Een Vandaag 🇳🇱

_id	6900f691a9ca4362da081051
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_5957/afspelen
datetime	2025-10-28 17:25:00
description	De slotpeiling: hoe staan de politieke partijen er een dag voor de verkiezingen voor? * Zwevende kiezers in Almelo * Hoe ver mag je als Kamerlid gaan? * Mensen met beperkingen willen in iedere gemeente minstens 1 inclusief stembureau

 

Statements

idx	statement	score
0	is het soms best heel erg spannend: Hoe moet ik stemmen?	4.83
3	En het AI-schandaal van de PVV, blijft dat zonder gevolgen?	20.93
7	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
9	In onze slotpeiling, een dag voor de verkiezingen groeit de partij van Rob Jetten met maar liefst acht zetels.	5.72
12	Ja, deze peiling hebben we gedaan samen met onderzoeksbureau Verian.	6.76
14	Als ik kijk naar de grotere partijen zie ik, op het scherm helemaal links: De PVV blijft in zetels in de grootste partij al verliezen ze deze laatste week vijf zetels.	50.97
16	Als je rekening houdt met marges, kan je zeggen dat ze op bijna gelijke hoogte daardoor staan met GroenLinks-PvdA.	5.29
18	D66, de partij van Jetten, maakt een enorme sprong van acht zetels en komt uit op 24.	24.16
19	Het CDA verliest vier zetels, komt op 19 en de VVD staat nu op 16.	48.78
22	Er gaan wat kiezers nu naar Forum voor Democratie en naar de VVD.	7.19
23	Sommige PVV-kiezers haken ook helemaal af ze denken erover om niet meer te stemmen.	50.32
24	Voor de PVV gaat morgen de opkomst dan ook erg belangrijk zijn.	4.97
25	De kiezers van Wilders hebben vaak een laag vertrouwen in de politiek.	21.62
26	En nu het erop lijkt dat Wilders niet mee kan regeren denken behoorlijk wat kiezers: Laat maar.	4.2
27	Ze voelen dus minder de motivatie om te gaan stemmen terwijl Wilders die stemmen wel nodig heeft om groot te worden.	22.94
32	De belangrijkste verklaring daarvoor is de populariteit van Rob Jetten.	6.47
33	Je ziet hier hoe de afgelopen maanden de partij nog steeds schommelde rond het aantal zetels dat ze in de Kamer hebben.	10.65
34	Maar deze laatste maand verdubbelen ze ruim en komen nu dus op 24.	28.87
36	Hij komt fris over, daardoor trekt hij de aandacht.	5.07
39	Maar Bontenbal komt toch niet zo sterk over in debatten.	5.68
40	Waardoor Jetten nu zetels wint van onder andere het CDA maar ook van Volt, JA21.	9.95
42	Je ziet hier ook: Bontenbal vinden mensen nog wel het meest premierwaardig maar Jetten maakt ook in dit cijfer een enorme sprong.	11.69
43	Mensen zien in hem een verbinder met een positief verhaal.	5.71
47	JA21-kiezers gaan dus naar D66, en ook wel naar Forum.	8.22
48	Kiezers zeggen wel gecharmeerd te zijn van de lijsttrekker van Forum, Lidewij de Vos.	7.42
50	En ook 50PLUS komt in deze peiling uit op twee zetels.	8.27
54	Rob Jetten is dus populair.Maar het is ook een hele slimme campagne.	5.69
55	Ze gaan meer mikken op de rechterkant en in het midden.	4.7
58	De Slimste Mens, die populaire quiz, daar kwam hij heel ver.	15.03
60	Als je dat bij elkaar optelt, stijgen ze dus hard in de peiling.	4.32
61	Maar gisteren noemde minister Karremans van de VVD het bij Eva nog een goeie marketingcampagne.	9.32
65	Het gekke is dat de rechtse kiezer geen nieuwe favoriet heeft.	8.34
67	Dan krijgen we de gekke situatie, als je kijkt wie er premier kan worden dan staat Timmermans voorop, samen met Rob Jetten.	8.33
70	Eerst leek Bontenbal de grote concurrent van Wilders.	8.25
75	Normaal gesproken zien we dat trends zich versterken in de laatste 24 uur.	8.98
76	Maar politiek is geen wiskunde dus het kan ook eens heel ander lopen.	4.57
