Een Vandaag 🇳🇱

_id	693c5821f8cc25f3367c8bb5
url	https://npo.nl/start/serie/eenvandaag/seizoen-12/eenvandaag_6012/afspelen
datetime	2025-12-12 18:30:00
description	Staatssecretaris wil snel meer maatregelen tegen wolf, maar is het niet te laat? * Opiniepanel over de feestdagen: geen kerst met familie door meningsverschillen * Nederland moet snel innoveren om welvaart te houden, zijn robots de oplossing? * Nieuwe BOB-campagne en toch vaker dronken automobilisten achter het stuur

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Tegenstanders wolf zijn bang voor slachtoffers en willen snel goede wetgeving.	82.31
3	Ja, en dan is het zover en dan is er soms maar dit nodig.	4.02
7	We kennen allemaal de campagne met de sleutelhanger.	4.59
11	Vroeg of laat vallen er slachtoffers door de wolf in ons land.	51.16
12	Dat zegt staatsecretaris Rummenie vandaag in De Telegraaf.Nog Dat zegt staatsecretaris Rummenie vandaag in De Telegraaf.	8.98
13	En dus moet er echt iets gebeuren Dat vinden ook schapenhouders.	4.34
15	Vandaag werd bekend dat het inderdaad probleemwolf Bram is, die is afgeschoten..	14.17
16	Die had onder andere een zesjarig jongetje de bosjes in gesleurd.	17.05
18	Ergens goed nieuws Ja, dat dit hoofdstuk nu afgesloten wordt.	3.76
19	En ik zie nog steeds een overheid die hier niet klaar voor is.	3.93
22	Maar we hebben sinds vorig jaar natuurlijk ook verschillende incidenten met mensen zijn er al geregistreerd.	12.54
23	Dus het begint echt letterlijk enorm uit de hand te lopen.	3.82
24	En niet alleen schapenhouder Serge van der Zweep en ecoloog Glenn Lelieveld vinden dat er iets moet gebeuren.	6.94
25	Staatssecretaris Rummenie vindt dat er in Den Haag te weinig urgentie is om de wolvenproblematiek aan te pakken.	61.28
26	Hij wil een nationaal wolvenplan met een lagere beschermde status en ruimere bevoegdheden om in te grijpen, inclusief afschot.	10.26
27	Dat klinkt de schapenhouder als muziek in de oren.	3.65
28	De hond haalt ze wel even op, dan hoeven we er niet helemaal naartoe te lopen.	4.7
29	Het is echt letterlijk nog steeds Als je 's ochtends keer vroeg een telefoontje krijgt dan denk je: O, daar gaan we weer.	3.98
31	Serge van der Zweep runt een schapenhouderij van ruim 600 dieren.	14.02
33	Vanaf dag één sprong de wolf over zijn wolverende omheining.	6.81
37	Letterlijk gewoon dat de darmen eruit hangen of ogen eruit.	7.22
39	We konden de veiligheid van de schapen niet meer garanderen natuurlijk.	5.68
40	Dus we hebben de helft van de veestapel weg moeten doen omdat die grond onbruikbaar is geworden.	10.3
41	Als we daar schapen neerzetten, zijn er meteen wolven weer.	3.85
42	Tussen januari en 7 oktober van dit jaar werden er meer dan 2500 dieren door wolven gedood.	32.64
44	Als er dan sprake is van voedselschaarste dan is de volgende stap mogelijk het kiezen van de mens als prooi.	8.94
46	Mede daarom wil staatssecretaris Rummeni strakkere maatregelen om de wolvenpopulatie te beheersen.	58.8
47	Glenn Lelieveld vindt ook dat de wolvenproblematiek beter moet worden aangepakt.	41.54
48	Maar hij vindt dat de staatssecretaris zelf verzaakt heeft door nog altijd niet met goede wetgeving te komen die juridisch houdbaar is en op politieke steun kan rekenen.	25.13
49	Ook die wolf kun je echt wel bijleren dat een bepaald gedrag, tolerantie naar mensen niet gewenst is.	7.51
