WNL op Zondag 🇳🇱

_id	68b82b6ec2c77c156200ee90
url	https://npo.nl/start/serie/wnl-op-zondag/seizoen-24/wnl-op-zondag_418/afspelen
datetime	2025-02-02 10:00:00
description	Parlementariërs en penvrienden Hans Vijlbrief (D66) en Henk Vermeer (BBB) schrijven elkaar brieven over politieke kwesties. Ze gaan met elkaar in discussie. * Correspondent Annette Birschel over de razendspannende Duitse verkiezingen. * Hoogleraar en voorzitter NWO Marcel Levi en hoogleraar Wim Noorduin over de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 We besteden altijd veel aandacht aan alles wat Donald Trump doet maar wat er in Duitsland gebeurt is minstens zo belangrijk voor ons.	8.58
1	En ook bij onze buren staat er mogelijk een grote omwenteling voor de deur.	3.72
4	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Welkom allemaal.	3.77
5	Dit is WNL op Zondag, live vanuit het Vondelpark in Amsterdam.	8.56
7	Hans Vijlbrief van D66 en Henk Vermeer van BBB zijn hier.	6.34
8	Je zou het niet verwachten maar deze politieke tegenpolen zijn penvrienden!	3.95
9	Bij ons gaan ze in discussie over de BTW, de pensioenen, en de schatkist.	4.53
10	Over exact drie weken gaan onze Oosterburen naar de stembus.	18.14
12	Daarover Annette Birschel, correpondent in Nederland voor verschillende Duitse media.	6.52
13	Met welk Duits woord zou jij deze verkiezingen omschrijven?	4.86
15	En te gast hoogleraar Marcel Levi van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek.	7.19
16	En hij heeft professor doctor Wim Noorduin meegenomen.	6.83
17	Straks het laatste wetenschapsnieuws en een toevallige ontdekking die mogelijk miljoenen levens kan redden.	4.46
18	Maar we beginnen zoals altijd met het nieuws van dit weekend.	3.55
19	Gisteren werd in Nieuwegein een meisje van 11 jaar oud doodgestoken.	85.44
20	Het meisje kwam uit Eritrea en had de Nederlandse identiteit.	29.92
21	De dag daarvoor zou het meisje nog haar verjaardag hebben gevierd.	6.8
22	"Ogenschijnlijk is ze uit het niets doodgestoken", zegt een politiewoordvoerder.	11.51
32	Als je kind van 11 is neergestoken op straat, dan moet je niet aan denken.	69.32
35	De politie maakte bekend dat de man van Marokkaanse komaf is en ook een Nederlands paspoort heeft.	70.38
39	Je kunt je gewoon niet voorstellen dat zoiets gebeurt.	5.47
42	Henk Vijlbrief, dat het om een Marokkaan gaat leidt dat tot meer polarisatie.	46.53
44	Maar het is wel slim en verstandig om eerst stil te staan bij het enorme verdriet.	4.14
47	Over deze man was om meerdere keren melding gedaan.	7.4
52	Maar in eerste instantie ben ik bezig met wat hier is gebeurd.	3.51
53	In Duitsland hebben we mesaanvallen gezien door migranten.	89.24
60	Dan heb je in eerste instantie de slachtoffers en familie.	4.53
63	Maar het gaat vooral over de mensen die verward in onze steden rondlopen.	10.66
65	En daar moet iets gebeuren, die mensen moeten hulp krijgen.	4.18
67	Het speelt natuurlijk een politieke rol dat deze man geen Nederlander is.	6.88
69	Bij een deel van de mensen in Nederland geeft dat een onveilig gevoel.	59.16
70	Het was niet de politie die gisteren zei dat het mogelijke Syrië was.	46.42
72	Laten we dat bevestigd door een politiewoordvoerder.	10.85
77	Of het nu gaat om dit soort incidenten of vuurwerk of bomaanslagen.	5.15
78	Daar hebben we ook veel van gezien de afgelopen tijd.	5.27
80	Ik denk dat we het een beetje moeten weghalen van immigranten en vluchtelingen.	4.95
82	We zagen in Rotterdam bij de Erasmusbrug ook een steekpartij.	34.47
