youtube

_id	664f350dd60c8cad5b9d7026
url	https://www.youtube.com/watch?v=hfjdg0lO01s
datetime	2024-04-24 04:58:58
description	Op 23 april organiseert Instituut Clingendael een EU-verkiezingsdebat tussen kandidaatleden van het Europees Parlement. De verkiezingen voor het Europees Parlement van 6 juni staan voor de deur. Wat vinden Nederlandse politieke partijen – en specifiek kandidaatleden voor het Europees Parlement – eigenlijk van de grote Europese thema’s? Wat is de toekomst van het EU-buitenlandbeleid en moeten we bijvoorbeeld meer migratiedeals sluiten? Hoe ver moeten we gaan met militaire samenwerking binnen de EU? En zou je als boer nog wel landbouwsubsidies moeten krijgen zonder verduurzaming? 16.30 - 17.30: debat a.d.h.v. stellingen met: Eveline Herben (kandidaatlid BBB) Naomi Yogi-van Loon (kandidaatlid NSC) Femke Brouwer (kandidaatlid GroenLinks-PvdA) Robbert van Eerd (kandidaatlid CDA) Laura de Vries (kandidaatlid D66) Alisha Müller (kandidaatlid VVD) 17.30 - 18.00: Q&A met het publiek Moderator is Camille van Hees, Research Fellow bij de EU & Global Affairs Unit van Clingendael.
channel	Clingendael Institute

 

Statements

idx	statement	score
17	Mijn naam is Camiel van Hees, onderzoeker bij EU, EU-onderzoeker bij Instituut Klingendael.	0.01
18	En ik wil jullie van harte welkom heten bij dit Klingendael verkiezingsdebat met kandidaatleden voor het Europese parlement.	41.58
19	Een speciaal welkom ook voor de kijkers online en ook voor het publiek hier in de zaal.	0.01
20	Het bestaat vandaag uit alumni en gastsprekers van de verschillende Klingendael Academy EU-cursussen.	0.01
22	2024 is zoals jullie allemaal weten het jaar van de democratie.	0.01
23	Met verkiezingen over de hele wereld en ongeveer de halve wereldbevolking gaat naar de stembus.	0.01
24	Dus ook wij in begin juni voor het Europese parlement, om 6 juni begint die verkiezing in Nederland en daarna gaan in de dagen daarna ook andere lidstaten naar de stembus.	0.01
25	We zijn heel blij dat we vandaag zes kandidaatleden voor het EP mogen verwelkomen in het Nutshuis.	0.01
26	En ik stel jullie graag in willekeurige volgorde voor.	0.04
27	Laura de Vries van D66, Evelien Herben van de BBB, Robert van Eerd van CDA, Alicia Müller van de VVD, Naomi Yogi van Loon van NEC en tot slot Femke Brouwer van GroenLinks PvdA.	0.01
29	Elk van de kandidaatleden krijgt als eerst 1 minuut om kort zijn of haar standpunten en haar partij te introduceren.	0.01
32	Drie thema's die een grote rol zullen spelen in de campagne naar de Europese verkiezingen.	0.01
33	En hopelijk hebben we daarna nog de tijd voor een aantal vragen van het publiek.	0.01
34	We willen dit ook graag een interactief debat laten zijn.	0.01
35	Dus bereid vast een aantal interessante vragen voor.	0.01
37	En tot slot zullen de kandidaten een afsluitende pitch geven.	39.61
40	We hebben niet heel lang, dus ik ga strenger zijn dan normaal.	18.22
41	De EU en de Europese verkiezingen zijn natuurlijk van groot belang voor ons allemaal.	0.01
43	Zodat we de drie grote onderwerpen goed aan bod kunnen laten komen.	0.01
45	En ervoor zorgen dat jullie niet door elkaar heen praten.	0.01
49	En mag ik jou Naomi, van NEC, graag als eerste vragen een introductie van één minuut te geven.	0.02
54	Sinds november 2023 wordt het woord bestaanszekerheid veel genoemd in de nationale politiek.	0.01
58	Bijvoorbeeld door het versterken van onze landbouw.	0.01
59	En in feite is het gesprek over veiligheid net zo goed een voorwaarde voor onze bestaanszekerheid.	0.01
61	Het is goed dat we op Europees niveau samenwerken op belangrijke thema's.	0.01
63	We moeten alleen wel opletten dat die regels goed worden ingevuld.	0.01
64	Anders krijg je boze boeren en onduidelijke afspraken over migratie.	0.01
65	Ik wil graag naar Europa om bij te dragen aan een goed bestuurde, stabiele en sterke Europese Unie.	0.01
66	Dit is essentieel voor onze welvaart en nationale veiligheid.	0.03
68	Dus als je het eens bent met de Europese samenwerking met goede regels.	0.01
69	Als je iemand wil sturen die nog een tijdje mee kan en die de bredere samenleving vertegenwoordigt.	0.01
74	Dames en heren, als het gaat om Europa staat D66 voor een Europa dat verantwoordelijk is en humaan handelt.	40.88
75	Waarbij we grip krijgen op migratie maar er ook voor zorgen dat we geen zakken geld geven aan dictators zoals bijvoorbeeld in Tunesië.	0.02
76	Dat we ervoor zorgen dat migratie, dat we daar een handel op hebben dat we ervoor zorgen dat migratie niet onhandelbaar is maar dat we er ook voor zorgen dat mensenrechten ten alle en alle tijde gewaarborgd blijven.	0.01
77	D66 wil grip op migratie, maar Nederland is geen eiland.	6.07
79	Daarom staan wij ook positief tegen het migratiepact dat onlangs is aangenomen.	0.01
80	Maar we zijn er dus wel heel erg voor dat we dat allemaal mensenwaardig doen.	0.01
83	En mensen die migreren, mensen die vluchten die moeten we ten koste van alles ervoor zorgen dat die mensen kunnen vluchten.	0.01
89	Ik heb gewerkt in bedrijfsleven en deels voor internationale organisaties.	0.01
93	Een klein klapstoeltje aan de zee in de jaren negentig.	29.94
97	En de veiligheid van Europa werd waargenomen door de Verenigde Staten.	0.02
101	En we zijn erachter gekomen dat we niet klaar zijn voor deze wereld.	2.42
102	Het CDA wil graag dat Europa geopolitiek volwassen wordt.	0.01
111	Ik sta er maar in voor een veilig en schoon Nederland.	0.01
114	Dus ik leerde al heel erg vroeg dat je voor veiligheid moet werken.	0.04
115	Ik werk nu als politiek adviseur bij het ministerie van Defensie voor de staatssecretaris.	0.02
116	En daar is die overtuiging eigenlijk alleen maar sterker geworden.	0.01
118	En we moeten als Europa echt veel meer doen om ons daar tegen te kunnen beschermen.	0.01
119	Dus ik denk aan samen materiaal kopen, samen oefenen en samen onze grenzen bewaken.	0.01
120	Voor het klimaat geldt dat vuile lucht zich niet aan landsgrenzen houdt.	2.38
121	En dat we dus in Europa afspraken moeten maken voor een sterke en schone economie.	0.01
122	Dus vandaag precies eigenlijk de drie thema's waar we vandaag over gaan hebben.	0.1
123	Over migratie, over defensie, over klimaat, landbouw.	0.01
124	Dat zijn nou juist bij uitstek de problemen die we in Europa moeten oplossen.	0.01
125	Dus ik kijk er naar uit om dat vandaag met jullie te bespreken.	0.01
130	Ik werk inmiddels 14 jaar in het Europese speelveld als belangenbehartiger voor de Nederlandse tuinbouwsector.	0.01
131	En ik heb met name gezien hoe de afgelopen jaren de regelgeving enorm is geïntensiveerd.	0.02
133	En dat niet alleen boeren en tuinders maar ook ondernemers niet meer zien zitten de tsunami aan regelgeving.	0.02
134	Ik denk dat er meer met de wortel en minder met de stok moet worden samengewerkt.	0.01
135	En natuurlijk is de BBB erg gericht op land- en tuinbouw, maar we zijn geen one issue partij.	0.02
136	Het gaat burgers zeker aan dat zij veiligheid hebben, dus het beschermen van onze buitengrenzen.	0.01
137	Zorg voor defensie, maar ook om het draagvlak voor migratie te houden, moeten er echt een heleboel dingen worden aangepakt.	0.01
138	En tenslotte, dat wordt het derde thema natuurlijk over de landbouw.	0.01
139	Daar hebben we zeker ook ideeën over van hoe dat beter zou kunnen in Europa.	0.01
143	Ja, dankjewel Femke Brouwer, nummer 11 op de lijst van GroenLinks, de P van de A. Toen ik in 2004 mijn ouders belde met een mededeling dat ik niet thuis zou komen voor het kerstdiner.	0.02
144	Omdat ik de Oekraïnse verkiezingen ging waarnemen tijdens de Oranje Revolutie.	0.03
145	Was het duidelijk dat democratie bij mij bovenaan staat.	0.01
146	Want mijn moeder kan namelijk ontzettend goed koken.	0.02
147	Al twintig jaar werk ik op het gebied van democratisering.	0.09
148	Met parlementen, politieke partijen en ook het maatschappelijk middenveld.	0.01
149	Eerst als tweede ambassadesecretaris bij de PV in Straatsburg.	0.01
150	Vervolgt het Europese parlement, internationale non-profits en ook bij de VN.	0.01
151	Niets is zo verbindend als het hebben van een gemeenschappelijke vijand, Poetin.	0.01
152	En je realiseert je dan ook dat stabiliteit en welvaart aan de buitengrenzen ontzettend belangrijk zijn.	0.03
154	In het Europese parlement zal ik me inzetten voor een geloofwaardig proces.	0.01
155	Van integratie in Europa met een open en kritische blik.	0.01
157	Naar de gemeenschappelijke democratische waarden binnen de Unie die versterkt moeten worden.	0.01
158	Het is hard dat minder dan de helft van de wereldbevolking in de democratie leeft.	99.98
160	En ook hier binnen de Europese Unie wordt aan deze democratische waarden gemorreld.	49.16
161	De economische, sociale, maar ook geopolitieke uitdagingen waar Nederland en Europa voor staan.	0.01
163	En daar wil ik, Femke Brouwer, op plek 11 van GroenLinks mij voor inzetten.	12.18
168	We hebben al veel kleine tipjes van de sluier gehoord over de drie onderwerpen.	0.01
170	In de Klingendaal barometer, daarin meten we jaarlijks welke onderwerpen Nederlanders belangrijk vinden.	0.01