51	Je moet hem raken op een manier dat hij echt pijn heeft, dat hij het niet leuk vindt.	6.15
53	Dat kan met vangen en zenderen, dat vinden ze niet leuk.	4.49
54	Dat kan met paintball, dat vinden ze ook echt niet leuk.	10.4
56	Maar omdat de wolf een beschermde diersoort is,mag hij niet zomaar verjaagd of met een paintball belaag diersoort is, mag hij niet zomaar verjaagd of met een paintball belaagd worden.	28.59
57	Burgemeesters hebben daarvoor een vergunning van de provincie nodig.	30.32
59	En dat plan moet een juridische onderbouwing hebben, een vergunning erachter hebben.	12.24
60	Twee jaar geleden had al zo'n juridische toolbox klaar moeten liggen.	4.3
61	Dat hebben ze beleidsmatig ook als provincie afgesproken.	8.36
62	Dat hebben ze beleidsmatig ook als provincie afgesproken.	8.36
63	Dat hebben ze beleidsmatig ook als provincie afgesproken.	8.36
65	Dus zorg dat de juridische onderbouwing in die toolbox geregeld is, dat iedereen weet wat hij moet doen.	4.11
69	Door de honden en door de schapen hebben we heel veel connecties in het buitenland.	4.02
70	En die vragen zich allemaal af, wat doen jullie nou allemaal in Nederland?	4.99
72	Van Zweden weet ik bijvoorbeeld dat daar een maximaal aantal wolven mag zijn.	10.14
73	En alles wat meer wordt wordt met afschot geregeld.	3.75
74	En die zeggen letterlijk, ook de schapenhouders, wij zien nooit wolven, hebben nooit last van wolven, niemand komt ze ooit tegen.	3.58
75	Ze krijgen een natuurlijke schuwheid ook terug als je ze gaat bejagen.	67.73
76	En als je dus op tijd kunt ingrijpen, omdat die juridische toolbox eindelijk er wel is, dan kun je handelen.	4.47
78	Ik zit op de app van Wolf Alert Veluwe en ik zie dat er in Lunteren ook weer wolven gezien zijn.	7.37
79	En daar hebben we grondligger en schapen, dus daar ga ik zeker zometeen nog even kijken.	3.62
81	Heb je zelf ervaringen met de wolf, of wil je nog iets weten over dit onderwerp?	5.02
82	Neem dan contact op met onze redactie via eenvandaag.nl/chat.	5.92
83	We lopen achter op de rest van de wereld en we moeten echt gaan investeren.	5.1
84	in digitalisering, biotechnologie, veiligheid en energie.	13.58
89	Nederland kampt volgens Wennink met structureel achterstallig onderhoud.	19.8
90	Meer economische groei is noodzakelijk om in de toekomst de zorg, defensie, wonen en de gevolgen van klimaatverandering te kunnen blijven betalen.	66.39
91	Daarom zijn forse investeringen nodig in digitalisering biotechnologie, veiligheid en energie.	16.02
92	Wij moeten onze industrie weer op 't juiste niveau krijgen en wat minder afhankelijk worden van de rest van de wereld.	4.99
93	Hij onderschrijft de boodschap van Wennink: Mark Courage, directeur slimme industrie bij TNO.	9.2
94	Als we dat niet doen, dan hebben we over tien jaar geen maakindustrie meer.	12.45
95	Dat betekent gewoon dat je bruto nationaal product onderuit gaat en je dus ook niet meer in deze transities ertoe doet.	6.98
96	Hoe snel de wereld om ons heen verandert en de concurrentie toeneemt is volgens Courage goed te zien aan de opkomst van autonome fabrieken: Dark factories, bedrijven die produceren zonder mensen.	13.37
97	Tien jaar geleden hadden we ook al automotive fabrieken waarin weinig mensen werkten en veel robots werkzaam waren.	8.41
98	Maar het kostte toen heel veel tijd om die fabrieken te programmeren.	6.02