86	We moeten ons realiseren dat mensen die vluchten dat doen omdat ze heel nare dingen hebben meegemaakt.	6.67
88	Maar dat is geen excuus voor de moord op een meisje van 11.	21.06
90	Die strengere grenscontroles en ook om dit soort redenen.	4.12
93	Die willen eigenlijk Ziggo sociale hulp bieden aan de vluchtelingen.	67.49
96	Maar ze hebben daarvoor niet de middelen of het geld.	8.88
97	En er zijn lange wachtlijsten voor andere burgers die psychische hulp nodig hebben.	75.15
99	Al eerder uit onderzoek gebleken dat de invloed van asiel migratie groot is.	84.2
103	Je zou kunnen zeggen: als je ze niet binnenlaat, heb je dat probleem niet.	4.71
107	Maar als je de mensen niet binnenlaat laat je ook mensen die binnen die hier willen zijn om goede redenen.	5.0
108	Vannacht heeft Trump importheffingen aangekondigd voor Canada, Mexico en China.	29.24
109	Het gaat om heffingen van 25 procent voor producten uit Canada en Mexico.	15.17
113	U heeft op veel functies economisch gezien in Nederland en daarbuiten gezeten.	5.83
118	Ik weet niet of Trump zich realiseert dat die tarieven ook worden doorberekend in de prijzen.	14.18
119	De prijzen voor Amerikanen gaan omhoog, dat laat hij even weg.	14.8
121	Als je daarmee begint dan gaat de ander daarop reageren.	4.79
123	Dit hebben we gedaan in de jaren 30 en toen stortte de economie in elkaar.	36.32
128	Dat heeft gevolgen voor de consumentenprijzen in Nederland.	72.12
132	Mijn achterneef heeft heel lang gevoetbald bij Ajax.	8.39
142	Officieel moeten de onderhandelingen over de voorjaarsnota nog beginnen maar nu al wordt er flink gebakkeleid.	9.3
144	Nu kan je daar boze tweetjes over sturen maar je kan ook met elkaar in gesprek.	3.66
145	Voor BNR Nieuwsradio schrijven politieke tegenpolen Henk Vermeer van BBB en Hans Vijlbrief van D66 elkaar echte ouderwetse brieven.	9.37
148	Woensdag gaf de VVD een grote persconferentie om hun Agenda voor Werkend Nederland te presenteren.	21.09
149	Maar dat sneeuwde nogal onder, want alle aandacht ging uit naar een bericht in de krant over een mogelijke BTW-verhoging.	6.87
150	De VVD wil het vandaag het liefst hebben over hun eigen plannen.	7.59
151	Welkom bij de presentatie van onze agenda voor werkend Nederland.	5.02
153	In plaats daarvan lekt een plan uit voor verhoging van de btw.	7.39
158	Wat wil je de mensen eigenlijk aandoen in Nederland?	18.22
161	Bij de regeringspartijen is grote onenigheid over hoe het dan wel betaald moet worden.	12.17
165	Minder ontwikkelingshulp zou op heel veel draagvlak in Nederland kunnen rekenen.	15.05
166	Geert Wilders zegt: Doe dan iets buiten de btw bijvoorbeeld ontwikkelingssamenwerking.	18.73
170	Henk Vermeer, wat vond u van de timing van het bericht over de BTW-verhoging?	25.86
173	Als je van plan bent om een groot plan te presenteren.	4.67
174	Dan kan je beter bedenken dat je moet werken voor de hardwerkende Nederlander.	5.18
175	Als je een groots plan wilt neerzetten en opeens wordt het nieuws gedomineerd door iets heel anders, dan wel.	4.52
176	Volgens de kranten noemen ze het binnen de VVD sabotage de VVD denkt dat NSC er achter zit.	55.32
177	Misschien hebben ze veel geleerd van hoe partijen als de VVD dit al jaren spelen.	12.85
179	De staatssecretaris heeft het besproken met alle oppositiepartijen en alle coalitiepartijen.	9.65
182	Het heeft geen zin om naar elkaar zitten te wijzen.	4.14
184	Ik krijg de indruk dat de VVD al helemaal in de campagnestand zit, u ook?	8.09
