Een Vandaag 🇳🇱

_id	693863a1bb77f162b3a0dc7a
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_6018/afspelen
datetime	2025-12-09 18:30:00
description	Steeds meer Nederlandse kinderen hebben obesitas * Wat kan Europa doen nu de VS afstand neemt? * China publiceert namen van Nederlandse spionnen in nasleep van Nexperia * 1 jaar grenscontroles: wat heeft het opgeleverd?

 

Statements

idx	statement	score
1	En een jaar lang grenscontroles, wat heeft het opgeleverd?	8.21
2	En China publiceert de namen van Nederlandse spionnen.	79.38
5	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Dit is AVROTROS met EenVandaag.	5.07
8	Volgens kinderartsen komt obesitas onder de 18 jaar steeds vaker voor.	90.43
9	Daarom willen ze nu dat de overheid doorpakt met maatregelen.	23.59
10	Het loopt over de schoenen en dat is niet alleen bij ons.	4.92
12	Haar spreekuren zitten propvol met kinderen die veel te zwaar zijn.	48.77
15	Ten eerste omdat we het qua mankracht niet aankunnen maar ten tweede omdat we die kinderen steeds zieker zien.	72.59
16	In Nederland heeft ruim 14% van de jongeren tot 18 jaar overgewicht.	89.2
18	Ongeveer 100.000 daarvan hebben ernstig overgewicht ofwel obesitas.	82.82
20	Dus dat betekent dat je vetweefsel ziek is geworden.	32.93
21	Daarnaast is het zo dat je organen daardoor aangetast worden.	35.69
22	En wat we bij kinderen kunnen zien is soms voorstadia van ziekte al in de organen.	47.37
24	Als dat steeds erger wordt, dan krijg je een stadium dat er bijvoorbeeld suikerziekte ontstaat of beschadiging van de lever.	72.29
25	Dan kom je dus in een stadium dat niet zomaar meer weggaat.	4.05
27	Kinderen worden de hele dag verleid tot ongezonde keuzes.	88.96
28	In de supermarkt, op straat, maar ook online via influencers.	14.76
31	Ik ga het gehele ontbijtmenu van de McDonald's bestellen.	8.13
32	En zo worden ze dus de hele dag blootgesteld aan ongezonde producten die voor hen gekoppeld worden aan iets positiefs.	73.21
33	De overheid moet preventieve maatregelen nemen, vinden de artsen.	68.3
34	Een daarvan is het verbod op kindermarketing van ongezonde producten.	88.27
36	En toch wordt het elk kabinet maar weer doorgeschoven.	7.6
37	Gezonder eten en meer bewegen zijn dé wapens tegen obesitas.	86.97
38	In verschillende wijken in Rotterdam worden ouders en kinderen bewuster gemaakt van een gezonde leefstijl om zo overgewicht tegen te gaan.	88.09
39	Hier zijn we nu trainingen in de wijken aan het organiseren met als doel om kinderen te verleiden om lekker te gaan sporten.	6.73
40	Dan ga je niet telkens gamen en dan ga je nieuwe mensen ontmoeten.	4.28
44	Ik denk wel dat als je hier in de omgeving opgroeit in Rotterdam-Zuid, je wel met uitdagingen te maken hebt.	4.92
45	En dat sporten bij een vereniging niet bovenaan je prioriteitenlijst staat.	6.03
47	Maar nu omdat ik meer gesport heb, ik zit hier echt al jaren op ben ik echt heel veel afgevallen en eet ik niet meer zo veel.	3.6
49	Als je dagelijks aan het sporten bent, ben je al een stuk gezonder.	63.95
51	Dus wat krijg je mee, bijvoorbeeld van influencers van grote organisaties die ongezond voedsel proberen te verkopen.	37.37
52	En wij vinden het vooral heel belangrijk om die autonomie een kind, maar ook een ouder, mee te geven.	4.22
53	Dus je kan zelf bepalen of je gezond bent, uiteindelijk en of je die keuzes maakt waardoor je gezond leeft.	18.51
54	Maar voor sommige kinderen is het te laat en lukt afvallen niet meer.	84.21
55	Er zijn kinderen en jongeren die daar ontzettend veel aan doen.	8.57
56	Die gezond eten en die misschien wel vijf keer per week sporten.	21.86
57	En dan nog kan het zo zijn dat ze geen gewicht verliezen.	16.64
59	Dan kom je soms in een situatie waarin je moet kijken of er bijvoorbeeld medicijnen zijn die kinderen kunnen helpen om ze gezonder te maken.	11.19
