WNL op Zondag 🇳🇱

_id	6922db22bb77f162b3d1a08d
url	https://npo.nl/start/serie/wnl-op-zondag/seizoen-25/wnl-op-zondag_456/afspelen
datetime	2025-11-23 10:00:00
description	Staatssecretaris van Defensie Gijs Tuinman over de defensiebeurs NIDV. * Hoogleraar Internationale Betrekkingen Rob de Wijk over een nieuw Amerikaans-Russisch plan voor een einde van de oorlog met Oekraïne. * Tech-investeerder Eva de Mol over de AI-ontwikkelingen in Nederland. * Financieel commentator De Telegraaf Martin Visser en neurobioloog Brankele Frank over de totale waarde van alle beleggingen van Nederlandse huishoudens.

 

Statements

idx	statement	score
0	888 Het vredesplan voor Oekraïne dat Amerika en Rusland hebben gepresenteerd komt neer op een complete capitulatie voor Oekraïne.	27.02
3	En wie zijn de mannen achter de schermen die deze deal hebben gesloten?	15.97
5	LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN Welkom allemaal.	3.77
6	Dit is WNL op Zondag, live vanuit studio 6 in Hilversum.	7.52
8	Gijs Tuinman is hier, staatssecretaris van Defensie.	8.83
9	U was deze week op de internationale wapenbeurs in Rotterdam.	6.68
10	Daar te zien: zelfrijdende tanks, drones die hun eigen doel vinden en andere autonome wapens.	26.04
11	Aan u de vraag: Wie beslist er straks over leven en dood, mens of machine?	6.15
12	Met Rob de Wijk bespreken we het vredesplan van President Trump.	13.08
13	Komt het einde van de oorlog in Oekraïne hiermee in zicht?	31.2
14	Zou je dit 28-puntenplan in één woord kunnen samenvatten?	4.97
17	Oekraïne wordt onder druk gezet om gebied op te geven.	76.04
20	Alle Nederlandse media, van Telegraaf tot Groene Amsterdammer en van NOS tot SBS komen met een brandbrief voor de heren aan de formatietafel.	6.95
22	Chinese en Amerikaanse techreuzen bedreigen met hun algoritmes onze democratie.	87.72
23	Tech-investeerder Eva de Mol heeft een duidelijke mening over AI, net als paus Leo.	46.57
24	Dit zei hij vrijdag: Heeft de paus gelijk, geen huiswerk met AI.	17.36
27	En nog nooit Nederlandse belegden Nederlandse huishoudens zoveel als nu.	46.38
28	Met Martin Visser van de Financiële Telegraaf bespreken we de laatste beursontwikkelingen vooral over de AI-bubbel.	10.24
29	En met neurobioloog Brankele Frank duiken we in de psyche van de belegger.	4.09
31	En dat gaat nieuws gaat over vliegveld Eindhoven en de militaire luchtmachtbasis Volkel.	7.45
32	Want daar werden dit weekend meerdere drones gesignaleerd.	29.65
33	Vliegveld Eindhoven ging gisteravond dicht vanwege die drones.	60.98
35	Op vrijdagavond vuurden Nederlandse militairen boven Volkel schoten af.. op zeker tien drones die het luchtruim boven de basis schonden.	47.34
36	Het waren meerdere dromers boven en rondom een van de best beveiligde Nederlandse vliegbasis.	12.63
38	Welke wapens werden ingezet om de doos neer te halen?	10.96
45	Het gebeurde eergisteravond op Volkel en gister op Volkel en Eindhoven Het gebeurde eergisteravond op Volkel en gister op Volkel en Eindhoven Er zijn contra-drone-middelen ingezet.	6.56
53	Als we als overheid ergens een rode lijn trekken is er altijd wel iemand die daar overheen probeert te gaan.	6.37
56	Het kan heel goed zijn dat dat gewone burgers zijn.	4.97
57	We zijn hard aan het communiceren dat het niet mag.	6.53
58	Het kan zijn dat het uit het commerciële circuit kwam.	4.94
59	Soms worden jongeren gerekruteerd om dit soort dingen te doen.	74.13