172	Dus vonden wij het een goed idee om met migratie als onderwerp te beginnen.	0.01
174	Om migratiestromen richting Europa verder in te perken moet de EU meer migratiedeels met derde landen sluiten, zoals die met Tunesië.	0.01
176	Ja, dan wil ik jullie graag vragen om met rood of groen te laten zien of jullie je in deze stelling kunnen vinden, de ja of de nee.	0.01
179	Ik wilde graag aan Femke vragen om als eerste haar reflectie te geven.	0.01
181	Ja, buitenlandse politiek is vaak een keuze tussen onaantrekkelijke alternatieven, zou ik zeggen.	0.02
182	Ongecontroleerde migratie leidt ook tot minder politieke stabiliteit hier in Europa zelf.	99.59
183	Migratiedeals zijn natuurlijk een poging om dat beter te gaan leiden.	0.01
184	Maar helaas geen oplossing voor de onderliggende structurele problemen.	0.01
185	En voor GroenLinks en PvdA staat dan ook vast dat afspraken met andere landen over migratie moeten flinke stikte voorwaarden hebben.	1.08
186	En er moeten vooral voldoende waarborgen zijn voor mensenrechten.	0.01
187	Onder geen beding mag de Europese Unie migranten terugslepen naar mensonterende situaties.	0.01
190	En daarom is het ook belangrijk dat we naar die herkomstlanden kijken.	0.01
192	Waarbij goed bestuur een voorwaarde is, is ontzettend belangrijk.	0.01
193	En daarom vinden wij het ook erg moeilijk om te zien dat met de huidige coalitiepartners die nu in onderhandeling zijn dat daar inderdaad ontwikkelingssamenwerking waarschijnlijk sterk gereduceerd gaat worden.	0.04
195	Laten we naar een van die coalitieonderhandelers gaan.	0.01
199	Ik vind het goed om te zien dat jullie ook voor de stelling zijn.	0.01
201	Kijk, als we kijken naar Nederlanders, maken ze zich gewoon zorgen om de hoge asielinstroom die nu bij ons in Nederland staat.	0.11
202	En we moeten er in Europa voor zorgen dat we daar goede afspraken over maken.	0.01
203	Nou, gelukkig is er onlangs dat migratiepact ingekomen waarin we afspraken maken over oké, als mensen dan aan de buitengrens binnenkomen hoe verdelen we die vervolgens eerlijk over Europa?	0.02
205	Maar dat zal uiteindelijk niet iets doen aan de instroom die vanuit buiten komt.	0.01
206	Daarvoor moeten we dus ook zeker afspraken maken met die derde landen.	0.01
209	Je moet daar gezamenlijk het deal over sluiten waar ook de landen wat aan hebben.	0.01
211	Dat je ook veel breder gaat kijken op bijvoorbeeld hoe kunnen we met elkaar handelen?	0.01
212	Hoe kunnen we ook over bijvoorbeeld groene energie hoe kunnen we daar stappen in zetten met elkaar?	0.01
213	Je wilt uiteindelijk komen tot een win-winsituatie zodat de opvang in de regio beter geregeld wordt en ook de mensen meer perspectief hebben om daar gewoon een goed leven op te bouwen zodat ze ook niet naar Europa kunnen komen.	0.01
214	We moeten gewoon met die landen in gesprek gaan en daar gezamenlijk beter van worden.	0.01
217	Het lijkt nu allemaal alsof we het heel erg met elkaar eens zijn.	0.01
218	Maar volgens mij moeten we natuurlijk migratiedeals sluiten maar niet migratiedeals zoals Tunesië.	0.01
219	Want die Tunesië-deal, volgens mij kunnen we daar gewoon over eens zijn dat die gewoon gefaald heeft.	0.08
220	Dat is gewoon een niet mensaardig, een mede-menselijk pact.	0.01
222	We doen soms alsof het gaat over producten die we vervoeren van land naar land en dat we daar regulatie op moeten toepassen.	0.07
223	Maar lieve mensen, asiel en migratie gaat over mensenlevens.	0.03
226	Als Rusland hier zou binnenvallen en natuurlijk doen we er alles aan dat dat nooit gebeurt stelt u zich voor dat u zou moeten vluchten?	0.02
227	Hoe zou u willen dat u in een ander land terecht zou komen?	0.01
228	Hoe zou u willen dat die procedures en processen gaan?	0.01
230	En natuurlijk niet alles kan en we moeten grip krijgen op migratie.	0.01
232	Niet voor ons, maar ook niet voor de mensen die vluchten.	0.02
233	Maar menswaardigheid moet altijd en altijd op één staan.	0.01
234	En we kunnen doen alsof we het hier allemaal met elkaar eens zijn over asiel en migratie maar we zien gewoon dat bijna alle partijen die hier met mij staan niet menswaardige deals maken.	0.08
239	Kijk, het CDA is natuurlijk een van de onderhandelaars van het migratie-asielpact om juist te zorgen dat we al aan de grens van Europa kunnen bekijken wie is er wel kansrijk en wie is er niet kansrijk.	0.02
240	En in jouw betoogje praat je over vluchtelingen maar ik denk dat er ook een hele hoop mensen deze kant op komen.	0.29
242	Dus er waren 330.000 mensen die illegaal de zee hebben proberen over te steken in 2022.	11.51
243	En voor iedere persoon, ik was zelf in Amsterdam ik kom veel mensen tegen uit dat soort buitenlanden.	0.01
244	Voor iedere persoon an sich is het natuurlijk fantastisch om hier naartoe te komen.	0.01
248	En dus vandaar kijken, is de aanvraag kansrijk of niet?	0.01
250	Maar de menswaardigheid is ook juist te zorgen dat mensen niet dat bootje gaan pakken en die gevaarlijke zee overgaan.	0.01
251	Er waren laatst weer mensen verdronken die naar het Verenigd Koninkrijk probeerden te komen.	12.99
252	En daarom pleit het CDA dus voor meer deals met landen aan de grens zodat de eerste stap daar kan worden gedaan.	0.4
254	En tegelijkertijd willen wij ook een Afrikastrategie die veel breder gaat.	0.01
255	Die gaat over handel, investeringen, om ook de oorzaak van migratie weg te nemen.	0.01
256	Dat er een bepaalde kans is voor mensen om daar een bestaan op te bouwen.	0.01
260	Ja, ik denk dat we Kijk, natuurlijk willen we vluchtelingen opvangen, maar we moeten ook gewoon eerlijk zijn.	0.02
261	De aantallen asielzoekers die we sinds 2015 in Europa binnenkrijgen daar hebben we gewoon geen oplossing voor.	99.18
262	In Ter Apel is de dwangsom inmiddels opgelopen tot bijna een half miljoen.	0.07
263	Die migratiedeals met derde landen kunnen helpen om die instroom te beperken.	2.8
264	Maar als je het hebt over goed bestuur dan is zo'n deal met Tunesië inderdaad geen goed voorbeeld.	0.01
266	Dat je duidelijke en bindende afspraken maakt over mensenrechten.	0.01
268	Wat doen we met de mensen die geen asiel toegeweest kregen?	0.01
269	Dat kan bilateraal, maar Europees staan we daarin veel sterker.	1.71
270	Wij zijn het er ook mee eens dat het migratie-vraagstuk onderdeel moet zijn van een bredere strategie.	0.04
271	Waarin je dat dus linkt aan ontwikkelingssamenwerking.	0.74
276	Evelien, de tuinbouwsector is een van de sectoren die juist ook heel erg afhankelijk is van migratie.	0.01
277	Dus ik ben expres heel benieuwd naar hoe jij hier naar kijkt.	0.01
281	Dus dat is eigenlijk een beetje buiten deze stelling.	0.03
283	De BBB denkt dat je op een aantal terreinen tegelijk bezig moet zijn.	0.01
287	Als het draagvlak hier verdwijnt voor migranten die wel zijn toegelaten dan is dat geen goede zaak.	0.01
288	En dat komt... Een aantal dingen zijn al aangekaart.	0.01
295	En de deal met Tunesië is nog niet in steen gehouden.	0.02
296	Dat wil zeggen dat daar ongoing onderhandelingen verder over zijn om dat te verbeteren.	0.1
297	Bijvoorbeeld ook een betere samenwerking met Frontex.	0.01
303	En daarnaast denkt de BBB dat het ook goed is om verder na te denken over het extern gaan regelen van de hele procedure.	0.02
304	Er zijn meerdere landen die daar interesse in hebben.	0.01
307	Dat wil zeggen dat je in veilige landen en dan wordt met name genoemd Rwanda, Macedonië om daar die procedures te gaan externaliseren.	0.27
308	Daarvoor is aanpassing nodig van Europese regelgeving.	21.36
309	Ik denk dat we op verschillende vlakken parallel actie moeten ondernemen.	0.01
310	We hebben ook het voorbeeld van Italië met Albanië.	46.78
313	Ik kan wel zeggen dat het CDA ook groot voorstander is.	0.03
314	Wij noemen het in ons verkiezingsprogramma afmeerplatforms.	0.01
315	Maar het voorbeeld van Italië met Albanië om juist te kijken, kan je niet die eerste shifting al maken buiten de EU-grenzen?	0.01
316	Er wordt heel veel gepraat over solidariteit en mensenrechten.	0.01
318	Maar laten we dan alsjeblieft zorgen dat deze mensen niet nog het gevaarlijke bootje gaan pakken en de zee opgaan.	0.01
319	Want voor heel veel mensen gaat dat gewoon niet goed.	0.01
321	Ik ben ook blij dat er eerder werd gezegd we moeten het draagvlak houden voor de mensen die we wel zelf hier naartoe willen halen.	1.9
322	Sommige collega's, ik heb het idee dat er af en toe wordt gedaan alsof migratie een soort weersverschijnsel is.	7.27
323	Het is er, het regent of niet, je doet er niks aan.	0.09
324	Maar we hebben ook eerder gezien aan de grens met Wit-Rusland en Polen waar op een gegeven moment werden heel veel migranten afgezet als drukmiddel.	2.46
326	En die heeft gezegd tegen bijvoorbeeld Turkish Airlines je stopt met het mensen ophalen in Noord-Irak.	0.07
327	Ze dan doorbrengen naar Wit-Rusland die uiteindelijk hier in dat grensbosgebied komen.	0.22
328	Nou goed, Turkish Airlines vliegt op ik weet niet hoeveel steden in Europa.	0.06
329	Dus als je echt flink druk gaat leggen kan je daar wel iets aan doen.	0.01
331	En dus niet migratie zien als een soort van het overkomt ons, maar actief op acteren.	0.01