186	Maar waar ik om moest lachen was ik dacht dat we een half jaar geleden een regeerakkoord hadden gesloten.	7.48
188	En dan komen ze zeven maanden later met een groot plan.	5.31
192	Heerlijk om te lezen: Brieven aan 'beste Hans' en 'beste Henk.'	3.67
193	Beste Henk ik wil het graag met je hebben over het begrotingsbeleid.	4.01
194	Nu hoorde ik op de radio dat jij vindt dat in het voorjaar de geldkraan wel open mag.	18.69
195	Een niet moet blindstaren op cijfers van het Centraal Planbureau.	5.83
196	Henk, het moet mij van het hart, dat valt me van je tegen.	3.48
197	Degelijk begroten in het belang van de toekomst van onze kinderen is een kwestie van gezond boerenverstand.	26.75
199	Beste Hans, wat mooi om te zien dat gezond verstand ook door jou steeds meer wordt gewaardeerd.	4.82
200	Je noemt mijn uitspraak over de geldkraan openen een tegenvaller.	5.43
203	Hartelijke groet, Henk Vermeer, Tweede Kamerlid namens BBB.	5.01
207	Ik vind zelf dat Nederland te weinig cultuur heeft van politici die op een beschaafde manier met elkaar praten.	10.52
208	We beginnen tegen elkaar op sociale media of in de Tweede Kamer.	5.17
209	In Angelsaksische landen wordt heel veel gepraat en geschreven.	12.32
213	En toen kwam BNR met Henk Vermeer als tegenstander.	8.04
215	En dan hoort u: het valt me tegen van u. Hans probeert altijd iedereen de maat te nemen.	3.46
221	Hij zei dat we Nederland niet kapot moeten bezuinigen met boekhoudkundige regels.	14.27
225	We kunnen wel heel strak aan modellen vasthouden maar het gaat uiteindelijk om mensen.	4.87
228	De minister blijft maar vasthouden aan een bepaald bedrag.	12.74
229	Terwijl er meerdere gerechtelijke uitspraken zijn geweest: het mag niet zoals je doet.	4.81
230	Je kunt het op papier wel kloppen willen houden maar als het in de praktijk niet werkt.	4.66
231	Dat is net zoals voorspellen in een voetbalwedstrijd in welke minuten er wordt gescoord en door wie.	3.88
232	Als er elk jaar geld overblijft, dan noemen wij dat structureel.	4.08
234	En niet allerlei maatregelen nemen die mensen treffen of niet investeren in zaken waarin we echt moeten investeren.	5.85
236	Als we zouden redeneren zoals nu, hadden we de deltawerken nooit gehad.	20.96
237	Mijn eerste brief ging over hij heeft het blijkbaar ervaren als een les, maar ze was het niet bedoeld.	3.77
238	Ik probeerde duidelijk te maken dat begin jaren 90 de begroting een chaos was.	7.98
241	Namelijk een raming door een onafhankelijk instituut.	4.42
243	Daar gaat natuurlijk wel eens iets mis in die raming.	3.94
244	Maar als je dat vergelijkt met andere landen, bijvoorbeeld Frankrijk waar de ramingen door de minister worden vastgesteld dan ziet de politiek altijd weer mogelijkheden om meer geld uit te geven.	23.09
245	En dan krijg je grote tekorten van het bruto nationaal product.	15.41
248	Wetende dat er wel eens iets mis gaat met de ramingen.	3.8
249	De modellen van het Centraal planbureau pakken niet alle economische effecten.	11.4
251	Ik denk dat de modellen van het Centraal Planbureau die geven niet goed aan dat als je nu investeert in onderwijs.	11.74
253	Onze staatsschuld is nu 40 procent.. En dat is heel erg laag.	86.46
256	Laten we nu eens plezier hebben van Europese regels.	4.33
257	Als wij ook naar de 60 procent gaan hebben wij 180 miljard extra uit te geven aan onderwijs, wetenschap, innovatie, ouderenzorg.	86.22
261	Ik heb in april opgeschreven: zitten we hier nu voor het financiële plaatje?	4.59
262	Vullen we dit in voor het CPB of doe het voor Nederland?	9.05
