Een Vandaag 🇳🇱

_id	68c84611c2c77c15623171f2
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5894/afspelen
datetime	2025-09-15 18:30:00
description	Het Amerika van Trump gaat richting autocratie * Carnavalslied van Spotify gehaald om plagiaat * Verschillende groepen willen maatregelen van kabinet in aanloop naar Prinsjesdag * Te weinig kennis van medicatie zorgt voor problemen

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Zien wij geld terug in onze portemonnee na Prinsjesdag?	4.03
1	Onze panelleden snakken naar financiële duidelijkheid van het kabinet.	28.83
2	We kijken slecht naar de bijsluiter van onze medicijnen en dat kan gevaarlijk zijn.	89.15
3	Dan kan je als je te veel neemt wel heel erg in de problemen komen en zelfs overlijden.	11.18
4	En kunnen we na acht maanden Trump Amerika nog wel een democratie noemen, Tom?	8.41
10	Het demissionaire kabinet Schoof presenteert dan de financiele plannen voor het komend jaar.	12.62
11	Maar wat merken jij en ik daarvan in onze portemonnee.	3.54
12	We vroegen de mensen van ons Opniepanel wat zij ervan verwachten.	7.62
13	Ja, het zal er op tv vast weer hartstikke mooi uitzien, met de hoedjes en de gouden koets.	3.7
14	Maar toch verwacht slechts acht procent dat de plannen ervoor zorgen dat zij op vooruitgaan in de portemonnee.	9.96
15	Veruit de meeste mensen, 78 procent, verwachten dat niet.	88.56
16	En natuurlijk, dit kabinet is demissionair, het is nog maar een half kabinet steunt op 32 zetels, wat verwacht je er ook van?	49.58
17	Maar je kan ook zeggen: Het is kennelijk ook gebaseerd op ervaringen uit het verleden.	4.0
18	Want een even grote groep zegt net zo goed dat het kabinet er afgelopen jaar er ook niet voor heeft gezorgd dat ze erop vooruit zijn gaan.	48.31
21	De meeste mensen hebben namelijk best wel het idee dat de Nederlandse economie er goed voor staat.	23.38
22	Maar dat is eerder ondanks dan dankzij de politiek.	6.87
23	De helft van mensen maakt zich zorgen over hun financien door de politieke chaos.	90.74
24	Zeker als je voor je bestaan voor een deel afhankelijk bent van de overheid is het wel heel onhandig om het zo maar uit te drukken, dat dit afgelopen jaar er voor het gevoel van mensen vooral geruziet is in Den Haag.	4.97
25	Vooral de minima maken zich zorgen, mensen met een arbeidsbeperking.	88.11
26	Ook alleenstaande ouders met kinderen en ondernemers, vooral als ze zelfstandig zijn.	9.32
27	Ze zien de kosten van boodschappen, energie, zorg en wonen stijgen.	87.66
28	En dan maakt een half kabinet nu beleid, terwijl over anderhalve maand na de verkiezingen de Tweede Kamer er nog eens heel anders kan uitzien.	14.16
29	Wat gebeurt er dan met de accijns, de gratis kinderopvang, de huren en de energiecompensatie?	23.36
32	Marc Oudenampsen maakt met zijn 18 medewerkers onderdelen voor de voedings- en medische industrie.	9.86
35	2019 tot en met 2022, toen ging het echt van 3 naar 48 cent.	14.93
36	Het is nu wel wat afgezwakt, maar het is nog steeds vier keer zoveel als in 2019.	45.21
37	We hebben daar echt last van, want klanten gaan naar het buitenland.	5.31
39	De concurrentie met de omliggende landen is enorm en is niet meer te houden.	4.21
40	Morgen, op Prinsjesdag, hoopt hij op goed nieuws over de energieprijzen.	9.13
42	De afgelopen tijd zijn ze wel eens bij me geweest mensen die niet rond konden komen omdat de energie te hoog was.	4.2
44	'Mag ik de 100 euro bij, want ik kan niet meer rondkomen.'	6.31
46	De 74-jarige Jan te Wierik is met pensioen en maakt zich zorgen.	17.77
47	Is er straks wel hulp, als hij hulpbehoevend wordt?	8.52
50	En dan komt de politiek dus met van: ja, we halen het hier weg, we halen het daar weg.	4.41
51	Maar uiteindelijk krijgen wij allemaal die rekening gepresenteerd.	3.87
54	Jan verzamelt singeltjes en spullen van Elvis en de Stones.	12.0