78	Dat maakt een groot deel van de stemmen nog onvoorspelbaar.	6.3
79	En dat is zeker zo in Almelo: In die stad werd de afgelopen verkiezingen steeds een andere partij de grootste.	12.7
80	Ik ga morgen wel stemmen, maar ik weet nog niet of wie.	3.48
83	Omdat Het maakt in wezen toch niet uit of wie je stemt.	5.22
87	Morgen in het stemhokje, dan doe ik dat ding open en dan kijk ik, en dan gewoon: Ja.	3.4
88	Ze zeggen wat ze gaan doen maar er is niemand die het waar gemaakt heeft.	4.24
90	Want die heeft zijn leven lang nog niks waar gemaakt.	4.87
91	Alleen maar gezegd wat de mensen graag willen horen.	3.8
92	In wijkcentrum De Schelf in Almelo komen senioren samen om koffie te drinken, een spelletje te spelen en om over politiek te praten.	47.9
93	Zoals dat gisteren het debat was Men gunt elkaar niks.	3.79
94	Dit land kan alleen maar bestuurd worden als je met elkaar door één deur kan. Zolang men niet door een deur kan zijn we over twee jaar weer aan het stemmen.	3.7
100	Almelo is een oud-PvdA-bolwerk.Op Maar bij de laatste zeven Tweede Kamer- en Provinciale verkiezingen.. is telkens een andere partij de grootste geworden.	7.42
101	Alleen de PVV kwam twee keer als winnaar uit de bus.	9.57
102	Almelo, is mijn ervaring kenmerkt zich ook wel een beetje door een groot aantal ontevreden kiezers.	3.97
103	En dat zie je ook vaak bij verkiezingen wel een beetje terug.	4.3
104	Volgens Tubantia-journalist Leo van Raaij doen vooral nieuwe partijen het vaak goed bij de kiezers.	12.34
105	Ze zijn altijd op zoek naar een partij die ze vooruit kan helpen.	4.13
107	Omdat ze toch op de een of andere manier steeds weer ook teleurgesteld raken in, zeg maar, de heiland die ze hebben verkozen en die het weer niet waar maakt.	3.78
109	En dat is voor veel mensen geen gemakkelijke keuze.	3.83
110	Maar die zwevende kiezer inspireert de stadsdichter van Almelo, Michelle Brouwer.	7.34
111	We twijfelen niet, wij luisteren We zoeken niet, wij kijken Het gaat niet om de hoogte, de grootte, de kleur of decoratie Het gaat om de techniek Wij zijn geen zwevende kiezers Wij zijn vakkundige vliegers In staat om te zwaaien Almelo is veel.	3.72
114	De mensen willen wel echt graag iets voor de eigen omgeving doen.	4.29
119	Ja, omdat je dan toch Ja, ik denk: landelijk is best abstract.	4.65
120	Er zijn grote figuren die dan op tv komen natuurlijk en dat is dan Den Haag.	10.34
122	Dus ik denk dat veel Almelo'ers, niet alle dat best ver weg vinden voelen.	4.38
124	En ik vond het prachtig toen ze elkaar in de haren vlogen.	3.46
129	Dat kan ook niet, want ze roepen van alles door elkaar.	4.19
130	En ze proberen alleen maar om elkaar de oren te wassen.	4.52
132	Mensen stemmen niet rationeel, maar met hun gevoel.	11.72
133	En ik denk dat dat misschien ook wel verklaart waarom mensen nog een beetje twijfelen.	4.59
134	Want ze moeten een goed gevoel krijgen bij degene waarop ze gaan stemmen.	6.17
135	En dat is misschien wel erg lastig in het huidige politieke klimaat.	4.25
140	Op basis van onze laatste peiling zie ik dat een derde van de kiezers nog twijfelt.	7.21
141	Ze hopen vanavond nog ergens een standpunt te horen dat ze over de streep haalt.	5.53
142	Of dat een leider zo sympathiek overkomt dat ze het dan weten.	6.09
143	Ik hoor ook van mensen die al 10 keer de stemwijzer in hebben gevuld.	5.24
146	Joost, sommige mensen beslissen dus pas in het stemhokje.	4.18
147	Als je kijkt naar vanavond en vannacht wat kunnen de lijsttrekkers dan nog doen?	6.54
149	Als je alle zwevende kiezers in je eentje zou binnenhalen ben je echter een klap de grootste.	5.08
151	Veel rechtse partijen kijken naar de PVV en ze hopen de verliezende zetels naar ze toe te trekken.	9.93