263	In Nederland is het een discussie: als je die maatregel treft, dat wordt niet gewaardeerd in het systeem.	34.35
265	We rekenen toe naar een uitkomst terwijl we moeten berekenen wat het effect is op Nederland.	7.66
267	Ze zijn een hulpmiddel om een richting aan te geven.	7.71
268	Maar het haalt ook verantwoordelijkheid als adviezen en modellen teveel leidend worden het moet uiteindelijk gaan om het politieke lef van politici.	5.43
272	Je kunt wel zeggen: de staatsschuld is laag, dus je kunt meer uitgeven.	6.03
274	Als ik een somaak over de vergrijzing van Nederland gaat de staatsschuld heel snel omhoog.	36.24
275	We moeten dus een beetje oppassen met die redenering.	4.23
276	De staatsschuld in Nederland is inderdaad historisch laag.	76.28
277	Maar we moeten wel uit elkaar halen: het is verstandig om ankers te hebben en weten wat je doet.	5.61
280	Henk zei: ik voel dat er een begrotingsoverschot aankomt.	5.07
284	U wilt dat hij wordt teruggedraaid op onderwijs en cultuur.	5.91
285	Het kabinet vindt dat prima, maar het geld moet ergens vandaan komen.	17.23
286	Heeft u al bedacht waar die 1,2 miljard gecompenseerd moet worden?	10.45
290	Ze geven je het gevoel dat je over die laatste paar procent moet praten.	3.96
291	Maar we moeten het over die 98 procent hebben die al vastligt op papier.	21.07
292	Is het überhaupt wel nodig dat we dat geld van vinden?	9.27
293	In het verlengde van hetgene dat u al gezegd heeft.	4.1
296	Als ik minister van financiën was, zou ik hier onrustig zitten.	4.25
297	Ik voel me wel gesterkt door de partijleider van de VVD.	6.18
306	Het is aan de regering wat me opvalt ik gaat nog een keer zeggen: wordt er heel veel gezegd, maar er wordt weinig gedaan.	4.76
311	Wij moeten voor een deel probleem oplossen die in 15 jaar zijn ontstaan.	4.71
312	En die moeten wij dan binnen zes maanden opgelost hebben.	4.02
313	Het beeld dat deze regering weinig voor elkaar krijgt is breed gedragen.	4.38
315	Je kunt ook laten zien dat je iets voor elkaar krijgt.	4.07
319	Brief van Hans aan Henk: Beste Henk, Ik verslikte me even in mijn koffie toen ik las dat je pleit voor een 'visie op de lange termijn'.	4.02
321	Maar wel omdat iets verder kijken dan je neus lang is nou juist hetgeen is wat ontbreekt in dit kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB.'	8.1
323	Er zijn meerdere manieren om tot een bepaalde uitkomst te komen.	4.49
324	Volgens mij gaan we straks ook nog iets laten zien dat je op een heel andere manier op een bepaalde plek kunt komen.	4.2
327	Als ik iedere brief zou beginnen met: wat heb je toch goede ideeën dan is het heel saai.	4.21
334	Dat is gebaseerd op de groeiende bevolking en de jonge bevolking.	11.19
335	Op een gegeven moment is de gedachte ontstaan dat dat stelsel niet houdbaar zou zijn.	6.57
336	Steeds minder jongeren moeten voor veel ouderen opbouwen.	89.31
338	Daar is een decennium over gesproken in de politiek.	4.06
339	En dan kan het niet zo zijn dat we als je helemaal aan het eind bent dat je dan met een voorstel komt dat feitelijk een bom legt onder het nieuwe pensioensysteem.	24.65
340	Het referendum is zo vormgegeven dat alleen het nieuwe pensioenstelsel tot stand komt als minimaal 30 procent opkomst is bij dat referendum.	25.67
343	Ik ben erg voor referenda maar niet in dit geval op dit moment bij zo'n complexonderwerp.	4.0
348	Als we het hebben over die 30 procent in een referendum.	69.07
351	Daar is maar 15 procent van de Nederlanders bij aangesloten.	69.61