60	Die medicijnen zijn er en worden al vaker voorgeschreven.	40.51
61	Maar ze worden niet vergoed en zijn zeker niet voor elk kind de oplossing.	21.81
62	Natuurlijk zou ik het fijn vinden als ik kinderen beter kan behandelen.	4.89
63	Dus het zou goed zijn als daar een vergoeding voor komt.	4.98
64	Tegelijk wil ik als dokter niet een kind met een spuitje naar buiten sturen die vervolgens in een obesogene omgeving weer aan alle verleidingen wordt blootgesteld.	18.1
66	Een wet die kinderreclame voor ongezond eten en drinken gericht op kinderen verbiedt was al aangekondigd, maar ligt waarschijnlijk pas komend voorjaar in de Tweede Kamer.	47.24
67	Je weet het vast nog wel: Oud-minister Faber startte precies een jaar geleden met grenscontroles bij Duitsland en België.	16.57
68	Hiervoor wordt de Koninklijke Marechaussee ingezet.	6.37
69	Het resultaat lijkt tegen te vallen, toch gaan de controles nog een half jaar door.	5.13
70	Vandaag een jaar lang grenscontroles en die zijn met een half jaar verlengd.	4.59
72	Ik had het niet gehoopt, maar je voelt het wel een beetje aankomen.	3.78
73	Je proeft in het eerste antwoord van burgemeester Diepenmaat van Losser vlak bij de grens met Duitsland al de scepsis over een jaar lang grenscontroles.	6.96
74	Dat minister Van Weel ervoor kiest om daar toch mee door te gaan daar begrijpt hij weinig van.	10.04
75	Wat heeft een jaar controleren voor uw gemeente, Losser, opgeleverd?	5.65
78	Je ziet dat men graag iets wil doen aan het tegengaan van die illegale immigratie.	5.37
80	Maar een maatregel als deze helpt daar in de praktijk niet echt bij.	6.92
81	Maar men durft hem nu ook niet af te schalen, is mijn gevoel.	3.88
82	Omdat het Ja, dan lijkt het alsof je een stap terug doet.	4.44
83	Mijn pleidooi zou zijn: Kijk nou echt naar de feiten.	3.78
85	Dit jaar controleerde de Koninklijke Marechaussee bijna 8000 uur.	8.49
89	Zeker als je naar de absolute cijfers kijkt die we als marechaussee de afgelopen jaren hebben geproduceerd hebben we een bijdrage geleverd aan de veiligheid van Nederland.	53.06
90	We ontmoeten brigadecommandant Thom de Kruijf bij een controle op de parkeerplaats in Hazeldonk.	9.02
92	Hier wordt steekproefsgewijs inkomend verkeer van de snelweg gehaald om ze hier op de parkeerplaats te controleren.	11.01
93	Heel anders dan de Duitsers, die al het verkeer controleren.	32.71
94	Wat je ziet is dat de Duitsers gewoon een andere modus operandi hebben.	8.57
95	Zij kiezen ervoor om grootschalige controles op te zetten en al het verkeer van de snelweg af te leiden en daar hun selectie op toe te passen.	5.15
96	Wij als marechaussee kiezen voor een andere inzetvorm.	4.4
97	Dat is dat we op basis van informatie en risico's onze controleurs aan de kant van de weg zetten.	3.76
98	Zij kiezen een voertuig uit, leiden dat naar de selectiestrook en vanaf daar doen we onze controle verder zodat we het economisch verkeer en de forensen zo min mogelijk storen.	14.9
99	De vergelijking met de Duitse controles wordt het afgelopen jaar vaak gemaakt.	15.01
100	Is die aanpak nu zo veel succesvoller zoals bondskanselier Merz liet optekenen?	11.9
101	Burgemeester Diepenmaat denkt er opvallend anders over.	4.32
102	Onze eigen minister heeft het ook een succes genoemd.	9.46
103	Als je naar de cijfers kijkt valt het wel mee hoe groot het succes is.	6.36
105	Zolang Duitsland doorgaat met controleren is de kans dat Nederland ermee stopt niet zo heel groot.	32.98
107	Iedere keer dat we het verder verlengen waarom zou je dan als buurland achterblijven?	7.92
109	Je ziet dat het zich langzamerhand door heel West-Europa verder verspreidt maar als je echt iets wilt doen aan illegale emigratie maar als je echt iets wilt doen aan illegale immigratie zou je dat aan de Europese buitengrenzen moeten doen.	7.46
110	Maar dan gebeurt er tijdens ons gesprek iets opvallends.	3.58