154	De winst van een paar zetels kan een groot verschil maken.	5.55
158	Ik kan nu al met 100 procent zekerheid zeggen dat wat ik net presenteerde, niet de uitslag gaat zijn morgen.	3.67
159	Je gaat ook nog andere bureaus zien met andere peilingen.	3.56
160	Die later misschien weer een verschillend beeld zien.	4.15
162	Er kan vanavond in de debatten nog van alles gebeuren, de opkomst is van belang.	4.03
168	Heel kort gezegd: als wij het niet doen, gebeurt het toch wel en dan slecht of mogelijk gekleurd.	5.09
170	Dat commerciële partijen het gaan doen of de politieke partijen zelf.	6.42
171	Dan kan het toch een beetje gekleurd zijn of niet helemaal goed gedaan.	4.4
172	Sommige mensen vinden strategisch stemmen belangrijk.	79.44
174	Dat je het belangrijk vindt dat een bepaalde partij groot wordt of dat een bepaalde coalitie mogelijk wordt.	4.39
175	Als je die mensen wilt helpen, is het belangrijk dat de informatie klopt.	4.7
176	Daarom hebben wij ervoor gekozen deze slotpeiling te brengen.	4.22
177	Joyce zegt: je moet een beetje op de trends letten.	3.76
181	Maar ook de kleine partijen, die nog een sprong kunnen maken.	3.84
182	We hebben vijf partijen die stiekem hopen dat ze morgen de grootste zijn.	4.98
183	Het verhaal van Dilan Yesilgöz De VVD heeft wel een probleem.	8.9
184	Als ze rond de 20 zetels eindigen zullen ze heel tevreden zijn.	3.82
185	Een paar maanden geleden zag het er desastreus uit voor die partij.	4.99
186	Dan heb je niet gewonnen, maar toch de peilingen verslagen.	5.04
188	Voor de opkomst moet de PVV het hebben van mensen die morgen gaan stemmen.	7.25
194	De PVV-kiezers hebben niet zoveel vertrouwen in de politiek.	9.04
195	Dan zullen ze eerder denken: het regent ik laat het zitten.	3.64
196	Waarschijnlijk zal Wilders nog wel een oproep doen vanavond.	4.4
197	Ik ga ervan uit en ik hoop het ook een beetje dat we nu een uitslagenavond krijgen, waarbij het spannend blijft.	3.93
198	Waarbij de exitpolls maar kleine verschillen aangeven.	7.83
199	Zodat we een lange avond moeten wachten, misschien wel diep in de nacht dat al die lijsttrekkers met hun gevolg op een kamer zitten en niet weten waar ze geëindigd zijn.	3.64
202	En heb je nu nog vragen, stel ze op EenVandaag.nl/chat.	7.53
205	De vraag komt op nadat twee PVV-Kamerleden online AI-plaatjes hebben verspreid, van onder andere Frans Timmermans.	12.45
206	Geert Wilders heeft excuses aangeboden, maar blijft het daarbij?	22.17
209	Het is nog maar één dag voor de verkiezingen en deze kwestie hangt op dit moment een beetje boven de campagne.	3.57
211	Maar GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Timmermans vindt alleen excuses niet voldoende.	9.35
213	Ik heb hem ook proberen te bellen, maar hij nam niet op.	5.21
215	Alleen, dat kan niet zonder gevolgen blijven voor de lieden die dit gedaan hebben.	3.99
216	Ze hebben tien jaar lang een soort haatfabriekje gerund.	18.45
217	Dat Wilders nu excuses aanbiedt voor dat 'PVV-haatfabriekje', is best laat.	18.54
218	Door onderzoek van De Groene Amsterdammer was al in december vorig jaar bekend dat PVV-Kamerleden Maikel Boon en Patrick Crijns erachter zaten.	33.88
219	Maar de vraag is nu: Kunnen Tweede Kamerleden die collega-Kamerleden op deze manier zwart maken, worden aangepakt?	30.55
221	Sinds 2021 is er in de Tweede Kamer een gedragscode van kracht geworden.	26.0
222	Een duidelijk gedragscode voor leden van het parlement met toezichtsregels is heel normaal.	8.73
227	Allereerst is een gedragscode natuurlijk uiteindelijk gewoon een stuk papier.	3.47
