Een Vandaag 🇳🇱

_id	69371221bb77f162b30cf90a
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_6020/afspelen
datetime	2025-12-08 18:30:00
description	Nieuwe formatiegesprekken * Schooldirecteuren maken zich grote zorgen over leerlingen die worden geronseld door criminelen * Wat betekent de nieuwe veiligheidsstrategie van Amerika voor ons?

 

Statements

idx	statement	score
3	En criminelen ronselen kinderen op het schoolplein.	86.37
7	Ja, betekent de nieuwe veiligheidsstrategie van Trump dat Europa er alleen voor staat?	31.05
10	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Goedenavond.	3.7
11	Er is een extra plek aan de formatietafel bij gekomen en deze stoel is voor de VVD.	3.84
12	Informateur Buma heeft zojuist een persconferentie gegeven en de hoofdrolspelers zijn nu dus de leiders van D66, CDA en VVD.	7.66
14	De voorkeur heeft natuurlijk een kabinet dat in beide Kamers een meerderheid heeft, maar dat is er niet.	13.72
15	Dus dan kom je bij een kabinet dat in één Kamer een meerderheid heeft.	14.57
21	Ja, dat is de ingewikkelde situatie waar we in zitten.	4.22
23	Gelukkig hebben we in Den Haag politiek commentator Remko Theulings.	4.48
28	Hij heeft de partijen eind vorige week flink onder druk gezet.	7.96
29	Hij bracht toen naar buiten: Een meerderheidskabinet gaat 'm niet worden maar minderheidskabinet ligt ook moeilijk.	6.69
30	Hij riep de partijen bij elkaar voor een gesprek en gaf ze huiswerk mee.	4.31
31	Hij zei: dit schiet niet op ga komend weekend eens nadenken over jullie posities.	3.7
32	En het gekke is: zonder dat er nu een partij heel erg heeft bewogen zijn ze wel tot de conclusie gekomen dat deze optie met drie partijen die met elkaar moeten gaan praten de meest realistische optie is.	6.05
36	Er zijn opties weggestreept, vooral de meerderheidsopties.	7.62
38	Dat gebeurde vandaag tijdens de laatste gesprekken die informateur Buma voerde.	7.23
39	En het vervelendste gesprek had hij met Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA.	9.98
40	Want die partij wilde heel graag meeregereren maar is vandaag toch afgevallen.	5.45
41	De vragen voor Klaver kwamen van links en rechts maar qua formatie wordt het voorlopig centrum-rechts en een minderheid.	5.63
43	Alle kiezers in Nederland die hebben gestemd voor verandering worden vandaag belazerd.	12.0
44	Na het slechtnieuwsgesprek voor Klaver was het de beurt aan Jetten, Bontenbal en Yesilgöz.	7.74
45	Een goednieuwsgesprek, zou je denken want een volgende belangrijke stap in de formatie.	4.34
47	Want ook al komen wij er met z'n drieën uiteindelijk goed uit dan heb je nog steeds maar 66 zetels.	5.69
48	Ook de immer positieve Jetten lijkt wat mat als we hem vragen naar de komst van een minderheidskabinet.	6.52
49	Is nog geen zicht op wat er uiteindelijk op het bordes komt te staan.	3.95
50	Ik ben er trots op dat we na drie weken een inhoudelijke agenda hebben liggen.	4.01
51	En nu gaan we flink doorwerken voor de volgende fase.	3.49
52	De VVD krijgt haar zin, Groenlinks-Pvda doet niet meer mee.	17.6
54	O nee, dit gaat van mij alleen om de kiezer en om het land en we zetten gewoon een stap vooruit weer.	3.66
56	We krijgen veel vragen binnen via onze chat waarom de VVD de partij is waar ze een minderheidskabinet mee willen vormen.	13.76