111	De Duitsers dragen een aangehouden vreemdeling over aan Nederland.	87.54
116	Zo werken ook onze politiekorpsen intensief samen in het grensoverschrijdend politieteam.	5.78
118	Alleen, die werkzaamheden kun je op meer plekken doen dan alleen direct langs die landsgrens.	3.99
120	Zo voerden actiegroepen en burgers zelf grenscontroles uit in de buurt van Ter Apel aan de Duitse grens.	10.45
121	En dropte de Duitse politie aangehouden vluchtelingen midden in de nacht in het centrum van 's-Heerenberg en Venlo.	49.51
122	Dat is niets vreemds, vertelt brigadecommandant De Kruijf.	6.42
123	Ze noemen dat geziene en ongeziene overdrachten, zo legt hij uit.	8.32
124	'Gezien' betekent dat we een afspraak maken met de Belgische autoriteiten om de persoon die geweigerd is aan hen over te dragen.	13.76
125	En 'ongezien weigeren' betekent dat de Belgische autoriteiten ons toestemming geven om de persoon retour richting België te sturen zonder dat daar de Belgische autoriteiten bij aanwezig zijn.	19.24
127	Twee Georgiërs in een Franse auto kunnen tijdens de controle geen papieren overleggen en ook niet uitleggen wat ze in Nederland komen doen.	84.93
128	Ze worden niet alleen teruggestuurd, maar ook geregistreerd.	8.06
129	De meneer die hier nu net gecontroleerd is In de grote bus die hierachter staat wordt op basis van vingerafdrukken en biometrie gekeken of hij al bekend is in de systemen die wij hebben.	18.86
130	Anders wordt hij geïdentificeerd en geregistreerd in de systemen.	5.16
131	En zoals ik net heb begrepen voldoen zij niet aan de toegangsvoorwaarden dus worden zij ook geweigerd om tot Nederland toe te treden.	23.16
134	Jij wilde graag de cijfers van het afgelopen opvragen bij het ministerie.	4.79
135	Jij wilde graag de cijfers van het afgelopen opvragen bij het ministerie.	4.79
138	Maar het bleek logistiek lastig om die cijfers boven tafel te krijgen.	12.6
139	Dus moesten we doen met de cijfers tot 20 september.	6.85
140	In de weken daarna waren er niet heel veel verschillen met de aantallen.	6.04
142	Minister Faber wilde met deze maatregelen zorgen dat er minder mensen ons land in kwamen.	86.52
145	Maar de grenscontroles hebben niet bijgedragen aan een lagere asielstroom.	44.19
149	Maar vanuit Afrika komen er meer, vanwege conflicten.	44.74
150	Ik wilde weten hoe Van Weel deze grenscontroles ervaart.	5.11
151	Is het niet een illusie dat je mensen buiten kan houden door middel van grenscontroles?	13.7
152	Ja, en toch zie je dat mensen vaak de makkelijkste route nemen.	5.2
153	Dus mensensmokkelaars nemen ook liever gewoon de snelweg want die willen zo veel mogelijk mensen in korte tijd over de grenzen heen brengen.	16.62
154	Dus het feit dat men niet weet of men gecontroleerd gaat worden heeft wel degelijk een afschrikwekkend effect.	7.07
155	16 uur om één iemand eruit te pikken dus twee werkdagen om één iemand eruit te pikken, is dat effectief?	9.57
156	In sommige gevallen worden honderden politie-uren besteed om één iemand aan te houden.	11.03
157	Dus dat is niet een vergelijking of een getal waar je mensen op moet afrekenen.	4.42
160	Wat vindt de marechaussee hiervan, die dit werk doet?	7.7
161	En dan is mijn afweging: Ja, het heeft wel degelijk effect.	3.72
162	De burgemeester van Losser zegt: 'Het levert niks extra's op.	7.12
165	Ik vind dat het wel wat extra's oplevert want we pakken er nu echt mensen aan de grens uit.	4.5
166	Met mobiel toezicht kun je niet de hele bus doorzoeken.	67.77
179	En het geld voor meer burgemeesters uit de grensstreek.	9.32
181	Maar ik denk dat de grenscontroles nog wel blijven zolang hij daar zit.	4.73
183	En als je nog vragen hebt, stel ze dan aan mijn collega's via de chat.	5.38
184	China heeft namen van Nederlandse spionnen gepubliceerd om ons een les te leren.	89.44
186	Het heeft allemaal te maken met een bedrijf waar je afgelopen maanden al vaker van hebt gehoord: Nexperia.	9.8
