieu van der Poel wereldkampioen wielrennen te worden.	21.04
226	Dat WK wordt gehouden in het Afrikaanse land Rwanda.	10.72
227	Een land dat zich al jaren schuldig maakt aan moordpartijen en verkrachtingen in Oost-Congo.	57.49
228	Kun je meedoen aan een wedstrijd in een land dat verantwoordelijk is voor deze oorlogsmisdaden?	15.21
229	Je moet je voorstellen, jonge gasten die met machetes komen en gewoon insnijden op kinderen, insnijden op vrouwen puur op basis van de hebzucht wat we hier in Europa zien.	21.3
231	Zeer kenmerkend iets van Kagamee-egime en de Rwandezen is dat ze graag dingen staalhard ontkennen.	4.91
232	Zelfs dingen die absoluut zonder twijfel bewezen zijn.	4.12
233	Wat is er mooier dan veerkracht, strijd en medailles tegen de achtergrond van een idyllisch landschap?	4.93
234	Rwanda is gastland voor het WK wielrennen en de hele wereld zal een mooi en schoon land zien waar alles op orde is.	10.51
235	Dat is wat men noemt sportswashing.. zich associëren met sportevenementen met de bedoeling om een bepaald imago te projecteren natuurlijk vaak een positief imago.	25.17
236	Mensen gaan letterlijk een potje fietsen terwijl er op minder dan 50 tot 100 km mensen worden vermoord en verkracht.	90.03
238	Je kan mensen vermoorden zolang je gewoon een sportwedstrijd of een wielerwedstrijd organiseert.	68.55
239	En dat zal niet kunnen geloof me, dat zal niet kunnen zonder de Europese, westerse steun.	4.1
241	Ik ga akkoord met de kritiek dat je zo een regime legitimeert en dat dat eigenlijk kwalijk is.	4.95
242	Rwanda wordt in het westen gezien als Afrikaans succesverhaal.	40.85
245	Maar achter die façade steunt Rwanda de militaire rebellengroep M23 in het oosten van Congo.	17.13
246	Verantwoordelijk voor het verkrachten en vermoorden van duizenden mensen.	31.29
248	Grondstoffen die de energietransitie mogelijk maken.	86.47
251	En in plaats dat ze via de voordeur bij de kassa afrekenen gaan ze via Rwanda de grondstoffen plunderen.	22.52
252	Rwanda exporteert veel meer mineralen dan dat het zelf zou kunnen ontginnen.	83.94
254	Waar dus, hoegenaam niet, die hoeveelheid bodemrijkdom in zit.	6.78
255	Gaat het dan te ver om te zeggen dat de EU eigenlijk actief meewerkt aan de roof van mineralen uit Congo?	72.7
259	Vorig jaar sloot de Europese Unie een omstreden mineralendeal met Rwanda.	89.42
260	Het gaat om grondstoffen die het land zelf nauwelijks heeft maar met geweld rooft uit buurland Congo.	47.74
262	Volgens welke Rwanda Europa zou helpen aan toegang tot die mineralen in ruil voor 900 miljoen euro steun om te beginnen.	27.27
263	Dat is natuurlijk een heel kwalijke deal want we weten dat Rwanda die mineralen niet zelf heeft en dat de aanvoer van die mineralen voornamelijk vanuit Congo zal komen en dat je het regionale conflict daarmee aanwakkert.	49.65
264	Generaal Paul Kagame is al zo'n 30 jaar president van Rwanda en leidt het land met harde hand.	13.81
265	Wie hem tegenspreekt, loopt het risico om te verdwijnen, zoals Pierre.	5.47
269	Pierre, niet zijn echte naam, vluchtte eind jaren 90 uit Rwanda omdat hij zijn leven niet zeker is.	12.21
270	Hij vindt het onbegrijpelijk dat Nederland het land op allerlei manieren blijft helpen.	6.77
271	President Kagame laat geen mogelijkheid onbenut om zijn imago als voorbeeldig leider uit te buiten.	7.71
272	Zo sponsort Rwanda Europese voetbalclubs als Arsenal en Paris Saint-Germain met miljoenen.	21.85
