WNL op Zondag 🇳🇱

_id	66efdc9c8dd99cd0cb4f5788
url	https://npo.nl/start/serie/wnl-op-zondag/seizoen-9_1/wnl-op-zondag_401/afspelen
datetime	2024-09-22 08:00:00
description	Minister van Financiën Eelco Heinen over de Prinsjesdagplannen van kabinet Schoof. * Journalist Johan op de Beeck over welke fundamenten uit de Amerikaanse geschiedenis ten grondslag liggen aan de huidige strijd tussen de Democraten en Republikeinen. * Commandant der Strijdkrachten van Generaal Onno Eichelsheim over oorlogsvoering toen en nu. * Minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark over wie de nieuwe 'hoeder van de rechtsstaat' is.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Tjonge, jonge, jonge, verzuchte premier Dick Schoof tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen.	0.01
1	De Haagse gemoederen liepen hoog op, over zwartgelakte documenten en over ambtelijke adviezen voor besluiten die nog niet eens genomen waren.	0.02
3	Of willen zij gewoon dat Den Haag aan de slag gaat?	0.01
5	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Welkom allemaal.	0.01
6	Dit is WNL op Zondag, live vanuit het Vondelpark in Amsterdam.	0.01
11	Oud-rechter Judith Uitermark schreef een sollicitatiebrief naar Pieter Omtzigt die blijkbaar veel indruk maakte.	0.02
12	Ze is nu, namens Nieuw Sociaal Contract de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken.	0.02
18	Dus de eerste keer dat ik dan een hoed ga dragen is dat ook een eerbetoon aan haar.	0.06
21	Gisteren was hij bij de herdenking van operatie Market Garden nu alweer 80 jaar geleden.	0.01
22	Commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim, over oorlogsvoering toen en nu.	0.01
24	En Johan Op de Beeck is een van de bekendste schrijvers in Vlaanderen.	0.01
25	Hij maakte naam met boeken over Napoleon en de Franse revolutie.	0.02
26	En komt nu met een fascinerend boek over de Amerikaanse burgeroorlog die nog steeds diepe sporen trekt in het het Amerika van nu.	46.03
28	Gister en vannacht voerde Israel opnieuw luchtaanvallen uit op 180 doelen in Libanon.	0.03
29	Daarbij werd een hoge Hezbollah-leider uitgeschakeld.	0.02
30	Deze keer koos Israël voor een ouderwetse luchtaanval.	0.02
33	Hij gaf leiding aan de militaire operaties van Hezbollah.	0.01
38	Aan de ene kant heeft Israel haar activiteiten verhoogt en Hezbollah ook.	0.02
41	Hezbollah is tot nu toe zo verstandig om zich niet te laten ontlokken om grootschalig een aanval op Israël uit te voeren.	0.03
43	Of het gaat tot een conflict leiden of de angel eruit bij een staakt-het-vuren.	0.01
46	Israël doet haar voorbereidingen voor of verdediging of aanval.	0.01
47	De komende weken zullen we zien waar dat toe gaat leiden.	0.01
48	Een van de hoge commandanten die omkwam wordt al jaren gezocht door Amerika en Israël.	0.02
50	Het is kenmerkend voor Israël hoe lang het ook geleden is blijven ze op zoek naar dit soort leiders.	0.01
53	De tegenstander altijd het ongemak geven dat ze een aanval kunnen verwachten.	0.01
60	Dit moet maanden of jaren voorbereiding gekost hebben.	0.01
65	Zolang het niet wordt opgeëist kun je dat niet zeggen.	0.01
67	Maar ik ben het met u eens dat het veel voorbereiding vraagt.	0.04
68	Een dode en een zwaargewonde, donderdag in Rotterdam toen een man met twee grote slagersmessen instak op nietsvermoedende burgers.	96.04