187	Sinds minister Karremans de macht bij die chipmaker uit Nijmegen overnam omdat cruciale kennis naar China dreigde te verdwijnen, is het daar onrustig.	20.35
188	China was niet blij met de ingreep van Nederland en slaat nu terug door de namen van Nederlandse spionnen te publiceren.	81.42
190	Toen stuitte ik op deze Chinees- talige website uit Hongarije.. Daar stond 'n tekst op in zowel het Chinees als het Engels.	4.88
191	Dan is gelijk wel duidelijk: Ook Nederland is doelwit.	12.3
193	Het land blokkeerde als reactie op Karremans' besluit eerder ook al de export van chips waardoor Europese autoproducenten in de problemen dreigden te komen.	57.48
194	Je kunt een auto bouwen die uit duizenden onderdelen bestaat.	63.01
195	Maar als je net dat ene chipje niet hebt dan kun je niet uitleveren.	5.39
196	Maar dit alles heeft niet alleen met Nexperia te maken.	4.81
198	Ik ga je uitleggen hoe Taiwan, zeldzame aardmetalen en intimidatie allemaal samenkomen in dit verhaal.	5.38
199	En dan beginnen we dus met Taiwan, want daar draait eigenlijk alles om.	4.67
200	Nu nog een zelfstandig land, maar voor hoelang nog?	4.63
201	In Taiwan worden de meest geavanceerde chips ter wereld geproduceerd en daarom is het ook voor ons van strategisch belang.	72.62
202	Kennis van Nederlandse bedrijven als Nexperia maar ook ASML speelt daarbij een grote rol en moet niet in Chinese handen terechtkomen.	12.23
203	Maar er staat voor China veel op het spel en die slaan dus terug.	5.32
204	Ik denk dat China dit doet, omdat zij de kwestie-Taiwan zien als verweven met hun totale buitenlandbeleid en dat Nederland de laatste tijd toch wel stappen heeft gezet richting Taiwan.	25.93
206	En China wil laten zien dat ze dat eigenlijk niet accepteren.	20.59
207	De Chinezen laten zich niet zomaar de kaas van het brood eten en slaan terug met exportrestricties op zeldzame aardmetalen.	75.14
209	Vandaag zijn het de namen van Nederlandse spionnen die geopenbaard worden.	27.26
210	Maar we kwamen er eerder al achter dat China ook Chinese studenten intimideert die hier studeren.	32.39
211	Maar uiteindelijk is het achterliggende verhaal bij al die intimidatie de strijd om zeldzame aardmetalen, Taiwan en de strijd om chiptechnologie hetzelfde: China wil laten zien dat zij de macht in handen hebben.	12.26
214	De diplomatieke verhoudingen tussen Europa en de VS staan op scherp.	18.36
216	De grote vraag is: Kunnen we de relatie met de VS nog verbeteren?	17.97
218	We hadden die tijd kunnen besteden in alle rust om één buitenlands beleid te maken, één defensiebeleid te maken één filosofie over een visie over waar Europa naartoe beweegt waar Europa kansen heeft en bedreigingen heeft.	4.47
219	Eigenlijk zou ik willen zeggen: Hadden wij maar zo'n strategie.	4.57
220	Als Europa zijn we wel een speler op het wereldtoneel en we nemen dus beslissingen.	5.2
221	Maar eigenlijk zonder dat daar een doordacht kader en plan achter zit.	5.23
222	Oud-diplomaat Ron Keller is geschokt door de toon die Amerika aanslaat in de nieuwe defensiestrategie.	25.98
224	En de taal in dat stuk is ronduit vijandig naar de Europese Unie.	5.57
225	Zo vindt Washington dat in Europa de beschaving wordt uitgewist en de vrije meningsuiting wordt onderdrukt.	17.87
226	Trump en zijn team gaan zich verzetten tegen de huidige Europese koers door nationalistische partijen te steunen.	58.85
227	En ze vinden ook dat Europa zelf de eerste verantwoordelijke is voor haar eigen verdediging.	7.96
229	Trump en heel veel Amerikanen vinden een samenwerkend Europa een bedreiging.	70.94
230	Ik was ooit in 1989 een paar weken na de val van de Muur in Washington.	5.31
231	En de Amerikaanse mensen die ik daar sprak zeiden: 'Nou het eind van de Koude Oorlog is voor ons helemaal niet zo positief.'	24.16