352	De pensioenfondsen moeten sowieso bij deze actie al hun deelnemers goed informeren en ook andere keuzes voorleggen.	6.33
354	Omdat het een aantal mensen niet past dat wij deze discussie voeren.	4.7
357	We willen het liefst het hele nieuwe Pensioenstelselweg.	8.39
358	Maar dat is net voor de wisseling van de wacht in de Eerste Kamer er even snel doorheen geramd.	3.85
359	Ik zie er geen meerderheid voor omdat terug te draaien.	3.63
361	Om te zorgen dat wat nu toe is opgebouwd de deelnemers daar zelf de regie over te geven.	4.19
363	Als meer dan de helft zegt: wij willen alles naar het nieuwe systeem.	6.44
368	Straks spreek ik met Marcel Levi en professor Wim Noorduin.	4.3
369	We gaan het hebben over belangwekkende wetenschappelijke ontwikkelingen.	6.95
370	Maar in mijn voorbereiding viel mijn oog op iets fascinerend.	3.48
371	U kweekt bloemen van enkele honderdsten van een millimeter die je eigenlijk alleen onder een electronenmicroscoop kan zien.	83.85
373	Dit zijn structuren, zo groot als de dikte van je haar.	3.91
377	En dan zie je onder de microscoop dat je een eigen microwereld bouwt.	4.74
378	Onder de microscoop zie je dat je een eigen microwereld bouwt.	19.93
393	Afgelopen week gebeurde er iets opmerkelijks in de Bundestag.	5.25
394	Voor het eerst in de geschiedenis accepteerden de christendemocraten van de CDU de steun van de extreem-rechtse partij Alternatieve fur Deutschland om een strenger asielplan door het parlement te krijgen.	19.83
401	De gevestigde partijen hebben gezegd ga niet samenwerken met deze partij.	12.83
403	Het is gezegd dat dat onder elk beding in stand moet blijven.	5.3
405	Het maakt niet uit van wie we de meerderheid krijgen.	5.57
406	De andere partij zegt: het CDA heeft een gat geslagen.	56.3
408	Merz heeft op 13 november in de Bondsdag gezegd onder geen beding gaan wij een motie indienen die de meerderheid zou kunnen krijgen voor die daar.	13.31
412	Het was een interview in Elsevier waar niemand achterop sloeg.	7.37
413	Het was een interview in Elsevier waar niemand acht op sloeg.	6.43
415	Dat is nu natuurlijk het gevaar, de grote zorg dat er wordt gezegd nu komt de dambreuk.	4.03
416	Wij kiezen nu het origineel we kunnen op het origineel stemmen en het AFD krijgt nog meer stemmen dan in de peiling bleek.	4.84
418	Laten we de hoofdrolspelers doornemen: Allereerst naar de bondskanselier Olaf Scholz.	5.46
423	Schultz wordt ook de Mona Lisa van de Elbe genoemd.	19.7
427	Bij de Oekraïne oorlog werd gezegd.. Het is best een goede eigenschap dat iemand drie keer nadenkt voordat hij iets roept.	21.53
428	Maar bij Scholz wordt gezegd: doe iets, laat iets zien, van passie.	5.54
429	Dat deed hij wel toen hij de coalitie heeft opgeblazen.	7.27
430	Dat was de zogenaamde woedende rede Dat was een prachtig voorbeeld van een politieke junkie omdat eens te bekijken.	4.21
433	En wat ook nog hoe ze hem noemde als een soort robot.	5.37
435	Lijsttrekker Friedrich Merz van de CDU, zeg maar het CDA.	8.55
438	Merkel had in haar eigen partij had ze best veel machomannen weggewerkt.	27.33
444	Hij zegt rare dingen zoals bijvoorbeeld Hij heeft gezegd dat de CO2 uitstoot van zijn privevliegtuig lager is dan als hij met de auto zou gaan.	65.78
445	Merz wat hij wel doet hij wil absoluut breken en alles van Merkel wil hij weghalen.	6.15
446	Hij wil de partij op een totaal andere koers zetten.	4.12
447	Dat wil hij doen en daar is hij ook ruim mee bezig.	3.59
448	En dat is een totaal andere CDU dan waar Nederland aangewend was onder Merkel.	37.66