55	Volgens hem uit een tijd dat regeren nog vooruitzien was.	4.45
56	Er is nooit een goede lange termijnpolitiek geweest.	4.59
58	We wisten allang dat deze bejaardengolf eraan zat te komen.	14.37
60	En dat is Nederland, vind ik altijd, en de politiek ook, we schuiven het maar vooruit.	4.65
61	We schuiven het maar naar de volgende generatie, dat die de rekening gepresenteerd krijgt.	3.61
62	Jan woont eigenlijk in een te groot huis, maar er is niets kleiners.	3.71
64	In de toekomst, als wij allemaal weg zijn, ook wij gaan een keer dood dan komen die woningen, uiteraard de wat kleinere Die doorstroom, zo zou je een doorstroom kunnen krijgen.	5.58
66	Maar ze vrezen dat de politiek niet daadkrachtig genoeg is.	6.23
67	Ja, de versplintering in de politiek is te groot waardoor misschien die daadkracht ook niet ontstaat.	8.09
68	We zijn nou eenmaal een coalitieland, we moeten het samen doen.	4.46
70	Morgen weer de koets en het koffertje met de plannen en de financiële onderbouwing.	3.49
71	Wat moet er volgens onze opiniepanelleden zeker in het koffertje zitten?	5.53
72	Als er aan de energie wat gedaan wordt ten opzichte van het gelijke speelveld in Europa dan zullen we daar wel blij van worden.	5.4
73	Er moet absoluut meer, echt, en dat vind ik heel essentieel er moet woningbouw genoeg zijn die geschikt is voor ons.	4.94
74	Allemaal wensen van de panelleden, maar hoe staat het eigenlijk met het vertrouwen in de politiek?	5.01
75	Nou, dat is dit afgelopen jaar weggezakt naar een absoluut dieptepunt.	3.8
77	In al die jaren dat we dit vragen heb ik het nog nooit zo laag gezien.	3.84
78	Sterker, sls ik die 15% uitsplits zegt 13% redelijk wat vertrouwen te hebben Sterker, als ik die 15% uitsplits zegt 13% redelijk wat vertrouwen te hebben maar slechts 2 procent gelooft er echt nog in.	8.05
79	Mensen zeggen: Dit is echt het gevolg van jarenlange politieke stilstand.	6.01
80	Politici die vooral bezig zijn met het eigen belang en we hebben nu een kabinet dat er zelfs in slaagt zelf 2 keer te vallen.	64.41
82	Meestal stijgt het vertrouwen wel weer iets bij de start van een nieuw kabinet.	18.35
83	En dan zouden daadkracht en vooral tastbare resultaten erg welkom zijn.	4.28
85	Heel weinig vertrouwen dus in het kabinet, bezorgde panelleden en een berg aan problemen die moeten worden opgelost door het demissionaire kabinet.	6.8
86	Ik ga erover verder praten met Martin Visser van de Financiele Telegraaf.	4.81
91	Wie durft er nu te investeren in een land dat stilstaat.	6.98
93	Toch is het gek, want de koopkrachtcijfers zeggen iets heel anders.	8.13
101	Zit die financiële duidelijkheid waar de panelleden zo naar snakken erin?	11.41
102	Ik denk niet duidelijkheid op de thema's die we vragen.	3.66
107	De begroting is gemaakt door een demissionair kabinet volgende maand verkiezingen.	10.47
109	Wat gaat bij de algemene politieke beschouwingen gebeuren.	4.03
112	Ik denk dat de hoop gevestigd is op een nieuwe regering.	4.87
116	En heb je nog vragen over dit verhaal, stel ze dan op: eenvandaag.nl/chat.	5.13
117	En jij, Martin, zit daar dan ook om die vragen te beantwoorden.	3.59
118	De bijsluiter lezen van paracetamol of neusspray dat doet bijna niemand echt goed.	57.07
120	Want jaarlijks belanden tientallen mensen op de eerste hulp door verkeerd gebruik van dit soort onschuldige medicijnen.	88.78
122	Zelfzorgmedicijnen als paracetamol, ibuprofen of een neuspray.	77.33
123	En je kunt ze ook overal halen, bij de supermarkt of drogist.	8.31
124	Maar hoe je ze moet gebruiken, daar ontbreekt het vaak nog aan.	4.24
129	En als je paracetamol gebruikt, lees je dan de bijsluiter?	43.73
132	Maar als we kijken naar complexere medicatie, dan lees ik het altijd.	9.56
139	Bekende medicijnen, maar hiermee gaat het dus weleens mis?	11.14