333	Ja, ik vind het altijd heel erg bijzonder dat partijen zoals de EU altijd zeggen ja, mensenrechten, ja, menswaardigheid, kom maar.	1.0
334	Maar volgens mij moeten we een punt zetten waar nu die komma staat.	0.01
335	En moeten we ervoor zorgen dat iedereen waarbij het nodig is om hierheen te vluchten niet in een bootje, maar veilig hierheen kan vluchten.	0.01
336	Want volgens mij moeten mensen die gediscrimineerd worden die onveilig zijn, die wiens leven wordt bedreigd altijd hier veilig heen kunnen komen.	0.01
339	Tuurlijk, als het op een goede manier kan dan goed in de regio.	0.01
340	En natuurlijk moeten we ervoor zorgen dat we migratie nu een goede baan laten leiden.	0.01
341	Want ik ben het ook met u eens hoe we het nu in Nederland geregeld hebben is ook gewoon niet optimaal.	0.02
343	En ook arbeidsmigratie inderdaad, dat hebben we gewoon nodig.	0.01
344	Ik bedoel, als we kijken naar de energietransitie waar ik me heel erg veel mee bezig hou.	0.01
345	U moest dus weten hoeveel tekorten we hebben en hoeveel expertise er in andere landen zit.	0.29
346	Maar omdat we dat nu niet in de juiste banen weten te leiden hebben we daar de nadelen voor.	0.01
347	Dus krijgen we hier de energietransitie nog niet helemaal rond.	0.33
348	Dus volgens mij moeten we positiever gaan kijken naar asielmigratie.	0.01
350	Maar moeten we ervoor zorgen dat de landen veilig zijn.	0.01
351	De vluchtroutes, wanneer nodig, dat die veilig zijn.	0.01
352	En dat we asielmigratie, als het gaat om arbeidsmigratie ervoor zorgen dat dat goed geregeld is.	0.01
354	In 2060 praat over migratie alsof alsof Nederland alle problemen moet oplossen.	0.21
356	Alleen er zijn 10 veilige landen tussen hier en daar.	0.01
357	En ik denk dat we daar ook eerst naar moeten kijken.	0.01
360	Nou, dan zijn natuurlijk die mensen al in die boogjes hier gekomen.	0.01
361	Als we nu even kijken naar het deal die door het Laag Huis is gekomen in het VS Koninkrijk, Rwanda.	0.03
362	Het gaat ons erom, als GroenLinks bevel na dat het om veilige landen gaat.	0.01
366	Dat er ruimte is voor deze autocratische president om daar verder over te onderhandelen.	0.01
367	En zoals Mark Rutte zelf ook zei de aantallen worden niet ingedampt.	0.04
368	Dus ik voel nog niet zo'n hele mooie foto op waar hij voor stond.	0.01
373	Volgens mij heeft de eurocommissaris afgelopen nog aangegeven dat 80 tot 90 procent minder asiel is gekomen vanuit Tunisië.	0.08
377	Denk bijvoorbeeld aan het Turkije-deal waar Malik Azmani, mijn lijsttrekker, zich heel erg voor had ingezet.	4.43
379	Daar zien we nu volgens mij een reductie van meer dan 90 procent vanuit de instroom die toenertijd vanuit Turkije kwam.	0.18
380	En daar zijn ook hele goede afspraken gemaakt met NGO's.	0.01
381	Dus het geld dat vanuit de Europese Unie kwam ging direct naar NGO's om daar de opvang beter te regelen.	0.02
382	Dus er is enorme potentie om dit soort deals heel goed te laten verlopen.	0.01
385	Maar ik vraag me wel af, als we niet met hen in gesprek zijn en niet met hen dit soort deals sluiten hoe zorgen we dan wel voor dat het daar beter komt?	6.89
386	Dus je moet altijd, ook met mensen die misschien wat minder democratisch zijn dan wat wij zouden willen, moet je wel gewoon die gesprekken voeren.	0.01
388	Ik denk dat het ook in die zin een leerproces is om daar een goede deal voor beide partijen voor te maken.	0.01
389	En daar miste de EU ook een beetje de boot met Tunezië in ieder geval in het begin.	0.01
391	Om het bijvoorbeeld ook te hebben over hoe zij hun visaverplichtingen inrichten ten opzichte van mensen die uit West-Afrika komen.	1.35
393	Om hen te helpen op het gebied van verduurzaming in energie of landbouw.	0.01
394	Er moet wel een evenwaardigheid zitten in die deal.	0.01
395	En ik denk dat dat een kwestie is van, nou ja, stappen nemen.	0.01
396	En net als dat met Turkije ook niet vanaf dag één perfect was.	0.01
397	Maar dat neemt niet weg dat het geen goede deals kunnen zijn.	0.01
398	Naomi, jouw buurvrouw had het net over externaliseren van migratie.	0.02
401	Ja, ik denk dat de crux om dat natuurlijk zit in het woord veilig.	0.01
402	En daarom is het ook belangrijk dat je daar goede bindende afspraken over maakt.	0.01
403	Als je afspraken maakt over mensenrechten dan moet je daar wel iets voor inbouwen dat je kan controleren dat dat zo gebeurt.	0.01
404	En als dat vervolgens niet nageleefd wordt, dan moeten daar ook wel consequenties voor zijn.	0.01
406	Kijken even rechts of er nog een laatste woord is op dit thema.	0.01
407	Als we de verschillen even opzoeken, dan zou ik inderdaad vooral willen zeggen dat wij als partij, GroenLinks, PvdA, heel erg kijken naar die Europese samenwerking en die solidariteit.	0.01
408	Ik heb in het programma gezien ook van de NEC inderdaad dat ze toch ook graag een opt-out willen hebben vanuit migratiedeals, als een migratiepact.	0.04
410	We denken dat het juist heel erg averecht gaat werken.	0.01
412	We zijn heel blij met de migratiedeal, dus mede onderhandeld dankzij het CDA in het Europese parlement.	0.03
413	Maar ik wil het echt onderstrepen, want ik was net een beetje gemeen van mensen hiernaartoe halen.	0.02
414	Maar ik denk dat in ons programma echt heel duidelijk staat we willen een Afrikastrategie.	0.01
418	Daar moeten wij mee in investeren, handel drijven, misschien een beetje OS.	0.01
419	En dan zijn er ontzettend veel kansen voor Nederland, voor Europa en bijvoorbeeld ook voor Afrika, om iets moois te maken zonder dat mensen allemaal in het bootje hoeven te stappen.	0.01
421	Ik denk dat we een goed eerst idee krijgen over hoe de verschillende partijen denken.	0.01
422	Dat hebben verschillen, maar soms ook niet onoverbrugbaar, to be seen.	0.02
424	In de huidige geopolitieke context van verhoogde dreiging van oorlogen aan de randen van ons continent gaan er stemmen op om in Europa intensiever met elkaar samen te werken op het gebied van defensie.	20.57
426	De EU moet een Europese defensie-unie opzetten met een Europese krijgsmacht om het territoriale grondgebied te kunnen verdedigen.	0.02
428	Oh nee, ik wil eerst zien wat de kleuren zijn, en daarna mag jij het eerste woord.	0.01
434	Ik vind echt dat we als Europa veel meer moeten doen.	0.01
435	Ik zei het ook in mijn beginpitch, dat we veel meer moeten gaan doen om zelf als Europa onszelf te kunnen beschermen.	0.02
436	Maar daar hebben we geen Europese krijgsmacht voor nodig.	0.02
438	Wat we wel moeten doen, is veel meer samenwerken en nadenken.	0.01
440	Ik weet daar het een en ander van, omdat ik bij defensie werk.	0.02
441	Maar bijvoorbeeld de Nederlandse en de Duitse landmacht die werken echt al heel erg goed samen.	32.96
442	We moeten als Europa veel meer gaan kijken naar hoe kunnen we gezamenlijk munitie produceren, gezamenlijk materieel maken.	0.01
443	En ook heel goed nadenken, hoe kunnen we de Europese defensie-industrie versterken.	0.01
444	En daar ook bij Nederlandse bedrijven, de dingen die wel goed zijn, juist goed positioneren.	0.01
445	Wat ik niet denk dat we moeten doen, is een Europese krijgsmacht.	0.01
446	Omdat... Kijk, voor onze veiligheid hebben wij de NAVO.	0.18
448	En we hoeven als Europa dat niet te gaan dupliceren.	0.01
450	Omdat je dan eigenlijk alle systemen die je al hebt terwijl je niet extra mensen, niet extra middelen hebt en al helemaal niet de tijd.	0.03
451	Het is een beetje alsof je aan Poetin zegt, wij knoppen aan als Poetin en dat we gaan zeggen, wacht even.	0.04
452	We gaan eerst eventjes onze Europese krijgsmacht regelen.	0.02
454	Ik denk dat je gewoon binnen de NAVO moet kijken hoe kunnen we als Europa sterker worden.	0.01
457	We hebben de NAVO, we hebben het artikel 42.7 in de EU.	0.02
461	Je zag mij misschien al vol verbaasd en kijk naar de stelling of ik hem wel goed gelezen had toen ik al die rode bordjes zag.	0.15
462	Want ik was echt verbaasd dat er zo negatief wordt gekeken naar een Europese krijgsmacht.	0.01
464	Sorry, ik ga dan toch al een klein beetje in de wat.	0.01
465	Maar ik was echt super verbaasd dat je het vergeleek met de NAVO.	0.01
468	Als we kijken naar wat de NAVO ons de afgelopen jaren heeft opgeleverd dat is gewoon meer dan teleurstellend.	0.01
478	We hebben een Russische dreiging voor de deur staan.	1.0
479	En denkt u echt dat er andere landen zijn die zich daar meer druk kan maken dan Europa?	0.01
480	Wij moeten er als Europa samen voor zorgen dat we onze defensie goed geregeld hebben.	0.01
485	Als je kijkt naar de effectiviteit als het gaat om de defensie in brede zin is dat zo.	0.01
487	Die technologische investeringen die we dan kunnen doen.	0.01
494	Kijk, dat debat over het Europees leger dat is zo oud als de Europese Unie zelf.	1.86
499	We hebben zoveel leegstaande vacatures bij defensie.	0.13
502	Wij willen zelf bepalen waar we onze militairen naartoe sturen.	0.01
503	Daarom is ook NSC tegen een Europees leger en voor samenwerking binnen de NAVO.	0.04
504	Wij zijn het er mee eens dat we als Europa meer verantwoordelijkheid gaan nemen binnen de NAVO.	0.01
505	En de Europese Unie kan hieraan bijdragen door die Europese defensieindustrie te ontwikkelen.	0.15