450	Die houden niet van glitter en glamourpanel Die houden niet van glitter en glamour.	10.75
453	Hij moest drie of vier keer proberen voordat hij eigenlijk was waar hij nu is.	4.64
456	Maar dan denk je ook je wil ook een jongere generatie.	4.3
457	Wat wel bijzonder is in deze situatie dat laat hij ook zien dat hij zijn eigen partij ook bang voor hij maakt van die uitglijders.	6.85
458	Hij zegt iets wat totaal niet klopt en waar dan een ongelooflijke ruzie of rel over kan ontstaan.	5.17
459	Hij staat wel hoog in de peilingen.. Omdat het huidige kabinet het zo slecht doet.	12.17
467	De AFD is geen PVV of een Meloni Het is een stapje anders.	8.31
468	Het is niet racistisch het is in dit verband dat die partij duidelijk banden heeft met neonazi's.	17.41
469	Ze worden door de hoogste rechtbank van Duitsland wordt gezegd dat die partij indelen rechts extreem is.	28.64
470	Dus zij spelen ook zij hebben een flirt met het verleden.	4.55
473	Ze zeggen dat Duitsland het verleden moet vergeten.	4.92
474	Maar toch, deze dame een hele beschaafde, nette dame.	4.01
478	Heel strak en ook in die prachtige volzinnen praten.	3.68
481	Dat past eigenlijk niet voor de AFD die voor een traditioneel gezinsbeeld staat.	7.61
484	Die trouwens in de culturele sector documentaires maakt.	8.33
488	Het kwam uit dat ze nog in Zwitserland wonen toen moest ze supersnel op papier in Duitsland gaan wonen.	5.94
489	Linkse partijen praten er vaak over maar zij zijn veel inclusiever Het is in dit geval opmerkelijk omdat de partij zegt er zijn maar twee genders: man en vrouw.	32.48
490	En de normale manier om samen te wonen is man en vrouw.	7.91
491	Maar de leider woont met een vrouw samen, dat is bijzonder.	9.46
492	Ik zie in Nederland dat er veel gepraat wordt over terwijl het in bepaalde milieus en richtingen is het gewoon eigenlijk praktisch gezien geen issue.	5.02
493	Wij hebben een vrouwelijke partijleider en een vrouwelijke voorzitter.	5.51
495	Het gaat om migratie maar economie speelt ook een grote rol.	26.1
498	Ik schrok een beetje over hoe het gaat in Duitsland als in de trein of in de auto zit ik zie dan vaak een -e digitalisering is daar waardeloos.	12.5
499	We hebben gesproken over de invoertarieven van Trump Duitsland houdt vast.	49.82
501	De geopolitieke onzekerheid ja, die speelt Duitsland parten.	9.18
505	Maar je mag in Duitsland niet makkelijk schulden maken.	6.55
507	Maar die investeringen die nodig zijn je hebt sowieso de economische problemen en tegelijkertijd heb je die investeringen die nodig zijn voor de infrastructuur.	5.19
509	Je hebt op overal plekken in Duitsland geen toegang.	39.47
510	Het bedrijfsleven heeft gezegd waar wij zo'n last van hebben is de bureaucratie.	7.52
513	Bedenk dat het hier ergens kijk maar naar Duitsland.	4.43
516	Als Nederlands tegen mij zeggen dan denk ik: jullie hebben geen idee.	4.07
519	Dat wordt Schulz verweten en was een hoge verwachting ze zouden het land gaan moderniseren dat is toch niet echt gebeurd.	7.23
520	Ze hebben wel veel voor elkaar gekregen ook bijvoorbeeld met klimaatverandering Maatregelen te nemen.	7.01
521	Maar ze hadden te maken met de nasleep van corona toen wilde ze investeren mochten ze het geld niet gebruiken.	47.64
523	Ze hebben veel meer geleden onder de energiecrisis dan bijvoorbeeld Nederland.	73.16
524	Ze waren afhankelijk van het goedkope Russische gas.	22.13
529	Als wij op 23 februari naar de stembus gaan dan hopen we dat er toch snel een goede veilige, stabiele regering is.	6.93