141	Onder andere heeft dat te maken met dat mensen de bijsluiter niet goed lezen of helemaal niet lezen.	5.9
143	En daarin staat hoe lang je het zou moeten gebruiken wat de maximale dosering is als de klachten niet overgaan, dat je dan naar een arts of apotheker moet.	22.86
145	Ton de Boer is voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen.	11.11
146	Samen met de rest van zijn Europese collega's zijn ze vandaag een campagne gestart om mensen bewuster te maken van medicijngebruik.	48.51
148	Maar als je die eruit haalt, dan is het eigenlijk best wel een boekwerk, als je 'm uitvouwt.	4.27
149	Ik denk dat weinig mensen zin hebben om dit helemaal te lezen, twee kantjes.	3.83
152	Het is wel een wettelijke verplichting om het zo te brengen.	12.53
154	Want er staat belangrijke informatie in over mogelijke bijwerkingen maar ook waarschuwingen van wanneer je zo'n medicament niet moet nemen.	24.83
159	De helft van de mensen zo ongeveer leest de bijsluiter niet omdat ze denken: We weten wel hoe we het moeten gebruiken.	26.2
160	Maar als je dat echt navraagt, dan blijkt dat ze het eigenlijk toch niet goed weten wat ze maximaal mogen gebruiken op een dag of hoe lang je het zou moeten gebruiken.	5.86
161	Dat er mensen te veel of meer dan dat ze eigenlijk zouden moeten nemen volgens de bijsluiter gebruiken dat is aan de orde van de dag.	7.15
162	Corine Betlehem kan er over meepraten als ziekenhuisapotheker en toxicoloog in het Rotterdamse Erasmusziekenhuis.	10.16
163	Uit cijfers van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum blijkt dat de meeste meldingen van vergiftigingen gedaan worden over pilletjes die we allemaal kennen en gewoon in ons keukenkastje hebben liggen.	87.65
165	Het is in principe een onschuldig pilletje als je goed gebruikt hoe die bedoeld is.	4.84
167	En als je dat niet houdt, dan is het een heel gevaarlijk pilletje want dan kan je als je te veel neemt wel heel erg in de problemen komen en zelfs overlijden.	8.7
168	Want lezen hoe we die medicijnen dan precies gebruiken doet lang niet iedereen, blijkt uit onderzoek.	85.56
169	En best wat mensen bepalen zelf hoe lang ze zo'n medicijn gebruiken.	15.77
170	Op een gegeven moment, en dat is ook wel een instinct, dan denk je: Ik heb hem een keer gelezen, of niet, maar ik heb dat niet nodig.	3.63
172	En juist dan denk ik dat je misschien wel dingen gaat doen die er niet in stonden, maar waarbij je gewoon een soort gevoel hebt dat het wel kan kloppen.	4.32
173	En mensen die hier komen met hun kiespijn en om het half uur twee paracetamollen die hebben natuurlijk dat niet uit de bijsluiter.	8.82
174	En dus zouden deze deskundigen graag zien dat meer mensen zich over hun medicijnen gaan inlezen.	11.75
175	En als ze dat niet via de bijsluiter doen, dat ze dan een betrouwbaar alternatief kiezen.	7.75
176	We zijn met z'n allen denk ik op zoek naar de manier waarop dat het veiligste kan. Dus er wordt echt aan aangewerkt, op allerlei manieren.	4.21
177	Dus namens de apotheekwereld zijn er best wel wat sites waar je makkelijk terecht kan komen.	5.39
178	Op apotheek.nl kan je heel makkelijk informatie vinden.	7.83
179	En je hoopt natuurlijk dat mensen, als ze geneesmiddelen gebruiken, daar dan ook gebruik van maken.	6.6
180	Wat we doen is de laatste jaren ervoor te zorgen dat de bijsluiter goed leesbaar is.	5.28
183	Het is nog steeds lang, want dat is een wettelijke verplichting dat dit er allemaal in moet staan.	4.76
184	Pictogrammen mogen, die willen we eigenlijk ook in deze bijsluiter.	7.53
185	En fabrikanten stimuleren we om met pictogrammen te werken.	88.31
186	Zodat je op een heel eenvoudige manier kunt zien hoe je het moet toedienen.	4.33
187	Of dat je bij zwangerschap een middel niet mag gebruiken of het mag niet combineren met alcohol.	79.17