60	Hij zag inhoudelijk allerlei aanknopingspunten in het plan dat Jetten en Bontenbal afgelopen week presenteerden.	5.74
61	En als je dan naar de zetels kijkt: GroenLinks-PvdA heeft maar 2 zetels minder dan de VVD dus dat maakt bij een minderheidscoalitie niet zoveel uit.	68.71
62	Sterker nog: in de Eerste Kamer is GroenLinks-PvdA de grootste partij, met 14 zetels.	32.69
63	Allemaal dingen waarvan je zou zeggen: Daar kun je misschien best een stabiel kabinet mee smeden.	5.32
64	Maar er wordt natuurlijk ook gekeken naar de samenstelling van de Tweede Kamer.	7.3
65	Een minderheidskabinet moet steun zoeken en dan zijn er op de rechterflank veel meer zetels te halen dan op links.	6.17
66	Dat is de reden dan Klaver en zijn partij afvallen.	9.12
68	Er wordt toch toegegeven aan de blokkade van de VVD en dat vind ik echt heel zorgelijk.	9.46
69	Heel veel mensen in dit land hebben gestemd voor verandering.	20.33
70	We krijgen nu meer van hetzelfde, oude politiek wordt beloond.	5.59
76	Ik ben wel heel bezorgd over de koers van Nederland.	4.22
77	Maar als Yesilgöz wel met u in een kabinet was gaan zitten dan had zij haar eigen kiezers toch belazerd?	56.26
80	Je hebt namelijk de taak ook als politicus om na verkiezingen bruggen te slaan.	4.5
81	Ik denk dat ook veel van mijn kiezers zouden denken als we met de VVD zouden samenwerken: nu belazer je ons.	5.56
82	Want met de VVD, verschrikkelijk wat ze allemaal hebben gedaan.	13.37
83	Het was Yesilgöz die met de nareis-op-nareis-leugen een kabinet liet vallen.	18.44
84	Het was Yesilgöz die een kabinet met de PVV mogelijk maakte.	25.58
86	Denkt u dat ze staan te juichen bij wat de VVD doet?	16.99
88	Maar een politiek leiderschap betekent ook dat je zegt: In het belang van Nederland gaan we toch met elkaar samenwerken.	7.75
90	Nee, ik kan alleen zeggen: bij politiek leiderschap hoort dat je probeert bruggen te slaan.	5.55
93	Nou, wij hebben voortdurend aangegeven dat we bereid zijn om samen te werken.	4.1
94	En zij kiezen er nu voor om te zeggen: dat willen we niet langer.	3.56
95	Maar als gedoogd partner kunt u er toch ook nog wel wat uitslepen?	7.47
96	Ja, maar wij gaan niet gedogen, laat ik daar heel helder over zijn.	4.17
97	Ze willen niet met ons praten, ze willen niet met ons onderhandelen.	9.25
102	En we gaan zien waar ze mee komen in het parlement.	4.02
103	We hebben een hele stevige positie zowel in de Tweede Kamer als de Eerste Kamer.	4.98
112	Wij doen wat we altijd doen, dat is politiek op de inhoud bedrijven.	4.15
114	Hoe kijkt u nu naar de heer Bontenbal en de heer Jetten?	4.87
115	Ik vind dat ze knap werk hebben geleverd met het stuk dat ze hebben geschreven.	4.2
116	En dat ze nu de blokkade van de VVD belonen ik had er meer van verwacht, in alle eerlijkheid.	6.77
118	Het idee van het schrijven van het stuk was: dan gaan we daarover doorpraten en wie op basis van die inhoud aan tafel wil, die komt erbij, dat was het idee.	3.99
119	Maar u heeft nooit een inhoudelijk gesprek gevoerd?	8.35
120	Nee, wij hebben aangegeven dat we inhoudelijk aan tafel willen.	5.21
121	De VVD heeft gezegd: dit stuk kan wat ons betreft in de prullenbak.	12.11
122	En ze gaan nu voor een minderheidskabinet met de VVD.	8.3