60	Er staan op Volkel F35's, en het is een publiek geheim dat er kernwapens liggen Dit is sinds de oorlog niet meer gebeurd.	60.43
62	In het verleden traden we meestal niet handelend op, ook al mocht dat wel.	4.89
67	Waarom is het zo ingewikkeld om te zien waar het vandaan komt?	7.87
71	Deze week vertrokken tweeNederlandse Patriotsystemen naar Polen, en anti-drone systemen.	13.53
72	Hebben we die niet zelf nodig om ons eigen luchtruim te verdedigen?	7.53
84	We hebben operationeel hoofdkwartier bedacht nacht paraat staat.	13.86
85	We doen de oproep: gaan niet zomaar over de vliegveld vliegen met je drone.	12.68
86	Het tv-programma Even tot Hier plaatste twee informatiepanelen over zwarte soldaten terug naast de militaire begraafplaats Margraten.	33.08
87	De Verenigde Staten zijn de beheerder van de erebegraafplaats en de borden waren verwijderd.	16.84
88	De verhalen van de zwarte soldaten zou niet meer in de herdenkingsmissie passen.	6.48
90	In het programma werd ook een eerbetoon gebracht aan soldaat Willy F. James jr. Een boer naast de begraafplaats wilde daar graag aan meewerken.	6.92
91	Eva, wat vond je van de verwijdering van de panelen?	5.41
98	Ik vind het verschrikkelijk dat de panelen weggehaald zijn.	4.06
99	We kunnen er vanalles van vinden wat er in de VS gebeurt.	11.71
100	Maar wat dit soort dingen betreft moeten we zelf initiatief tonen.	3.82
106	Daarin staat volgens Amerikaanse media onder meer dat Oekraïne de hele Donbas opgeeft.	77.7
107	Er zijn een hoop punten waarvan ik denk dat het voor Oekraïne heel moeilijk zou zijn om dit te accepteren.	7.47
108	Is dit een vredesvoorstel, of zijn dit capitulatievoorwaarden?	7.51
110	Er zitten een paar dingen in dit plan die lastig te accepteren zijn voor Oekraïne.	8.26
114	Ook een wordt onder druk gezet om gebied op te geven.	4.0
115	We kunnen gaan praten over al die 28 punten er zijn ook punten bij die Oekraïne zo zal accepteren.	14.92
120	De Russen hebben een speciale verantwoordelijkheid.	5.87
129	Ik denk dat Trump daar inmiddels zelf ook achter is gekomen.	7.13
131	Is het onvermijdelijk dat Zelensky grondgebied opgeeft voor vrede?	28.01
133	Maar dan heeft hij de steun van de Europeanen nodig.	5.44
134	Wij kunnen wapens vanuit de VS doorsluizen naar Oekraïne.	86.59
135	Je moet je realiseren dat Trump dit plan niet zonder Europa kan implementeren.	9.25
136	Er staat in het plan dat Oekraïne lid mag worden van de G8.	82.64
138	Als het gaat om het non agressie pact, wat erin staat daar heeft hierop ook wat over te zeggen.	7.78
140	Maar het moet niet eindigen met een soort vrede van Versailles.	4.37
141	Het lijkt me ingewikkeld voor de Europese politiek.	6.09
145	Een heleboel van de punten die erin staan zijn in het voordeel van Poetin.	5.83
146	Haar krijgt de Donbas Hij krijgt de Donbas gaten zijn handen.	4.38
148	Er staat dat Oekraïne 'de facto' gebieden op moet geven.	25.56
150	We moeten dit plan aanpakken en zeggen van: we gaan bevriezen langs de bestaande lijn.	5.48
153	President Zelensky zit in een slechte onderhandelingspositie.	81.19
154	Niet alleen verliest hij aan het front, hij heeft ook te maken met grote corruptieschandalen.	5.83
155	Er is 100 miljoen dollar verduisterd bij het staatsbedrijf voor kernenergie, Energo Atom.	28.01
157	Meestal komt de president weg met dit soort bezweringen.	14.08
