Tijd voor MAX 🇳🇱

_id 6925e092bb77f162b329aded
url https://npo.nl/start/serie/tijd-voor-max/seizoen-17_1/tijd-voor-max_702/afspelen
datetime 2025-11-25 17:10:00
description Tijd voor MAX viert vijftig jaar onafhankelijkheid van Suriname met persoonlijke verhalen van onder anderen Rayen Panday, GerdaLentenHavertong en Bodil de la Parra. In de keuken worden Surinaamse gerechten gemaakt door drie zussen, Jeffrey Spalburg en Michael Varekamp treden op.

 

Statements

idx statement score
1 LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Hartelijk welkom. 3.9
3 Bij mij aan tafel: GerdaLentenHavertong en haar dochter Zuléma Gilliot van Gimst. 5.64
4 En aan mijn andere kant Rayen Panday, Bodil de la Parra. 5.24
5 In de keuken staan Moreen, Aretha en Martha van SuriMAM Cooking. 7.45
7 *Ala presi komesi da botri Ala presi komesi da botri *Ala presi, pemi vaka, komesi da botri* Joehoe! 3.86
9 De dag dat Suriname viert dat het 50 jaar geleden onafhankelijk is geworden van Nederland. 28.42
11 Premier Dick Schoof is namens Nederland in Suriname. 11.56
12 En koning Willem Alexander opende vanmiddag het Suriname Museum in Amsterdam. 9.39
14 Daarna kreeg hij een rondleiding door de openingstentoonstelling Meet Su, Meet Us. 5.79
15 En hierbij is het Suriname Museum officieel geopend! 8.12
16 Ik zou heel graag allereerst hierbij het Suriname Museum heel hartelijk willen feliciteren met deze hele bijzondere dag. 4.51
17 Met name dat we hier vandaag, op 25 november, samen staan. 4.02
18 En ik wil ook heel graag Suriname hartelijk feliciteren met 50 jaar onafhankelijkheid, 50 jaar zelfstandigheid. 3.82
24 En laat dat nou ook net de insteek zijn van de opening van dit Suriname Museum. 4.24
27 Er kwamen heel veel lijnen bij elkaar op dat kleine moment. 3.57
28 Er was vier jaar lang keihard gewerkt om dit museum te kunnen realiseren. 8.06
29 En het is vandaag ook nog 50 jaar Surinaamse onafhankelijkheid. 37.75
30 Dat staat duidelijk te lezen op jouw feestelijke vlag. 3.75
32 Maar dit is toch wel een gelegenheid om het wel te doen. 3.91
33 Hoe belangrijk is de aanwezigheid van de koning bij deze opening? 6.79
35 Het is de erkenning dat hij erbij is als staatshoofd. 12.66
43 Maar in het museum zijn alle etniciteiten in Suriname Javanen, Chinezen, en zelfs Boeroe's mensen die vanuit Nederland erheen zijn gegaan om te gaan boeren. 26.08
49 Jörgen Raymann is in Paramaribo op de 50e verjaardag van de Republiek Suriname. 6.89
50 Het is daar vier uur vroeger, dus het moet nog gaan komen. 3.79
54 Want vandaag vieren we natuurlijk onze 50-jarige staatkundige onafhankelijkheid van Nederland. 6.49
55 Je ziet het hier achter me: Het is een drukte van jewelste. 3.69
58 De president staat klaar om het defilé af te nemen. 10.43
67 In het Concertgebouw werd afgelopen zondag de 50-jarige onafhankelijkheid van Suriname al groots gevierd. 25.95
68 Cabaretier Rayen Panday en GerdaLentenHavertong presenteerden dat feestelijke programma. 7.09
75 In het publiek hadden ze Surinaamse zakdoekjes uitgedeeld. 8.99
76 Het was de bedoeling dat mensen dat na de pauze zouden pakken. 4.37
77 Maar bij het tweede nummer stonden ze er al mee te zwaaien. 5.14
81 Suriname is rijk aan allerlei tradities en culturele hoogstandjes. 39.62
84 Alle bevolkingsgroepen hebben hun eigen muziek meegenomen. 7.41
89 Want alle bevolkingsgroepen kennen ook nummers van elkaar. 15.59
90 De film die haar vader heeft gemaakt, Wan Pipel daarin speelt een tante van mij. 9.99
93 Ik heb begrepen dat het een van de weinige plekken is waar alle feestdagen gevierd worden. 3.59
97 Ja, als je een geloof hebt en een feestdag dan wordt het een nationale feestdag. 4.54
100 Het mooie aan Suriname is dat ze bij elkaar zijn gebracht uit verschillende omstandigheden. 5.36
101 Maar blijkbaar geloven we allemaal in iets en respecteren we dat. 4.24