507	Kijk, het gaat erom dat wij onze Europese defensiecapaciteiten weer op orde brengen.	0.01
509	Europa besteedt bijna net zoveel als China aan defensie.	99.99
512	Als we inderdaad meer coördineren, standaardiseren dan krijgen we en meer waar voor ons geld en kunnen militairen onderling beter samenwerken zijn we veel effectiever.	0.02
513	En die slagkracht, dat is nu juist wat nu nodig is.	0.01
518	Wij zijn tegen een Europees leger maar wel voor een intensievere samenwerking.	0.02
519	Zoals die met bepaalde kopgroepen nu ook al gebeurt.	0.01
522	En ook met andere NAVO-partners als Noorwegen en de UK.	14.94
528	Bijvoorbeeld ook door de Europese investeringsbank moet het mogelijk worden gemaakt om in defensie te investeren.	0.01
529	De financiële instellingen zijn allemaal heel erg tegengehouden om te investeren in enge, niet-groene dingen.	0.53
533	En we moeten inderdaad kijken het slim doen is samen investeren.	0.01
536	Om te zorgen dat er bijvoorbeeld pooling plaatsvindt.	0.01
537	Wat nu met militaire transport- en tankvliegtuigen is gedaan.	0.03
538	Door zes landen binnen de NAVO zijn gezamenlijk vliegtuigen aangekocht.	0.01
542	En dan kan je ook met gelijkgestemde landen en dat zal op de verschillende onderwerpen zullen dat andere landen zijn kan je daar meters gaan maken.	0.01
545	Met de oorlog in de Oekraïne mag ik wel zeggen dat onze Europese manier van leven op het spel staat.	0.01
549	Wij vinden ook inderdaad geen Europese krijgsmacht.	0.02
550	We vinden dat de Tweede Kamer ons steeds een zegt moet hebben of onze jongens en meisjes ergens ingezet worden.	0.01
551	Maar daarnaast wel heel sterk investeren in die Europese samenwerking.	0.01
553	Investering inderdaad in wapensystemen die ook compatibel zijn met elkaar.	0.21
554	Maar het gaat niet alleen maar om defensie en die afschrikwekkende werking.	0.02
555	We worden natuurlijk ook op andere manieren hier aangevallen.	0.17
556	Buitenlandse inmenging bijvoorbeeld is een hele belangrijke.	0.01
558	Vandaag brak het nieuws natuurlijk ook dat een Europees medewerker van de AFD te nauwe banden zou hebben met China.	0.04
559	Kortom, onafhankelijke media, rechtspraak, het maatschappelijk middenveld die hebben meer aandacht nodig.	0.01
561	En we hebben natuurlijk gezien dat dat net het verschil maakte ook in Polen.	0.03
562	Dus ja, daar maken we ons ook zorgen over naast investeren in defensie.	0.08
564	Ik zag jou knikken toen ze zei dat we de inspraak voor de Tweede Kamer moeten houden.	0.01
566	Ik ben in het algemeen gewoon erg blij met het enthousiasme van het hele panel dat er veel meer moet gebeuren op defensie.	0.01
567	Ik zal zo nog een paar andere suggesties noemen vanuit het CDA.	0.01
568	Wat ik wel gezegd wil hebben is dat we moeten van ontzettend ver komen.	0.01
569	En dus Alicia, ik ben blij met jouw enthousiasme en blij door je ook voor de 2%.	0.02
570	Maar wat ik toch wel gezegd wil hebben, en ik gun Mark Rutte met alle liefde zijn ik denk dat het goed is voor Nederland zijn nieuwe baan.	0.01
571	Maar het is natuurlijk wel een VVD-premier geweest die in 2014 heeft gezegd we gaan naar de 2%-norm, we zijn tien jaar later, we hebben het niet gehaald.	0.11
572	Het CDA heeft al een tijdje langer geroept van oké, we hebben geen tankbataillon meer, de vloot die ligt op apengapen.	0.22
574	En als het aan het CDA had gelegen hadden we net iets eerder gestart met zeg maar het uit de mottenballen halen van onze eigen leger.	0.02
577	Maar wat je wel kan doen op Europees niveau is een Europese commissaris van Defensie die inderdaad gaat bekijken waar zijn nu de fabrieken, waar is nog capaciteit, waar kan je het gaan versterken.	0.11
579	De hele uitbreiding van de laatste twee jaar met de Oekraïne-oorlog 70-80% van de uitgaven gaat direct naar Amerikaanse fabrieken.	0.46
581	En daarnaast hebben we ook gewoon een aantal hele specifiek Europese problemen.	41.27
583	We hebben de Noordzee, waar allemaal mooie windmolens worden gebouwd.	0.02
584	Je wil niet hebben dat daar een kabeltje wordt doorgeknipt.	0.01
586	We zijn het eens dat het Europees leger, een Europeaan in Brussel moet niet gaan besluiten over onze jongens en meisjes.	0.05
587	Maar je kan wel nadenken over bepaalde capabilities.	0.01
588	Dus er is bijvoorbeeld een Europees satellietcentrum.	0.01
589	Gelukkig is Europa zo slim geweest om zelf een GPS-systeem de ruimte in te schieten dat we daar in ieder geval niet afhankelijk zijn van andere plekken.	27.21
591	En inderdaad, laten we die Europese tak van de NAVO versterken.	0.01
592	En ook zorgen dat we een systeem hebben van Europese veiligheid, Europese Veiligheidsraad.	0.01
593	En daarbij denk ik dan bij uitstek aan de Britten, maar ook de Noren die toch mee moeten worden genomen in de veiligheidsarchitectuur in Europa.	0.01
594	Omdat niet alle problemen, ik noem maar de Sahel de interesse hebben bijvoorbeeld van de Verenigde Staten.	0.02
599	Eigenlijk twee dingen, want CDA verwijkt nu de VVD maar ik denk dat CDA net zo goed vingerafdrukken heeft zitten op het beleid van de afgelopen jaren.	4.56
600	En ik wilde even reageren op commissaris voor Defence.	0.94
601	Er zijn al organen, zoals de European Defence Agency waar de militaire hoofden zitten, zowel van materieel als van top van de krijgsmacht, om juist met elkaar te bespreken wie heeft wat nodig, welke investeringen worden gedaan wie doet welke investeringen wanneer.	0.02
602	Bijvoorbeeld Frankrijk doet veel nucléair, heeft geen zin als wij dat gaan doen.	0.01
603	Het zou een stuk verbeteren als er een nauwere samenwerking of advisering van EDA naar de Raad is.	0.01
604	Maar om dat nu weer op te gaan tuigen met een Europese commissaris denk ik dat wat veel is.	0.01
605	Er was een voorstel dat ik eerder Keissel Longren, D66-minister van Defensie hoorde maken.	0.02
606	Kun je daar misschien nog iets meer over zeggen over een Defensie-commissaris in het volgende college?	0.01
608	Want ik denk, als ik mijn collega's hier hoor, dat ik wel iets heel moois hoor namelijk inderdaad die interesse voor de Europese samenwerking.	0.01
609	Dat ik daar eigenlijk heel positief over verbaasd ben.	0.01
610	Dat we dat alsjeblieft ook in Europa samen oppakken.	0.01
611	Ik denk wel, waar we echt voor op moeten passen is inderdaad dat we onze helden van het leger maar ook onze jongens en meisjes als in de burgers van Nederland echt beter moeten beschermen.	0.01
612	En dat daardoor echt een Europese krijgsmacht nodig gaat zijn.	0.01
613	Dat we echt moeten oppassen met plakbandoplossingen die leuk lijken en Europese samenwerking light form.	0.01
616	En dat moeten we nationaal, Europees en transatlantisch doen.	0.01
619	Ik wil nog wel even reageren op het vorige punt hier.	0.01
620	Want ik ben ervoor, VVD is ervoor, een Eurocommissaris.	3.82
621	En ik denk juist eigenlijk dat die Eurocommissaris zich vooral Defensie-Industrie zou moeten richten.	0.02
623	Als we nu zien dat Rusland, als Europa, keer 10 weet qua produceren van munitie dan zijn er echt nog hele grote stappen te zetten.	0.02
625	Ik ben ook wel benieuwd hoe GroenLinks en PvdA erin zitten.	0.01
626	Want zij zijn altijd best wel huiverig geweest over het stimuleren van onze eigen Defensie-Industrie.	0.01
629	Wij zijn natuurlijk volstrekt niet in staat om ons eigen territorium in ons eentje te verdedigen.	0.01
630	En ik denk dat de geopolitieke uitdagingen dusdanig zijn dat ook GroenLinks, PvdA natuurlijk daarin meegaat.	0.01
633	En daarin is denk ik dat over de hardware, zal ik zeggen het materieel, het investeren dat is ontzettend belangrijk in die wapensysteems.	0.01
635	Zo vaak inderdaad worden deze orders uitgezet richting de VS en elders.	0.02
636	Dus dat zullen we echt, denk ik, als een startpunt zeg maar om ervoor te zorgen dat we vervolgens veel verdergaander samenwerk niet zullen krijgen.	0.01
639	Ja, nog even aanvullen, want ik merk dat ik nog niet gereageerd heb op je vraag.	0.02
641	Wij zijn uiteraard voor de Eurocommissaris Defensie en Veiligheid die zich juist bezig gaat houden met die versterking van de Europese Defensieunie.	0.02
644	Nou ja, kijk, ik denk, we hebben het nu over politiek maar mentaal is er in Europa gewoon een enorme omslag nodig.	0.07
645	Rob Bauer die zegt ja, haal water en batterijen in huis.	0.02
646	Daar doen we misschien een beetje zo lacherig over of zo.	0.01
648	En die omslag in het denken is nodig op politiek niveau maar ook in maatschappelijk niveau.	0.01
649	En het gaat nu over de Europese verkiezingen maar zo'n initiatief als een dienjaar bijvoorbeeld dat draagt er wel aan bij dat ook de jeugd zich meer betrokken voelt bij de thema veiligheid.	0.03
651	Ik ben heel blij met wat je zegt, Dirk Boswijk, ons Tweede Kamerlid probeert al langer ook een beetje de weerbaarheid van de maatschappij naar voren te brengen, ook zo'n dienjaar naar voren te brengen.	0.23
652	En wat jij ook zei, het gaat over iets maatschappelijks.	0.04
654	Want lieve mensen, er zijn heel veel soort van cultuurredenen waarom we nog niet echt investeren in Defensie.	0.08