70	Toen we dichterbij kwamen zagen we dat er iemand op de grond lag.	0.01
76	Maar die man die hier vermoord is, wie schenkt daar aandacht aan?	0.02
77	In het verleden had hij ook zijn moeder neergestoken.	0.01
78	Het Openbaar Ministerie verdenkt Ayoub M. nu van moord en poging tot moord met terroristisch oogmerk.	99.87
83	Ik begrijp dat u het vraagt, maar ik kan er niks over zeggen.	0.01
88	Moet Nederland ook scherper in de gaten houden wie er binnenkomt?	0.01
95	Zo'n aanslag als deze het doet wat met het veiligheidsgevoel.	0.01
97	Toen ik gister met mijn vrouw op straat liep in Amsterdam hadden we een leuke dag, en toch flitst dat idee door je hoofd en wat als?	0.46
98	Al die mensen in Utrecht, Solingen en in Engeland het is ook bij ons een probleem.	0.01
100	Niet dat we voortdurend met vrees rondlopen maar we zijn onze onschuld en het veiligheidsgevoel kwijt.	0.01
103	Het was de week van minister van Financien Eelco Heinen.	0.01
108	Maar moeilijke keuzes horen ook bij het nemen van verantwoordelijkheid.	0.01
109	We kunnen rekeningen niet blijven doorschuiven naar de toekomst en blijven hopen op meevallers en die weer snel uitgeven.	0.06
111	Had als jongetje een spaarpot waar u graag mee speelde.	0.01
112	We weten dat u graag in de bouwmarkt komt omdat u klust.	0.01
116	En in het FD zag ik dat in uw werkkamer alleen een klok aan de muur hangt.	0.03
117	Geen kunst en u op een bank zit die u persoonlijk uit de gang heeft gesleept.	0.01
118	De journalisten kregen wel koffie, maar geen koekje.	0.01
124	Mijn prioriteit is niet direct kunst aan de muur hangen.	0.01
132	Ik weet dat er bewindslieden op dit kantoor zijn geweest omdat ze meer geld wilden hebben.	0.02
137	Niet om streng te zijn of omdat ik daar plezier uithaalt.	0.01
140	De collega's moeten hun problemen binnen hun eigen begroting oplossen.	0.01
143	U zei zelf eerder: de tijd van gratis geld is voorbij.	0.02
144	Maar is de begroting echt zo veel strakker dan die van het vorige kabinet?	0.01
145	U geeft u per saldo maar 4,7 miljard minder uit dat is minder dan 1% op de totale begroting.	0.03
147	Als je het vergelijkt met voorgaande jaren is het wel een knop die om is.	0.01
149	Vaak werd dit gehaald bij de belastingen, de ondernemers.	0.01
153	We moeten kijken waar we de lasten kunnen verlichten waar het broodnodig is.	0.01
157	Maar gezonde overheidsfinanciën, daar Amer ik al lang erop.	0.93
158	Misschien wel de meeste kritiek op uw begroting gaat over de btw-verhoging op sport, cultuur, boeken en kranten.	0.02
159	Die BTW-verhoging op sport, die gaat er wel af, toch?	19.44
163	We gaan kijken naar de gratis schoolmaaltijden en gratis school boeken dat wordt allemaal gehandhaafd.	0.01
165	Dat scheelt over een paar jaar miljoenen euro's aan zorgkosten!	99.96
169	Ik heb de afgelopen dagen gehoord: minder bezuinigen, meer uitgeven.	0.01
176	Ik zie de kamer nu al naar mij kijken: we moeten echt met dekking aankomen.	0.51
178	En als het past, dan kan je altijd iets veranderen.	0.01
179	Zet je op de camping zelf een tent op kost dat 9 procent BTW huur je een tent die door de campingbaas is opgezet kost het 21 procent.	14.38
180	Konijnenvoer is 9 procent, caviavoer is 21 procent.	0.03