99	Tegenwoordig, met nieuwe AI-modellen, taalmodellen, maar ook videomodellen kun je veel sneller zo'n fabriek opzetten en zo'n robot programmeren.	41.3
100	Zuid-Korea is wereldwijd koploper in robotisering met veruit de hoogste robotdichtheid ter wereld: Ruim duizend robots per tienduizend werknemers.	85.97
101	China volgt en ging van 206 robots per 10.000 werknemers in 2019 naar 470 in 2023.	26.89
104	Europa blijft duidelijk achter met gemiddeld 219 robots per 10.000 werknemers.	86.16
106	We moeten echt aan de bak met onze innovatieagenda, met ons ondernemersklimaat om de dingen ook hier te houden.	5.4
109	waarvan 8 uur per dag bemand en 16 uur dus onbemand.	6.02
110	Arjan Schuinder en Pieter Jansen zijn directeur van technische bedrijven waar de productie al in vergaande vorm is geautomatiseerd.	6.64
111	Er zijn nog wel werknemers, maar het grootste deel van de productie wordt gedaan door robots.	17.58
112	Waarom niet gewoon mensen erbij en lekker gewoon in ploegendienst doordraaien?	5.95
113	Dat heeft over het algemeen te maken met natuurlijk prijzen.	5.25
115	De prijs van een product wordt opgebouwd door drie grote kostenmakers: De machine, het materiaal en de mens.	5.92
116	De eerste twee zijn globaal hetzelfde over de wereld.	17.58
118	Als wij dit niet doen, zouden wij niet concurrerend kunnen produceren in Nederland.	5.06
120	Je hebt geen arbeiders die naar de wc moeten, ze worden niet ziek.	41.26
122	Dus je hebt alleen maar een supervisor nodig die het proces overziet.	6.98
123	En voor de rest draait het helemaal automatisch met AGV's.	5.75
124	Dus dat zijn zelfrijdende karretjes die de componenten naar de robots brengen.	24.8
126	Dus de aanvoer van die grondstoffen is ook geautomatiseerd?	28.24
128	Aziatische landen zoals Zuid-Korea en China zijn veel verder in de ontwikkeling van autonome fabrieken.	78.33
130	Een elektrische auto vergelijkbaar met de Tesla maar volledig gemaakt door robots.	81.23
131	Kijk eens naar de schaalgrootte die daar plaatsvindt.	4.52
132	En dat is iets wat we in Europa meer moeten gaan doen en wat we ook in Nederland moeten doen.	4.42
133	Als TNO zetten we in op innovatie, het creëren van nieuwe waardeketens.	32.21
135	Dit is een product, dat zit in een auto en meet het fijnstofgehalte van de lucht.	76.14
138	Hier zit een afdichting en het is een heel dun lijntje wat je erin moet leggen.	4.46
139	Hier zit een afdichting en het is een heel dun lijntje wat je erin moet leggen.	4.46
141	Ik begrijp niet waarom de staat er zoveel aan doet om de maakindustrie uit Nederland te verdrijven!	10.27
142	Het is de motor van zoveel wat er in Nederland speelt.	3.98
143	In onze industrie is het wel zo dat je continu blijft investeren in high-tech machines en veel automatisering.	17.85
146	Als je dat niet doet een paar jaar lang, dan verlies je de wedstrijd.	6.86
147	Maar dan wordt er altijd gezegd, alle onze banen gaan eraan.	4.14
148	Maar dan wordt er altijd gezegd, al onze banen gaan eraan.	3.95
151	Heel veel eeuwen geleden werkten heel veel mensen in de landbouw.	14.71
153	Als je het toen aan die mensen had gevraagd hadden ze gezegd: Je bent gek, wat moet dan iedereen gaan doen?	6.46
155	Dat zal zich doorzetten, daar ben ik van overtuigd.	3.83
159	We praten erover door met Martin Visser van de Financiële Telegraaf.	6.12