655	Dus bijvoorbeeld de Europese Investeringsbank werd net al genoemd, maar ook Nederlandse pensioenfondsen.	0.02
656	Kijk, natuurlijk moeten die letten op duurzaamheid.	0.01
657	En de regel is dat ze niet gaan investeren in de allerverschrikkelijkste wapens zoals fosforbommen en clustermunitie.	0.52
658	Maar er staat nergens dat pensioenfondsen helemaal niet in de Defensie-industrie mogen investeren.	0.21
660	Laten we die cultuur doorbreken, veranderen zodat we voor defensieve systemen kunnen investeren.	0.01
661	En wij denken dat zo'n eurocommissaris het beste is om de Defensie-industrie zelf aan te zwengelen.	0.01
664	Ja, ik wil er alleen maar aan toevoegen, daar ben ik het heel erg mee eens.	0.01
665	Want we kijken elkaar allemaal een klein beetje aan.	0.02
666	Dus je hebt de pensioenfondsen, je hebt het ministerie je hebt de bedrijven zelf, die allemaal zeggen een beetje kip zoekt het ei.	0.02
667	Namelijk de ene zoekt financiering, de andere denkt oké, maar ik wil zekerheid over mijn orders.	0.21
668	En de andere doet weer dit, dus we moeten het gezamenlijk doen.	0.03
669	En de eurocommissaris op de Defensie-industrie kan dat heel erg goed aanjagen.	0.01
671	En ik ben blij dat we eigenlijk best wel hetzelfde erover denken hierin.	0.01
672	Dus voor een nieuwe Europese commissie moet Defensie een prioriteit worden.	0.01
673	En dan denk ik vooral aan de Europese Defensie-industrie.	0.01
675	Geen Europese Defensie-Unie, maar wel meer samenwerking.	0.02
676	Dat lijkt me een voorzichtige conclusie van deze twee tafels.	0.01
678	Misschien wel een van de meest zichtbare onderwerpen in de EU in het begin van dit jaar, dat is landbouw.	12.87
679	Want in Nederland kenden we boerenprotesten al wel wat langer.	0.01
680	Maar van Litouw tot Spanje gingen de boeren in januari, februari, maart de straat op.	0.05
681	Of het over handelsverdraging ging, over milieuvereisten.	0.01
683	Al jaren gaat het grootste gedeelte van het EU-budget naar het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, het GLB.	0.02
685	Europese boeren moeten geen EU-subsidies meer kunnen ontvangen zonder aan strengere duurzaamheidseisen te voldoen.	99.07
688	Ik wil graag aan Robert van het CDA als eerste vragen om zijn keuze toe te lichten.	0.01
690	Kijk, voor het CDA gaat deze vraag eigenlijk zou allereerst moeten gaan over een Europese voedselstrategie.	0.19
691	Boeren is een manier van leven, boeren produceren voedsel.	2.32
692	CDA staat pal voor de Nederlandse landbouw en ziet ook, Europees gezien, dat daar weeffouten in het systeem zitten.	0.23
693	We hebben dus eerder gekeken naar hoe bepaalde dingen gemeten worden qua duurzaamheid, qua stikstof.	0.01
694	En we zien gewoon dat stap één moet zijn een goede voedselstrategie die inderdaad ook duurzaamheid behelst.	0.01
695	En op de tweede plek komt pas het uniformiseren van de duurzaamheid.	0.08
696	En uiteindelijk kunnen daar ook subsidies bij komen kijken.	0.1
697	Er wordt bijvoorbeeld voedsel geproduceerd voor de markt dus de markt kan dat betalen.	0.01
698	Tegelijkertijd kan het zo zijn dat de commissie vraagt kan je wat later maaien, kan je deze groenstrook laten staan bij de sloot of zaai je wat bloemen in?	0.01
699	Dat je dan een boer ook vraagt om landschapsbeheer te doen en daarvoor ook betaalt.	0.02
700	Akkoord, goed idee, maar de duurzaamheidsregels dat is gewoon nu nog niet in orde.	0.74
701	De meetsystemen verschillen en daar is gewoon eerst een hoop huiswerk nodig voordat we aan de landbouwsector enorme opgaven gaan geven.	0.01
702	Ik wil ook wel toevoegen uiteraard heeft de landbouw, net als elke andere sector in Nederland wel een aandeel in het verbeteren van duurzaamheidsdoelen.	0.29
704	Ja, niet eens met de stelling, maar vooral ook inderdaad omdat die duurzaamheidseisen niet als conditionaliteit moeten worden gesteld namelijk dat subsidiesysteem, dat moet op de schop.	0.02
705	We kunnen niet groen doen en rood staan, dat gaat niet samen.	5.74
706	Kortom, het is heel erg belangrijk inderdaad dat we die boeren niet achter ons laten.	0.01
707	We moeten juist naast ze gaan staan en we begrijpen de heel erg moeilijke spagaat waarin die boeren zich bevinden.	0.01
708	Want hoe kun je in een groene transitie ingaan als er geen verdienmodel is?	0.01
709	Kortom, wat wij erg belangrijk vinden als GroenLinks PvdA is dat de boeren betaald worden voor die ecosysteem en die maatschappelijke diensten.	6.5
710	Dus voor die grutto's in de wei, voor dat schone water voor die biodiversiteit.	0.01
711	In plaats van dat ze alleen maar landbouwsubsidies krijgen waar ze hectaresteun krijgen, wat alleen maar tot vergotingen naar het leidt.	0.06
712	Kortom, we willen minder dieren, maar we hebben zeker die boeren nodig.	0.01
713	Absoluut, voor dat landschapsbeleid, voor het voedsel maar ook bijvoorbeeld om tegenwoordig van de fossiele brandstoffen af te komen.	0.01
719	Ik kon heel erg veel meekomen tot het einde van jouw betoog maar het begin kon ik daar zeker in meekomen.	0.01
721	We vinden dat je met de boer samen moet kijken naar hoe draag je bij aan een goede landbouw maar ook hoe draag je bij aan een klimaatneutraal continent dat we uiteindelijk allemaal met elkaar willen worden.	0.05
724	Wat de VVD vindt, uiteindelijk moeten we af van die subsidies.	0.01
727	Kijk, nu zijn de boeren afhankelijk van inkomenssteun als subsidie voor per hectare per grond.	0.01
729	Daar moeten we eigenlijk heel erg snel van afbouwen.	0.01
730	En moeten gaan kijken hoe kunnen we dan de boers wel voor hun prestaties op het klimaatsbeleid en voor duurzaamheid hoe kunnen we hen daarin stimuleren.	0.01
732	Uiteindelijk is een boer, en dat zal jij ongetwijfeld ook gaan zeggen uiteindelijk is een boer gewoon een ondernemer en die moet je laten ondernemen.	0.01
733	En die wil ook helemaal niet afhankelijk zijn van subsidies.	0.01
734	Dus op een positieve manier, door middel van innovatie gaan we kijken hoe kunnen we de boer hier beter en ondersternen.	0.01
737	En dat is dat de basis-subsidies, die hectare-subsidies waar het al even over ging die krijg je alleen als je voldoet aan allerlei wetgevingen.	0.01
740	En dat is als de boer extra diensten verleent dan krijgt hij in return daar extra subsidies voor.	0.17
741	Dat werkt, want in 2023 was het budget overschreden en dan moesten we nog extra geld uit Brussel voorhalen of in ieder geval toestemming voor deze steun van 50 miljoen voor die ecoregelingen, wat van tevoren ook was aangekondigd dat ze dat zouden krijgen, dat ze dat inderdaad kregen.	0.03
742	Maar ik ben benieuwd wat je van de stellingen vindt.	0.01
744	Dus er worden al eisen aangesteld, ook gewoon voor de basis hectare toeslagen.	0.01
745	En het is ook wel interessant om even de achtergrond daarvan te geven.	0.01
746	Want dat is inderdaad een aanvulling op het inkomen van de boer.	0.01
747	Bij akkerbouwbedrijven, die krijgen ongeveer 45% van hun inkomen is deze subsidie.	0.01
749	Maar dat is gekomen omdat wij op een gegeven moment gingen wij bijvoorbeeld van de melkquota af.	0.01
750	Omdat onder invloed van WTO-regels er moest meer vrije handel en marktprijzen kunnen worden verhandeld.	0.31
751	Dat betekende dat de boeren in Nederland die wel allemaal extra dingen moesten doen wat ik al zei, dierenwelzijn, allerlei regels in hun kostprijs te hoog zaten voor die marktprijzen.	9.22
752	En daar is die compensatie voor gekomen omdat dit, melk, graan, zijn allemaal commodities op een wereldmarkt.	0.01
753	Dus om dat zomaar even af te schaffen dat moet je dan op een andere manier, denk ik, gaan invullen.	0.01
755	En daarmee zijn eigenlijk dit soort basis-subsidies ook consumentensubsidies, om te zorgen dat wij betaalbaar voedsel hebben.	0.03
759	Ik kan me sowieso heel erg aansluiten bij wat Alicia hier zei.	0.01
761	Ik denk dat het ontzettend belangrijk is dat we ervoor zorgen dat we transitie naar een goed landbouwsysteem, een duurzaam landbouwsysteem zo goed mogelijk, zo snel mogelijk, maar ook zo goed mogelijk voor de boeren doen.	0.01
762	Want uiteindelijk zijn het gewoon de boeren die heel erg benadeld zijn in dit systeem.	0.01
763	En dat komt gewoon omdat er veel te laat met oplossingen zijn gekomen dat er veel te laat eigenlijk benadrukt is dat er een systeem was wat niet meer goed zat en er eigenlijk veel te laat beleid is gemaakt.	49.41
764	Dus boeren zijn hierin benadeeld en boeren moeten inderdaad gewoon lekker kunnen ondernemen.	0.01
765	Maar nu is het gewoon wel zo, ik ben ook klimaatambassadeur het is echt zo dat we ook voor de toekomstbestendigheid van Nederland de toekomstbestendigheid van de wereld en de toekomstbestendigheid van boeren echt naar een duurzamer systeem moeten.	0.02
767	En ik vind het ook pijnlijk om boeren dit aan te doen, om die strengere wetgeving en steeds met nieuwe regels te komen.	0.01
768	Dat is niet fijn, dat is pijnlijk en dat is echt diep verdrietig.	0.02
769	Maar we hebben dit systeem er zo naar gemaakt en we kunnen er gewoon nu niet meer onderuit.	1.33
770	Deze wetgeving is nodig en helaas moeten we deze eisen bij subsidies gaan stellen.	23.28
771	Dat is niet leuk, dat is niet eerlijk, maar dat is nu wel helaas de realiteit.	0.05