191	Een carnavalsvereniging sleept ABBA voor de rechter.	63.3
193	Ja, klinkt als een leuke zaak: De Kapotte Kachels versus ABBA.	11.26
194	Dat heeft alles te maken met dit liedje: *Dikke pens *Ik ben zo blij Met die pens van mij *Eerst was ik te dik Maar nu heb ik schik* Dé carnavalskraker van het afgelopen carnaval, begin dit jaar: Dikke Pens van carnavalsvereniging De Kapotte Kachels.	4.74
199	De Zweedse band ABBA vindt dat laatste, en dus verdween 'Dikke Pens' ineens van Spotify.	29.0
200	Op de dag dat het op Spotify op de miljoen streams zat was er in één keer de stekker eruit getrokken.	23.65
201	En na veel vijven en zessen bleek dat het ABBA was.	5.72
202	Die dus menen dat wij onterecht een cover van hun liedje gemaakt hebben.	4.85
205	Dat houdt dan eigenlijk in dat ze een beroep doen op een uitzondering binnen de auteurswet.	22.86
206	Waarin ze dus zeggen van: Oké, we hebben dit weliswaar dit beschermd werk gebruikt maar we hebben daar een soort humoristische twist aan gegeven.	6.33
210	Carnavalvereniging 'De Henkies' wonnen in 2013 het Kwekfestijn een wedstrijd voor hét carnavalslied van het seizoen.	9.76
213	En zo klinkt een nieuwe carnavalsplaat: Het is de bedoeling dat het winnen van het Kwekfestijn een origineel liedje is.	5.58
214	Maar de jury oordeelde: geen plagiaat En dus werden De Henkies niet gediskwalificeerd.	14.28
215	Soms ontstaat er zelfs gedoe over de parodie op een parodie.	5.01
216	Maar zelden staat een carnavalsvereniging lijnrecht tegenover een van de bekendste bands ter wereld?!	18.01
225	Bekende van hem is Suske en Wiske en de Keizerkraker.	8.23
226	Dat is een beetje de seksistische versie van Suske en Wiske, een Paradis erop.	3.79
227	Dat is een beetje de seksistische versie van Suske en Wiske, een parodie erop.	5.56
228	De uitgever deed zijn beklag, maar de Hoge Raad oordeelde dat een parodie geen inbreuk is op de Auteurswet.	52.52
229	In 2004 werd de parodie-exceptie, zoals dat heet, opgenomen in het auteursrecht.	12.6
230	Er zijn tal van voorbeelden van liedjes die onder die uitzondering vallen.	8.78
231	Want die is er niet alleen in het Nederlandse recht.	12.07
233	Daar was de producent van Barbie niet blij mee, maar de rechter oordeelde dat het een parodie is.	59.85
234	Cruciaal voor die uitzonderingsregel is of het humoristisch is.	8.51
237	En juist omdat dit een carnavalsnummer is waarbij het de bedoeling is dat je eigenlijk met een knipoog juist al die nummers zingt teksten zijn altijd humoristisch, vraag ik me echt af of ABBA zich daarin wel voldoende heeft ingelezen.	5.38
238	Dus ik vermoed eigenlijk wel dat het richting uitspraak parodie zal gaan.	4.86
239	De carnavalsvereniging is een inzamelingsactie begonnen om het geld voor de rechtszaak bij elkaar te krijgen.	25.61
241	Is de grootste democratie ter wereld nog wel een democratie?	18.0
242	Lang waren de Verenigde Staten een lichtend voorbeeld voor de rest van de wereld.	7.71
244	Zoveel dat er over het democratische gehalte van het land getwijfeld wordt.	5.38
245	Welk land laat gemaskerde mannen willekeurig mensen van straat plukken?	59.84
246	Sluit onschuldige mensen op in een terreurgevangenis.	20.78
249	Dingen die tot een paar jaar geleden ondenkbaar waren in de Verenigde Staten zijn nu het nieuwe normaal.	5.79
250	Zelfs als je de juiste papieren hebt kun je zomaar het land uit worden gezet.	6.48
252	Is dit een daadkrachtige president.. die de dingen net wat anders doet?	6.07
254	We gaan erover doorpraten met onze Amerika-verslaggever Tom van 't Einde.	5.09
255	Tom, als je dit allemaal zo achter elkaar ziet spreken we dan nog wel van een democratie?	5.34
263	Kijk wat er normaal bij presidenten in het begin gebeurt.	4.48
264	Trump heeft al meer dan 150 uitgevaardigd in 200 dagen.	10.82
267	Toen zag je dat er in zijn kabinet nog mensen waren die tegen hem in durft te gaan.	9.45
