Ongehoord Nieuws 🇳🇱

_id	6863bfb2f4df8d3171479d27
url	https://npo.nl/start/serie/ongehoord-nieuws/seizoen-4_1/ongehoord-nieuws_479/afspelen
datetime	2025-07-01 12:15:00
description	Heerlijk weer of 'hitte des doods'? * Heeft stemmen nog zin? * Palantir... schimmig bedrijf met wereldwijde surveillancetentakels. Te gast: Sietske Bergsma, Wesley Feijth en Joost Niemöller.

 

Statements

idx	statement	score
2	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Welkom, kijkers en gasten.	4.35
4	Fijn dat u op deze prachtige dag de televisie heeft aangezet voor Ongehoord Nieuws.	5.34
6	Vanwege uitzendingen over het slavernijverleden op NPO 1.	20.02
10	We komen straks bij je terug voor allemaal feitjes.	3.67
11	We worden enorm bang gemaakt voor de hitte, maar maken mensen zich er eigenlijk zorgen om?	59.11
13	Het wordt erg warm de komende dagen dus tijd voor het strand en een koud biertje op het terras.	3.73
14	Maar volgens de media moeten we vooral erg oppassen met deze hitte.	6.81
15	Het Nationaal Hitteplan geldt morgen vanaf 10.00 uur in het hele land.	29.81
16	De adviezen erin: Vermijd de zon, drink voldoende water doe rustig aan tussen 12.00 en 18.00 uur en zorg extragoed voor kwetsbare mensen.	19.67
19	Het RIVM heeft het Nationaal Hitteplan gestart het KNMI waarschuwt voor code oranje en de NOS heeft zelfs een speciaal hitteblog.	86.83
20	Ik ga aan de mensen vragen wat ze nou zelf van deze warmte en waarschuwingen vinden.	3.9
44	Ik denk wel dat tegenwoordig iedereen sneller bang wordt gemaakt.	7.0
46	Je kijkt naar buiten en je denkt: 'Het is strandweer.'	9.52
48	En is het te heet, dan ga je weer lekker naar huis.	3.91
49	Sietske, deze mensen genieten van het weer met iemand van het Rode Kruis heeft het over de stille killer die de warmte zou zijn.	4.6
51	Zullen vast mensen doodgaan aan de hitte maar die is waarschijnlijk al ziek.	90.78
54	Als het even warm hebt, ga je zitten in de schaduw.	25.09
55	Het lijkt elk jaar te worden met meer adviezen waardoor mensen uit uit hun hoofd moeten komen.	6.72
57	We moeten uit ons hoofd worden geleid en gestuurd en geholpen.	4.35
60	Als in Zuid-Europa dit doet een hitteplan instellen bij dit soort temperaturen dan lachen ze.	28.8
71	Het is niet slecht dat mensen zeggen dat roken slecht is.	67.8
73	Maar als je naar het strand gaat en het wordt te heet dan ga je gewoon in de schaduw zitten.	8.23
74	Hoe is dit anders dan zeggen dat je een regenjas aan moet doen als het regent?	8.91
78	Kim, hoeveel mensen overlijden er nou eigenlijk aan de hitte per jaar?	52.52
79	In 2021 publiceerde het wetenschappelijk tijdschrift The Lancet een onderzoek waaruit bleek dat er wereldwijd, dus ook in Europa jaarlijks meer mensen door kou dan door hitte sterven: zo'n 4,6 miljoen tegenover 489.000.	82.82
80	Kou veroorzaakt dus bijna tien keer zoveel doden als hitte.	87.9
85	Kou is een enorm probleem als je arm bent en je kan de kachel niet goed stoken en je hebt geen goed huis om in te wonen.	74.4
86	Als het heel heet is en je bent arm, dan ga je gewoon niet veel doen.	4.89
90	Ik denk dat de meeste mensen vrolijk worden van de zon.	5.33
91	En liever in de zon zitten en in de warmte dan in de kou.	4.03
93	Als het warm is, ga je even onder een koude douche.	45.23
94	Jij gaat straks misschien het zwembad in in je tuin.	3.69
95	Er wordt vandaag gedebatteerd in de Tweede Kamer maar hebben mensen eigenlijk nog vertrouwen in de politiek?	15.08
96	En ja, daar is ze weer, onze verslaggever Arlette zocht het uit.	4.91