102 Jij gelooft in iets anders dan ik, maar we geloven allebei iets. 3.92
106 Vandaag officieel 50 jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd. 17.56
111 Ik groeide in Suriname op met het Surinaamse gevoel. 6.77
115 Dit is mijn eerste verjaardag in Suriname trouwens. 4.76
119 Kun je iets vertellen over de geschiedenis van je ouders? 5.2
120 Na de afschaffing van de slavernij Nederland had Suriname als kolonie. 68.7
121 Ze zijn toen onder andere naar Java, en India gegaan om contractarbeiders te halen. 11.78
123 Mijn ouders zijn vervolgens van Suriname naar Zaandam gegaan. 8.52
126 Hoe heeft het jou als mens gevormd dat dit je achtergrond is? 6.05
128 Ze konden niet plaatsen dat mijn broer en ik uit Suriname kwamen. 7.15
129 De Surinaamse Indiërs Die wordende Hindoestanen genoemd. 82.45
135 Uiteindelijk besloten je ouders om van Zaandam toch weer naar Suriname te emigreren. 13.0
137 Veel mensen wilden toch weer terug naar hun eigen land. 5.91
141 Maar mijn ouders hebben toch ook de Nederlandse cultuur omarmd. 8.37
142 Wat ze vonden het ook heel moeilijk om daar te aarden. 3.98
143 De Surinaamse samenleving is in al die jaren ook veranderd. 47.52
145 Je denkt dat je ergens naar teruggaat, maar dat is niet meer wat in je hoofd zat. 3.7
150 Maar jouw strenge Surinaams-Hindoestaanse opvoeding was in het verleden geregeld onderdeel van jouw shows. 4.82
151 Ik dacht altijd dat je mijn naam, Rayen, in hoofdletters moest schrijven. 3.5
155 Je hebt weleens gezegd dat die strenge opvoeding ervoor gezorgd heeft dat je het podium op het gegaan. 4.41
163 Maar mijn broer en ik hebben ook veel liefde en aandacht gehad. 3.89
167 Vanaf deze maand sta je met jouw nieuwe voorstelling 'Grip' in het theater. 5.26
168 En 'Suriname in Concert' is op 7 december in twee landen te zien. 13.19
177 50 jaar geleden stonden GerdaLentenHavertong en haar toenmalige echtgenoot Robert op het punt een gezin te stichten toen het bericht kwam dat Suriname onafhankelijk zou worden. 13.86
178 Alle plannen hier in Nederland werden on hold gezet. 6.03
179 En op een holletje gingen Gerda en Robert terug naar Suriname om daar weer te wortelen. 7.19
181 Een jaar later werd jouw dochter Zuléma geboren in Suriname. 9.06
187 Uiteindelijk heb je het idee dat je echt thuis bent gekomen. 3.86
193 En dan ga je schrikken van een onevenwichtige samenleving. 4.59
196 Toen Zuléma 1 jaar was, kwamen gingen jullie weer terug naar Nederland. 6.09
198 Als je het niet erg vindt, wil ik je vertellen hoe we weggingen. 3.91
199 Daar zijn en beslissen om weg te gaan en terug te gaan naar Nederland. 7.57
200 We waren naar Canada gegaan, dat wilden we even proberen. 8.67
202 Uiteindelijk gingen we gewoon terug naar Nederland. 8.19
204 Maar het was wel een heel andere gedachte dan we eigenlijk hadden, om daar te blijven. 3.71
205 Want je ging omdat je dacht: we gaan ons land opbouwen. 4.91
209 Maar ik vind dit een te mooie dag om over die lelijke dingen uit te wijden. 4.09
214 En dan kan ik je vertellen wat er toen gebeurde toen ik naar Suriname ging. 4.06
215 Want we hadden van alles en waren klaar om te gaan. 3.75
217 We waren druk leuke avonden aan het organiseren, eten maken. 4.44
221 We wilden eerst stoppen met het maken van een kindje. 6.14
222 Ik naar de dokter want het kindje mocht even niet komen. 7.88
225 Niet erg, het kindje moest in Suriname geboren worden. 9.88
228 En dan wil je koste wat het kost je paspoort terugkrijgen. 13.49
231 En je moest een nieuw paspoort halen toen je in Nederland terugkwam. 12.09
232 Zuléma, jij bent dat kind dat met heel veel plezier gemaakt is. 4.14
240 Toen werd ik op vakantie gestuurd naar mijn opa en oma, alleen. 4.84
243 Opa en oma haalden me op en ik kwam aan met de stewardess. 4.55
247 Het eerste woordje dat ik zei toen ik terugkwam was een compleet Surinaams vocabulaire. 5.59