159	Veel Oekraïners hebben schoon genoeg van zijn autoritaire chef-staf Andrij Jermak.	33.8
160	De boomlange man die altijd binnen handbereik is van de president.	12.0
161	Zelensky staat nu onder zware druk om hem te ontslaan.	43.81
163	Hoe kijkt u er naar dat meer dan honderd miljoen dollar in de zakken verdwijnt van ministers en een zakenvriend van Zelensky?	35.43
164	Nederland doet het iets anders dan veel Europese landen.	10.59
165	Wij maken geen budget over naar de Oekraïense overheid.	53.42
167	Ondermijnt dit het draagvlak voor financiele steun aan Oekraïne?	33.93
169	Een tijdje geleden was er ook iets met die corruptiewaakhonden.	4.76
172	Maar we moeten zorgen dat het geld dat richting Oekraïne gaat ook echt te goede komt aan Oekraïne.	19.77
176	Dit vredesplan is bedacht door de Amerikaanse gezant en boezemvriend van Trump Steve Witkoff en Trumps schoonzoon Jared Kushner.	11.57
185	Maar zoals het er nu uitziet kan Ruslandn 'm ook nooit winnen.	7.12
188	Het gaat niet goed, maar het gaat ook niet slecht genoeg om te verliezen op dit moment.	4.39
191	Het zal niet de eerste keer zijn dat zo'n plan wordt teruggetrokken.	4.42
192	Het wordt voor Europa belangrijk om na te gaan denken hoe je nu eigenlijk met Amerika om wil gaan.	5.63
194	Je trek met allemaal Europese leiders naar Washington omdat je denkt dat je Trump in jouw kant hebt.	20.3
196	Deze week was er de internationale wapenbeurs in Rotterdam.	7.43
198	U gaf de speech in het Engels en u had het over 'niet lullen maar poetsen'.	5.0
204	Ik kreeg de indruk dat u zich ergert aan het trage tempo waarin er wapens worden ontwikkeld.	3.66
207	U zei: binnen drie maanden wil ik een alternatief voor de Tomahawk-raket met een warhead van 100 kilo en een bereik van 1000 kilometer.	15.53
210	Je moet gewoon zorgen dat je de juiste spullen en genoeg mensen hebt.	4.46
211	Drie mensen is misschien wat rap, maar zes maanden moet zeker kunnen.	3.55
213	Het hoeft ook niet perfect te zijn, als het maar werkt.	4.93
216	We kunnen niet eeuwig doorgaan met testen op dit moment.	7.12
221	Dus u wilt eigenlijk 3D printers hebben die onderdelen kunnen printen?	7.73
225	Je wilt geen logistieke centra op moeten zetten voor die onderdelen.	4.31
227	Ik snap dat die grote militaire bedrijven een businessmodel moeten hebben.	5.02
234	Maar uiteindelijk wordt het allemaal ook gedraaid op software.	5.39
235	Militaire maken een plan van aanval en dan kan dit voertuig ingezet worden.	29.87
237	Dan heb je het eens met mensen erin en dit soort tanks.	3.97
239	Dan kan dit voertuig naar voren toegestuurd worden.	5.15
240	Waar de tegenpartij kan beslissen de mensen tussenuit te halen.	7.68
242	We zijn als Nederland de kar trekken van de wereld.	10.95
244	Daar willen we op een verantwoordelijke manier mee omgaan.	4.06
245	Er zijn resoluties aangenomen, ook door China, dat we er verantwoordelijk mee moet omgaan.	24.02
248	Maar wat als de tegenstander zich daar niet aan houdt?	7.63
249	We hebben in Nederland een krijgsmacht om te beschermen wat ons dierbaar is.	24.02
250	En China heeft zich aangesloten bij dit initiatief.	13.41
251	Weten dat ze een ander waardeprofiel daarop nahouden maar ze hebben zich wel aangesloten.	9.44
254	Want je trekt voor defensie mensen aan die elders weer weggehaald.	53.34
258	Maar we moeten de Nederlandse economie ook versterken.	23.33
261	Het programma Tegenlicht kwam met een uitzending over drones.	27.36
