Een Vandaag 🇳🇱

_id	68dc139ecceb677fe902ec8c
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5915/afspelen
datetime	2025-09-30 18:30:00
description	GroenLinks-PvdA door verlies in laatste zetelpeilingen op grotere afstand van PVV; veel kiezers zweven nog * Protesten tegen azc in Amersfoort Vathorst: hoe gaat lokaal bestuur hiermee om? * TU Eindhoven gaat strijd om chips aan met VS en China: 'We hebben nog niet verloren' * Trump komt met vredesplan: hoe gaat Hamas reageren?

 

Statements

idx	statement	score
1	Burgemeesters, wethouders en raadsleden worstelen met intimidatie en geweld.	62.43
5	Er zijn veel positieve reacties, maar het is nog maar de vraag of dit echt gaat leiden tot vrede.	4.05
8	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
9	Opnieuw staat een raadsvergadering over een asielzoekerscentrum onder hoogspanning.	30.82
11	Bij die bijeenkomsten mengen landelijke protestgroepen zich steeds vaker onder buurtbewoners.	53.07
13	Burgemeesters, wethouders en raadsleden zijn bezorgd over het functioneren van de lokale democratie.	7.61
14	Als wethoudersvereniging erg bezorgd over de lokale democratie.	5.04
17	Protesten tegen de komst van een asielzoekerscentrum elke week wel op een paar plekken in ons land.	71.0
18	Er wordt grote druk uitgeoefend op de lokale democratie.	3.75
22	Op die momenten denkt de lokaal bestuurder: kan ik deze besluiten wel nemen?	9.06
23	En het is zo goed om besluiten te nemen als lokaal bestuurder.	4.26
24	Onlangs trok Amersfoort de plannen voor twee nieuwe asiellocaties in.	8.14
25	Gemeente en COA konden de zorgen van omwonenden tijdens een bijeenkomst niet wegnemen.	22.4
27	Er is ook een maatregel die gaat over een afkoelperiode van 4 uur.	10.11
28	Dan wordt de toegang tot de locatie tijdelijk ontzegd.	6.31
29	Betekent dit dat deze personen even af mogen koelen achter de slagboom in de wijk?	10.05
33	't Zal je maar gebeuren dat je een beslissing moet nemen.	3.86
34	Demonstraties op straat waar je bij wijze van spreken aan huid en haar wordt beetgepakt door wethouder.	16.4
35	Dan bedenk je wel drie keer: welke beslissing moet ik nemen?	4.44
38	Sommige extreemrechtse groepen van buiten gemeente kapen dit soort protesten.	17.16
41	En dat is het moeilijke wat je als wethouder in het land hebt.	4.44
43	Inwoners krijgen heel gefragmenteerd informatie en ze weten niet goed hoe ze daarmee moeten omgaan.	26.08
45	En als buitenstaanders zich met besluiten gaan bemoeien en opruien dan maakt dat 't des te moeilijker.	5.49
46	Terwijl de wethouder gewend is om met zijn inwoners het goede gesprek te voeren.	3.83
50	Wij hebben het over het korte lontje in de samenleving.	3.9
52	Aan die kant de voorstanders van een AZC en aan deze kant de tegenstanders.	3.86
54	En de politie probeert de boel in het gareel te houden.	16.42
60	Verder probeer ik zo goed mogelijk te luisteren naar de terechte zorgen van inwoners.	3.64
61	Hoe kunnen we die zo goed mogelijk meenemen in onze afweging?	8.48
62	Een organisatie als Defend Neteherlands heeft aangekondigd hier vanavond ook te zijn.	18.68
65	Ik heb de filmpjes ook gezien dat vorige week in Den Haag werd opgeroepen om hier massaal te komen demonstreren.	9.19
67	Met een demonstratie is er wel het risico dat er mensen van buiten Amersfoort komen.	39.57
68	En die zijn wellicht tegen de opvang van asielzoekers.	57.87
69	En niet zozeer dat de locatie of het proces niet goed is verlopen.	4.67