123	U doet wat ze willen, Yesilgöz niet en toch krijgt Yesilgöz haar zin.	3.63
125	En ik denk dat al die kiezers in Nederland die dachten 'nu komt er verandering' dat die toch echt een beetje bedonderd worden vandaag.	5.08
126	En ze moeten de boer op met een minderheidskabinet, ga er maar aan staan.	5.75
129	En hoe kijken de kiezers naar een minderheidskabinet?	10.3
132	Aan het begin van de formatie vond.. 70 procent van de VVD-kiezers dit al een prima optie.	27.6
135	Die dachten toch van: kunnen we niet beter een meerderheid zoeken?	8.25
136	Maar ja, de afgelopen weken zagen kiezers hoe goed en harmonieus Jetten en Bontenbal samen konden werken.	4.83
137	En tegelijkertijd bleven alle blokkades voor meerderheidsvarianten bestaan.	6.62
139	Ik zie nu, bij alle drie de kiezersgroepen in meerderheid steun voor deze variant.	6.23
142	De meesten zouden ook liever een meerderheidsvariant willen.	4.52
143	Maar er wordt ook gezegd: met al dat gezeur over wie met wie en vooral wie niet met wie dan lijken alle meerderheidsvarianten gedoemd vechtkabinetten te worden.	4.2
144	Dan kan je beter een sterk minderheidskabinet hebben waarbij ook andere partijen mogen bijdragen.	5.52
145	Vinden kiezers van partijen die niet meedoen dat hun partij plannen mogen steunen?	16.34
147	Sommige partijleiders doet het misschien pijn maar zeker kiezers van GroenLinks-PvdA en JA21 zeggen in ruime meerderheid: Tuurlijk, als het goede plannen zijn in lijn van wat onze partij wil, dan moeten we dat steunen.	6.66
148	Dan gaat het om het landsbelang en niet om de poppetjes.	3.92
149	Iets meer twijfel zit er bij kiezers van FvD en de PVV.	4.23
150	Zij zeggen ook wel: hallo, wij worden continu uitgesloten dan hoeven ze nu niks van ons te verwachten.	4.48
152	We horen Joyce net zeggen dat steun van grote partijen rechts zoals PVV en FVD volgens de kiezers niet zomaar komt.	14.53
155	Ten eerste natuurlijk wat de plannen zijn van dat nieuwe kabinet.	8.78
157	En verder is die rechterflank groter dan alleen PVV en Forum.	12.69
158	Dus het is ook niet zo dat mochten ze inderdaad alles categorisch afkeuren zo'n nieuw kabinet direct in de problemen komt.	49.46
162	De formatie gaat deze week verder met een nieuwe informateur want Buma gaat na het debat over zijn eindverslag direct naar Leeuwarden waar hij burgemeester is.	9.58
164	En het idee is dat dan donderdag D66, CDA en VVD onder leiding van die nieuwe informateur waarschijnlijk een met een D66-achtergrond, verder gaan praten.	9.93
165	Weet nog niet wie er precies benaderd is Weet nog niet wie er precies benaderd is.	4.26
168	En als je nog vragen hebt, stel ze dan aan mijn collega's via de chat.	5.38
169	Drugs dealen in de klas of kinderen een Cobra laten plaatsen bij een voordeur.	90.07
170	Criminelen ronselen kwetsbare leerlingen voor illegale klussen.	91.03
172	Schooldirecteuren zwijgen erover, uit angst voor imagoschade.	58.63
173	Een keertje na schooltijd, er was een groep jongens en ik was met vrienden en hij vertelde van: 'Boys, willen jullie geld verdienen, snel, snel?'	7.44
174	'Even pakketje voor de deur leggen, verdien je geld.'	8.23
177	Ik liep door en mijn vrienden wouden het bod accepteren.	3.98