181	Water is 9 procent, waterijs u weet wel, bevroren water met een kleurtje, is 21 procent.	99.98
184	Dit is ook de reden waarom we naar vereenvoudiging willen.	0.01
189	En wat het opbrengt teruggeven aan lastenverlichting.	0.34
191	Maar zodra je aan het belastingstelsel komt zeer gelijk weer de weerstand.	0.01
192	Nederland is het enige land ter wereld dat de kranten op 21 procent zet.	99.97
193	Er zijn zelfs landen die nieuwsmedia vrijstellen van btw.	0.02
194	Blijkbaar vindt uw nieuwsvergaring en goede informatievoorziening een luxe artikel.	0.01
196	Tegelijkertijd zijn we een van de weinige landen die extra investeert in defensie.	0.01
198	We moeten maatregelen die ondernemers dwarszitten terugdraaien.	0.01
200	De verschillende planbureaus, CPB, SCP, PBL trekken uw begrotingsdiscipline in twijfel.	0.22
201	Ze zeggen dat u allemaal bezuinigen opvoert waarvan u helemaal niet weet of die gaan lukken.	0.05
202	U gaat er vanuit dat de afname van asielzoekers 1 miljard per jaar oplevert.	16.74
203	Dat Brussel akkoord gaat met miljardenkortingen op EU-afdrachten.	0.05
204	Dat de belastingdienst alle maatregelen aan kan. Dat er straks 22 procent minder Rijksambtenaren zijn.	0.2
209	In het verleden stond ik nogal alleen in de oproep: we moeten minder uitgeven.	0.02
210	En dit is de boodschap die ik probeer uit te dragen.	0.01
216	Ook ik heb stokken achter de deur afgesproken in de coalitie.	0.01
218	Betekent dat dat u tegen de minister zegt als het u niet lukt ik ga ervan uit dat het wel lukt.	0.01
222	Het moet ook financieel, want het kost ons heel veel geld.	0.05
225	Je maakt plannen, het kan meevallen of tegenvallen.	0.05
229	Wat heeft hij gedaan om u op andere gedachten te brengen?	0.01
232	De informateur heeft dat ook in zijn brief aan de Kamer geschreven.	0.02
236	In gewone mensentaal: de overheid moet van de Hoge Raad de teveel geïnde belasting op spaargeld en beleggingen terugbetalen.	0.01
241	De spaarders zullen zeggen: ik heb er hard voor gewerkt en al veel belasting betaalt.	29.63
242	En als er teveel is betaald, moeten we dat teruggeven.	0.01
249	Je zit hier niet met een bepaalde ik zit hier niet voor mezelf in deze baan.	0.01
256	Judith Uitermark was jeugdrechter en strafrechter en is nu de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties namens Nieuw Sociaal Contract.	0.02
257	Pieter Omtzigt was bij de eerste ontmoeting met haar direct overtuigd.	45.05
258	Gaan we het zo over hebben, maar eerst naar het grote debat van afgelopen week.	0.01
259	Dat draaide allemaal rond de notities van uw ambtenaren.	0.01
266	De oppositie is ook verrast als ze uiteindelijk de stukken krijgen.	0.05
267	De eerste zes pagina's van het stuk is gewoon volledig zwartgelakt.	0.05
270	Worden wij nog wel een beetje serieus genomen hier, voorzitter?	0.01
275	De adviezen van Binnenlandse Zaken waren wel leesbaar.	0.12
277	En deze minister, van NSC, wordt ook gewezen op haar taak als hoeder van de grondwet.	0.02
278	Ik denk dat nu duidelijk is wat de advisering aan mij is.	0.01
279	In hem een eigen verantwoordelijkheid in het kabinet.	0.01
281	U vertelde me net bij het binnenkomen ik was er jarig om middernacht.	0.02
285	Nee, maar ik heb nog nooit zoveel mensen op mijn verjaardag had.	4.78
289	Het zou te goed zijn als de voorzitter en dan even iets van zegt.	0.01