70	Floris, wat valt jou op aan deze protesten van de afgelopen tijd?	5.64
73	Het valt op dat er de laatste tijd veel nepnieuws de ronde gaat.	4.79
77	Wat staat er daar vanavond verder op het programma?	5.38
81	Maar het echte gesprek vindt plaats binnen de gemeenteraad.	3.87
85	En de gemeente zal aan de inwoners moeten uitleggen waarom deze keuzes worden gemaakt.	5.78
86	Wat wij zien en horen, duidt op een onrustige bijeenkomst.	3.54
94	Een maand voor de verkiezingen staat de PVV van Geert Wilders er goed voor.	5.11
95	Blijkt uit onze nieuwste zetelpeiling in samenwerking met onderzoeksbureau Verian.	4.77
97	Ja, we hebben gevraagd: Als er vandaag verkiezingen zouden zijn, wat zou je dan stemmen?	4.89
98	Dan zie je hier achter mij op het scherm: PVV, helemaal links, krijgt veruit de meeste stemmen.	56.65
100	Op ruime afstand van GroenLinks-PvdA en het CDA, die op 23 zetels staan.	7.05
101	Ook weer op ruime afstand van de VVD, met 14 zetels.	6.04
102	Helemaal rechts op het scherm zie je JA21, die staan op 11.	8.92
103	En 50plus is sinds lange tijd weer in onze peiling te zien, op 1 zetel.	6.4
104	Hoe verklaar je dat grote gat tussen PVV en GroenLinks-PvdA?	16.45
105	Dat heeft veel te maken met wat in het het nieuws speelt de afgelopen weken.	4.83
107	Twee maanden geleden stonden de PVV en GroenLinks-PvdA in onze peiling nog op praktisch gelijke hoogte.	6.65
108	Maar waar de PVV de afgelopen maanden ligt stijgt verliest GroenLinks-PvdA.	50.03
110	De afgelopen weken zijn rellen, AZC's, migratie veel in het nieuws.	51.47
112	Dat is het thema dat voor PVV-kiezers belangrijk is waarom ze ook stemmen op de PVV.	5.32
113	En dus zie je dat kiezers bij de partij blijven en de partij zelfs wat zetels wint.	3.76
114	Het thema dat voor GroenLinks-PvdA-kiezers het belangrijkst is en waarom ze stemmen op GroenLinks-PvdA, is het klimaat.	8.14
117	Er speelt nu zoveel in ons land, in de wereld dat, als je het aan alle kiezers vraagt, op 1 immigratie staat als belangrijkste thema en klimaat pas op plek 8.	47.54
118	Daarmee zeggen kiezers niet dat het klimaat niet belangrijk is maar veel mensen vinden dat op korte termijn toch zaken als asiel en veiligheid eerst moeten worden aangepakt.	67.55
119	En daarvoor kijken ze dus niet als eerste naar GroenLinks-PvdA.	6.93
121	De partij wil 10.000 statushouders, mensen met een verblijfsvergunning uit de asielzoekerscentra zetten.	31.08
123	Want dan belanden ze op straat en dat leidt dan juist tot overlast.	10.84
124	We sluiten de AZC's en statushouders die in een AZC zitten die opvang beëindigen we.	49.42
126	Mark Klaassen is gespecialiseerd in migratierecht en denkt door de plannen van de PVV meteen aan België waar asielzoekers op straat belanden door het asielbeleid.	28.55
127	Dit is wat de PVV wil: We moeten AZC's gaan sluiten in plaats van bijbouwen.	32.5
128	Hij wil dat statushouders na 14 weken AZC's uitgaan.	17.38
129	Maar voor die duizenden mensen die hier mogen blijven ze hebben al een verblijfsvergunning, zijn er geen woningen.	21.18
131	Er zijn ook mensen die denken: Als België het kan, doen wij het ook.	4.86
134	Als het je doelstelling is om overlast te voorkomen leidt dit juist tot meer overlast.	13.66
135	Als ze doorstromen maar er geen huis is, dan kom je op straat te staan.	10.83
136	Vanmiddag spreken we PVV-Kamerleden aan over de verwachte gevolgen: meer daklozen op straat die mogelijk voor overlast gaan zorgen.	38.28