772	En daarin moeten we boeren zo veel mogelijk meenemen, zo veel mogelijk ontlasten en duurzaam boeren zo veel mogelijk belonen.	0.01
773	Maar als we een toekomstbestendige en duurzame landbouw willen, ook voor de jonge boeren en toekomstige boeren dan moeten we dat helaas wel doen.	0.01
774	En Naomi, jij bent het niet eens met deze stelling?	0.01
778	Maar eventjes, zoals ik het zie, dat wij onze eigen voedsel bouwen dat is een basis voor bestaanszekerheid.	0.61
780	Dat moet onderdeel zijn van een bredere strategie van belangrijke sectoren die we zelf in hand willen hebben.	0.01
781	Het is wel belangrijk natuurlijk dat Europa boeren ondersteunt om die duurzame landbouw te versterken.	0.01
782	Maar die regels die vastzitten aan de subsidie zijn niet zolang ze niet onredelijk zijn en haalbaar zijn, dat is nog een ander verhaal.	40.06
783	Maar als ze steeds moeilijker worden, het wordt steeds minder haalbaar verandert steeds, dat wordt voor boeren moeilijker.	0.01
786	Het gaat om grote investeringen voor de lange termijn.	0.37
787	Dus om te hameren op steeds strengere eisen dan loop je wel het risico dat boeren er op een gegeven moment mee ophouden.	0.01
788	En dan word je afhankelijk van landen die het helemaal niet zo nauw nemen met die duurzaamheid.	0.01
789	Daarom willen wij van NSC-Europese regels die rekening houden met de realiteit, de realiteit op het erf.	0.01
792	Nou ja, één op de drie euro's van het EU-budget gaat naar die landbouwsubsidies.	0.04
794	Dus om die inderdaad in te zetten voor die duurzaamheid en daar boeren voor te belonen, vinden wij ontzettend belangrijk.	0.01
795	En om te reageren op het CDA, er is nog veel huiswerk rondom nodig.	0.02
796	Ja, we weten allemaal dat die groene transitie nu moet beginnen.	9.86
797	Er is heel lang, denk ik inderdaad, gedreuzel met de huidige coalitie hieromheen.	0.03
800	Over de Oekraïnen die inderdaad gratis of nou ja, zonder tarief inderdaad, hun gruimproducten kunnen invoeren.	0.69
801	Ik denk dat daarnaast gewoon heel erg belangrijk is dat die kloof tussen de overheid en die boeren wordt overbrugd.	0.01
802	En mijn partij wil zich daar erg voor inzetten om dat vertrouwen weer te herstellen.	0.01
803	En dat is denk ik ook ontzettend belangrijk naast al deze technische discussies.	0.01
806	Wat ik proef in het verhaal is van het moet ze allemaal aangepast en minder.	0.01
807	Maar wat ik toch wel eerst even wil zeggen is dat de Nederlandse landbouwsector hypercompetitief is op de wereldmarkt.	0.91
808	En vorig jaar bijvoorbeeld hebben we met z'n allen 123 miljard euro verdiend vanuit de landbouwsector.	16.43
809	Dat is zeg maar vijf keer de Nederlandse defensiebegroting min of meer aanhakend op de eerdere stelling.	0.08
810	Dus ik denk dat we in ieder geval eerst moeten beseffen dat met de huidige boerensector dat we echt fantastische producten en fantastische ondernemers in huis hebben.	0.01
811	Wat het lastig maakt met subsidies is natuurlijk dat je niet gaat zeggen van goh, de Nederlandse koe is tien keer efficiënter dan de Afrikaanse koe.	99.94
815	Wat is de output van product dat zeg maar op die hectare staat?	0.01
816	En daar beginnen we natuurlijk een beetje te schuren.	0.01
817	Wij vinden ook dat de sector wel moet aanpassen en moet meebewegen.	0.01
819	Stikstof is iets heel moeilijks, maar je kan door bepaalde manieren te bemesten.	36.0
821	Dat heeft weer net wat andere stikstofeffecten op de omgeving dan bijvoorbeeld dierlijke mest.	33.02
823	In ieder geval hebben wij vanuit Europa op de rem getrapt.	0.01
824	We hebben gezegd, oké, we hebben nu zoveel tegelijkertijd.	0.02
825	De vogelrichtlijn, de habitatrichtlijn, die ligt er al met al die natuur uit 2000 postzegels door heel Nederland.	0.01
826	We kunnen niet nog eens een grote natuurherstelwet erbovenop gooien.	0.01
830	Het wordt een verhaal neergelegd van, oké, boeren moeten alleen maar kunnen.	0.06
832	Volgens mij was Nederland het enige land waar toen een soort van de melkveehouderijsector enorm is toegenomen.	99.38
834	En dat geeft dan ook wel aan van, goh, het knelt dan en juist in Europa.	0.01
839	Maar het weghalen van het melkquotum was dus eigenlijk ook het ingrijpen in de markt.	0.08
842	Want het is toch een beetje het geluid alsof de boeren niet willen.	0.01
843	Maar die boeren die verduurzamen al tientallen jaren.	0.01
844	En ik ben blij dat iedereen ineens zo begaan is met de boeren en tuinders.	0.01
845	Want het was toch een van de redenen waarom de BBB is begonnen.	25.15
847	En ik denk dat als je kijkt van waar zit het probleem nu.	0.01
850	En we gaan dat steeds meer merken omdat er steeds meer van de Green Deal wordt geïmplementeerd.	0.02
851	Maar het is te veel en te snel in regelgeving om dat gewoon te kunnen behappen.	0.01
852	En dat gaat ten koste van de investeringscapaciteit.	0.02
853	En dat is investeringen die ook in verduurzaming kunnen worden gedaan.	0.02
855	En ook voor Nederland om te realiseren dat wij hier echt hoogtechnologische landbouw hebben.	0.01
857	Want die hoogtechnologische landbouw betekent ook dat wij instituten als Wageningen hebben.	0.2
860	Dat wij een strategisch bezit hebben met onze landbouw en landbouwkennis.	0.01
862	Of in Afrikaanse landen om die verder te helpen in hun welvaart.	0.01
863	Dus we moeten heel voorzichtig zijn met onze landbouw en het koesteren.	0.01
868	Ik ben het uiteraard exact met u eens dat we onze landbouw moeten koesteren en dat moeten beschermen.	0.02
869	En dat heel veel partijen dat de afgelopen jaren gewoon veel te weinig hebben gedaan.	0.02
872	Maar ik denk dat waar ik het wel niet mee eens ben.	0.01
873	Is dat u bijvoorbeeld nog heel erg wil gaan treuzelen als CDA.	0.01
878	Dat we veel te lang wilden kijken en lezen en treuzelen en treuzelen.	0.01
879	Dat deed mij een beetje denken aan een collega die een project moest beginnen.	0.02
882	En ja, we moeten nog wachten en wachten en er kwam maar niks.	3.79
884	Want de jonge boeren, en daar praat ik mee, die willen ook stappen maken.	0.09
888	Dus daarvoor moeten we ervoor zorgen dat we niet alleen boeren nu helpen.	0.01
896	We moeten uitkijken dat we niet aan de ene kant veel te behoudend zijn.	0.01
897	We willen zorgen dat we niet te veel eisen aanstellen.	0.01
898	We moeten echt kijken hoe gaan we die modernisering inzetten.	0.01
899	En als je bijvoorbeeld kijkt naar de nitraatrichtlijn.	0.01
900	Waar nu best wel veel problemen mee zijn voor boeren.	0.01
902	Op zich kunnen we bedenken met z'n allen dat die misschien gemoderniseerd moet worden.	0.01
903	En aan de andere kant moeten we uitkijken dat we als partijen roepen.	0.01
906	We moeten uiteindelijk kijken hoe zorgen we ervoor dat we die klimaatneutrale continent worden.	0.01
909	En kijken hoe kunnen we nou gemoderniseerd samen met de boeren tot dat doel komen.	0.01
922	Maar één is, stel, het is een hypothetische situatie.	0.01
923	Er gaat een andere politieke wind waaien in de Verenigde Staten.	0.01
924	Doet dat jullie, we zleunen zwaar op de militaire macht van de VS. Doet dat jullie dan ook anders denken over een Europees leger?	0.02
925	En twee is, we zijn met de Europese Unie begonnen als een unie van kool en staal.	0.02
930	Maar wel voor verdere integratie van de Europese leger.	0.01
931	Leidt dat onvermijdelijk dan ook niet tot, in de verre toekomst, tot een Europees leger?	0.01
932	Om niet meer te moeten leunen op die militaire macht van de VS. Moeten wij niet op onze eigen benen kunnen staan?	0.01
933	Had je de vraag nog voor een speciaal persoon in gedachten?	0.01
937	Ja, nou ja, wij als Europa opereren natuurlijk niet in een vacuüm.	0.01
938	Dus zodoende, zoals ik zei, de geopolitieke uitdaging natuurlijk aan onze rechterflank van Europa.	0.01
939	Maar ook natuurlijk inderdaad de presidentsverkiezing.	25.07
941	Dat zorgt ervoor dat wij in ieder geval niet zeggen, we hebben een Europese krijgsmacht nodig.	0.03
942	Maar wel dus die vergaande samenwerking, zoals ik die ook eerder heb uitgezet.	0.01
945	We moeten echt kijken als Europa zelf, hoe kunnen we ervoor zorgen dat we onszelf beter kunnen beschermen.	0.01
946	Maar uiteindelijk hebben we gewoon die bondgenootschap nodig.	0.01
949	En ik denk ook niet dat Trump, mocht hij verkozen worden, denk ik ook helemaal niet dat hij uit de NAVO gaat stappen.	0.02
952	Uiteindelijk, als we in een verdere toekomst, zo voor honderd jaar, wellicht een hele federale staat in Europa staan, dan kunnen we anders over denken.	0.02
954	Ik denk ook helemaal niet dat we daar ooit gaan komen.	0.01
956	Want ik vind het ook helemaal prima dat wij 27 verschillende lidstaten zijn, en juist verschillend zijn.	0.38
957	Dus zolang we dat niet zijn, hebben we ook geen Europese krijgsmacht nodig.	0.01
960	Nou, als je realiseert dat de Verenigde Staten 70 procent van het NAVO-budget voor zijn rekening neemt, wil dat eigenlijk zeggen dat we ze ook gewoon nog heel hard nodig blijven hebben.	0.05
961	En dat wij ook strategisch moeten kijken, ook met een veranderende, een andere president in de Verenigde Staten, dat wij bijvoorbeeld bij onze defensieindustrie niet zeggen, er komt helemaal niks meer in aan Amerikaans materiaal.	0.08