291	Dat zei mijn dochter ook: waarom hebben ze niet voor je gezongen?	0.02
297	Dus als de kamer informatie op tafel wil hebben moet je daar serieus mee omgaan.	0.01
299	Stukken van uw ministerie, van uw ambtenaren werden vrijgegeven.	0.01
300	Het gebeurde dankzij uw eigen fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven, die Pieter Omtzigt vervangt.	0.01
303	Nee, het is natuurlijk ook zoeken in de extra parlementaire verhoudingen.	0.01
306	Dit gaat over adviezen voor besluiten die niet genomen zijn.	0.01
307	Dat ligt nu voor het eerst op tafel, dat is toch heel bizar?	0.17
310	Maar daar zit wel spanning op wat de regering moet ook gewoon kunnen nadenken voor zijn besluit nemen.	0.01
312	Dus ik wil ook dat mijn ambtenaren open en vrij kunnen adviseren.	0.01
313	Maar daarna leggen we daar onze eigen politieke bewegingen overheen.	0.08
314	En het gesprek moest nog vanuit verschillende perspectieven in de ministerraad plaatsvinden.	0.01
317	Dus moet je ook vol vanuit de inhoud kunnen vertrekken.	0.01
321	Pieter Omtzigt zei: de enige doctrine die ik heb is dat ambtenaren vrij moeten kunnen spreken.	0.02
322	Is het risico niet dat ambtenaren niets meer wil opschrijven?	0.01
326	In deze specifieke situatie is het een besluit waar de premier heeft ingeschat dat de kamer deze informatie moest krijgen.	0.01
327	Maakt het moeilijk om voor u het politieke primaat vast te houden?	0.01
328	'Buiten het parlement om werken kan alleen in zeer urgente noodsituaties de motivering hier ontbreekt de inzet van het noodstaatsrecht is ondemocratisch en rechtstatelijk niet aanvaardbaar.'	0.02
332	Er staat dat er een dragende motivering moet zijn om zo'n procedure in te zetten.	29.76
334	Wij wachten nog op de motivering van mevrouw Faber.	0.01
337	Hoe denkt u dat de gemiddelde burger hiernaar kijkt?	0.01
342	Ik denk dat een signaal inmiddels duidelijk is dat we met de urgentie onze mouw gaan opstropen.	0.01
346	Op de laatste dag dat het kon schreef u een brief naar Pieter Omtzigt.	0.01
347	Hij was zeer onder de indruk van u. Wat voor brief moeten beschrijven als een leuke baan zoeken?	0.01
350	Ik heb het herstelrecht in Nederland op de kaart gezet.	0.02
351	Dus slachtoffers met elkaar in gesprek brengen zo dat je ook andere zaken oplost die je niet oplost met het afronden van een strafzaak alleen.	0.01
354	Dan volgt een geldboete, maar het conflict is niet opgelost.	0.02
355	We hebben het zo ingericht dat het via de rechter gaat.	0.01
357	We hebben de zaak gehad waarbij een buurman suïcidaal was.	0.07
358	En uiteindelijk onder regie van de rechtbank in staat was zelf oplossingen te bedenken.	0.02
362	Dat is voor mij ook een reden om de politiek in te stappen.	0.01
363	Het sprak mij aan hoe Peter zich heeft verzet tegen ongekend onrecht.	0.01
364	Dat zagen we bij de toeslagenaffaire en in Groningen.	0.02
366	Maar op veel meer plekken in de samenleving raken burgers in de knel.	2.48
367	Dat heeft ook te maken met regelgeving die te complex is geworden.	0.04
377	De grote zaak waar ik nu aan denk betrof een man die eigenlijk psychisch verward was.	0.34
379	Hij was iedere nacht een ark van Noah aan het bouwen in zijn woning.	0.02
380	En een gevluchte architect die inmiddels een baan had en hard aan.. het werk was.	0.03