137	Wat denken jullie dat er gebeurt als je de plannen van de PVV zou uitvoeren om AZC's te sluiten, waar komen die mensen dan terecht?	32.18
139	Wat denkt u dat er gebeurt als AZC's gesloten worden?	12.08
141	Is 't dan zo dat als die mensen op straat komen te leven dan blijkt dat straatbeeld toch veranderen?	34.24
143	En misschien zorgt het ervoor dat mensen wel twee keer nadenken om hier naartoe te komen.	4.28
144	Ik wil dat het veiliger en prettiger wordt voor die Nederlander die in die wijk en die stad woont.	5.58
146	Maar als er meer daklozen zijn, wordt het toch niet per se veiliger?	51.91
148	Van de reactie van Geert Wilders worden we niet veel wijzer.	4.51
149	Ze mogen in AZC's blijven en tegelijkertijd moeten ze er na 14 weken uit.	17.13
150	Er komen plaatsen vrij van Syriërs die teruggaan naar Syrië.	41.15
153	Als zijn er al zijn, kunnen ze in die AZC's zitten.	7.51
157	Volgens Klaassen, werkt het voor iedereen averechts als je mensen die in Nederland mogen blijven, het AZC uitzet.	34.2
158	De overlast voor mensen die in Nederland wonen en mensen die uiteindelijk moeilijker zullen inburgeren ik denk niet dat je dat moet willen.	14.06
160	De PVV krijgt regelmatig het verwijt dat ze hun beloftes niet waarmaken.	37.48
163	Dat plannen direct haalbaar moeten zijn is niet het belangrijkst voor ze.	5.35
164	Natuurlijk hoop je dat als je op een partij stemt er iets van die plannen gerealiseerd wordt.	5.23
165	En kiezers hebben echt wel gezien dat de afgelopen periode er weinig gebeurd is.	6.01
166	Maar dat wijten ze vooral aan de partijen waarmee de PVV moest samenwerken, dat die niet zover wilden gaan.	9.84
167	Kiezers stemmen wel op de PVV vanwege de standpunten, maar daarmee samenhangend: het gevoel dat de partij opkomt voor mensen zoals zij, de Nederlanders.	8.59
168	Dat hun gevoel, problemen en zorgen goed vertegenwoordigd worden.	4.42
169	Ook stemmen ze op de PVV omdat er een kans is dat Wilders de grootste wordt, premier misschien wel.	35.21
170	Ze hopen dat de partij op die manier de positie heeft om iets van de plannen waar te maken.	4.38
177	We weten ook van andere verkiezingen dat juist die laatste weken nog heel veel kan verschuiven.	7.38
178	Alleen al omdat maar liefst de helft van de mensen die willen gaan stemmen nog niet zeker is van hun keus.	27.25
179	Mensen wachten de debatten af, het nieuws, willen strategisch stemmen.	4.53
180	Bij de verkiezingen van 2023 koos 15% van de kiezers op de dag zelf.	11.95
181	Een een kleine 4% hakte de knoop zelfs pas in het stemhokje door.	7.77
182	Dus er is nog van alles te winnen en verliezen voor de partijen.	4.13
184	We zagen net PVV'ers die niet wilden reageren op de gevolgen van de plannen van Wilders om mensen uit AZC's te zetten en om AZC's te sluiten.	44.01
193	Het is voor hem belangrijk om een emotie te communiceren.	9.49
196	Andere partijen hebben gezegd dat ze niet met de PVV in een coalitie willen.	23.08
198	Mensen die nu aangeven op de PVV te willen stemmen vinden het belangrijk dat hij de grootste partij kan worden.	10.23
199	Sinds Wilders uit het kabinet is gesteld is hij erin geslaagd om zijn achterban te vertellen dat het aan anderen ligt.	20.95
200	Dat geloven ze en ze geloven nog steeds dat hij premier kan worden.	3.99
201	Hij zegt: we moeten nog maar zien wat er gebeurt als ik de grootste wordt.	3.61
203	Terwijl als ik het bij andere partijen vraag heb ik niet het idee dat zij erop teruggaan komen.	4.21