248 En achteraf, was je niet liever in Suriname opgegroeid? 7.53
251 Ik ben vaak genoeg terug geweest in mijn jongere jaren. 6.46
252 Om te weten dat dat niet een goede keus was geweest. 4.86
255 Dan denk ik: Ik zou er misschien wel een tijdje willen wonen. 4.04
259 Afgelopen kerst zijn we met mijn gezin en mijn moeder vier weken naar Suriname geweest. 6.34
262 We vinden het allemaal leuk en het had best wat langer mogen duren. 4.2
271 Toen ik terugkwam, waren er niet zoveel mensen die terugkwamen. 4.79
275 Ik ging naar Suriname en Surinamers kwamen naar Nederland. 7.31
276 En toen ik besloot om te gaan dat was denk ik twee jaar Toen was het heel erg onduidelijk. 3.8
277 Dingen die gebeurden waarvan ik dacht: Laten we dat even achter ons laten. 3.62
278 Maar het gevoel dat je uit dat land weg wilt brengt heel veel verdriet met zich mee. 4.81
282 Je hebt de Stichting Wiesje opgezet, vernoemd naar jouw moeder. 5.15
285 Mensen met dementie, als je opgroeit, hoor je niet echt daarvan. 78.72
287 Mijn moeder was 65 toen dit bij haar werd vastgesteld. 16.52
296 Toen mijn vader vertelde dat zoiets aan de hand was Wij waren met vijf kinderen. 6.12
300 En alle kinderen zijn weggegaan naar Nederland en Duitsland en Even terug naar de dementie. 72.01
301 Wat ik wil vertellen: De afstand en dat wat er niet was kennis over wat er is in Suriname aan opvang, dat maakte het moeilijk. 5.97
304 Want wat je daar hebt gezien, het was onvoldoende zorg. 25.07
306 Die stichting heeft dus een woonzorgcentrum opgezet in Paramaribo. 11.03
317 Voor mij is het van belang dat iedereen zich realiseert dat we dit keihard nodig hebben in Suriname. 5.41
320 Als jong meisje kwam je ook al in aanraking met dementie. 81.65
323 In onze straat woonde een mevrouw die kinds was, zoals we dat zeiden. 11.38
324 En in Suriname is het gebruikelijk dat kinderen worden opgevoed door de buurt. 88.68
327 En er werd gezegd dat we moesten zorgen voor oma Corneya. 11.25
328 Zij kon op de grote weg terechtkomen en wij kinderen moesten daarvoor waken. 4.76
329 En toen zei die mevrouw, we noemden haar tante, oma Het was heel eigen. 6.2
334 En ineens ging het balkonraam open en riep iemand: GERDA!!! 4.46
336 En ik riep: Het is niet mijn dag, ik ben van donderdag. 3.62
341 We gaan door naar een volgend onderwerp, als je het niet erg vindt. 3.91
345 Als je de eerste letters van de voornamen van Moreen, Aretha en Martha achter elkaar zet snap je waar de naam van het kookboek SuriMAM vandaan komt. 7.7
347 Hun moeder is in de jaren 60 op een boot naar Nederland gekomen voor haar opleiding. 8.26
348 Aretha, MAM staat niet alleen voor jullie voorletters. 3.59
356 En eten verbindt, ze konden de familie goed opvangen. 8.9
361 Wij zijn best wel lang geleden in Suriname geweest. 5.35
362 Het is een heel mooi land, ik had er gelijk een thuisgevoel. 4.11
366 Naarmate je ouder wordt, gaat het land steeds meer trekken. 89.46
368 Zeker, ik ben speciaal naar Suriname teruggegaan om bepaalde gerechten met mijn tante te maken. 3.55
369 Ik hou van okra en Het zijn andere smaken dan in Nederland. 11.88
372 Dat heeft te maken met de groenten en de condities in het land. 7.8
381 Jij zei vanmiddag nog: Ik heb nog niet eens pom gehad. 4.04
389 Die moet je vullen met kip, vlees, saus en groente. 22.58
390 Het is er meestal met feestelijke gelegenheden zoals vandaag. 5.78
405 Zojuist in Museum Beeld en Geluid was de presentatie van het boek Bigi-yari. 9.77
406 Waarin tien Surinaams-Nederlandse schrijvers op 50 jaar Surinaamse onafhankelijkheid reflecteren. 38.28
407 Het zijn verhalen over afkomst, afscheid en de blijvende band met Suriname. 4.1
408 Bodil de la Parra en Jeffrey Spalburg zijn de makers van het boek. 7.19
415 Voor mij betekent dit wel dat ik terug ben gaan kijken. 4.0