178	'Leerlingen van groep 8 worden al benaderd om een klusje te doen.'	19.4
181	Dit zijn voorbeelden die ik in de praktijk gewoon wekelijks tegenkom.	3.51
186	Dit is allemaal ook op uw school gebeurd, de bedreigingen?	13.29
187	Ja, dit is gebeurd op de scholen waar ik gewerkt heb, absoluut.	6.47
188	Het is een greep uit de ervaringen van schooldirecteuren van middelbare en basisscholen.	5.33
189	Groep 7, dat zijn jongens en meisjes van 10 die al pakketjes drugs rondbrengen?	49.06
194	Zijn stichting WIJschool staat 25 scholen bij op het gebied van veiligheid.	11.02
195	Hij sprak met de directieleden over criminelen die hun leerlingen proberen te rondselen.	25.07
196	Waarom vond je het zo belangrijk om deze uitspraken met ons te delen?	5.38
197	Het laat een wereld zien die veel mensen nog niet zien.	6.66
198	Een deel van de mensen ook niet wíllen zien, denk ik.	4.05
199	Een wereld waarin scholieren worden verleid door criminelen om klusjes te doen, als drugs rondbrengen of explosieven bij voordeuren leggen.	70.03
200	En dat rondselen gebeurt steeds vaker blijkt uit onderzoek van Bureau Halt.	39.7
201	In 2019 gaf nog 6% van de jongeren aan benaderd te zijn voor een verboden karwei.	89.23
204	Ook werd gevraagd op welke plek zij geronseld werden.	5.58
206	Rond scholen zie je groepen jongeren, oudere jongeren die in de pauzes daar rondhangen en bij de poort de jongeren aanspreken.	14.27
207	We zijn benieuwd naar de ervaringen van scholieren zelf.	4.66
208	Maar scholen die wij benaderen willen niet meewerken aan een reportage over dit onderwerp.	9.84
211	Ik heb gelijk tegen die persoon gezegd dat ik dat niet zou doen.	3.79
212	Vaak zie je dat de jongens buiten op school wachten.	62.29
214	Dan heb je zo'n gevoel dat er iets gaat gebeuren dat ze ergens mee bezig zijn.	3.99
220	Wie worden er over de schutting gegooid om de containers in de haven te klaren?	17.79
222	De jeugd is een heel makkelijke doelgroep geworden.	58.5
225	Eric van 't Zelfde maakte van dichtbij mee hoe scholieren gechanteerd worden.	6.86
229	En dan wordt het gefilmd en dan kunnen ze iemand onder druk zetten.	4.61
230	En een jongere die eens een klusje gedaan heeft die is voor die groep letterlijk gewoon geld.	8.24
237	Ik persoonlijk zelf niet, ik zou het ook wel afwijzen.	4.03
238	Maar ik ken wel mensen die het aanbod hebben gekregen die werden bedreigd als ze het niet deden.	6.46
241	Of dat ze weten waar je woont, net zoals daar staat.	5.04
244	Dit is iets waar ik wel soms nog heel erg ongemakkelijk van word.	4.17
245	Ik heb nu, ik weet niet hoeveel screenshots waarin je dan ziet over wat voor boodschappen dat dan gaat.	3.45
246	Een veiligheidscoördinator stuurt me een afbeelding van een jongen die in de wc op school staat voor de spiegel, met zijn gezicht onherkenbaar.	50.97
247	En hij heeft zo het wapen voor zich en zegt: 'Ik weet je te vinden, kanker-hier, kanker-daar.'	6.0
249	Ik kan me niet eens voorstellen wat dat betekent als je dat soort berichten binnenkrijgt terwijl je 15, 16 jaar bent of zo.	3.95
252	En ik heb ook steekpartijen wel meegemaakt op school.	14.84
253	Ik heb ook de fietskettingen waarmee ze elkaar te lijf gingen meegemaakt op school.	5.58
254	Veel ouders die zullen kijken, vragen zich misschien ook wel af: Gebeurt dit ook op het schoolplein van mijn kind, dat ronselen?	5.79
