Goedemorgen Nederland 🇳🇱

_id	69425bfaf8cc25f3366108cd
url	https://npo.nl/start/serie/goedemorgen-nederland/seizoen-10_1/goedemorgen-nederland_10578/afspelen
datetime	2025-12-17 08:10:00
description	Te gast zijn Ben van der Burg als ochtendmens over ChatGPT-lijstjes, Helga Salemon over de onderhandelingen tussen Rusland en VS over Oekraïne, Tim 'S Jongers over nieuwe armoedecijfers en Merel van Baal over kerstfilms.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Het is woensdag 17 december, welkom bij Goedemorgen Nederland.	3.84
1	Op de bank: Politicoloog en schrijver Tim 'S Jongers Ruslandkenner Helga Salemon en ons ochtendmens verliet de schaatsbaan voor de wereld van gladde tech-reuzen: Ben van der Burg.	5.88
2	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN En vandaag in het nieuws.	4.46
3	Het is exact 60 jaar geleden dat de sluiting van de mijnen in Limburg werd aangekondigd door de toenmalig minister van Economische Zaken.	52.27
5	De mijn Maurits, het is algemeen bekend produceert de tonnen kolen met grootste verliezen per ton.	88.62
6	En de regering heeft besloten dat met ingang van 1 april 1966 de mijn Maurits wordt afgebouwd.	8.16
7	Ook heeft de regering besloten dat van de twee kleine particuliere mijnen in het mijngebied de Willem-Sophia en de Domaniale er op afzienbare termijn één zal worden gesloten.	19.79
8	Onze verslaggever José Menzinga is op dit moment in Heerlen.	5.76
9	Jij hebt de microfoon in handen die we net ook zagen.	3.46
12	Ja, het is een microfoon uit die tijd waar Joop den Uyl zijn speech mee heeft gedaan in dit theater in Heerlen.	5.77
14	De speech die een einde maakte aan de eeuwenlange mijnbouw in Limburg.	9.3
17	Hier heeft Joop den Uyl 60 jaar geleden op de dag af de sluiting van de mijnen aangekondigd.	9.33
18	Dat betekent dat dit gebied een hele lange transitie is ingegaan.	4.01
20	Er is een hele lang al afgelegd maar voor sommige gebieden moet er nog een hele lange weg afgelegd worden.	4.07
27	Maar we zijn blij dat er nu iets geregeld is waar mensen met mijnbouwschade terecht kunnen.	6.68
28	Er is een duidelijk loket, daar kunnen ze terecht voor hulp, begeleiding en mijnbouwschade.	7.07
31	Waar moeten we dan aan denken, waar die huizen last van hebben?	26.9
32	Probleem is dat door de sluiting van de mijnen alle pompen in de mijnen zijn afgesloten waardoor het mijnwater stijgt.	78.7
33	Daar waar je lang inklinking hebt gehad van de bodem stijgt het weer.	9.01
35	De regering heeft tot 2030 meer dan 70 miljoen uitgetrokken voor de afhandeling.	34.04
36	Dus de erkenning is er, maar of het genoeg is daar moeten we achter komen.	4.03
38	Net hadden we het over armoede wat er gebeurt als iemand zijn baan verliest hoe zit het als zo'n gemeenschap in een klap een grote groep mensen tegelijk op straat komt te staan?	43.51
39	Wat je in Heerlen hebt gezien is dat de generaties doorwerkt.	9.06
41	De grootouders hebben in de mijnen gewerkt de ouders zijn in de armoede terechtgekomen, daarna de kinderen.	24.5
44	Als je niet kan werken als er geen plek is om te werken dan kun je jezelf ook niet uit de armoede werken.	39.6
45	Wat ik wel de dag van vandaag vindt is dat er mooie dingen gebeuren in Heerlen.	4.06
46	Er is bijvoorbeeld een nationaal programma Veiligheid ontstaan.	12.49
48	De focus zit er wel om een hele generatie terug te gemeenschap op te laten bouwen.	4.18
50	Een mooi voorbeeld is dat een redactie van een plaatselijke krant in Heerlen een redactie heeft geopend waar ze een gratis krant maken voor de mensen uit de gemeenschap.	6.41
52	Ik heb ook contact met een vrouw daar, Nancy en zij zorgt echt voor heel haar wijk.	4.24
54	Dus zo'n gemeenschap kan structureel economisch geraakt worden maar de gemeenschap steekt de schouders onder.	3.97
58	Ik wil er niet te moeilijk over doen maar het is ook ver van Den Haag weg.	4.16
59	Dat bedoel ik met respect richting de mensen voor Heerlen.	4.06
62	Ik denk dat je bij Groningen min of meer hetzelfde ziet met de aardbevingschade.	11.83
67	En of je dat herstelt met alleen maar geld, dat weet ik niet.	4.01
68	Dus de overstap van kolen naar gas, dat was een enorme stap nu zitten we weer in een enorme verandering.	5.03
71	Drie weken geleden hoorde je bij ABN AMRO: 5200 banen weg.	83.58
73	En het gaat om de flexibiliteit die je hebt als mens.	4.39
74	Blijf je in Heerlen zitten, de mijnen gaan dicht: overheid, wat moet ik nu?	19.54
75	Of je zegt: er zijn zoveel banen in Nederland we hebben arbeidstekorten we moeten mensen uit Indonesië halen we moeten mensen uit Kenia halen, je kan ook gewoon even zelf denken: waar liggen de kansen?	39.79
77	Dit is makkelijk praten als je in de Randstad geboren bent.	5.88
78	Sommige mensen kunnen makkelijker praten dan anderen.	84.36