204	In de peilingen is een divers beeld, is daar een kabinet uit de vormen?	7.6
206	Maar we zullen minimaal vijf partijen nodig hebben.	5.78
207	En ook partijen die het lastig vinden om met elkaar te regeren.	5.28
208	Het is te hopen voor Nederland dat de verkiezingsuitslag eenduidig wordt.	29.85
210	En heb je vragen over dit verhaal, stel ze via eenvandaag.nl/chat.	6.64
213	Een 20-punten plan van president Trump wordt positief ontvangen.	21.47
216	Grote woorden van Trump: 'Misschien de belangrijkste dag in de geschiedenis.'	4.33
217	Inderdaad hoopvolle reacties, van het Kremlin tot Brussel.	3.8
222	Maar dit is het voorstel: Als de gijzelaars worden vrijgelaten trekt Israel zich terug tot achter de gele lijn.	16.52
223	Als er vervolgens een internationale 'stabilisatiemacht' komt van Arabische buurlanden dan trekken de Israeli's zich terug tot achter de rode lijn.	29.51
224	En bij volledige vrede houdt Israel alleen nog een soort bufferzone aan, dat gearceerde gebied.	5.32
225	Het plan lijkt op het voorstel van de vorige Amerikaanse president Biden vorig jaar.	19.85
230	Ooit opgezet om de Palestijnse gebieden te besturen.	44.1
231	Maar die hebben sinds 2006 al niks meer te zeggen in Gaza en besturen nog slechts een deel van de Westelijke Jordaanoever.	10.11
233	Met daarin Trump zelf en de Britse oud-premier Tony Blair.	10.47
234	Kortom: Hamas staat eigenlijk met de rug tegen de muur.	5.38
238	In Tel Aviv is onze Amerika-verslaggever Tom van 't Einde.	8.11
241	Maar ze hebben hier wel vaker gehoord dat er vrede zou komen.	3.97
242	Het Midden-Oosten is geplaveid met goedbedoelde vredesplannen.	12.84
247	Hamas moet binnen 72 uur instemmen, wat verwacht jij?	13.61
248	Er is ongelooflijk veel druk van de eigen bevolking.	49.6
251	Maar er zijn ook twee bondgenoten van Hamas die zijn omgedraaid.	28.68
254	Dus de druk op Hamas is ongelooflijk groot om met een fatsoenlijk antwoord te komen op het plan van Trump.	27.35
257	Gek genoeg verschilt het niet heel veel van de plannen van Biden.	5.39
263	De familie van de gijzelaars zijn de wanhoop nabij.	6.7
264	Iedereen wil dat er een einde komt aan deze oorlog.	6.07
267	Wilt u meer weten over het vredesplan gaat u dan naar eenvandaag.nl, waar Tom nog meer vragen beantwoordt.	6.66
268	Nederland moet minder afhankelijk worden van China en Amerika.	15.34
270	Daarom gaan in Eindhoven vanaf vandaag 700 onderzoekers werken aan nieuwe technieken die nodig zijn voor de computerchips van de toekomst.	19.14
271	Effe op dit blauwe ding stappen, dan worden je schoenen schoon.	39.89
272	Effe op dit blauwe ding stappen, dan worden je schoenen schoon.	39.89
273	Je moet beleid maken, je moet investeren in onderzoek.	5.79
281	De Europese cultuur van samenwerking waarbij het over meer gaat dan alleen maar geld.	6.09
282	En Eindhoven heeft die fijne cultuur van samenwerking.	4.73
283	Miljarden gaan er naar de Europese chipssector Want dat is waar wij in de toekomst ons geld moeten gaan verdienen.	29.58
284	Het gezamenlijke inwoners van alle Nederlanders bij elkaar is zo'n 1100 miljard euro, dat is 63.000 per persoon.	18.9
287	Maar ook met diensten zoals banken en advocatenkantoren.	7.2
288	Ongeveer 18% van ons gezamenlijk komt uit de industrie.	53.15
289	Verreweg het meest verdienen we met chemische producten zoals olie, voedingsmiddelen en machines.	87.7