98	Maar in hoeverre leeft dit nou nog onder de mensen?	7.27
99	We zien namelijk de afgelopen jaren dat er steeds minder mensen stemmen.	77.58
130	Maar ik zeg er ook bij dat ik ook weet dat het totaal geen nut heeft.	3.79
134	En die wordt doorgezet en er wordt niet zoveel geluisterd.	3.66
137	Wat zou er vanuit de politiek moeten gebeuren om jou te laten stemmen?	7.08
139	Dat de mensen hier in Nederland ook geholpen worden die het echt nodig hebben.	5.33
142	Mensen die het echt nodig hebben, zoals kleine kinderen met arme gezinnen en dat soort dingen daar wordt niks aan gedaan.	5.92
144	Het probleem is sowieso dat we niet in een democratie leven.	6.84
146	We mogen stemmen maar we hebben totaal geen inspraak op wat de rest gaat doen.	4.93
150	Ze kunnen wel een NAVO-top van een miljoen per uur of per minuut uitgeven, maar niet de mensen die geen geld hebben.	14.54
151	Joost, mensen zijn niet echt gemotiveerd om te stemmen.	7.25
168	Ik vind het interessant om uit aan de mensen te vragen ook als mensen hun hond uitlaten.	14.32
172	Men gelooft er gewoon niet meer in en dat is heel interessant.	4.29
173	Er is ooit een onderzoek van het CPB geweest over het niet stemmen.	48.41
174	Daar zie je aan dat die mensen zitten van: Ik stem nooit meer.	3.58
176	Er bouwt zich een potentieel op van mensen die niet stemmen.	32.21
182	Dat niet stemmen is een enorme bedreiging voor de gevestigde orde.	4.83
183	Je weet niet precies wat er uit het potentieel omhoog kan komen.	4.2
184	We moeten beter luisteren naar wat de mensen op straat zeggen.	5.77
185	Door heel veel mensen op straat wordt gezegd dat ze geen vertrouwen meer hebben in de politiek en dat er niets verandert.	5.08
189	Gaat een besmettelijke werking van uit van het vragen of mensen stemmen.	15.53
190	Het is een lugubere vergelijking maar als je veel berichten krijgt over zelfmoorden gaan mensen ook denken dat het geen zin heeft.	9.37
194	Dat is een duidelijk signaal dat ze niet geloven dat het ergens over gaat.	5.17
195	Mensen hebben niet het gevoel dat hun stem wordt gehoord.	4.96
196	Ze spreken zich niet meer uit en gaan dus ook niet meer stemmen.	10.13
197	Maar als ze zich zouden laten horen zich zouden organiseren en verenigen en zich duidelijker uitstrekken uitspreken dan zou ik het nog wel begrijpen.	4.46
198	Stemmen an sich heeft geen zin voor de politieke verandering.	5.89
201	Maar ik stem niet, het heeft geen zin, ik trek me terug uit de samenleving.	3.97
203	Het is ook een beetje een sneer of minachting naar mensen die wel gaan nadenken en misschien een moedige stem uitbrengen op Wilders of FVD.	4.29
204	Jij hebt het over Fortuyn maar FVD is ook een partij die radicale verandering wil.	5.82
205	Je snapt wel dat mensen niet meer stemmen maar dat de houding van dat ze zich nergens mee bemoeien dat was je vraag.	4.8
206	Ik snap, zeker na de afgelopen periodes, weer een kabinetval na zo'n lange periode met Rutte met al dat liegen en het belasten van de kiezers eigenlijk belazeren dat mensen er klaar mee zijn.	14.09
207	Misschien is dit ook wel de laatste fase van de democratie.	4.7
208	Als mensen zich niet actief inzetten daarvoor dan is zo'n stem niet meer dan een bekrachtiging van een corrupt systeem.	7.76
209	Dat is precies wat er gaande is in de maatschappij.	4.47
211	Je zegt dat mensen moeten gaan samenwerken, dingen organiseren.	4.12
214	Ze kennen de buren niet meer, ga niet meer naar de kerk.	4.65
218	Ik en jij kunnen dan boos worden, van: het zou anders moeten zijn.	4.16