382	Hij had daar 10 keer iets van gezegd en toen zei hij: nu is het klaar.	0.02
384	En die verwarde persoon dacht echt: voor veel mensen was de wereld te complex voor deze man ook.	0.01
386	Hij heeft zijn bovenbuurman met 38 messteken om het leven gebracht.	0.1
387	Wat er onder zit is dat heel veel mensen kampen met multiproblematiek.	0.81
390	Deze man kon ook zijn medicatie ontlopen kennelijk.	0.01
391	Meneer Heijnen wil wel acht jaar op zijn positie zitten.	44.72
397	Maar moet ook worden aangesproken op wat hij zelf kan doen.	0.01
398	En daar waar de overheid wel optreedt dat ze mensen niet vermanen en de grondrechten van mensen beschermen.	0.01
399	Waar u mij op kan afrekenen is dat ik een wetsvoorstel gaat indienen.	0.03
401	Wij zijn het enige land in Europa dat dat niet heeft.	1.58
406	Het belang van de grondwet brengt ons gelijk in Amerika.	0.01
412	En ik heb echt die Amerikaanse mentaliteit zien verschuiven.	0.01
415	Er is onzekerheid, er is wantrouwen tegenover elkaar.	0.02
416	In families wordt niet meer over politiek gesproken, want dat leidt.. totVETES.	0.12
417	Dat komt door die verscheurde staten van Amerika, de titel van mijn boek.	0.08
418	Dit heeft allemaal met elkaar te maken Gisteren was in Arnhem op de Ginkelse Heide de herdenking van 80 jaar Market Garden.	0.01
420	Er waren geen veteranen meer bij die 80 jaar geleden hier sprongen.	0.06
432	Dat is het mooie aan het hebben van de oude veteranen bij zoiets.	0.01
435	Het is een oefening die laat zien hoe Market Garden toentertijd gegaan is.	0.04
438	De groter en de bestuurbaarheid van de parachutes verschilt per land.	0.01
441	Standaardisatie is wel een van mijn stokpaardjes, ja.	0.01
443	Verplichte kost voor iedereen die 'm nog niet gezien heeft.	0.01
450	Als je zo'n grootschalige operatie uitvoert moet je zorgen dat je de aansluiting snel genoeg bewerkstelligd.	0.01
451	Operaties kunnen alleen succesvol zijn als alle elementen goed aangesloten zijn.	0.01
455	Als ik naar de oorlogvoering van nu kijk, naar Oekraïne ben ik altijd verbaasd dat er zo vaak wordt teruggegrepen op klassieke manier van oorlogsvoeren.	0.16
463	Ik zag in de defensienota dat de krijgsmacht ook inzet op drones, anti-dronesystemen en lasersystemen.	0.02
468	De technologie gedurende een conflict gaat heel snel.	0.05
469	De technologie gedurende een conflict gaat heel snel.	0.05
473	Maar die kwetsbaarheid kun je opvangen door de techniek.	0.01
476	Je kunt zien waar je vijand is, maar je kunt ook gebruiken om raketten te droppen.	27.65
477	Zo wordt er gebruik gemaakt van drones tijdens de oorlog in Oekraïne.	0.12
478	Je kunt ermee het pad vrijmaken voor meer traditionele gevechtkracht.	0.02
481	Netflix maakte er een documentaire over, Killer Robots.	0.02
486	Maar de mens zal altijd erbij betrokken moeten zijn.	0.01
488	Maar je kunt AI wel heel goed inzetten om scenario's voor te bereiden en conclusies te trekken.	0.02
489	Maar je zult uiteindelijk het besluit zelf moeten nemen.	0.01
491	Je moet dus systemen ook zelfstandig kunnen laten optreden.	0.01
492	Je moet bijvoorbeeld raketten van een tegenstander kunnen tegenhouden.	0.01
493	Je moet er vanuit gaan dat je tegenstander zich niet aan de wet houdt.	0.01
497	AI kan mensen uitschakelen zonder dat er andere mensen tussen komen.	99.98