255	Mijn advies aan de ouders is: ga met je kind praten want het gebeurt op elke school in Nederland.	12.81
260	Ben dan nieuwsgierig naar, stel er ook vragen over.	5.18
261	Kijk af en toe mee op de tijdlijn online van je kind.	4.29
263	In die tijdlijn komen bij kinderen ook allerlei aanboden van snel en makkelijk geld verdienen voorbij.	41.32
265	We hebben zelf ook veel scholen hierover gebeld, mee gepraat.	5.75
266	Maar ze willen op camera niks erover zeggen, hoe verklaart u dat?	11.69
268	Want als je zegt dat dit in je school zit dan zeg je dus ook: in mijn school zit criminaliteit.	16.18
269	Of zitten er jongeren die aan het experimenteren zijn.	21.03
270	Dus dat betekent dat je ongelooflijk bang bent voor je imago.	4.61
271	Heeft u daar begrip voor dat scholen daarom hun mond dicht houden?	12.36
272	Ik kan me voorstellen dat je in de directie je school ook een beetje als bedrijf ziet, je hebt inkomsten nodig.	4.4
273	Tegelijkertijd, als wij massaal blijven ontkennen in 't onderwijs wordt het probleem niet aangepakt.	4.59
274	Dus ik denk dat we daar toch open over moeten zijn.	4.16
280	10, 11, 12-jarigen die drugs vervoeren in ruil voor een paar tientjes.	85.78
281	Voor hun veel geld, voor zo'n crimineel natuurlijk niets.	5.34
286	ook scholen zelf Ja, we hebben heel veel partijen gesproken, ook scholen zelf maar ze vrezen voor hun imago en willen daarom niet op camera reageren.	10.39
288	We spraken met een grote mbo-instelling in Rotterdam.	5.93
289	Zij zijn er in het verleden wel open over geweest en dat heeft ze echt veel leerlingen gekost.	6.14
291	En als je weet dat een leerling per jaar 'n school 9000 euro oplevert dan komt dat hard gaan.	51.64
292	Maar als de scholen zich hier al niet over durven uit te spreken hoe is deze trend dan te keren?	15.64
293	De deskundigen die wij spraken zeggen ook: Dat gaat heel moeilijk worden.	5.09
294	Maar het begint er volgens hen wel mee dat scholen dit probleem erkennen er open over zijn en signalen oppakken.	9.48
296	Als een leerling bijvoorbeeld opeens veel cash geld op zak heeft probeer met zo'n leerling in gesprek te gaan, zonder te veroordelen.	34.37
297	Het gaat er toch vooral om dat je jongeren een alternatief biedt voor de wereld van het snelle geld en de criminaliteit.	11.22
301	De regering-Trump heeft een nieuwe Amerikaanse veiligheidsstrategie gepresenteerd.	36.27
304	Europa is té afhankelijk van Amerika, vindt Amerika.	57.31
305	Hoe groot is die afhankelijkheid en hoe is dat zo ontstaan?	8.11
306	Eigenlijk kun je zeggen dat Amerika zélf aanstuurde op die afhankelijkheid.	7.86
308	Europa lag in puin en Amerika wist met drie belangrijke besluiten een onmisbare partner te worden: Bretton Woods, het Marshall Plan én de NAVO.	15.14
309	Eerst: het Bretton Woods akkoord, 1944 Simpel gezegd: Amerika werd de spil in het nieuwe wereldwijde monetaire systeem.	29.18
310	Vlak na de Tweede Wereldoorlog was in Bretton Woods afgesproken dat de dollar de enige reservemunt van de wereld mocht worden onder voorwaarden dat dollars ook omgezet konden worden in goud.	51.34
311	Het IMF en de Wereldbank waren onderdeel van dit nieuwe systeem.	18.28