962	Ook daar zul je toch mee moeten blijven samenwerken.	0.01
963	En ook als het gaat over, want het zijn trouwens niet alleen het materiaal, maar ook de grondstoffenzekerheid, blijft ook belangrijk.	0.02
964	Dus wij hebben de Verenigde Staten en de NAVO nodig.	0.01
966	Ja, kijk, waar het natuurlijk om gaat, je hebt het dan over een Europees leger.	0.03
967	Maar wat we willen bereiken, is dat we als Europa weerbaar zijn.	0.01
968	En kijk, ons voorkeur heeft de NAVO, omdat we dan zelf iets te zeggen hebben.	0.05
969	In het verleden heeft dat idee van zo'n Europees leger niet gewerkt, onder andere door intern gestechel welke kant we op moeten.	0.01
970	Want we hebben allemaal eigen belangen, we hebben een eigen historische achtergrond.	2.13
971	Nu kunnen we zeggen, binnen de NAVO, we gaan wel meer samenwerken, maar we gaan tegelijkertijd bijdragen aan de missies waar wij het nut van inzien.	0.07
972	En dat is het cruciale verschil tussen dat Europese leger en meer samenwerking in de NAVO.	0.01
973	Uiteindelijk bereik je er wel meer samenwerking mee, alleen behoud je dan als Nederland en als andere lidstaten, soevereiniteit, zodat je zelf kan kiezen.	0.02
976	Ik ben het serieus eens met de NSC, zal u niet verbazen.	0.01
977	Maar ik denk dat we moeten oppassen voor dat beetje wensdenken van Europees leger, voor mij gaat het veel meer om het doel, wat jij zegt, de meer weerbaarheid.	0.01
978	Dus een soort praktische samenwerking en daarbij roep ik dan inderdaad in het achterhoofd, Frankrijk heeft nucleaire wapens.	0.01
979	Duitsers hebben net bij ons fragatten besteld, wij hebben weer onderzeeërs bij de Fransen besteld.	0.03
980	Dus zo moeten we het ook een beetje zien, dit speelveld, dat we echt met elkaar de defensie-industrie kunnen opbouwen.	0.01
981	Daarnaast eventueel op Europees niveau toffe satellietsystemen en dat soort dingen, maar niet mannen soldaatjes, zeg maar.	0.01
983	Ik houd het kort, ik vind het alleen heel opmerkelijk dat de partijen die samenwerken met extreem rechts in Nederland ook niet schuwen, dat dat ook op dit gebied zien.	28.54
986	Tom Boekestein, ik heb eigenlijk een vraag die niet specifiek gaat over een van de drie onderwerpen, maar veel breder is.	0.02
987	Namelijk we zien dat de opkomsten in de Europese verkiezingen eigenlijk altijd al historisch laag zijn.	0.08
988	Ik ga er maar vanuit, helaas, dat dat dit jaar niets zal veranderen.	0.01
989	We zien dat de gewone burger in Nederland weinig weet van wat er nou precies gebeurt in Brussel, in Straatsburg, in Luxemburg.	0.14
991	Dus de vraag is eigenlijk, hoe zorgen wij, of dan jullie, mochten jullie verkozen worden, ervoor dat dat wel zo is, dat mensen in Nederland weten wat er in Brussel gebeurt.	0.01
992	Wat er via Brussel moet, wat er in Brussel kan, wat er in Brussel niet kan, wat niet meer kan in Nederland.	0.01
993	Dat er meer transparantie is, meer eerlijkheid, meer toegankelijkheid van het proces.	0.01
996	Dit is echt exact waar ik mij echt dagelijks mee bezighoud.	0.01
997	Europa is ontoegankelijk, onbegrijpelijk geworden voor alle Nederlandse burgers.	0.01
998	En we moeten er echt voor zorgen dat we Europa weer naar burgers zelf toe gaan brengen.	0.01
999	En dat betekent niet dat we allemaal dingen moeten organiseren en moeten vragen aan burgers.	0.01
1001	Maar dat we ervoor moeten zorgen dat wij naar de burgers toe gaan, op de plekken waar zij al zijn.	0.01
1002	Dus dat zijn de supermarkten, de sportszalen en dergelijke.	0.01
1003	Dat we in gesprek gaan met burgers over thema's die hun aangaan, waar hun zich zorgen over maken.	0.01
1005	En het is ook heel erg belangrijk dat we niet alleen gaan praten, zoals ik nu natuurlijk doe.	0.01
1006	Maar dat we ook heel veel gaan luisteren en dat weer meenemen.	0.01
1007	Dus vooral naar burgers toe en met wat burgers willen.	0.01
1009	In plaats van daar ons dingetje maar doen en de burgers hier in het ongewis laten.	0.01
1010	Robert en dan Naomi en graag kort zodat we naar volgende vragen kunnen.	0.01
1015	En dan hebben mensen het idee dat ze gehoord worden dat hun problemen serieus worden genomen.	0.01
1017	Ik denk dat er ook nog wel een rol ligt tussen de band, tussen de nationale politiek en de Europese politiek.	0.01
1018	Er is bijvoorbeeld in de media veel minder aandacht voor Europese onderwerpen.	0.7
1019	En dat komt ook omdat soms worden beslissingen al genomen.	0.1
1020	En ja, we hebben wel een recht om informatie te krijgen.	0.01
1022	Wat kan je daar dan als Nederland nog aan toevoegen?	0.01
1023	Soms worden er meningen gegeven door de Tweede Kamer.	0.01
1025	Dus door die link ook meer naar de nationale politiek.	0.01
1029	En als er vervolgens vanuit de Tweede Kamer over gestemd wordt.	0.01
1035	Dus dat betekent ook dat de minister in een strikter mandaat onderhandelt in Brussel.	0.06
1036	En dat dat niet alleen aan het begin is met een BNC fiche.	0.01
1038	En wij staan voor om een Europakamer maandelijks te organiseren.	0.01
1039	Met de Tweede Kamer en met de provinciale afgevaardigden.	0.02
1045	Ja, maar partij zet zich ook inderdaad heel erg in voor democratie.	0.01
1046	Dus inderdaad ook de kloof tussen burger en politici.	0.01
1047	De voorstellen bijvoorbeeld die door de Conventie voor Europa gemaakt zijn.	0.05
1048	Waaronder een verplicht EU-referendum in alle lidstaten.	0.01
1052	Ja, zelf als ik verkozen word als Europarlementariër.	0.53
1054	Ik heb een heel ander kiesstelsel dan in andere landen.	5.69
1058	Kortom, je hebt een heel duidelijke link met de regio ook.	0.01
1064	En dat je daar een Europees antwoord op moet hebben.	0.01
1066	En je roamingfees niet meer hoeft te betalen in andere lidstaten.	0.06
1068	Dus het is echt een opgave inderdaad om dat goed uit te leggen.	0.01
1073	Het helpt ook hoe wij in de nationale politiek er ook over praten.	0.01
1078	Terwijl wij als nationale politiek er ook altijd mee praten.	0.01
1082	Ik vind dat wij gewoon een sterke Europa nodig hebben.	0.01
1087	Vorige week kwam het rapport uit van de oud-premier van Italië, Enrico Letta.	0.02
1088	En die pleitte daarin om weer aandacht te besteden aan een van de kroonjuwelen van de Europese Unie.	0.01
1090	Wat gaan jullie partijen doen aan competitiviteit en aantrekkelijkheid om te ondernemen in Europa?	0.01
1091	Competitiviteit, wie wil daar als eerste wat over zeggen?	0.01
1093	Ik denk dat het inderdaad belangrijk is om de interne markt te versterken.	0.01
1096	Ik zou wel pleiten om in sommige, zeker als het natuur en milieu aangaat, wat er nu misgaat.	0.01
1097	Om ook in verordeningen meer ruimte te hebben voor wat er nationaal aan de hand is.	0.01
1098	Als je gaat kijken naar klimaat of ruimtelijke ordening.	0.01
1100	Maar dat er behoefte is om die interne markt te versterken.	0.01
1101	Zeker als je ziet dat onze concurrentiekracht in Europa achteruit gaat.	0.02
1103	Dat is heel belangrijk en daar wil de BBB zeker aandacht voor hebben.	0.01
1107	Een ondernemer die verkocht een kwart van zijn omzet aan het Verenigd Koninkrijk.	99.96
1109	Misschien eerst even het bruggetje maken van waar komen we vandaan.	0.01
1110	De EU is ook een economische unie en doet ontzettend veel.	0.47
1113	Tegelijkertijd is er zoveel aandacht geweest op allerlei regelgeving.	0.06
1115	Dat we misschien het grote plaatje een beetje uit het oog zijn verloren.	0.01
1117	Om te zorgen dat wij weer, bijvoorbeeld over de energietransitie gesproken.	0.01
1118	Dat wij weer zelf de elektrische bussen maken, elektrische auto's maken.	0.04
1119	In plaats van dat we het met schepen uit China laten komen.	0.01
1121	Het is onbestaanbaar dat de elektriciteitsprijs in Europa twee, drie keer hoger ligt.	0.02
1123	En Joe Biden was natuurlijk heel slim met zijn Inflation Reduction Act.	0.01
1125	En het is niet dat alle bedrijven daardoor verdwijnen uit Europa.	0.08
1126	Maar wel iedereen die denkt, oké, mijn volgende investering.	0.01
1130	Dus wij moeten naast bedrijven gaan staan met hen verduurzamen.	0.01
1131	We willen gewoon ook energiebedrijven, staalbedrijven hebben in de EU.	0.01
1132	Gelukkig hebben we daar ook bepaalde afspraken over.	0.01
1133	Dat CO2-belasting aan de grens, dat er hier ook wat kan blijven.	0.02
1134	Maar die interne markt is bij lange na nog niet af.	0.63
1135	En er zijn nog wat andere dingen, zoals de kapitaalmarkt, de Unie.	0.03
1141	GroenLinks PvdA vindt het ontzettend belangrijk dat er in de Europese Unie een level playing field is.	0.09
1142	Dezelfde regels, daarom hebben we ons de afgelopen vijf jaar, Agnes Jungeer is zich ontzettend ingezet ook voor minimumloon.	0.01
1148	Als het gaat om diensten die hier in de Europese Unie komen.	0.01
1155	Ik heb het idee dat we hier best wel eensgezind over zijn.	0.01
1157	Ik denk dat voor ons ook de level playing field in de interne markt ontzettend belangrijk is.	0.01
1159	En duurzaamheid kunnen we ook gewoon het beste met z'n allen doen.	0.01
1164	Als je kijkt hoe aan Amerika die economie zoveel sneller groeit.	0.02