232	En ik was eigenlijk geschokt, want dat was toch vrede op aarde en weg van die afschuwelijke wapenwetloop.	3.78
233	Maar ze zeiden: 'Wij moeten straks onze macht gaan delen met andere delen van de wereld.	4.77
234	Misschien dat jullie in Europa wel gaan samenwerken en succesvol worden daarin en een echte concurrent van ons worden.	4.84
239	Trump en ook zijn directe medestanders lieten dit jaar al eerder doorschemeren dat Europa hen af en toe de keel uit komt.	41.07
240	Het is nu aan Europa, zegt Keller, om heel snel met zo veel mogelijke landen een eigen defensie-industrie op te tuigen.	9.62
242	Daar kan je van alles van vinden, maar dat is een feit.	4.54
243	Mijn angst is dat het weer in 27 defensiemarkten wordt besteed.	5.17
244	Dat we dus de logica van de grotere markt niet alleen over het hoofd zien, maar ook niet benutten.	3.82
246	Dan gaan we weer wapens maken die niet op elkaar aansluiten.	5.05
247	Kortom, we moeten eerst die Europese defensiemarkt maken.	4.89
248	Dan als Europa een vraag ontwikkelen naar defensieapparatuur.	13.29
249	En dan gaat de particuliere sector in die Europese defensiemarkt dat invullen.	5.34
250	En gaan ook de pensioenfondsen en andere kapitaalverschaffers daar wel instappen.	6.02
251	Hoe hard Trump vanaf zijn aantreden ook op de trommel slaat en hoe zeer hij zijn minachting voor Europa ook laat blijken Europa kan juist dit moment aangrijpen om flinke stappen te zetten, denkt Keller.	22.62
252	Ook omdat de EU volgens hem wel degelijk daadkracht heeft getoond.	43.76
253	Ironisch genoeg gaat de oorlog in Oekraïne ons misschien wel een extra aanmoediging geven om dat te doen.	10.32
255	Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak in 2022, waren we ons een hoedje geschrokken.	18.94
257	En kijk eens hoe we in een paar jaar tijd in staat geweest zijn alle fossiele energiebronnen van Europa vanuit andere landen en continenten te halen.	14.92
258	Kortom, wat kan Europa al zelfs in zijn huidige situatie doen?	8.06
261	Ik hoop dat ik realistisch ben en ik hoop dat Europa zijn eigen belangen beter gaat behartigen.	4.75
264	Dat is niet nationalisme en de gordijnen dicht doen en onder de tafel zitten en denken dat het allemaal overwaait.	4.02
265	Maar we zitten in een wereld die zodanig met elkaar verweven is en verbonden is dat de internationale kant daarvan niet meer genegeerd kan worden.	4.57
266	We kunnen niet door blijven gaan als 27 landen en hopen dat we dan maar bij toeval als 27 in die optelsom het goede doen.	6.25
269	Waarom kost het Europa zo veel moeite om op eigen benen te staan?	18.54
280	Ook een land als Duitsland, vergeleken met China en andere landen.	13.2
285	En wat hij heeft gezegd, is eigenlijk goed nieuws voor Europa.	5.02
286	Het is voor Europa een begin van een onafhankelijkheidsverklaring.	38.11
287	80 jaar lang zijn we verliefd geweest op de Verenigde Staten.	54.81
293	Samen bouwen aan de Europese Unie, dat is de weg vooruit.	8.31
295	Wat doen we met lidstaten die dit echt niet willen?	11.69
298	Sommigen spelen niet een spel waarvoor ze getekend hebben toen ze lid werden.	5.99
300	Dat is wel een probleem als je als Europese Unie verder wil.	7.23
301	We hebben niet de mogelijkheid om landen eruit te zetten.	5.03
304	Zoals toen Orban 'even naar de wc' werd gestuurd zodat de andere 26 landen unaniem konden stemmen over Oekraïne-steun.	41.36
305	zodat de andere 26 landen unaniem konden stemmen over Oekraïne-steun.	33.2
309	orban hoefde niet te zeggen dat hij had tegengestemd.	16.22
310	En de Europese Unie is uiteindelijk het enige niveau waarop we ons staande houden.	6.15
311	Maar als ik kijk naar ons eigen land: het lukt hier niet eens, die eenheid.	3.88
312	Zelfs bij de meest pro Europese partijen was tijdens de campagne Europa geen onderwerp.	11.17
315	Je moet je voorbereiden op de positie van Europa in de eenentwintigste eeuw.	4.03