219	Maar dit soort processen gaan boven wat mensen willen en wat ze zouden moeten willen.	3.82
220	Wat ook interessant is Jij zegt, Joost dat je het meekrijgt vanuit je opvoeding dat je moet stemmen.	5.42
221	Zou jij er persoonlijk stel dat je het vertrouwen kwijt zou zijn in de politiek zou zo'n idee vanuit de opvoeding leidend zijn om toch te gaan stemmen?	11.1
222	Het is voor mij een stap te ver om niet te gaan stemmen.	4.74
223	Die meneer zegt dat het geen zin heeft, die toch stemt.	4.75
226	Er zijn mensen massaal te gaan stemmen op Fortuyn en WIlders.	23.97
227	FVD heeft ook een hele grote winst gehaald vrij recent.	38.11
233	Maar je kunt wel iets blootleggen van wat mensen staan politiek gezien.	4.65
235	Intussen blijft de Tweede Kamer vrolijk verder debatteren over het migratiebeleid.	27.71
236	Intussen blijft de Tweede Kamer vrolijk verder debatteren over het migratiebeleid.	27.71
238	Het begon bij een noodwet, zwakte af naar een spoedwet en kon rekenen op veel weerstand.	4.92
239	Dit is de grootste prutser die ooit in vak K heeft gezeten.	4.68
241	De spreidingswet intrekken, grenscontroles invoeren het beperken van nareizigers en het invoeren van een tweestatusstelsel.	29.88
242	De asielrollercoaster van het afgelopen jaar hield maar niet op.	70.58
243	Nederland koos massaal voor verandering en trok aan de noodrem om de asielproblemen te stoppen.	67.55
244	Deze week stemt de Tweede Kamer dan eindelijk over de asielwetten die nog afkomstig zijn uit de koker van de PVV, voordat het kabinet viel.	29.88
245	Vandaag wordt er gestemd over de amendementen en donderdag over de wet zelf.	10.17
246	Maar opvallend genoeg, het is onzeker of de PVV zelf nog wel voor haar eigen plannen gaat stemmen.	8.54
247	De PVV steunt alle maatregelen om de instroom te beperken.	44.6
249	Maar als de wetten helemaal worden uitgekleed, worden afgezwakt dan wordt het voor de PVV moeilijker om voor de wetten te stemmen.	44.03
250	Met een slap aftreksel van deze wetten gaan we niet akkoord.	7.73
251	In 2023 stemde Nederland nog massaal voor die strengere koers die ook door de huidige overgebleven kabinetspartners werd geliefd.	25.5
252	Een pakket dat de instroom van asielzoekers en migranten fors naar beneden kan brengen kunt u natuurlijk teruglezen in ons verkiezingsprogramma.	6.57
253	Je moet het ook minder aantrekkelijk maken voor mensen om voor Nederland te kiezen.	12.96
257	Maar nu, nauwelijks een jaar later, geen kabinet meer en hangt het strengste asielbeleid ooit aan een zijde draadje.	33.69
258	En dus blijft die ene vraag in de lucht hangen: Wesley, denk jij dat het strengste asielbeleid ooit er nog gaat komen?	9.09
260	Ik was sceptisch over de PVV als een partij die verandering zal brengen.	4.88
261	Maar ook dat je een hokje inkleuren bij het stemmen en dat mensen gewoon kunnen doen wat ze willen zonder die beloftes na te komen dat vind ik krankzinnig.	5.28
262	Het systeem functioneert niet en mensen hebben niet direct inspraak op thema's.	4.62
265	Er zijn heel veel mensen die niet meer gaan stemmen.	30.66
267	Sietse, we zien een compilatie van dingen die belofte beloofd zijn en die er niet doorheen zijn gekomen.	4.29
269	Je kunt natuurlijk in de peilingen ook wel iets aflezen.	3.83
271	Mensen willen weer terug naar de fatsoenlijke partijen.	4.1
274	Mensen als Henri Bontenbal die geen enkele moed tonen om iets te doen aan de asielinstroom.	7.16
279	Het de kiezer makkelijker maken in de hoop dat ze op je gaan stemmen.	10.47
