Goedemorgen Nederland 🇳🇱

_id	68132551ca6c7ea471587eb3
url	https://npo.nl/start/serie/goedemorgen-nederland/seizoen-9_7/goedemorgen-nederland_10058/afspelen
datetime	2025-05-01 09:10:00
description	Te gast zijn oud-TMF-vj Fabiënne de Vries, oud-TMF-vj Jeroen Post, voorzitter van MKB-Nederland Jacco Vonhof, cabaretier Jörgen Raymann en schrijfster Jessica Durlacher. Met hen hebben we het over dertig jaar TMF, over de impact van de handelstarieven op het Nederlandse mkb en over het doorgeven van oorlogsverhalen.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Het is donderdag 1 mei, welkom terug bij Goedemorgen Nederland.	3.98
1	Hier op de bank twee gasten die stilstaan bij 80 jaar vrijheid: Schrijver Jessica Durlacher en ons ochtendmens is bestuurslid van het Comité 4 en 5 mei, Jörgen Raymann.	5.67
2	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Jessica, we gaan het hebben over het vertellen van oorlogsverhalen en het belang van herdenken.	3.6
3	Deze week sta jij met een groot stuk in de Groene Amsterdammer over historicus Jacques Presser.	4.76
7	Hij was degene die in '65 kwam met het grote werk wat door Lou de Jong die toen baas was van het Niod zoals dat heette die hem opdracht gaf om het boek te schrijven over Jodenvervolging.	8.39
11	Ja, iedereen heeft het ongeveer van de generatie van toen heeft het in de kast staan.	4.02
13	Ik zat in een soort panel voor het Holocaust museum.	8.95
15	Mij was gevraagd: kijk naar het literaire gehalte van het boek.	4.94
16	Want het boek is zo ongelooflijk geladen het is zo'n emotioneel boek, dat is heel ongewoon voor een historisch werk.	4.82
19	Hij heeft een prachtig boekenweekgeschenk geschreven de nacht der girondijnen.	4.92
24	Na maanden van onderhandelen, kibbelen en zelfs ordinaire ruzie is er een deal tussen Oekraïne en de VS. De landen hebben hun handtekening gezet onder een veelbesproken mineralendeal.	29.6
25	Aan de lijn nu oud-ambassadeur van Rusland en Oekraïne Ron Keller.	7.49
30	Het is inderdaad een deal die heel lang in de lucht hing en waar veel geruzie over is geweest.	3.92
33	De Oekraïners hadden vorig jaar september al bedacht voor de verkiezingen in de VS: we moeten proberen de Amerikanen meer te binden voor blijvende steun aan Oekraïne.	83.3
34	Je zag in het congres dat de Amerikaanse steun voor militaire voortzetting van het conflict begon af te kalven.	23.42
36	Toen hebben ze gezegd: als jullie met ons investeren in onze grondstoffen blijven jullie dan militair steunen?	21.06
38	Hij wilde de garantie om ze te blijven steunen niet meer geven.	14.3
41	Uiteindelijk heeft Trump gezegd: ik wil gewoon die deal hebben ik wil toegang tot die middelen hebben als compensatie voor de steun die Amerika in het verleden heeft gegeven.	26.02
43	De Oekraïners hebben gezegd: laten we maar niet meer praten over veiligheidsgaranties.	61.81
45	Europa is bezig om een coalitie op te tuigen in de hoop dat Oekraïne gesteund kan worden voor de toekomst.	81.58
48	Naar de toekomst kijkend biedt het wel degelijk de mogelijkheid dat de Amerikanen Oekraïne blijft steunen.	24.73
51	Het feit dat Oekraïne en Amerika weer met elkaar laten.	16.0
52	En gemeenschappelijke belangen opbouwen, dat is goed nieuws.	3.95
56	Termen die de afgelopen twee minuten voorbijkwamen.	4.22
58	Er is geen afspraak gemaakt over een militaire steun of een extra beschermingsdeal vanuit de Amerikanen.	10.55
59	Maar als daar Amerikaanse bedrijven zo meteen bezig zijn dat besprak ik net met Jacco en de bedrijven komen in gevaar door Russisch geweld dan zal Amerika zeker ingrijpen en ondersteunen.	16.12
60	Dus het is een achterdeurtje naar extra veiligheid voor Oekraïne.	8.77
61	Het is een eerste stap hopelijk naar meer steun voor Oekraïne vanuit Trump.	20.06
62	Het is dit jaar 80 jaar geleden dat Nederland, na vijf zware jaren van bezetting bevrijd werd van Hitlers naziregime.	77.76
63	Tot 4 mei staan we iedere donderdag stil bij de oorlog en het belang van vrede en vrijheid.	4.27
64	Zoals u gewend bent zijn we elke ochtend live in het land.	5.97
65	Vanochtend is verslaggever Josephine van der Erve in Cuijk waar familieleden van Canadese bevrijders dezelfde route afleggen als de bevrijders in 1945.	23.23
68	De nabestaanden zijn de afgelopen dagen op veel plekken geweest.	33.85
70	Waar 80 jaar geleden het Rijnoffensief plaatsvond onder leiding van Canada.	7.16
71	Ze zijn hier om in de voetsporen te treden van de vaders.	3.69
73	Zo lopen ze dezelfde route als hun vaders 80 jaar geleden ook hebben gelopen.	7.3
75	Vanochtend bij ons te gast: Schrijfster Jessica Durlacher.	5.44
76	Opgegroeid in een gezin dat de last van de oorlog droeg maar waar erover praten zéér moeizaam ging.	4.76