291	Dat bedrijf heeft naar verwachting dit jaar 35 miljard euro omzet.	10.98
293	En die machines verkopen ze naar Taiwan, Zuid-Korea en Amerika.	12.38
294	Die Aziaten liggen misschien voor op het chips maken.	7.82
296	Landen als Taiwan en Korea, Samsung die zijn helemaal ingericht op halfgeleiders.	78.3
298	Het schoolsysteem, het universitaire systeem de onderzoeksgelden, alles.	6.01
299	Zij weten, als we deze industrie verliezen gaan we terug naar een agrarische economie.	70.87
300	En misschien hebben we last van onze buren die eventueel komen binnenvallen, dat komt er nog eens bij.	3.81
301	Inmiddels gebruikt 51% van alle bedrijven in Nederland een vorm van AI.	51.93
302	Dus alles wat met snelle rekenkracht te maken heeft, is interessant.	4.26
303	Hier in Eindhoven wordt daarom ook heel erg ingezet op innovatie op het gebied van chips en rekenkracht.	17.21
307	Maar hoe ga je van fundamenteel onderzoek naar een product waarmee je geld kan verdienen?	14.58
308	We zijn goed in start-ups, maar slecht in de volgende fase.	5.43
310	Moet je gaan produceren, moet de logistieke keten in orde zijn.	5.0
313	Dan pas kan je echt die Valley of Death overbruggen tussen goed onderzoek en echte impact.	7.27
314	Er is een vallei des doods tussen uw universiteit en de markt.	4.59
316	Het is iets wat overal in de wereld bestaat en wat we effectief de valley of death noemen.	4.49
317	Effectief inzetten op het overbruggen van die vallei van kennis en onderzoek, technologie.	5.07
319	In Eindhoven, in de Brainportregio maken ze zich heel boos over het feit dat de Haagse politiek slechts met de waan van de dag bezig is, naar binnen is gekeerd.	7.27
320	Terwijl ze zich zouden moeten bezighouden met de vraag: hoe gaan we over 10 jaar ons geld verdienen?	17.27
323	Wat gaan we doen om onszelf in de toekomst concurrerend te houden?	9.11
325	Hoe zorgen we dat we alle keuzes die we willen maken zelf kunnen maken, in plaats van dat Trump gaat dreigen met tarieven als wij bepaalde boetes willen opleggen aan digitale big tech-bedrijven.	38.16
326	Okano Heijmans houdt zich bezig met digitale technologie en hoe landen die inzetten voor hun eigen gewin.	7.32
328	De dag dat we niks meer kunnen zonder dat de Amerikanen of de Chinezen er een vinger in hebben, nadert met rasse schreden.	4.38
329	Om dat te voorkomen, kunnen we beter zelf investeren in eigen datacentra, in eigen bedrijven.	5.29
331	Houden we grip op de producten die we gebruiken en snappen we die tenminste.	4.23
332	Als we er iets anders aan willen, kunnen we dat zelf veranderen.	4.65
333	Dat zijn allemaal manieren om te zorgen dat we het heft in eigen handen houden.	4.16
334	We hoeven in Europa geen dominantie in de chipindustrie te hebben.	69.74
335	Maar we moeten wel afdoende hebben om onze kritische infrastructuur goed te kunnen bedienen.	5.53
336	En hou er rekening mee, kritische infrastructuur betekent ook de chips die in onze communicatienetwerken zitten.	8.15
337	De chips die aansturen wat onze dijken en sluizen allemaal doen.	37.58
338	De miljarden die Europa nu vrijmaakt voor de ontwikkeling van de chipsector kunnen goed besteed geld zijn, als we de handen maar ineen slaan.	37.51
340	Al was het alleen maar omdat het hier leuker leven is.	4.41
342	Omdat het meer is dan alleen geld verdienen, denk ik.	6.49
344	Heb je nog vragen over onderwerpen in deze uitzending?	4.1
347	We zijn er altijd online en morgen zijn weer, op radio en TV.	3.83