280	Maar het echte politieke theater, het vuurwerk lijkt een beetje weg.	4.17
282	Joost, heb jij het gevoel dat het wel nog knettert?	4.05
283	Partijen zijn al dan niet amateuristische pr-bureaus.	3.79
285	Die hebben al jarenlang een programma lopen om de juiste boodschap op het juiste moment te brengen.	3.84
300	Ik sprak iemand en die had voor het eerst Thierry op het terras gezien.	3.99
306	En die zegt dingen als fatsoenlijk en grip op dingen.	4.0
310	We hebben eigenlijk geen vertrouwen meer in de kiezer.	4.19
312	Dat we niet meer verder kijken dan het mooie gezichtje.	4.01
313	De kiezer heeft ook geen vertrouwen meer in zichzelf.	4.19
317	Afgelopen vrijdag kwam het CBS met een migratie-update over 2024.	29.5
318	De belangrijkste punten daarvan zijn: Vorig jaar kwamen er 316.000 immigranten naar Nederland.	23.59
322	In 2024 ontving Nederland 16.000 kennismigranten van buiten de EU.	86.18
325	En vorig jaar zijn er 36.400 asielmigranten in Nederland toegelaten.	74.56
328	En de vraag is natuurlijk: is dit grip op migratie.	19.45
340	Ja, als je een patent aan de rand dan zeg je gewoon: uit de EU.	17.66
358	Het gaat er hier inhoudelijker aan toe dan in de Tweede Kamer.	5.95
366	Wat je niet moet doen, is stemmen op partijen die beloftes maken zoals de PVV, en die vervolgens én de zetels heeft én de minister heeft én de wetten heeft en vervolgens toch wegloopt en toch niet voor elkaar krijgt.	7.35
374	U heeft waarschijnlijk geen idee wat het is, maar toch heeft u er wel mee te maken: Palantir.	3.91
378	Het bedrijf dat die datastromen samenvoegt en analyseert is het Amerikaanse Palantir.	11.43
379	Al die informatie samen geeft een beeld van wat u uitspookt of mogelijk uit gaat spoken.	4.15
380	Dat is dus big data-analyse waarbij ze eigenlijk een beetje kunnen gaan werken zoals minority reports.	5.64
381	Dat ze gaan voorspellen dat je misschien een grote kans hebt dat je een misdaad gaat begaan.	6.65
385	De software van Palantir wordt onder meer gebruikt door de CIA, de FBI en het Israëlische leger.	12.77
386	Ja, die hebben daar op basis van Palantir het Lavender-programma hebben ze kill-lijsten, mensen die ze vermoorden dan.	68.79
387	Omdat het aannemelijk is dat het Hamas-strijders zijn of gaan worden.	18.85
388	Maar ook de Nederlandse politie en inlichtingendiensten maken gebruik van deze software.	30.84
389	In Nederland en Europa wordt het gebruikt, met name door Europol.	16.05
392	Aan de ene kant kun je denken dat beslissingen gebaseerd op data beter zijn dan beslissingen uit onderbuikgevoel.	6.9
396	Dat is vaak natuurlijk wel het geval, want AI is ook gewoon geprogrammeerd door mensen.	63.26
398	En waarom laten we buitenlandse bedrijven de Nederlandse burger bespioneren?	33.0
400	Veel mensen hebben ook geen idee wat voor bedrijf het is.	4.78
404	Vlak na 9/11 is er een project gestart door het Pentagon.	66.59
405	Het doel daarvan was om een alziend oog database te creëren om alles in kaart te kunnen brengen.	4.57
413	Wat ook opvallend is is dat de oprichters ook zeer betrokken waren bij de CIA.	11.91
414	En ik zeg de CIA de eerste vijf jaar is het ook volledig gefinancierd door de CIA.	22.41
416	Dan weet je dat het een bedrijf is dat de digitale controle heeft.	8.29
418	Het is een soort white washing van het vorige programma.	5.31
420	Als je pas wat projecten gestart vanuit een publieke omgeving anders krijg je snel gezeur.	7.82
422	Maar kun jij ook een voorbeeld noemen van wat het daglicht niet kan verdragen.	5.07
424	In Gaza wordt het gebruikt om doelen te stellen voor specifieke mensen.	22.16