79	Ik denk natuurlijk altijd aan mijn vader en aan hoe hij herdacht namelijk dat hij helemaal dicht ging.	3.78
81	En ik denk ook ik probeer altijd te denken aan dingen.	3.63
82	Want ik probeer me in te leven in situaties waarover ik heb gelezen, in boeken of films.	3.63
83	Want dat is het moeilijke je in te leven in wat er is gebeurd.	4.69
84	En uiteindelijk Ik probeer altijd te denken aan die mensen die altijd dachten aan ons, de wereld die het niet zag, die er niet bij was.	3.64
85	De eenzaamheid van mensen die in kampen zaten die gemarteld werden en de eenzaamheid ervan.	25.2
86	Dat je je realiseert dat mensen altijd dachten aan: Als iemand mij nu zou zien.	4.64
87	En wij zijn diegenen, veel later die moeten blijven zien wat zij hebben meegemaakt.	3.66
88	Om het gevoel van toen op de een of andere manier te kunnen om daar een soort van rechtvaardigheid in te bieden.	4.27
91	In 2001 hield jij bij de Nationale Herdenking van 4 mei een veelgeprezen lezing.	5.68
93	Wat ik van de Tweede Wereldoorlog weet, is begonnen als van horen zwijgen.	3.97
94	Wat ik hier weten noem, begon eigenlijk als voelen.	3.69
97	Gevoelens die in eerste aanleg te maken hadden met de machteloos makende compassie.	3.88
105	Zoals zoveel andere overlevenden dat ook niet konden.	8.69
107	Je hoort een soort ja, ondoordringbar iets wat er is.	5.33
108	Je bent er altijd bewust van dat er iets is gebeurd.	5.04
110	Als het over zijn ouders ging bijvoorbeeld die allebei zijn vermoord dan werd hij om benaderbaar.	9.74
115	Toen hij uit de kampen kwam is hij voornamelijk bezig geweest om een leven op te bouwen, keihard te werken.	5.11
116	Zijn middelbare school heeft hij in twee jaar tijd helemaal gedaan.	5.7
129	Hij had een hele lieve kleine jeugd nog gehad, tot zijn vierde of zo.	6.18
133	En daarna kwamen de fakkeloptocht door de straten en als hij op school zat werd hij door de leraar apart gezet.	7.42
140	Ze zijn in '37 uit Baden-Baden weggegaan naar Rotterdam.	8.74
143	Toen moesten ze weer vluchten, naar Apeldoorn gegaan.	6.97
144	Daar heeft hij nog een jaar lang een soort van jeugd gehad zoals hij zelf schrijft, in Apeldoorn.	5.46
145	En twee oktober '42 stond de Nederlandse politie voor de deur en moesten ze mee naar Westerbork.	6.95
146	Vanaf dat moment toen was mijn vader dus 13 heeft hij tot het eind van de oorlog tot mei 1945 in kampen gezeten.	5.86
148	Hij was al gedeporteerd naar een volledig gelukt vernietigingskamp.	12.18
149	Hij was al gedeporteerd naar een volledig vernietigingskamp.	15.25
161	Ja, hoe is dat dan als op zo'n moment een brug naar je vader wordt vernoemd?	7.26
164	Die stad is sowieso sinds de jaren 80 mijn vader is er een paar keer terug geweest ze zijn altijd bezig geweest met herdenken in de meest goede zin van het woord.	3.63
165	Proberen dat verleden, er iets van goed proberen te maken.	4.4
168	In die stad zijn ook heel veel struikelstenen met de namen van mensen die er hebben gewoond en zijn gevlucht.	7.32
171	Dus dat deze stad dit gebaar, het is echter gebaar dat is mooi.	4.22
173	Ik denk dat het voor mijn vader ook heel belangrijk was.	3.67
174	Je vader heeft dit natuurlijk zelf niet meer meegemaakt.	4.26
176	Hij begon met stukken die uiteindelijk in een literair tijdschrift geplaatst werden.	6.04
178	Ik las dat dat voor jou het eerste moment was dat je je voor het eerst realiseerde wat er met je vader gebeurd was?	6.08
180	Maar als er op school werd gepraat over de oorlog dan wist ik dat er iets was gebeurd met mijn vader, iets heel ergs.	4.6
182	Maar ik deed altijd alsof ik er vanalles van af wist.	3.46
183	Omdat hij altijd zei: Je weet En dan kwam hij met een hele kleine anekdote.	5.04
184	Of een naar klein verhaaltje, iets van: toen moesten we daar en daarheen.	3.79
187	Hoe was dat voor jou, hij zei het nooit en in deze schrijft hij het op.	4.34
192	Nee, mijn vader is in die zin zo alleen zo alleen geweest dat zelfs dat kon hij niet met ons delen.	3.79
195	Hij had ook alleen maar in zijn eigen werkkamer achter zijn bureau, denk ik de gelegenheid om zich supersterk te concentreren op wat hij echt voelde en vond.	3.42
198	Hij geeft ons daarmee ook iets heel erg doordachts en moois.	4.06
205	Hoe hou je toch dit soort verhalen als je niet die gouden pen hebt of deze stem hoe hou je de verhalen levend?	5.22
206	Ik denk dat we dit soort verhalen beter moeten documenteren.	4.33
208	We doen ook veel met ons gedenkboekje naar scholen toe.	8.61
210	We doen veel op het gebied van educatie en onderzoek.	8.5
211	Op die manier proberen we het verhaal levend te houden voor de generaties na ons.	3.97
214	Zelfs op de generatie erna voelt dat er iets aan de hand is.	5.08
222	We zijn constant bezig met: hoe gaan we het in de toekomst herdenken?	5.2