160	Wennink zegt: Als Nederland niet snel investeert en innoveert verliezen we onze welvaart.	40.58
167	Op deze manier kunnen we onze samenleving niet goed onderhouden.	6.7
168	We zagen in de reportage een voorbeeld van een 'dark factory'.	14.32
172	Robotisering en AI zouden veel werkgevers kunnen toepassen.	43.32
173	We hebben krapte op de arbeidsmarkt, dit kan enorm helpen.	39.3
176	En werkgevers zetten vrij weinig AI in, dat vind ik ook wel raadselachtig.	42.22
178	Werkgevers moeten ook wel iets gaan doen en niet alleen maar roepen om loonmatiging.	12.1
179	Wennink doet in zijn rapport ook aanbevelingen over de arbeidsmarkt.	14.15
180	Doorbetaling bij ziekte zou niet twee, maar slechts één jaar moeten.	16.72
184	De vakbonden zullen wel op hun achterste benen staan.	3.84
185	Hiermee lijkt het wel een beetje op een werkgeverslobby.	4.9
187	Heb moeten overgaan dat we moeten investeren in onze economie.	5.78
188	Met de robotisering heb je minder werknemers nodig.	81.18
192	Gelukkig is de urgentie wel doorgedrongen in Den Haag.	4.27
193	Wie vandaag de weg op gaat kan zomaar worden aangehouden voor een blaastest.	8.83
196	Want misschien had jij gisteren ook wel een kerstborrel.	3.68
199	Maar het vergroot het risico dat mensen met alcohol op achter het stuur stappen.	90.15
200	De Bob-campagne probeert dat al jaren te voorkomen.	14.78
202	De campagne met de bekende gele sleutelhanger is al 30 jaar oud en bedacht door een Belgisch marketingbureau.	11.57
203	Bob staat níét voor 'Bewust Onbeschonken Bestuurder'.	7.72
204	Bob pakte het heel anders aan dan eerdere campagnes tegen rijden onder invloed.	4.74
205	Deze heftige poster bijvoorbeeld richtte zich tot de automobilist.	14.13
206	Maar in de Bob-campagne gaat het vooral om het ongemakkelijke gesprek dat niemand wil voeren.	3.91
209	Maar goed, leidt dat ook tot minder slachtoffers in het verkeer?	27.52
210	Of Bob effect heeft op het gedrag, dus dat minder mensen onder invloed rijden dat weten we niet, want dat is nooit onderzocht.	63.87
211	Het is ook lastig te onderzoeken, omdat dat een combinatie is van campagne, voorlichting, en politiehandhaving.	6.91
213	Het aantal mensen dat onder invloed achter het stuur wordt betrapt, neemt toe.	14.7
214	Zo werden vorig jaar ruim 42.000 bestuurders aangehouden voor rijden onder invloed.	49.96
217	Door alcoholgebruik in het verkeer vallen jaarlijks 100 tot 150 dodelijke slachtoffers.	84.96
219	Zijn auto werd met meer dan 100 km/u geramd, waar je maar vijftig mag.	11.9
223	Bestuurders die worden betrapt, krijgen verschillende straffen.	87.46
224	Van verplichte cursussen die ze zelf moeten betalen tot een psychologisch onderzoek en het innemen van het rijbewijs.	12.82
225	Tussen 2011 en 2016 ging het nog een stap verder met het alcoholslot op de auto.	12.37
228	Omdat het slot voor de een veel grotere gevolgen had dan voor de ander.	5.18
229	Deze zaak gaat om een automonteur die beroepshalve met veel auto's testritjes moet maken.	33.26
231	Hij mag alleen maar in zijn eigen auto rijden met alcoholslot.	74.17
232	Toch lijkt dit slot de enige manier om alcoholverslaafden die de meeste ongelukken veroorzaken, van de weg te houden.	13.58
233	Volgende praat de Kamer daarover om het weer in te voeren.	6.79
234	Als je kijkt naar de kans op ongevallen dan weten we dat zware overtreders een extra groot risico hebben.	30.49