262	'Aan de hand van het luisteren naar een mortierinslag weten waar de vijand is.'	3.76
268	Maar we hebben er uiteindelijk wel 20-jarigen gevochten.	7.96
270	Het begin bij mensen met een botsing en het eindigt uiteindelijk bij mensen aan de onderhandelingstafel.	8.63
273	Straks spreek ik met financieel commentator Martin Visser over wat er aan de hand is op de financiele markten en met neurobioloog Brankele Frank over de psychologie van de belegger.	5.03
276	De laatste tijd duiken er regelmatig verhalen op dat AI antwoorden geeft die niet kloppen en zelfs dingen verzint.	9.34
277	Zo zocht schrijver Leon de Winter een hotel in Berlijn een alternatief voor zijn favorietehotel dat wordt gerenoveerd en schotelde AI hem een schitterende keuze voor.	13.3
282	Ik denk dat je zoiets niet aan ChatGPT moet vragen.	4.37
283	Veel mensen weten niet welke AI- platformen ze moeten gebruiken om vragen te beantwoorden.	43.37
287	Een voorbeeld uit de docu-serie AI Love, een man heeft een AI-vriendin.	32.04
292	En als ik tegen Ayra zou zeggen: Wat vind je ervan?	4.06
303	Dat is een van de makkelijkste manieren om te weten dat je erbij mag horen.	4.73
307	Je krijgt een soort relatie met iets dat niet wederkerig is.	6.14
312	Waar we vooral positieve ontwikkelingen zien is op het gebied van het bedrijfsleven.	4.91
313	Dan gaat het bijvoorbeeld over snelheid en efficiëntie.	4.37
316	Maar iedereen heeft wel eigen verantwoordelijkheid.	4.38
324	We moeten kijken of we technologie kunnen gebruiken om nepnieuws beter te herkennen.	20.12
325	Want nu wachten we maar af en wijzen we naar bepaalde regelgeving.	3.82
327	Dus we kunnen wel kijken hoe we terug moeten duwen maar ik denk dat je meer moet inzetten op voorlichting.	4.29
330	Ik denk dat je dat nooit kunt leren als gemiddelde Nederlander.	5.14
331	Ik mag van mezelf veronderstellen dat ik een aantal dingen wel weet.	3.92
332	Maar het is heel lastig om te checken of iets klopt of niet.	5.25
333	Daarom denk ik dat we weer moeten inzetten op technologie die nep van echt kan onderscheiden.	4.73
338	Tegelijkertijd wordt aangegeven wat de grenzen zijn.	3.96
341	Bijvoorbeeld om verkiezingsprogramma's te vergelijken.	8.01
343	Maar het is zo snel gegaan dat ik benieuwd ben naar de volgende stap.	3.84
344	Ik ben juist verbaasd over hoe goed het de laatste tijd is.	4.45
347	Uit onderzoek is gebleken dat mensen meer tevreden zijn over een interview met een Avatar dan met echte mensen.	88.06
350	Ik sprak een bedrijf die computers verkocht via een Avatar.	19.21
351	Die zei dat mensen duurdere computers kochten en tevredener waren.	53.79
352	Het maakt dus niet uit of je te maken met een echte verkoper of met een fake verkoper.	4.19
355	Jij bent heel positief over de ontwikkelingen van AI.	4.67
356	Het kan bijvoorbeeld heel goed gebruikt worden in de zorg.	6.8
358	Het kan ook gebruikt worden bij de energietransitie.	38.46
359	Het kan gebruikt worden om bosbranden te detecteren.	71.36
360	Tuurlijk moeten we niet allemaal een Avatar krijgen als beste vriend of vriendin.	6.61
362	Ik begreep van de redactie dat jij er ook wel eens tijden ingestoken bent.	3.78
364	We gingen iemand interview voor een nieuwe baan en dat bleek een avator te zijn.	6.26
370	Het kan dus gebruikt worden om fraude te plegen online.	19.75
374	Vroeger ging dat zo: Spaarzaamheid wordt als een oude vaderlandse deugd beschouwd die niet vroeg genoeg ontwikkeld kan worden.	23.84