228	Politiek in de Tweede Kamer is tegenwoordig ellebogenwerk waar aanvallen op de persoon van niemand worden geschuwd.	21.43
229	Dan kan je in een gedragscode schrijven wat je wil maar als de moraal er niet is om elkaar met respect en fatsoen te behandelen dan heeft dat ook niet zoveel zin.	6.39
231	Toch werd in 2023 de gehele Forum voor Democratie-fractie al eens geschorst.	8.21
232	Drie Tweede Kamerleden van Forum voor Democratie worden geschorst omdat ze blijven weigeren hun nevenfuncties in een register te laten opnemen.	78.42
233	Thierry Baudet en zijn collega's hielden zich niet aan de integriteitsregels.	8.72
234	Baudet is geschorst voor een hele specifieke overtreding van de gedragscode en dus stond er ook een duidelijke sanctie op en dat is ontzegging tot vergaderingen, afnemen van het spreekrecht.	28.56
235	Dat stond zo zeer specifiek in het Kamerreglement omschreven.	14.76
238	Dat was ook niet zo toen aan het licht kwam dat PVV-Kamerlid Dion Graus waarschijnlijk fraudeerde met zijn reiskostenvergoeding.	44.24
240	We weten dat Graus sinds 2007 in Voorburg een appartement huurt op 11 kilometer afstand van de Kamer.	14.36
241	Maar omdat Graus Heerlen aan de Kamer opgeeft als woonadres krijgt hij een kleine 1000 euro meer dan als hij Voorburg had opgegeven.	20.5
242	Het presidium van de Tweede Kamer besloot destijds om niet in te grijpen.	11.8
244	En ook onder de nieuwe gedragscode ondernemen ze geen actie.	17.38
245	Gek genoeg hebben veel gemeentes en provincies in tegenstelling tot de Tweede Kamer, wél goede afspraken met elkaar gemaakt over hoe je je als politicus gedragen moet.	6.44
246	Je ziet dat gemeenten veel vaker een gedragscode hebben waarin staat opgeschreven hoe men verwacht met elkaar om te gaan.	14.5
248	Men is makkelijker in het opbouwen van respect voor elkaar ook als je een andere mening hebt.	5.26
249	Met 45 man, dat is dan de grootste gemeenteraad Ja, het is wel even makkelijker om zo een gesprek te voeren dan met 150.	9.98
250	De fractie van GroenLinks-PvdA heeft al aangekondigd dat ze bij de politie aangifte gaan doen tegen de PVV-Kamerleden die de haatzaaiende AI-plaatjes maakten.	37.61
251	Of ze intern in de Tweede Kamer ook actie tegen de twee wil ondernemen.. beslissen ze pas ná de verkiezingen.	28.43
253	Maar bijna 2 miljoen mensen kost het door een fysieke of verstandelijke handicap meer moeite.	88.54
254	Daarom worden vrijwilligers ingezet die zelf weten hoe dat voelt.	7.13
260	Dit is het 15e jaar dat ik mee doe op het stembureau als vrijwilliger.	3.89
263	Nou, via Stichting Prokkel vroegen ze mij of ik wilde helpen als vrijwilliger op een stembureau.	6.6
264	En ik vind het heel erg superleuk, want je komt heel veel mensen tegen.	3.69
265	Ik verdiep me ook steeds meer in de politiek van: Hee, hoe is dat?	3.71
266	En je kan een bijdrage leveren dat mensen goed kunnen stemmen, dat alles goed gaat.	4.42
269	Lieke heeft een verstandelijke beperking en is morgen vrijwilliger op het stembureau in het Gelderse Elst.	6.61
272	Zeven gemeenten, acht duo's en nu, in 2025, hebben we meer dan 400 duo's in 225 gemeenten.	12.21
274	Dus je doet gewoon alle werkzaamhedendie jij goed kunt en je kunt het gewoon met elkaar overleggen.	4.06
277	Bijna 2 miljoen mensen hebben een verstandelijke of fysieke beperking.	89.49
278	Voor hen geldt dat ze net wat meer hulp nodig hebben.	4.57
279	Nederland heeft de afgelopen jaren voor mensen met een fysieke beperking stappen gezet.	66.01
280	Maar voor mensen met een verstandelijke beperking is het nog heel spannend.	5.4
281	Eigenlijk zie ik dat best wel snel als mensen een beetje gespannen of onzeker binnenkomen.	4.46