238	Het een probleem dat van buiten het verkeer in het verkeer komt.	6.33
239	Dit betekent overigens niet dat we helemaal geen alcoholslot hebben in Nederland.	6.82
240	Het is wel nog toegestaan in de luchtvaart, in de scheepvaart en op het spoor.	13.77
243	Maar met de hele familie aan tafel tijdens het kerstdiner is die vrede soms ver te zoeken, blijkt uit onderzoek van ons Opiniepanel.	11.34
246	Soms zijn er zulke heftige ruzies geweest in de familie bijvoorbeeld over politiek of het nieuws dat één op de tien zegt: Ik heb wel eens bewust kerst gevierd zonder familie.	5.55
247	En als je de verhalen hoort, dan geloof je het ook wel.	4.21
248	Iemand vertelt dat na een woordenwisseling een boze zwager de autoruiten insloeg waardoor diegene met twee kleine kinderen niet naar huis kon.	58.33
249	Corona heeft ook niet altijd het mooiste in mensen naar boven gehaald.	8.03
250	Er wordt bijvoorbeeld gezegd: Oma verdiende het wel om te sterven aan covid.	75.92
251	En in sommige families liggen de politieke voorkeuren zover uit elkaar dat mensen zich niks ergers kunnen voorstellen dan met elkaar aan tafel zitten.	3.99
252	Helpt het als sommige onderwerpen taboe zijn tijdens kerst?	7.93
253	Voor sommige families is dat een gepasseerd station.	6.98
254	Maar het gebeurt zeker dat dingen taboe worden verklaard.	3.81
256	Want ja, als je tante GroenLinks-PvdA heeft gestemd en je oom Forum voor Democratie, kan het lastig zijn om het gezellig te houden.	8.91
257	Corona en asiel zijn in sommige families taboe-onderwerpen.	89.46
258	En ik hoor ook wel dat men het positief houdt niet over de oorlog wil praten bijvoorbeeld.	4.87
259	Kerst gaat over gezelligheid, lief zijn voor elkaar, vinden ze.	73.53
260	En iemand zegt ook wel: Wij gaan toch niet aan tafel alle wereldproblemen oplossen.	4.62
262	Alles wat moeten is zit druk op, daar zit spanning op.	4.01
263	Zeker als er een wijntje te veel in gaat dan wil het nog wel eens fel worden, ja.	4.44
264	Dan is dat wel vaak een moment dat het eruit kan komen.	4.2
265	Niet over politiek praten, dan komt het meestal wel goed.	4.89
266	En telefoons in een mandje, want je kunt ook PRATEN.	3.89
267	*It's the most wonderful time of the year Nog minder dan twee weken en dan is het weer zover: Kerst.	3.61
269	We zijn moe, er zit spanning op, het móét gezellig zijn.	4.12
270	Ja, en dan is het zover en dan is er soms maar dit nodig.	4.02
272	Een explosie, juist op het moment dat je samen wil zijn.	5.0
275	Maar toen werd dat veel gebruikt, dus ik gebruikte dat ook.	3.82
276	Helemaal delulu, er valt geen land meer mee te bezeilen!	4.36
278	Tien maanden lang spreken ze geen woord met elkaar.	8.16
279	Tijdens corona begint Trudy het vaccin te wantrouwen en ze wil ze haar kinderen ervoor behoeden.	66.17
280	Lange mails om drie uur 's nachts: 'Ik heb echt nachtmerries.	4.61
281	Als je je laat prikken, vermoord je mijn toekomstige kleinkinderen.'	19.82
294	Wij zijn nooit gaan zitten van: Hoe gaan we dit doen?	4.8
298	Hij ziet twee manieren: Zand erover en het er niet meer over hebben, of échte verzoening.	3.62
306	Dan zou je het er misschien zelfs nog weer over kunnen hebben omdat de emotie ervan af is.	4.4
308	Als Marthes kat onder een auto komt, betaalt Trudy de operatie.	34.96
309	En de kat knapte op en wij knapten ook op eigenlijk.	3.68