530	En dat de Duitse consumenten weer vertrouwen hebben.	5.34
531	Kom alstublieft nog een keer terug naar 23 februari.	4.59
533	Marcel Levi is hier, en dus is het tijd voor onze WNL Op Zondag Academie.	3.96
535	Hoogleraar Self Organizing Matter bij de Universiteit van Amsterdam.	5.78
538	Dat klinkt zoiets als materie die zijn eigen gang gaat.	4.03
542	Net zoals rimpels op het strand die ontstaan door de wind.	4.02
543	Gewoon kijken hoe materiaal zich uit zichzelf gedraagt?	8.85
545	Die bloemetjes zijn gemaakt door een simpele chemische reactie.	31.84
546	We kijken hoe je dingen kunt opbouwen op die manier.	4.39
548	Maar we gaan eerst naar Marcel Marcel, jij neemt altijd het laatste wetenschappelijk nieuws voor ons mee.	3.67
549	Toen we jou van de week belden, zei je dat je een uitzonderlijke drukke nacht had gehad in het ziekenhuis.	4.59
552	De gebruikelijke influenza nog een beetje corona maar de laatste golf is het RS-virus.	79.16
553	Die komt normaal veel bij baby'tjes voor maar nu ook bij volwassenen.	87.53
558	Maar er zijn genoeg mensen die een zwakkere constitutie hebben of een zwakkere.. afweer die kunnen er hartstikke ziek van worden.	5.69
560	Is het goed dat er veel mensen met mondkapjes rondlopen?	41.63
561	De overdracht van respiratoire virussen dus virussen die luchtwegklachten geven kun je met een mondkapje verminderen.	90.59
562	Als je zelf ziek bent kun je andere mensen minder besmetten met een mondkapje.	90.97
563	En ook kun je zelf een beetje beter beschermen met een mondkapje.	13.13
565	Dat brengt ons meteen naar nieuws dat jij wilde bespreken Mensen in Amerika moeten hun afspraken afzeggen.	4.5
566	de benoeming van Robert J. Kennedy tot minister van gezondheid in de Amerika.	25.87
568	Er is een bedrag van 50 miljard per jaar dat heeft Trump met een pennenstreek bevroren.	36.14
569	Dus er wordt geen enkele beurs uitgekeerd en ook al toegekende beurzen.	4.45
570	Wetenschappers mogen niet reizen of bijeenkomsten organiseren binnen Amerika dus het ligt volledig stil.	26.97
571	Want Trump is altijd boos op de wetenschappers die tegen zijn beleid ingingen.	41.86
572	Gisteren bleek ook dat de Amerikaanse Science Foundation hetzelfde lot is getroffen.	43.93
573	Dus dit is in de wereld van de wetenschap een verbijsterende bom.	4.02
574	De beoogde minister van Volksgezondheid heeft ideeën waarvan de meeste mensen op een achterhoofd zouden krabben.	17.46
576	Ook zijn ideeën over de bijwerkingen van vaccinatie daar zijn veel wetenschappen over die zeggen dat de totale onzin is en hij blijft het beweren.	66.84
577	Als hij bevestigd zou worden door de Senaat dat wordt op dit moment besproken dan krijgen we een hele bijzondere minister van Volksgezondheid.	36.64
578	Nog een leuke wetenschapsnieuwtje: Over het verband tussen mieren en files.	37.04
579	Waar het bij ons de op de snelweg vaak vastloopt, gebeurt dat nooit op een mierensnelweg.	11.74
582	Je kan het niet heel goed zien maar de mieren staan nooit in de file, ze lopen altijd door.	4.15
583	Mieren kunnen een kant oplopen en de andere kant op en ze botsen nooit.	89.3
586	Autofabrikanten willen de techniek van mieren inzetten bij zelfrijdende auto's.	88.24
587	Dan is er dus wel belangrijk om te weten hoe mieren dat doen.	4.06
589	Ze hebben allemaal dezelfde snelheid en wisselen nooit van baan.	3.89
593	Ik denk dat het voor veel mensen iets is om over na te denken.	4.14
594	Mensen denken: als je harder rijdt.. B eerder van de weg af.	20.89