273	Rwanda is een dictatuur, maar wel een dictatuur die het westen goed uitkomt.	30.3
274	Dat heeft te maken met een lange geschiedenis die begon na de genocide in 1994.	15.52
275	Daar heeft het Westen Rwanda eigenlijk in de steek gelaten.	15.24
276	Ze hebben het land verlaten, ook al wisten ze dat een genocide plaatsvond.	35.68
277	En die schuld en die schaamte van het Westen om Rwanda zo in de steek te laten, heeft dan opgespeeld na de genocide en zelfs tot nu.	25.29
278	Onder andere heeft dat geleid tot heel veel steun voor Kagame en zijn regime in de heropbouw van Rwanda.	16.03
280	Als je Rwanda steunt, steun je ook M23 en dan steun je ook de verkrachtingen.	65.93
281	Dus de eerste stap is zorg er voor dat de steun aan Rwanda en M23 per direct stopt.	28.04
282	Congo heb je ook in je hand, in je telefoon, in je auto.	23.25
283	Je bent meer verbonden met Congo dan de meeste mensen denken.	36.57
284	Dan wil ik bij deze ook aangeven, Congo is onderdeel van je huishouden.	7.56
285	Maar laat het ook onderdeel van je hart zijn ook een warm hart te dragen aan de Congolese bevolking.	5.22
286	De beslissing om deel te nemen aan het WK in Rwanda met Nederlandse wielrenners is genomen door wielerbond KNWU.	20.22
287	Volgens de directeur was dat geen makkelijk besluit.	10.8
288	Je moet je voorstellen, jonge gasten die met machetten komen en gewoon insnijden op kinderen, insnijden op vrouwen.	18.09
290	We hebben contact met de Nederlandse ambassade in Kigali gehad.	10.52
291	We hebben gesproken met de staatssecretaris van VWS die natuurlijk ook hierbij betrokken is.	9.6
292	We hebben gesproken met de Europese Wielersportbonden onze collega-bonden hier in Europa.	5.71
293	Ja, en dan kom je tot de conclusie dat daar eigenlijk geen beperkingen aan ons worden opgelegd.	4.72
294	De onderzoeker zegt in de reportage dat je een regime legitimeert en dat is kwalijk.	73.04
297	Je kan ook niet zien dat het feit dat wij deelnemen net zoals alle andere Europese landen deelnemen aan dat WK wegwielrennen.	16.98
298	Ja, ik vind niet dat wij dat kunnen uitleggen of dat andere mensen dat mogen uitleggen als een steunbetuiging aan het regime.	4.8
299	Tegelijkertijd zien we ook, 50 tot 100 kilometer verderop worden mensen in groten getale verkracht en vermoord.	89.25
302	Ook omdat we echt denken dat we daar kansen hebben om te winnen.	5.12
304	Dat we niet onze sporters die kans willen ontnemen.	6.01
306	Nee, ik denk dat de boodschap Ik herken zeg maar de situatie waarin sport en politiek dicht bij elkaar zitten.	5.29
307	Vandaar dat we de gesprekken gevoerd hebben met de ministeries, met de NGO's.	5.73
308	En eigenlijk, als je die hele optelsom maakt dan zijn er geen belemmeringen.	4.14
309	Los van, nogmaals, de ongemak wat we hebben over de situatie Maar ongemak, sorry, dat ik onderbreek vind ik een steentje in mijn schoen.	3.68
311	Ja, maar we hebben ook Ja, dan zou de enige optie zijn dat we niet gaan en ik weet niet welke bijdrage we dan leveren.	4.04
312	En we zouden graag ook hier in Nederland verder discussie met elkaar willen voeren over hoe doe je dit nou als sportorganisatie?	9.57
313	De bond wil dat mensenrechten voortaan nadrukkelijk worden meegewogen bij de keuze van een WK locatie.	48.15
314	Heb je nog vragen over dit verhaal of een van de andere onderwerpen in deze uitzending?	4.86
315	Stel ze dan aan mijn collega's via eenvandaag.nl/ chat.	5.5