312	Met gevoeligheden die vlak onder de oppervlakte liggen.	5.8
315	En ja, die kunnen wel eens lekker botsen met elkaar.	4.07
317	Migratie, daar heeft iedereen een mening over natuurlijk.	12.6
319	Marthe en Trudy spreken vlak na de verzoening af het niet meer te hebben over dingen als pandemie of vaccinatie.	10.15
324	Toen voelden we alle twee op een gegeven moment wel van: Ja, daar moeten we vanaf.	3.51
325	Als je in gewapend beton zit, dan wordt het inderdaad een heel spannend iets.	5.53
326	Maar op het moment dat je denkt van: Weet je, ik laat het gewoon en kun je het relativeren, dan zit je er ontspannener bij.	4.07
327	Eigenlijk heeft het schrijven van het boeken me erg geholpen.	4.26
328	Eigenlijk heeft het schrijven van het boek me erg geholpen.	4.54
329	Want toen ging ik me voor het eerst inleven in: Wat nou als alles wat zij denkt echt waar is?	3.89
330	Ja, dan is het ook wel heel eng dat je kinderen die prik nemen.	7.6
344	Het allerslimste is om het daar in de zomer over te hebben.	4.42
345	Want weet je, als we in de zomerperiode zitten en we zitten nog lekker vol zon en ontspanning en vakantie en je zegt: Hoe gaan we het nou eens doen dit jaar met kerst?	4.8
347	Ja, dan kun je nog in veel meer vrijheid maar vooral ook zonder emotie met elkaar het er eens over hebben: Gaan we het nou komend jaar hetzelfde doen als afgelopen jaar?	4.94
349	Ik zeg altijd, als het bevalt, moet je er vooral meer van doen.	4.11
350	Als het niet bevalt, kijk dan naar alternatieven want die zijn er zat.	4.58
357	Soms heeft iemand een mening waar je het niet mee eens bent en dan kan je die mening heel groot maken en alleen nog maar je aandacht daarop richten.	3.83
359	Er moet ergens in het midden een gemeenschappelijke deler zijn.	4.32
360	En als je die vanuit je hart centraal zet Het klinkt misschien een beetje zweverig, maar daar gaan we voor.	3.68
361	We gaan niet voor gesprekken over het weer, hypotheken en de shit in de wereld, want die is er toch wel.	4.71
364	Als je echt van iemand houdt, dan kun je ook proberen om opnieuw nieuwsgierig te zijn.	4.65
367	Dus blijf nieuwsgierig naar elkaar, want dat kan heel erg helpen om met elkaar weer opnieuw te beginnen.	3.73
374	Voor christelijke mensen zijn het bijzondere dagen.	6.48
375	En mensen die niet met familie willen zijn regelen dat ze naar het buitenland gaan, maken het zelf gezellig of nodigen alleen een select gezelschap uit.	6.79
378	Soms omdat ze alleen zijn, of mensen hebben verloren.	7.49
379	Wat deze dagen een pijnlijke herinnering maakt aan wat er was.	4.31
381	En ik hoor vaak dat de stress van de voorbereiding zo allesoverheersend is.	4.54
383	Het is druk in winkels, de organisatie is een gedoe.	9.19
384	Het geeft het stress om eten op tafel te zitten waar iedereen van kan genieten.	90.68
386	Maar als alles geregeld is, zeggen mensen vaak dat ze wel kunnen genieten van het samen zijn.	5.76
390	De helft, 49% vindt wel prima als er over politiek gesproken wordt.	67.24
391	Samen lekker kunnen afgeven op een politicus die iedereen irritant vindt.	5.19
392	Iemand zegt ook: Zolang je maar niet altijd denkt gelijk te hebben en elkaar de ruimte geeft, kan je heerlijk sparren.	4.36
393	Ook al ben je het niet helemaal met elkaar eens dat geeft weel gezellige reuring.	4.08
395	Heb je nog vragen over onderwerpen in deze uitzending?	4.1