425	Die Krijgen scores van 0-100 of mensen gevaarlijk zijn.	64.61
426	Alles wat je maar kan betrekken komt in die database.	5.04
429	Vance bijvoorbeeld heeft nu heel veel macht gekregen en ik heb Peter Thiel.	5.22
430	Peter Thiel is daardoor een grote schaduw president van Amerika op dit moment.	19.47
431	Het wordt dus ook gebruikt in oorlogen maar ook in health care.	17.99
432	Dus bijvoorbeeld bij het uitrollen van de coronavaccins.	35.96
433	Dus die enorme data-analyses kun je voor veel verschillende doeleinden gebruiken.	4.03
435	Maar als je ziet waar Palantir de data vandaan had dan is een daarvan ook Facebook.	18.7
450	De mensen achter Palantir hebben een uitgesproken visie op de wereld en de mensheid, zoals CEO Alex Karp.	6.08
451	Een van de oprichters van Palantir is tech-investeerder Peter Thiel.	10.94
452	Hij heeft de carrière van JD Vance van begin tot eind geholpen.	4.97
454	Was vroeger libertariër, maar is daar een beetje van afgestapt.	4.04
456	Opvallend genoeg is zijn standpunt over democratie niet zijn meest schokkende opvatting.	6.46
459	Ja Dit is overigens een kort stukje uit een interview van 1 uur.	5.04
463	Veel mensen die veel geld verdienen zijn alleen daarmee bezig.	40.39
468	Ze hebben een bedrijf en dat wordt geleid door iemand die we nu extreemrechts en extreemlinks zouden noemen.	5.61
471	Het idee dat er iets gaande is boven die politieke strijd was veel groter is.	4.26
473	Het idee om Thiel is dat hij zegt dat we op weg zijn naar het einde van de tijden.	4.69
476	En de mensen zelf zijn in zijn idee niet in staat om die problemen aan te pakken.	5.16
477	Daarvoor hebben we hogere zaken nodig die over meer kracht beschikken en ook over meer wil om deze zaken voor elkaar te krijgen.	4.25
479	Hij zegt dat we in een stagnatie zitten, al sinds de jaren 60.	13.87
480	Als voorbeeld noemt hij: We kon een man op de maan zetten.	9.23
481	Maar drie weken later was Woodstock en toen namen de hippies het over.	10.42
482	Hij wil nu de problemen tackelen die in het westen leven.	4.44
483	Op het IQ is bijvoorbeeld aan het dalen in de afgelopen 100 jaar.	88.89
484	En we zijn niet meer in staat om deze grote problemen aan te kunnen.	4.66
485	Daarachter zit het idee dat wij mensen incompetent zijn, ook in het voeren van oorlogen.	12.52
486	De eerste wereld oorlog is bijvoorbeeld ontstaan door mensen met een nauwe blikveld.	41.65
488	Kunt het maar beter overlaten aan AI hoe oorlogen gevoed moeten worden.	10.69
497	Waar het voor ingezet wordt de afgelopen weken komen er steeds meer verzoeken waarin blijkt dat Rutte in 2019 al een contract heeft gesloten met Palantir.	34.63
499	Aanwezig in democratische besluitvorming bij geweest.	4.57
500	Er is gewoon een contract gesloten met de Nederlandse overheid.	55.13
503	Als mensen zien wat voor geschiedenis dit bedrijf heeft dan zijn ze er niet blij mee.	4.95
504	Dit soort mensen hebben ook een hele specifieke opvatting.	4.14
506	Zij geloven in technologie en dat de technologie de samenleving kan kuren.	9.24
510	Als je technologie gebruikt om de mensheid beter te maken dan is dat heel goed.	16.68
511	Dat hebben we in het verleden gezien met de geneeskunde en we hebben vliegtuigen gemaakt en zo.	11.33
515	Dat de mensen niet in staat zijn om zichzelf te overleven.	35.84
518	Hiermee zijn we aan het einde gekomen van deze uitzending van Ongehoord Nieuws.	12.13
520	Maar donderdag zijn we er weer met de laatste uitzending van dit seizoen voor de zomerstop.	5.62