596	Wim Noorduin, Jij hebt bij toeval iets ontdekt waardoor je kan zien of een voorwerp of een plek besmet is met lood.	33.0
598	Lood is een metaal het wordt voor allerlei zaken gebruikt.	18.5
599	Het zit in verf's en plastics en andere materialen.	16.05
602	Het is een groot probleem want één op de drie kinderen wereldwijd hebben een loodvergiftiging.	89.54
603	1 op de 3, 800 miljoen kinderen wereldwijd Dat is een groot probleem want ze hebben een andere toekomst.	87.37
605	Je kunt bijvoorbeeld een verlies van IQ-punten krijgen en je kunt gedragsproblemen zoals agressiviteit en op latere leeftijd bijvoorbeeld hartproblemen.	87.33
606	Ik las dat er onderzoek is geweest naar loodvergifting bij Romeinen.	56.89
607	Klopt het dat er zelfs theorieën zijn dat het Romeinse Rijk ten onder is gegaan door loodvergiftiging?	82.86
608	Het is in ieder geval zeker zo dat de Romeinen zijn tegengekomen dat lood giftig is.	35.91
609	Door de geschiedenis van de mensheid heen zijn we in contact geweest met lood en vergiftigd geraakt maar we blijven die fout maken.	11.84
610	Nu denken wij, Nederland, modern land, waar vind je hier lood terug?	5.74
611	We zitten hier in het centrum van Amsterdam als we een wandeling maken kunnen we aardig wat lood vinden.	5.76
612	Maar loodvergiftiging bij kinderen.. Dat is met name in Azië en Zuid-Amerika maar het komt hier ook wel voor.	83.06
613	Het grote probleem met lood is dat je wil weten waar lood zit dat is om te voorkomen dat je loodvergiftiging krijgt.	62.13
616	Wij vinden dat er een makkelijkere manier moet komen.	4.36
620	We hebben een spray dat vormt een reactie er komen kleine Nano kristallen die gaan lichtgevend.	90.49
626	Als ik het reagens aanbrengen op het bord dan reageert het lood laten bekijken.	4.56
629	Dit is het bijzondere we kunnen nu voor het eerst meteen zien waar lood zit.	4.31
633	Als je dit bord in de kast zet is er niet veel aan de hand.	4.2
634	Als je het eten opdoet is er ook nog niet veel handenhand.	10.22
636	Maar als het zuur eten bevat en je krast er met een vork overheen dan kan het gevaarlijk worden.	82.58
637	Je hebt wel eens gezegd: De kringloopwinkel is een walhalla voor ons Ja, daar is veel te vinden met lood.	5.14
643	Ik begreep dat het min of meer bij toeval is ontdekt.	3.9
646	Meneer Levi, dat gebeurt vaker in de wetenschap je zoekt het een en vindt het ander.	3.93
649	Een beroemd voorbeeld is bijvoorbeeld penicilline in 1928 Alexander Fleming maakte iets en daar groeide schimmel overheen en daar groeiden toen geen stafylokokken.	47.59
651	Ik was op de fiets en ik dacht dat ik misschien halfgeleiders kon gebruiken.	3.43
652	Het was vlak voor corona op een gegeven moment zaten we thuis een student stuurde chemicaliën naar mijn huis ik kon nergens lood vinden.	68.33
653	Toen heb ik het gebruikt met de dakgoot van de buren.	3.98
654	Maar ik merkte dat de verf bij het kozijn ook reageerde en zo bedacht ik dat we het overal op konden gebruiken.	3.78
655	Als je gaat schilderen moet je ook oppassen dus en zeker met schuren.	4.83
657	Later kwam Wageningen met een oplossing bij het terugdringen van stikstof daar moeten jullie toch wat mee?	68.61
661	We zijn ook bezig geweest om dingen die uitgevonden zijn in een andere sector toe te passen jarenlang was er alleen maar geld voor hightech oplossingen maar die robot ook toepassen in plantenteelt is ook een innovatie.	23.51
670	Meld u aan: wnl.tv/nieuwsbrief mail naar: wnlopzondag*omroepwnl.nl DIT PROGRAMMA WERD LIVE ONDERTITELD	4.09