375	En deze kinderen komen naar de spaarbank van de stad Amsterdam om de inhoud van hun spaarpot, die de vorm van een pinguin heeft, nog veiliger op te bergen.	13.94
376	Velen van die spaarpotten hebben kleine mechaniekjes die het erg aantrekkelijk maken om er geldstukjes in te doen.	31.51
377	Boeiend is de Jonas, die zijn geld in de walvis deponeert in plaats van zichzelf.	9.14
379	Als ik die vroeger had gehad, had ik misschien meer gespaard.	3.41
380	Nederland is binnen Europa een van de landen waar het meest gespaard wordt.	87.42
381	We hebben allemaal heel veel spaargeld, maar er wordt relatief weinig geïnvesteerd.	9.86
383	Ben je een dief van je portemonnee als je niet belegd?	15.09
386	Maar als je flink belegd mag je het jaar daarop bij de fiscus flink aftrekken.	10.22
387	Maar er zijn allerlei redenen waarom mensen toch gaan sparen en niet beleggen.	6.94
401	Die zijn de reden dat mensen vaak in een bubbel stappen en te optimistisch zijn.	13.84
402	Sinds 2015 heeft iedereen alleen maar positief rendement gehad dus blijft iedereen maar instappen.	8.89
403	Je krijgt meer testosteron en daarom word je overmoedig.	90.8
404	Het is misschien ook de reden dat vrouwen betere beleggers zijn dan mannen.	19.83
408	Jullie kwamen vrijdag met deze kop: 'AI-Bubbel is fors risico.'	31.74
410	De vraag is of het op korte termijn voldoende rendement oplevert.	4.24
411	Iedereen is bang dat het een bubbel aan het worden is maar veel mensen blijven toch doorgaan.	8.1
414	Een bubbel knapt altijd wel een keer, maar het kan ook over vijf jaar zijn?	10.77
416	Als je er te vroeg uitstapt, kost dat heel veel geld.	7.48
420	Ze maken winst tegelijkertijd zie je dat we wellicht te veel waarde toekennen aan die bedrijven.	8.27
423	Sommige bedrijven zijn groter dan de economie van Japan!	69.58
425	Maar het gaat om de vraag: welk deel is reëel en welk deel niet.	4.46
426	Inmiddels beginnen techbedrijven onderling ook geld rond te pompen.	13.4
427	Dus het begint trekken te krijgen van een rondpompcircuit.	39.88
431	Als we ergens niet meer in vertrouwen, dan keldert het.	4.37
432	Als mensen meer angst krijgen worden andere delen van je hersenen actiever ga je andere beslissingen nemen.	88.39
434	Jij moet de eerste zijn die tegen de stroom in gaat.	3.97
437	Iedereen praat over dat het slecht zal gaan en dan ga je daarin mee, terwijl dat niet hoeft.	5.1
438	Het belangrijkste is dat je in de lange termijn blijft nadenken.	4.66
445	Zo groot is de bonus die tech-ondernemer Elon Musk kan krijgen.	82.32
446	Ook bij CNN hebben ze even wat tijd en aandacht nodig om het te bevatten.	4.62
448	Toch geloven zijn aandeelhouders dat hij door een hogere beloning beter zijn best gaat doen.	5.46
449	Zonder die beloning zou hij wellicht kunnen vertrekken, was de vrees.	3.96
450	Ze nemen voor lief dat de macht bij Tesla nog meer bij één persoon komt te liggen.	16.27
453	Er was heel veel weerstand, maar het is uiteindelijk toch goedgekeurd.	4.32
454	Als je naar deze tech-miljardair kijkt, als neurobioloog, denk je dan: gek of geniaal?	17.03
456	Veel mensen beginnen als genie en worden uiteindelijk gek.	43.51
458	Het geeft aan een heilig geloof van die aandeelhouders dat hiermee akkoord gaan.	5.36
459	Het geloof en het vertrouwen dat deze man dit waar kan maken is een soort van aanwijzing.	4.97