312	Dat gaf de VS veel economische, maar ook politieke invloed.	21.89
317	Zo wilde Amerika voorkomen dat de Sovjet Unie te veel invloed kreeg.	74.88
318	Maar ook voorkomen dat er tússen Europese landen nieuwe oorlogen uitbraken.	6.23
319	Daarvoor was nóg een element nodig: militaire stabiliteit.	4.36
320	Daarvoor stuurde Amerika honderdduizenden militairen permanent naar Europa.	13.06
321	Trump trekt nu hier en daar troepen terug maar Amerika is nog steeds aanwezig.	16.78
322	Amerika trok dus de verantwoordelijkheid om Europa veilig te houden naar zich toe.	25.62
325	De eerste decennia investeerde leden flink in defensie.	11.12
326	De wapenwedloop die volgde zorgde in de jaren '80 voor protest.	20.36
327	Kernwapens op zo kort mogelijke termijn er allemaal uit!	8.08
329	Niet lang daarna viel de Sovjet Unie uiteen en stortten daarmee ook de Europese defensie uitgaven in.	31.85
330	Op zich niet gek, er was geen verplichting vanuit de NAVO en daar waar het leger van de Sovjet-Unie in de jaren 80 nog groter was dan dat van de VS viel de noodzaak weg.	54.92
331	Maar daardoor teerde Europa dus écht op Amerikaanse middelen hoewel je dus ook kunt zeggen dat Amerika bewust aanstuurde op afhankelijkheid.	43.12
333	De NAVO-landen tellen zo'n 3,5 miljoen mensen in uniform meer dan 22.000 militaire vliegtuigen en helikopters en zo'n 11.000 pantservoertuigen.	18.66
336	Een paar jaar geleden ging een kwart van de Amerikaanse wapenexporten naar Europa, nu is dat al ruim 50%.	85.42
337	Europa probeert een eigen defensieindustrie op te zetten maar is vooral technologisch afhankelijk van Amerikaanse partners.	62.86
339	De Polen testten de afgelopen tijd iets heel anders.	12.22
340	Zij maken haast met het uitbreiden van hun leger en kwamen bij een ongebruikelijke leverancier uit: Zuid-Korea.	13.24
341	Kortom: Trump wil dat Europa z'n eigen boontjes gaat doppen maar en is nu zélfs bereid voor het eerst in 70 jaar de militaire leiding van de NAVO uit handen te geven.	34.06
345	Er is aangekondigd vanuit het Pentagon dat Europa in 2027 z'n eigen boontjes moet doppen.	70.44
347	Op nucleair gebied kunnen de Britten en de Fransen wel wat overnemen.	5.98
349	Maar we hebben niet op korte termijn voldoende munitie.	4.77
352	Dat soort zaken die het mogelijk maken om je echt te kunnen verdedigen.	4.57
354	Ja, experts hebben al jarenlang er aangedrongen en de dreiging is er op het moment.	18.65
355	De veiligheidsstrategie van Trump is dus vrij anti-Europees.	28.48
359	Die zijn enthousiast over de nieuwe veiligheidsinstructies van Amerika.	6.42
360	Een adviseur van Poetin heeft ook gezegd dat ze eigenlijk al in oorlog zijn met Europa.	72.19
362	Wat kan Europa doen om zo veel mogelijk op eigen benen te staan?	8.78
363	Je moet veel meer vaart maken met het opkrikken van Defensie.	6.6
364	Je moet niet zeuren om een munitiefabriek in je achtertuin.	14.52
366	We moeten meer onafhankelijk worden van de Verenigde Staten.	12.34
369	Als het een grote crisis wordt, of zelfs een oorlog dan moeten onze mannen en vrouwen ook naar de frontlinie.	4.73
371	Het gaat dus ook om het opschalen van de defensiegelden?	20.29
373	Zodat er in alle Europese landen stabiliteit zal ontstaan.	5.76
374	Daarom hebben we ook een breed middenkabinet nodig.	4.39