79	Maar ik wil even een tegengeluid geven, nu omdat ik nu erg hoor van: we moeten helpen.	3.66
84	Het is niet gezegd dat deze mensen dat niet hebben gedaan.	4.92
87	Dus als wet vertalen naar het nu Dus als we het vertalen naar het nu dan zeg jij: als je in een sector zit waar AI aan zit te komen Handel ernaar.	6.09
93	Ik ben het ermee eens dat mensen best wat kunnen doen.	4.28
96	Maar wat een overheid wel kan doen is zorgen voor om scholingsprogramma's.	27.46
97	Je kan van een overheid verwachten dat ze vergezichten schetst.	8.85
103	En omscholen, en mensen en eigen verantwoordelijkheid.	4.94
105	Op zijn wereldtournee tegen wil en dank deed de Oekraïense president Zelensky gisteren ons land aan.	31.31
106	Op de setlist: Help ons, zodat we de Russen kunnen blijven tegenhouden.	5.61
108	Onvermoeibaar reist hij de wereld over op zoek naar steun voor zijn verzet tegen de Russische inval.	9.86
109	Hoe ehm Heeft het Kremlin naar gisteren gekeken denk je?	19.62
113	En sinds Trump aan de macht is, sinds vorig jaar januari is verdeel en heers tussen Europa en Amerika.	14.38
114	Twee december was de schoonzoon van Trump hoe nepotisme speel je het hebben samen met speciaal gezant Witkoff op bezoek in het Kremlin, en Poetin dacht: nu krijg ik mijn zin.	19.34
118	En ze gaan toch weer praten over veiligheidsgaranties.	4.07
120	Dat er een spaak tussen de wiel wordt gestoken, bij de EU dat dat nog steeds niet lukt, zoals hij wil.	9.96
121	Maar Oekraïne mag geen lid van de NAVO worden, belangrijk voor Poetin dat is nu wel gelukt.	64.48
124	Het verhaal van Poetin: ze mogen geen lid worden van de NAVO daarom ben ik de oorlog begonnen, want ze willen ons vernietigen.	69.11
126	Hij is natuurlijk echt bang dat hij het Kremlin moet verlaten.	8.69
130	Het NAVO verhaal is vooral een excuus om de oorlog te voeren.	15.4
131	En dan zou het gaan om artikel vijf een aanval op een is een aanval op allen.	4.14
134	Poetin is de oorlog begonnen vanwege die NAVO ambitie van Oekraïne.	86.73
135	Als ze nu zeggen: ze mogen niet lid worden maar artikel vijf geldt wel als de Amerikanen dat nog maar willen garanderen dan zeg Poetin meteen: We hadden toch afgesproken dat ze geen lid zouden worden van de NAVO?	62.37
136	Dus het klinkt allemaal enthousiast maar voorlopig zijn we er nog lang niet.	3.65
137	En een cruciaal onderdeel: de twee vechtende partijen zitten nog niet samen om tafel.	4.2
140	Normaal gesproken als we ruzie hebben, dan gaan we samen praten.	3.89
144	Het probleem is dat Poetin niet wil praten met Zelensky.	43.29
152	Dan gaan ze naar Oekraïne en komen ze erachter: wacht even, Oekraïne denkt er anders over.	7.64
156	Daarom gaat het zo moeizaam, omdat de partijen niet aan tafel zitten.	4.35
157	Fundamenteel zijn ze het steeds over dezelfde problemen het niet eens.	4.56
158	Maar de optimisten zeggen: er wordt meer dan ooit gesproken over een concreet akkoord.	5.23
159	Maar de breekpunten, zoals het afstaan van gebied veiligheidsgaranties dat zijn hele grote breekpunten.	6.36
162	Eigenlijk was het aanvankelijke plan waar ook Trump achter stond: we stoppen met vechten.	19.72
164	Dat gebeurde ook in de Vietnamoorlog, of de Koreaoorlog je stopt met vechten, en dan kijk je naar een akkoord.	12.98
166	Want hij wil aan Trump laten zien, daar is Trump gevoelig voor dat ik anders toch wel win.	8.28
167	Poetin heeft gezegd: of ik het nu politiek win of op het strijdveld ik ga door.	15.57
177	Eind deze week is er een top, donderdag en vrijdag een EU-top waar er gesproken gaat worden over de Russische tegoeden.	13.72
178	Er staat 200 miljard op Belgische rekeningen en de EU wil dat wel gebruiken om die kosten voor Oekraïne te financieren.	77.56
181	Want ze gebruiken dan dat fonds vooruitlopend op de herstelbetalingen die Rusland eventueel moeten betalen.	30.61
186	Het zijn de laatste weken van december en dus is het ook tijd om vooruit te kijken naar volgend jaar.	3.62
187	De ontwikkeling op het gebied van AI gaat ontzettend hard.	54.6
191	Deze robot vier weken geleden, mooi hij kan een glas water halen.	5.08
192	Nee, 10.000 kilometer verderop zit iemand met een bril die zit mee te kijken in je huis en die robot te bedienen.	63.17
195	Maar dat is natuurlijk over vier, vijf of zes jaar.	5.61
197	Maar nu zitten al die techbedrijven ons warm te maken robots in huis, dat wordt het.	13.05
206	Er zijn nu filmpjes, te bizar voor woorden dat er mensen in Zuid India met een GoPro op hun hoofd een afwasautomaat in en uitruimen om data te krijgen om die robots te trainen.	85.88
210	Dus je ziet De techwereld wil dat je al die dingen gaan kopen.	6.84
223	En dat gaat ook met deze menselijke robot gebeuren.	5.75
224	Heel fijn dat jouw huis niet meer onder de hondenstront ligt.	4.47