274	Tracey, als ik zeg dat jij positief bent, normaal gesproken, zit ik er dan ver naast?	6.66
275	Haha, Tom, ik ben van inborst een heel positief mens.	3.63
278	Dan komt er een donkere schaduw over mijn gezicht en over mijn gemoed.	3.44
282	Dan hebben we het zeker over de VS. Zij hadden tot voor kort allebei nog wel vertrouwen in de Amerikaanse democratie.	7.36
284	We zien in 230-plus dagen hoe snel dat hele systeem omver kan worden geholpen als je iemand hebt die en de Supreme Court al in zijn voordeel heeft weten te benoemen en overal angst zaait.	13.18
285	Tracey Metz woont al 40 jaar in Nederland en kent haar geboorteland niet meer terug.	11.1
286	Het maakt me ontzettend boos en ontzettend verdrietig.	4.52
287	Ik had nooit gedacht dat mijn land er zo voor zou staan.	3.96
288	Kenneth Manusama kent als jurist de Amerikaanse rechtsstaat van binnenuit.	15.82
289	En had niet verwacht dat het zo snel bergafwaarts zou gaan.	3.59
290	We dachten allemaal dat de rechtsstaat en de democratie wel steviger zouden zijn.	5.82
291	Bijvoorbeeld dat de rechters, inclusief het Hoge Rechtshof wel meer tegengas zouden geven.	22.68
292	Want dat het congres waar de Republikeinen een meerderheid hebben met Trump meebuigt is niet onverwacht.	25.83
293	Dat het Hoge Rechtshof Trump ook amper iets in de weg legt, wel.	13.47
294	Normaal gesproken heeft de Supreme Court maanden om tot een beslissing te komen nodig.	36.92
296	En nu is het binnen een dag gepiept met een alinea.	3.44
298	Dus de Supreme Court is gewoon achterover gaan liggen met zijn pootjes in de lucht.	13.89
299	En heeft gezegd: O, meneer Trump, is dat wat u wilt?	4.6
301	Iedereen in de maatschappij, universiteit, media, immigranten, of wie dan ook, LHBTI-mensen kunnen allemaal bij willekeur op dit moment doelwit worden van een bepaalde maatregel van bepaalde dreigementen vanuit deze regering.	7.01
303	Nu laat het land juist goed zien hoe kwetsbaar de democratie eigenlijk is.	13.78
304	Uiteindelijk komt natuurlijk, en dat is een beetje het zwakte van elke democratische rechtsstaat uiteindelijk komt het neer op vertrouwen en komt het neer op de goede wil van diegenen die de democratie als het ware bedienen.	4.68
306	Als zij niet van goede wil zijn, dan zijn er eigenlijk geen vangrails of maatregelen die hen echt binnen de perken kunnen houden.	4.68
308	En het zijn ook mensen die bang zijn voor hun baan.	68.34
309	Die zijn ook bang voor de doodsbedreigingen die ze krijgen van de aanhangers van Trump als ze niet doen wat de macht wil.	75.32
310	Dus ja, angst is een enorme drijfveer in dit hele spel.	4.89
311	En dat vooral migranten daar de dupe van zijn, is volgens Metz onterecht.	17.97
314	Marco Rubio is met iemand van niet-Amerikaanse herkomst geboren.	11.92
315	Trump zelf is getrouwd met iemand die niet uit Amerika kwam oorspronkelijk.	24.46
316	In Amerika is er veel meer het idee: ik ben onderdeel van de American Dream.	4.61
318	Maar dat hele idee over wat mensen van Amerika kunnen verwachten en waarom ze er naartoe zouden willen, staat nu behoorlijk op de helling.	4.19
319	Toch heeft ze ergens nog wel hoop dat het na Trump nog goed kan komen.	5.62
320	Ik heb wel hoop, want we hebben wel vaker gezien dat Amerika uit hele moeilijke tijden weer herrezen is, om het zo te zeggen.	5.6
321	Of ik ook vertrouwen durf te hebben, is een tweede.	3.54
324	Dat vertrouwen in de kracht van de democratie, is dat terecht?	7.15
326	Maar als je ziet hoe vrij nu al voor elkaar heeft gekregen dat heeft hij enorm knap gedaan, dan moeten we toegeven.	4.01
327	De midtermverkiezingen zouden hem nog tegen kunnen houden.	5.66
333	Trump gaat de moord aangrijpen om nog meer macht naar zich toe te trekken.	25.63
335	Heb je vragen over dit verhaal of andere onderwerpen in deze uitzending?	4.6