282	Dan probeer ik ze gerust te stellen en in heel duidelijke taal te spreken, van: Hee we gaan nu eerst controleren, dan krijg je het stembiljet.	3.58
284	En als ze uit het hokje komen, zwaai ik van: Hier kan het in de stembus.	3.53
285	Mijke Hartendorp is docent-onderzoeker Inclusiviteit aan hogeschool Saxion.	11.03
287	Inclusie, waar ook de gehandicapten heel erg naar streven is dat het ook gelijkwaardig is.	15.58
288	Denk maar aan een gebouw, dat kan toegankelijk zijn als je bijvoorbeeld in een rolstoel zit maar bijvoorbeeld doordat jij via de achteringang naar binnen mag.	7.35
289	Dat voelt heel anders, zo een gebouw binnenkomen dan als jij via de mooie open vooringang naar binnen mag.	4.14
290	Dus echt dat wel, gevoel, dat jij er ook mag zijn Dus echt dat welkome gevoel, dat jij er ook mag zijn dat jouw stem als net zo belangrijk wordt gezien als een andere stem daar is denk ik echt wel winst te halen.	4.51
292	Een ander initiatief om voor verstandelijk gehandicapten drempels om te gaan stemmen weg te nemen, is de verkiezingstelefoon van MO online.	60.74
295	Zij heeft een verstandelijke beperking en zij vraagt zich af of zij iemand mee mag nemen in het stemhokje.	38.69
296	Ze raadplegen overheidsinformatie om antwoord te geven op vragen van bellers.	8.0
297	Nee, er mag geen andere persoon helpen in het stemhokje als je een verstandelijke beperking hebt, vanwege het stemgeheim.	86.25
298	Uitleg over het stemmen mag wel worden gegeven door iemand van het stembureau.	10.39
299	Dat verstandelijk beperkten geen hulp mee mogen nemen in het stemhokje daar is dit drietal het niet mee eens.	5.66
301	Ze willen wel stemmen, maar dat houdt ze wel tegen.	6.08
302	Ik vind het wel belangrijk dat mensen gaan stemmen.	4.31
303	Want als je het allemaal laten gaan komt er misschien iemand aan de macht die zij niet zouden willen.	4.97
304	Is er ook nog winst te behalen in hoe politici en partijen zelf communiceren?	7.63
305	Ja, ik denk dat dat dat daar hele grote winst te behalen is.	3.92
306	Dat geldt niet alleen voor mensen met een verstandelijke beperking.	34.45
307	Wat je uiteindelijk ziet, is dat op het moment dat je het voor mensen met een beperking toegankelijk maakt er veel meer mensen baat bij zullen hebben.	5.87
308	Dus als je hetgene wat jij wilt verkondigen ook veel eenvoudiger, beknopter over kan brengen dan zullen veel meer mensen begrijpen wat je wilt.	3.95
309	Dan maak je dus ook de keuze makkelijker op wie jij wilt stemmen.	5.33
310	Ook instructies bij het stemmen zijn voor mensen met een beperking lang niet altijd goed te volgen.	62.57
316	Heel veel mensen wisten vaak niet, als je het gekleurd wat je dan moest doen.	6.53
317	Dus hier staat nu ook duidelijk: Vouw het dicht zodat niemand het kan zien.	3.8
319	Want soms zetten ze echt van: Moet ik het helemaal terug vouwen?	4.17
323	En doe het stembiljet in de stembus Daar vind ik jammer dat het zo'n vierkant ding is.	5.55
325	Eigenlijk had ze daar gewoon een container op moeten zetten zoals de stembus er eigenlijk echt uitziet.	8.67
329	Dat zou nog een tip van mij zijn: Pak gelijk echt de afbeelding hoe het moet.	4.66
330	Er zijn 1 miljoen mensen met een verstandelijke beperking.	86.27
331	En eigenlijk wordt de samenleving steeds ingewikkelder.	9.48
332	En hierdoor ontdekken gemeentes ook wat het dan ingewikkeld maakt.	4.97
337	Ik hou meer van drukte van dat we niks te doen hebben.	4.37
340	Vanaf morgenochtend kunnen we dus bij het stembureau terecht om onze stem uit te brengen.	5.03
341	En in sommige gemeenten kan dat zelfs al vanaf middernacht.	17.15