502	Maar we zullen ons er ook voor moeten bereiden dat sommige opponenten zich niet aan die opponenten zich niet aan die afspraken houden afspraken houden op die westerse waarden en normen te kunnen blijven beschermen moet je denken als je tegenstander.	0.01
505	Dan kunnen wij niet eerst gaan kijken of dat allemaal wel klopt.	0.01
509	Toch zou ik er niet voor pleiten om dan zelf het voortouw te nemen om AI in te zetten.	0.01
511	Maar je moet niet doen alsof het vanzelf weggaat en alsof je de andere kunt vertrouwen.	0.01
512	Die les hebben we wel geleerd van de Russische Federatie.	0.01
516	Je moet je erop voorbereiden dat de opponent zich niet aan alle afspraken houdt.	0.02
521	Auteur van goed ontvangen en succesvolle boeken over Napoleon en de Franse Revolutie.	0.04
522	En nu is er dit boek: 'De Verscheurde Staten van Amerika', over de Amerikaanse burgeroorlog.	0.01
523	Tijdens het debat tussen Kamala Harris en Donald Trump kwam de burgeroorlog ook ter sprake.	0.01
524	Verrast dat de Amerikaanse burgeroorlog opdook in het debat?	0.01
525	Verrast dat de Amerikaanse burgeroorlog opdook in het debat?	0.01
530	Toplui van de veiligheidsdiensten gaan er vanuit dat er een burgeroorlog komt.	21.71
538	Obama zei: wij zijn de Verenigde Staten van Amerika.	0.03
540	Zoveel jaren na de idealen die Lincoln naar voren geschoven had.	0.01
541	Maar na 8 jaar ambtstermijn wordt plotseling Donald Trump gekozen.	0.01
542	Dat wil zeggen dat je als president niet de macht hebt die wij denken dat hij heeft.	0.02
550	Want hij wilde niet dat de Verenigde Staten verloren gingen.	0.01
556	Niet alleen omwille van Amerika maar omdat de democratie sterk moest worden.	0.01
558	Dan is het afgelopen voor alle democratieën in de wereld.	21.28
562	Maar ik denk dat we ons zorgen moeten gaan maken als Trump wint.	0.01
563	Als Trump niet aan de macht komt en dat wordt een close call dan weten we het.	0.01
565	Hetzij niet meer de Amerikanen die ons ooit bevrijd hebben.	0.01
566	Ze zullen ons helpen zolang het geopolitieke nodig is.	0.01
572	De aandacht van de Verenigde Staten gaat uit naar andere regio's.	0.02
573	Daarom moeten we de krijgsmacht in Europa versterken.	0.01
574	Bier ook aan de macht komt, we zullen het moeten versterken.	0.01
575	Hilary Clinton is ook niet van haar eerste dwaze uitspraak gestorven.	0.01
576	Een van de redenen waarom Trump gekozen werd is omdat Clinton het over 'deplorables' had.	0.06
583	Het is ook een beetje het ontkennen van de geschiedenis.	0.01
584	Veel van die zuidelijke staten zeggen echt niet dat ze wel voor de slavernij waren.	17.82
585	Ze zeggen dat het daar niet over ging, maar over de vrijheid en de grondwet van Amerika.	0.04
589	Niet alleen de oorlog, maar ook hun macht, hun land, hun rijkdom.	0.01
590	Dat had enorme consequenties voor de zuidelijke staten.	0.02
591	Zal hadden tot dan toe bijna alle presidenten geleverd.	0.01
595	En lopen mensen rond met een hoed waarop staat Ku Klux Klan.	0.01
598	nog: u heeft liever dat Trump er wel is, dan dat hij er niet zo zijn.	0.01
599	U heeft liever dat Trump er wel is dan dat hij er niet zo zijn.	0.01
606	Lincoln zei al: we hebben gewonnen, maar we gaan die mensen niet onderdrukken.	0.04
608	'De verscheurde staten van Amerika' van Johan op de Beeck ligt nu in de boekwinkel.	0.01