1165	En dat we toch over heel veel dingen ook nog heel erg afhankelijk zijn.	0.01
1168	Je bent als Europa, je bent gewoon een geopolitieke macht.	0.02
1174	Die mag van de VVD ook uitgebreid worden naar andere plekken.	0.02
1175	Zodat we niet alleen zelf duurzaamheidseisen inzetten.	0.01
1182	Hoe gaan we ons in deze geopolitiek onstuimige tijden.	0.01
1184	Die de wereld veroveren met allerlei goedkope producten.	0.01
1186	Voor de ontwikkeling en de competitiviteit van de Europese handel.	0.01
1192	Hoe warm een koffiewarmhoutplaatje maximaal mag worden.	0.02
1194	Dat ook wel met enige boerenverstand geregeld kan worden.	0.01
1196	Op groot niveau, kijk waar kan Europa dat verschil maken.	0.01
1198	Door alleen maar te richten op die kleine regels die het land leggen.	0.01
1200	Maar we hebben nog tijd voor een hele korte laatste vraag.	7.02
1204	Als het een korte vraag is, misschien een uitdaging.	0.01
1206	Een van de discussies die nu heel erg op aan het komen is.	0.01
1221	Ik denk dat het de komende vijf jaar nog niet per se gaat gebeuren.	0.01
1222	Want er moeten inderdaad eerst hervormingen plaatsvinden.	0.01
1239	Om op verschillende niveaus samenwerkingen met landen aan te gaan.	0.01
1261	Dat is iets waar we een geloofwaardig proces van moeten maken.	0.01
1263	Maar er moet ook veel nadruk komen te leggen op haalbare doelen.	0.01
1268	En daar is dus ook steun voor nodig vanuit de Europese Unie.	0.01
1269	Net als dat zo'n artikel 7-procedure om dat te wijzigen.	0.01
1274	Ja, en ik denk aanvullend daarop dat het ook heel erg belangrijk is dat we ervoor zorgen dat Europa bestendig is tegen landen zoals Rusland.	0.01
1275	Dus dat we er wel voor zorgen dat waar het nodig is dat de processen eventueel versnellen.	0.01
1276	Maar dan wel natuurlijk met alle waarborgen daarbij.	0.01
1277	Dus ik denk dat het belangrijk is dat we ervoor zorgen dat we het inderdaad ook parallel aan elkaar laten lopen.	0.01
1283	En inderdaad, landen kunnen in een soort hervormingstraject zitten.	0.11
1284	Het CDA-programma wil ook aanpassingen van huidige regels.	0.02
1285	Bijvoorbeeld op het gebied van sancties, mensenrechten, schendingen.	0.01
1286	Dat we niet één of twee lidstaten de hele Unie kunnen tegenhouden.	0.01
1291	Ik denk dat we een goed idee hebben gekregen van hoe deze partijen naar verschillende thema's kijken.	0.01
1292	Maar er zijn vast een aantal dingen overgebleven waar ze nog niks over hebben kunnen zeggen.	0.07
1293	Dus dat kunnen ze dan nu doen in een afsluitende pitch.	1.07
1298	Ze vinden het ontzettend belangrijk, dat merk je ook bij deze thema's dat we ervoor zorgen dat al het beleid dat we uitvoeren humaan is.	0.03
1299	En humaan is menselijk, humaan is medemenselijk en humaan is goed voor iedereen.	43.42
1300	Dat betekent alle stakeholders in alle beleidsprocessen.	20.43
1301	Dat betekent dat we ervoor moeten zorgen dat beleid altijd goed geregeld is.	0.01
1302	Maar dat we er ook voor zorgen dat het beleid werkt aan beide kanten.	0.01
1303	Dus voor degene waar beleid misschien wat steviger voor is maar ook degene waar beleid voor nodig is.	0.01
1304	Dus als we kijken bijvoorbeeld naar thema's zoals de landbouw dat het en goed is voor boeren maar ook voor toekomstige generaties en dus duurzaam is.	0.01
1306	Goed voor mens, goed voor natuur, goed voor de planeet.	0.6
1308	En volgens mij is dat het allerbelangrijkste dat we ook nog hier over 500 en 500 miljoen jaar met z'n allen kunnen leven.	0.01
1313	Er zijn deals nodig met landen voor opvang in de regio.	0.04
1314	Maar ook nieuwe deals om migranten externe in veilige landen hun proceduren te laten doorlopen.	0.13
1316	En het is noodzakelijk dat mensen die zijn afgewezen ook echt terugkeren.	0.01
1317	Alleen dan houden we draagvlak bij burgers in de Europese Unie om toegelaten migranten te nemen.	0.01
1318	Er staat wat op het spel om onze vrede en veiligheid te waarborgen.	0.01
1319	We moeten snel en slim opschalen om onze diventie op de pijl te brengen.	0.01
1321	We moeten zelf kunnen beslissen over de inzet van onze krijgsmacht.	0.01
1323	Maar door een effectieve samenwerking in Europese kopgroepen kunnen we de slagkracht vergroten.	0.01
1324	Er staat wat op het spel voor de toekomst van onze voedselzekerheid en betaalbaarheid.	0.01
1326	Vruchtbare landbouwgronden moeten worden beschermd.	0.01
1327	Onze innovatieve, duurzame en efficiënt producerende boeren en tuinders hebben een realistisch perspectief nodig.	0.01
1328	Door hen kunnen we onze Nederlandse hoogstaande landbouwkennis ontwikkelen en geopolitiek strategisch inzetten.	0.44
1332	Ja, zoals jullie gehoord hebben hebben we inderdaad GroenLinks BVNA voor een verenigd en slagvaardig Europa.	0.04
1333	We vinden het belangrijk om naar de medemens om te zien.	0.01
1335	Aan de ene kant een deal, maar ook een heel breed pakket.	0.01
1337	Bij Defensie is die Europese samenwerking heel sterk die we op moeten zoeken.	0.01
1338	Dat is ontzettend belangrijk omdat onze Europese waarden nu moeten worden verdeeld door Oekraïne.	0.01
1342	We moeten naast elkaar blijven staan en samen in dialoog gaan om het vertrouwen weer te kunnen winnen van boeren en burgers om deze gezamenlijke oplossingen ook weer te gaan vinden op zo'n belangrijk gebied als de groentransitie.	0.01
1345	Dan zou ik zeggen stem op 4D op plek 11, Femke Brouwer.	10.76
1349	Het is echt fijn om hier vanmiddag vanavond te kunnen zijn.	0.01
1351	We hebben mooie thema's behandeld, migratie, defensie en landbouw.	0.01
1352	En eigenlijk wat ik heb proberen mee te geven aan jullie is dat het CDA een partij is van waarden en normen.	4.7
1353	En dat we daar dus proberen om ideeën voor Europa naar voren te brengen.	0.01
1356	Ik zie voornamelijk één partij niet, een hele grote partij.	0.01
1358	Maar ik zie dat echt ook als onze opgave, juist ook als CDA om goed te luisteren bij de kiezer en om de vervreemde kiezer van het CDA, maar überhaupt ook serieus te nemen en om ook weer terug te winnen.	0.01
1359	En vandaar ook mijn opmerking dat het belangrijk is dat het midden levert.	0.01
1361	En daar hebben we als CDA keihard voor geknokt in de huidige sessie van het Europese parlement.	3.06
1362	Wij zijn deel van een grote familie namelijk de European People's Party, de EPP.	0.01
1365	En tot slot wil ik toch ook nog gezegd hebben als partij zijn we nu in een stuk rustiger vaarwater vergeleken met twee jaar terug.	1.2
1366	We hebben goed nagedacht over het verkiezingsprogramma.	0.01
1367	We hebben er tien maanden lang keihard aan gewerkt om goede ideeën neer te leggen.	0.08
1368	Het was wel grappig om te zien dat de lijsttrekker van NEC en van BBB eigenlijk tot een paar maanden geleden nog bij CDA-collega's in Brussel werkte.	0.03
1369	Dus daar zou ik wel eens zeggen, stem ook vooral op het origineel.	0.01
1372	Nou Kijk, ik ben ook een kind uit een militair gezin.	0.01
1373	En voor mij, als ik die foto's zie van families die afscheid nemen van elkaar, van soldaten in Oekraïne raakt mij dat gewoon heel erg persoonlijk.	0.01
1375	En je weet niet hoe iemand terugkomt en met welke ervaringen.	0.01
1376	En voor mensen in Oekraïne is dat ja, die kans dat ze elkaar niet meer terugzien is een stuk kleiner.	0.88
1377	Dit heeft er echt aan bijgedragen dat het thema veiligheid weer terug staat op de agenda.	0.01
1379	Dat raakt eigenlijk een heleboel punten van bestaanszekerheid.	0.01
1382	Eigenlijk zoveel onderwerpen waar je aan kan denken die daar aan bijdragen.	0.01
1383	Hoe we dat gaan doen dat is meer samenwerking binnen Europa op grote thema's maar wel met goed bestuur.	0.01
1385	De reden dat Pieter Omtzigt NSC heeft opgericht is omdat hij zich wilde inzetten voor goed bestuur.	0.01
1388	Sorry, te versterken waar de samenwerking beter kan. En te beperken waar Europese regels weinig toe bijdragen.	0.01
1393	Ik vond het superleuk om met jullie in debat te gaan.	0.01
1396	Uiteindelijk staat de VVD voor een sterk Europa voor een veilig Nederland.	0.02
1397	Ik ben blij dat we vandaag echt over belangrijke thema's kunnen hebben.	0.01
1398	Dat zijn precies de thema's waar Europa zich druk over zou moeten maken.	0.01
1399	En daarin is de Nederlandse stem ook belangrijk in Europa.	0.01
1400	Ik zei het al, de Nederlandse politiek kan niet alleen maar zeggen het gebeurt in Brussel, maar je moet er zelf ook aan bijdragen.	0.03
1402	Want op 6 juni mogen jullie onder andere jullie besluiten wie jullie naar Brussel sturen.	0.09
1404	Zodat de VVD ons veilig kan houden en voor een sterk Europa.	0.01
1405	Zodat we het allemaal ook weer een beetje beter maken en dat we goed kijken naar de toekomst.	0.01
1406	Uiteindelijk is er, denk ik, maar één veilige keuze.	0.01
1412	Ik hoop dat jullie hebben genoten van onze sprekers vandaag.	0.01
1413	En dat jullie een beetje meer een idee hebben gekregen wat jullie willen gaan stemmen op 6 juni.	0.01
1414	En ik roep iedereen dan ook op om te gaan stemmen natuurlijk.	0.01
1417	Veel succes in de campagne aan jullie en aan de kandidaten die thuis zitten.	0.01
1421	(APPLAUS) Ondertitels ingediend door de Amara.org gemeenschap (C) TV GELDERLAND 2021 (C) TV GELDERLAND 2021	0.06