419 Mijn vader is Pim de La Parra en die bereidde toen een film voor in 1975. 6.91
420 Ik heb daardoor dat aanloopjaar heel erg meegemaakt Mijn vader bereidde de film Wan Pipel voor. 4.45
423 Het was het verhaal dat mijn vader wilde vertellen over Suriname. 9.04
433 Dat ze in bepaalde kleuren en kleren liepen bij de onafhankelijkheid op wat toen nog het Oranjeplein heette. 4.38
438 En het maken van die film Daardoor heb ik de jaren 1975 en 1976 heel bewust meegemaakt. 3.67
439 Want dat was ook een omslag in het kunstenaarschap van mijn vader. 4.31
442 Die historische gebeurtenis tekende de levens van heel veel mensen. 8.95
445 Je kunt heel goed de diversiteit van Suriname hierin terugzien. 6.08
447 Iedere schrijver die heeft meegewerkt uit Nederland of uit Suriname, zoals deze dame Cynthia McLeod Iedereen heeft een eigen verhaal en een eigen insteek. 4.8
448 Zij is de dochter van de laatste gouverneur en eerste president van Suriname. 13.19
452 Zij was erbij als kleine dame toen Suriname onafhankelijk werd. 10.94
459 En we hebben een boek geschreven over de Surinaamse achtergrond. 13.98
463 Toen moesten we schrijvers benaderen en ik was huiverig daarvoor. 3.53
464 Maar Cynthia McLeod reageerde meteen en was als eerste klaar met haar verhaal. 5.58
466 Ja, al die verschillende perspectieven en de gespletenheid van het land, dat voel je allemaal. 3.84
467 Dat je ook gespleten zit tussen Nederland en Suriname. 9.32
470 Tijdens het maken van dit boek werd jouw vader ziek, Pim de la Parra. 8.8
472 Wat is de belangrijkste les die jij van hem hebt geleerd? 4.38
475 Dat heb ik in mijn verhaal ook proberen duidelijk te maken. 3.55
477 Toen hij overleed wist ik niet dat ik zijn dood zou meenemen in mijn bijdrage aan dit boek. 4.01
482 Maar zeker de mensen die van Suriname naar Nederland zijn gekomen. 6.84
484 Ten tijde van de onafhankelijkheid zijn er 250.000 Nederlandse Surinamers naar Nederland gekomen. 30.27
500 Jouw vader James kwam in 1950 uit Suriname over om te studeren. 7.78
502 Ja, vroeger ging je naar Nederland om je te bekwamen. 9.75
503 En met je kennis ging je in Suriname het land helpen opbouwen. 6.79
509 En ze waren vergeten dat het best wel heet is in Suriname. 4.32
513 Bodil zag de feestelijke beelden als klein meisje op de Nederlandse tv. 9.05
515 Je ouders waren op dat moment in Suriname voor de opnames van de film Wan Pipel. 8.88
526 Wie is die vrouw die je hoofd zo op hol heeft gebracht? 11.28
533 De film ging een klein jaar na de onafhankelijkheid in première in Suriname. 7.07
536 Dus de verwachting was dat het in Nederland ook een klapper zou worden. 4.47
541 Ik had die hele voorbereiding en sommige opnames meegemaakt. 3.79
544 En toen die film flopte heb ik gezien dat mijn vader zei: Niemand zit te wachten op een film met zwarte mensen. 6.29
555 Daarom is het belangrijk dat we er nu veel aandacht aan besteden. 4.03
557 Jeffrey, jij bent een alleskunner: Jij zingt ook nog. 3.41
569 Michael Varekamp en Jeffrey Spalburg touren nog tot eind januari door het land met hun voorstelling Jazz & Jokes. 7.42
570 Vandaag treden ze bij ons op op deze feestelijke dag met Paramaribo. 4.44
571 *Paramaribo, Paramaribo-o-o *Paramaribo, Paramaribo-o-o *Paramaribo, no stress, pure ontspanning *Valt alles van je af direct al na de landing *Deuren open, heb je het al geroken? 3.65
572 *Regenwoud, Amazone *Welkom in de tropen *Waar we niet lopen, maar lekker wandelen *Chillen Ondrobon, nooit alleen maar met anderen *Ala yari so, dit zal nooit veranderen *Paramaribo na gi wi ala! 4.1
574 *Paramaribo, Paramaribo-o-oo *Paramaribo, Paramaribo-o-o *Paramaribo, Paramaribo-o-o Ja joh ja joh *Paramaribo, Paramaribo-o-o *Paramaribo, Paramaribo-o-o Yeah yeah yeah *Paramaribo, Paramaribo-o-o Yeah yeah yeah Mag ik iedereen in de studio heel hartelijk bedanken? 3.82